Minister Neiier bezocht
West-Zeeuwsen-V (aantieren
Voor den Zondag*
Kerkdiensten
€$Tu M'
0'
Schriftelijk beantwoorde vragen
VOEDSELPROBLEMEN in Polen.
Zeeuwsch-Vlaamsche Historie.
BIJ DE ZEEUWEN IN PADANG
Toekomstige instantie voor
controle op atoomenergie.
Correspondentie tusschen
Roosevelt en den Paus
tijdens den oorlog.
De telefoonstaking in
de Ver. Staten.
Bespreking te Oostburg
De Willem Barendsz is op
weg naar Nederland
Aandeel
van de vrachtauto in het
kolenvervoer
Vervaardiging
van geneesmiddelen tegen
wonden veroorzaakt door
Atoomkracht,
Overdaad is» slechts schijn.
EEN BEETJE
EEN WONDERBARE VISCHVANGST UIT 1757.
De Sowjet-Unie heeft Donder
dag te Lake Success geweigerd
haar toestemming te verleenen
tot het bespreken van aard en
samenstelling der toekomstige in
stantie voor de controle op de
atoomenergie, voordat alle leden
der V. N. een overeenkomst heb
ben geteekend, inhoudende een
verbod op atoomwapens.
Een Amerikaansch voorstel tot
het houden van een dergelijke be
spreking werd door 10 van de 12
leden der commissie voor de
atoomenergie aangenomen. De
Sowjet-Unie en Polen onthielden
zich van stemming na hun bezwa
ren onder-woorden te hebben ge
bracht.
In de V. S. is een boek versche
nen getiteld Wartime Corres
pondence between President Roo
sevelt and Pope Pius XII' In
een daarin opgenomen brief d-d. 3
Sept. 1941 schrijft President Roo
sevelt aan Paus Pius XII, dat de
Russische dictatuur minder ge
vaarlijk is voor de veiligheid van
andere landen dan de Duitsche,
ofschoon even onbuigzaam.
■Het boek maakt melding van
het feit dat Amerika zes maanden
van te voren vernam, dat Hitier
van plan was Rusland aan te val
len. Moskou werd hiervan onmid
dellijk in kennis gesteld.
Myron Taylor, de Amerikaan-
sche vertegenwoordiger bij het
Vaticaan, zegt in zijn voorwoord,
dat men het indertijd belangrijk
achtte tot een gedachtenwisseling
tusschen Washingtoif en het Va
ticaan te komen inzake kerkelijke
hulp aan Rusland, aangezien dit
met het oog op ongodsdienstige
instelling der communisten voor
alle kerken een probleem vormde.
De hoop op een spoedige beëin
diging van de Amerikaansche
te'efoonstaking is vervlogen, nu
de politieke commissie der vak-
vereenigjng het aanbod van de
maatschappij betreffende arbei
ders in het telefoonbedrijf onbe
vredigend acht. Naar verluidt
acht de vakvereeniging een lang
durige staking thans onvermijde
lijk en overweegt zij om aan de
regeering te verzoeken als laatste
redmiddel het beheer van de tele-
i foonindustrie tot zich te trekken.
Gisteren bracht de Minister van
Wederopbouw en Volkshuisves
ting, Ir. Neher een bezoek aan
West Zeeuwsch-Vlaanderen. In
het gezelschap van .den Minister
bevonden zich om. de loco
den gestreefd naar een versnelling groene padi en op de velden
ford, het Tweede Kamerlid Baron
Van der Feltz, de leden van Ged.
Staten Mr. Van der Weel, Hame
link en Schout, de West Zeeuwsch-
Vlaamsche burgemeesters en Ir
Van Amerom, hoofd van het
Streekbureau.
Deze bespreking was niet voor
Secretaris-Generaal van zijn pers toegankelijk.
Departement, Dr. Ir. Roos, en den Na afloop werden vanwege
Directeur-Generaal van de Volks- den Regeeringsvoorlichtingsdienst
huisvesting Dr. Ir v. d. Meer. «enige inlichtingen betreffende
de gevoerde besprekingen ver-
Na aankomst te Breskens, om- strekt, waaraan wij het volgende
streeks hoot van 11 uur, werd ontleenen.
aldaar een aantal noodwoningeni>e Minister opende de hijeen-
bezocht en eenige in aanbouwkomst met een korte toespraak,
zijnde Woningwetwoningen. i waarbij hij er den nadruk op leg-
Hierna voerde de tocht via de, dat Zeeuwsch-Vlaanderen bij
Schoondijke en Oostburg naar hem niet als den „vergeten hoek"
Sluis, waar .wederom noodwonin- zal gelden. Hij heeft terdege oor
gen en in, aanbouw zijnde Wo
ningwetwoningen in «ogenschouw
werden genomen.
