DE TOESTAND IN TEXAS CITY
Naar Nederland overgebracht
DE EXPLOSIE OPf HELGOLAND
De „Ambtenaar"
Binnenlant'sch nieuws
in den IVederlandschen Landbouw
doodvonnis aan tiso
De mciïlijkheden
ZATERDAG 19 APRIL 1947.
Nog meer ontploffingen te yerwachten
Scustelle over de R. P. F.
I. T. 0. CONFERENTIE
TE GENÈVE
Commissie herziening
financieele regelingen niet
pensioengerechtigde
militairen
Pensioenfonds voor den
Landbouw
Het einde van de eiland-vesting
HET POOLLICHT VAN
DONDERDAGAVOND
De toestand van
Koning Christiaan van
Oenemarken.
VOLTROKKEN
EEN AMBACHT
DAT IN EERE BLEEF
Frankeering bij Abonnement - Terneuzen.
WEERS VERWACHTEN G,
(medegedeeld door het K.N.
M.I. te De Bilt, geldig tot
Zaterdagavond
Na vrij kouden ochtend flin
ke stijging temp. Tijdelijk
toen. bewolking, doch bijna
overal droog weer. In her
uiterste Z. v. h. land kans
op enkele verspreide buien.
Zwakke tot matige wind.
Onder Redactioneele leiding
van P. L, D. J. van Oeveren.
Redactie-adres:
Noordstr. 55-57, Terneuzen
Tel- 2510 - Na 6 uur 2073.
Foofdagentschap voor
■7est tieeuwsch-Vlaanderen
Willemsweg 83, Schoondijke
Uitgave Stichting „De" Vrije Zeeuw"
DE VRIJE
3de Jaargang No. «482-
k
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande
Terneuzen
Adver ten tieprfl s
per mm ifl ctminimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek ld. advertenties:
15 regels 60 ot.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
ZON EN
MAAN.
1947
Zon
Maan
Apr.
Opk.
Ond.
Opk.
Ond.
20
5.35
19.44
542
18.55
21
5.33
19.46
5.58
20.19
22
5.31
1948
6.17
21.47
23
5.29
19.49
6.40
23.14
24
5.26.
19 51
7.12
0.37
25
5.24
19.53
7.56
26
5.22
19.54
8.56
1.47
Nadat
branden
men aanvankelijk alle
te Texas City in be-
dwrnTg had, is opnieuw een olie
rle lucht gevlogen. Bran-
hevel gegeven ook de heneden
-tad te ontruimen, mede m ver
band -net de veranderde^ wind
richting. Verwacht
neg meer
wordt, dat
olietanks zouden explo-
den verzekeringsmaatschappijen
minstens 50 mill'.oen dollar en
misschien wel het dubbele van
dit bedrag kostèn. Alleen de che
mische fabriek Mosantc was
reeds voor 15 millioen dollar ver
zekerd.
"si Vrijdag is bekendge^wor-
den dat tengevolge van de explo
sie oo de „High Fyer ook
er naast gelegen ruim 7000
ton metende Liberty-vrachtschip
..Wilson B. Keene", geladen met
tarwe, is gezonken
Sommige autoriteiten zijn van
Meen in g dat het juiste aantal
tooden nooit hekend zal worden.
De materieele schade wordt op
9? tot 30 millioen dollar geschat, mentair systeem, waarin de H raiv
Van de 6 overlevende leden dei gn"he politiek beheerscht word
^manning van de „Grandcamp' door het partij-apparaat en de
Sïrich thans in het ziekenhuis adlilinistratieve- en regeerings-
Galverston bévinden, hebben 4 pósten door vertegenwoordigers
- -i i. 1 twin n/I H1P 1 J é-% nwi rirt D £1 FT. i
Tijdens een interview van Reu-
ter's correspondent te Parijs met
Jacques Soustelle, den eersten as
sistent van Generaal De Gaulle
voor de organisatie van de „Ras-
semblement de Peuple Francais
(R P F), heeft Soustelle ver
klaard, dat De Gaulle geen
nieuwe partij heeft gevormd en
de bedoeling van de R. P. F. uit
eengezet.
De R. P. F. wil in de eerste
stelle, de bevolking de bezwaren
bewust te maken van een parle
lijke macht niet in handen van het
kabinet maar van de besturen
der voornaamste politieke par
tijen is, dat er op lijsten, niet op
personen gestemd wordt en dat
de communisten in sleutelposities
niet de belangen van het land of
zelfs van de regeering, maar die
van hun eigen partij behartigen.
