Na het aftreden van Byrnes
Belglsch-Nederlandscti
financieel aecoord
Dr. Van Mook owrtle houding
van Australië
De vermeerdering v/h Prinselijk Gezin
Middelen tot delging der schuld?
VRIJDAG 10 JANUARI 1947.
3de Jaargang No. 399.
Mogelijke gevolgen van Marshall's benoeming
De Koningin
in het Rijksmuseum
DE UITBREIDING
DERCOMMISSiE-GENERAAL
5ft off 101 scl»often
COMMISSIE-GENERAAL
ie Batavia aangekomen
Kieuwe gevechien in
Griekenland
De Eng. LabonrregeerÏDg
I
WEEKS VEBWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.
M.L te De Bilt geldig tot
Vrijdagavond:
Om het vriespunt.
Afn later toen. wind tus-
echen Z.W.. en Z.O. Nevel of
mist. Hier en daar neerslag.
Overdag in het N.O. temp. om
het vriespunt, overig gedeelte
enkele graden hoven 0.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.»iim*nwa
per advertentie 1.8d
Inzendingen -.ivertoaüe»
tot des namiddags 4 uai.
Rubriek kl. advertsatUdi
1—5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven oude*
nr. Bur. va* dit Blad
10 ct. meer
Verschijnt dagelijks Drukkerij N-V- Firma P. J. van de Sande Terneazen Abonnementsprijs /'3,2o per kwartaal.
Wijzigingen worden
verwacht.
Ifen verwacht wijzigingen op
groote schaal in de hoogste ran
gen van het Amerikaansche Mi
nisterie van Buitenlandsche Za
ken en mogelijk ook bij de Aine-
rikaansche vertegenwoordiging
overzee. De wijzigingen zouden
dan door Generaal Marshall
worden aangebracht, als bij in
functie treedt.
Buiten de reeds bestaande vaca
ture in de hoogere rangen zal,
naar men aanneemt, een nieuwe
ontstaan door bet Vertrek van
Dean Acheson, onder-Minister van
Buitenlandsche Zaken. Deze heeft
reeds eenigen tijd geleden ver
zocht naar zijn particuliere advo
catenpraktijk te mogen terugkee-
ren. doch het is mogelijk, dat hij
zal aanblijven totdat Marshall
zich heeft ingewerkt.
Andere berichten zeggen, dat
de organisatie van het Ministerie
heeft geleden tengevolge van de
langdurige alWezigheiü van Byr-
aes. Marshall hoewel onbeproefd
«is diplomaat en onderhandelaar
heeft gedurende den oorlog als
«tafchef de reputatie verworven
«en der beste bestuursambtenaren
der V. S. te zijn. Men verwacht,
dat hij den diplomatieken dienst
zoowei in Amerika als in het
buitenland zal reorganiseeren. Zij,
die met zijn poliuek standpunt
bekend zijn, voorspellen dat hij
de eliminatie van ambtenaren
met communistischen of uiterst
linkachen inslag zal versnellen.
Als Minister van Buitenland-
tche Zaken zal bet tot de taak
van Generaal Marshall bebooren
met de andere leden der Groote
Vier te onderhandelen over de
blijvende demilitarisatie van
Duitschland, en over de problemen
die voortvloeien uit de bezetting
door Vier Mogendheden.
Andere militaire problemen van
het Ministerie van Buitenlandsche
Kaken zijn: 1. De plannen voor
een defensief verdrag met Wes
telijk halfrond; Z. De standardi-
eatie van wapens met Engeland
en andere landen; 3. Bases op
voormalig Japansche eilanden in
den Stillen Oceaan.
Vermoedens.
