Bij de jongens over zee.
Schoenenmakers zenden open
brie! aan de Ministers
TRIBUNAAL
DE VOLKSTELLING
Oorlogsschepen op weg
naar Indië
Nog geen reactie op de
rede van Truman
Secretaresse van Mussert
voor het Tribunaal.
De regeling der
oorlogsschade in Beljia.
0e publicatie der Lingga-
djajtti-notulen
Volksvertegenwoordiging.
Nerïerl. Ambassadeur op
het Kremlin.
Hertog van Al/a
mag Spanje niet verlaten
TE TERNEUZEN
Het proces te Tokio.
De belangrijke man.
Wat zou een leger zonder chauf
feurs zrjn? Niet meer dan een
mensch zonder beenen.
De meeste soldaten voelen er
veel voor om chauffeur te wor
den. Het lijkt zoo mooi, een eigen
wagen te besturen, waar je baas
over bent, die je netjes onder
houdt; waarmee je over de weg
vliegt en het respect van de plaat
selijke schoonen afdwingt!
Och, ja, het lijkt zoo mooi.
Maar op een goeden dag bén je
dan echt chauffeur. Je krijgt het
een of ander roestig, piepend en
'krakend vehikel eji dat wordt dan
jouw wagen.
Je bent optimist en noemt het
een jeep, of een 15 cwt. of een
drie-tonner (hoe grooter hoe be
ter zegt die lange, beenige chauf
feur van ons) en je bent er even
trotsch op, als was het een Roils-
Royoe.
Vol ijver begin je dan het vehi
kel sclioon te maken en op te
schilderen. Je zet met mooie wit
te letters een meisjesnaam op de
bumper en bekijkt vol kunste
naarsvreugde je troetelkind.
Je organiseert van de een of
andere vergeten dump een accu
en een reservewiel dat betgr is, je
leent ergens een Engelsche sleu
tel, prutst nog een week, en ein
delijk breekt de groote dag aan:
het dingrijdt!
Je haalt post en brood en brengt
verlofgangers weg en je weet: Je
bent een belangrijke man.
Je rijdt van 's morgens vroeg
tot laat .in den nacht van post tot
post over wegen, die lang ge
leden eens wegen waren enkel
nu nog een verzameling kuilen en
heuveltjes tusschen twee slooten
zijn. Je steekt je duim omhoog
als antwoord op de enthousiaste
begroeting van de kampongjuegd
enje rijdt! x
Je bemerkt, dat het licht niet
in orde is en dat er iets aan je
versnellingsbak hapert. Je prutst
er weer wat aan en zweet, maar
Je rijdt! Je maakt ruzie met de
M. P.; en krijgt een rapport, je
ziet, dat je snelheidsmeter het
vertikt. Je kankert een tikje
harder dan andere soldaten en je
gebruikt onparlementaire taal,
als voor de zooveelste maal
.een lekke band je narten speeit,
maar je bent Chauffeur!
In je leven zijn nu veel M.P.'ers,
stoplichten, reorders en slapelooze
Op hun reis naar Ned.-Indië
zullen Hr. Ms. mijnenveger „Jan
van Qelder" en Hr. Ms flottilje-
leider Willem van de Zaan" van
2629 Maart in Gibraltar, van
79 April in Port Said en van 29
April tot 1 Mei in Colombo ver
toeven.
De gelegenheid bestaat den op
varenden gewone en aangeteeken-
do brieven en briefkaarten te stu
ren, die dan bij aankomst in de
genoemde havens zullen worden"
uitgereikt.
Wil deze correspondentie de
geadresseerden tiidig bereiken dan
moet de post voor Gibraltar uiter
lijk 22 Maart, voor Port Said
uiterlijk 2 April, en voor Colombo
uiterlijk 22 April ter post zijn
bezorgd. De stukken behooren
te worden gefrankeerd volgens
het binnenlandsche tarief met
Nederiandsche frankeerzegels en
voorzien te zijn van twee elkaar
snijdende lijnen over het geheele
adres, loopende van den eenen
hoek naar den anderen.
nachten gekomen, maar je maalt
er niet om, want je hebt je wagen.
