Dejroote strijd van heden
Voor of tegen Linggadjati
GROOTE VIER
bereikten overeenstemming
Onrustig Spanje
Ministerraad
Franco-Spanje aan de orde
DE MIJNSTAKING IN DE V. S.
7f* ènkeUeegs
ZATERDAG 7 DECEMBER 1946.
De besprekingen over de vredesverdragen
Dinsdag Regeerings-
verkiaiing in de 2e
Kamer
Uit het
Deensche Parlement
DE VERGADERINGEN DER U.N.O.
NEDERLANDSCH .AMEN
DEMENT INGEDIEND.
FRANCO BEHOORT ZIJN
BEVOEGDHEDEN OVER
TE DRAGEN.
Uit de
V olksvertegen woorciiging
Kolentoewijzing voor de
Ned. industrie verlaagd
TRUMAN ZAL TOT NET AMERIKAANSCHE VCLX OREKEN
BEROEP OP TRUMAN EN
LEWIS.
i m
■m ---tagwapre "V. -uatV-
WEERSVERWACHTING,
medegedeeld door het K.N.
Mi te De Bilt, geldig tot
Zaterdagavond.
Tijdelijk opklarend.
Tijdelijk brekende bewol
king. Later weer plaats,
eenige regen. Matige aan de
kust kracht. W. wind. Iets
hoogere temperatuur.
Redacteuren:
P. L. D. J. van Oeveren-
S. W. Henry.
Redactie-adres:
Noordstr. 55-57, Terneuzen.
Tel. 2510 - Na 6 uur 2073.
Hoofdagentschap voor
West Zeeuwsch-Vlaanderen
Willemsweg 83, Schoondijke
DE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 373.
Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Terneuzen.
Advertentieprijs:
e per mm 10 ct.minimum
per advertentie f 1.50
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
ZONS OP- EN ONDERGANG
1946
Zon
Maan
Dec.
Opk.
Ond.
Opk.
Ond.
7
8.33
16.30
15.43
6.3»
8
8.34
16.30
16.17
3.06
9
S.35
16.30
17.05
9.33
10
8.36
16.29
18.08
10.47
11
8.37
16.29
19.26
11.42
12
8.38
16.28
20.49
12.22
13
8.39
16.28
22.13
12.60
14
8.40
16.28
23.33
13.11
I>E MEENING VAN
OUD-MINISTER WELTER.
In een Donderdagavond gehou
den radiorede heeft de oud-
Minieter van overzeesche gebieds-
deelen Ch. J. I. M. Weiter zicli
gekeerd tegen de ontwerp-over-
eenkomst van Linggadjati. omdat
deze naar zijn meening beteeken-
de de overdracht van een gezag
naar een schijngezag. Bovendien
omvat dit aecoord Indië los van
het Koninkrijk scheurt en, aldus
de heer Weiter, de bevolking over
levert aan chaos en willekeur.
Voorts kwam spreker op tegen de
b^j de onderhandelingen te Ling
gadjati gevolgde procedure: dat
de tekst van de ontwerp-overeen-
komst verhelderd zou moeten
worden door „bindende notulen",
dus door, naar de woorden van
den heer Weiter, „volstrekt on
gebruikelijke practijken", achtte
spreker het beste bewijs, dat de
overeenkomst niet goed en niet
aannemelijk is. Tenslotte nam de
heer Weiter stelling tegen de
meening, dat de internationale
positie van Nederland tot aan
vaarding van de ontwerp-overeen-
konust dwong. Op grond van het
feit, dat Nederland 5 jaar heeft
gestreden aan de zijde der demo
cratische landen voor de macht
van het recht, achtte spreker het
onaannemelijk, dat bv. Engeland
zieh zou willen bekennen tot het
recht van de macht, tot wilsopleg-
ging door den sterke aan den
■wakke.
NEDERLAND EN HET
INI). NATIONAUISME.
Over de houding Van Nederland
ten opzichte van het Indonesische
nationalisme zeide de heer Wel-
tOT: „Er is geen Nederlander, die
zijn zinnen bij elkaar heeft, die
niet ten volle bereid is door ver
gaande politieke hervormingen
aan het Indisch nationalisme de
ruimst mogelijke bevrediging te
geven" Spreker betoogde, dat de
Nederlandsche Regeering echter
tallooze vrienden onder de Ja-
vaansche nationalisten terzijde
had geschoven om zich uitsluitend
vast te houden aan Sjahrir en de
zjjnen die, aldus spreker, volgens
het oordeel van vele deskundigen
niet de eenige exponenten zijn van
het Javaansche of Indonesische
nationalisme.
