RADIO-REDE Dr. VAN M00K DE VEREENIGDE NATIES Bulgarije protesteert De bijeenkomst der Groote Vier De gevechten in Griekenland WOENSDAG 20 NOVEMBER 1946. Beheerscommissie niet in staat iets te bereiken? De komst van de Commissie-Generaal Mijnenveger bij Balik-Papan gezonken De Prinsesjes bezoeken Spoor-Bio. De motie der Labour- dissidenten De mijnwerkerskwestie in de Vereenigde Staten Maarschalk Konief Opperbevelhebber BEHANDELING DER KWESTIE TRIËST LUCHTMACHT NEEMT DEEL AAN DEN STRIJD Gij- WEEKS VERWACHTIN i medegedeeld door het K.N. MJ. te De Bilt, geldig tot Woensdagavond Onvast weer. Ben front met zeer scherpe temperatuurtegenstellingen na dert ons land. Dit gaat ge paard met veel bewolking, regen en motregen, plaatselijk mist. 2de Jaargang No. 358. Verschijnt dagelijks - Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Temcuzen Advertentieprijs: per mm 10 ct.; minimum per advertentie f 1'50 Inzendingen advertenties tot des namiddags 4 uur. Rubriek kl. advertenties; 1—5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer Abonnementsprijs 3,75 per kwartaal. langdurige debatten. Het debat in de subcommissie van het beheer der V. N. werd Maandag geopend met een voor stel van Voor-Indië, dat alle on der beheer gestelde gebieden, ,,als regel'' door de V. N. zelf dienen te worden bebeerd. De Sovjet-afgevaardigde, drong aan op volledige behandeling van dit voorstel. Ook Abdoel Mahmoed (Irak) steunde het en gaf als zijn mee ning te kennen, dat de ontwerp overeenkomsten bij benadering den tijd behooren aan te geven, waarin de volken van de onder beheer gestelde gebieden op hun taak van zelfbestuur moeten wor den voorbereid. „De V. N. dienen haar taak in deze gebieden als een raadgevende en geenszins als een permanente te zien". Sir Carl Berendsen (Nieuw- Zeeland) achte Voor-Indië's voor stel waard in beschouwing te worden' genomen, maar onaan vaardbaar voor Nieuw-Zeeland. ,,Wij zullen de V. N. in discrediet brengen". De Britsche afgevaardigde, Thomas verklaarde zich tegen een voorstel tot verdaging van de zitting, en zeide, ,,de heele we reld slaat met spamiing onze verrichtingen gade. Wij zijn reeds 3 weken bezig en eerst nu begin nen wij met de besprekingen van de onderwerpen, waarvoor wij kwamen. Indien wij zoo -doorgaan INDONESIË. Nader wcrdt door Aneta ver nomen, dat op 21 November de heeren Van Poll, Sanders en Sma- kalden naar Nederland zullen terugkeeren, terwijl Prof. Scher- merkorn en de heeren Boer en Maassen op 22 dezer zullen vol- (Tgn. Dinsdagmorgen hebben de leden van de Commissie-Generaal een bijeenkomst gehad, met leden van den ondememersbond, waarbij de punten van de ontwerp-overeen- komst werden uitgelegd en be sproken. Voor Woensdag staat een bij eenkomst met de vrouwenunie en het Indo-Europeesche verbond op het programma. „De Times" over de over eenkomst. De Times schrijft over de over eenkomst, die tusschen Nederland en Indonesië is tot stand geko men: „De verwachting, dar een voorloopiga politieke overeen stemming kon worden bereikt, voordat de Britsche troepen uit Indonesië zouden worden terug getrokken, is m vervulling ge gaan. Britsche en Britsch-Indische troepen hebben het bereiken van een voorloopige overeenkomst mogelijk gemaakt en Dr. Van Mook heeft hun daarom grooten dank gebracht voor hun onmis bare diensten". Het blad geeft verder een over zicht van de punten van de over eenkomst en zegt 0ver de positie van de Kroon; dat zij met alleen een hoogste schakel vormt, tus schen de beide partijen, maar dat zij bovendien,, zonder de autono- mie