Elke aanhanger van de R. P. F.
zal volgens Soustelle hij de vol
gende gemeenteraads- of parle
mentsverkiezingen op candidaten
stemmen, die voor bescherming
der democratie zullen strijden
-onverschillig tot welke partij zij
behooren.
Ulaard dat de brand, die aanvan de communistische partij
/vntstaan gekoloniseerd" worden.
Dr R. F. P. wil in de eerste
plaats de democratische regee-
de explosie voorafging, ontstaan
was in het ruim, waar het am
m^ium nitraat lag ZH ontken-
teT dat het schip kruit ver-
V°V^ens -een communiqué van
dediSe der „HumWe O Co-
nanv" te Texas jieeft men aue
hoop opgegeven, dat de
ia ties dezer maatschappij m
haven van Texas behouden kun-
'^Nieuwe branden breiden zich
uit in de richting van de olie-
6DeV maatschappij wil nie*
meer jnenschenlevens in de waaB
schaal stellen bij pogingen om
Hpti brand. te stuiten
Vol eens een mededeelde van
de verzekeringsmaatschappijen te
Chicago zal de ramp te I exas
Op onze administratie lig
gen eenige nieuwe lijsten ter
inzage van geïnterneerden
op Java, die geëvacueerd
werden naar Batavia.
ringsmethoden handhaven. De
grootste bezwaren van het hui
dige parlementaire systeem zijn
volgens Soustelle, dat de eigen-
Uiteenzetting door Neder
landsch gedelegerde
Tijdens een zitting van de
ITO -conferentie te Geneve
gaf de heer F. W. A. M. Paymans
Nederlandsch gedelegeerde te Ge-
nève een uiteenzetting over het
Nederl.-Belgisch-Luxemburgsch
gemeenschappelijk tarief. Hierbij
merkte hij o a. op, dat be
trekking tot de tarief onderhan
delingen de twee partners Neder
land en België-Luxemburg, zich
in een moeilijke positie bevinden
omdat het tarief, dat de drie lan
den hebben gekozen, als basis
voor de onderhandelingen zal die
nen, terwijl wij slechts enkele
weken geleden de mogelijkheid
hadden dit tarief te publiceerem
Dit is niet alleen een handicap
voor ons, maar ook een belem
mering voor de andere landen
De verzoeken die Relgië-Luxem-
burg en Nederland van andere
landen hebben ontvangen, zijn ge
baseerd op het oude tarief van
de twee partners.
De twee delegaties van Belgie
Luxemburg en Nederland zijn
echter gereed alle verzoeken, die
zij tot nu toe hebben ontvangen,
te beantwoorden, tenzij de be
trokken landen hun lijsten mei
gevraagde concessies zouoen wil
len herzien in het licht van he.
nieuwe Belgisch-Luxemburgsch-
Nederlandsche tarie:.
De bestaande regelingen inzake
de financieele verzorging van ge
wezen militairen der Koninklijke
Landmacht en hun nabestaanden
kunnen voor zoover niet vallende
onder de huidige militaire pen
sioenwetten, ondanks de sedert de
bevrijding getroffen voorzienin
gen, onder de thans bestaande
omstandigheden niet geacht wor
den bevredigend te werken.
Op grond van deze overwegin
gen heeft de Minister van Oorlog
in het leven geroepen een com
missie, onder den naamCommis
sie herziening financieele regelin
gen niet-pensioengerechtigde mi
litairen.
Ten tijde van de slag om Arn
hem in September 1944 werd het
stadje Tiel geëvacueerd. Van die
gelegenheid maakten de Duit-
schers van het daar gelegerde
83e reg. „Landstorm Niederlan-
de" gebruik hun slag te slaan in
de leegstaande huizen Onder
meer werden de safe's van de
Nederlandsche Handelmaatschap
pij en de Amsterdamsche Bank,
alsmede van eenige andere be
drijven opgeblazen en leeggeplun
derd. Een gedeelte van Mie waar
devolle papieren en voorwerpen is
reeds teruggevonden. Thans zijn
ook eenige van de daders opge
spoord en naar Nederland over
gebracht om daar terecht te
StHet zijn de Obersturmfiihrer
Otto Schmidt en de Untersturm-
führer Oscar Seitz. Het onder
zoek tegen de anderen hij deze
zaak betrokkenen duurt voort.
Omstreeks dienzelfden tijd wer
den te Kerkwijk drie Nederlan
ders, Louwerse, Van Leeuwen en
Werner, die weigerden voor de
Duitsche Weermacht te werken
en zich, toen de Duitschers weer
eens kwamen vorderen hadden
verstopt, door de Duitschers ont
dekt en zonder vorm van proces
doodgeschoten of doodgeslagen.
