,r
Herdenking slag in de Java-zee
Fransch-Engelsch verdrag
De aanslagen in Palestina
(B
wordt Dinsdag onderteekend
,rew?
di
13}
!2
MAANDAG 3 MAART 1947.
Ongeregeldheden op
Malakka
HET PROCES BAUDOIN
De verjaardag van Z.H.
den Paus
REGEN IN BOLIVIA
Nieuwe Luxemburgsche
Regeering
Bekendmaking vari Bidault
COMMUNISTISCH CONGRES
TE LONDEN
Prof. Romme terug In
Nederland
TRUMAN en Bevin's aanval
üniPtl
iö
I
az
osi
Frankeering bij Abonnement: Terneuzt—
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.NM.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Zonnig en weinig wind.
Koude ochtend met op vele
plaatsen mist, die na zonsop
komst vrjj snel oplost. Overdag
zonnig weer en temp. oploop,
tot erkele graden boven nul.
Zwakke, naar Oost oml. wind.
VRIJE
Advertentiepr..
per mm 10 ct; minimum
per advertentie l.BOp
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 unr
Rubriek kl. advertentie»:
1—5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 ct. meer.
3de Jaargang No. 443
Verschijnt dagalt}** HrakhwU N.V. Firma P. J. van de Bande Teraeazen
Abonnementsprijs 3.25 per kwartaal.
INDONESIË.
Schout-bij-nacht G. B. Salm
onder-commandant der Zeemacht
in Nederlandsch-Indië, heeft in
een radio-rede ter herdenking van
den slag in de Java-zee o.m het
vo zende gezegd:» „Vijf jaren ge
leden voerde Sehout-qij-Nai bit
Karei Doorman in de Java-Zee
met een heterogeen Geallieerd es
kader den strijd tegen een groo-
tere en beter georganiseerde Ja-
pansche zeemacht en ging hierbij
ten onder met twee Nederland-
sche kruisers: de „Ruijter" en de
„JaVa". In de daarop volgendet
dagen werd de geheele Geallieer-
de zeemacht in de Java-zee door
de Japanneezen vernietigd.
De datum van den zeeslag is
daarom een dag, dien de marine
slechts ongaarne herdenkt. Zy
beschouwt dezen als een dag van
rouw, waarop vele kameraden het
leven lieten en die voor tiendui
zenden landgenooten en millioenen
ryksgenooten ellendige gevolgen
met zich meebracht. Volgens spre
ker had deze dag echter twee
lichtpunten: n.l. het feit, dat het
opperbevel van de inter-Geallieer-
de zeemacht het hevel in Neder-
landsche handen had gelegd en
gelaten en vervolgens de schitte
rende samenwerking tusschen de
Nederlandsche, Amerikaansche
Engelsehe en Australische sche
pen.
De militaire toestand.
De Nederlandsche militaire
woordvoerder tc Batavia heeft
Zaterdag over den militairen toe
stand het volgende medegedeeld:
De inundaties in de omgeving
van Soerabaja nemen een steeds
grooteren omvang aan. Een dijk
in de nabijheid van Krian, die
door de republikeinen is onder
graven, staat op doorbreken. Van
republikeinsche zijde is nog geen
enkele medewerking verleend om
aan den critiek-en toestand een
einde te maken.' In de kampong
Wedani wist een deel van de be
volking tijdens een gewelddadige
evacuatie door de T.R I. naar
Nederlandsch gebied te ontsnap
pen. In den sector van Medan
openden republikeinsche troepen
vanuit hun stellingen het vuur op
de Nederlandsche troepen. Het
vuur werd beantwoord en in
stormloop werden de republikei
nen verdreven met achterlating
van 15 dooden, waaronder een Ja-
pannees. Op Zuid-Celebes werd
wederom last ondervonden van
rampokbendén.
De M«rinevoorlichtingsdienst
heeft medegedeeld, dat aan de
kust van Oost-Sumatra een sloep
van het korvet „Ceram" onder
vuur is genomen, hierbij werd één
man gedood en één licht gewond.
De „Ceram" heeft het vuur be
antwoord.
Australië en Indonesië..
De corr. van het Australische
blad „Telegraph" schrijft naar
aanleiding van de boycot van
Nederlandsche schepen door de
Australische vakvereenigingen:
deze boycot tre-'t de Australiërs
en de Indonesiërs meer dan de
Nederlanders. zy veroorzaakt
voor Australië zoowel een verlies
van „goodwill'' als van buiten
landsche markten en schept moei-
ïykheden voor de Indonesiërs.
