1
4
-a
4;
4
I
'1
fa
Algemeene Vergadering der U.N.O.
De houding van de Masjoemi
Politieke storm in Berlijn
Terwijl de Duitschers protesteeren...
if
J:
'1
4*
F
?1'
i|L
mj
ojjS
HET
INDISCHE VRAAGSTUK
MASSAMOORDENAAR TER DOOD VEROORDEELD
T
4
Hm
li
sip
DONDERDAG 12 DECEMBER 1946.
VOORTZETTING ONTWAPENINGS-DEBAT
Frankrijk's buitenlandsche
politiek
UIT PUITSCHLAND
NIEUWE MAGISTRATUUR ERKEND
Commissie-Generaal voor
Kerstmis naar Batavia
terug
SI
"r
e4v]|}
■wf;
dfl»
Ct
'U
:-.uH
'Ml
afm
.li
i Ui
L€tT
el
WEEliSVEKW ACHTING
medegedeeld door het K..N
M.I. te De Bilt, geldig tol
Donderdagavond
Tïjdelyk eenige regen.
In het. Z.-W. aanvankelijk
i tijd. krachtige Z.-O. tot Z.
j wind. Meest zw. bew. met tijd.
I eenigen regen, op enkele plaat-
j sen nevel of mist. Weinig ver-
andering in temperatuur.
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 377.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie f 1.50
inzendingen advertentie -
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties.
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
De millioenen- reserves der
«Sow jet-Unie.
In de algemeene vergadering
der V. N. is het debat over de
ontwapening»-kwestie voortgezet.
Tom Connally (V. S.) stelde
tegenover de Sowjet-Russische
geheifahouding inzake de sterkte
van binnenlandsche strijdkrachten
de bereidheid der V. S. om vol
ledige inlichtingen over eigen
troepen in het binnenland te ver
schaffen.
„Wij zijn bereid om volledige
inlichtingen hieromtrent te ver
strekken en eischen. dat andere
ianden dezelfde bereidheid daartoe
aan den dag leggen". Connally
zeide, dat het met alleen troepen
betrof en riep uit: ,,Hoe zit het
met de andere millioenen. die de
Sovjet-Unie aan reserves bezit en
die zij in een minimum tijds onder-
de wapenen kan roepen? Wij
moeten de feiten weten omtrent
troepensterkte binnen- en bui
tenslands". Volgens Connally
moest de Veiligheidsraad af weten
van troepen, waar ook ter wereld.
De Amerikgansche afgevaardigde
sprak zich uit tegen het Britsche
verificatievoorstel, omdat rappor
ten in dezen tijd van demobilisa
tie niet van voldoende belang ge
acht konden worden om een
systeem van inspectie en verifica
tie te beramen.
De Fransche afgevaardigde,
Parodi, vond het raadzaam om
troepentelling tot troepen in het
buitenland te beperken. De telling
van troepen binnenslands zou de
kwestie van troepentellingen aan
die van de ontwapening koppelen.
Ook het verificatie-systeem be
hoorde bij het algemeen orftwa-
peningsprogram
Cijfers zonder verificatie
waardeloos.
Sir Hartlev Shawcross f Gropt-
Brittannië) betoogde, dat alle
cijfers over troepensterkte zonder
verificatie waardeloos zouden zijn.
Wysjinski (Sovjet-Unie) ver
zocht om inlassching in de resolu
tie van de woorden „en bewape
ning", indien sprake zou zijn van
troepen.
Shawcross antwoordde hierop,
dat hij bereid was alle bijzonder
heden over bewapening te ver
strekken, indien een doeltreffend
contröle-systeem in het leven zou
zijn geroepen. „Wii zijn volkomen
bereid om Sovjet-Russische agen
ten toe te staan in Engeland een
onderzoek in te stellen naar onze
cijfers, indien ook de Sovjet-Unie
bereid is agenten van andere lan
den, belast met dezelfde zaak, in
haar land toe te laten.
Senator Connally verklaarde,
dat de V. S. een contröle-systeem
voor bewapening en ontwapening
zouden goedkeuren.
Molotof zeide te zullen stemmen
voor het Britsche voorstel, indien
dit» zoodanig gewijzigd werd, dat
de verificatie zoowel op troepen
als (bewapening betrekking zou
hebben.
Een Britsch amendement.