Je voert onderhoudstaken uit
en rijdt eens trotsch je meiske
door de stad en je bent fier op het
oude beest (waarmee niet het
meiske bedoeld wordt).
Op je mouw heb je een wieltje
genaaid, dat staat stoer. Je maakt
geen promotie, zooals de anderen,
en je zegt: „Was ik maar weer in
de troep", maar je meent het zoo
zeer niet. Want je -zou het ouwe
Jpeest niet meer kunnen missen.
Je rijdt munitie en benzine,
menschen en voedsel, van garage
naar werkplaats, van de staf naar
de compagnie.
En als je eindelijk, bek-af laat
in den nacht onder je klamboe
kruipt, dan denkt je niet veel
meer na over de probleemen van
het leven: Je bent Chauffeur!
De diplomatieke correspondent
van Reuter schrijft, dat het geen
verrassing Is, dat Moskou nog
niet op de rede van Trumar. heeft
gereageerd. Het duurt altijd ten
minste 24 uur alvorens reacties
uit Moskou wereldkundig worden
gemaakt. Het is echter wel reeds
duidelijk, aldus de correspondent,
•dat het'Russische standpunt ter
zake de toekomst van de geheele
wereld zal beïnvloeden.
Volgens den correspondent kan
de Russische regeering op tweeër
lei wijze reageeren: zij kan terug
slaan of zoo onder den indruk
van de vastberaden woorden zijn,
dat zij nauwer met het Westen
zal gaan samenwerken dan tot
dusver het. geval was.
Turksch waarnemer over
de rede van Truman.
Een Turksch waarnemer ver
klaarde naar aanleiding van de
rede van Truman: „Ofschoon de
Turken vastbesloten zijn zoonoo-
dig alleen aan de eischen der
Sowjet-Unie weerstand te bieden,
waartoe' een leger van een mil-
lioen man ter beschikking staat,
hebben zii er toch nooit aan ge
twijfeld, dat de sympathie van
zijde van Engeland en Amerika
tenslotte zou uitgroeien tot daad
werkelijken steun."
Reeds vanaf 1921 af' In diénst
van den „Leider".
Woensdag verscheen voor het
Utreoktsch Tribunaal, onder pre
sidium van.Mr. W. Th. D. A. van
Eek, de 60-jarige Christina Wil-
helmina van Bilderbeek, die van
de oprichting dei' N.S B. op 14
Decemper 1931, pnvé-séerta-
resse was geweest van Anton
Mussert. Uit het verhoor bleek,
dat beschuldigde reeds in 1921 in
dienst van Mussert, toen ingenieur
bij waterstaat, werkzaam was.
Zij werd beschuldigd van lid
maatschap der N.S.B, en mantel
organisaties.
Voorts vermeldde de ten laste
legging, dat zij bij den inval der
Duitschers in 1940 N.S.B -beschei
den, welke eventueel moeilijk
heden zouden kunnen opleveren,
in de kluis op het hoofdkwartier
had opgeborgen. Een, voor den
burgemeester van Maartensdijk,
die zich in anti-Duitschen zin had
uitgelaten bezwarend dossier, had
zij aan de bezettingsautoriteiten
doorgezonden.
Uit verschillende andere feiten
en uit brieven van Van Geelker
ken, 'Huygen en Muller, kwam
vast te staan, dat zij als fanatiek
„kameraadske" actief de partij
had gediend.
iHaar verdediger, Mr. Van Ba-
venzwaay, noemde haar: „Iemand
met een domme slaafsche natuur,
die Mussert blindelings volgde".
Uitspraak over 14 dagen.
(Het nieuwe wetsontwerp be
treffende het herstel der oorlogs
schade aan particuliere goederen
in België, aanvaardt het vermo
gen van den getroffene als maat
staf. Bij de vaststelling van dit
vermogén wordt rekening gehou
den met het totaal der roerende
en onroerende goederen zooals dit
bepaald ië hij de wet op de ver
mogensheffing. De vergoeding
zal worden berekend op de basis
waarde van 31 Augustus 1939,
vermeerderd met een veranderlijk
coëfficiënt dat zal worden vast
gesteld op grond van den omvang
van de schade en de verhouding
daarvan ten opzichte van het ver
mogen.