Het gezelschap begaf' zich
vervolgens naar Oostburg, alwaar
na een kort bezoek aan het ba-
voor de bijzondere moeilijkheden
waarvoor men zich hier gesteld
ziet. Binnen het raam der mo
gelijkheden zal echter gedaan
worden, wat gedaan kim worden
Hierna voerde de Commissaris
rakkenkamp, in Hotel Mabesoone der Koningin het woord, die den
de lunch werd gebruikt.
Des namiddags vond in het
gemeentehuis een bespreking
plaats, waarbij o.m. aanweaig
waren de Commissaris der Ko
ningin Jhr. Mr. Quarles van Uf-
IN Efeze 1 spreekt Pau-
lus over de opstanding
van Christus. In deze
Opstanding heeft God Zijn
macht betoond. Door de energie
Gods is Christus uit de diepten
des doods omhoog gehaald. En
nu heeft Hij een naam hoven
«Hen naam; nu is Hij in de hoogte
en is boven alles, in deze wereld
en in de toekomende.
Christus is omhoog. En wij
Wel, bij ons is alles het zelfde
gebleven. Wij waren omlaag en
üjn het nog We hopen dat een
maal, later, ook voor ons, de op
gang naar de hoogte er zal zijn.
En deize hoop is onze troost.
Zaterdag 12 AprÜ 1947.
Ned. Herv. Kerk.
Terneuzen: 7.30 u. Avondgebed.
Zondag 13 April 1947.
Ned. Herv. Kerk.
Axel: 10 en 2.30 u. Ds. P. J. Pen-
nings.
Hoek: 10 u. leesdienst; 5 u. Ds. J.
C. Sickesz, van Terneuzen.
Hontenisse: 10 u. Ds. W. L. Her-
manides, van Hulst.
AAR in Efeze 2 spreekt
Paulus ook over onze
opstanding- Ën hij
verschuift deze niet naar
de toekomst; hjj plaatst ze in het
heden. Hij zegt in vs. 2: God
heeft ons mede opgewekt. Pau
lus zegt' dus „nu" waar wij
hoogstens durven zeggen „later".
De apostel spreekt over „heden"
waar wij slechts aarzelend over
„toekomst" durven spreken.
Met Christus is het gebeurd,
het onvoorstelbare, waar het Op-
standings-evangelie van gewaagt
Met ons is dit niet het geval.
Althans nu nog niet.
Maar Paulus zegt: nu is het
ook met ons geschied, Christus
is opgewekt en daarom zijn ook
wij opgewekt.
-SN WELDOENSTER!
Purolin houdt moeders huid
zacht en mooi; baby's huid gaaf
en gezond. Voorkomt schrijnen
na scheren. Heelt tevens een
beschadigde huid. Doos 40 ct.
(Ingez. Med.)
Hulst; 11 u. Ds. T. J. Drent, van
Buurmalsen, medew. Kerkkoor.
Philippine: 2.30 u. Ds. M. Goud
kamp, van Amsterdam.
Sas van Gent: 10 u. Ds. M. Goud
kamp, van Amsterdam.
Sluiskil: 10 u. Ds. G. van Moorsel,
2.30 u. Ds. G. van Moorsel, bed.
H. Doop.
Terneuzen: 10 en 2.30 u. Ds. J. C.
Sickesz,
Eaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. J.
Talma.
Aardenburg: 2.30 u. Ds. Bamouw.
Biervliet: 9 u. Ds. van Yperen,
Breskens: 10 u. en 18.30 u. Ds.
Van Vliet.
Cadzand: 10 u. Ds. Enker.
Groede: 9.30 u. de heer Van Sab-
ben.
Hoofdplaat: 10 u. Ds. Pliester,
Nieuwvllet11 u. de heer Van
Sabben.
Oostburg: 10 u. Ds. Fournier.
Retranchement: 10 u. Ds. Bar-
nouw.
Schoondijke: 10.45 u. Ds. Scho
penhauer.
Sluis: 9.30 Ds. Schrale.
St. Anna ter Muiden: 11 u Ds.
Schrale.
Waterlandkerkje11 u. Ds. Van
Yperen.
IJzendijke: 10 u. Ds. Doorn
Zuidzande10 u. Ds. Ter Beek
P dat „daarom"' komt het aan.
Niet het feit dat we ons zoo
zoo opgewekt voelen in het
teeken onzer vofhooging. Want
wanneer voelen we ons opge
wekt? Het komt zoo zelden voor.