„Ons volk weet nu, met onfeil
bare zekerheid, dat, als 't accoord
van Linggadjati het feitelijk ge
zag der republiek over Java en
Sumatra erkent dit een erkenning
is in strijd met de werkelijkheid.
Ons volk weet, dat die republiek
over het grootste deel van Java
en Sumatra net zooveel te zeggen
heeft als over de straat waar gij
in woont.
„KOLONIALE OORLOG",
IS FANTASIE.
Het alternatief van het niet-
aanvaarden der overeenkomst, n.l.
„koloniale oorlog", achtte spreker
fantasie: „Niemand wil een oor
log en hij is al hierom ondenk
baar omdat de groote massa der
bevolking ons verwelkomt als be
vrijders en redders in den bitteren
nood. Het is een beleediging
voor onze Hollandsche jongens
ginds, te veronderstellen, dat zij,
met moordlust bezield, als woes
telingen zouden losslaan op een
arme, weerlooze bevolking."
„Wij willen orde, rust en vei
ligheid brengen aan de volken
van Indonesië, wij willen ze hun
eigen zaken laten bedisselen en
wij willen Indonesië een eervolle
plaats geven in het Koninkrijk
naast de onze en gelijk aan de
onze."
DE VOORGENOMEN
NED. IND. UNIE.
Tagen de voorgenomen construc
tie van een Nederlandsch-Indone-
sische Unie met een souvereine
„Vereenigde Staten van Indone
sië" kwam de heer Welter op met
de volgende woorden:
„'Geen woorden kunnen weg
praten, dat een souvereine staat
binnen een anderen souvereinen
staat Indonesië dus beteekent en
beteekenen moet het uiteenbreken
van het koninkrijk".
Met betrekking tot het dikwijls
te berde gebrachte argument:
Engeland en Amerika zullen geen
andere politiek dan de tot dusver
gevolgde toestaan", haalde oud-
Minister Weiter als voorbeeld het
Belgische tractaat aan, waarvan
de verwerping, ondanks voorspel
lingen van het tegendeel „geslikt"
was. „De wereld heeft eerbied
voor een volk, dat een rechtvaar
dige zaak met kracht verdedigt,
dat loyaal en royaal ver gaande
politieke hervormingen wil en zal
doorvoeren, maar dan verder zegt:
Mind your own business".
Tegen de bewering, dat Neder
land niet sterk zou zijn voerde de
heer Weiter tenslotte aan: „Wij
zijn het wel, van het moment af.
dat wij sterk willen zijn.
De werkelijk democratische lan
den zullen wel naar ons luiste
ren als een zeer democratisch
volk -als het onze laat weten: Dit
willen wjj niet en dit willen wij
wel."
ADRES GEREFORMEERDE
STUDENTEN.
De Veréeniginig van Gerefor
meerde Studenten (Societas Stu-
diosorum Reformatorum) te
Utrecht heeft het volgende schrij
ven tot den voorzitter van den
raad der Ministers, Dr. L. J. M.
Beel, gericht:
De Societas Studiosorum Refor
matorum afdeeling Utrecht, reeds
sinds het aftreden van onze laat
ste aan zijn eed getrouw Gouver
neur-Generaal in groote ongerust
heid verkeerende over het Ind:-.
sche beleid onzer Regeering, over
wegende
1. Dat onze Rgeering ons ge
durig voor verrassingen plaatst,
die zij eerst plechtig toezegt te
zullen voorkomen.
2. Dat thans de Regeering
voor beslissingen staat die tegen
de meerderheid des volks in het
Koninkrijk zullen ontbinden en
zulks in vriendschappelijke samen
werking met Soekarno,
spreekt jegens u uit, terug te
keeren van de smadelijke weg, die
onze zoo vaak herdachte dooden
verloochent en een daad van
groote ontrouw is jegens het Huis
van Oranje alsmede verraad be
teekent jegens onze millioenen
rijksgenooten in Indië.
GRONDSLAG VOOR VREED
ZAME SAMENWERKING.