Wat het huisraad betreft voor
ziet het ontwerp in een vergoe
ding berekend op basis van zgn.
meubilaire eenheden. Een meubi
laire eenheid is het minimum aan
meubelen, kleeding en huishoude
lijke artikelen, benoodigd om een
behoorlijk bestaan te verzekeren.
Wat de voorraden betreft: deze
zullen vergoed worden op basis
van de waarde van 31 Augustus
1939. Het wetsontwerp is reeds
bij de Kamer ingediend.
De rechter-commissaris te Am
sterdam. Mr. J. Wiarda, heeft in
een strafzaak tegen een onbeken
den dader, den heer H. A. Luns
hof Donderdag als getuige gedag
vaard en hem gevraagd den naam
te noemen van dengene, die hem
de geheime notulen van Lingga-
djati heeft verstrekt. De heer
Lunshof heeft geweigerd dit te
doen, zich beroepende op het be
staande beroepsgeheim van den
journalist. De rechter-commissa
ris deelde hierop mede, dat hij dit
beroepsgeheim als niet bestaand
beschouwde en er wellicht tegen
den heer Lunshof of een strafver
volging zal worden ingesteld, of
tot zijn gijzeling zal worden over
gegaan.
Agenda Eerste Kamer.
De Eerste Kamer zal op Dins
dag 18 Maart a.s. om 14 uur met
voortzetting op Woensdag d. a. v.
des voormiddags te elf ure, in
welke laatste vergadering tevens
nieuwe afdeelingen zullen worden
getrokken, in vergadering hijeen
komen.
Behandeld worden de volgende
wetsontwerpen
Conclusie van het verslag der
commissie voor de verzoekschrif
ten omtrent de inlichtingen op
het adres van D. van Geest, te
Rijswijk (Z.-H.) houdende ver
zoek om rechtsherstel.
Rijkahegrooting voor 1947:
Hoofdstuk IX b (departement
van Verkeer)Hoofdstuk VII b
(Departement van Financiën)en
Hoofdstuk III (Departement van
Buitenlandsche Zaken)
De voorzitter van het presidium
van den Oppersten Sowjet, Sjver-
nik, heeft op 12 Maart j 1. den
Nederlandschen ambassadeur, A.
H. J. Lovink, op het Kremlin te
Moskou ontvangen voor het in
ontvangst nemen van de geloofs
brieven.
De ambassadeur was vergezeld
van den gevolmachtigd Minister
Jhr. H. P. J. Bosch van Drake-
stein, ambassaderaad' Jhr. Mr. M.
P. M. van Karnebeek, handels-
raad H. Goemar.s, de attaché's A.
Janzen, L. Kruijtbosch en toege
voegd personeel. Van Sovjet-Rus
sische zijde waren_xnede aanwezig
de plaatsvervangend Minister van
Buitenlandsche Zaken Malik, de
secretaris van het presidium van
den Oppersten Sowjet Gorkin, het
hoofd van de eerste Europeesche
afdeeling van het Ministerie van
Buitenlandsche Zaken Kozvref en
de chef Van het protocol ivioloch-
kof. Na het voorstellerf der func
tionarissen onderhield president
Sjvernik zich met den ambassa
deur; ook Malik nam aan het ge
sprek deel.
Een correspondent van de Ti-
mis te Madrid meldt, dat de vroe
gere Spaanschen ambassadeur in
Groot-Brittannië, de Hertog van
Alva, van de Spaansche autori
teiten geen visum voor Portugal
heeft gekregen. Het doel van den
voorgenomen rejs van den Her
tog, aldus de correspondent, was
te Estoril een onderhoud te heb
ben met den Spaanschen troon
pretendent, Don Juan. Van offi-
cieele Spaansche zijde wordt
echter verklaard, dat de Hertog
een vrijmetselaar is, die contact
onderhoudt met een groep repu-
blikeinsche ballingen onder leiding
van Llopis, teneinde een komplot
tegen den staat voor te bereiden.
„Deze belachelijke bewering",
zoo bericht de correspondent, „is
ook werkelijk door den Spaan
schen radio-omroep bekend ge
maakt."