Vermoedelijk is hiervoor verant
woordelijk de Oberstrumfuhrer
OHM. Pahnke, die eveneens
naar ons land werd overgebracht.
Het hotel „Berg en Bosch" on
der de gemeente Rhenen moest
bet ontgelden, toen op eersten
Paaschdag van het jaar 1945 de
op het slot Remmerstein geleger
de Duitsche soldaten besloten een
zooals zijzelf zeiden „mooi
Paaschvuurtje te organiseei'en
Het hotel, waarvan op het laat
ste moment de Zwitsersche eige
naar geëvacueerd werd, werd m
brand' gestoken, zoodat het tot
den grond toe afbrandde. Mede
schuldig hieraan is de Oberjunker
Fritz teel, de tandarts van het
84e reg "„Landstorm Niederlande"
Ook wordt hij ervan verdacht
medeplichtig te zijn aan den
moord op de Gebroeders Hofman
die in Nov. 1944 te Rotterdam bij
een razzia werden opgepakt en
in het slot „Remmerstein" wer
den doodgeschoten. Igel is naar
Nederland overgebracht, evenals
gelegd met een hord: ,,Ik was een
terrorist".
Medeplichtig aan deze daad is
Adclph Bursch, die met het jong
ste transport van oorlogsmisdadi
gers door de „Netherlands war
crimes Gommission" naar loeder-
land wordt overgebracht.
Hierbij bevond zich ook de
S.D.-er Arnold A. Bani, die onder
de beruchte Lages werkte, gevan
gene mishandeld heeft en betrok
ken is geweest bij Verschillende
moorden gepleegd te Amsterdam
en Utrecht..
Het Ministerie van Sociale
Zaken deelt mede, dat met het
<K>g op het zeer binnenkort in te
stellen Pensioenfonds voor den
landbouw met spoed een wetsont-
werp gereed gemaakt wordt ter
regeling van deze materie. Dit
fonds zal niet alleen toegankelijk
zijn voor het personeel maar ook
voor de werkgevers en de zelf
standig werkenden. Het is de
bedoeling de wettelijke regeling
aldus op te zetten, dat ze nu
alleen zal gelden voor het pen
sioenfonds in den landbouw, ma®-
eventueel voor elk pensioemonds
in een bedrijfstak, waaraan alle
werkenden in dat bedrijf aan
kunnen deelnemen.
Over de regeling zal overleg
gepleegd worden met het georga
niseerde bedrijfsleven.
Wat met name het fonds voor
den landbouw betreft, kan worden
opgemerkt, dat de voorstellen der
Stichting voor den Landbouw in
zake de omvorming voor het a.s.
contractjaar o.m. inhielden de in
stelling van een bedrijfspensioen
fonds. De regeering is echter
van meening, dat het buitenge
woon besluit arbeidsverhoudingen
1945 op grond waarvan de des
betreffende bepalingen zouden
moeten worden goedgekeurd en
aan de niet bii de contracteerer.de
partijen aangesloten werkgevers
bindend opgelegd, voor de tot
stadkoming van het bedrijfspen
sioenfonds een onvoldoenden wét-
telijken grondslag biedt, terwijl
een regeling terzake van zelf
standigen langs de*en weg in het
geheel niet zou kunnen worden
opgelegd. Vandaar het voorne
men der regeering deze materie
wettelijk tp regelen Het spreekt
vanzelf, dat de voorbereiding en
uitwerking eener wettelijke rege
ling eenigen tijd vordert, zoodat
het niet mogelijk zal zijn het
bedrijfspensioenfonds in den land
bouw reeds met ingang van 1
Mei bij het in werking treden van
het nieuwe collectief contract de
finitief op te richten. De regee
ring heeft zich echter bereid ver
klaard een overgangsregeling te
treffen, waarin de inning der pre-
miën en de doorberekening daar
van m de producentenprijzen met
rechtstreeks plaats heeft, doch
waarin een en ander op indirecte
wijze wordt geregeld.
