itwoord van Molotof op Byrnes
I rede te Stuttgart,
ÈcnltSi
HXE Prinses Juliana opent het Congres
Volksgezondheid 1946*
j [iV/. l( .j rs1 tmz fa i ij i jjo
Zeeuwsch-VlaanderC
Oorlogsbrand
Opening van de zitting 1946~'47 der
Staten-Generaal*
32S-
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1946.
ct.
ge
de
ra,
lar
:n.
Rede van
Veldmaarschalk Smuts.
HERDENKINGSPLECHTIGHEDEN
TE ARNHEM EN OOSTERBEEK.
si£
Wetenschap
Engelsche i<
over den weü
inNedeij
Seys-Inq
geestelijke na
Een Karavaan trok het land door
VEERS VERWACHTIN G
Medegedeeld doof het K.N.
te De Bilt geldig tot
Woensdagavond.
Iets warmer.
I Gedeelte! bewolkt, over-
I fegend droog weer met
reinig wind en iets hoogere
emperatuur dan Dinsdag.
Verschijnt dagelijks
2de Jaargang No. 304.
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande
Advertentieprijs:
per mm 10 et.; minimum
per advertentie f 1.50
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
1—5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct meer
Terneuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
fflolotof. Minister van Buiten-
ische Zaken in Sowjet-Rus_
heeft in een verklaring aan
Parijschen correspondent van
officieele Poolsche persbureau,
iiek gegeven op de onlangs
Byrnes, Minister van Buiten-
sche Zaken in de V. S., te
tgart gehouden rede. Molotof
verpt de meening, dat de Wes-
ke grenzen van Polen aan
.iening onderhevig zijn.
olgens den Poolschen corres-
ent zeide Molotof: ,,Het is
duidelijkste aangetoond, dat
besluit van de conferentie van
'lijn, dat door PresidentTru-
Minister-president Attlee en
eralissimus Stalin werd ge-
end, de westelijke grenzen van
en reeds heeft vastgesteld.
wachten is nu op een offi-
le bevestiging tijdens een in-
ationale conferentie voor het
erpen van een vredesverdrag
Duitschland.''
ètreffende de overbrenging
ongeveer 2 millioen Duit-
ers uit door Polen bezet ge-
zeide Molotof: „Alleen al de
om deze overbrenging in
enovergestelden zin door te
ren, is ongelooflijk, om niet te
eken van de wreedheid jegens
wel Polen als Duitschers".
dolotof zeide voorts: ,.De be
iten van de conferentie van
rlijn zijn niet alleen op papier
ven staan. Onmiddellijk na de
ïferentie begon de verwerke-
4ing ervan. Meer dan een jaar
■g volgt de Westelijke grens
Polen de lijn Swinemunde,
r en het Westelijk deel van de
isse.
.eeds op 26 November 1945
ft de Geallieerde bestuursraad
r Duitschland ingestemd met
plan tot evacuatie van de
tsche bevolking uit Polen,
gens dit plan is men onmid-
(jijk begonnen met de evacuatie
3Vs millioen Duitschers uit
en naar de Sowjet-Russische
Britsche zones van Duitsch-
d. Meer dan 2 millioen Duit-
lers zijn uit Polen naar Duitseii-
id geëvacueerd. Meer dan de
ft is naar de Britsche zöne
rgebracht. Eenige millioenen
ilen hebben zich nu in de Wes-
ijke gebieden van Polen geves-
d. Dit is zoowel aan Ameri-
nsche zijde als aan andere lan-
bekend.
'it bovengenoemde feiten blijkt
«Weidelijk, dat de regeeringen der
S„ van Groot-Brittannië en de
wjèt-Unie groote waarde hecht -
aan het besluit t.a.v. de ver
plaatsing der Poolsche grens naar
het Westen. Zij hebben in geen
geval te kennen gegeven, dat dit
besluit in de toekomst aan een
herziening onderhevig zou zijn.
Men kan natuurlijk volkomen
terecht verwijzen naar het feit,
dat de conferentie van Berlijn het
noodig achtte, de uiteindelijke be
slissing inzake de Westelijke Pool
sche grens naar de Vredesconfe
rentie te verwijzen. In feite heb
ben echter drie regeeringen haar
meening te kennen gegeven t.a.v.
de Westelijke grenzen van Polen
door Silezië en bovengenoemde
gebieden aan de Poolsche regee
ring over te dragen en daaren
boven het plan tot evacuatie van
Duitschers uit deze gebieden goed
te keuren.
