De toestand te Palembang verbeterd
wi
1h enkele
Ce strijd in Vietnam
Ka
ULTIMATUM DOOR DE INDONESIËRS AANVAARD
WOENSDAG 8 JANUARI 1947.
De a.s. blijde gebeurtenis
fCcnms en
Radiorede prof. Gerbrandy
Beschuldiging
tegen Generaal Anders
Prins Bernhard in
Zwitserland
De chauffeursstaking in
Londen
Onafhankelijkheids
beweging in Birma
Gewelddaden in
Voor-Indië
Het Duitsche vraagstuk in
den Ministerraad
Montgomery
te Moskou aangekomen
Churchill schrijft een boek
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 397.
Advertentieprijs
per mm 10 ct.minimum
per advertentie 1,50.
Inzendingen advertentie!
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer
*»rwMint du«1Vki
Drnkkartt N V. Firm» P. J van de Bande Tementen AbnnnementsnrB» f 3 2" per kvrartaa-
Vaststelling nationale
feestdag.
Naar wij vernemen heeft de
Raad van Ministers, na overleg
met de Commissie voor vaststel
ling van richtlijnen voor de vie
ring van nationale gedenk- en
feestdagen uitgaande van het
Nationaal Instituut, t.a.v. de aan
staande viering van de geboorte
van een Prins of Prinses het
vo'gende bepaald.
Indien de geboorte plaats heeft
tusschen 0 en 12 uur zal deze dag
verder als nationale feestdag
worden beschouwd en zal aan het
Overhe'dspersoneel, voor zoover
de dienst dat toelaat, en aan de
school'cugd. onmiddellijk na de
bekendmaking van de geboorte,
vrij worden gegeven.
indien de geboorte plaats heeft
tusschen 12 en 24 uur zal even
eens vrij worden gegeven, doch
de vozende dag als nationale
feestdag worden beschouwd.
Indien de nationale feestdag
als gevolg van het tijdstip der ge
boorte op een Zondag zou vallen,
zal deze bepaald worden op den
Maandag daaropvolgend.
ran
Kroonprins Paul van Grie
kenland en Kroonprinses Frede-
rika ,zijn Dinsdag aan boord van
den torpedojager „Themistocles''
uit Athene naar Saloniki vertrok
ken, van waar zij een tocht door
het onrustige grensgebied willen
ondernemen.
Na hun terugkeer zal Koning
George, waarschijnlijk vergezeld
van zijn eersten Minister Tsalda-
ris, de Noordelijke provincies van
Griekenland bezoeken.
Enkele uren nadat President
Truman had aangedrongen op een
herziening van de immigratie-
wetten om het toelaten van meer
Verplaatste personen uit Europa
mogelijk te maken, diende de
democratische afgevaardigde Sa-
beth uit Illinois in het congres
een wetsontwerp In om Immigra
tiequota die in Juni het eind
Van het belastingjaar niet be
reikt waren, voor vluchtelingen
te bestemmen.
De Fransche regeering deelt
mede dat Georges Daux, hoog
leeraar in de geschiedenis aan de
universiteit van Parijs, aan het
hoofd zal staan van de commis
sie der V. N., die op verzoek van
de Grfeksche regeering naar
Griekenland zal worden gezon
den. Daux zal worden bijge
staan door functionnarissen van
het Fransche ministerie van bui-
tenlandsche zaken.
Sarat Tsjandra Bose, dé
Bengaalsche leider van de con
gres-partij, heeft verklaard, dat
een derde wereld-oorlog onvermij
delijk zal zijn, en Voor-Indië zal
bevrijden, wanneer zulks al niet
eerder het geval zal zijn. Voorts
verklaarde Bose, dat aan zijn op
roep voor vrijwilligers voor den
strijd tegen de Franschen in Indo
china op bevredigende wijze ge
hoor gegeven was. Bose zeide.
dat hij t.z.t. tot de Britsche auto
riteiten het verzoek zou richten
om de opleiding, uitrusting en
het op transport stellen van vrij
willigers naar Indo-China niet te
belemmeren.