De regeering zal bevorderen,
dat in het Landbouw-crisisfonds
ten behoeve van het op te richten
bedrijfspensioenfonds voor den
landbouw een bedrag wordt ge
reserveerd, dat gelijk is~aan het
totaal bedrag aan premiën. dat
door werkgever en werknemer
zou zijn opgebracht, indien het
bedrijfspensioenfonds, zooals du
na totstandkoming' van de wette
lijke basis zal gaan functionnee-
ren, reeds zou hebben gewerkt
van 1 Mei 1947 af. Zulks betee-
kent derhalve op de eerste plaats
dat de aanspraken der toekoms
tige verzekerden te zijner tijd
zullen worden geacht op 1 Me
1947 te zijn ingegaan. Na afloop
van den overgangstoestand zullen
als de wet inderdaad tot stand
komt deze bedragen aan het
fonds worden overgedragen waar
na de premieheffing een aanvang
kan nemen en het fonds overigens
op normale wijze, dus ook uitge
strekt over zelfstandigen, zal kun
nen gaan werken.
De daders, die ongeveer 22 jaa,r
oud zijn, zij*i nog niet opgespoord.
Hun signalement is echter be
kend.
Voorts gaf de heer Paymans de Hauptscharlührer J. R. Dittos,
inlichtingen omtrent het lid van het vuurpeleton, dat
op 10 April 1945 te Zwolle tien
-L -i trnY»Tvi van nrnOPS
tarief* zelf' en over de Neder-
lamiseh-Belgis ch-Luixemburgsche
aamenwerking.
Het K.N.M.I. te De Bilt deelt
mede:
In den avond van 17 April werd
een buitengwoon fraai Poollicht
in ons land waargenomen.
Velen zai dit hebben doen den
ken aan het sterke poollicht van
Januari 1938.
Het meest opvallende was dit
maal de voor ons land zeer zeld
zame Corona, welke tijdens het
maximum der ontwikkeling om
streeks 23 uur gevormd werd in
het sterrenbeeld de jachthonden
Omstreeks 22 uur werd een zeer
lichtsterke meervoudige hoog ge
zien, welke van het Westen naar
het Noordoosten verliep en zich
tot ongeveer 40 graden boven den
Noordelijken horizon verhief.
Hieronder teekende zich zeer fiaai
het z.g. donkere segment af.
Na 22.40 uur werd de stralen-
structuur in deze bogen steeds
sterker, onder sterke roodverkleu-
ring gingen zij over in een schit
terende draperie, hetgeen leidde
tot de vorming van de Corona.
Volgens het offieieele bulletin
van Vrijdagavond is in den toe
stand van Koning Qhristiaan van
Denemarken Vrijdag geen ver
andering ingetreden. -Uitputting
en kortademigheid duren vooru,
hoewel het hart nog krachtig
fuctionneert.
Het
deren.
menschen zonder vorm van proces
doodschoot.
In Juni 1944 moesten twee pilo
ten, een Amerikaan en een En-
gelschman hoven Nederland zich
met hun parachute in veiligheid
stellen. Zij vonden een onderdak
bij de Nederlandsche verzetsbe
weging, doch door verraad wer
den zij in October 1944 in Apel
doorn ontdekt en met 8 leden van
de ondergrondsche doodgeschoten.
Hun lijken werden op straat neer-
Het Fransche persbureau A-F.P
meldt uit Bratislava, dat Vrijdag
morgen vroeg de executie van Dr
Joseph Tiso, den vroegeren Slo-
waakschen president, heeft plaats
gehad. Het verzoek om gratie
van Tiso die wegens verraad tot
den dood door den strop was ver
oordeeld, werd Donderdag door de
Tsjecho-Slowaaksche régeering
verworpen.
Nadat zjjn advocaat Donder
dagavond laat de cel had verla
ten, bracht Tiso den geheelen
*^acht in gebed met den priester
door. Behalve twee artsen heb-
advocaten. een
r ne vormiiu: van ben alleen zijn 2
De verschijnselen werden ge- rechter van het hooger gerechts-
rien tot 45 graden boven den Zul- hof en enkele o ficieele personen
deliiken horizon Deze poollicht-de terechtstell ng bijgewoond
ontwikkeling was in zekeren zin I Degenen, die den veroordeelde
een verrassing. Op de zon zjjn in zijn j®^e^oogentdikken belk
slechts een paar kleine zonnevlek- ben bijgestaan,
kengroepen zichtbaar. Tiso bijzonder rustig was, maar
Echter traden eenige dagen ge- weigeren iets uit te laten over
l^den zeer talrijke en sterke sto- zijn laatste woorden. De dooa
rimren In het radioverkeer op, trad na 7 minuten in Eerst 5
wede wezen op grootere zonne- m nuten later vielen' het crusriix
activiteit De magnetische sto- en de rozenkrans uit de handen
ring begon op 17 April 13.25 uur. I van den gehangene.
gebeurde ergens aan de grens in Zeeuwsch-Vlaan-
-ACH- i
Een meneer die voor zaken nog al vaak naar België
gaat, keerde onlangs van een dezer reisjes naar zijn woon-
plaats terug.
