Devliegtuigramp^bij Kopenhagen
Kritieke toestand bij Soerabaja?
■gr rouwbeklag; ;vAN ,het prinselijk paar
DINSDAG 28 JANUARI 1947.
De commissie van onderzoek
voor Griekenland
3n wegel»
Tienduizenden Joodsche
kinderen verkommeren nog!
Frankeering bij Abonnement: Temeuzen
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.M.N.I.
te De Bilt geldig tot Dinsdag
avond.
Meer Sneeuw.
Matige, tijd. kracht. N. O.
wind eenige sneeuw. In het
N. W. gedeelte van het land
lichte tot mat. vorst, in het
over. ged. mat. tot strenge
vorst.
DE
3de Jaargang No. 414.
Advertentieprijs
per mm 10 et; minimum
per advertentie ƒ1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek fel. advertenties
15 regels 60 et.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 ct. meer.
Verschijnt dagelijks Drukker]] N.V. Firma P. J. van de Sande Temenzen Abonnementsprijs 8.28 per kwam»i
Naar wij vernemen hebben
Prinses Juliana en Prins Bern-
hard rouwbeklagtelegrammen ver
zonden aan de echtgenoote van
wijlen Prins Gustaaf Adolf, Prin
ses Sihylle, en aan de echtge
noote van wijlen den secretaris
van Prins Gustaaf Adolf, mevr.
Greve Stendock.
Voorts heeft het Prinselijk
Paar deelneming betuigd aan den
Koning van Zweden, en aan den
vader van den omgekomen Prins,
Kroonprins Gustaaf Adolf.
Omtrent een eventueel deel
nemen van Prins Bernhard aan
de begrafenis van Prins Gustaaf
Adolf is nog niets bekend.
Deensche Hof In rouw.
Men verwacht, dat het Deen
sche Hofen de regeering Maan
dag officieel in rouw zouden
gaan.
De félle brand, die het vlieg
tuig met bijna alles wat zich aan
boord bevond, vernielde, maakte
de identificatie der stoffelijke
overschotten zeer moeilijk. Zoo
kon Grace Moore slechts herkend
worden aan enkele juweelen. Be
halve een koffer, die waarschijn
lijk aan Prins Gustaaf Adolf heeft
toebehoord, enkele documenten
en brieven van de andere passa
giers, wat muziek van Grace
Moore en een speelgoed-aapje van
het jongetje Sorhon, bleef niets
gespaard.
Experts naar Kopenhagen.
Functionnarissen van den Ne-
derlandschen rijksluchtvaartdienst
en vertegenwoordigers van de
K.L.M. zouden Maandag naar
Kopenhagen vliegen in verhand
met het onderzoek naar de ramp
op het vliegveld Kastrup. Ook
werd te Kopenhagen de aankomst
verwacht van den 64-jarigen
kroonprins, die schikkingen zou
treffen voor de overbrenging van
de stoffelijke resten van zijn zoon.
Volgens een functionnaris van
het vliegveld Kastrup zou de mo
gelijkheid bestaan, dat de kabels
van dé stuurinrichting verward
zijn geraakt met den automati-
schen piloot. Daardoor zou ver
klaard kunnen worden, dat de ma
chine bij het opstijgen zulk een
ongewoon scherpen hoek maakte
en onbestuurbaar leek.
Deensche luchtvaartautoriteiten
hebben het grondpersoneel van
het Vliegveld ondervraagd. Hun
werd verklaard, dat de machine
was gecontroleerd en technisch in
orde bevonden voor den start.
Ongewoon steile start.
Naar wij vernemen wordt in
het officieele rapport van den
Deenschen luchtvaartinspecteur
op het vliegveld Kastrup omtrent
de ramp met de K.L.M.-machine
gewag gemaakt van een onge
woon steilen start van het vlieg
tuig.
In ter zake kundige kringen
ooncludeert men daaruit, dat er
wel iets heel bijzonders moet zijn
gebeurd, want „zoo'n start was
niet te verwachten van Geyssen-
dorfer".
In verband met de berich
ten, welke verspreid zijn over
overbelasting van vliegtui
gen, vernemen wij van de
zijde van de K. L. M., dat de
maximaal toegestane belas
ting van het verongelukte
vliegtuig 28.000 Eng. ponden
of 12.710 kg bedraagt. De be
lasting ten tijde van het on
geval bedroeg nauwelijks
12 000 kg en bleef derhalve
beneden het toegestane maxi
mum.