De Federatie van Scnoenmakers
patroonsvereenigingen v. 's-Gra-
venhage en Omstreken, heeft een
open brief gezonden aan de Minis
ters van Sociale Zaken en van
Economische Zaken, waarin ge
zegd wordt, dat het schoenma-
ikersherstellersamhacht ernstig
gedupeerd is door de loonstop,
welke voor alle bedrijven op een
basis van voor den oorlog gelden
de loonen werd vastgesteld met
een verhooging van 25 Door
deze basis ook voor het schoen-
herstellersambacht aan te nemen,
is dit vak, aldus het schrijven,
zoo ernstig achteruitgesteld,
dat dit ten ondergang gedoemd is.
Voor den oorlog werd het
schoenherstellersvak als een der
minderwaardigste ambachten be
schouwd en gewaardeerd, doordat
de schoenhersteller gedwongen
was 16 tot 18 uren per dag te
werken om een weekloon te ver
dienen. In de open brief wordt
gezegd, dat geen rekening is ge
houden met het feit, dat de werk
nemer in zijn levensonderhoud en
dat van zijn gezin moet kunnen
voorzien en dat ook de patroons
in een normalen arbeidsdag en
-week in hun levensonderhoud en
dat van hun gezinnen moeten
kunnen voorzien.
Voorts is geen rekening gehou
den met het feit, dat het schoen-
herstellersambacht dezelfde socia
le lasten moet dragen en op
dezelfde voorwaarden personnel
moet aannemen als in andere,am
bachten, vakken en bedrijven.
In het schrijven wordt verder
ge^gd, dat met 40 tot 50 ®/o ge
stegen lederprijzen een zware ver
liespost vormen, die alleen drukt
op den schoenhersteller. Immers,
nu leder en rubber vrij zijn, kan
men het rubberzaalmateriaal niet
opdringen aan het publiek, dat nu
eenmaal niet op rubber gesteld is.
Tenslotte wordt betoogd, dat
een gelijkstelling in loonen met
andere bedrijven een dringende
eisch is. Met klem wordt ge-
eischt, directe onderhandelingen
mogelijk te maken, om aan den
heerschenden toestand een einde
te maken. Verzocht wordt om
tijdens deze onderhandelingen den
prijs van schoenreparatie onmid
dellijk met 25 te verhoogen.
Uitspraken der zaken van de
zitting van 27 Februari 1947.:
Marinus Willem Haak, wonen-
te Axel, reeds één jaar geïnter
neerd geweest: ontzetting rephten.
Geertruida Tona Eëkman, won.
te Axèl, reeds 20 maanden ge
ïnterneerd ontzetting rechten en
beveelt haar onmiddellijke invrij
heidstelling.
Daniel Dekker, wonende te
Axel: verbeurdverklaring van
15 000 en radio-toestel; ontzet
ting rechten.
Georges Polydore August van
Acker, wonende te Axel: ver
beurdverklaring van 5000.
Geleijn Kaijser, wonende te
Axel: ontzetting rechten.
Zitting van Donderdag 13 Maart.
Voor de Wehrmacht gereden.
Johannes de Hullu, 47 jaar,
paardenhandelaar te Cadzand,
stond terecht terzake dat hij hulp
heeft verleend aan den vijand
door voor dezen materialen te
vervoeren bestemd voor bunker
en stellingbouw en water te rijden
voor de m de duinen gelegerde
Duitsche militairen èn door deze
werkzaamheden veel geld te heb
ben verdiend.
Besch. verklaart tijdens het ver
hoor, dat hij niet voor de Duit
schers, doch wèl voor de boeren
heeft gereden en dit, omdat deze
moésten lijden en daardoor vaak
in moeilijkneden geraakten.
Nadat gebleken is, dat de H.
niet weet hoeveel hij bezit, legt.
een getuige décharge, J. de
Feijter te Cadizand, een zeer gun
stige verklaring voor den besch.
af. Getuige meende dat de H.
niet slechts uit winstbejag heeft
gehandeld en verder toonde deze
zich tijdens de bezetting een goed
vaderlander en was zijn houding
correct. Getuige was destijds
hoofd van de plaatselijke O. D
De verdediger, Mr. P. C.