Evenmin zijn de overwinningen
die we behalen in het leven, de
grond van deze zekerheid dat we
nu ook de laatste overwinning
hebben bevochte^ Och. wanneer
kunnen wij spreken van overwin
ningen? Het is in ons leven
nederlaag op nederlaag.
En toch kan er sprake zijn van
,,nu" ook in ons leven. Als we in
Christus zijn, dan zijn we reeds
nu hoven den dood uitgekomen
Hij leeft en in Hem leven wij ook.
Nu en straks en altijd. Want het
zij dat wij levert, hetzij dat wij
sterven, wij zijn des Heeren.
Totale productie 12.885 ton
traan.
De Willem Barendsz-expeditie
heeft Dinsdag 8 April het vangst-
gebied verlaten en is thans via
Kaapstad op weg naar Nederland.
De jagers zullen te Kaapstad ge-
stationneerd worden.
De totale productie van het af-
gekxypen vangseizoen bedraagt
12.885 ton traan inclusief een
kwantum van 120 ton spermoüe
Aan vleesch en lever werden res
pectievelijk geproduceerd circa 90
en circa 45 ton.
Een deel van de productie is
reeds met de transporttanker
„Nacella" naar ons land gebracht.
In de tweede helft van Mei wordt
het moederschip van de expeditie
de „Willem Barendsz" in Amster
dam terug verwacht.
Minister dank bracht voor zijn
komst en vervolgens woorden van
hulde sprak jegens den Weder
opbouw, voor hetgeen reeds tot
stand werd gebracht. De be
staande klachten zijn echter nog
talrijk en vooral de onzekere
financieele toestand baart zorg.
De Commissaris der Koningin
besloot met er op te wijzen, dat
het vaderland een eereschuld
heeft in te lossen jegens de ge
troffen gebieden.
Vervolgens kwamen verschil
lende burgemeesters aan 't woord
en hierbij werd vooral den nadruk
gelegd op het uitblijven van de
goedkeuring op de wederopbouw-
plannen en de traagheid waar
mede de bouwvergunningen wor
den verleend, terwijl sterk werd
aangedrongen op een sneller
tempo bij de noodzakelijke ont
eigeningen.
Verder werd een aantal detail
punten behandeld, o.a. de beton
nen noodwoningen te Biervliet en
de binnenhaven van Breskens.
De Minister beantwoordde de
verschillende sprekers en deelde
hierbij mede, dat ernstig zal wor-
van het tempo, waar zulks moge
lijk is. Wat betreft de financie
ring, dient mon te bedenken, dat
Nederland een arm land is en de
wederopbouw milliarden guldens
zal kosten. Daarom zal men zijn
wenschen moeten beperken.
Minister Neher deelde voorts
mede, dat herstel en nieuwbouw
van woningen voorrang zullen ge
nieten, waarbij echter naar verla
ging der bouwkosten gestreefd
dient te worden.
De Regeering werkt hard aan
een spoedige definitieve finan
cieele regeling.
Wat betreft de huurpolitiek,
ook hier kunnen ingrijpende wij
zigingen tegemoet worden gezien,
de huren zullen in overeenstem
ming moeten worden gebracht
met de plaatselijke loonen.
Bij den wederopbouw heeft
men met vele moeilijkheden te
kampen, zoo bijv. de schaarschte
aan materialen en het tekort aan
bouwvakarbeiders, beide proble
men, waarvoor op korten termijn
geen oplossing mogelijk is. Men
zal in deze niet mogen hopen op
hulp uit het buitenland, doch
door eigen werkkracht alles
moeten hereiken.
De Minister gevoelt neiging
om hij den wederopbouw de ge
meentebesturen een grootere rol
toe te deelen. Een eenheidsrege
ling is hierbij niet mogelijk; wel
zal in deze overleg worden ge
pleegd met de Provinciale
besturen.
Gezien het gevorderde uur
werd na deze bespreking onmid
dellijk de terugreis aanvaard en
met de boot van 16.30 uur verliet
het gezelschap Breskens.
ziet men den landman zijn arbe'd
verrichten. Aan de andere zijde
van den weg verheffen zich de
bergen. Niet zoo heel hoog, maar
het geeft toch een achtergrond
aan dit mooie landschap. Kinde
ren op den weg staken den duim
op en riepen „Tabeh Toean!" Ze
komen los, waar ze eerst stuursch
keken ftaar den Belanda, die hen
was afgeschilderd als een man
van verschrikking. Doch nu zien
zij dat die boeman geen boeman
is, doch een Sinterklaas, al moet
meit den O.V.V.-er niet met den
naam van Sinterklaas, dien hij
aan de 7 December-divisie heeft
gegeven, betitelen, want dan
wordt hij werkelijk boos. Even
verder zagen wij een groep man
nen over een brugleuning staan
kijken. Ik vroeg hen wat er te
doen was en ze vertelden we, dat
er schildpadden in het water
waren.