van de samenstellende deelen in den weg te staan, de gezamen lijke autoriteit in de oogen der wereld zal vergrooten. Toch zal de overeenkomst van Cheribon voor bepaalde groepen in Neder land een schok zijn en het is daarom zonder twijfel wijs beleid van de Nederlandsche regeering om een oordeel op te schorten, totdat de Commissarissen-Gene raal zijn teruggekeerd." De Nederlandsche marinevoor lichtingsdienst deelt mede, dat de Nederlandsche mijnenveger „Wal cheren" bij Balik-Papan op een mijn is geloopen en gezonken. Door de explosie werden twee leden van de bemanning gedood, drie zwaar gewond en 8 licht ge wond. De namen der slachtoffers zijn nog niet bekend. zullen wij de gebeele V. N. in discrediet brengen". Nadat de debatten over het Voor-Indische voorstel nog gerui- men tijd in beslag genomen had den, verklaarde de Amerikaan- sehe afgevaardigde, dat dit debat aantoonde," dat de commissie niet in staat is iets te bereiken. Hij stelde voor, dat het secretariaat een nauwkeurig schema zou samenstellen van de verdere pro cedure, welke door de commissie stipt gevolgd zou moeten worden. Over dit schema zou op de vol gende zitting zonder verder debat moeten worden gestemd. De com missie ging hiermee aocoord, waarna de zitting werd Verdaagd. De Spoor-Bio te Utrecht, welke in een op het eerste perron staan de Diesselrijtuig ig ingericht, ont ving Dinsdagmiddag hoog bezoek. Op uitndLdiging van den direc teur, de heer Smit, brachten de leerlingen van „De Werkplaats" van Ir. C. Boeke te Bilthoven, waar ook de Prinsesjes Beatrix en Irene op school gaan, een be zoek aan de Spoor-Bio. In groe pen van elk 60 jongens en meis jes woonden de leerlingen de voorstelling bij. lp de tweede groep, die in een minimum van tvjd van het zaaltje bezit nam, waren ook de Prinsesjes Beatrix en Irene, die evenals hun kameraad jes hartelijk genoten van de avon turen van Mickey Mouse in de woestijn. Na afloop werden de jeugdige bezoekers onthaald op limonade en koek. De herstelbetalingen en grenscorrecties. Naar radio Sofia bekend maakt, heeft Bulgarije bij den raad van Ministers van Buitenlandsche Za ken te New-York zjjn beklag in gediend over de aan het land op gelegde herstelbetalingen en Grie- kenland's aanspraak op grenscor recties. In twee memoranda heeft Bulgarije verklaard, dat het niet in staat is de 312.500.000 gulden te betalen, die het door de Parij- sche conferentie is opgelegd, daar deze som „iBulgarije's financieele krachten te boven gaat". Tevens werd geprotesteerd tegen Griekenland's aanspraak op grenscorrecties, daar deze „ten koste van Bulgarije zouden ge schieden." Leden der oppositie stepnden tegen. A.N.P.-Aneta deelt omtrent de stemming over de motie van cri- tiek op het buitenlandsche beleid van de Britsche regeering, welke Maandag in het Lagerhuis aan de orde is gekomen, nog het vol gende mede; Er waren in totaal ongeveer 425 leden van het Lagerhuis aan wezig. Van de 353 stemmen, welke tegen'de motie der „dissi dente" Labourleden werden uit gebracht, waren er ongeveer hon derd afkomstig van de oppositie. Dit beteekent, dat van de in totaal 381 Laboui-M.P.'s er ruim 250 tegen de motie stemden dus steun gaven aan de regeering, terwijl een zeventigtal zich van stemming onthield en een ander zeventigtal afwezig was. Een Regeeringsvoorstel. President Truman heeft een regeeringsvoorstel voorgelegd, volgens hetwelk de mijneigenaren en de mijnwerkers over hun ge schillen zouden kunnen onderhan delen door middel van de proce dure van vrije collectieve onder handeling, terwijl