Adriaanse meende, dat zijn cliënt
de boeren uit zeer veel moeilijk
heden heeft geholpen en zoo
deze althans fouten heeft ge
maakt met 5 maand inter-
neering voldoende is 'gestraft.
Pleiter verzocht vervallen ver-
-klaring der besehuldiging subsi
diair, bij opleggen van maatrege
len, rekening te willen houden
met alle omstandigheden.
tam
De volgende zaak was die tegen
den 64-jarigen Cornelia Wieland,
aardappelhandelaar te Axel, be
schuldigd van lidmaatschap N. S.
B., N. V. D., Front voor Nering
en Ambacht en Economisch Front
en te hebben getracht met behulp
van Duitsche- en N S.B.-instanties
erkenning als aardappelhandelaar
te verkrijgen.
Tijdens de verdere ondervraging
de zaak diende reeds op 17
Februari voor het Tribunaal
verklaart Wieland dat het er niet
om ging, erkend te worden als
aardappelhandelaar, doch om ver
andering in een puntentoewijzing.
Get. P. van Es, kantoorbedien
de te Terneuzen, zegt, dat besch.
wel eens om zakelijke redenen bij
hem is geweest, doch nooit heeft
getracht op grond van zijn N S.B.-
lidmaatschap voordeelen te be
halen.
Deze getuige was ook aanwezig
bij de beruchte vergadering te
Goes, welke werd bijgewoond door
Korte. Hoe het kwam, dat feze
mof daar aanwezig was, is get.
niet bekend.
Mr. Van Son, de verdediger,
achtte de verschillende lidmaat
schappen bewezen, doch meende,
dat besch. met ruim 13 maanden
interneering daarvoor voldoende
heeft geboet.
Wat betreft de poging tot be
halen van voordeel met> behulp
van Duitsche- en N.S.B.^instan
ties, hier achtte pleiter het bewijs
niet geleverd.
Mr Van Son verzocht geen ver
dere ingrijpende maatregelen op
te leggen.
Voortzetting.
Voortgezet werd de behandeling
van de zaak tegen den 55-jarigen
Terneuzenschen aardappelhande
laar, Jan Andriessen, beschuldigd
van blijk geven van instemming
met het streven der N.S.B zich
als lid te hebben aangesloten bij
den Nederlandschen Landstand,
Front Nering en Ambacht en Eco-
nisch Front, koopen en lezen van
Vova en het doen van uitlatingen
in nat.-soc. geest.
Tijdens de zitting van 17 Febr.
ontkende besch. het laatste punt,
derhalve werd ditmaal een aan
tal getuigen onder eede géhoord.
Get. M. Drabbe, los werkman te
Terneuzen, verklaarde dat An
driessen in zijn spreken pro-
Duitsch was, doch dat 'deze de
N.S.B. er buiten liet. Bezwarende
feiten waren get. niet bekend,
wel zou A. een „contractbreker"
hebben geholpen. Get. die het
volste vertrouwen in den besch.
had, bestreed zijn verklaring zoo
als deze in het proces-verbaal was
opgenomen.
W. de Kraker, landarbeider te
Zaamslag, was het ook niet eens
ipet het proces-verbaal en zeide
verder, dat besch. de eene dag
pro-Duits eb, de andere pro-En-
gelsch was. Volgens get. zou A.
onderduikers aan werk geholpen
hebben.
Get C. J. Simons te Terneuzen
bevestigde zijn in het proces-ver
haal opgenomen verklaring en
verklaarde, dat A. zeer Duitsch
gezind was en zich tijdens de be
zetting onvaderlandsch en erger
lijk heeft gedragen. Besch. heeft
echter een ieder vrijgelaten en
niemand aangespoord zich bij de
N.S.B aan te sluiten.
Tenslotte verklaarde get. P. van
Es te Terneuzen, dat bij geen
connecties met A. heeft gehad
tijdens de bezetting en dat deze
nooit heeft getracht eenig voor
deel te behalen. Get, noemde A.
een onaangenaam mensch, die er
steeds op uit was iemand te
prikkelen.