„Wij worden als natie beoor
deeld naar de actie van de haven
arbeiders en de Nederlanders
worden vijandig gezind tegenover
Australië en de Australiërs. De
boycot berooft de Nederlanders
niet van hun militaire uitrusting,
maar berooft de Indonesiërs van
geneesmiddelen en een aanzien-
fyke hoeveelheid transportmidde
len, die in Australië is aange
kocht. Millioenen Indonesiërs zijn
uitgehongerd of op de grens van
verhongering door het gebrek aan
transportmiddelen. Door het vast
houden van voedselvoorraden,
die van vitaal belang zijn voor 'de
wederopbouw van het land, schep
pen de havenarbeiders moeilijk
heden voor het volk, dat zij mee-
nen te helpen en tegelijkertijd
vernietigen zij voor Australië de
kansen om exportmarkten in Ne
derlandsch-Indië te verkrijgen.
De Nederlanders hebben reeds
orders voor machinerieën ter
waarde van millioenen ponaen, in
Australië geplaatst, ingetrokken.
Thans is de uitvoering daarvan
aan Amerika opgedragen, dat
door den dwazen boycot van de
havenarbeiders hy'na het monopo
lie op de Nederlandsch-Indische
markt bezit.
Een sterke politiemacht stond
Zaterdag gereed in den staat Ke-
dah op Noord-Malakka na een ge
vecht tusschen 600 plantagearbei
ders en 150 man politietroepen.
Aan beide zijden vielen gewon
den.. Europeesche vrouwen en kin
deren zijn geëvacueerd uit Kedah
naar verluidt hebben „groen-
geuniformde" arbeiders de leiding
van sommige plantages overgeno
men. Elf arrestaties zijn. ver
richt.
'De aanleiding van de ongere
geldheden was een relletje in een
.toddy" (sterke drank.) winkel,
doch er heerschte reeds lar.g on
rust on de plantages in die streek.
Volgens de Straits Times wor
den honderden jongemannen ge
mobiliseerd en getraind in het
gebruiken van stokken.
Generaal Weygand, opperbevel
hebber van het Fransche leger
ten tijde van den wapenstilstand,
getuigde Vrijdagavond, dat Paul
Baudoin, Minister van Buiten
landsche Zaken in het kabinet
Vichy, verscheidene malen voor
komen heeft, dat Frankrijk aan
•Engeland den oorlog zou verkla
ren. Ook zou Baudoin verschei
dene pogingen hebben gedaan om
de betrekkingen met Engeland te.
hernieuwen na de vernietiging
van een deel der Fransche vloot
hij Mers el' Kebir (bij Oran) m
1940.
Admiraal Gensoul, bevelhebber^
der Fransche marinestrijdkrach
ten by Mers el Kebir, getuigde,
dat Baudoin, voordat de actie be
gonnen was, niets van het Brit
sche ultimatum aan de Fransfihc
vloot afwist en dat hyzelf voor
de beslissing om weerstand te
bieden, verantwoordelijk was.
In geheel Rome zijn ter gelegem
heid van den 71-sten verjaardag
van Z H. den Paus, die samen
valt met den achtsten verjaardag
der Pauskeuze van Pius XII, spe
ciale Missen gehouden. De Mis in
het Vatiicaan werd bijgewoond
door alle diplomatieke vertegen
woordigers bij den Heiligen Stoel.
Stad met overstrooming
bedreigd.
Vlievbooten van vier nationali
teiten "spoedden zich Vrijdagavond
naar de hoofdstad van de Boli-
viaansche provincie Beni, Trini
dad. waar achtduizend menschen
waaronder 1200 kinderen,
overstrooming worden bedreigd.
De hulpactie was ingezet naar
aasleiding van een beroep om
hulp aan „geheel Amerika
door de Roliviaansche regeering
gedaan. In dit S.O.S. werd ge
zegd, dat de stad Trinidad „aan
het verdwenen was", en dat a.lc
inwoners zouden omkomen, wan
neer niet onmiddellijk hulp werd
geboden. Aan de hulpactie werd
deelgenomen door vliegbooten uit
Argentinië, met dokters, voedsel,
en Meeding aan boord, uit de
Vereenigde Staten, Chili en Pana
ma. Ook zwemvesten worden
aangevoerd. De burgemeester
van Trinidad verzocht nog per
radio dringend om vliegbooten,
ter wegvoering van de kinderen.
Het Boliviaansche kabinet is
voortdurend in zitting bijeen om
de hulpactie te leiden. Volgens de
laatste berichten regende het neg
steeds en bleef de rivier Mamore
stijgen.