Het bondsbestuur van de Alg.
Ned. Bond van Handels- en Kan
toorbedienden en Handelsreizi
gers „Mercurius" beeft op 4 De
cember 1946 een telegram gezon
den aan de leden der Tweede
Kamer der Staten-Generaal, lui
dende:
„Het Bondsbestuur van den
Algemeenen Nederlandscben Bond
van Handels- en Kantoorbedien
den en Handelsreizigers „Mercu
rius", kennis genomen hebbende
van het voorloopig accoord tus-
schen de Commissie-Generaal en
vertegenwoordigers van Indonesië,
acht bedoeld accoord een grond
slag voor vreedzame samenwer
king tusschen Nederland en Indi-
nesië, hetgeen voor de toekomst
der betrokken volkeren van groote
beteeikenis is. Reden waarom
het uw hooge vergadering ver
zoekt dit te bekrachtigen."
B
NieuWe arrestaties.
y1
de Madrileensche politie
■.a^rdag hekend maakte, zijn 4
ri£r.,unen. die verdacht van het
\atsen van bommen in kruide-
srswinkels, gearresteerd. Een
I .'de, die de leider zou zijn, werd
doodgeschoten. Volgens de politie
opereerden zij onder bevel van de
communistische partij.
Uit Malaga, in Zuid-Spanje,
kwamen berichten van schietpar
tijen tusschen de burgerwacht en
personen, die „bandieten" werden
genoemd. Volgens deze berichten
zijn twee leden van de „bende",
de leider en 3 mannen van de
burgerwacht gedood. Een boer,
dia de verzetslieden onderdak zou
hebben verleend, werd samen met
zipn dochter gearresteerd.
Er zouden zich verder nog twee
andere incidenten bij Malaga heb
ben voorgedaan, waarbij personen,
<B«, volgens onbevestigde berich
ten linkschen zouden zijn, tracht
ten te landen met schepen, die
oontrabande bevat zouden hebben.
Een burgerwacht werd gedood
en twee burgers ernstig gewond,
aldus werd medegedeeld.
Geen motortorpedobooten.
De Raad van Ministers van
Buitenlandsche Zaken der Groote
Vier heeft overeenstemming be
reikt op alle belangrijke punten,
waaronder bet statuut voor
Tlriëst, de Donau, herstelbetalin
gen erf schadeloosstelling.
In het vredesverdrag met Italië
zullen worden opgenomen de aan
bevelingen voor het permanente
statuut voor Triëst, zooals die
Donderdag door de waarnemers
zijn vastgesteld.
Geen der voormalig vijandelijke
landen zal motortorpedobooten
mogen bezitten.
In de Balkanverdragen zal wor
den omschreven, dat internatio
nale scheepvaart op de Donau vrij
zal zijn. Deze vrijheid geldt niet
voor het verkeer tusschen havens
van hetzelfde land. De oeversta-
tenx krijgen hiermede dus het
recht preferentieele rechten te
heffen voor binnenlandseh ver
keer.
Russisch voorstel aangenomen.
Binnen zes maanden na het
van kracht worden der verdragen
zal een conferentie worden ge
houden, waaraan de Donaustaten
en leden vhn den raad van Minis
ters zullen deelnemen.
De raad nam een voorstel van
Molotof aan., volgens hetwelk de
waardebepaling van als herstel
betaling aan de Sovjet-Unie over
gedragen Geallieerd bezit in eer
ste instantie zal geschieden door
directe onderhandelingen tusschen
de Roemeensche regeering en die
landen, welker oliemaatschap
pijen in Roemenië er bg betrokken
zijn. Indien op deze wijze geen
overeenstemming zou kunnen
worden bereikt, zal een arbitrage
commissie, bestaande uit de am
bassadeurs van Amerika, Enge
land en de Sovjet-Unie, beslissen.
Als men ook dan niet tot een
accoord zou komen, zal de zaak
naar den secretaris-generaal der
V. N. worden verwezen.
De herstelbetalingen.
Wat de herstelbetalingen be
treft werden de volgende door
Frankrijk voorgestelde bedragen
aanvaard.
Door Italië te betalen: 125 mil-
lioen dollar aan Joego-Slavië, 105
millioen dollar aan Griekenland,
5 millioen dollar aan Albanië en
25 millioen dollar aan Ethiopië.
