- H.M. de Koningin maakt ijszeiltocht
Dc Parlementaire Commissie
naar de West vertrokken
BYRNES AFGETREDEN.
De militaire toestand.
DONDERDAG 9 JANUARI 1947.
GENERAAL MARSHALL
DE HERDENKING ONZER
BEVRIJDING
DETOESTAND IN PALESTINA
GENERAAL MARSHALL ZIJN OPVOLGER.
Bom ontploft te Frankfort
Vorst veroorzaakt nieuwe
voedselcrisis
WEEKS VI. KWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.
M.I. te De Bilt geldig tot
Donderdagavond:
Nog lichte vorst.
Hier en daar nevel of mist.
Voornamel. in 't Zuiden eenige
neerslag (motregen of sneeuw)
In het Z. des land lichte vorst
in Zeeland temp. o. h. vriesp.
DE
Verschijnt dagelijks
3de Jaargang No. 398.
Drukkerij N-V- Firma P. J. van de Sande Tcrneuzen
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur,
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Een bontmuts als hoofdbedek-
king en gekleed in een bontjas
heeft H. M. de Koningin Woens
dagochtend op de Gouwzee een
tocht gemaakt met een ijszeil-
jacüt. «oorspronkelijk had het in
het voornemen gelegen dezen
tocht reeds Dinsdag te onder
nemen. maar de scherpe wind
deed de Vorstin beiluiten dit
tochtje nog even uit te stellen.
Woensdgmorgen waren de om
standigheden gunstiger, hoewel
het bijna nog kouder was dan
Dinsdag. Om kwart voor tien
Woensdagmorgen verliet Hare
Majesteit per auto het Paleis op
den Dam en een half uur later
werd Zij in Monnikendam be-
froet door den burgemeester, den
eer W. N. Kelder, die eerst een
half uur van te voren telefonisch
bericht had gekregen van het
Koninklijk bezoek. De Lands
vrouwe vroeg den burgemeester of
hfl al eens eerder op het ijs ge
zeild had en of het een prettige
gewaarwording was De burge-
1NDONESIE.
Een Nederlandsche militaire
woordvoerder heeft Woensdag
het volgende overzicht van den
militairen toestand gegeven:
Te Medan waren Nederlandsche
troepen Maandagochtend genood
zaakt een groote actie in te zet
ten in den Noord-Oostelijke sec
tor, waar reeds geruimen tijd
binnen Nederlandsch gebied ster
ke republikeinsche troepencon
centraties en mortieropstellingen
zijn waargenomen. De actie was
binnen twee uur geëindigd zonder
verliezen aan Nederlandsche zijde.
De tegenstanders boden slechts
tichten tegenstand en gingen
spoedig op de vlucht.
Te Falembang gingen de Ne
derlandsche troepen voort met het
doorzoeken van de stad en het
verwijderen van gewapende Indo
nesiërs. Het isolement van het
Charitashospitaal en het vlieg
veld is thans opgeheven. Er
heerscht echter nog activiteit van
sluipschutters en men is nog
bezig met het opruimen van mij
nen. In overleg met het Repu
blikeinsche bestuur is de uitge
hongerde bevolking van voedsel
en andere behoeften voorzien. De
bevolking toont zich dankbaar
voor den terugkeer van orde en
rust. Het vroegere - personeel
van de B.P.M. en de N.K.B.M.
komen zich thans in grooten ge
tale aanmelden.
Te Bandoeng zijn verschillende
Nederlandsche patrouilles door
aanvallers in uniformen van de
T-R.I. beschoten, aan Nederland
sche zijde vielen geen slachtoffers.
Te Semarang hebben Zondag
avond terroristen na Nederlandsch
gebied te zijn binnengedrongen
een gedeelte van een kampong in
den Zuidelijken sector platge
brand.
In den sector van Soerabaja
werd de bevolking van de kam
pongs Grasoengen Pracoeng en
Tamba door dé Republikeinen ge
dwongen te evacueeren, nadat ge
vallen van mishandeling door Re
publikeinen was voorgekomen.
De Nederlandsche artillerie open
de het vuur op een bende van 60
man, welke daarna op de vlucht
sloeg. Te Soerabaja zijn weder
om 300 vluchtelingen uit Madoera
aangekomen.
