h
i!
Rusland bereid tot CONCESSIES
Rond de Ontwerp-overeenkomst
B' 1
DE SITUATIE TE MEDAN
DE GRENSCORRECTIES j
hjt-
i(
1U'
*el"l
I
VRIJDAG 6 DECEMBER 1946.
DE KWESTIE
ZUID-SLEESWiJK
De toestand in Perzië
Ministerraad
en de Tweede Kamer
Oproep
der Generale Synode
Het corps Mariniers
onderscheiden
ONTWAPEN1NG3-PEBAT IN Dfc U.N.O.
S0WJET-UNIE WIL VERBOD
VAM ATOOM-WAPENS
Het standpunt van het N. V. V.
til
A u
klhfj
aiki
Elft-A,
I
5rv-tl
j
bsf
Ds
Ig p
inU
-4'
I WEERSVERWACHTING
medegedeeld door bet K.N.
M.I te De Bilt, geldig tot
- Vrijdagavond:
Plaatselijk nachtvorst.
Plaatselijk lichte vorst, tijd.
toenemende bewolking met op
vele plaatsen nevel of mist.
Geen neerslag van beteekenis.
Weinig wind.
VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 372.
Ad verten Heorlis:
per mm lü ct.; minimum
per advertentie f 1 -50
inzendingen advertentie:-
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties.
1—5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal.
INDONESIË.
De militaire situatie te Medan
is zeer precair en ontmoedigend
voor de autoriteiten aan beide
zijden De Nederlandsch-Indone-
sische delegatie, bestaande uit Dr.
P. J. Koets, Dr. A. K. Gani, Amir
Sjarifoedin en Lt.-Generaal Oerpi,
is Donderdag per vliegtuig gear
riveerd. Generaal-Majoor Buur
man van Vreeden was reeds te
Medan aanwezig.
Men verwachtte gisteren, dat de
bespreking van de demarcatielijn
en van nadere kwesties, die met
het bestand verband houden, nog
Donderdag een aanvang zouden
nemen. Aan Nederlandsche zijde
wordt de mogelijkheid den status
quo van 14 October te herstelle'n
in overweging genomen.
Eerst moeten de T.R.l. en de
Indonesische politie echter een
einde maken aan de filtraties in
Oosj Medan, waarna men pa
trouilles, bestaande uit Nederlan
ders en Indonesiërs zou kunnen
vormen.
In militaire kringen wordt een-
ter betwijfeld of de T.R.l. zal zijn
opgewassen tegen de zuivering
van deze, door talrijke ruige ele
menten onveilig gemaakte secto
ren.
Leening aan Indonesische
Republiek
Volgens een mededeeling van
het Amerikaansche Consulaat-
Generaal te Batavia is aldaar
niets bekend omtrent een leening
van 100 millioen gulden, welke
volgens de „Melbourne Argus"
aan de Indonesische Republiek
zou zijn toegestaan.
Het. Republikeinsch-Indonesi-
sche persbureau Antara, dat dit
bericht van de „Melbourne Argus"
aanhaalt, verklaart o.m„ dat in
gelichte kringen te Djogjakarta
hebben onthuld, dat de Republi-
keinsche regeering op het oogen-
blik pogingen aanwendt om zich
buitenlandsche leeningen te ver
zekeren tot een bedrag van 1 mil
liard dollar ten behoeve van den
wederopbouw. De meeste leenin-
gen zullen verkregen worden van
de Vereenigde Staten, aldus be
sluit Antara.
Motie van wantrouwen tegen
Déensche Minister-President.
De leider der Deensche sociaal
democraten, Hansen heeft Woens
dag in het Deensche parlement
een motie van wantrouwen inge
diend tegen den eersten Minister,
Ghristensen. Deze motie, waar
over Donderdag zou worden ge
stemd, is gebaseerd op „de
deloyale houding van den premier
tegenover het parlement in de
kwestie Zuid-Sleeswijk".
Naar Reuters diplomatieke
correspondent uit betrouwbare
bron verneemt, heeft de motie
betrekking op twee redevoerin
gen, die de Minister-President
over de kwestie Zuid-Sleeswijk
heeft gehouden.
