I fci$!
Lis.
flfe
p
<%fyl
t'J?
TRIBUNAAL
De roofmoord te Amsterdam
I; 14
F*> f
f
DE ZAAtC DE GEER
ITM e t
"nlii
v E
I"'
.r>r "iiia
I'Jl J
'•M IH
<v
a
le
1
r
t
r
PI
le
r
r
h
TE TERNEUZEiN
Dakota moet noodlanding
maken
VAN DER HELM BESCHULDIGT TWEE KAMERADEN
Eischen tier Britsche
communisten
Na het proces Stepinac
UIT DE PROVINCIE
De berechting van
oorlogsmisdadigers
Anti-J«odsch incidentin de
Britsche zone
Een taxi vol cigaretten
De conferentie der
Groote Vier
Paging tot roofmoord
De laatste uren van Hitier
d«„„"3 :Ja!^
pilj.l L_ "tf
I 1 - 1
M
6
I ?S
lSÏ
»k
I
31
X
II
'.C
i
i
is
r
Zitting van Maandag 18 Nov.
Uitspraken der zaken van de
zitting van 4 November 1946.
Anthonie Jacobus Provoost,
Nieuwvliet, 21 maanden geïnter
neerd geweest. Ter zitting van 4
November 1946 onmiddellijk in
vrijheid gesteld.
1. Interneering," waarbij het
Tribunaal in overweging geeft
den duur daarvan te beperken,
tot den tijd, dien beschldigde
reeds in bewaring heeft doorge
bracht.
2. Ontzetting van het recht
om openbare ambten te beklee-
den, alsmede van het recht van
kiezen en verkiesbaarheid bij
krachtens wettelijk voorschrift
j uitgeschreven verkiezingen.
Marie van Vollenhove, Terneu-
zen.
Het onderzoek zal worden
voortgezet ter sitting van Zater
dag 30 November 1946.
Zitting van Maandag 18 Nov. 1946
Visch.
De eerste beschuldigde die te
recht stond, was de 58-jarige
Breskensche Vischhandelaar Her-
manus de Boer, wiens zaak reeds
eerder voor het Tribunaal werd
oehandeld, waarbij hij de hem ten
laste gelegde feiten het ver
boven den normalen prijs leveren
van visch aan de Duitsche Weer
macht ontkeifde.
Als getuige werd thans gehoord
J. H. v. d- Heuvel, eveneens visch
handelaar te Breskens.
Deze legde een bezwarende ver
klaring af voor den besch., waar
uit bleek, dat deze voor de Duit-
schers tegen zeer hoogen prijs
visoh opkocht en verder nog dat
de moffen bij De Boer in- en uit
liepen. Voorts had deze getuige
gezien, dat bij zekere gelegenheid
Hermanus voor den Itaüaanschen
consul stond te buigen als een
knipmes, met de pet in de hand!
De volgende getuige, de visch
handelaar Ph. Monjé te Breskens,
thans compagnon van De Boer,
bfctrijdt zijn destijds tegenover de
politie afgelegde en door hem
onderteekende! verklaring en
kan zich overigens weinig meer
herinneren. Wel verklaart hij dat
hem niets ten nadeele van De
Boer bekend is en dat hij nooit
iets van omgang met Duitschers
gezien heeft.
Dat De Boer voor de Duitschers
heeft gekocht, en aan deze visch
afleverde is hem al evenmin be
kend.
Getuige I. B. Klaaijsen, mijn-
meester te Breskens, weet ook al
niet veel meer, zelfs niet dat hij
tegenover de politie een verkla
ring aflegde. Volgens dezen ge
tuige stond De Boer in Breskens
niet bekend als iemand die met
de Duitschers omging en voor hen
visch kocht.
Mr. Kuijpers, de verdediger,
vond de zaak tamelijk opge
schroefd en achtte alles een ge
volg van concurrentie en brood
nijd. Volgens pleiter zou de visch
destijds zijn opgekocht voor Rot
terdam en leverde De Boer aan
de Duitschers verplicht
slechts ijs.