„Groote?", wilde ik weten,
waarop zij antwoorden, dat er ook
groote van een halven meter hij
waren. „Vangen" adviseerde ik,
I „dan kom ik wel schildpadsoep
1 eten". „Ik houd U er aan", luid
de het vriendelijk bescheid, en
dat meen en deze Zeeuwen. Ze zijn
gul en ze blijven gul, maar ze j
De vrachtauto heeft er ia de*
afgeloopen winter het bare te*
bijgedragen, dat ons land gespaard
bleef voor een ernstige kelen
crisis.
Vervoer van kolen per vracht
auto heeft hoofdzakelijk platits
gevonden van uit de havens Rot
terdam en Amsterdam en daar
naast ook uit de havens
en Harlingen. Tot in GroningMt
en Friesland over afstanden va*
200 km zijn kolen per auto ver
voerd.
Wat Friesland betreft verna
men wij het volgende: In totaal
is door „Wegtransport Friesland"
vervoerd 1476 ton steenkool t»
wel vanuit Amsterdam. De
moeilijkheden, welke bij de voor
ziening van de gasfabrieken op
doken, waren legio en het ver
voer had plaats onder de zwaarst
denkbare omstandigheden.
Het waren echter niet alleen
de gasfabrieken, die van de hulp
van wegtransport hebben gepro
fiteerd, ook de P.T.T. in Fries
land heeft In dezen winter her
haalde malen gebruik gemaakt
van deze organisatie, om in staat
gesteld te worden het postver-
zijn des duivels, wanneer die voer naar de omliggende plaat -
„peloppers" last veroorzaken. sen op gang te houden.
Naar van goedingelichte krin
gen wordt vernomen, verrichten
de voornaamste chemische fabrie
ken in België op het oogenhlik
onderzoekingen op het gebied
van acide folique en eparine met
het oog op de samenstelling van
geneesmiddelen tegen brandwon
den, veroorzaakt door atoom
kracht. Deze fabrieken werken
speciaal voor rekening van Ame
rika.
I.
Volgens de laatste 'oij het
hoofdbestuur van het Amerikaan
sche Roode Krui™ ontvangen ge
gevens zijn door de tornado van
Woensdag in het
Texas en Oklahoma 132 men
sehen om het leven gekomen en
1256 gewond.
Doopsgezinde Gemeente.
Aardenburg: 10 u. Ds. Nolthenius.
Gereformeerde Kerk.
Hoek (in de Chr. School): 10 en
2.30 u. stud. J. Covée, van Axel.
Terneuzen: 10 en 3 u. Ds. D.
Scheele, van Assen.
(Na afloop middagdienst ge
meentevergadering (beroepings-
weck.)
Zaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. H.
Mulder, van Amsterdam.
Gereformeerde Kerk.
(Vrijgemaakt Art. 31 DK.O.)
Hoek: 9 en 2.30 u. Ds. I. van Til.
Terneuzen: 10.30 en 5 u. Ds. van
Til, van Hoek, bed. H.A.
Chr. Geref. Kerk.
Zaamslag: 9.30 en 2.30 u. Ds. J. C.
van Ravenswaay.
Gereformeerde Gemeente.
Hoek: 9,30 en 2 u. leesdienst.
Terneuzen: 9.30, 2 en 6 u. lees
dienst.
Oud-Geref. Gemeente.
Terneuzen: 9.30, 2 en 6 u. lees
dienst.
Roomsch-Katholieke Kerk.
Clinge: 7. 8.30 en 10 u. H. Missen
Hulst: 6.30, 7.45, 9 en 10 u. H.H.
Missen.
St. Jansteen: 7.30, 9 en 10.30 u.
H.H. Missen.
Terneuzen: 7, 8.30 en 10 u. H.H
Missen; 2.30 u. Lof.
Leger des Heils.
Terneuzen: 10 en 19.30 u. Leiders
Kdt J Heijnsdijk en Kdt. C
Nieuwland. JfcjS*
Op vragen van het Tweede
Kamerlid Schoonenberg in ver
band met het oproepen van stu
deerenden als gewoon dienstplich
tigen van de lichtingen 1941,
1942 en 1943 heeft de Minister
van Oorlog het volgende geant
woord:
Van de lichtingen 1941, 1942 en
1943, welke lichtingen thans wor
den ingeschreven, doch die niet
worden en voorshands ook niet
zullen worden gekeurd, worden
slechts diegenen tot gewoon
dienstplichtige bestemd, die stu-
deeren voor arts, tandarts, apo
theker of ingenieur of die deze
studie reeds hebben voltooid.