De man had geld bij zich en maakte de fout), te trachten
zijn vaderland via een binnenweg weer te bereiken.
Een wakkere kommies waarvan ons klein en aim
land i er velen telt kreeg dezen „boosdoener" echter m j
de gaten, ging hem achterna en proces-verbaal zou tegen
den snoodaard worden opgemaakt, zulks met in beslag-
name van zijn centjes.
Daartegen valt natuurlijk weinig in te brengen.
Onze vele wetten en verordeningen zijn er nu eenmaal
om te worden nageleefd- Waarom zouden wij niet groot
zijn in alles, waarin een klein volk groot kan zijn en trach-
ten ons gemis aan deviezen weer goed te maken door een
i overvloed van ingewikkelde verordeningen, vaak aan de
helderste breinen ontsproten?
En bovendien, al die ambtenaren zijn er nu ook met om
vliegen te vangen, „Belze sjekjes" te draaien en
elkander in den weg te loopen. v
Processen-verbaal bréngen geld in het laatje van
Vaderuje Staat en wie weet, kan bij een verdere perfec-
tionneering van het systeem, dit ambtenarencorps zich op
den langen, langen duur misschien zélf wel bedruipen-
I Neer. niets viel daartegen te zeggen en zoo was ook een
opmerking van den verbaliseerde, waarin deze zijn ontstem-
ming uitte over de gang van zaken, ten qenenmale mis-
t». ^laatst-
I Zeer terecht wees de kommies zich van zijn waardig-
1 heid wel bewust er op, dat voornoemde delinquent er
goed aan moest denken, „met een amb denaar te
doén te hebben."
4 Ziezoo, die zat!
En alles zou voor den betrokken, ijverigen verbalisant
keurig zijn afgeloopen - wie weet droomde de man reeds
v. van promotie of gratificatie ware het niet, dad het
opmaken van he' proces-verbaal hem nog voor een kleine
en onverwachte moeilijkheid plaatste waardoor V mans
capaciteiten in een eigenaardig daglicht kwamen te sta a
en men zeer terecht de vraag mag s ellen of hij zelfswel
kans heeft gezien de lagere school „met vrucht te door
worstelen.
De snoode overtreder bleek namelijk „exploitant" van
een of andere zaak of instelling te zijn en di^ woord
„exploitant" bracht den volijverigen „ambtenaar in de
groo ste moeilijkheden!
Het persoonsbewijs moest er aan te pas komen en let er
Voor letter werd het uitheemsche woord gespeld en over-
genomen!
Het prestige van ons „ambtenarencorps
een knak!
Met een enorme ontploffing
zijn Vrijdagmiddag precies te 12
uur Ned. tijd de militaire ver
sterkingen van Helgoland ver
woest. Daarmede hééft Helgo
land precies op denzelfden dag
waarop het twee jaar geleden
door een zwaren luchtaanval werd
getroffen, opgehouden als euanc
vesting te bestaan.
Ongeveer 6700 ton munitie en
ontplofbare stoffen in de onde.-
aardsche gangen en ruimten ver
oorzaakten de grootste ontplof-
fine die Europa ooit heeft mee
gemaakt. Door een enkelen druk
ob een knop hracht lieutenant-
commander Frances Mildred van
de Britsche vloot, die zich aan
boord van bet Britsche kahelschip
Lasso" bevond, de ontplo fmg
teweeg. Tegelijkertijd werd de
ontploffing ook teweeg getemte
door den torpedojager „Bleas-
dale", door middel van draadlooze
t 'iVelke uitwerking de ontplof
fingen precies hebben gehad, za
men op zijn vroegst Zondag te
weten kunnen komen, omdat het
eiland pas over twee dagen betre
den mag worden, bondag zullen
experts van de Britsche vloot de
eersten zijn. die dan een overzicht
van de resultaten krijgen.
Commander Col ver, die de ge
heele actie heeft voorbereid ver
klaarde dat de zuiver militaire
fnstoUatjes. zooals de batterijen
do or.deraardsche tunnels en de
duikbootkazemat, in elk geva,
volledig vernield zullen zijn, om
dat daar vooral de ontplofbare
stoffen waren opgestapeld
In welke mate het eiland ze
echter heeft geleden ka®
slechts gissen. Een ander BritS'ri
marine-officier verklaarde, dat
het niet aan te nemen is, dat het
eiland uiteengereten zouJP-
Waarschijnlijk hebben de N?Pr^"
en de Zuidwestpunt van het euanu
het meeste geleden.