Deze redevoeringen, die Ghris
tensen 'niet in zijn functie als
premier, maar als Kamerlid h^eft
gehouden, gingen klaarblijkelijk
verder dan het officieele stand
punt, zooals dat door de Deensche
regeering in een nota aan Enge
land werd uiteengezet en waarin
wordt verklaard, dat de Deensche
regeering geen grenscorrecties zal
vragen en dat de Deenschtë min
derheid in dat gebied haar eigen
toekomst zal moeten bepalen.
Regeeringstroepen Azerbeids-
jan binnengetrokken.
Naar Reuter verneemt hebben
Perzische Regeeringstroepen op
Woensdagavond de grens van de
autonome provincie Azerbeidsjan
oveihchreden; de huidige bestuur
ders van deze in Noord-Perzië ge
legen provincie (het Centrale be
stuur van de Democratische par
tij in Azerbeidsjan) hebben een
proclamatie uitgevaardigd, door
radio Tebris verbreid, inhouden
de dat troepen van de Centrale
regeering Azerbeidsjaansche sol
daten hebben aangevallen. In de
proclamatie wordt een beroep ge
daan op studenten, professoren,
arbeiders en jeugdorganisaties om
de vrijheid en de republiek tot
den laatsten druppel bloed tegen
de indringers te verdedigen.
„Felle gevechten" tegen
gesproken.
In verband met een Antara-
bericht van Donderdag, dat „felle
gevechten tusschen Nederlanders
en Indonesiërs, welke Vrijdag j.l.
zijn uitgebroken, nog thans ten
Noorden van Bekassi woeden,
waarbij 17 Nederlanders zijn ge
sneuveld", verklaard de Leger-
voorlichtingsdienst, dat verleden
week slechts rapporten zijn bin
nengekomen over grensoverschrij-
dineen bij Bekassi. Eenige malen
werd tot militair optreden over
gegaan. nadat de Indonesiërs de
vijandelijkheden hadden geopend.
Het Leger des Heils in
Indonesië.
Van het internationaal hoofd
kwartier werd bericht ontvangen,
dat Brigadier D. Ramaker aan
gesteld is als chef-secretaris van
het Leger des Heils in Ned.-Indië.
De Brigadier, voortgekomen uit
het Ned.-Indisch officierskorps,
heeft een lange en rijke ervaring
opgedaan in zijn 25-jarige loop
baan en is ongetwijfeld de aange
wezen man om den kommandant.
G. Lebbink, tér zijde te staan in
den weder-opbouw van het Leger
des Heils in Ned.-Indië.
De Ministerraad heeft Donder
dag van half 10 tot half 2 een
bespreking gehouden met de
Commissie-Generaal. Deze ge
meenschappelijke bespreking zou
des namiddags voortgezet wor
den. Daarna nog deze Week
zal de Ministerraad afzonder
lijk vergaderen. In het begin
der volgende week kan dan een
verklaring der Regeering in het
parlement worden tegemoet ge
zien.
Nader meldt men:
Donderdagmiddag half zes
heeft de Ministerraad zijn be
sprekingen tmqt de Commissie-
Generaal geschorst. Hedenoch
tend om negen uur zullen zij
worden voortgezet.
De Regeering streeft er naar
a.s. Dinsdag in de Tweede
Kamer een verklaring betreffen
de de overeenkomst van Ling-
gadjati af te leggen.
Het moderamen van de Gene
rale Synode der Nederlandsch
Hervormde Kerk roept de ge
meenten op tot bijzondere voor
bede op Zondag 8 December a.s.
In verband met het huidige be
slissende stadium, waarin de ver
houding Nederland-Indonesië ge
komen is.
Het moderamen der Generale
Synode verklaart in deze oproep
verontrust te zijn over diepe mee-
ningsverschillen, welke over deze
kwestie het Nederlandsche volk
beroeren.
„Het betreft het banen van den
weg van een verleden vol licht en
donker naar een nieuwe toekomst.
Hoe zullen wij in deze spannende
dagen het goede inzicht ontvan
gen tenzij door het woord van den
levenden God?"
„Laat ons daarom bidden voor
de Overheden, in het bijzonder
ook voor en met onze geëerbiedig
de Koningin, dat aan deze leden
gegeven worde wijsheid en voor
zichtigheid, verstand met godde
lijk licht omstraald."
Ook Emden protesteert.