Verschillende waarnemers blij
ven er bij, dat achter bet aftre
den van Byrnes meer steekt dan
uit diens verklaringen blijkt,
temeer daar het plaats vindt op
een oogenblik, dat Byrnes aan
het toppunt van zijn reputatie als
vredestichter staat. De theorie,
dat Generaal Marshall wordt be
schouwd als een belangrijk can-
didaat voor de Presidentsverkie-
ringen van 1948 wint veld bij
politieke waarnemers. Zij wijzen
«r op, dat Öe binnenlandsche poli
tieke 'toestand den gedachtengang
van President Truman meer be
ïnvloedt, dan internationale aan
gelegenheden. Marshall, die als
Minister van Buitenlandsche Za
ken President zou worden als er
iets met Truman zou gebeuren,
krijgt thans de kans om vóór de
Presidentsverkiezingen een goede
reputatie als burger en vrede
stichter op te bouwen. Dit is uit
politiek oogpunt van belang in
verband met het traditioneele
bezwaar van de Amerikanen om
•en Generaal als President te kie
zen. De verrassing van het pu
bliek over het plotselinge aftre
den van Byrnes schijnt in hoofd
ken te zjjn als zich naar aanlei
ding van het vredesverdrag met
Duitschland meeningsverschillen
mochten voordoen.
Marshali's benoeming
bekrachtigd.
De republikeinsche senator Van-
denbeig, voorzitter der senaats
commissie voor buitenlandsche za
ken, heeft in den Amerikaanschen
senaat aangedrongen op onmid
dellijke bekrachtiging van de be
noeming van Generaal Marshall
tot Minister van Buitenlandsche
Zaken als opvolger van Byrnes.
Dit ,,om het onmiddellijk aan de
naties der wereld volkomen dui
delijk te maken, dat er geen on
derbreking is in de twee-partijen
politiek ten aanzien van de bui
tenlandsche zaken van ons land."
De senator betreurde het „ver
lies" van Byrnes als Minister van
Buitenlansche Zaken, die onver
moeid de Amerikaansche idealen
heeft verdedigd.
De AmeriKaansche senaatscom
missie voor buitenlandsche aange
legenheden heeft daarop met al-
gemeene stemmen de benoeming
van Generaal Marshall tot opvol
ger van Byrnes goedgekeurd.
De bevestiging van den senaat
kwam binnen een uur nadat de
benoeming van President Truman
was ontvangen.
De commissie had slechts 12
minuten noodig om de benoeming
goed te keuren.
Donderdagochtend heeft de
Koningin een bezoek gebracht aan
het Rijksmuseum te Amsterdam.
Ruim een uur heeft zij in een der
zalen van het gebouw studies ge
maakt in Haar schetsboek. Daar
na verliet zij het museum om een
wandeling te maken langs de
Stadhouderskade. Telkenmale
werd de Vorstin door verraste
voorbijgangers eerbiedig gegroet.
Het publiek respecteerde in zijn
belangstelling de wensch van Ha
re Majesteit zich ongestoord door
Haar hoofdstad te kunnen bewe
gen. Bij het Amstelhotel nam zij
wederom plaats in de auto om
naar het Paleis op den Dam terug
te keeren.
Van bevoegde zijde verneemt
het A.N.P, dat ten departemente
van Overzeesche Gebiedsdeelen
thans de laatste hand wordt ge
legd aan een wetsontwerp hou
dende uitbreiding van de Com
missie-Generaal tot ten hoogste
5 leden. Dit wetsontwerp zal
dezer dagen aan den Minister
raad worden voorgelegd. A.N.P.
verneemt voorts, dat Prof. Pos-
thuma, die gelijk gemeld, bin
nenkort naar Indonesië vertrekt,
daar reeds dadelijk in het werk
van de Commissie-Generaal zal
worden ingeschakeld.
INDONESIË.
Het Australische blad „Argus"
bevat het volgende bericht van
zijn correspondent te Batavia,
Graham Jenkins: ,,Dr. Van Mook
had verwacht, dat de Australi
sche regeering maatregelen zou
nemen, om den boycot op Neder-
landsche schepen op te heffen,
indien de havenarbeiders zelf niet
dezen maatregel hadden genomen
na de onderteekening van de ont-
werp-overeenkomst.
Het voortduren van den boycot
zou de wederzijdsche betrekkingen
kunnen benadeelen voor een lan
gere periode, dan men op dit mo
ment zou kunnen voorzien, aldus
waarschuwde Dr. Van Mook.
Australië zou thans een bloeien-
den handel met Indonesië gehad
hebben, indien het in de huidige
situatie een zelfde houding tegen
over Indonesië had aangenomen,
als tegenover de Ver. Staten of
tegenover de rest van de wereld.