De teraardebestelling van
Prins Gustav Adolf.
Voordat het stoffelijk overschot
van Prins Gustaaf Adolf aan
boord van het Zweedsche oorlogs
schip Oscar II zal worden ge
bracht, zal in de Zweedsche kerk
te Kopenhagen een rouwdienst
worden gehouden. Van de kerk
zal de baar, begeleid door een
Koninklijke wacht, door de stra
ten van Kopenhagen naar 't oor
logsschip worden gebracht
Op de Zweedsche delegatie te
Kopenhagen werd Maandag he
kend gemaakt, dat de Kroonprins
wegens een zware verkoudheid
niet vóór hedenavond te Kopen
hagen zal kunnen arriveeren.
Men verwacht, dat de Kroon-
p prins en de Prinses de begrafenis
van Prins Gustaaf Adolf zullen
bijwonen.
De Deensche politie heeft Maan
dag telegrafisch om de gebitdia
grammen van de omgekomen pas
sagiers verzocht, daar het met de
thans ter beschikking staande
'gegevens niet mogelijk is de
stoffelijke overschotten der passa
giers te identificeeren. Het hoofd
postkantoor te Kopenhagen deelt
thans mede, dat het grootste deel
van post, die het vliegtuig ver
voerde, is verbrand.
Bljjken van deelneming.
Reeds kort na het ongeval op
het vliegveld van Kopenhagen be
reikte den President-Directeur
der K.L.M., den heer A. Plesman,
van vele zijden blijken van deel
neming met het gebeurde. Een
van de eerste telegrammen, dat
binnenkwam was afkomstig van
'n luchtverkennersgroep te Delft.
Een persoonlijk vriend van den
heer Geysendorffer, de oud-^rec-
teur van' de Deensche Luchtvaart
maatschappij de D. D. L., telegra
feerde uit Kopenhagen: „To the
memory of brave old friend Gey
sendorffer with deepest regret
for the loss of precious lives vic
tims for the progress of mankind
Willy Wulff.".
De heer Beets, commandant van
den militairen luchtvaartdienst
op het vliegveld Valkenburg bij
Katwijk seinde: „Betuig mijn die
pe deelneming met de getroffen
slag".
Het Deensche Ministerie van
Buitenlandsche Zaken heeft den
Deenschen Gezant te 's-Graven-
hage opdracht gegeven, aan de
Nederlandsche regeering in ver
band met de vliegtuigramp te
Kopenhagen, de deelneming der
Deensche regeering te betuigen.
Gezamenlijk onderzoek.
Naar bericht wordt, stellen
Nederlandsche, Deensche en
Zweedsche luchtvaartautoriteiten
een gezamenlijk onderzoek in,
waarvan de resultaten mogelijk
aanleiding zullen zijn voor het
nemen van bepaalde veiligheids
maatregelen. Het hoofd van het
Deensche bureau van toezicht op
het luchtvaartverkeer, luchtvaart-
ingenieur Ekilsdem, verklaarde,
dat de oorzaak van de vliegramp
btji Kopenhagen waarschijnlijk
nooit bekend zal worden, daar er
l van het vliegtuig weinig meer
i over is dan een hoop asch.
Hij zeide geen geloof te hechten
aan de theorie, dat de kabels van
de stuurinrichting met de auto
matische piloot verward zijn ge
raakt. Ofschoon het geheele per
soneel van het vliegveld Kastrup
Zondagavond is ondervraagd, kon
niemand met zekerheid zeggen,
of een van de motoren van het
vliegveld, is afgeslagen, aldus
Ekilsden.
Officieel wordt bekend ge
maakt, dat Maandag de Hofrouw
in Denemarken begonnen is en tot
9 Februari zal voortduren.
Het laadgewicht der
vliegtuigen.
Van K. L. M.-zijde te Den Haag
wordt medegedeeld, dat het laad
gewicht van de verongelukte
Dakota 150 kilogram beneden het
toelaatbare maximum voor deze
toestellen is gebleven.
De Deensche luchtvaartautori
teiten hebben Maandag het ge
bruik van de Deensche vliegvel
den verboden voor Dakota's, wel
ker totaal gewicht bij de landing
de 11.800 kg overschrijdt, terwijl
het gewicht bij den start niet
grooter mag zijn dan H.aotl kg.
Van de zijde van de Deensche
Luchtvaartmaatschappij wordt de
hoop uitgesproken, dat de Brit-
sche autoriteiten spoedig zullen
voldoen aan het verzoek van de
Scandinavische landen om het ge
wicht bij de start van alle Dako
ta's tot 11.450 kg te beperken.