De Burgemeester van Den
Haag ontsloeg een aantal politie
agenten, die hun opleiding ont
vangen hadden in Schalkhaar
Dat ontslag was natuurlek
terecht. Schalkhaar was immers
een opleidingsinstituut dat door
of met medewerking van den vij
and was opgericht. De bedoeling
was dat dit instituut politieman
nen zou afleveren, die door en
door bekend waren met de nieuwe
orde, die de ideologie van dez»
nieuwe orde onderschreven e«
zouden propageeren en in den
geest van deze orde hun politie
taak zouden verrichten. Het
spreekt vanzelf dat men alleen
dan waardig gekeurd werd dez»
opleiding te ontvangen als men
aan bepaalde voorwaarden vol
deed. Men moest in elk geval
sympathiek staan tegenover de
'nieuwe orde; men moest een for
mulier teekenen waarin men dit
tot uiting bracht. Het werd ver
wacht en het was voorgeschreven
dat men den Hitlergroet bracht;
men marcheerde en zong op Duit-
sche wijze.
Het is toch wel duidelijk dal.
Wie vrijwillig naar Schalkhaar
ging, niet deugde. Oud-Minister
Burger maakte eenmaal de be
kende onderscheiding tusschen
menschen, die fouten hadden ge
maakt en fout waren geweest.
Welnu, die vrijwillig- naar
Schalkhaar ging, maakte niet
slechts een fout maar whs fout.
Hij gaf daarmee blijk van een
geestesgesteldheid, die onnationaal
was. Hij toonde zich bereid vrij
willig hand- en spandiensten voor
den bezetter te verrichten. Een
politieman, opgeleid in Schalk
haar, moet dan ook uit het Neder-
landsche politiecorps worden ge
weerd. Het ontslag, gegeven door
den burgemeester van Den Haag,
was dus terecht. Dat zou het ten
minste moeten zijn!
Maar het Ambtenarengerecht te
Den Haag heeft anders beslist en
het ontslag nietig verklaard. On
danks de ontvangen opleiding, zoo
het gerecht, moet aangenomen
worden dat velen, te Schalkhaar
opgeleid, de bekwaamheid bezit
ten om bij de Nederlandsche poli
tie te dienen!
Het criterium is hier dus de be
kwaamheid. Nu. we willen dit
niet ontkennen. De Duitsche po
litiestaat had wel eenive ervaring
in 't opleiden van politiefunction-
narissen. Vakbekwaamheid kon
men daar wel opdoen. Maar waar
het om gaat, is dit. Mag het
criterium hier zijn de vakbe
kwaamheid? Wat moet hier het
zwaarste wegen, kennis of karak
ter? We herinneren ons, hoe na
de bevrijding telkens weer naar
voren werd gebracht, dat niet al
leen op kennis maar ook en voor
al op karakter den nadruk moest
worden gelegd. Maar dat schijnt
nu niet meer noodig te zijn. Da
toestanden worden immers zoo
langzamerhand weer normaal!
Zoo gezien, geeft de uitspraak van
het Ambtenarengerecht ons wel t»
denken.
Wij zouden zoo zeggen; door
vrijwillig naar Schalkhaar te gaan
toonde men zich, nationaal gezien,
zonder pit of ruggegraat, zonder
principe en karakter. Maar wat
doet dat er toe. Het komt toch
niet op karakter maar alleen
op kennis aan.
WEEKS VERWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.
M.I. te De Bilt geldig tot
Woensdagavond:
Aanhoudende vorst.
Afnemende, later weer toene
mende wind uit O. richting.
Overdrijvende wolkenvelden,
droog weer. Des nachts vooral
in het N.O. strenge vorst, over
dag strenge tot matige vorst.
INDONESIË.
Maandagavond zijn Generaal-
Majoor Buurman van Vreede, Dr.
J. van de Velde, en Dr. Gani, die
Maandagochtend j.l. naar Palem
bang waren vertrokken, naar
Batavia teruggekeerd. Aneta
heeft van welingelichte zijde ver
nomen, dat het conflict te Palem
bang als bezworen mag worden
beschouwd. De commandant van
de Nederlandsche troepen stelde
5 Januari een ultimatum aan de
Indonesische autoriteiten, waarin
onmiddellijk terugtrekking ge-
eischt werd van alle repulblikein-
«che troepen en andere gewapen
de Indonesische elementen uit het
geheele stadsgebied van Palem
bang, zoomede uit een strook
rond de stad met een straal van
20 km. Het ultimatum is door
de Indonesiërs aanvaard.