Ook de stad Emden heeft een
protest laten hooren tegen de
Nederlandsche eischen inzake de
grenscorrecties. Een proclamatie
geteekend door den Oberbuerge-
meister, vertegenwoordigers der
politieke, sociale en kerkelijke or
ganisaties zegt, dat door de an
nexatie van den Dollard en Bor-
kum over de toekomst der 'haven
van Embden beslist zou worden.
Men verwacht van de Neder-
lanctsc'ne controle van den Eems-
mond bemoeilijking of zelfs stop
zetting van het verkeer op het
Dordm und-Eemskanaal
Bij Kon. Besl. no. 51 van
Dec. 1946 heeft Hare Maje
steit de Koningin aan het
corps Mariniers de Militaire.
Willemsorde der 4e klasse
toegekend. Deze onderschei
ding zal op 10 Dec. 1946,
den 281sten verjaardag van
het corps, aan het vaandel
worden gehecht.
Daar het Hare Majesteit
niet mogelijk is op dezen
datum persoonlijk deze on
derscheiding uit te reiken
zal, zooals het reglement op
de Militaire Willemsorde
voorschrijft, dé uitreiking
door den hoogsten maritie-
men bevelhebber, den Luite
nant-Admiraal C. E. L. Hel-
fricb, geschieden, en wel op
den Coolsingel te Rotterdam
om half elf 's ochtends.
Bij de hervatting van het debat
over ontwapening in de politieke
commissie van de V. N. verklaar
de Molotof, de eerste spreker,
onder meer, dat de Sovjet-regee
ring de kwestie van een alge-
meene vermindering van bewape
ning voor de algemeene vergade
ring had gebracht, opdat deze
den eersten stap zou doen op den
weg naar een oplossing van dit
belangrijke vraagstuk. De Sovjet-
regeering, aldus Molotof, is er
voor, dat er een besluit genomen
wordt betreffende algemeene ver
mindering van bewapening en het
verbod van atoomwapens. Dit be
sluit zou met algemeene stemmen
in den Veiligheidsraad moeten
Woensdagavond heeft de heer
E. Kupers, voorzitter van het
Nederlandsch Vakverbond, ver
klaard, dat hij zich geheel achter
de ontwerp-overeenkomst van
Linggadjati plaatste en hiermede
ook namens de Nederlandsche ar
beiders meende te spreken.
Niemand, die zich tegen de
ontwerp-overeenkomst uitspreekt,
aldus de heer Kupers, heeft ge
zegd, wat er zal gebeuren, in
dien zij niet wordt aanvaard. Het
alternatief is slechts koloniale
oorlog en, deze acht het meeren-
deel der Nederlandsche arbeiders
moreel onaanvaardbaar. Men
heeft immers Je eigen zelfstan
digheid te lief dan dat men deze
aan een ander volk wil onthouden.
„Nederland mist het recht .de
koloniale verhouding in Indonesië
te handhaven."
GEWELDDADIG OPTREDEN
WORDT NIET GETOLE
REERD.
De heer Kupers wees er op,
dat men bovendien wel moest
inzien niet naar eigen goeddun
ken te kunnen handelen.
Engeland en Amerika zullen
immers nooit wapens geven voor
het herstel van de oude, zij het
gewijzigde, verhoudingen. Uitla
tingen in de buitenlandsche pers
toonen aan, dat gewelddadig op
treden niet zal worden getole
reerd, om maar niet te spreken
van de houding, die de Vereenig
de Naties dan zullen aannemen-
De heer Kupers stelde vervol
gens de vraag, of de zaak gered
was, wanneer na een militair op
treden de Republiek verslagen
zou zijn.
Dan vinden wij een geheel volk
tegen ons. Dan zullen de Neder
landers naar de meening van den
heer Kupers even verfqeid zijn als
de Duitschers het tijdens de be
zetting waren. Bovendien zou
de rustige ontwikkeling van het
bedrijfsleven onmogelijk gemaakt
zijn. Men denke, aldus spreker,
in dit verband aan Atjeh.
De massa is wakker geschud.
Tegenover den twijfel aan de
politieke rijpheid der Indonesische
massa citeerde de heer Kupers de
meening van een zoo juist uit In
donesië teruggekeerde deskundige,
dat de massa na een jaar repu
bliek is wakker geschud. Bij velen
is dit zeker nog niet het geval,
doch deze staan, aldus deze mee-
ning, niet achter de Nederland
sche regeering.