Alle overigen dezer lichtingen zul
len ^worden bestemd tot buiten
gewoon dienstplichtige.
Van de lichting 1944 heeft de
inschrijving reeds plaats gehad,
de ingeschrevenen dezer lichting
■vorden thans gekeurd. Een ge
deelte dezer ingeschrevenen, ten
hocgste 10.000 man, zullen als
gewoon dienstplichtige worden
ingelijfd, terwijl de overigen zullen
worden bestemd tot buitengewoon
dienstplichtige.
Tot degenen van de lichting
1944 d'e als gewoon dienstplich
tige worden ingelijfd, zullen o.m.
behooren zij, die studeeren vooi
arts, tandarts, apotheker of in
genieur alsmede degenen, die deze
studie reeds hebben voltooid.
Inderdaad is ernstig overwogen
dat hiermede tijdelijk aan de bur
germaatschappij krachten worden
onttrokken, waaraan ook daar
groote behoefte bestaat, aange
zien er een tekort is aan artsen
tandartsen en ingenieurs en
voorts, dat onder de opgeroepe-
nen zich dienstplichtigen kunnen
bevinden, die reeds zeer door den
oorlog zijn gedupeerd alsmede
studenten. d:e hun studie b'nnen
afzienbaren tijd hopen te beëindi-
het verblijf in werkelijken dienst
deze kunnen voortzetten.
gen.
Het ligt in het voornemen, de
h'erbedoelde studeerenden in al-
gemeenen zin hun eerste nefemn
niet eerder te doen vervullen dan
nadat zij hun laatste examen heb
ben gedaan, dan wel de mogelük-
he-d te on enen, dat zij een deel
of het geheel van de eerste oefe-
n'ng zullen kunnen volbrengen
tijdens de universitaire vacanties
Het is overigens in het alge
meen niet mogeliik, aan studee
renden. wier uitstel ie den loon
van den studietijd eindigt, toe
zegging te doen, dat zij tijdens
Op vragen van het Tweede
Kamerlid Van der Weijden be
treffende de verdeeling van boer
derijen in den Noord-Oostpolder
heeft de Minister van Financiën,
mede namens den Minister van
Verkeer en Waterstaat het vol
gende geantwoord:
De uiteindelijke beslissing over
de verpachting van boerderijen in
den Noord-Oostpolder berust bij
den Minister van Financiën.
De Directie van de Wieringer-
meer (Noord-Oostpolderwerken)
bereidt namens dezen Minister de
verpachting voor.
De voorloopig voor den tuin
bouw gedachte gebieden buiten
beschouwing gelaten, bevat het
plan van uitgifte het vormen van
ongeveer 1670 landbouwbedrijven
Uitgaande van de in de vraag
bij de met name aangeduide groe
pen vermelde cijfers, zouden er
dus 170 bedrijven overblijven. Of
uiteindelijk de verdeeling over de
groepen van belanghebbenden zal
uitvallen, als is aangegeven, valt
thans niet te zeggen. Zoo is het
b.v. waarschijnlijk, dat het aan
tal aan landarbeiders toe te wij
zen bedrijven dat van 100 zal
overschrijden; ook ligt het in het
voornemen een aantal bedrijven
voor staatsexploitatie te bestem
men. Zeer vermoedelijk zal van
een overschot dan ook geen spra
ke zijn.
Sedert eenigen tijd ontvangt
ieder, die in verband met het
aanvaarden van werk in den
Noord-Oostpolder de voorwaarde
stelt, dat hem later een boerderij
wordt verpacht, of die vraagt
hoe het staat met zijn kansen
pachter te worden ongeacht
uit welke streek van het land hij
vandaan komt een mededee-
ling van de strekking, als in de
vraag is omschreven, welke als
volgt luidt:
„Wij deelen u mede, dat u te
allen tijde als landarbeider-grond
werker in den Noord-Oostpolder
kunt worden te werk gesteld.
Wij wijzen er u evenwel op, dat
u te laat bent, om nog tot de
pioniers 'te kunnen worden ge
rekend, zoodat uw kans om t.zt.
als pachter voor een bedrijf in den
Noord-Oostpolder in aanmerking
te kunnen komen, zeer gering
We rijden over den weg naar
Emmahaven, in een pantserwa
gen, niet omdat de weg zoo on
veilig is. Neen, daarin is een
groot verschil gekomen, sedert ik
eind November 1946 voor de eer
ste maal met de Zeeuwen in Em
mahaven en Padang arriveerde.