Het resultaat hiervan is, dat
niet alleen het ,,Europeesche
kamp", doch ook het geheele
stadsgebied van Oost- en West-
Palembang, zoomede het vlieg
veld en de olieterreinen te Plad-
joe en Soengei Gerong ondër be
scherming van de Nederlandsche
troepen staan. De commandant
van de T.R.I. te Palembang,
Oetojo, begon in onderling over
leg met de Nederlanders zijn
troepen op drie aangewezen
plaatsen te concentreeren, van
waar zjj met volledig behoud van
kun bewapening onder Nederland
sche bewaking afmarcheerden
Zuivering wordt voortgezet.
Maandag is de zuivering van
ket gebied door de Nederlandsche
troepen voortgezet. Thans is het
volkomen rustig, behoudens
•enige activiteit van verspreide
Sluipschutters, die niet tot de
geregelde republikeinsche troepen
behooren. Dr. Van de Velde ver
klaarde aan Aneta, dat de ge
beurtenissen, die eind vorig jaar
4en Vooruitgang ongunstig be
ïnvloedden, grootendeels moeten
worden toegeschreven aan de
rede van Soedirman, die op Su
matra beslist is opgevat als het
teeken voor den aanval en als
aankondiging van een door de
Nederlanders voorbereid verraad
Jegens de overeenkomst. Ook
4e kwestie te Buitenzorg maakte
in Indonesische kringen den in
druk, alsof de Nederlanders hun
woord wilden breken. Ten derde
hebben de woorden van Lt.-Gen.
Roëll in Nederland, aldus Dr. Van
4e Velde, hun uitwerking niet ge-
mist. Dit alles, maar vooral de
rede van Soedirman verklaart,
waarom de ongunstige elementen
op Sumtra de overhand kregen
«n de goedwillenden onder de In
donesiërs, zoowel burgers en
militairen gingen meenen, dat van
kooger hand bevel tot den strijd
gegeven was. De ongunstige ele
menten konden zich versterken
«n daaronder waren velen, die den
Nederlanders ongunstig gezind
waren. In dit verband noemde
Dr. Van de Velde de Japanscha
Kempeitai-Kapitein Markies Inoue,
4ie uit het krijgsgevangenkamp
ontvluchtte en die in de omgeving
van Siantar onrust stookte onder
4e Indonesiërs.
Het Sowjet-Russisch Nieuws
bureau meldt uit Warschau, dat
ln de tenlastelegging tegen een
tiental Polen, die thans berecht
worden, beweerd is, dat Generaal
Anders, de voormalige comman
dant van het tweede Poolsche
legercorps in Italië, order ge
geven zou hebben tot oprichting
van een ondergrondsche organi
satie in Polen.
De 10 beschuldigde Polen zou
den den „generalen staf" hebben
gevormd van een „vrijheids- en
onafhankelijkheids-organisatie",
welke er van beschuldigd wordt
gepoogd te hebben de huidige
Poolsche regeering omver te wer
pen „op instructies van de voor
malige Poolsche regeering te Lon
den". Generaal Anders zou, vol
gens den tekst van de tenlaste
legging, de „terroristische activi
teit" in Polen gefinancierd heb
ben en inlichtingen uit Polen heb
ben ontvangen via Regensburg in
Beieren.
Prof. Schermerhom geïnterviewd.
In een Maandag door hem te
Karachi verleend interview heelt
Prof. Schermerhorn de hoop uit
gesproken, dat de onderteekening
van het accoord tuss^en de Ne
derlanders en de republikeinen
het begin zal zijn van een nauwe
samenwerking tusschen beide lan
den. „Na de onderteekening van
het accoord", aldus verklaarde
Prof. Schermerhorn verder, „zal
het de eerste belangrijke taak
van beide partijen zijn de normale
levensomstandigheden voor ieder,
die voor Indonesië Wenscht te
werken, te herstellen. Hiertoe is
het noodig het land voor ieder
van goeden wille veilig te maken.
Dit is de eerste stap op een lan
gen en moeilijken weg van econo
misch herstel en ontwikkeling
"van Indonesië."
