Het Britsche compromis-voorstel
Reactie op de Nederlandsche eischen
Bfi ancze Bö-rtntyi
DE COMMISSIE-GENERAAL
IN NEDERLAND TERUG
HET JOODSCHE VRAAGSTUK
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1946.
DE VERGADERINGEN DER U.N.O.
Sovjet-Rusland, heeft geen bezwaar
Schermerhorn en De Boer arriveerden op Schiphol
Attlee over demobilisatie
Piloot over het
Dakota ongeluk
..HELLESCHIP" MET 4000 EMIGRANTEN
De troepenuitzending
naar Indonesië
UIT DUITSCHLAND
Duitschers willen een „duurzame" vrede
De besprekingen der
Groote Vier
krijqen we
Libanon gekant tegen
„Groot-Syrië"
Groeten aan zeevarenden^
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.
M.I. te De Bilt, geldig tot
Donderdagavond
Onbestendig weer.
Zwaar bewolkt met nu en
dan eenigen regen en enkele
tijd! opklaringen, veranderlij
ken wind, aanvankelijk iets
zachter, later weer iets kouder.
BE VRIJE ZEEUW
3de Jaargang No. 365.
AdverteVitieor'ls:
per mm 10 ct.minimum
per advertentie f 1.50
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 cU meer
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal.
Nadat j.l. Zondag Max van Poll
uit Indonesië naar Nederland was
teruggekeerd, arriveerden Dins
dagavond om 18.30 uur de twee
andere leden van de Commissie-
Generaal op het vliegveld Schip
hol bij Amsterdam.
Een groot aantal journalisten,
persfotografen, radioreporters en
filmoperateurs waren in de doua
neloods aanwezig om de terug-
keerende leden der -Commissie
te begroeten.
Voorts waren er vertegenwoor
digers van de P. v. d. A., de Ver-
eenlging Nederland-Indonesië en
de Perhimpoenan Indonesia.
Namens de vereeniging Neder
land-Indonesië spelde Mr. G. J.
van Heuven Goedhart, Prof.
Schermerhorn een embleem op de
borst, voorstellende de eenheid
tusschen Nederland en Indonesië.
Ook voor de andere leden der
Commissie-Generaal overhandigde
Mr. Van Heuven Goedhart speld
jes aan den leider der delegatie.
Spoedige terugkeer naar
Indonesië
Do douaneloods was in een
waar slagveld herschapen. Drom
men journalisten verdrongen zich
om de commissarissen, fotografen
en radioverslaggevers betwistten
elkaar den voorrang om de aan
dacht van de leden der Commis
sie tot zich te trekken. Zoowel
Prof. Schermerhorn als de heer
De Boer zagen er zeer vermoeid
uit na de lange reis, die nog
door het oponthoud, meer inspan
ning heeft geëischt. Het is dan
ook geen wonder, dat geen der
leden neiging vertoonde veel te
zeggen. Prof. Schermerhorn ver-
De
Australisch commentaar.
„Brisbane Oouriermail"
schrijft in een commentaar op de
Nederlandsch-Indonesische over
éénkomst:
„Australië kan slechts een po
litiek voeren jegens Nederlanders
en Indonsiërs en wel die van een
goeden buur, die vrede tusschen
beide volken wenscht te zien. On
bekrompen Nederlanders besef
fen, dat de op een hoog cultureel
peil staande volken van Indone
sië op weg naar zelfbestuur zijn.
Intelligente en hoogstaande Indo
nesiërs beseffen, dat Nederland-
sche steun nog noodig is. Wan
neer de Nederlanders en de Indo
nesiërs een dergelijk nieuw deel
genootschap kunnen aangaan en
zonder moeilijkheden de industrie
kunnen vestigen en een voorspoe-
digen handel met de overige we
reld kur.en drijven, zal Australië
reden hebben zich aan zijn Noor
delijken grens veiliger te voelen
en nieuwe hoop koesteren ten
aanzien van de ontwikkeling van
den wederzijdschen handel.
i
Verklaring in het Lagerhuis.