Een verslaggever van den Deut
sche Presse dienst, die zich op
een schip ongev^r 9 ^emijl van
Helgoland bevond, meldt dat he
sein-tot ontploffing in de groot
ste spanning werd af£pQ^f°ktt,
Het hijschen van een signaalvlag
oaf dit sein. Eenige seconden
later deed een onbeschrijfelijke
ontploffing de lucht trillen, waar
na het geluid der explosie zich
dof en rommelend over de zee
voortplantte
Ooggetuige verslag.
Het geluid van de ontploffing
der Duitsche versterkingswerken
op Helgoland is door de B B l
""HST»?" «n ooggetuige, die
voor de B.B.C. een reportage gaf
werd het eiland na de explosie
aan het gezichtsveld onttrokken.
Het is de grootste rookkolom
die'ik ooit gezien heb", aldus de
waarnemer. „Zoodra de ontplof
bare stoffen tot ontbranden wa
ren gebracht, stegen ontzaglijke
walmende rookkolommen tot wol
kenkrabberachtige hoogte op.
Onmiddellijk daaorp zag men twee
geweldige wolken in paddestoel-
vorm als hij de atoomproef ot> de
Bikini Atol-eilanden. Zes minu
ten na de ontploffing was de
wolk meer dan 2400 meter hoog
en 1600 meter lang en breed.
10 Minuten na explosie werd
het volgende offieieele communi
qué door de radio gepubliceerd:
De operatie is^ volgens het plan
verloopen.
De waarneming te Cuxhaven.
Te Cuxhaven heeft men nauwe
lijks iets gemerkt van het explo-
deeren der versterkingen op Hel
goland. -Men hoorde slechts een
zwak gerommel. Wel zag men
een zwarte rookkolom opstijgen,
welker hoogte op 1200 meter
geschat werd. u
Het geheele gebied om Helgo
land heen, tot op ongeveer 9 zee
mijlen, was tot gevaarlijke zone
verklaard, zoodat er
menschelijke berekening sedert
Donderdag geer schip heeft op
gehouden dat r iets met de ope
ratie uitstaande had. Bovendien
vormden xle tor] )edojagers en an
dere marinevaai tuigen een soort
waarschuwingsg viel.
Voorts vloog em vliegtuig voort
durend om h< t eiland, om te
voorkomen dat visschersvaarte
den zich in de gevaarlijke zóne
zouden begeven, ff
Aan boord vj n eenige schepen
hebben een tai htigtal journalis
ten uit DuitS'.'hland Engeland
Frankrijk, Nederland, België,
Zweden, Polen, Zwitserland, Aus
tralië en de Veieenigde Staten de
ontploffing bijgewoond.
Eenigen tijd v lor de groote -ont
ploffing werden twee explosies
teweeg gehrat ht om de vogels
van het eiland te verjagen, die in
dezen tijd van het jaar op der.
trek naar het Noorden in grooter
I getale Helgoland bevolken
I De seismogre ten te De Bilt re
gistreerden 53 seconden na de
explosie on Helgoland een zeer
zwakke trilling] die ruim één
minuut duurde. 1
Helgoland bestaat nog.
Nadat de okwolken van de
explosie waren lopgetrokken, kon
men., zooals tevoren, de contouren
van het rotseiland Helgoland
wederom waarnemen. Het eiland
schijnt dus. vool-oover dit op een
afstand is te zien, als geheel den
schok doorstaan te hebben.
De explosie is een minuut en
veertig seconden daarna door de
seismegrafen te Parijs opgetee-
Ikend.
DE ROOFMOORD TE
HAARLEM.
De Haarlemsche politie beeft
Donderdag op het Frederikspleiiï
te Amsterdam een man gearres
teerd, op grond van haar ver
moeden, daarmee de hand te leg
gen op den dader van de roof
moord welke te Haarlem in den
nacht van 6 op 7 April werd ge
pleegd. Het is de 20-jarige R. N.,
die circa 8 maanden geleden uit
het Rijksopvoedingsgesticht te
Amersfoort ontsnapte.
NIEUWE VIADUCTEN OVER
DEN WEG R'DAMMOERDIJK
Naar de A.N.W.B. verneemt,
zal binnenkort de bouw van twee
viaducten over den rijksweg Rot
terdamMoerdijk in de nabijheid
van Dordrecht, aanbesteed wor
den.