Dr. Van Mook was verder van
meening, dat de Australische hou
ding zonder parallellen was in de
wereldgeschiedenis. Hij had er
geen bezwaar tegen, dat Austra
lië een consul of consul-generaal
naar Indonesië zond, maar zoo ver
hem bekend was, heeft de Austra
lische regeering hiertoe nog geen
verzoek gedaan, terwijl de poli
tieke vertegenwoordiger van
Australië te Batavia evenmin is
voorgesteld als de toekomstige
regelmatige vertegenwoordiger",
aldus besluit Graham Jenkins.
De militaire situatie.
Donderdag deelde de Nederland-
sche militaire woordvoerder mede
Sigarettenposftie in Indonesië.
De behoefte aan sigaretten
voor het eerste kwartaal 1947 bij
een rantsoen van 300 stuks per
maand voor de burgerbevolking
kan gesteld worden op 165 mil-
lioen stuks per maand. Leger,
leger-welfare, politie-welfare, en
marine hebben tezamen noodig 86
millioen stuks per maand, waar
door totaal 251 millioen noodig
zijn. De locale productie kan ge
steld worden op 155 millioen stuks
per maand, zoodat er 96 millioen
stuks per maand te kort zijn
de voorraad is practisch uitgeput.
Dit tekort heeft zeer ernstig de
aandacht Van het deviezeninsti-
tuut en Economische Zaken en
naar Wij vernemen is thans
besloten wederom een bedrag aan
deviezen voor aankoop van siga
retten beschikbaar te stellen, zoo
dat het waarschijnlijk geacht mag
worden dat het tekort, zoo niet
geheel, dan toch voor het grootste
gedeelte, uit te importeeren si
garetten opgevangen kan worden.
De mogelijkheid bestaat echter
dat de burgerbevolking een klei
ner rantsoen dan 300 sigaretten
per maand zal krijgen.
Woensdagmiddag bad op het
Ministerie van Buitenlandsche
Zaken en Buitenlandschen Han
del de onderteekening plaats van
het Belgisch-Nederlandsch finan
cieel accoord.
De Nederlandscbe ambassa
deur, Mr. B. Ph. Baron van Ha-
rinxma Tboe Slooten, trad op als
vertegenwoordiger van den Ne-
derlandschen Staat en van Belgi
sche zijde was Minister Paul
Henri Spaak de onderteekenaar.
■Deze nieuwe overeenkomsten
zullen Nederland in staat stellen
zyn aankoop-programma van Bel
gische goederen tot 1 Sept. 1947
te verwezenlijken en tevens
eenige iinancieele verplichtingen
te voldoen.
Aan den anderen kant stelt
Neaerland tot de beschikking van
België de betalingsmiddelen, be-
noodigd tot bet uitrusten van
schepen, alsmede vreemde devie
zen.
Charles 'Roger geeft in „De
Nieuwe Standaard" een overzicht
over de beteekenis van het Bei-
gisch-Nederlandsch financieel ac
coord en geeft drie middelen aan
Voor Nederland, om zijn schuld
van 1 milliaid francs te dekken.
Ten eerste zou Nederland dol
lars, ponden en andere sterke de
viezen kunnen leveren.
Ten tweede zou het zijn schuld
kunnen yereffenen door schepen
aan België te verhuren, door ze
onder Belgische vlag te laten
varen.
Ten derde zouden, zoodra dit
technisch mogelijk is, Nederland
scbe fondsen in België verhandeld
kunnen worden.
In Mei 1946 voorzag men nog
dat de resteerende 700 millioen
zouden gedekt worden door een
leening op korten termijn, door
Nederland in België te plaatsen.
Nederlandsche schatkistcertifica
ten zouden in tranches op de Bel
gische markt uitgegeven worden,
naar gelang van de mogelijkheden
der Belgische geld- en kapitaal-
mBrkt
Feitelijk is de Belgische kapi
taalmarkt op dit oogenblik zoo
beperkt, dat het onmogelijk blijkt
deze methode toe te passen en
dit is de essentieele reden waar
om het jongste financieel ac
coord voorziet, dat de 700 mil
lioen rechtstreeks door de Natio
nale Bank verstrekt zullen wor
den in plaats van door schatkist
certificaten.