De heer Kupers bracht ten
slotte naar voren, dat de militaire
bevelhebbers in Indonesië en velen
uit ondernemerskringen op Java
met Linggadjati instemmen. Ne
derland leeft thans in een critieke
periode: het Republikeinsche kabi
net heeft de ontwerp-overeen
komst aanvaard, in kringen van
de Vereenigde Naties is zij met
groot enthousiasme ontvangen.
De Commissie-Generaal deed goed
werk en nam veel van het wan
trouwen, dat door het rumoer in
Nederland niet wordt vermin
derd, weg, aldus de heer Kupers.
Het N.V.V. verwacht de aan
vaarding van de ontwerp-overeen
komst van Linggadjati en is er
van overtuigd, dat het Neder
landsche volk dit zal toejuichen.
Adres der Hoogleeraren.
""Naar aanleiding van het door
109 Hoogleeraren van Nederland
sche Universiteiten of Hoogescho-
len onderteekende verzoek tot de
Tweede Kamer om de ontwerp
overeenkomst van Linggadjati niet
te aanvaarden, volgt hier de juis
te tekst van het adres:
„Ondergeteekenden, allen hoog
leeraren aan een Nederlandsche
Universiteit of Hpogeschool, drin
gen er bij de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, in het belang
van het Koninkrijk der Neder
landen, en daarmede in het be
lang van de millioenenbevolking
van Nederlandsch Oost-Indië, ten
sterkste op aan de ontwerp-over
eenkomst van Linggadjati in
dezen vorm niet te aanvaarden."
„Een dolk in het hart..."
In een exclusief artikel in het
New-York Journal" zijn de Ame
rikaansche Luit.-Kol. L. A. Wes
ton en Kapitein Mr. E. Hazelhoff
Roelfsema van opvatting, dat de
I Indonesische republiek ,,met haar
Japanschen oorsprong en haar
duidelijke communistische neigin
gen" een dolk beteekent in het
hart van het Amerikaansche ver
dedigingssysteem in den Grooten
Oceaan. De schrijvers zijn verder
van meening, dat communistische
agitators uit Australië het land
overstroomen,',' Hun invloed ver
spreidt zich wijd en ziid onder de
politiek onrijpe Indonesiërs." Door
een Amerikaansche inspectie-af-
deeling, die met verschillende In
donesiërs in aanraking kwam,
zijn communistische pamfletten
gevonden, die door Australische
troepen waren verspreid.
Telegram der R. K. studenten.
De Katholieke studenten ver-
eerfiging „Sanctus Thomas Aqui
nas" heeft aan den Raad van Mi
nisters, aan den Voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Gene
raal en aan het bestuur van de
Katholieke fractie der Tweede
Kamer het volgende telegram ge
zonden:
De Katholieke Studenten Ver-
eeniging „Sanctus Thomas Aqui
nas" heeft aan den Raad van Mi-
4 December 1946 in algemeene
ledenvergadering bijeen;
Gezien de ontwerp-overeen
komst van Linggadjati;
overwegende, dat het niet tot
de doelstellingen eener studenten-
vereeniging behoort als zoodanig
over genoemde ontwerp-overeen
komst een uitspraak te doen en
hiernaar derhalve handelende;
gelet echter op de tendentieuze
berichtgeving in een deel der pers
als zouden hoogleeraren en stu
denten dei' Amsterdamscttie Ge
meentelijke Universiteit zich una
niem voor aanvaarding van meer
genoemde ontwerp-overeenkomst
uitspreken;
nemen met algemeene stemmen
een motie aan om tegen een der
gelijke: valsche voorstelling van
zaken met klem te protesteeren.
worden aangenomen, nadat de
groote mogendheden eventueel
van hun recht van veto gebruik
hadden gemaakt, totdat eensge
zindheid is bereikt. Ten aanzien
van controle en inspectie achtte
Molotof het noodzakelijk, dat hei
vetorecht niet werd gebruikt.