Dinsdagochtend zrjn Prof.
Schermerhorn en zijn gezelschap
naar Calcutta vertrokken.
Verklaring Roestam Effendi.
Het vroegere communistische
Tweede Kamerlid Roestam Ef
fendi heeft naar aanleiding van
het accoord van Linggadjati
tegenover het republikeinsche
persbureau Antara het volgende
verklaard: „Zijn beteekenis ligt
in het consolideeren van onze
politiek en economie in den kortst
mogelijken tijd. Wij moeten niet
uit het oog verliezen, dat Neder
land thans voor een crisis staat
met betrekking tot zijn finan
ciën."
Z. K. H. Prins Bernhard, die
juist herstellende is van een lichte
griep, heeft zich Maandag, in ge
zelschap van zijn broer Aschwin
met zijn eigen vliegtuig naar
Zwitserland begeven, om in de
omgeving van Genève tevens ge
nezing te zoeken voor de maag
stoornissen, waaraan hij reeds
eenigen tijd lijdende is. De Prins
zal waarschijnlijk een dag of tien
afwezig zijn.
Voetselvoorziening wordt
bedreigd-
De staking van vrachtauto
chauffeurs te Londen, welke
Maandag plotseling is begonnen
en waarbij een .vijfduizendtal man
aan beide oevers van de Theems
betrokken zijn, duurt voort en
bedreigt de voedselbevoorrading
van het geheele land. De Lon-
densche stakers hebben een be
roep om een solidariteits-actie
gedaan op de kolensleepers in Li
verpool, Leeds en Newcastle als
mede op de Londensche haven
arbeiders.
De staking is onofficieel. Men
eischt hocgere loonen, een 44-
urige werkweek, regeling voor be
taling van overwerk en twee
weken betaalde vacantie. De
chauffeurs beklagen zich erover,
dat de onderhandelingen over hun
eischen reeds negen maanden
hangende zijn.
Functionnarissen van de vakver-
eeniging van transportarbeiders
zouden Dinsdag bespreking voe
ren met vertegenwoordigers van
de vereeniging van wegvervoer te
Londen.
Werf actie voor het vrij
willigerskorps.
Na het vertrek naar Londen
van de afgevaardigden voor de
besprekingen aldaar over de toe
komst van Birma is in geheel
Birma onder auspiciën van den
anti-fascistischen vrijheidsbond
een „onafhankelijkheidscampag
ne" begonnen.
Volgens functionnarissen van
dezen bond is het de bedoeling,
de bevolking enthousiast te maken
voor de besprekingen en het land
voor te bereiden op den komen
den vrijheidsstrijd. De campagne
houdt in een werfactie voor het
vrijwilligerskorps van den anti-
fascistischen bond, collectes voor
de „Vrijheidsfondsen", massa
demonstraties en openbare bijeen
komsten. 10 Januari begint een
onafhankelijkheidsweek.
Het vrijwilligerskorps bestaat
hoofdzakelijk uit voormalige
leden van het pro-Japansche ver-
dedigmesleeer van Birma en de
arti-Japansehe verzetsbeweging.
Ziin sterkte wordt officieel op
3000 man geschat, maar men
houdt het er algemeen voor, dat
het minstens twee maal zoo veel
bedraagt.
Te Dahanoe (100 kilometer ten
Noorden van Bombay) is een
compagnie Voor-Indische man
schappen en 300 gewapende
politiemannen aangekomen om
aan de plaatselijke politie bij
stand te verleenenbij het onder
drukken van den opstand aldaar.
Inheemsche arbeiders „Warlis"
genaamd, naar verluidt door de
communisten georganiseerd, heb
ben de politie ,aangevallen, hoo
rnen geveld en bezit vernield.
Bij de gevechten te Cawnpore
werden Maandag drie personen
gedood. Twee personen overleden
naderhand in het ziekenhuis aan
de gevolgen van den strijd. De
onlusten zijn een gevolg van een
aantal arrestaties van personen,
die verantwoordelijk worden ge
acht voor het groeiend aantal
stakingen, die gepaard gaan met
toenemende geweldpleging.