Door Bulgarije te betalen: 25
millioen dollar aan Joego-Slavië
en 45 millioen dollar aan Grie
kenland. Griekenland en Joego-
Slavië ontvangen dus elk een ge
lijk bedrag van 150 millioen dol
lar.
De vergoeding aan staatsbur
gers van leden der V. N. wegens
schade aan eigendom in voorma
lig vijandelijke landen werd op
twee derde van de overeengeko
men waarde vastgesteld.
Fransche bereidwilligheid.
Couvé de Murville (Frankrijk)
heeft eerder verklaard, dat hij,
niet beneden de 75 procent kon
gaan. Thans zeide hij, dat hij op
eigen verantwoording van zijn
instructies zou afwijken om niet
de eenige te zijn, die een overeen
stemming in den weg staat.
De plaatsvervangers yan de
Ministers zouden Vrijdag mede-
deeling doen van den tijd, dien zij
nog noodig denken te hebben
voor de algeheele verificatie der
vredesverdragen. Men verwacht
niet, dat de verdragen nog voor
bet vertrek der Ministers te
New-York kunnen worden getee-
kend.
De kwestie Duitschland werd
Donderdag niet aangeroerd.
Waarschijnlijk zullen de Ministers
Maandag trachten plaats en da
tum der besprekingen over het
vredesverdrag met Duitschland
vast te stellen.
Thans, na gedurende meer dan
tien besprekingen te hebben ge
voerd, heeft men dus overeen
stemming bereikt over vijf vre
desverdragen.
Na de gemeenschappelijke bij
eenkomst van den Ministerraad
met de Commissie-Generaal,
welke Vrijdag van 9 uur tot half
I duurde, is het officieel overleg
met de Commissie-Generaal vol
tooid.
De Ministerraad zal vóór a.s.
Maandag nog afzonderlijk bij
eenkomen ter bepaling van zijn
definitief standpunt ten aanzien
van de Indische kwestie.
Van bevoegde zijde verneemt
het A.N.P., dat de stand van de
besprekingen tusschen den Mi
nisterraad en de Commissie-
Generaal en die in den Minister
raad de verwachting wettigt, dat
het Kabinet Zondag de laatste
hand zal kunnen leggen aan de
officieele verklaring, welke de
Regeering voor de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal zal af
leggen en waarin zij zich zijn
wij wel geïnformeerd in
groote lijnen achter het basis
accoord van Linggadjati zal stel
len. Nadat Maandag 9 Decem
ber de Ministerraad in gebruike
lijke wekelijksohe vergadering
bijeen zal zijn geweest, zal de
aldus verwacht men de
officieel© Regeeringsverklaring
Dinsdag 10 December door Mi
nister Jonkman in de Tweede
Kamer worden afgelegd, terwijl
tevens een memorie van toelich
ting van de hand der Commissie-
Generaal, ongeveer 40 bladzijden
tellende, aan de Kamer zal wor
den aangeboden.
De bedoeling is, dat Woensdag
een aanvang zal worden ge
maakt met de debatten.
Motie van wantrouwen
verworpen.
Het Deensche parlement heeft
op 5 December een motie Van
wantrouwen, ingediend door de
sociaal-democraten tegen eersten
Minister Knud Christensen, met
vierenzeventig tegen negentien
steimmen verworpen. Zevenen
veertig sociaal-democraten ont
hielden zich van stemming.
Daarentegen werd een door de
conservatieven ingediende motie
aangenomen, welke zei, dat de op
19 October j.l. door Denemarken
aan de regeering van Groot-Brit-
tannië overhandigde nota inzake
Zuid-Sleeswijk bindend is voor
allen, die namens Denemarken
spreken.
De actie tegen Christensen was
ontketend door de sociaal-demo
craten, omdat de eerste Minister
in zijn kwaliteit van parlements
lid in het openbaar twee redevoe
ringen over Sleeswijk had gehou
den, welke verder gingen dan de
nota, in welke laatste staat, dat
de Deensche minderheid zelf over
haar toekomst moet beslissen.
Donderdag heeft de Nederland
sche gedelegeerde een amende
ment ingediend op de Amerikaan-
sche resolutie over het bewind
Franco.