Bekendmaking van Bidault.
Georges Bidault, de Fransche
Minister van Buitenlandsche Za
ken,. heeft Vrijdagavond officieel
n -„ „oni rnt'onale vergade
ring verklaard, dat. het Engelsch-
Fransch bondmnootsrhnnwerdm?
4 Maart in de Noordelijke have"
van Duinkerken, waar Engeland
zich in 1940 terugtrok, zal wor
den geteekend.
Deze mededeeling werd met
een stormachtig applaus en luid
gejuich, dat 5 minuten aanhield,
begroet'. Toen de bijvalsbetuigin
gen bedaard waren, feliciteerde
Edouard Herriot (radicaal), pre
sident van de nationale vengade-
ring, Bidault en voegde er aan
toe: „Hiermede wordt een nieuw
tijdperk van samenwerking tus
schen twee groote-van ouds Ge-
allieerden ingeluid, een samen
werking voor vrede en democra
tie. De voornaamste bepalingen
van het verdrag, dat voor 50 jaar
zal gelden, luiden volgens hei
Fransche persbureau A F.P. als
volgt:
De eerste Britsche infanterie
divisie, die Zondagavond in Tel
Aviv patrouileerde, had opdracht
te schieten op leder, die zich niet
aan het uitgaansverbod hield.
In Rehavia, een Joodsche wijk
in Jeruzalem, zijn 60 Joden voor
een nader verhoor gearresteerd.
Het btstuur van het. Joodsche bu
reau besprak de situatie. De ver
gadering had plaats in afwezig
heid van den voorzitter David
Ben-Goerion, die in een zieken
huis is opgenomen.
Volgens het Belgische Pers-
agentsehap „Belga" heeft Pierre
Dupong een nieuwe Regeering
samengesteld In het nieuwe Ka
binet zijn vier vertegenwoord gers
van de Christelijke Sociale Partij
en drie vertegenwoordigers van
de Vaderlandsche en Democrati
sche groepeering opgenomen.
De nieuwe regeering, onder
voorzitterschap van Pierre Du
pong, wordt thans gevormd door
de heeren Joseph Bech, Nicolas
Marque, Eugène Schaus. Lambert
Schaus, Malphon.se Osch en Ro
bert Schaifner. De bevoegdheden
der nieuwe ministers zyn nog niet
bekend.
Britsch optreden in Palestina 7
Volgens inlichting uit tot nog
toe betrouwbaar gebleken bron,
zou uitvoering van de operatie
Hippo" (een plan de campagne
van Maarschalk Montgomery voor
bestrijding van het terrorisme in
Palestina) op til zyn. Deze opera
tie zou afkondiging van den staat
van beleg medebrengen en mas
sale razzia's in verdachte gebie
den.
Maatregelen in Palestina.
Te Jeruzale#! is officieel bekend
gemaakt, dat van Zondagmorgen
8 uur (9 uur Ned tijd) af dewet-
teiyke staat van beleg zal gelden
voor de Mea Sjearim-wijk, een
dichtbevolkte Joodsche arbeiders-
wük te Jeruzalem. Dit is het eeni-
ge district in Paéestirfa waar de
staat van beleg wordt afgekon
digd.
De wettelijke staat van beleg
Is thans ook afgekondigd te Tel
Aviv, Peta Tiqvah, Ramat Gan en
in het dorp Bnai Brak.
Britsche troepen hielden Zondag
van huis» tot huis een razzia in
ftehavia, een Joodsch district van
Jeruzalem, dat grenst aan de Za
terdag opgeblazen officiersclub.
Volgens een off'cieel communi
qué zijn cr Zaterdag 18 personen
van wie 13 burgers gedood
en 25 gewond.
Sir Alan Cunningham, Hooge
Commissaris voor Palestina, ver
klaart in ziin bekendmaking dat
hij dezen maatregel noodzakelijk
acht voor het handhaven van de
openbare orde. In het desbetref
fende gebied komen de gewone
bevoegdheden van het burgerlijk
bestuur te vervallen. Regeerings-
diensten zullen worden gesloten.
De militaire hevelhebber kan be
vel geven tot het sluiten van de
banken en het staken van tele
foon- en postverkeer.
Agence France Presse meldt,
dat de belangrijke regeeringsme-
dedeeling op 2 Maart „om 6 uur
heeft plaats gehad, en wel gelyk-
tydig in Londen en Jeruzalem
Nader wordt medegedeeld, dat
bij de ontploffingen in de officiers
club te Jeruzalem elf personen om
het leven zijn gekomen en veer
tien gewondj van wie drie ernstig.