Hiermede zullen opnieuw twee
gelijkvloersche kruisingen op
dezen drukken verkeersweg op
geheven worden.
HEIDEBRAND TE TILBURG.
Donderdagmiddag heelt een
bosch- en heidebrand gewoed in
de nabijheid van het sanatorium
,De Klokkenberg" aan de Breda-
scheweg te Tilburg. Door de
krachtige wind werd het vuur
zoo dan g aangewakkerd, dat niet
tegenstaande een energieke be
strijding- door brandweer, vrijwil
ligers en militairen een strook
heide ter lengte van 2 km en een
breedte van 300 m verloren ging.
Hoewel ook een aantal boomen
door het vuur was aangetast,
slaagde men er in het bosch te
behouden.
GEWAPENDE ROOFOVERVAL
Twee mannen overvielen Don
derdag omstrc ks 8 uur den 52-
jarigen rijwielhersteller G. van
de Burg met zijn 23-jarigen
knecht H. J. da Neef in zijn win
kel aan de Bovenstraat te Rot
terdam. V
Van de Burg en zijn knecht
werden door dd mannen, van wie
één een pistool op hen gericht
hield, in een kast opgesloten, die
zij daarna voor alle zekerheid
met kist en een fiets barricadeer
den. Daarop verdwenen zij met
een dames- en een heerenrijwiel, schade.
BOERDERIJ AFGEBRAND.
Een felle uitslaande brand
heeft Donderdagmiddag de boer
derij, het woonhuis en 2 schuren
van de landbouwer C. Vromans
te Tilburg in den tijd van een uur
in de as gelegd. Een hoeveelheid
landbouwgereedschappen. hooi,
stroo en graan gingen in vlam
men op Het vee en een deel van
het meubilair konden worden ge
red. De brandweer bestreed het
vuur met 3 straleni waarbij ge
bruik moest worden gemaakt van
een op 300 m afstand gelegen
brandvjjver.
De oorzaak van de brand is on
bekend. Verzekering dekt de
zich naar
Uiteenzettingen door den
heer II. D. Louvves.
kreeg dien dag
50 jaar terug nam het ambacht
nog een belangrijke plaats in de
maatschappij in. Het handwerk
gaf ook kleur en fleur aan het
leven en schiep een vaak benij
de sfeer van romantiek. Zoo was
het ook met den kruidenier, die
in den winkel zelf zijn koffie
brandde. Het was gezellig hem
daarbij gade te slaan, terwijl de
heerlijke koffiegeur heel het huis
doortrok. Koffiebranden vereisch-
te een groote kennis en daarom
betrok snen ook steeds zijn koffie
van hetzelfde adres, want de
kwaliteit van de koffie hangt voor
namelijk van het juiste branden af.
De ouderwetsche winkel met dê
vele vakken en laadjes, de groote
handkoffiemolen op den toonbank
en de koffiebrander in een hoek
is verdwenen. De moderne De
Gruyter's winkel trad daarvoor in
de plaats. Het ambacht evenwel
bleef in eere bij De Gruyter
maar wordt in het groot beoefend
door ervaren koffiebranders in de
groote De Gruyter's fabrieken
mes de meest geperfectionneerde
installaties. Daarom voor vak
kundig gebrande koffie zooals
vroeger naar De Gruyter, de
koffie- en theezaak.
(Ingez. Med.)
In een Donderdagmiddag te Den
Haag gehouden persbijeenkomst
heeft de heer H D. Louwes, voor
zitter van de Stichting voer den
Landbouw, 'n uitvoerige beschou
wing gegeven ten opzichte van
den huidigen stand van zaken in
den Nederlandschen Landbouw.
In zijn rede wees de heer Louwes
er op. dat de georganiseerde land
bouw in ons land klaar staat, een
belangrijke vernieuwing in ons
Staatsbestel te helpen verwerke
lijken n.l. over te gaan tot het
doen functionneeren van een pu
blieknechtelijke bedrijfsorganisa
tie. het zgn. landbouwschap.
In de Stichting voor den Land
bouw werken de drie Boeren- en
de drie Landarbeidersorganisatie
samen, die de georganiseerde
landbouwbedrijfsgenooten verte
woordigen. Bij hen is overeen
stemming' aanwezig over gedach
te dat zij als landbouwbedriifsge
niooten de verantwoordelijkheid
voor de orde in eigen bedrijfstak
od zich moeten nemen. Zij der-
ken daarbij zoowel aan de loonen
en andere sociale verhoudingen
aan datgene wat tot nu toe steeds
als Overheidstaak is beschouwd,
n.l. een deel van de landbouwvoor
lichting als aan de uitvoering van
de landbouw-ordeningsmaatre-
gelen. Deze organisaties zijn zich
zeer wel bewust,, dat het de taak
der regeering is het landbouwbe
leid harmonisch in te voegen in
het geheele nationale, sociale en
economische beleid.