de mijnen in bedrijf blijven. De details van het plan, dat aandringt op de voortgezette ex ploitatie van de mijnen door de regeering voor een maximum tijdvak van twee maanden, waren vervat in een blief van den Mi nister van Binnenlandsche Zaken, J. A. Krug, aan den president van de United Mine Workers, John L. Lewis. Kort na de bekendmakingen van het Witte Huis, deelde Lewis aan Krug mede, dat, waar 15 dagen sederthet begin van de conferentie waren verloopen, de vakvereeniging gebruik maakt van haar optierecht en de Krug Lewis overeenkomst opzegt met ingang van 20 November midder nacht. In het verleden hebben de mijnwerkers geweigerd te werken zonder contract. Tevoren had Lewis aan Krug geschreven, dat de .vakvereeniging 'niet voor nemens was om met partijen te onderhandelen, welke krachtens het contract tusschen de regee ring en de vakvereeniging geen status hebben. Maarschalk Iwan Konief is benoemd tot opperbevelhebber van alle Sovjet-strijdkrachten te land. In deze functie is hij op volger van Maarschalk Gregori Zjoekof. Dr. H. J. van Mook heeft Dins dagmiddag om kwart over één Nederlandschen tijd over radio- Batavia de volgende rede uitge sproken: De bekendmaking van de ont- werp-overeenkomst die door de Commissie-Generaal en de Indo nesische delegatie is ontworpen, zal zonder eenigen twijfel bij u allen niet slechts groote belang stelling hebben gewekt, maar, al naar uw instemming, met een gevoel van opluchting, van twij fel of van critiek zijn ontvangen. Het is weliswaar nog slechts een ontwerp. De Commissie- Generaal zal voor de eindbespre- king met de Nederlandsche Re geering nog deze week naar Nederland vertrekken. Maar het is de eerste maal, dat er in een concrete vorm een oplossing kan worden aangegeven van het nu reeds 15 maanden zrevevende con flict. 7 En. deze oplossing is door vooraanstaande vertegenwoordi gers van beide partijen gezien, niet alleen als een aanvaardbare oplossing, maar ook als een die perspectief opent voor een verre toekomst. Sinds 15 maanden hebben tegen over elkaar gestaan: een door energieke en moeizame arbeid herrijzend Nederland en een In donesische vrijheidsbeweging, die zich op velerlei wijze aanvankelijk revolutionnair en onbeheerseht doch langzamerhand langs zeer constructieve banen bewogen. Op Java en Sumatra heeft ziclf de republiek, die zich voortplant, afwijzend tegenover ons gesteld, in Borneo en de Groote Oost over- heerschte het streven naar vreed zame evolutie, doch in Malino/- vorm gegoten. Daarnaast hebben ook de belangen en de ver wachtingen, van de niet-Indone- sische bevolkingsgroepen een groote rol' gespeeld in deze ge schiedenis. Met het vraagstuk hoe dit conflict langs vreedzamen weg zou kunnen worden geslecht, worstelen wij niet alleen. Men kan wel zeggen, dat het zich in aller lei gedaanten vertoont, van Ko rea tot Syrië en dat men overal in Azië zoekt naar rifeuwe ver houdingen en overal ervaart, dat zulke nieuwe verhoudingen in de wereld van vandaag niet duur zaam door geweld en onderwer ping kunnen worden gegrondvest. Wij zijn in ons streven ervan uitgegaan, dat eenerzijds door een De Raad van Ministers van Buitenlandsche Zaken der Groo te Vier heeft Maandagavond overeenstemming bereikt ten aan zien van de betrekkingen tusschen den Gouverneur van Triëst en het hoofd van politie. De Ministers kwamen overeen, dat het hoofd van politie zal worden gekozen uit candidaten, die door den regeeringsraad worden voorge dragen, en kan worden ontslagen na overleg met den regeerings raad. De Ministers kwamen tevens