Op den Carmelweg te Haifa
reed een Engelsehe vrachtauto op
een mjjn, waarhij een soldaat ge
wond werd. Joodsche verzetslie
den deden voorts een aanval op
een politiepost te Rehoboth bij
Tel AviV alsmede op een militair
kamp te Nathanya. Ook werden
mgnen aangetroffen op wegen in
Noord-Palestina.
De Irgoen Zwai Leoemi hce.t,
na de serie aanvallen op Britsche
militaire Instanties in Palestina
op Zaterdag aan de pers te Tel
Aviv een verklaring doen toeko
men welke vermeldde: „Dit ishet
begin van den oorlcg".
Van officieele zijde is medege
deeld, dat een belangrijke verkla
ring van de Palestijnsche regee
ring verwacht wordt.
In Joodsche kringen verwacht
men een afkondiging .van den
staat van beleg, welke voor drie
vijfde van de Joden „buitenge
woon straffe" maatregelen tot ge
volg zal hebben. Niet bevestigde
berichten zeggen, dat Britsche
eenheden in geheel Palestina op
korten termijn geïnstrueerd wor
den om het offensief der verzets
lieden te beantwoorden.
Men neemt aan, dat het ge
rechtshof van Jeruzalem de regee
ring het recht zal toekennen im
migranten naar Cyprus te depor-
teeren. waarna een algemeene
Joodsche werkstaking te verwach
ten is, aldus A.F.P.
Een en ander zou morgen
plaats hebben.
1. Frankrijk en Grobt-Brit-
tannië nemen de verplichting op
zich, gemeenschappelijk maat
regelen vast. te stellen, die nood
zakelijk zouden kunnen blijken,
indien Duitschland een politiek
van agressie zou gaan vccren of
een initiatief zou nemen, dat de
veiligheid van een der beide
contracteerenden in gevaar kan
brengen.
2. Indien Frankrijk of Groot-
Brittannië opnieuw in strijd met
Duitschland gewikkeld zouden
raken, zal de andere partij on
middellijk volledige militaire
hulp verleenen, hetzij de vijan
delijkheden veroorzaakt worden
door een aanval van een Duitseh
Leger hetzij gemeenschappelijk
tot actie besloten wordt, hetzij
men maatregelen ten uitvoer
brengt, die door den Veiligheids
raad dei- V. N. worden voorge
schreven-
3. Frankrijk en Groot-Brit
tannië zullen met elkaar beraad
slagen over het nemen van alle
noodige maatregelen in het ge
val Duitschland niet voldoen zou
aan de verplichtingen, die hem
zijn of zullen worden opgelegd.
4. Frankrijk en Groot -Brit-
tannië zullen met elkaar overleg
plegen over alle economische
kwesties, waar zij belang bij
hebben.
Ook besprekingen .met
Nederland.
Het Agence France Presse
meldt nader omtrent de mededee-
ling van den Franschen Minister
van Buitenlandsche Zaken, Bi
dault' over het tot stand komen
van een Fransch-Brttsch verdrag,
in de Fransche nationale verga
dering gedaan, dat Bidault er aan
toevoegde: „Elk van de clausu
les van het Fransch-Britoche ver
drag is aan ieder van onze groote
bondgenooten aangeboden, ten
einde te onderzoeken of men deze
clausules de voorkeur geeft boven
die welke ons thans aan hen ver
hinden. De deur is dus voor hen
geopend, en de regeering heeft de
deur eveneens geopend voor onze
Belgische en Nederlandsche Ge
allieerden, gezien de economische
en politieke onderhandelingen, en
tevens voor onze oude bondge
nooten, Tsjecho-Slowakije en
Polen, want de Fransche repu
bliek is niet gewoon zich niet te
bekommeren om haar verplich
tingen".
De Fransche Minister van Bui
tenlandsche Zaken, Geoirges Bi
dault, heeft een rede gehouden
voor de vereeniging van de cuf-
tenlandsche pers te Parijs, waarin
hij betoogde, dat de kleine naties
in Moskou vertegenwoordigd be
hoorden te zgn, zoo niet tot het
einde der conferentie dan toch ge
durende een deel der onderhande
lingen De geruchten, dat Duitsch
land te Moskou vertegenwoordigd
zou worden, sprak bij met beslist
beid tegen. Hg achtte het trou
wens onpuist, dat het land, dat
,ln de eerste plaats verantwoor
delijk" was, aanwezig zou zijn,
terwijl Italië, slechts een satelliet
niet tegenwoordig was geweest
hij de opstelling van het vredes
verdrag met dat land.