Mr. Kuijpees drong met klem
aan op vervallenverklaring der
beschuldiging.
Hij was geen aannemer.
Vervolgens verscheen voor het
Tribunaal de 43-jarige Desiré de
Koster, landarbeider te Graauw.
thans kamp Rilland, beschuldigd
De British European Airways
deelt mede, dat een harer vlieg
tuigen van de», dienst Bonden
Genève, een Dakota, tengevolge
van slecht weef een noodlanding
heeft moeten maken aan de
FranschZwitsecsche grens. De
piloot en een passagier tverden
jicht gewond.
van lidmaatschap N.S.B., N.A.F.
$n W.A. en hulpverleening aan
den vijand door voor dezen in
i' rankrijK te werken -en hiervoor
bewapend met een geweer, pa
trouillediensten te verrichten.
De ex-landwachter verteld, dat
hij „gedwongen" bij deze lugubere
instelling ging. Wel droeg hij een
geweer, doch de patronen hier
voor durfde hij niet bij zich ste
ken. Welke de consignes waren
voor de patrouillegangers, wordt
niet recht duidelijk. Volgens De-
1 .-ïré moest hij slechts de politie
helpen indien er bommen vielen.
Een bijzonder snuggeren indruk
maakt deze besch. overigens niet
en hierop wees ook de verdediger,
Mr. Van-Son, die een knap plei
dooi hield.
Pleiter wees er op, dat zijn
cliënt in Frankrijk ook nog voor
de Weermacht heeft gewerkt en
men hem dus een collaborateur
zou kunnen noemen.
Daar De Koster echter geen
aannemer was, zit hij nog steeds
geïnterneerd. Ware dit wel het
geval geweest, dan zou hij reeds
lang op vrije voeten zijn gesteld!
Mr. Van Son vroeg tenslotte
rekening te willen houden met de
mate van realiseeren. en inzicht
van zijn cliënt en verzocht voor
dezen die reeds 27 maanden ge
ïnterneerd is onmiddellijke in
vrijheidstelling.
Het Tribunaal stond dit verzoek
echter niet toe.
Voortzetting.
Voortgezet werd de zaak tegen
Pieter Lijbaart, winkelier te Ter-
neuzen.
Een getuige a charge kwam
verklaren, dat hij het eenige kee-
ren had medegemaakt, dat Bij-
baart op en neer bleef loopen voor
een winkel waarbinnen illegale
werkers bijeen waren.
De verdediger Mr. Terwoert,
vond de zaak tamelijk raadselach
tig en in het bijzonder verschillen
de getuigenverklaringen. Pleiter
achtte slechts een deel der ten
lastelegging bewezen en verzocht
onmiddellijke invrijheidstelling te
willen overwegen, mede in ver
band met den leeftijd van zijn
cliënt. Dit verzoek werd echter
niet in overweging genomen.
Broederliefde.
Aimé Wijne, 46 jaar, mossel-
kweeker te Philippine, thans
kamp Sluis, werd beschuldigd van
lidmaatschap N.S.B., N.A.F. en
N.V.D., hiervoor werkzaam te zijn
geweest als propagandist, blok
hoofd en collecteur W.H.N. Voorts
als lid van de Bandwacht patrouil
le-, bewakings- en koeriersdiens
ten te hebben verricht.
Wijne heeft een prachtig ver
haal om te verklaren, waarom hij
lid der N.S.B. werd: qm meer in
overeensteming te zijn met zijn
broer, die ook landverrader was!
Voor het aansluiten bij de Band-
wacht heeft Aimé geen erg plausi
bele verklaring. Hij zou zich bij
deze bloedhonden, die jacht maak
ten op eigen volk, slechts hebben
aangesloten om de orde te bewa
ren! Op de vraag, waarom besch.
een geladen geweer droeg, blijft
hij het antwoord schuldig.