Vervolgens deelde Molotof mee
dat de Sovjet-Unie onder eenig
voorbehoud haar steun verleent
aan de Amerikaansche voorstellen
over ontwapening en deze tot
basis voor verdere bespreking wil
nemen, opdat eensgezindheid in de
algemeene vergadering wordt be
reikt, wanneer een besluit over
ontwapening wordt genomen.
DRIE AMENDEMENTEN.
Molotof zeide, dat hij drie amen
dementen op de Amerikaansche
voorstellen zou indienen:
1. Het besluit omtrent de ver
mindering van bewapening moet
worden genomen door middel van
een resolutie van den Veiligheids
raad. De algemeene vergadering
zou zich met deze -zienswijze moe
ten vereenigen en de bewoordin
gen van de Amerikaansche voor
stellen dienovereenkomstig wor
den gewijzigd.
2. Opdat een situatie wordt ge
schapen, waarin de algemeene or
dening en vermindering van be
wapening zich niet alleen tot klei
nere wapens, maar ook tot de
grootere wapens der moderne oor
logsvoering uitstrekt, moet de al
gemeene vergadering een aanbe
veling doen, dat de Veiligheids
raad spoed zet achter de bestu
deering van het rapport van de
commissie van de atoomenergie,
dat 31 December aan den Veilig
heidsraad zal worden voorgelegd.
Deze commissie moet het als haar
dringende taak zien, atoomwa
pens en alle andere wapens, die
op massale verdelging zijn inge
steld van de nationale bewapening
uit te sluiten. De tekst van dit
amendement is volgens Molotbf
geheel aan het Australische voor
stel ontleend.
3. De Veiligheidsraad moet,met
spoed een ontwerp-overeenkomst
over atoomwapens opstellen.^ Mo
lotof verklaarde zich hiermede be
reid, het Australische voorstel, dat
deze ontwerp-overeenkomst meer
speciaal op hét verbod van atoom
wapens betrekking moest hebben,
in den bovengenoemden zin te wij
zigen, dat ae woorden „verbod
van" komen te vervallen.
„MOLOTOF'S REDE IS
HOOPVOL".
Sir Hartley Shawcross (Enge
land) gaf na de rede van Molotqf
direct uiting aan zijn blijdschap,
dat de zeer belangrijke verklaring
van Molptof wijst op belangrijke
concessies ten aanzien van de oor
spronkelijke Sowjet-Russisehe
zienswijze. Toch gaan deze-
„eenigszins vrome, sommigen zou
den misschien zelfs kunnen zeg
gen banale grondbeginselen", zoo
als Shawcross het uitdrukte, niet
ver genoeg. Volgens Shawcross
moet elk voorstel tot ontwapening
op vier algemeene grondbeginse
len rusten:
1. De algemeene vergadering
moet zich niet met het werk van
de commissie voor de atoomener
gie bemoeien, totdat deze haar
voorstellen heeft geformuleerd.
2. Het verbod tot het vervaar
digen van andere vernietigingswa
pens dan atoomwapens, zooals ra-
ketbommen moet evenzeer in het
ontwapeningsplan worden opgeno
men. Bovendien moet het gebruik
van atoomenergie voor vredesdoel
einden daarentegen aangemoedigd
worden.
3. Elk ontwapeningssysteem
moet gepaard gaan met een sy
steem van controle en inspectie,
dat onmiddellijk in werking treedt
en doelmatig is. Het volledig ver
strekken van inlichtingen is hier
aan inhaerent.
4. De werkzaamheden van een
lichaam voor contröle en inspec
tie, ook' van nieuw ontdekte wa
pens, moet niet aan een veto
onderhevig zijn. Shawcross ver
klaarde tenslotte, dat Molotof's
rede werkelijk hoopvol kan wor
den genoemd.
AMENDEMENTEN 7,1 JN BE
STUDEERING WAARD.
Connally (V.S.) drong ook aan
op behoud van het prestige van de
atoomcommissie, maar achtte de
door Molotof voorgestelde amen-
w<
lil#
:rAr.
rza(
ben
ei
I
ipric
en K
sn ;t
4U
u
t
an
2.3C
De
u.
Hi
W.I
'ia
mailt
Oik
s h
I'
ill
1. I
Ds
en'
1
Dsr
1|
le
-:l
er li
vél
en-.i
I
e
Ill: i
la,
i
„11
p
af
ir W
CL,'
-t
a<f ill