We hebben dezen pantserwagen
genomen, omdat ja feitelijk is
dat „zeer geheim" - er een dame
meegaat en we straks héél dicht
gebied van langs de demarcatielijn zullen rij
den en naar een bivak, waar nog
wel eens sluipschutters hun ver
raderlijke werk doen.
Neen, de weg van Padang naar
Enrmahaven kun je rustig met
een jeep berijden en tientallen
koelies herstellen den weg onder
het waakzaam oog van de genie.
Want de weg is slecht en de
chauffeurs, die geregeld op en
neer rijden, weten precies waai- ze
niet moeten rijden.
En toch is er een tijd geweest,
dat deze weg heel gevaarlijk was.
Dat was in die December-dagen,
toen de extremisten er landmijnen
hadden geplaatst en een carrier
op zoo'n mijn liep. We passeerden
dit punt en ik keek belangstellend
naar den weg. Je ziet niets meer
en aan de gezichten der soldaten
en koelies zou je zoo zeggen, dat
zij het ook vergeten zijn. De koe
lies misschien wel, maar de solda
ten vergeten hun kameraden niet
licht. Ze zeggen dat wel niet zoo
openlijk, maar als je er met hen
over spreekt, dan besef je pas dat
het diep in hun harten gegrift
staat.
Nu rijden wij er zonder dekking
langs; de mijnen behooren op
dezen weg tot het verleden en als
men de sawahs aan de overzijde
van de kali ziet, dan zou men niet
zeggen, dat enkele maanden ge
leden deze streek gevaarlijk was
en verlaten. We leggen even aan
bij de electrische centrale waar
men met de in gruis aangevoerde
steenkool Padang en Emmahaven
van licht- voorziet. Zeer ten on
genoegen van sommige repubii-
keinsche groepen, die herhaalde
lijk de toegezegde steenkoolaan-
voer uit Sawahloentoe deden stag-
neeren. Nu voert het leger de
steenkool aan en als straks de
trein weer zal loopen, dan zullen
de oogenblikken, dat Padang zon
der electrisch licht zal zitten, wel
geheel en al tot het verleden be
hooren. Er werken Indonesiërs in
de centrale en zij werken met ge
noegen. Ze voelen zich er best
thuis, deze menschen. Maar dit
republikeinsch bedrijf wordt ge
heel en al gedreven door... den
Nederlander, die voor steenkool
zorgt en voor de voeding der
werklieden. Op tien procent na
zijn alle arbeiders teruggekeerd.
Trouwens de terugkeer van den
Indonesischen arbeider bemerkt
men ook langs den weg Een
maand geleden waren het slechts
tien koelies en nu zijn het er
tientallen. Ze werken en ze wor
den gevoed, terwijl ze bovendien
nog een goed loon verdienen.
Hoe anders is het in de binnen
landen, waar ze geen voedsel
krijgen en geen loonEn
het is de „chabar agin", de rim
boe-radio, die den mensch vertelt
corr. van het A.N.P.)
zijn aangewezen op een kx>* of
salaris, zijn de prijzen der vrije
markt onbetaalbaar. Een kilo
gram boter kost bijvoorbeeld 600
zloty (een zloty is ongeveer 2%
cent), een haring 50 zl., een pond
vleesch 400 zl., een draagbaar
costuum 50.000 zl. en een paar
schoenen 12 000 zl. De grooW
massa moet leven van een maan-
delijksch inkomen van 4000 lot
5000 zl., een prima kracht ka*
tot 10.000 komen en de homgat a
ambtenaren tot 30 000.
De rantsoeneering ia in (fit
systeem afgedaald tot een aoort
toeslag op bet loon, waarra*
voornamelijk de arbeiders der ge
nationaliseerde bedrijven pro«-
teeren.
Van de 23 millioen Pole* be
schikken trouwens maar 10 mil
lioen over een der drie rantaoea-
kaarten Overigens bracht de *e-
geering met 1 April weer een ln
grijpende wijziging in het kaar-
tensysteem, die erop gericht is
zooveel mogelijk verbruikers
de vrije markt te verwijzen.
(Van den Berlijnschen
Polen is een goed land voor
degenen, die zich de weelde kun
nen veroorlooven een arbeiders
weekloon uit te geven voor een
maaltijd, zulke menschen zijn er
blijkbaar in Warschau en de an
dere Poolsche steden genoeg,
want de restaurants zijn door
gaans druk bezocht. De afmetin
gen der schotels, die hier worden
opgediend, en de lucullische uit
stallingen in de winkels zijn zioo
overdadig, dat het laatste pro
bleem, waaraan men hier zou
danken, het voedselprobleem is.