Generaal Marshall, de
nieuw benoemde Minister
van Buitenlandsche Zaken
der Vereenigde Staten, werd
op 31 December 1880 te
Uniontown in Pennsylvanië
geboren, en is nu dus 66
jaar oud. Hij trad in 1901
in militairen dienst, en door
liep snel alle rangen. In den
eersten wereldoorlog fun
geerde hij als assistent Chief
of Staff for Operations, en
diende btf den troep in
Frankrijk. Van 1919 tot 1924
verbleef hij in Frankrijk, en
daarna word hij in verschil
lende functies belast met het
opleiden van troepen. In 1939
benoemd tot stafchef, maak
te hij den tweeden wereld
oorlog in deze functie mee.
In November 1945 benoemde
President Truman hem tot
ziin specialen gezant in
China.
meester had juist voor de eerste
maal een tocht op de Gouwzee
gemaakt en hij verzekerde de
Koningin dan ook, dat hij de beste
ervaringen had opgedaan.
Nagestaard door honderden
Monnikendammers, die op het
bericht van de komst der Vorstin
waren toegestroomd, stapte de
Koningin om half elf aan boord
van het negen meter lange ijszeil-
jacht Poolvos". Dit jacht, dat
toebehoort aan den heer Van
Goor, te Monnikendam, wordt
beschouwd als een der snelste
jachten van Nederland. Ondanks
den tegenwind op de heenreis
werd een snelheid bereikt van
meer dan vijftien kilometer per
uur.
Wim van Goor, de oudste zoon
Van de familie, aan het roer, de
secretaris van de Koningin en nog
een lid van het gevolg van Hare
Majesteit in het zelfde jacht. In
een tweede ijszeilboot volgden op
korten afstand eenige leden van
de Hofhouding en üurgemeester
Keldej- van Monnikendam.
Hare Majesteit genoot, ondanks
de felle koude, zichtbaar van de
tocht vertelde Wim van Goor. Ze
zeide zeer blij te zijn dat ze deze
tocht nog had kunnen maken en
was zeer enthousiast over de
stuurmanskunst van Wim van
Goor. Tot onder Marken ging de
Poolvos" en dan ging het voor
den wind met zeer groote snel
heid, waarbij zeker tachtig kilo
meter per uur werd bereikt
weer in de richting van Monni
kendam.
Weer stonden de Monnikendam
mers aan de kade geschaard en
ditmaal zagen zij de Landsvrou
we aan land gaan.
De tocht had precies dertig
minuten geduurd. De Koningin
zeide het wel koud gehad te heb
ben en dat was «geen wonder,
want de temperatuur was acht
graden C. onder nul maar bij
zonder genoten te hebben. Hare
Majesteit bedankte Wim van
Goor hartelijk en aanvaardde om
kwart over elf den terugtocht
naar Amsterdam.
Om circa kwart voor twaalf
keerde Hare Majesteit in het
Paleis terug.
Zooals reeds eenigen tijd
geleden is medegedeeld,
neeft de Begeering bepaald,
dat de viering van den
nationnlen feei, dag, den
bevrijdingsdag, op Maandag
5 Mei zal plaats hebben.
In aansluiting daarop kan
worden gemeld, dat de ker
kelijke herdenking op Zon
dag 4 Mei zal geschieden.
De plechtige herdenking
van da slachtoffers van het
verzet vindt plaats op
Zaterdagavond 3 Mei.
In Jeruzalem gaan geruchten,
dat de leiders van de Haganah
(Joodsche verdedigingsorganisa
tie) aan Menahim Begin, die zich
opperbevelhebber van de Jood
sche verzetsorganisatie Irgoen
Zwai Leoemi noemt, een ultima
tum hebben overhandigd om het
vuren te staken.
Eerder waren reeds geruchten
in omloop, dat de leden van de
Irgoen hadden besloten hun cam
pagne tegen de Britsche strijd
krachten in Palestina tijdelijk te
staken. In ieder geval hadden
Dinsdagnacht om 12 uur meer
dan 30 uur lang geen aanvallen
on Britsche troepen in Palestina
plaats gevonden.