In dit amendement wordt
erkend, dat het aan het Spaan-
sche volk moet worden overgela
ten den vorm van zijn regeering
te kiezen. Het spreekt de over
tuiging uit, dat het in het belang
van Spanje en van de internatio
nale samenwerking is, dat het
Spaansche volk het bewijs zal
leveren, dat het geregeerd wordt
door een regeering, die haar ge
zag ontleent aan de toestemming
van degenen, die geregeerd wor
den, en die zich verplicht heeft
de rechten van den mensch in de
grondvrijheden, zooals die zijn
vastgelegd in een artikel van het
handvest, te eerbiedigen.
„Om dit te bereiken", aldus
gaat het amendement verder,
„behoort Generaal Franco de be
voegdheden van zijn regeering
over te dragen aan een voorloopig
bewind, dat in den breede repren-
sentatief is voor het Spaansche
volk en gehouden is vrijheid van
spreken, godsdienst en vergade
ring te eerbiedigen en voorts on
middellijk een verkiezing uit te
schrijven, waarbij het Spaansche
volk vrjj zal zijn vap geweld en
intimidate zouden partijonder
scheidingen waarin het zijn wil
te kennen kan geven".
Het amende«xent zou Vrijdag
worden besproken ->n sub-commis
sie 3 van de eerste b ib-commissie
der algemeene vergadering, die
benoemd is voor het uitwerken
van een gecombineerde resolutie
inzake Spanje.
Zoowel Nederland als België
zijn in deze sub-commissie verte
genwoordigd.
Spaak werd met algemeene
stemmen gekozen tot voorzitter
van sub-commissie 2, die een ge
combineerde resolutie over de be
perking der ontwapening zal
moeten opstellen.
DE CONTROLE OP ATOOM
ENERGIE.
Berard Baruch, de Amerikaan-
sche afgevaardigde bij de commis
sie voor toomenergie der V. N.,
heeft tijdens de bijeenkomst van
Donderdag een nieuw plan voor
de controle op de atoomenergie
ingediend.
Hij stelde voor de internationale
controle te regelen hij een ver
drag, dat door alle leden der V.
N. zal kunnen worden geteekend.
Allen zullen gelijke rechten en
verplichtingen hebben. Controle
zou dienen te geschieden door een
krachtig internationaal lichaam
in het kader der V. N., dat tevens
zou zorgen voor de uitwisseling
van wetenschappelijke gegevens
over atoomenergie voor vredelie
vende doeleinden.
ONGEHINDERDE CONTROLE
NOODZAKELIJK.
Vertegenwoordigers van het
lichaam zouden in staat moeten
worden gesteld in alle aangesloten
landen ongehinderd contróle uit
te oefenen. Het fabriceeren, be
zitten en gebruiken van atoom
wapens dient te worden verboden.
Overtredingen van het verdrag j
moeten door het in te stellen
lichaam aan den veiligheidsraad i
worden gerapporteerd. Overtreders
dienen onmiddellijk en streng te
worden aangepakt.
De permanente leden van den
Veiligheidsraad dienen overeen te
komen, hun recht van veto niet
te gebruiken ter bescherming van
overtreders.
Baruch verklaarde, dat den
Vereenigden Staten veel gelegen
is aan de medewerking van de
Sovjet-Unie, doch dat zij niet van
de grondprincipes zouden afwij
ken, ook al zouden zij alleen ko
men te staan. Amerika wenscht
slechts een doeltreffend plan te
aanvaarden, aldus Baruch.
Spreker drong aan op het be
trachten van spoed, want, zoo
zeide hij, uitstel kan den dood be
teekenen. „Het "uitschakelen van
oorlog behoort zeker tot de moge
lijkheden,"
HET INTERNATIONALE
HULPVERLEENINGS-
BUREAU.
In de economische bureaucom
missie der V. N. heeft Aake Or-
ding (Noorwegen) een rapport in
gediend van de sub-commissie
voor de oprichting van een inter
nationaal hulpverleeningsbureau,
wanneer de Unrra heeft opgehou
den te bestaan. Volgens Ording
was een overweldigende meerder
heid der sub-commissie voor het
voorstel, dat oorspronkelijk van
Denemarken stamt, terwijl daar
entegen Engeland en de V. S.,
die de grootste bijdragen voor
hulpverleening hebben geleverd
en waarschijnlijk zullen leveren,
hebben verklaard, dat zij zich niet
voor den wil van de meerderheid
kunnen buigen en aan het Ameri-
kaansche voorstel tot uitsluitend
bilaterale actie moeten vasthou
den. De subcommissie heeft daar
om besloten in dezen geen aanbe
veling te doen. Wel is zij het
eens, dat het door Laguardia,
directeur-generaal van de Unrra
vastgestelde bedrag van 400 mil
lioen dollar voor de noodzakelijke
voedselvoorziening waarschijnlijk
niet te hoog is.