Een analyse van de beschik
bare statistieken van den Belgi
schen buitenlandschen handel
over de eerste 10 maanden van
1946 toont aan dat het Neder
landsche deficit voor die periode
ongeveer 1.300 millioen bereikt
heeft.
De Belgische uitvoer bedroeg
1.742.000 ton ter waarde var
3.332 millioen frank en de invoer
slechts 723.000 ton ter waard*
van 2.048 millioen.
■aak te zijn veroorzaakt door het dat bij een beschieting van het
ontbreken van een psychologische
voorbereiding. Het nieuws is on
middellijk bekend gemaakt uit
«rees voor ontijdige publicatie
door de pers.
Moskou is tevreden.
De persoonlijke persadviseur
van Byrnes heeft medegedeeld,
dat Byrnes waarschijnlijk als Mi
nister van Buitenlandsche Zaken
sal aanblijven totdat Generaal
Marshall deze functie overneemt.
Over de plannen van Byrnes na
diens ambtsperiode zeide de advi
seur, dat bet nemen van een
langdurige rust voorloopig het
•enige plan is.
Reuter meldt uit Moskou, dat
de benoeming van Marshall daar
met groote voldoening is ontvan
gen. De Russische pers heeft nog
Seen commentaar gegeven, doch
algemeene verwachting is, dat
de nieuwe Minister zal worden
gewaardeerd en gerespecteerd,
vooral om zijn oprechtheid en
waardigheid. Zijn zeer groot ge
tuid aal van groote waarde bljj-
convooi van Medan naar Belawan
Woensdag één Nederlandsche sol
daat gedood en twee gewond wer
den. Gedurende het laatste et
maal is het te Medan rustig ge
weest.
Woensdag zijn er in het gebied
van Palembang meer gewapende
Indonesiërs naar den Zuidelijken
oever van de Moessi vervoerd dan
tot dusver is waargenomen.
Nadat vier kampongs binnen de
demarcatielijn in de zone van
Semarang van republikeinsche
troepen gezuiverd waren, werden
de Nederlanders van buiten de
zóne beschoten met zware mor
tieren. Er waren geen verliezen.
In de zuidelijke sector van de
Soerabajasche zóne werden bin
nendringende republikeinsche pa
trouilles verdreven. In Soerabaja
werden verscheidene personen op
grond van extremistische activi
teit gearresteerd.
De legervoorlichtingsdienst
spreekt het bericht van Antara
over een militaire operatie by
Soekaboemi categorisch tegen.
Een vraaggesprek met
Dr. J. de Groot.
Langzaam maar zeker begint
in Soestdijk en Baarn een zekere
nerveuze spanning te komen. De
beide, het dichtst bij het Prinselijk
Paleis gelegen hotels, hotel Trier
en Astoria-hotel (het vroegere
Badhotel) wereldberoemd gewor
den in de spannende dagen voor
de geboorte van Hare Koninklijke
Hoogheden Prinses Beatrix en
Prinses Irene, raken reeds aardig
volgeboekt, hoewel het nog zeer
vroeg in het seizoen is. Druk
dogpde lieden met gewichtige ge
zichten loopen rond om de juiste
plaats voor de Telextoestellen,
welke de berichten de wereld in
zullen zenden, te zoeken; ondanks
schaarscihte aan materiaal wordt
duchtig gedelibereerd over het
plaatsen van extra telefoonleidin
gen en boer Haarman mag zich,
sinds bekend is, dat op zijn ter
rein de batterij, welke od oorver-
doovende wijze zal vertellen of er
een Prinsje dan wel een. Prinsesje
geboren is, geplaatst zal worden,
in een bijzondere belangstelling
verheugen.
Inmiddels zwoegt het Oranje-
comité Baarn-Soest aan de orga
nisatie der Oranjetocht en groeit
de hoeveelheid babykleertjes, wel
ke H.K.H. Prinses Juliana wordt
aangeboden, om te verdeelen on
der andere gelukkige jonge moe
ders. gestadig aan tot een gewel
dige berg klein goed".