Ook is de aandacht getrokken
door het feit, dat Mrs Myerson,
pas benoemd tot hoofd van de
politieke afdeeling der executieve
van het Joodsche agentschap,
slechts enkele uren na haar terug
keer van het Wereld-Zionisten
congres te Bazel door Ben Goe-
rion, voorzitter der executieve van
het Joodsch agentschap, uit Parijs
werd opgebeld en kort daarop
samen met Remez, voorzitter van
Vaad Leoemi (Joodschen Natio-
nalen Raad), eveneens zoo juist
uit Bazel te Jeruzalem terugge
keerd, een onderhoud van twee
uur had met Sir Henrey Gurney,
die tijdens de afwezigheid van
der. Hoogen Commissaris Cun
ningham de leiding in het bestuur
van Palestina heeft.
De Parlementaire Commissie
voor West-Indië is Dinsdagmid
dag om 13.00 uur van Schiphol
per iSkymaster naar Rio de Ja
neiro vertrokken; daarvandaan
zal zij naar Paramaribo doorrei
zen. De Parlementaire Commissie
bestaat uit de heeren Mr. G. C.
D. J. Kropman, voorzitter; Dr.
S. E. B. Bierema, Mr. H. J. W. A.
Meijerink, Prof. Dr. J. de Zwaan,
Prof. Dr. J. H. A. Logeman en G.
Wagenaar, benevens Mr. M. F. F.
A. de Neree tot Babberich als
secretaris.
Bij het vertrek waren o.m. aan
wezig de heer F. H. R. Lim Apo,
voorzitter der staten van Surina
me en de Tweede Kamerleden L.
N Palar en S. A. Posthumus.
Voor het vertrek van de Par
lementaire Commissie naar West-
Indië heeft een A.N.P.-verslag-
gever nog een kort onderhoud
gehad met Prof. J. H. A. Loge-
mann.
Een reis naar de West kon
Prof. Logemann slechts ten deele
vergelijken met die van de Par
lementaire Commissie-Van Poll
naar Indonesië. ,,De commissie-
Van Poll vertrok met een be
paalde onderzoekingstaak, terwijl
Wij ons in den breede op de hoogte
gaan stellen. Er zijn in de Ka
mer eigenlijk geen menschen, die
t.a.v. de West volledig op de
hoogte zijn en nu wij voor zulke
belangrijke beslissingen staan,
«willen wij in het Parlement ook
met kennis van zaken kunnen
spreken.'V
De aankondiging van ons be
zoek. aldus Prof. Logemann. is
overigens in de kringen der Sta
tenleden, die verleden jaar als
West-Indische Delegatie naar Ne
derland kwamen, met eenige reser
ve ontvangen. En dit is ook be
grijpelijk. Men was immers ge
neigd om de reis naar de West,
voor een deel ook een tegenbezoek
te zien als een middel om met
allerlei gewichtigdoenerij de drin
gende hervormingen op de lange
baan te schuiven. Dit laatste
zal zeker niet het geval zijn.
Volgens mededeeling van President Truman
heeft Byrnes, de Minister van Buitenlandsche
Zaken, zijn ontslag aangeboden. Zijn ontslag is
aanvaard. Generaal George Marshall volgt Byr
nes op.
Het ontslag gaat in op 10 Januari.
Het Witte Huis publiceerde een telegramwis
seling waarin de President het ontslag v an
Byrnes aanvaardde „slechts noode en met die-
lGeneraal Marshall, die Trurrans speciale gezant in China is
geweest, is thans onderweg n ar Washington uit Nanking.
quenties in, in verband met den
politieken toestand in Amerika.
Een aantal democraten heeft ge
De reis zal gaan via Rio de
Janairo. Aan Suriname zal een
bezoek van twee weken worden
gebracht, daarna vertrekt de
Commissie naar Curaqao en ten
slotte zal een rondreis langs de
overige Nederlandsche Antillen
"worden gemaakt.
Voorloopig is de datum van
terugkeer vastgesteld op 14 Fe
bruari; tegen dien tijd vereischen
de werkzaamheden in de Kamer
wederom de aanwezigheid van de
Kamerleden.
Het wetsontwerp tot stichting
van een „Welvaartsfonds Surin-
me" waarop de Memorie van Toe
lichting reeds verschenen is, zal
Volgens Prof. Logemann door de
Kamer ongetwijfeld worden aan
genomen.