Men is het er niet over eens
geworden, hoe dit totale bedrag
naar de behoeften van de verschil
lende landen moet worden ge
splitst-
TWEEDE KAMER.
De commissie voor West-Indië.
De Tweede Kamer heeft Vrijdag
d|i Voorzitter gemachtigd leden
aan te wijzen voor de parlemen-
tarie commissie, welke ingevolge
de motie-Romme naar Curagao
en de Nederlandsche Antillen zal
worden uitgezonden.
■De President van de Eerste
Kamer heeft reeds eerder een
dergelijke machtiging ontvangen.
Opheffing herstelfonds 1940.
Voorts is in de Vrijdagmiddag
gehouden openbare vergadering
van de Tweede Kamer het wets
ontwerp tot opheffing van het
herstelfonds 1940 zonder beraad
slaging of stemming goedge
keurd.
Nu tengevolge van de mijnwer
kersstaking in de Ver. Staten de
toevoer van Amerikaansshe kolen
opnieuw onderbroken is, ligt het
voor de hand, zoo deelt men ons
van bevoegde zijde mede, dat ook
de kolen-voorziening van ons land
hiervan nadeelige gevolgen gaat
ondervinden. Evenals elders kun
nen maatregelen, die tot een be
perking van het brandstofver
bruik moeten leiden, niet uitblij
ven. Dit dringt te meer, nu ook
de vooruitzichten voor den kolen-
import uit Duitschland zich voor
de maand Januari zeer ongun
stig laten aanzien.
Hoewel getracht zal worden de
industrieele bedrijvigheid zoo
min mogelijk te beperken, zal het
kolentekort het noodzakelijk ma
ken op de toewijzingen voor de
industrie een voorloopige korting
toe te passen van tenminste 20
percent.
Aangezien ook de kolentoewij-
zingen voor de gas- en electrici-
teitsbedrijven met minstens 20
zullen worden verlaagd, zal op
het verbruik van gas en electri-
citeit onmiddellijk een overeen
komstige besparing moeten wor
den bereikt.
Met allen aandrang wordt
lederen verbruiker in overweging
gegeven bij het brandstoffenver-
bruik de grootst mogelijke zuinig
heid te betrachten. Niet alleen het
algemeene, doch ook het indivi-
dueele belang eischt thans meer
dan ooit, dat iedere verspilling
van kolen, gas en electriciteit
wordt voorkomen, daar onvoor
ziene omstandigheden, zooals ge
sloten water door vorst, het nood
zakelijk kunnen maken tot een
verdere verbrui'ksbeperking te be
sluiten.
Er zal met alle middelen naar
worden gestreefd de huisbrand
voorziening normaal te doen ver-
loopen en de voor dit stookseizoen
in uitzicht gestelde 12 eenheden
te waarborgen.
Harry Truman, President van
de Ver. Staten, zal zich in den
nacht van Zondag op Maandag
om 3.30 uur Ned. tijd met een
rede in verband met de mrjnwer-
kersstaking tot het Amerikaan-
sche volk richten.
De rede zal 20 minuten duren
en heeft tot doel de publieke mee
rling te mobiliseeren om de
400.000 stakende mijnwerkers
weer aan het werk te krijgen.
Volgens gezaghebbende kringen
zal «fruman een gedetailleerd en
somber verslag geven van de be-
teekenis van de staking voor de
werkloosheid en chaos op indus
triegebied in eigen land, honger
in het buitenland en gevaar voor
de buitenlandsche betrekking van
de Ver. Staten. Ten tweede ver
wacht men» dat Truman zal
schetsen, welke beperkende maat
regelen het Congres inzake de Ar
beidswetgeving, naar zijn mee
ning moet nemén, wanneer het in
Januari weer br.:.r. kOT*.