Naar verluidt was het gewicht
Van het verongelukte Nederland
sche toestel bij de start 12.189 kg
of 739 kg meer dan de Scandina
vische gewiohtsgrens do"h 111 k»;
minder dan de Nederlandsche ge-
w:chts°rens die, aldus Reuter,
12.300 kg bedraagt.
In enkele persberichten over
het ongeval met het v_egiui£
PH-TOR wordt gesproken over
een overbelasting van de Dakota-
vliegtuigen der K. L. M. Vooruit
loopend op de resultaten van het
onderzoek van dat ongeval deelt
de Rijksluchtvaartdienst hierover
het volgende mede:
De Dakota-vliegtuigen van de
K. L. M. zijn voorzien van bewij
zen van luchtwaardigheid voor
een startgewicht van 12.700 kg-
Dit gewicht is hetzelfde als het
welk in Engeland voor de Dakota-
vliegtuigen is vastgesteld. In Zwe
den, waar de luchtvaartmaat
schappijen niet met het type Dou
glas Dakota C 47 vliegen, doch
met het oudere type Douglas D.C.
3 is in overeenstemming met de
Amerikaansche voorschriften het
startgewicht voor laatstbedoeld
type ou 11.440 kg gesteld. On
langs hebben de Zweedsche auto
riteiten bezwaar gemaakt tegen 't
maximum totaal gewicht van de
Douglas Dakota C 47 en voorge
steld dat te brengen 0P dat van de
Douglas D.C. 3, mede in verband
met de afmetingen van sommige
Zweedsche luchtvaartterreinen.
Denemarken en Noorwegen heb
ben zich hierbij aangesloten.
Het door den Rijksluchtvaart
dienst toegelaten startgewicht
voor de K.L.M.-Dakota's is vast
gesteld na uitvoerig overleg met
de Britsche autoriteiten. Hierbij
bleek, dat de veiligheid hierdoor
niet in gevaar wordt gebracht,
mits op ongunstige luchtvaart
terreinen de gewichten passend
worden verlaagd. Hieromtrent
zijn aanwijzingen aan de K.L.M.
verstrekt
Opgemerkt wordt hierbij, dat
het vliegveld Kastrup bij Kopen
hagen geen enkele aanleiding
geeft tot beperking van het start
gewicht beneden het op het bewijs
van luchtvaardigheid gestelde
gewicht van 12.700 kg. Het start
gewicht van de PH-TGR bedroeg
in Kastrup 12.190 kg, dus circa
500 kg lager dan het toegelaten
startgewicht. Dit wijst er niet
op, dat overbelasting de oorzaak
zou zijn geweest van de ramp van
PH-TCR. Omtrent de oorzaak van
het ongeval dienen het resultaat
van het door den Rijksluchtvaart
dienst ingestelde vooronderzoek
en de bevindingen van den raad
voor de luchtvaart te worden af-
gewEicht.
Herziening ladingsvoor
schriften voor Dakota's?
Een luchtvaartmedewerker van
het Engelsche blad „Daily
Express" wijdde gisteren een be
schouwing aan het onderzoek, dat
in Engeland ten bate van grootere
veiligheid voor het luchtverkeer
wordt gehouden, sinds de Minis
ter voor de burgerluchtvaart,
Lord Nathan, een commissie
heeft ingesteld ter bevordering
van de veiligheid in de lucht.
Deze commissie zal moeten he
slissen, aldus schrijft de mede
werker of de Dakota-machines, die
door de Britsche luchtvaartmaat
schappijen gebruikt worden, zul
len blijven vliegen met een lading
van maximum 28.000 Eng. pon
den, wat volgens de Amerikaan
sche fabrikanten een overbelas
ting beteekent van bijna 3000
Eng. ponden.
Deze meerdere belasting is
sinds 1944 voor de Britsche vlieg
tuigen toegestaan, daar de Ge
allieerde militaire autoriteiten
ondervonden, dat het oorspronke
lijk door de Amerkaansche auto
riteiten vastgestelde maximum
van 25.200 Eng. ponden tot 28.000
pond kon worden verhoogd. Reeds
heeft Engeland een verzoek van
de Scandinavische landen oim de
Britsche Dakota's, die op Zwe
den, Denemarken en Noorwegen
vliegen, niet meer over te belas
ten, inwilligen, maar op de an
dere lijnen vliegen de Britsche
Dakota's nog steeds met een
maximumlading van 28.000 Eng.
ponden.