Hooge ambtenaren van het be
trokken ministerie verzekerden
ons evenwel, dat dit alles maar
schijn is en dat in werkelijkheid
Polen dit jaar in de periode voor
den volgenden oogst een kritieken
tijd op het gebied der voedsel
voorziening zal doormaken.
Tegelijkertijd troosten dezelfde
autoriteiten in de bladen het
Poolsche volk met de mededee
ling, dat voor een broodtekort
1 brood is hoofdvoedsei niet ge
vreesd behoeft te worden. De
autoriteiten zeiden ons, dat voor
kinderen en aanstaande en jonge
waar voedsel en loon en kleeding
te verkrijgen is.
Zoo rijden we langs deze arbei
ders, die ons vriendelijk groeten.
We rijden langs houten woningen
van Indonesiërs, die. teruggekeerd
zijn naar de oude standplaats, moeders geen grootere rantsoenen
waar zij eenmaal welvaart heb- kunnen worden toegezegd dan
ben gekend. In enkele woningen varieerende tusschen 1000
ziet men soldaten; dit zijn de
mannen, die dit gebied moeten
bewaken en veilig houden. Ze
zijn ingekwartierd in die huizen
en ze voelen zich thuis. Ik zag
op de voorgalerij een baboe de
Regeering mist
middelen.
mMbt»
en
1600 calorieën, die dan in de
maand Maart nog slechts voor de
helft konden worden verstrekt.
De voorraden slagroom, die de
restaurants voor het opdisschen
hebben, schijnen evenwel onuit-
wasch strijken, terwijl de soldaten pUttelijk en de bussen Unrra-melk
zich verpoosden na hun arbeid.
We passeerden iets verder een
groep uitgebrande huizen. Hier
hebben de extremisten huis ge
houden, deze huizen wierpen ze
met handgranaten en beschoten
ze de passeerende vrachtwagens.
Nu staat er geen huis meer, de
roode haan heeft er huis gehou
den, toen ze gedwongen werden
deze streek te verlaten.
We draaien om de kuilen in
den weg, de Genie is nog niet tot
aan Emmahaven gekomen. Er
zijn te veel gaten en kuilen in
worden vrijelijk op straat ver
kocht aan hen, die ze het aller
minst noodig hebben.
Vrije marktzwarte
markt.
Dit zijn tegenstellingen, waar
over men zich in Polen niet moet
verbazen. Het systeem van rant
soeneering is er van geheel an
deren aard dan bij ons, doordat
de regeering niet hij machte is
geweest het den grondslag te
geven van een verplichte levering
den weg, de genie is nog niet totdoor de boeren
B-' 6 - Het grootste deel der voedsel
productie gaat zoo naar de vrije
markt, welker prijzen verraden,
is nog niet zoo heel goed.
Padang en Emmahaven liggen
nog buiten de normale zeevaart
route, al loopen er zoo af en toe
schepen binnen.
Op de velden staat de» teer-
dat zij niet anders is dan een ge
legaliseerde zwarte markt. Voor
menschen, die voor hun onderhoud
|N den vroegen morgen van 't jaar
I 1757 was Zaamslag in rep en
roer. Het gerucht deed de ronde,
dat met het opkomen van de
vloed één of ander zeemonster het
Hellegat was binnengekomen en
nu ergens tusschen Zaamslagveer
en Luntershoek moest rondzwem
men. Vanzelfsprekend trokken
vele ingezetenen- naar het Veer,
om zich van de waarheid van dit
gerucht te overtuigen. Daar aan
gekomen bleek inderdaad, dat een
sooct walvisoh, een Noordkaper,
zich te ver in het'Hellegat had
gewaagd. Het dier bevond zich in
dit vrij ondiepe water danig in het
nauw en trachtte steeds weer de
Schelde te -bereiken. Hiertegen
kwam echter het visschersinstinct
van een aantal Zaamslagsche
avonturiers in opstand en onder
leiding van den Kapitein der Bur
gerwacht ging men tot den aan
val over. Na veel jagen en zwoe
gen zag men eindelijk kans de
visch op een zandplaat te drijven.
Met het vallen van het water was
nu zijn lot bezegeld, want tegen
den middag kwam het dier geheel
op het droge te liggen. Omzich
tig trachtte men het te naderen
en te dooden, maar dit ging echter
nog zoo maar niet. De geweldige
staart beukte nog een tijdlang
zonder ophouden op het zand. Op
den duur echter namen zijn krach
ten af en zag men kans het beest
te dooden. Met een laatste
krachtinspanning spoot het nog
een stroom water en bloed de
ucht in, maar toen was ook het
pleit beslecht.