Verder blijkt deze kameraad,
die zoo ongeveer aan alles wat
van de landverraders afkomstig1
was heeft meegedaan, nog niet
bijzonder veel Xe hebben geleerd
hij vindt het tenminste zeer ge
woon, dat hij zich destijds voor de
N.S.B.-zaak bijzonder verdienste
lijk maakte,
Aimé. die op een foto staat af
gebeeld, gekleed in een Duitsch
pakje en een dito pet op het
hoofd, verklaart op een desbetref
fende vraag, zich" heelemaal niet
te hebben geschaamd, toen hij in
een Moffenpak rondwandelde!
Mr. Kurtz, die dezeji besch.
verdedigde, wees op de verschil
lende oorzaken waardoor Wijne
zich bij de Beweging aansloot.
De feiten achtte pleiter bewe
zen, doch hij verzocht tenslotte
bij de uitspraak rekening te wil
len houden met de 17 maanden
die zijn cliënt reeds in internee
ring door bracht en verzocht de
uiterste clementie.
Laf!
Jan Jacobus de Jonge, 38 jaar-
te Zaamslag, thans kamp Rilland
stond terecht, ter zake dat hij
zich als lid heeft aangesloten bij
de N.S.B. en de Landwacht Neder
land en als opzichter is werk
zaam geweest bij het palen
plan ten".
Ook deze ,,held" die meehielp
jacht maken op eigen volk, droeg
slechts" een geweer zonder pa
tronen. En voor de rest is hij na
tuurlijk erg onschuldig. Hij is
„geronseld" en ,,dom" geweest.
Doch het blijkt, dat deze besch.
volkomen fout was en zich boven
dien op zeer lafhartige wijze heeft
gedragen.
Tot zijn verdediging heeft hij
verder niets meer te zeggen.
De uitspraak in alle zaken
werd bepaald op Maandag 2 Dec.
a.s.
Het bestuur der communistische
partij in Engeland heeft de vol
gende eischen kenlbaar gemaakt,
wijziging van de buitenlandsche
politiek, terugtrekken van Brit
sche troepen uit landen, waar
deze zonder eenige reden aan
wezig zijn; snellere demobilisatie
en volledige steunverleening aan
de ontwapeningsvoorstellen van
de Sovjet^Unie.
De verklaring, waarin deze
eischen zijn gesteld, voegt hieraan
toe, dat 't handhaven van troepen
ter sterkte van een millioen man
12 maanden na het einde van den
oorlog niet gerechtvaardigd is
met het oog op het doel waarvoor
de oorlog gevoerd is.
Noorsche visscherij-Bxperts wer
ken een plan uit voor het recht
streeks naar Londen verzenden,
per vliegtuig, van versche Noor
sche kabel jouw.
In de moord, gepleegd in de
Warmoesstraat te Amsterdam, op
Zaterdagmorgen 2 Nov. j.l. en
waarvan de 61-jarige mèj. A. M.
Marsman het slachtoffer werd,
schijnt thans eenig licht te komen.
De 23-jarige Leo van der Helm,
die zich 's Maandags daarop bij
de politie meldde, heeft Len lan
gen leste zijn aanvankelijk afge
legde verklaring niet kunnen
volhouden en is met een nieuw
verhaal gekomen, waarin hij twee
zijner kameraden, de gebroeders
Jacob en Co melis Hoogenboom er
van beschuldigt de vrouw door
wurging van het leven te hebben
beroofd.
Hij zelf zou aan de moord geen
Het hoofd der Servische ortho
doxe kerk in de V. S. en Canada
Aartsbisschop Dionsius Milivoje-
witsj, heeft in een interview ver
klaard, dat het proces tegen Mgr.
Stepinac (die in Joego-Slavië we
gens volksverraad verooi deeld
is) „ronduit onrechtvaardig is
geweest. Volgens hem heeft het
.^Russische communisme een
aanval op de traditie gepleegd.
De Aartsbisschop was tevens van
meening dat Maarschalk Tito een
aanval op den metropoliet van de
orthodoxe kerk in Joego-Slavië
voorbereid.
De toestand van den
Aartsbisschop.