overeen, dat de Gouverneur den regeeringsraad kan vragen alle administratieve maatregelen, die in strijd zijn met de hem krach tens het statuut verleende be voegdheden op te schorten. In dien de regeeringsraad een der- De Grieksche Premier, Tsalda- ris, heeft bevestigd, dat er aan de Grieksch-Joego-Slavische grens „een hevige strijd" woedt tus schen ongeveer zeshonderd „op standelingen uit de bergen" en geregelde legereenheden. De eersten zouden zwaar ge wapend zijn en posten op den herg Skra hebben aangevallen. In een officieel bericht van de Grieksche regeering uit Saloniki wordt gezegd, dat de gewapende groepen uit Joego-iSlavië een aanval hebben gedaan op Ar- changelos en dat de strijd zich later verder langs de Joego-Sla- vische grens uitbreidde. Het Grieksche leger maakte hierbij gebruik van de luchtmacht. Maan dag hebben de Grieksche strijd krachten de stellingen rondom Archangelos gezuiverd. De strijd duurt voort rondom Notia. Grensincidenten Door de Grieksche militaire autoriteiten werd opnieuw mel ding gemaakt Van schendingen van Grieksch grondgebied door Albaneesche troepen. Deze incidenten (twee in getal) zouden op 13 en 14 November zijn Voorgevallen, toen Albaneesche soldaten, die op Grieksch grond gebied waren doorgedrongen, een hinderlaag legden voor een Griek sche patrouille. In de Grieksche verklaring werd Verder bekend gemaakt, dat de Albaneezen werden teruggedre ven nadat zij het vuur op de Grieksche soldaten, van wie één gewond werd, hadden geopend. gelijk verzoek niet inwilligt, kan hij een verzoek indienen bij den Veiligheidsraad. Geen overeenstemming werd bereikt ten aanzien van de vraag, of de regeering of de Gouverneur de uiteindelijke beslissing betref fende de betrekkingen met het buitenland heeft. Een Fransch woordvoerder ver klaarde, dat in het algemeen overeenstemming was bereikt over de belangrijkste kwesties betreffende de bevoegdheden van den Gouverneur. De plaatsver vangende Ministers zullen de uiteindelijke formuleering hiervan opstellen. De Ministers zullen heden om 22 uur weer bijeenkomen. Overeenstemming over de belangrijkste punten. Een woordvoerder verklaarde, dat de raad thans overeenstem ming had bereikt over alle be langrijke punten betreffende het statuut van Triëst. Deze moeten alleen nog worden geformuleerd. Wat overblijft zijn bepaalde minder belangrijke pun ten in het Sovjet amendement betreffende de buitenlandsche zaken, een nieuw amendement aangaande de economische situa tie van de vrije haven en een be slissing betreffende de terugtrek king van troepen. Molotof aanvaardde de para graaf over de rechten van den Gouverneur in geval van nood, op voorwaarde, dat de kwestie van 't terugtrekken der vreemde troepen uit het vrije gebied verder zal worden besproken en stelde zijn goedkeuring afhankelijk van de regeling van deze kwestie. Dit was het belangrijkste voor behoud dat tijdens de bijeenkomst werd gemaakt en dat de geheele kwestie der bevoegdbeden van den Gouverneur nog open laat. krachtig 'en definitief gebaar iedere gedachte aan overheer- sching uit de relatie tusschen Nederland en Indonesië moet worden verwijderd en dat ander zijds de door beiden gewenschte samenwerking op zoodanige wijze moet worden georganiseerd dat zij past in het veranderde wereld bestel en bestand is tegen de ver schuivingen, die de verdere ont wikkeling brengen zal. En nog maals, wij staan met deze pro blemen niet alleen. Wij zien de Philippijnen onafhankelijk ver klaard op 4 Juli 1946, maar nog geenszins gereed tot t^sn inwen dige organisatie