Verschillende Engelsche lucht-
vaartmaatschppijen blijven er hij
de autoriteiten op aandringen dit
maximum te handhaven, daar
kleinere lading op de lange vluch
ten eien economische exploitatie
zou beteekenen.
NDONESIE.
Volgens berichten van het Re-
publikeinsche persbureau „An-
tara" is er te Krian in den sec
tor van Soerabaja een hevigen
strijd ontbrand. Volgens dit pers
bureau zou de dessa Krian op 24
Januari zijn geëvacueerd, doch de
Nederlandsche Legervoorlicfitings-
dienst heeft geen nadere gegevens
beschikbaar.
De Lt.-Gouverneur-Generaal Dr.
Van Mook en Generaal-Majoor
Buurman van Vreede zijn Maan
dagmorgen per vliegtuig naar
Soerabaja vertrokken „m verhand
met den militairen toestand al
daar en de gevechten te Krian".a
Dr. P. J. A. Idenburg en Dr. P
J. Koets zijn Maandag naar Bui
tenzorg vertrokken, teneinde zich
van den piaatselijken toestand op
de hoogte te stellen.
Het Ontwerp-Acoonrd.
Het Republikeinsche Kabinet
zal op 5 Februari te Batavia bij
eenkomen voor het behandelen
van de begrooting. Aan Republi
keinsche zijde acht men het niet
uitgesloten, dat de Indonesische
delegatie op deze vergadering aan
Grieksch commentaar.
Een woordvoerder van het
Grieksche Ministerie van Buiten
landsche Zaken heelt commen
taar geleverd op het telegram van
de Joego-Slavische regeering aan
den Veiligheidsraad, waarin Grie
kenland er van beschuldigd wordt
het verleenen van visa aan de
Joego-Slavische gedelegeerden bij
de commissie van onderzoek in
het Grieksche grensgebied te trai-
neeren.
De woordvoerder verklaarde,
dat ook Griekenland een beroep
op de V. N. gedaan heeft om in
deze zaak klaarheid te brengen.
En hij voegde er aan toe, dat,
ofschoon iedere delegatie slechts
uit 6 personen mag bestaan, Grie
kenland bereid is, 15 Joego-Sla-
ven toe te laten, indien Joego
slavië een gelijk aantal Grieksche
gedelegeerden zal toelaten wan
neer de commissie haar onder
zoek op Joego-Slavisoh grondge
bied zal beginnen.
het Kabinet zal rapporteeren, dat
zij de ontwerp-overeenkomst van
Linggadjati heeft geteekend.
Prof. Komme spreekt mili
tairen toe.
Naar het Fransehe persbureau
A.F.P. meldt, heeft Prof. Romme
zich Maandag in een rede tot de
Nederlandsche militairen in Xn-
dië gericht, waarin hij o.m. ver
klaarde
„De noodzakelijkheid en het nut
van uw opoffering is gelegen in
het recht op vrijheid en veiligheid,
dat iederen burger zonder onder
scheid van ras toekomt." Prof.
Romme wees vervolgens nadruk
kelijk op de juiste houding, aan
genomen door Regeering en Par
lement te Den Haag, met betrek
king tot de ontwerp-overeenkomst
van Linggadjati en trachtte zijn
toehoorders van den geest van
deze overeenkomst te doordrin
gen. In het verloop van zijn rede
citeerde Prof. Romme nog de vol
gende verklaring van de Regee
ring: ,,De Regeering is van mee
ning, dat de vrijheid en de veilig
heid van de geïnterneerden op
elke mogelijke wijze moet worden
verzekerd". Prof. Romme besloot
zjjn rede met een aansporing tot
de militairen om de bevolking van
Indonesië behulpzaam te zijn bij
den bouw „van een rijk zonder
imperialisme, zonder overheer-
sching, in het belang en tot wel
ken van alle volken, die hierbij
betrokken zijn, met het doel de
mogelijkheden tot vrede in deze
wereld, welke een zwaren proef
tijd doormaakt te versterken."
Alle Duitsche politieke par
tijen te Berlijn hebben een beroep
p'pHoan op bot Britsche militaire
bestuur om den diepen schuilkel
der bij den Dierentuin, die thans
als ziekenhuis gebruikt wordt,
niet op te blazen.