Uit Vaticaanstad wordt gemeld,
dat men daar zeer onder den in
druk is van de mededeelingen
van Mgr. Hurley, den waar
nemend Nuntius te Belgrado, om
trent den toestand, waarin de tot
vijftien jaar gevangenisstraf ver
oordeelde Aartsbisschop van Za
greb, Mgr. Stepinac, thans zou
verkeeren, namelijk een toestand
van geestelijke verdooving.
In verband hiermede schijnt
men de gedachte aan de moge
lijkheid van eventueele verheffing
van Mgr. Stepinac tot de waar
digheid van kardinaal thans los
te laten. Men neemt aan, dat,
wanneer de toestand van Mgr.
Stepinac niet verbeteren zou, het
moeilijk zou zijn hem met deze
waardigheid en de daaraan ver
bonden nieuwe verantwoordelijk
heid te belasten, aldus het Fran-
sche persbureau A.F.P.
deel hebben genomen en plotse
ling bewusteloos zijn geraakt.
De politie is thans op zoek
naar de gebroeders Hoogenboom,
die het laatst te Rotterdam gesig
naleerd zijn, waar de heeren goe
den sier hebben gemaakt.
De commissie voor oorlogsmis
dadigers, ingesteld door de Veree-
nigde Staten, heeft een rapport
uitgebracht, vklgens welk tot 31
October in Europa 1108 personen
zijn berecht. 413 Verdachten
werden ter dood veroordeeld, 485
kregen gevangenisstraffen, terwijl
210 personen werden vrijgespro
ken.
In het Verre Oosten werden
500 personen berecht, van wie
384 ter dood werden veroordeeld.
OVERPLAATSING
RIJKSAMBTENAREN.
De Rijksambtenaar Visser te
Oostburg werd overgeplaatst naar
de standplaats Overslag, terwijl
de Rijksambtenaar Provo te Koe
wacht overgeplaatst werd naar de
gemeente Cadzand.
KOEWACHT.
Tooneeluitvoerlng.
Zondag 10 Nov. voerde de Koe-
wachtsche Tooneelvereeniging
voor de tweede maal het tooneel-
stuk „Baas Best" op. De zaal
was, in tegenstelling met de eer
ste maal, slechts matig bezet en
bood over ket geheel een rom-
meligen indruk. Over het geheel
genomen werd door de optreden
den weer goed spel te zien ge
geven. Baas Best zelf bezit goede
spelerscapaciteiten, hoewel zij den
indruk gaf een beetje te veel voor
het publiek te spelen. Het decor
wag koed verzorgde maar de regie
liet wel wat te wenschen over.
OOSTBURG.
Raadsvergadering.
Onder ongekende groote publie
ke belangstelling werd tijdens dc
Vrijdagavond j.l. gehouden raads
vergadering het bouwplan der ge
meente behandeld.
De Voorzitter Mr. Hoekzema,
wees op het groote belang van
dit plan voor de toekomst van
Oostburg en bracht vervolgens
dank aan Ir. Klokke, den ontwer
per daarvan.
Bij de behandeling der ver
schillende bezwaren, die tegen het
plangerezen zijn, bleek dat deze
in hoofdzaak geen betrekking
hebben op het plan als zoodanig,
doch meer op de herverkaveling
der gronden.
Verschillende raadsleden wezen
op de hooge kosten, die aan de
uitvoering verbonden zijn en ook
kwam de kwestie der onteigening
van de z.g. „B"-panden - dit
zijn de voorloopig herstelde wo
ningen fter sprake.
Bezwaren werden voorts geop
perd tegen het geprojecteerde
kanaal, doch'hierbij bleek, dat in
deze sprake is van een streek-
Britsche functionnarissen van
de „Intellingence Service" hebben
een incident in onderzoek, dat
men beschouwt als de eerste
uiting van anti-semietlsme in de
Britsche zóne van Duitschland na
bet begin van de bezetting.
Op 9 November werd te Rahden
(Westfalen), een paar kilometer
van het hoofdkwartier van den
bestuursraad, in het centrum van
de Britsche zóne, het huis van
Richard Franck, een Joodsch win
kelier, met teer van groote
Swastika's voorzien. Een voor het
huis staande auto werd wegge
haald en in brand gestoken.