Sir Hartley Shawcross ant
woordde onmiddellijk: ,,Ik geloof
dat dit een historische gebeurtenis
Ter gelegenheid van de herden
king van het twee jaar geleden
door Generaal De Gaulle te Mos
kou onderteekende verdrag tus-
schen Frankrijk en de Sowjet-Unie
hebben politieke waameriiers te
Parijs te kennen gegeven, dat er
aanwijzingen besitaan, dat de
Fransche buitenlandsche politiek
er toe over helt meer steun bij de
Sovjet-Unie te zoeken.
Men wijst er op, dat de ont
vangst van Dr. Schumacher, lei
der der Duitsche socialisten, door
de Engelsche Labourpartij en het
Amerikaansch besluit om Duit
sche krijgsgevangenen .vrij te
laten zonder rekening te houden
met de economische reactie in
Frankrijk ernstige ongerustheid
heeft veroorzaakt en nog veroor
zaakt.
Men is van oordeel, dat Enge
land ^langzamerhand overgaat tot
een pro-Duitsche politiek en de
herleving van Duitschlands in-
dustrie,ele macht begunstigt ten
koste van het herstel in Frankrijk
en uiteindelijk ten koste van de
veiligheid in Frankrijk en Europa.
wordt. Ik ben er trotsch op in de
gelegenheid te zijn er deel aan te
hebben. Wij zullen "tot een over
eenkomst geraken over de vor
ming van een internationale com
missie van toezicht en inspectie
van strijdkrachten en bewapening
van iedere mogendheid. (Luide
toejuichingen.) Hij diende ver
volgens het volgende amende
ment, dat hij haastiglijk neerge
krabbeld had, in: „De algemeene
vergadering beveelt de onmiddel
lijke oprichting aan van een inter
nationale toeziende commissie,
binnen het kader van den Veilig
heidsraad, maar bij de uitoefening
van haar taak niet gebonden aan
het recht vdh veto van iedere mo
gendheid in den Veiligheidsraad.
Zij zal bevoegd zijn om ter plaatse
-op het gebied van iedere natie der
V. N. alle inlichtingen over strijd
krachten en bewapening te veri-
fieeren en te bevestigen."
Molotof zeide, dat het Britsche
amendement verward was en be
doeld om het nemen van een be
sluit inzake troepentelling te
verhinderen. Shawcross gaf uit
drukking aan zijn teleurstelling
en noemde Molotof's argumenten
kleinzielig. Hij stelde een onmid
dellijke stemming voor.
Molotof tot aanvaarding
berfcid
Molotof was bereid om het
amendement van Shawcross in
principe te aanvaarden. Hij stelde
echter voor het naar een sub
commissie te verwijzen, daar
andere afgevaardigden om be
denktijd hadden gevraagd. Shaw
cross verklaarde zich bereid een
nieuw amendement de ontwape
ningscommissie voor te leggen,
mits onmiddellijk gestemd zou
worden over de resolutie tot troe
pentelling en het Britsche amen
dement t.a.v. verificatie van rap
porten over troepensterkte.
De vergadering kwam op voor
stel van voorzitter Spaak overeen,
de resolutie betreffende troepen
telling zoowel als het voorstel van
Shawcross terug te verwijzen
naar de subcommissie voor ont
wapening ter nadere bestudeering
als een geheel.
Spaak zeide, dat het wellicht
mogelijk zou zijn, gezien de over
eenstemming tusschen de Britsëhe
en Sovjet-Russische opvattingen,
binnen vier-en-twintig uur tot een
redelijke oplossing van de kwestie
der ontwapening te komen.
..Dit zal een voortgang betee-
kenen, welke wij enkele dagen
geleden nog niet hadden kunnen
verwachten, voegde hij er aan toe.
Maandag a.s. in Tweede Kamer.
In de Woensdagochtend be
gonnen vergadering der Tweede
Kamer stelde de Voorzitter voor
a.s. Maandag één uur de discus
sie te beginnen over de Kegee-
ringsverklaring betreffende de
overeenkomst van Linggadjali
en die behandeling voort te zet
ten des avonds en zoo noodig
Dinsdag d.a.v.