In een verklaring in het Lager
huis over demobilisatie zeide Att
lee, dat eén snelle oplossing van
het vraagstuk niet geheel in de
macht der' regeering lag. Het
geringere tempo van demobilisatie
was te wijten aan het geringere
tempo voor'het afdoen van vre
desverdragen e.d. Men was van
meening, dat tegen eind 1947
allen, die vóór 1 Juni 1944 waren
opgeroepen, uit den militairen
dienst ontslagen zouden zijn.
Tegen het eind van dit jaar zou
den 4.300.000 mannen en vrouwen
van de 5.100.000, die op Ve-day
in dienst wareh, gedemobiliseerd
zijn.
Tenslotte ontkende Attlee de
bewering, dat „een kolossale
fout" zou zijn gemaakt door het
maximum voor demobilisatie te
laag te stellen en vervolgens te
wijzigen.
Na Dinsdag een operatie te
hebben ondergaan, heeft de ge
zagvoerder van de in de Alpen
verongelukte Dakota, Ralph Tate,
Verklaard, dat het ongeluk te wij
ten was aan den buitengewoon
sterken wind en 'h onklaar raken
van het radio-compas, dat de po
sitie van het vliegtuig ten Westen
van Genève opgaf, terwijl het er
bijna pal ten Oosten van was.
De „met geluk" volbrachte lan-
,ding schreef Tate toe aan zijn
lange vliegerervaring in het Hi-
malaja-gebied. Het vliegtuig
bleek bijna geheel onbeschadigd.
Indien de accu's voor den radio
zender de landing niet hadden
overleefd, zou het vliegtuig waar
schijnlijk nooit zijn gevonden.
telde onder het nuttigen van een
sandwich jets over de réis zelf,
maar liet zich over zijn missie
met geen enkel woord uit. Op de
vraag van een A.N.P.-verslag-
gever of hij weer spoedig naar
Indonesië zou vertrekken, ant
woordde Prof. Schermerhorn, dat
het wel te verwachten is. Zijn
echtgenoote is in* Indonesië ge
bleven.
De heer De Boer meent, dat hij
eerst over eenige maanden een
positief oordeel zal kunnen geven
over de prestaties der republi-
keinsche leiders. Hij wilde uit den
aard der zaak slechts weinig
hierover zeggen, maar gaf op een
vraag toe, dat zich in de laatste
vijf jaren een opmerkelijke veran
dering doet constateeren.
In antwoord op een vraag van
den heer Vorrink heeft de Mi
nister van Oorlog, de heer Fie-
yea. Woensdagmiddag in de
Tweede Kamer medegedeeld,
dat het schema der troepenzen-
dingen naar Indonesië zich zal
moeten aanpassen aan de ont
wikkeling der omstandigheden.
Tot zyn leedwezen had de Minis
ter geconstateerd, dat ondanks
'het bestand de toestand nog
vrijwel hetzelfde is als voordien.
Van een vermindering kan in
deze omstandigheden voorloopig
geen sprake zijn, hoewel hij het
overleg met de Commissie Gene
raal moet afwachten.
Joodsche emigranten aan boord,
van het 2000 ton metende schip
Lotsjita, dat Woensdagmiddag in
de haven van Haifa is aangeko
men, hebben Britsche troepen, die
aan boord van het schip trachtten
te komen, met een hagelbui van
blikken en stokken verdreven.
\Vier salvo's uit machinegeweren
werden over de hoofden der emi
granten afgevuurd.
Dinsdag hebben 60.000 Joden
te Haifa gedurende 90 minuten
het werk neergelegd als protest
tegen de- weigering van de Pa-
lestijnsche regeering de 4000 ille
gale immigranten van het „Helle-
schip" Lochita aan land te laten
gaan. Behalve de demonstraties
van enkele duizenden in de stra
ten is de proteststaking kalm
verloopen.
Ook de debarkatie van de op
varenden van de Lochita, die naar
Cyprus zullen worden overge
bracht, verliep rustig, nadat eerst
enkele incidenten waren voorge
komen, waarhij een twintigtal im
migranten overboord sprongen op
de sleepbooten.