Naar verluidt .verdenken de
autoriteiten twee ex-nazi's die
volgens verklaring van leden van
Franck's gezin verantwoordelijk
moeten worden gesteld voor zijn
wegvoering naar een concentra
tiekamp tijdens de groote razzia's
van 9 November 1938. Een lid
van het gezin verklaarde, dat zij
het eenige Joodsche gezin in Rah
den zijn en even slecht worden
behandeld als in de dagen van
Hitier.
Volgens de Daily Mail heeft
Churcjiill in een telegram ter on
dersteuning van de. candidatuur
van Ladv Grant voor de tusschen-
trjdsche verkiezing in Zuid-Aber-
deen een nieuwen naam gebruikt
voor de Conservatieve Partij. n.L:
„The Union Party".
Onderzoek nadert voltooiing.
In een onderhoud met een ver
slaggever van het A.N.P. ant
woordde Mr. W. P. Bakhoven,
advocaat-fiscaal aan het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam,
op de vraag hbe het gesteld i3
met het onderzoek in de zaak van
oud-Minister De. Geer, het vol
gende: „Het onderzoek begint
zijn voltooiing te naderen. Er zijn
meer dan 60 getuigen gehoord,
zoowel in Nederland als ook in
het buitenland, o.a. Engeland en
Duitschland. Met uitzondering
Ruim 70.000 cigaretten zijn
Maandagnacht in beslag genomen
in een woning in de Dapperstraat
te Amsterdam. De centrale re
cherche, heeft na een tip een in
val gedaan in het genoemde per
ceel, waar zij de cigaretten in de
keuken vond. Ook drie smokke
laars werden gearresteerd, die de
cigaretten per handkar van een
schip in de haven naar de woning
hadden vervoerd. Per taxi zijn de
inbeslaggenomen cigaretten naar
het hoofdbureau van politie over
gebracht. De douane-recherche
heeft thans het onderzoek in han
den genomen.
van Minister Van Kleffens, die
op het oogenblik in New-York
vertoefd, zijn alle Ministers ge
hoord, die deel hebben uitgemaakt
vafi het laatste kabinet-De Geer.
In het algemeen wordt van de
zijde van alle getuigen de mede
werking ondervonden, die noodig
is om deze zaak zoo goed moge
lijk tot klaarheid te brengen."
Mr. Bakhoven ging voort met
te zeggen, dat het onderzoek in
een zaak van een dergelijken om
vang natuurlijk veel tijd in beslag
neemt. Doch rekening houdend
met de vele moeilijkheden in
het bijzonder veroorzaakt door
het vele reizen in het buitenland
kan Mr. Bakhoven niet anders
zeggen, dan dat de ambtenaren
die met het onderzoek belast zijn
met groote voortvarendheid hun
taak volbrengen.
Ook met Jhr. De Geer werd
reeds contact opgenomen. Uit den
aard der zaak zal hem eerst na
het getuigenverhoor gelegenheid
worden gegeven zijn standpunt
naar voren te brengen.
Officieel is medegedeeld, dat de
Fransche regeering voor het
oogenblik niet van plan is een be
gin te doen maken met het maken
van een tflnnel door den Mont
Blanc.
belang, zulks voor de afwatering
en rioleering.
Nadat wethouder Van Kampen
er nog op gewezen had, dat het
plan niet te klein mocht worden
opgezet, dit in het belang van
Oostburg als een centrumgerheen-
te en dat der handeldrijvenden,
werd het vervolgens met alge-
meene stemmen goedgekeurd.
Echter werden eenige restric
ties gemaakt, o.m. zal de firma
Christiaansen de eerstvolgende
10 jaren ongestoord haar bedrijf
moeten kunnen uitoefene», zal
een bevredigende regeling voor
de onteigening moeten worden
ontworpen, zal de aanleg van een
sportterrein in het plan moeten
worden opgenomen en zullen, alle
kosten door het Rijk moeten wor
den gedragen.