De heer Schouten (a.-r.) was
het hiermede niet eens en
wenschte schriftelijke voorberei
ding met het oog op de vele
vragen, welke rijzen van staats
rechtelijken, politieken en finan-
cieel-economischen aard. Nadat
de Voorzitter had opgemerkt,
dat schriftelijke behandeling te
lang uitstel zou vergen, maakte
de heer Schouten van zijn denk
beeld een voorstel. Het voorstel
van den Voorzitter werd ge
steund door de heeren Romme
(K.V.P.) en Van der Mtt^ van
Naters (P. v. d. A) jflHreden
door de heeren TilanuS (d-H.),
Vonk (P. v. d. V.) en Wagenaar
(C.P'-N.).
Het voorstel-Schouten werd
verworpen met 47 tegen 25
stemmen, waarna het voorstel
van den Voorzitter zonder stem
ming werd aangenomen.
INDONESIË.
Een hoog repuhlikeinsch autori
teit heeft in een mededeeling aan
den correspondent van Agence
France Presse het bericht, vol
gens hetwelk de solidariteit van
bet kabinet Sjahrir bedreigd zou
worden door de resolutie, welke is
aangenomen op het congres, dat
onlangs door de Masjoemi te Soe-
rakarta is gehouden, categorisch
tegengesproken.
De resolutie verwierp de Ne-
derlandisch-IndonesisChe ontwerp
overeenkomst. Deze mededeeling
werd na een telefoongesprek van
de desbetreffende autoriteit met
den Indonesischen Minister van
Voorlichting, die zich op het
oogenblik te Djpgjakarta bevindt,
gedaan.,-
Dezelfde autoriteit heeft voorts
nog medegedeeld dat de aan te
nemen houding, van afgevaardig
den der Masjoemi bijeenkomst
van het Centraal Nationaal Comi
té, op welke over de aanvaarding
van de ontwerp-overeenkomst zal
beslissen, zullen aannemen, be
slissend zal zijn.
De woordvoerder 8ieeft nog on
derstreept, dat de oppositie van
het congres der Masjoemi vooral
betrof artikel 8 van de ontwerp
overeenkomst, waarin bepaald
wordt, dat de Koning der Neder
landen aan het hoofd zal staan
van de Nederlandsch-Indonesische
Unie.
Een specialen verslaggevei van
het A.N.P. seint: La een politieke
storm van drie dagen heeft Dins
dag de oude Berlijnsehe magistra
tuur plaats moeten maken voor
een nieuwe die door getrapte ver
kiezingen gevormd is, als gevolg
van de onlangs gehouden verkie
zingen, waarbij bet overwicht van
de socialistische eenheidspartij in
het stadsbestuur werd uitgescha-»
keld. De Geallieerde Kommandan-
tura heeft het ontslag van het
vroegere bestuur aanvaard en het
nieuwe erkend. Met uitzondering
van twee leden, die op grond van
hun politieke verleden zijn afge
wezen, n.l. Dr. Ernst der C.D.U.
(financiën) en Dr. Delius der libe
raal-democraten (posterijen)..
De storm in het Berlijnsehe
raadhuis was Zaterdag opgesto
ken, toen de nieuwe Oberbuer-
germeister Dr. Ostrowski (soc.-
S.S.-er medeplichtig aan
meer dan 40 moorden!
Voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Zutphen heeft
Dinsdag terecht gestaan
Ludwig Heinemann, Unter-
sturmführer van de S.S.,
aan wie meer dan 40 moor
den, tijdens de bezetting ge
pleegd, werden ten laste
gelegd. Hy veroorzaakte het
drama aan de IJsselkade te
Zutphen, waar 9 ingezetenen
dezer stad op 31 Maart 1945
werden gefusilleerd en in de
IJssel geworpen, vermoord
de twee Britsche officieren,
die bij Arnhem krijgsgevan
gen waren gemaakt, schoot
drie inwoners van Hengelo,
die niet voor de Todt wilden
werken, dood, liet op het
grasveld bij het huis van
bewaring te Zutphen vier
menschen fusilleeren en
richtte bloedbaden aan
te Brammen, Gorssel en
Amersfoort.
Het lukte niet!