Een tiental Engelschen werd
gewond, toen zij van het schip
af met blikken voedsel en planken
werden bestookt.
Toen de politie het schip door
zocht, was er geen spoor van be
manning en kapitein te vinden.
Men neemt aan, dat het schip
was bemand docr immigranten
zelf, die hiervoor een speciale
„opleiding" hadden gekregen.
Arbeidersbond vraagt
bemiddeling.
De algemeene bond van Jood-
Een laatste poging?
Byrnes, de Amerikaansche
Minister van Buitenlandsche
Zaken, en zijn Britschen collega
Be vin hebben Dinsdag tweemaal
een onderhoud gehad. Nadr men
meent te weten waren 'de kwes
ties van het recht van veto en
iDuitschland het onderwerp der
besprekingeh.
De algemeene indruk van waar
nemers is, dat de Ministers van
Buitenlandsche Zaken door mid
del van geheime besprekingen>een
laatste poging aanwenden om de
tot nu toe onoplosbare problemen
te regelen. Men ziet in MolotoPs
acceptatie van de clausule inzake
„menschelijke rechten" vervat in
artikel 9 van het statuut van
Triëst, een aanwijzing, dat nog
meer wederzijdsche concessies
kunnen worden verwacht.
Bonkaarten KA, KB, KC 612
(Strook 3)
49-4 alg. 100 gr. suikerwerk
49-5 alg. 250 gr. zachte zeep
Bonkaarten KI>, KE 612
(Strook 3)
50-7 alg. 100 gr. suikerwerk
50-3D res. 250 gr. zachte zeep
50-3E res. 500 gr. zachte zeep
Tabakskaarten:
T 2 rants, tabaksartikelen
Op bovenstaande bonnen kan
met ingang van Vrijdag 29 Nov.
a.s. worden gekocht.
Op de bonnen T 60 tabak zal
bij aankoop van twee rantsoenen
cigaretten tenminste één rantsoen
cigaretten vervaard'gd uit Zuid-
Amerikaansche tabak, geleverd
worden.
sehe arbeiders te Jeruzalem heeft
in een telegram aan Greech Jo
nes, den Engelschen Minister van
Koloniën, verzocht, de 4000 Jood
sche immigranten van de Lochi
ta, die Dinsdag te Haïfa zijn aan
gekomen, Palestina binnen te
laten.
In een tweede telegram van
dezen bond, die aangesloten is bij
den wereldbond van vakvereeni-
gingen, wordt aan William Green,
den leider van de A.F.L. (Ame
rican Federation of Labour) ver
zocht, al zijn invloed bij de En-
gelsche Labourregeering te willen
aanwenden „om een menschelij-
ken daad van goeden wille te ver
richten en deze ongelukkigen
Palestina te laten binnen gaan."
Dr. Strieker, Minister van Ver
keer van den Duitschen staat
NoordrijnlandWestfalen, beeft
een open brief tot den Nederland-
schep Minister-president gericht,
in welke brief wordt betoogd, dat
de Nederlandsche aanspraken op
Duitseh grondgebied voor Neder
land geen voordeel zouden ople
veren doch een ernstige belemme
ring zouden vormen voor de ont
wikkeling van betrekkingen van
goede nabuurschap tusschen de
twee landen, aldus meldt de onder
Britsche controle staande Duit-
sche Nieuwsdienst.
Dr. Strieker zegt in zijn brief:
„Het Duitsehe volk weet, dat
Duitschland het Nederlandsche
volk compensatie moet aanbieden
voor de toegebrachte schade en is
bereid de gevolgen te aanvaarden.
Een economisch en politiek ge
zond Duitschland zou in staat zijn
Nederland te voorzien van wat
het voor den wederopbouw noodig
heeft. Laat een einde komen aan
het tijdperk van ellende' en bloed
en betreedt den weg van het ver
trouwen. Eischt alleen schade-
Vergoedingen op economisch ge
bied en help ons een durenden
vrede tusschen onze volkeren te
vestigen."