En ten derde zou hij, volgens
deze woordvoerders een regel
recht beroep doen op de 140 mil
lioen inwoners der Ver. Staten
om afwijzend te staan tegenover
deze staking én met vereende
krachten een verzoek in te die
nen, dat de vetkoolproductie on
middellijk wordt hervat.
BLANCO CHEQUES NAAR
HET HOOFDKWARTIER.
De mijnwerkers in de Ver. Sta
ten hebben door tusschenkomst
van hun vakvereenigingsafdeelin-
gen blanco chèques naar het
Hoofdkwartier van den Bond van
vereenigde mijnwerkers gestuurd
ter tegemoetkoming in de 3%
millioen dollar boete, die Woens
dag door het Federale Gerechts
hof is opgelegd. Men verwacht,
dat het beroep, dat de vakver-
eeniging van John Lewis tegen de
boete heeft aangeteekend, regel
recht naar het Hooger Gerechts
hof zal gaan. De definitieve uit
spraak zal dan waarschijnlijk en
kele weken op zich laten wachten.
Er is ook nog een mogelijkheid,
dat Lewis voor de tweede maal
beschuldigd zal worden van een
wetsovertreding op grond van een
oorlogswet, die stakingen tegen
de regeering verbiedt.
De Bestuursbond van Spoor
wegpersoneel, waarin de meeste
vakvereenigingen van spoorweg
arbeiders zijn vertegenwoordigd,
heeft een beroep gedaan op Pre
sident Truman en Lewis om de
geheele zaak af te lasten en het
geschil aan een arbitrage gerecht
voor te leggen.
William Green, voorzitter van
de A.F.L. (American Federation
of Labour), waarbij de Vereenig
de Amerikaansche Mijnwerkers
zijn aangesloten, heeft voorge
steld, een conferentie te houden
van de mijnwerkers en de mijn
eigenaars om tot bijlegging van
de Amerikaansche stalking in de
vetkoolindustrie te komen.
Waarnemers wezen er op, dat
Green niet heeft voorgesteld, dat
de mijnwerkers eerst naar de
schachtên terugkeeren, een eisch,
waarvan de regeering de Inwilli
ging eerder als besliste voorwaar
de heeft gesteld voor eenige her
vatting van de onderhandelingen.
Dè advocaten van Lewis en de
vakvereeniging hebben het plan
het volledige bedrag van de boe
tes hangende het beroep zeker te
stellen.
GEVOLGEN DER STAKING.
Een correspondent van Reuter
schrijft over dé gevolgen van de
Amerikaansche mijnwerkerssta
king en het vervoersverbod, dat
vooral Frankrijk, België, Neder
land, Noorwegen, Zweden en Ita
lië worden getroffen.
Nederland, aldus de corres
pondent, dat misschien wel het
zwaarst door de Duitsche bezet
ting heeft geleden, had gehoopt
ongeveer 70.000 ton staal uit
Amerika. te ontvangen, dat zou
worden gein dikt voor hersteï
van fabrieken, scheepsbouw en
bruggenbouw. Ook voor het aan
vullen van de vervoersmiddelen
hangt Nederland grootendeels af
van invoer uit Amerika. Verder
is een beperkte hoeveelheid van
de meest noodige kunstmest
stoffen besteld, die thans niet op
tijd in Nederland zal aankomen
om nog gebruikt te worden voor
de wintertarwe, aldus de corres
pondent.
Britsche functionnarissen, belast
met de aanlkoopen in de Ver. Sta
ten, hebben verklaard, dat het
Britsche aankoop-programma, ten
bate van den Engelschen weder
opbouw, door de Amerikaansche
mijnwerkersstaking is lamgelegd.
De Britsche aankoop-agenten
vinden de Amerikaansche fabri
kanten steeds minder geneigd
zelfs bestellingen aan te nemen,
die pas geleverd behoeven te wor
den, wanneer de staking geëin
digd zal zijn en het embargo op
het goederenvervoer per «poor
opgeheven.
VER3HNDERING RANTSOE
NEN IN ENGELAND?
De Britsche Minister van Voed
selvoorziening, John Stracbey.
heeft in het Lagerhuis meege
deeld, dat het niet uitgesloten is.
dat de rantsoenen brood en spek
verlaagd worden. Als oorzaak
noemde Straehey de moeilijkheden
met arbeiders in Amerika, voorai
in de Vereenigde Staten. Daar
door, zoo zei hij, zijn de Britsche
graanvoorraden thans de helft
van hetgeen ze het vorig jaar
omstreeks dezen tijd waren.