Er was voor de berechting van
dezen oorlogsmisdadiger overwel
digende belangstelling. Bij den
aanvang der zitting heeft de ver
dediger, Mr. Henkemans, een
beroep gedaan op onbevoegdheid
van het hof, omdat Heinemann'
Duitscher is en als militair krijgs
gevangene moest worden be
schouwd. De procureur-fiscaal
bestreedt dit. Heinemann komt
voor op de Geallieerde lijst van
oorlogsmisdadigers, is als zooda
nig aan Nederland ter berechting
uitgeleverd. Bij oorlogsmisdadi
gers wordt geen onderscheid ge
maakt tusschen burgers en mili
tairen, maar bet sterkste argu
ment voor de berechting van het
hof ligt opgesloten in artikel 101
wetboek van strafrecht, dat op
alle tijdens den oorlog bedreven
misdaden betrekking heeft. Het
hof verwierp bet beroep van den
verdediger.
„Befehl ist Befehl."
Na een langdurig verhoor van
den verdachte, die zich voor al
zijn daden beriep op zijn superieu
ren onder het typische Duitsche
slagwoord ,,Befehl ist Befehl",
weid een twaalftal getuigen ge
hoord. Zij bevestigden, dat Hei
nemann eigenmachtig tot. de
executies bevel had gegeven. De
procureur-fiscaal onthield zich in
zijn requisitoir van sensationeele
uiteenzettingen over Heinemann's
aangerichte bloedbaden en eischte
de doodstraf.
De verdediger refereerde aan
het oordeel van het hof, en vroeg
aan den verdachte het recht van
cassatie te verleenen, Het hof
had weinig tijd noodig zich over
net vonnis te beraden. Hèt quali-
fic^erde de daden van den ver
dachte als moord en veelvoudige
uitlokking tot moord en veroor
deelde hem tot den doodstraf.
dem.) de functie van Dr. Werner
(sed.) die na de capitulatie door
het militair-bestuur Was benoemd,
wilde overnemen doch werd terug
gewezen met de mededeeling, dat
de oude magistraat eerst zou
wijken, na ontslag door de kom-
mandatura. In de pers der S.E.P.
en in een stormachtige zitting
van den gemeenteraad bleek de
achtergrond dier houding te zijn:
de zeer omstreden figuur van
Ernst, tegen wien de eRiheidspar-
tij hevige campagne ontketende
op grond van diens diensten aan
het Hitlerbewind.
Ernst was tot 1939 Hitiers
Reichskommissar voor het cre-
dietwezen en y/erd in 1940 Reichs
kommissar voor vijandelijk ver
mogen. In 1944 werd hij evenwei
gevangen gezet wegens verbin
ding met de mannen van den aan
slag op Hitier. In de Komman-
dantuur heeft de Sowjet-vertegen-
woordiger net standpunt ingeno
men, dat Ernst niet kon worden
geaccepteerd en de drie westelijke
vertegenwoordigers hebben zich
daarbij aangesloten, de 72-jarige
Delius werd eveneens afgewezen.
Hij heeft de reputatie nazi-gezind
te zijn. C.D.U. en L.D.P. zullen
thans uit hun rijen nieuwe wet
houders aanwijzen.
Ontwerp voor grondwet.
Ook de Christelijk Democrati
sche Unie heeft thans een ont
werp voor een grondwet voor de
landen der Sowjet-zöne uitge
werkt, nadat de Socialistische
Eenheidspartij hierin was voorge
gaan.
Het ontwerp omvat de vrijheid
van persoon, geloof, geweten, ver
kiezingen, vereeniging en verga
dering. Het wii ook de vrijheid
van woning en meeningsuiting
gewaarborgd zien evenals het
postgeheim. Het onderwijs zal
voor ieder toegankelijk moeten
zijn; het godsdienstonderwijs moet
een gelijkgerechtigd leervak in de
scholen zijn en de bijzondere
school moet onder staatstoezicht
worden toegelaten. Vrijheid van
eigendom en economie wordt prin
cipieel vooropgesteld met de be
perking dat het landsbestuur kan
ingrijpen ter vermijding van mis
bruiken.
Het ontiwerp bevat een artikel
dat onteigening slechts ten alge-
meenen nutte en slechts op grond
van een voor geheel Duitschland
geldende wet ten uitvoer kan.wor
den gelegd. Alle pogingen om de
democratische staatsvorm ter zij
de te stellen worden strijdig mét
de grondwet verklaard. Het eerste
artikel verklaart dat ieder land
lid van den toekomstigen Duit-
schen staat is.
De militaire situatie.