De Nederlandsche eischen zijn
ook ter sprake gekomen op de
eerste bijeenkomst van het kabi
net van den staat Neder-Saksen
te Hannover.
Een geheim leger?
Radio Moskou heeft een be
richt aangehaald uit d«f „Prawda"
Dinsdagavond is in de politieke,
commissie het debat over het
Sow jet-Russische voorstel tot op
gave van Geallieerde troepen
sterkte voortgezet. Dr. José Arce
(Argentinië) nam als eerste
spreker het woord.
Toen de vergadering begon,
werd hekend gemaakt, dat de
Amerikaansche delegatie beslo
ten had, het Britsche voorstel om
inlichtingen over de'troepentelling
te laten vecifieeren, niet te onder
steunen. Wel besloot de Ameri
kaansche delegatie om het Brit
sche voorstel, waarbij de troepen
telling zoowel voor troepen in het
binnen- als buitenland zou gelden,
te steunen.
Dr. Arce deelde mede, zich te
zullen onthouden van stemming
over het Sowjet-Russische voor
stel tot opgave van troepensterk
te in vijandelijke en niet-vijande-
lijke landen. Dr. Arce was van
meening, dat de geheele kwestie
verbonden was met die van de
ontwapening en stelde-voor, den
Veiligheidsraad aan te bevelen
een systeem voor de regeling en
de gezamenlijke vermindering der
bewapening te bestudeeren. Alle
leden-staten zouden moeten wor
den uitgenoodigd om gegevens te
verschaffen over aantal en soort
van legers binnen en buiten hun
grenzen. v
Molotof aan het woord.
Molotof die hierna aan h'et
woord kwam, verklaarde, dat in
lichtingen over troepen in marine -
en luchtbases van het grootste be
lang waren. Hij zeide, dat slechts
twee landen, n.l. San Salvador en
Argentinië bezwaren hadden tegen
de troepentellingen.
Molotof deelde mede. dat de
Sowjet-Russische delegatie geen
bezwaar maakte tegen het Brit
sche compromis-voorstel, waarhij
alle le.den der V. N. tegen 1 Jan.
een rapport zouden indienen in
zake troepen en bases in het bui
tenland en troepen en militaire
formaties in het binnenland. Hij
diende een aanvullend voorstel in,
volgens hetwelk den Veiligheids
raad inlichtingen zouden moeten
worden verstrekt over de sterkte
van troepen en bewapening in
het binnenland, wanneer de raad
het voorstel tot algemeene ver
mindering van bewapening zou
bestudeeren. Ook had de Sovjet-
Russische delegatie het Ameri
kaansche voprstel tot het ver-
waarin wordt beweerd, 'dat Enge
land bezig is een geheim Duitseh
leger, genaamd de „Zwarte
Reichswehr", op te richten. De
Berlijnsche correspondent van de
„Prawda" seint, dat de Britten,
in tegenstelling met de beloften
den Geallieerden bestuursraad, de
Duitsehe legergroepen niet ont
bonden hebben, maar dat zij zelfs,
volgens inlichtingen van bevoegde
zijde, zekere speciale militaire
afdeelingen aan het inrichten zou
den zijn, waaronder de zooge
naamde „Zwarte Reichswehr."
Het parlement van Libanon
heeft met algemeene stemmen
een resolutie aangenomen, waar
in het zijn afkeuring betuigt over
de gemelde plannen van Trans-
Jordanië om een „Groo't-iSyrië" te
stichten, waar Libanon, Syrië,
Trans-Jórdanië en Palestina toe
zouden behooren.
In de resolutie, die'door Alfred
Naccacbe, ex-president van de
republiek, is voorgesteld, wordt
aan de regeering verzocht, de
meening van het parlement aan
Transjordanië over te brengen.