De gelukkige visschers, tuk op
een voordeeltje, begonnen direct
er lustig op in te hakken en laad
den hun bootjes telkens maar
weer vol met stukken van de ge
weldige dikke speklaag. Aan het
Veer werd een traankokerij ge
ïmproviseerd en het spek tot
traan versmolten. Alles samen
blijkt deze vischvangst de voor die
dagen zeer groote som van 212
gulden te hebben opgebracht, zoo
dat de deelnemers niet te klagen
hadden.
Erg veel zorg blijkt men aan
deze attractie echter niet te heb
ben besteed, want in het midden
der vorige eeuw, dus nadat het
geraamte bijna honderd jaren in
weer en wind had gestaan, klaag
de een Zaamslagsche ingezetene
erover, dat de beenderen geheel
met mos waren begroeid en een
„onbehagelijk" uiterlijk hadden
gekregen. Hij stelde voor, dat óf
de Gemeente, óf de Kerk voor rei
niging en opnieuw verven zou
zorgdragen, opdat deze plaatselij
ke merkwaardigheid weer wat
ooglijker van uiterlijk zou worden
Of dit nu gebeurd is, weten wij
niet. Wel is de latere geschiede
nis bekend. Toen in het begin
dezer eeuw het nieuwe raadhuis
werd gebouwd, i3 hot walvischge-
raamte van zijn gewone stand
plaats afgehaald en opgeborgen in
de consistoriekamer der Hervorm
de Kerk, waar het op dit oogen
blik nog wordt bewaard. Of het
daar in stille rust verder zijn da
gen zal slijten, of ooit weer in het
openbaar zal worden opgesteld, is
n.et bekend.
De graanprijzen stijgen
zienlijk, in de maand Februari
met dertig procent. De regeering
heeft medegedeeld niets te zulten
doen tegen deze stijging teneinde
de boeren te bewegen zooveel
mogelijk van hun voorraden Ie
verkoopen, die voor haar eerst
grijpbaar worden zoodra zij bjj de
handelaren of de fabrieken be
landen» De regeering is ziek er
blijkbaar van bewust zoo weinig
machtsmiddelen tegen onwil v*n
de zijde der boeren te hebben, dat
zij openlijk zegt, dat zij de prijs
st' gingen haar gang wil laten
gaan, ook al heeft dit onprettige
gevolgen voor het functionneeren
v& i. het geheele economische sys
teem. Bij vleit zich voorta met
de gedachte, dat deze prijsstij
gingen het broodverbruik automa
tisch zullen verminderen.
Polen gelooft na den volgencte*
oogst geenerlei voedselzorgeo
meer te hebben. Het heeft daar
voor alle reden, want als dunbe
volkt en overwegend agrarisch
land heeft het voedselbronnen,
die, wanneer zij doelmatig worde*
geëxploiteerd, een ruime marge
voor export toelaten.
Voor den oorlog was Polen ®en
▼an de belangrijkste voedael-
exporteerende landen van Europa
Haver, zaden, vleesch, spek,
eieren, boter, suiker en varkens
leverden een belangrijke bijdrage
aan zijn export. Zij maakten
41 van het totaal uit. Het
economische driejarenplan der*
Poolsche regeering is er op ge
richt den agrarischen export zoo
snel mogelijk te hervatten. Reeds
kon in 1946 een aanvang gemaakt
worden met suiker.
Het herstel van landbouw en
veeteelt in Polen zal nog enkele
jaren vergen. Voornamelijk, de
verliezen aan de levende have
toegebracht (1-7 millioen paarden
en 6.6 millioen koeien) remmen
een snel herstel. Bovendien ont
breken nog de materialen, die het
in gebruik nemen der nog braak
liggende akkers zouden kutinen
bespoedigen. Polen begon het
eerste vredesjaar met acht mil
lioen hectare braakliggende ak
kers, waarvan de helft in de
voormalig Duitsche gebieden. Dit
beteekende, dat meer dan de helft
van alle akkers onbebouwd ble
ven. Volgens de officieele statis
tieken was deze woestenij in 1946
tot 6 milioen- hectare verminderd.
Volgens de plannen zal zij in
1947 nog slechts 1.? millioen be
dragen, in 1948 millioen, en in
1949 zou zij geheel moeten zijn
verdwenen.
Polen heeft van de Unrra 5000
tractoren en een paar honderd
duizend paarden gehad, doch de
uitrusting van de boerderijen is
7)p het oogenhlik nog zoodanig,
dat men het agrarische drie
jarenplan een zware krachtproef
moet noemen. Dit temeer om
dat de landerijen, die men tot nog
toe heeft kunnen bebouwen, met
uiterst primitieve middelen ke-
werkt zijn.