De verdediger, Mr. Tichelman,
ging de ten laste legging en de
getuigenverklaringen neg eens na
en meende dat vervallen verkla
ring van het groojtste deel der
beschuldigingen zal moeten vol
gen. Verder besprak pleiter de
wijze waarop destijds de getuigen
verklaringen werden opgenomen
en nam hij aan, dat zijn cliënt
wat pro-DuitscK is geweest. Deze
zou echter niets aarTde Duitschers
hebben verdiend en verschillende
jongens uit Duitschland hebben
gehouden. Bovendien wist An
driessen waar een tweetal Geal
lieerde piloten waren onderge
bracht.
Mr. Tichelman meende, dat in
dien het Tribunaal nog eenige
schuld zou bewezen achten, zijn
cliënt met 11 maanden internee
ring reeds voldoende is gestraft
en verzocht in dat geval geen
Verdere maatregelen op te leggen.
Besch. zelf verklaarde tenslot
te nog, dat hij uit dwarsdrijverij
een pro-Duitsche houding aan
nam.
Zei niet veel!
Maria Julia van Hijfte, 20 jaar,
dienstbode te Sluis, thans kamp
Groede, werd ten laste gelegd
hulpverleening aan den vijand,
vertrouwelijiken omgang met Duit
sche militairen en het ten ge
schenke aannemen van verschil
lende waaronder in beslag ge
nomen goederen van Duitsche
militairen. Ook heeft zij wel eens
bedreigingen geuit tegenover
meisjes, die haar gedrag laakten.
Deze verd. blijft op de meeste
vragen het antwoord schuldig, z(j
zou om meer geld te kunnen ver
dienen bij de Duitschers zijn gaan
werken en de bewuste goederen
slechts „in bewaring" hebben ge
nomen.
Mr. F. W. Adriaanse vond, dat
men bij de beoordeeling van deze
zaak zeer ernstig rekening zal
moeten houden met de jeugd van
zijn cliënte. Pleiter -meende, dat
zij met 30 maanden interneering
een voldoende correctie heeft on
dergaan en wees op de moeilijke
omstandigheden waarin het gezin
waartoe Maria behoort, thans
verkeert.
Mr. Adriaanse vroeg onmiddel
lijke invrijheidstelling, waartoe
het Tribunaal na raadkamer be
sloot.
Ontkent.
De laatste die terecht stond was
de 51-jar:'ge Johannes van Eijk,
stadhuisbode te Axel, wien ten
laste werd gelegd collecteeren
Voor de Winterhulp, het doen
van anti-Engelsche uitlatingen en
het geven van inlichtingen aan
den N.S B.-burgemeester van
Axel, P. Smallegange, betreffen
de een tweetal buurlieden-con-
tractbrekers.
Besch. geeft het collecteeren
voor Winterhulp in het begin van
de bezetting toe, doch bestrijdt
de juistheid der overige ten laste
'gelegde feiten.
Het Tribunaal bepaalde de uit—-
spraak in alle zaken op 27 Maart
a.s.
„De Sovjets begonnen den be
wapeningswedloop door hun vijf
jarenplan, en niet Japan", aldus
verklaarde de verdediging in het
proces tegen de oorlogsmisdadi
gers te Tokio. De verdediging
ging voort met haar tactiek om
beroemde Japansche personen, die
door de bezettingsautoriteiten
vrijgelaten zijn, te citeeren, om de
verklaringen van het openbaar
ministerie te weerleggen, waarin
Japan er o.m. van wordt beschul
digd reeds sedert 1937 zijn natio
nale hulpmiddelen te hebben ge
mobiliseerd en zijn zware industrie
te hebben ontwikkeld.
Getuigen a décharge legden
verklaringen in dien zin af. Het
openbaar ministerie onderwierp
hen aan een kruisverhoor om het
standpunt van het Japansche
leger ten aanzien van het Japan
sche vijfjarenplan te vernemen.
Voor de a.s. volkstelling zullen
alleen in Amsterdam 8500 tellers
noodig zijn. Uit de Rijks- en Ge
meentediensten kan dit aantal
niet gerecruteerd worden, zoodat
een beroep zal worden gedaan op
de particuliere instellingen met
J groot administratief personeel.