De heer Louwes waarschuwde
dit verband voor het dreigende
vaarden der verantwoordelijkheid
is volgens den heer Louwes bij de
andbouwbedrijfagenooten aanwe
zig.
Het is nu een groote zorg voor
de Stichting voor den Landbouw,
dat thans is bepaald, dat de tot
standkoming van een publiek
rechtelijke landbuwschap zal moe
ten wachten tot eeh algemeene
wet op de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie is tot stand ge
bracht. Dit wachten brengt voor
de Stichting voor den Landbouw
allerlei moeilijkheden mee van fi-
nancieelen- en organisatorischen
aard. Hetgeen de heer Louwes
betreurde.
Uitvoerig stond vervolgens de
voorzitter van de Stichting voor
den Landbouw stil brj de prijs
vaststelling der landbouwproduc
ten. Hoewel de noodzaak van een
zoo doelmatig mogelijke nroductie
en redelijkerwijze zoo laag moge-
liik gestelde orijzen in het kader
van den strijd voor den wederop
bouw van onze nationale econo
mie o.m. door den landbouw met
overtuiging wordt gesteund, toch
was de heer Gouwes van meening
dat men niet mag vergetem dat
de verhoudingen in een landbouw
geheel anders liggen, dan in de
industrie.
Door de zeer aanzienlijke stij
ging van de bevolking in Neder
land zijn wij zoo verklaarde de
heer Louwes gedwongen een
intensieve landbouwproductie na
te streven. Intensieve landbouw
productie is evenwel naar verhou
ding duur. Toch bewegen zich de
prijzen van sommige landbouw
producten in ons land op ongeveer
het niveau van de wereldmarkt-
Bèvaar, dat de taak, die op de
schouders van de Overheid is ge
legd door de ordeningsmaatrege
len voor het geheele bedrijfsleven
voor de Overheid te zwaar dreigt
te worden en een gevaar gaat be-
teekenen voor het goed function-
Keeren onzer democratische
Staatsinstellingen.
De Ministers zijn overbelast met
werk Een groot ambtenaren-ap
paraat, aldus de heer Louwes
dreigt zijn daadkracht door zijn
omvang bureaucratie te ver
liezen en de volksvertegenwoordi
ging is bijkans niet meer in staat
van deze geheele Overheidsbe
moelïng een verantwoorde, oner,
bare behandeling te geven. Wan
neer het nu mocht gelukken in
wezen op dezelfde wijze als de
zorg voor het waterschaoswezen
in beginsel niet op de Overhe d
berust maar op de met publiek
rechterlijke bevoegdheid bekleede
organisaties der belanghebbenden,
de waterschappen, den georgani-
seerden landbouwbedrijfsgenooten
de verantwoordelijkheid te,laten
voor de orde in eigen -hqis, dan
zou daarmede de Overheidstaak
ontlast worden, de Overheids
diensten kunnen worden inge|
prijzen. De kostprijsberekeningen
van het landbouw-economisHi-m-
stituut hebben aangetoond, dat de
door de regeenng vastgeste.de
richtprijzen voor de landbouwpro
ducten onvoldoende zijn, ja zelfs
beneden den kostprijs van bepaal
de Droducten liggen.
Deze te lage prijzen kunnen
door. den landbouw met worden
aanvaard, aldus de heer Louwes.
In d!t verband wees spreker op
de moeilijke positie van ongeveer
40.000 kleine boeren in ons lana,
die in hun bestaan ernstig be
dreigd worden. t
De heer Louwes besloot zijn uit
eenzettingen die door een lang
durige gedacntenwisseling werd
gevolgd met de hoop uit te
spreken, dat er geen nieuwe kloof
zou ontstaan tusschen de agrari
sche- en met-agrarische polking
in Nederland, zooals dit m de
periode na 1930 het geval is ge
weest.
BESCHIKKINGEN enz.
In de Staatscourant van 17 April
j.l. zijn opgenomen eenige bepa-
krompen en het parlement zich lingen betreffende de aanwqzmg
meer met de groote lijnen kunnen i van d'oloma _s mgevo.e artikel
bezighouden.
De bereidheid tot het zelf aan- I bedrijven 1939.
van het vest'.gingsbesluit kappers-