De zwaarste sneeuwstorm
sinds 20 jaar maakt 't voor sche
pen onmogelijk de haven van Mar
seille binnen te vacen. De Cöte
d'Azur, waar een week geleden
bij warm, zonnig weer werd ge
zwommen, is thans in een winter
landschap herschapen.
Ten Zuiden van Jutland is
een klein Deensch schip op een
mijn gedoopen. De bemanning
bestaande uit ■vijf personen werd
gedood.
Bij een bezoek aan de Ko
ninkljjke Militaire Academie te
Sandhurst, heeft Veldmaarschalk
Montgomery verklaard, dat Sta
lin op hem een zeer prettigen in
druk gemaakt heeft en er uit
zag, alsof hij een uitstekende ge
zondheid geniet. De Veldmaar
schalk achtte het taalverschil de
voornaamste hinderpaal voor de
goede verstandhouding tusschen
Engeland en de Sovjet-Unie en hij
kondigde een bijzondere regeling
aan voor het onderwijs in het
Russisch aan officiers-cadetten.
Volgens Joego-Slavische
persberichten, hebben, naar radio
Moskou meldt, Duitsche oorlogs
misdadigers, die door de Geal-
leerde en Oostenrijksche autori
teiten zouden zijn vrijgelaten,
zch onmiddellijk hij de Weerwolf
organisatie gevoegd, welke de
Slowenen in Karinthië zou terro-
rseeren, indien zij voor aanslui
ting bij Joego-Slavië zouden stem
men.
Naar het Sovjet-nieuws
bureau meldt hebben de Russi
sche autoriteiten een groot aan
tal bandieten gevangen genomen
die, verkleed als Russische mili
tairen, overvallen pleegden te
Berlijn en in de Sovjet-zóne. De
benden waren van wapens voor
zen en richtten hun activiteit
voornamelijk op boerderijen en
het wegverkeer.
Te Lahore zijn opnieuw 60
Mohammedanen gearresteerd, on
der wie 6 gemeenteraadsleden
Ofschoon het bestuur van Pend-
sjaab 't houden van demonstraties
verbonden heeft, trokken honder
den Mohammedanen door de stad,
protesteerend tegen de arrestatie
van hun leiders, eenige dagen ge
leden.
Een menigte van meer dan 1000
Mohammedanen heeft de districts
gevangenis bestormd toen de
politie 34 arrestanten binnen
brachten die het demonstratie
verbod hadden overtreden. De
politie kreeg versterking en de
demonstranten konden worden
worden uiteengedreven.
De directeur van het Belgi
sche persagentschap Belga, Daniel
Landt, die gedurende den oorlog
een der leiders was van de Bel
gische Maquis, is Maandag ver
heven tot Ridder in de „Leopold-
orde met de palmen" en begiftigd
met het Oorlogskruis 1940 en met
de Verzetsmedaille.
De vroegere Poolsche vice-
Minister van de Westelijke gebie-
deq, Dr. Jan WasilewSki, is be
noemd tot Gezant te Helsinki.
Tijdens zwaar weer in de
Middellandsche Zee is het Ameri
kaansche koopvaardijschip „Mid-
dlebury Victory, op een klip lek
gestooten. Drie schepen waaron
der de Nederlandsche koopvaarder
„Küpsentslem" misschien is
hier bedoeld: „Klipfontein - Red
A.N.P. zijn ter assistentie uit
gevaren, doch kunnen door de
ruwe zee de Jdiddlebury Victory"
niet helpen.
Plannen voor een
.Kinderdorp".
Het Joodsch Nationaal Fonds
Nederland, heeft, zoo deelt men
ons mede, het plan opgevat vijf
tigduizend vierkante meter Pa-
lestijnsche grond aan te koopen
ten behoeve van het bouwen van
een kinderdorp. Dit zal een Ne
derlandsche bijdrage zijn aan den
internationalen arbeid op groote
schaal ter bieding van hulp aan
de tienduizenden Europeesche
Joodsche kinderen, die nog in kam
pen verblijven of verkommeren
tusschen de puinhoopen van weg
gebombardeerde steden en waar
van er alleen al in Duitschland
24.000 en in Hongarije 15.000 naar
hulp uitzien.
Donderdag 30 Januari a.s. vstn
19.1519.30 uur zal over Hilver
sum II, een uitzending worden
gewrjd aan dit hulpwerk. Dan
zingen de kinderen van de kinder
farm Bachad Kbboets in 's-Gra-
veland het Emeklied en spreekt
de Joodsche jeugdleider Morde-
chai Van der Ven over zjjn Pa-
lestijnsche ervaringen.