Naar het A.N.P. verneemt, zou
de Ministerraad Dinsdag in een
speciale zitting bijeenkomen ter
behandeling van het Duitsche
vraagstuk. In deze vergadering
zou rapport worden uitgebracht
van de werkzaamheden der in
terdepartementale commissie,
welke de aspecten van het Duit
sche vraagstuk in den breede
aan een onderzoek heeft onder
worpen-
Veldmaarschalk Lord Montgo
mery is Maandagmiddag te Mos
kou aangekomen, waar hij de
gast zal zijn van het Sowjetleger.
In een toespraak die door de
radio werd uitgezonden, zeide
Montgomery, dat hij als soldaat
gekomen is om een bezoek aan
het Sowjetleger te brengen. „Ik
wil een vriendschappelijk contact
tusschen 4)nze legers leggen", al
dus de Veldmaarschalk, „en ik
hoop1 dat daaruit wederzrjdsch be
grip en vertrouwen moge voort
vloeien, dat in ons beider belang
zal zijn"
Franschen leden lichte verliezen..
Berichten uit Saigon melden,
dat de Franschen slechts lichte
Verliezen hebben geleden bij de
gevechten, die de laatste 24 uur
om Hanoi gewoed hebben.
De Vietnameesche strijdkrach
ten leden echter zware verliezen,
aldus een Fransch militair com
muniqué.
De gevechten waren plaatselijk
hevig, toen Fransche strjjkrachten
een sterke Vietnameesche positie
op den weg, die Hanoi met zijn
haven Haiphong verbindt, aan
vielen en vernietigden.
Volgens rapporten, die te Pa
rijs ontvangen werden, zijn on
derhandelingen tusschen den
Chineeschen consul-generaal en
Vietnameesche vertegenwoordi
gers om de veiligheid van Chi-
neesche eigendommen in het Chi-
neesch-Annamitische kwartier
van Hanoi te waarborgen, afge
broken, nadat zij Vier dagen ge
duurd hadden. Men hoopt echter
nog een oplossing te vinden.
Naar gemeld wordt, hebben de
Fransche militaire autoriteiten dit
stadskwartier nog niet laten
aanvallen, ofschoon met gelooft,
dat er zich een aanzienlijk aan
tal Vietnameesche soldaten be
vinden. Het district is evenwel
omgeven door een sterke blok
kade.
Tijdens een botsing tusschen
Grieksche Verzetsgroepen en
regeeringsstrijdkrachten ten Zui
den van Larissa (Thessalië),, die
den geheelen nacht duurde, zijn 1
soldaat, ,1 gendarme en 3 guerilla
strijders gedood en 2 gendarmen,
2 soldaten en 6 guerillastrijders
gewond. 1 Officier en 5 soldaten
worden vermist. Guerillastrijders
hebben ook een nieuwen aanval
ondernomen in de voorsteden van
Lamia (Thessalië)
In bevoegde kringen te Was
hington verneemt men, dat plan
nen worden uitgewerkt voor het
houden van een internationale
tarwe-conferentie ter vaststelling
van minimumprijzen voor tarwe.
Op 15 Januari zal de internatio
nale tarwe-raad, waarin 13 lan
den zijn vertegenwoordigd, te
Washington bijeenkomen om naar
men verwacht tijd en plaats van
de conferentie vast te stellen. In
den internationalen tarwe-raad is
Nederland ook vertegenwoordigd.
Naar wij vernemen, zal Prof.
P. S. Gerbrandy op Donderdag
Januari des avonds 9,45 uur over
beide zenders een radiorede hou
den ter beantwoording van d«
officieele regeeringsverklaring ran
Vrijdag jJ-
Winston Chuchill is bezig een
groot boek te schrijven over da
politieke geschiedenis der laatste
tien jaren. Naar men verneemt,
vordert het werk goed. Churchill
dicteert de aanteekeningen en
deze worden of door een secreta
resse opgeschreven of per dicta
phone op platen vastgelegd. Hj)
bezit twee van deze dictaphones,
een in zijn studeerkamer te Lon
den, de andere in zijn slaapkamer
te Courtwell, zijn buitenhuis.
Behalve aan dit groote werk.
wordt door Churchill veel tijd ge
wijd aan zijn jongste hobby: het
zuivelbedrijf.