en tot regeling van de betrekkingen met Ame rika en anderen. Wij zien in Indo- China de republiek Vietman erkend, welke erkenning verwor ven is door een langdurig en moeizaam proces van rechtsvor ming in Indo-China zelf en tus schen Indo-China en Frankrijk, dat nog steeds voortduurt. Wij zien in Burma de moeizame ont wikkeling van een dominion, ge paard met allerlei nevenproces sen. Wij zullen van nabij de po gingen volgen in Malakka om tot oprichting van een gemeen-best voor het geheele schiereiland te geraken. Wij zien in India een interim-regeering, die onder groote binnenlandsche spanningen de opstellingen van een grondwet voor het land als onafhankelijke natie moet voorbereiden. Men zou deze reeks nog met vele andere voorheelden kunnen aanvullen, maar deze spreekt een taal, die duidelijk genoeg is. Over^ al de beide vragen, die van de or ganisatie der eigen vrijheid en die van het. behoud der waardevolle verbindingen met de Westelijke landen, waarvan ze een groote en activeerende invloed hebben' on der. Met deze wereldverschijnse- lén, voor oogen hebben wij, teza- men met de Indonesische delegra tie. een constructie ontworpen voortbouwende ook op hetgeen in Malino tot uiting kwam, ondub belzinnig en principieel het vrij- heidsstreven van Indonesië erkend en de samenwerking met Neder land belichaamd in een vorm. die nieuw is en die een belofte va* duurzaamheid inhoudt, omdat zij allerlei ontwikkelingen kan op vangen en verwerken. Wij hebben daarvan alleen de richtlijnen ge geven, omdat wij overtuigd zijn, dat de uitwerking ervan beter wezen zal op een veel breeder front en vooral ook beter bij den practischen opbouw zal aanslui ten dan door theoretische bespre king kan geschieden. Indien wii echter bij dezen op bouw tezamen slagen, dan koes teren wij de overtuiging, dat wij voor onszelven en voor de wereld iets tot stand kunnen brengen, dat van waarde is in de verhou ding der volkeren van dezen tijd. In deze constructie toch komt zoowel het element van zelfbe schikking ais dat van wederzijd- sche vrijwillige samenwerking tot uiting. In de erkenning van de Vereenigde Staten van Indonesië als souvereinen staat en in de ge lijktijdige vorming van een Neder- landsch-Indonesische Unie. waar bij beide landen een duurzame souvereiniteit inbrengen. In een gemeenschappelijke organisatie hebben wij getracht de geschetste denkbeelden een concrete belicha ming ,te geven, en hoewel wij ons er zeer van bewust zijn. dat dit voor 'velen een verre sprong be teekent, en misschien wel een sprong in het duister, zoo meenen wij toch, dat wij alleen door zulk een sprong over de kloof heen komen, die ons tot dusverre ge scheiden heeft gehouden. Ook internationaal is deze figuur nieuw, .zooals ik reeds zeide, doch wij mogen aannemen, dat zij in haar opzet zal worden aan vaard en dat daarmee tevens een einde zal kunnen komen aan de op allerlei wijze en in allerlei* richtingen blijkende internatio nale bezorgdheid over het Indone sische vraagstuk. Wanneer dit zoo is. dan geeft het niet alleen aan beide partijen een zoodanig positieven en constructieven steun dat het werk vaji opbouw daar door aanzienlijk zal kunnen wor den verlicht. In de tweede plaats hebben wjj, en dit sluit bij bet voorgaande aan, den nadruk in ons voorstel gelegd op een min of meer langdurige overgangsperio de, die op een bepaald moment met een vraagteeken zal eindigen na een samengaan in vrijheid en vrijwilligheid, waaraan geen grensduur zal worden gesteld, en

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1