Er is in beginsel reeds een be
drag van 40 mill. Nederlandsch-
courant ter beschikking gesteld
Voor Welvaartszorg, die ditmaal
een ander karakter zal dragen
dan de tot dusver gebruikelijke,
incidenteele bulp ter aanvulling
van het budget. Dit bedrag moet
verdeeld worden over 5 jaar in
gaande 1 Januari 1947. Er zal
een Bureau worden gesticht ter
uitvoering van een plan, dat
j voornamelijk gebaseerd zal zijn
op het Welvaartsplan dat Gou
verneur Brons reeds heeft opge-
M steld.
Prof. Loeremann achtte het zeer
Wel mogelijk, dat dit Bureau nog
in den loop van dit jaar zal zijn
gevormd.
Te Frankfort is Woensdagnacht
in bet gerechtsgebouw voor de
zuiverintr een bom ontploft, die
de rechtszaal geheel heeft ver
nield. Persoonlijke ongevallen
deden zich niet voor. De politie
heeft de zaak in onderzoek.
De openbare aanklager Karl
Erhard is van meeninar, dat de
aanslag In verband staat met het
zuiveringsproces tegen Michael
Haertel, voormalig directeur van
d «"«""iTigenis der Gestapo te
Neurenberg.
Bvrnes overwocg af te treden
reeds op 15 April 1943. Hij zeide
Truman in een brief van dien
datum, dat hij van zijn dokter
advies had gekregen „bet kalm
aan te doen".
Byrnes verklaarde toen, dat bij
zijn ontslag wenschte te doen in
gaan op 1 Juli 1946. Op 19 Dec.
schreef Byrnes weer aan Presi
dent Truman, en herinnerde hem
eraan dat hij gehoopt had reeds
op 1 Juli af te treden, aangezien
hij verwacht had dat dan de vre
desconferentie zou zijn besloten.
Lof voor Truman.
In een brief aan Truman ver
klaarde Byrnes „geen man, die
gewerkt heeft als Minister van
Buitenlandsche Zaken zou groo-
ter steun en bemoediging ge
vraagd of gekregen kunnen heb
ben dan U mij heeft gegeven"
In zijn brief van 19 Dec. zeide
Byrnes:
„Toen bet duidelijk werd dat ik
te optimistisch was ten aanzien
van het voltooien van bet werk
aan de vijf vredesverdragen met
de satellieten van de As, heb ik
u medegedeeld dat ik zou voort
gaan tot zij afgedaan zouden zijn.
Nu wij volledig tot overeenstem
ming zijn gekomen en de verdra
gen op 10 Februari geteekend zul
len worden, zou ik gaarne van
mijn taak ontheven worden.
De aankondiging van het ont-
siag van Byrnes en de aanvaar
ding daarvan door Truman kwam
eenige uren nadat Byrnes een be
zoek had gebracht aan Truman.
President Truman schreef bij
het aanvaarden van ontslag aan
Byrnes: „Ik besef zeer goed hoe
zwaar en gecompj'ceerd de vraag
stukken zijn geweest, die u hebt
'moeten behandelen sinds ge uw
ambt aanvaardde in Juli 1945".
Truman complimenteerde Byr
nes voor zijn werk. en hij rele
veerde in het bijzonder zjjn „zeld
zame tact en oordeel en indien
noodzakelijk zijn vastgesloten-
heid en vasthoudendheid"
Ontslag kwam als een
verrassing.
Dé aankondiging van het ont
slag van Byrnes kwam als een
verrassing, daar de ambtenaren
van het Witte Huis hadden mede
gedeeld dat er geen verder nieuws
van het Witte Huis te verwach
ten was. Er waren slechts vier
journalisten aanwezig toen de
mededeeling werd gedaan
Geen verjandertiig in politiek
jegens de Sow jet-Unie 7
In bevoegde kringen te Was
hington legt men er den nadruk
op, dat de Amerikaansche poli
tiek van „vastberadenheid en ge
duld" jegens de Sowjet-Unie naar
alle waarschijnlijkheid onder Ge
neraal Marshall geen verandering
zal ondergaan. Men is van mee
ning, dat de politiek van Byrnes
in de conferentie te Parijs en in
den Raad van Ministers van Bui
tenlandsche Zaken succes heeft
gehoekt en geen verzachting van
die politiek verwacht kan worden.