Een verslaggever van het A.N.P.
vond In al deze verheugende
voorteekenen aanleiding een be
zoek te brengen aan den man, die
wat betreft de a.s. geboorte van
een nieuw Oranjetelgje genoemd
mag worden als te zijn „het beste
geïnformeerd" n.l. Dr. J. de
Groot behandelend geneesheer
van H.K.H. Prinses Juliana. Dr.
De Groot is uiteraard een zwijg
zaam man, doch het weinige, dat
hij kon mededeelen, was zeer ver
heugend. Hij zeide n.l. „alles is
zoo goed. dat ik U niets kan ver
tellen. Ik verwacht de geboorte
van de Koninklijke baby tegen
half Februari, doch zal mij reeds
in de eerste week van Februari
naar Soestdijk begeven".
Hoeveel maal zuilen de kanons
buideren? 51 maal of 101 maal?
De Commissie-Generaal ls
Donderdagochtend om 11 uur
plaatselijken tijd t« Batavia
aangekomen. Op het vliegveld
vvargn ter verwelkoming o.m.
aanwezig Dr. Van Mook; de
wnd.-directeur van het kabinet
van den Luit.-Gouv.-Gen. Dr. P
J. Koets; de adviseur in alge
meen,en dienst Mr. K. L- J. Ent
hoven; de heer Ch. C. van der
Plas; vice-admiraal A. 8- Pinke;
de directeur van het departe
ment van Binnenlandsch Be
stuur, Dr. Y\'. Hoven; de direc
teur van het dep. van Economi
sche Zaken, Mr. J. H. van
Hoogstraten; de President van
Oost-Indonesië, Tjokorde Gde
Rake Soekawati, en de kabinets
formateur van Oost-Indonesië,
D- M. Nadjamoeddin. Van In
donesische zijde waren om. aan
wezig de secretaris van de re
publikeinsche delegatie, Mr. AH
Boedihardjo, en Mr. Tamzil.
De Commissie-Generaal had
geen verklaring af te leggen.
Het leger is den toestand
meester.
Sinds Woensdagavond vroeg
woedt er een hevig gevecht by
het dorp Korymos, niet ver van
de Turksche grens, tusschen do
geregelde Grieksche troepen en
zwaar gewapende guerilla-strij-
ders, aldus meldt het derde
Grieksche legercorps.
Er werden geen details ge
geven, maar men legde er den
nadruk op, dat het Grieksche
leger meester van den toestand is.
Het dorp Korymos was reeds
5 weken geleden door guerilla-
strijders overvallen. Naar be
weerd, kwamen deze van Bul-
gaarsch grondgebied.
Tevens werd melding gemaakt
van een tweede strijdtooneel bij
Goemeniza in het Joego-Slavische
grensgebied, waar gewapende
groepen Dinsdag twee maal een
dorp overvielen. Zij zouden ech
ter door het plaatselijk garnizoen
zijn afgeslagen.
Petitie voor ontslag.
De Engelschman R. W. Mee-
kins uit Lancashire heeft een or
ganisatie op touw gezet om een
petitie aan den Engelschen Ko
ning te zenden, waarin deze wordt
verzocht aan de regeering te vra
gen om haar ontslag te nemen en
een plebisciet te houden.
De petitie, die het volk de ge
legenheid wil geven zijn ontevre
denheid met de huidige regeering
tot uitdrukking te brengen zal in
verband met de op 23 Januari in
het parlement verwachte motie
van critiek van Winston Chur
chill op de regeering voor dien
datum worden ingediend.
Meekins heeft een staf van 6
personen moeten aanstellen om
de talrijke aanbiedingen voor
hulp in behandeling te nemen.
Fabrieksarbeiders, mijnwerkers,
straatvegers, ambtenaren, zelfs
politiemannen hebben zich ter be
schikking gesteld. Volgens Mee-
kin komt bijna van de sollici
taties van de kant van de wer
kende klasse, die de regeering
aan de macht heeft geholpen
Menahem Beigi, „comman-
dant van de Irgoen Zwai Leoemi"
heeft in een radioboodschap over
den clandestienen zender „de
stem van het vechtende Zlon"
een beroep op de Joodsche be
volking van Palestina gedaan om
een burgeroorlog te voorkomen.