Harry Politt, secretaris van de
Britsche communistische partij,
heeft ter conferentie van com
munisten uit Groot-Britannië en
de Dominions verklaard: „Wy in
Groot-Brittannië, Canada en Au
stralië moeten voorkomen, dat
onze landen de 49ste. 50ste en
51ste staat van de V S. worden".
Tim Buck, de leider van de
Canadeesche delegatie zeide:
„Monopolistische kringen in de
Dominions willen nauwere betrek
kingen met de rijke en machtige
V. S. Zij gaan zich hoe langer
hoe meer indentificeeren met hun
agressieve en oorlogszuchtige po
litiek." Als voorbeeld van de
verandering in de economische
betrekkingen tusschen Canada
eenerzijds en de V S. en Groot-
Brittannië anderzijds noemde Tim
Buck de Britsche beleggingen in
Canada die in 1944 2500 mUlioen
dollar bedroegen en nu 1600 mil.
lioen dollar zouden bedragen. In
dezelfde periode zouden de Amc-
rikaansche beler-Tingen gesteeen
zijn van 800 milüoen dollar tot
nieer dan 4 miliard dollar en nog
steeds snel toenemen.
Het Indië-vliégtuig van de K
L. M., dat reeds Vrijdag in Am
sterdam verwacht werd, is als ge
volg van de slechte weersomstan
digheden, eerst Zaterdagmiddag
omstreeks vier uur op Schiphol
geland Aan boord bevond zich
o.m. Prof. Mr. C. P. M. Romme,
Voorzitter van de Katholieke 2de
.Kamerfractie, die een oriëntatie
reis naar Indonesië heeft gemaakt.
In de douaneloods stond Prof.
Romme de aanwezige journalisten
even te woord.
Op de vraag, waarom hij niet
in de Republiek zelve was ge
weest, antwoordde de heer Rom
me, dat de Republikeinen hem
daartoe niet hadden uitgenoodigd.
Ten aanzien van niet-republi-
keinsche Indcrfiesiërs kon Prof.
Romme mededeelen, dat deze,
evenals de Republikeinen volko
men achter janggadjati staan. Zij
zien in Linggadjati een symbool
van de Nederlandsche bereidheid
tot samenwerking op de basis van
gelijkheid, die ook zij als ideaal
zien.
Prof. Romme's oordeel over
Linggadjati is, dat de overeen
komst, zooals zij daar is ontwor
pen, 'een duurzaam samengaan
tusschen de twee Gebiedsdeelen
zal kunnen waarborgen en een
onvoorwaardelijk element zal kun
nen zijn ten behoeve van het al
gemeen welzijn der Indonesische
volken.
Over Soekamo's positie,wist de
heer Romme te zeggen, dat de
meeningen, in de kringen der ci
viele macht vaak aanmerkelijk
afwijken van die van de militaire
macht, maar ten aanzien van Soe-
kamo loopen ze parallel.
Prof. Romme werd op Schiphol
verwelkomd door de Tweede Ka
merleden Th. Koerse en Pater Dr.
Siegfr. Stokman (OF.M.) en ook
door Dr L. AlberLng, terwijl na
mens den Minister-President diens
secretaris, 'de heer H. Hermans,
aanwezig was.
Op een te Washington gehou
den persconferentie heeft Prrai-
dent Truman geweigerd commen
taar te leveren op de berichten,
dat Bevin, de Engelsehe Minister
van Buitenlandsche Zaken hem
verantwoordelijk heeft gesteld
voor het mislukken van de te
Londen gehouden besprekingen
over Palestina. Op de vraag, of
hij tijdens de laatste 48 uur met
Bevin over deze aangelegenheid
had gesproken, antwoordde Tru
man, dat hij nog nooit met den
Engelschen Minister van Buiten
landsche Zaken hierover gespro
ken had. Hij voegde er aan toe,
dat hij niet verwachtte, dat Be
vin zal antwoorden on de verkla
ring van het Witte Huis. waarm
he jongste debat in het Engelsehe
Lagerhuis en de toespelingen op
de door Truman gespeelde rol hg
de Palestijnsche besprek'ngen
„misleidend" werden genoemd.
ml
id-vf
ik I
eg|l
ma
ie 11.
•t
nwfl
'g-a
t -
raw]
RoU
n df1
pndïf-T
ectd
laktjjl
eqpiT
mea
iggi
.eScW
pui -
3BJS F
ÓM
;pa