Voorts wordt er van dezelfde
zijde op gewezen, dat Byrnes in
het tijdperk van internationale
conferenties onder grooten phy-
sieken druk werkte en in April
van het vorig jaar reeds gepoogd
had af te treden.
Byrnes is op het hoogtepunt
van zijn carrière afgetreden.
Men geeft toe, dat Generaal
Marshall op zeer veel moeilijk
heden zal stuiten bij het kweeken
van eenzelfde peil van begrip en
goodwill t.a.v. de Sowjet-Russen
als Byrnes in de laatste stadia
van de besprekingen te New York
van den Raad van Ministers van
Biutenlandsche Zaken heeft be
reikt.
Benoeming met belangrijke
consequenties.
De benoeming van Generaal
Marshall houdt belangrijke conse-
ruimen tijd
verklaard, dat de
eenige hoop van de democraten
om bij de verkiezingen in 1948
het Presidentschap te behouden
de benoeming is van een groote
figuur als Generaal Marshall. Er
bestaat evenwel een traditioneel
vooroordeel tegen de verkiezing
van een Generaal als President.
Daarom hebben bovengenoemde
democraten erop aangedrongen
dat Generaal Marshall eerst een
hooge civiele functie zou uitoefe
nen voordat hij candidaat voor
het Presidentschap gesteld wordt.
A.F.P. verneemt, dat men in
Washington meent te weten, dat
President Truman Vrijdag a.s. de
benoeming van Generaal Marshall
aan den Senaat ter ratificatie ea)
voorleggen.
Hij had slechts „twee
gelukkige dagen".
Toen, op een diplomatieke
receptie, Dinsdagavond op het
Witte Huis te Washington gehou
den, de Britsche ambassadeur.
Lord Inverchapel, bij wijze van
scherts „protesteerde" tegen
Byrnes' besluit tot aftreden,
antwoordde Byrnes: „Er zijn
slechts twee gelukkige dagen in
het leven van een man in open
bare functie, namelijk de dag,
waarop hij benoemd wordt en. d»
dag, waarop hjj heengaat."
Van alle aanwezige gaste»
toonde slechts mevrouw Byrnes
zich ingenomen met het besluit
van haar echtgenoot. „Nu zal ik
tenminste met hem kunnen pra
ten inplaats van hem „nota's" te
moeten schrijven, zeide zö
Uil BUITSCHLAND
Nu de temperatuur ln het
Ruhrgebied tot 35 graden onder 0
gedaald is, wat de laagste is, ui;
tot dusver daar werd geregis
treerd, wordt dit gebied door een
nieuwe voedselcrisis bedreigd.
Het militaire bestuur maakte
bekend, dat "wegens het bevrie
zen van de kanalen de graanaan-
voer van de havensteden is be
perkt tot 45 precent van het mi
nimum, dat noodig is om in den
nood te voorzien. „In plaats van
het normale rantsoen van 1550
calorieën per dag" aldus deelde
de autoriteiten mede, „zal het
gemiddelde rantsoen, naar schat
ting, 1420 calorieën bedragen en
in plaatsen, waar geen aardappe
len beschikbaar zijn, zal het tot
ongeveer 1190 dalen".
De aardappelen, die reeds per
schip naar het Ruhrgebied zijn
Vervoerd, kunnen door de lage
temperatuur niet worden gelost
Het Dortmund-Eems-kanaal en
het netwerk van de verbindings
kanalen zijn geheel bevroren. Ook
het Kieler-kanaal vroor Dinsdag
over zijn heele lengte (100 km)
dicht en ijsbrekers zijn aan het
werk gezet om een doorgang open
te houden voor de voedselschepen.
De Rijnschepen, die normaal
1.500.000 ton vracht per maand
vervoeren, werden Dinsdag ge
waarschuwd, dat het ijs waar
schijnlijk de eerstkomende dagen
de scheepvaart onmogelijk zal
maken.
Volgens het Parijsche blad
„Le Soir" smokkelen schaatsen
rijders groote hoeveelheden ciga-
retten en koffie uit Zwitserland
in Frankrijk via meeren en water
wegen.
De communistische secreta
ris van een arbeidersorganisatie
in Toscane (Italië) is Maandag
Vermoord. Gedurende de laatste
maanden zijn reeds zes secretaris
sen van plaatselijke arbeidersor
ganisaties gewelddadig om het
leven gekomen.