Daeb Salam. de waarnemend mi
nister van buitenlandsche zaken
antwoordde, dat Syrië bij den
minister van buitenlandsche za
ken van Transjordanië over de
verklaringen 'van dit land een
protest had ingevend en door
Libanon en de andere staten werd
ondersteund.
strekken van gegevens betreffen
de Geallieerde troepen in voor
malige vijandelijke landen aan
vaard. Molotof was van meening.
dat de kwestie van het verstrek
ken van gegevens over troepen in
het binnenland hij de beptudee-
ring van de algemeene vermin
dering der bewapening zou moe
ten worden besproken.
Ook opgave der •oorten
wapenen.
„Indien", aldus Molotof, „de
kwestie van troepentelling en het
probleem van de ontwapening als
een- geheel moeten worden be
schouwd, moet opgave verstrekt
worden, niet alleen van het
totaal-aantal troepen in dienst en
militaire formaties, maar ook
van de verschillende soorten wa
penen in ieder land, dus ook van
wapens met straalaandrijving,
atoomwapenen e.a. Wij weten, dat
er steeds meer soorten wapens
zich ontwikkelen. De kwestie
moet niet in die mate uitgebreid
worden, dat er een tweede pro
bleem in schuil gaat. Wij zijn van
meening, dat de kwestie van troe
pen op vreemd grondgebied een
afgesloten geheel vormt en de be
handeling ervan geen uitstel
gedoogt.
De kwestie van de algemeene
vermindering der bewapening zal
zeer veel tijd en moeite vergen.
Het zou misschien een fout zijn
om gegevens over troepen op
vreemd grondgebied pas in te
dienen, wanneer het probleem van
de algemeene vermindering der
bewapening bestudeerd wordt.
Molotof stelde voor gegevens
over troepen- van leden-staten
gelegerd op gebied van andere
leden-staten tegen 1 Januari 1947
bij den Veiligheidsraad in te die
nen.
Het Amerikaansche standpunt.
De Amerikaansche senator Tom
Connally zeide, dat de V. S. niet
stonden op verificatie van troe
penstellingen, maar wel op veri
ficatie van opgaven over alle
legeronderdeelen in 't kader van de
kwestie van algemeen vermin
dering der bewapening. Nogmaals
drong hij aan op het vragen van
rapporten ovei troepen in het
eigen land. Hij zeide, dat deze'
kwestie geen uitstel gedoogde.
Connally wilde „de grootere en
meer belangrijke kwestie van
algemeene ontwapening" niet uit
stellen.
„Verificatie veroorzaakt
geen vertraging*'.
Philip Noel Baker (Groot-
Brittannië) zeide o.m.„Wij zjjn
het eens met Molotof, dat een
opgave van het aantal troepen
zonder een opgave der bewape
ning van zeer betrekkelijke waai
de is en dat de bewapening en
niet de soldaten de hoofdzaak is.
Zijn wij bereid om dergelijke in
lichtingen nu te geven? Natuur
lijk niet, evenmin als Molotof. Wij
zullen ze geven in het kader van
een gemeenschappelijk ontwape
ningsplan. Wij zullen het doen.
als wij weten dat dit alles werke
lijkheid is en geen schijn.". Noel
Baker bestreed de bewering, dat
verificatie van opgaven vertra
ging zou veroorzaken. „Het ver
oorzaakt geen uur vertraging.
Eerst publicatie en dan verifica
tie". Hij deed een beroep op Mo
lotof, die meer dan eens op een
stemmigheid had aangedrongen,
om redelijk te zijn.
Parodi (Frankrijk) had het ge
voel. dat er geen beslissingen
zouden worden genomen indien
zoo verder gegaan werd. In
dien inlichtingen over troepen
buiten de eigen grenzen beschik
baar gesteld waren, zou dit leiden
tot een zekere mate van ontwa
pening. Dit was de bedoeling van
het Sovjet-Russische voorstel,
aldus Parodi.
De vergadering werd vervolgens
verdaagd.
Familieleden van zeevarenden
bij marine en koopvaardij kun
nen met de komende feestdagen
een radiogroet tot hun verwan
ten op zee richten. Aanvragen
kunnen o.m. rechtstreeks wor
den gericht aan den Wereld
omroep van Radio Nederland,
Postbus 150 te Hilversum.