Tijdens deze raadszitting werd
voorts op zijn verzoek eervol ont
slag verleend aan den gemeente
werkman A. Scheerens.
Verder werd nog mededeeling
gedaan, dat het volgend jaar een
nieuwe R. K. school zal worden
gebouwd en dat de O. L. school
in haar oude toestand zal worden
hersteld. De straten zullen wor
den verbeterd de aanbesteding
hiervan vindt dezer dagen plaats
Met de aanleg der straatverlich
ting is een begin gemaakt.
Tenslotte deelde de Voorziter
nog mede, dat alle bewoners van
noodwoningen en herstelde wo
ningen een extra rantsoen kolen
van drie eenheden zullen krjjgen
Waarna de vergadering geslo
ten werd.
Reuters diplomatieke ««res
pondent meldt, dat Londen, Brus
sel en Genève te New-York wor
den genoemd als steden, waar de
Ministers van Buitenlandsche
Zaken der Groote Vier mogelijk in
het begin van het volgende jaar
bijeen zullen komen om de kwes
tie Duitschland in haar geheel te
hespreken.
Men verwacht, dat de bespre
kingen over Duitschland, die
Woensdag a.s. te New-York zul
len beginnen, ten doel hebben tijd,
plaats en mogelijk ook een glo
bale agenda voor de bijeenkomst
van het volgend jaar vast te
stellen.
Zondagavond omstreeks acht
uur heeft er in de Van den Hoo-
naadstraat te Rotterdam een po
ging tot roofmoord plaats gehad
De 56-jarige huidenhandelaar Z.
C. Stevens, die alleen thuis was
in de woning van zijn ouders,
kreeg bezoek van zijn 22-jarigen
neef L. van den B. onder het mo
tief, dat hjj van het toilet gebruik
wilde maken. Toen hij dit verliet,
deed hij het voorkomen alsof de
radio niej in orde was, waarna S
zich naar het toestel begaf om
dit te regelen. Plotseling kreeg
hij een zwaren slag op het hoofd
en er ontstond een worsteling met
zijn neef, doch de huidenhande
laar slaagde er in de straat op te
vluchten en luidkeels om hulp te
roepen. De neef, die hem achter
na was gerend, loste vervolgens
nog twee schoten uit een revol
ver, welke echter hun doel misten.
Later op den avond is Van den B
gearresteerd. Aangezien de hui
denhandelaar altijd veel contant
geld bij zich droeg, ligt het voor
de hand, dat men hier met een
poging tot roofmoord te doer,
heeft.
Phychisch ineengestort?
Volgens Inlichtingen van Frau-
lein Hanna Reitsch, de bekende
pilote, gepubliceerd door 't open
baar ministerie van het tribunaal
te Neurenberg, is Hitler in de
laatste uren van zijn bestaan psy
chisch ingestort. Tot het laatste
toe poogde hij zich krampachtig
vast te houden aan hoop op red
ding, terwijl hij, als een kind dat
met soldaatjes speelt, op een
kaart aan het schuiven was met
fiches, die zijn niet meer bestaan
de legers moesten voorstellen
Volgens Hanna Reitsch was het
absurd te denken aan een moge
lijkheid dat Hitier ontsnapt zou
zijn, daar hij zelfs niet meer de
kracht tot een vlucht zou hebben
wanneer de weg voor hem open
had gestaan. Hanna Reitsch zou
als laatste In levenden lijve de
schuilkelder, waarin ook Hitler
vertoefde, verlaten hebben en wel
op 30 April. Volgens haar ver
klaring heeft zij Luitenant-Gene
raal Ritter Von Greim, van de
luchtmacht, vergezeld naar Mila
chen.
Volgens de Dally Telegraph zal
de Scandinaafsche Luchtvaart-
Maatschappij 17 DC-6 passagier
vliegtuigen koopen van de United
States Douglas Aircraft Com
pany, elk voor 50 passagiers. Deze
toestellen zijn van lelijke uitvoe
ring als de Skymasters.