Straehey verklaarde, dat het
voortduren der staking In de
Amerikaansche vetkolenindustrie
de economie van de Ver. Staten
met inbegrip van den uitvoer
dreigt te ontwrichten. „Wij staan
tegenover mogelijke gebeurtenis
sen in Noord-Amerika, welke
de ernstigste gevolgen kunnen
hebben voor ons land en andere
landen, die afhankelijk zijn van
bevoorrading uit Noord-Amerika."
Eerder dan verwacht werd.
is de stremming op het baanvak
SchiedamDelft opgeheven. Door
met man en macht aan het her
stel van het tweede vernielde
spoor te werken, werd bereikt, dat
dit spoor Vrijdagmiddag om vier
uur weer in dienst gesteld kon
worden. De treinenloop werd hier
door weer normaal.
De eerste Minister van Aaer-
beidsjan, Pisjevari, heeft over
den zender Tebriz een rede ge
houden, waarin hij verklaarde,
dat het leger van de Centrale Per
zische regeering „op een aanval
met tanks en handgranaten, op
tot heden onbekend groote»
schaal, heeft ingezet".
Hij voegde er aan toe, dat de
Azerbeidsjaansche troepen de»
aanval hebben afgeslagen en dat
aan beide zijden zware verliezen
zijn geleden.
De regeering van Azerbeids-
jan heeft elk voorstel tot toela
ting van Perzische regeermg»-
troepen in de provincie ter con
tróle van de aldaar gehouden ver
kiezingen, als ongrondwettig' va*
de hand gewezen. In een tele
gram van den President van de
Nationale Vergadering van Azer-
beidsjan aan Ghavam-es-Soel-
taneh, den Perzischen premier,
wordt gezegd, dat volgens ee*
overeenkomst in Juni de troepen
van Azerbeidsjan deel uitmaken
van het Perzische Keizerlijke leger
en de aanwezigheid van de Per
zische troepen derhalve niet noo
dig is.
Albert Stara, lid van het
Hebreeuwsche Comité van natio
nale bevrijding, waarvan gezegd
werd. dat het relaties onderhoudt
met de Joodsche verzetsorganisa
tie Irgoen zwai Leoemi, heeft
verklaard, dat de Britsche regee
ring „zeer binnenkort" de onaf
hankelijkheid van Palestina zal
uitroepen. Stara, die sprak over
de oprichting van een Fransche
liga voor een vrij Palestina, Beide,
dat de Britsche regeering het
Britsch mandaat over Palesti*a
als geëindigd beschouwde.
De Zuid-Afrikaanseke La
bour Party heeft bij de aankon
diging van haar nieuwe niet-
Europeesche arbeidspolitiek ver
klaard, dat zij van meening is,
dat de „huidige kapitalistische
politiek van goedikoope arbeids
krachten" moet worden vernie
tigd.
De algemeene politiek van de
Labour Party is er een van ge
leide economie, waardoor sociale
veiligheid voor allen, ongeacht
hun ras, zou worden geschapen.
Daar de Oostenrrjiksche film
studio's geen oorlogsschade heb
ben opgeloopen, voorzien de ex
perts een jaarlijksche productie
van 25 rolprenten, welke naar
Zwitserland, Nederland, Zweden
en de Vereenigde Staten geëxpor
teerd kunnen worden.
Generaal Tsjoe en Lai, de
voornaamste onderhandelaar der
Chineesche communisten, heeft
de voorwaarden der Communisten
voor het hervatten der besprekin
gen tusschen Yenan (het Com
munistische hoofdkwartier) en de
Centrale regeering aan Genera-
lisismus Tsjang Kai Tsjek toege
zonden. Deze zijn: Ontbinding
van de constitueerende vergade
ring, die reeds 21 dagen verga
dert» en terugvoeren der troepen
tot hun posities van 13 Januari
j.l. De voorwaarden werden via
Generaal Marshall, den specialen
afgezant der Ver. Staten in
China, ter hand gesteld.
Edel Lota, eertijds hoofd
opzichtster van het beruchte con
centratiekamp van Buchenwald,
is in een schuilkelder te Hannover
gearresteerd.