üJen Neder landsche militaire
woordvoerder heeft Woensdag
morgen het volgende over de mili
taire situatie meegedeeld:
De chefstaf Gen.-Majoor Buur
man van Vreeden is Zondag 8
Dec. .van Medan naar Padang ver
trokken. De Indonesische dele
gatie, bestaande uit Mr. A. Sja-
rifoedin en Dr. A. K. Gani, is
eveneens vertrokken. Zondag was
het in alle sectoren van Medan
rustig, slechts op het vliegveld
was eenig licht artillerievuur ge
richt. Volgens republikeins che
autoriteiten zal de treinenloop
van Relawan naar Medan worden
hervat, waarbij van Nederland-
sche zijde controle zal worden
uitgeoefend op binnenkomende en
uitgaande treinen.
Besprekingen te Padang.
Te Padang zijn Maandagmor
gen de besprekingen tusschen de
Indonesische en Nedeclandsche
delegaties begonnen. Uit Batavia
wordt gemeld, dat Zaterdag be
zuiden de Tjisadane-monding een
Nederlandsche patrouille herhaal
delijk met automatische geweren
werd beschoten. Het vuur kwam
Zondag van achter de demarcatie -
lijn eft werd onmiddellijk door
Nederlanders beantwoord. De In
donesiërs droegen niet het over
eengekomen onderscheidingstee-
ken. Aan Indonesische zijde vie
len 12 dooden, de Nederlanders
leden geen verliezen.
Uit Buitenzorg wordt gemeld,
dat een Nederlandsche patrouille
door een bende van 70 man ten
Z. van de Tjikarawang is aange
vallen. Deze aanval werd afge
slagen. Drie Indonesiërs werden
gedood. Aan Nederlandsche zijde
vielen geen slachtoffers.
Uit Bandoeng wordt gemeld,
dat het Nederlandsqjie bivak Tji-
kiding door 100 man van de
„zwarte buffel" is aangevallen.
Hierbij zijn door de Nederlanders
geen verliezen geleden.
Tegenstand gebroken.
Te Semarang was het Zondag
rustig. Maandagmorgen vuurde
Indonesische artillerie op de om
geving" van Djatingaleh. Een
Nederlandsche patrouille, die in
de richting Manggren uitgezonden
was ter dekking van genibwerken
ontmoette vrij heftigen tegen
stand, welke door artillerievuur
gebroken werd. De werkzaam
heden van de genie werden ge
stoord door Indonesische artillerie
in de omgeving van de kampong
Pandean ten Oosten van Sema
rang. Indonesiërs trachtten
wederom Nederlandsche stellin
gen te betrekken, doch zij werden
verdreven. Twaalf Indonesiërs
werden gedood. De Nederlanders
leden geen verliezen.
Uit Soerabaja wordt gemeld,
dat met mortieren en artillerie
gevuurd moest worden op Indone
sische stellingen, vanwaar uit
hevig op Nederlandsche patrouil
les geschoten werd. Bij een tem
pel ten Zuiden van Krikilan is
binnen de Nederlandsche zóne
door de T.R.I. de rivier afgedamd,
waardoor deze tempel onder wa
ter is komen te staan. Ook zijn
patrouilles van de TUI uit de
Nederlandsche zóne verdreven.
Hierbij is een Indonesiër gedood.
Na de vergadering van de
Tweede Kaïner, tijdens welke de
Regeeringsverklaring over de
ontwerp-overeenkomst van Ling-
gadjati werd voorgelezen, heeft
de heer Scherinerhom, voorzit
ter van de Commissie-Generaal
tegenover een correspondent zijn
voldoening geuit over het feit,
dat de Regeering zich in groote
trekken met de Commissie-Gene
raal aecoord heeft verklaard.
De heer Schermerhom achtte
het niet Uitgesloten, dat de Com
missie-Generaal nog voor Kerst
mis naar Indonesië zou terug
reizen om dan het accoord te
.onderteekenen.
In dezen is de Commissie-
Generaal echter uiteraard afhan
kelijk van de beslissing der Re-
geering.
$e
It
f.ej]
j.ec
r4ira
-jill ei
Vn'
irf-
DA<jr
(!9
f
w
u
h-
E^t>
)6>S
ttii
iel IS
■vda,
eW
tl. u
t 0:
Fik
e?1