Het besluit van de conferentie
van Berlijn, door Truman, Attlee
en Stalin onderteekend, heeft de
Westelijke grenzen van Polen
reeds vastgesteld. Kët behoeft
slechts een officieele bevestiging
tijdens een internationale confe
rentie voor het opstellen van het
vredesverdrag met Duitschland.
Het kan waar zijn, dat enkele
passages in de rede van Byrnes
ta.v de Westelijke grenzen van
Polen twijfel doen rijzen over de
standvastigheid van de houding
van sommige Amerikaansche
kringen te dezer zake, maar aan
den anderen kant is het volkomen
duidelijk, dat dergelijke kwesties
niet onderhevig kunnen zijn aan
voorbijgaande politieke berekenin
gen. Ik wensch onze Poolsche
vrienden succes toe bij hun ge
weldig werk van wederopbouw in
de Westelijke gebieden en hen er
van overtuigd, dat de vriendschap
pelijke samenwerking tusschen
het democratische Polen en de
Sowjet-Unie steeds nauwer zullen
worden."
Je Premier van Zuid-Afrika,
Idmaarschalk Smuts, heeft te
lerdeen een rede gehouden. Hij
jtoosrde dat Duitschland onder
Westelijke staten moet worden
jênomen. daar er anders een
waarlijk vacuum zal ontstaan,
|t een even groote bedreiging
or de omliggende landen zal
h nnen vormen als het vroegere
litairisme. Er moet voor
litschland eenige hoop op een
tere toekomst blijven.
Het Britsche imperialisme, al-
s Smuts, bestaat niet meer
iert den boerenoorlog. Daarna
eft Engeland er naar gestreefd.
koloniën een grootere mate
n onafhankelijkheid te geven,
m de andere kant vallen buiten
tgeland nieuwe vormen van im-
rialisme waar te nemen, eco-
misch en ideologisch,
j Bmuts besloot met den raad
akzaam te zijn. ,.Als wij trouw
a onze zaak zijn. behoeven wij
»n ideologieën te duchten, noch
faren van Oost of West. Dan
len wij onszelf en anderen op
been houden, zooals wij dat in
achter ons liggende moeilijke
en hebben gedaan".
De Minister-President. Dr. L. J.
M. Beel heeft Dinsdagmiddag, in
naam van H. M. de Koningin, de
zitting 194fr1947 der Staten-
Generaal geopend.
De leden der beide Kamers wa
ren daartoe te kwart voor één in
het gebonw der Tweede Kamer in
een vereenigde vergadering hijeen-
gekomen, onder Voorzitterschap
van den President der Eerste
Kamer, Prof. Mr. R. Kranenburg.
De Voorzitter benoemde tot
leden der commissie van in- en
i uitgeleide de heeren Mr. W. Rip
(lid der Eerste Kamer), H. A.
Korthals (Tweede Kamer), Mr. E.
Brongersma (Eerste Kamer), Mr.
H. K. J. Beernink (Tweede Ka
mer) en Dr. A. M. Lucas (Twee
de Kamer).
Deze commissie begaf zich,
onder leiding van Mr. Rip, naar
den ingang van het Kamergebouw
waar de Minister-President tegen
één uur per auto arriveerde.
Nadat Dr. Beel de vergaderzaal
was binnengeleid, hield hij, staan
de achter de Regeeringstafel de
volgende openingsrede.
Hare Majesteit de Koningin
heeft mij opgedragen deze zitting
in Haar naam te openen. Voor
het eerst sinds jaren is het weer
mogelijk het grondwettelijk voor
schrift, vervat in de artikelen 103
en 106 onzer hoogste Staatswet,
na te leven en de gewone jaar-
lijksche zitting der Staten-Gene-
raal op den 3den Dinsdag in Sep
tember te openen. Met U ver
heugt de Regeering zich, dat al
dus de normale paden weder in
vollen omvang betreden worden.
Op tal van gebieden doen zich in-
tusschen de gevolgen van den
oorlog nog schier dagelijks gevoe
len en zijn de problemen welke om
oplossing vragen ontelbaar.
Van haar verantwoordelijkheid
te dezen is de Regeering zich diep
bewust. Haar voornemens zijn U
uit de troonrede bekend en zij
wenscht thans met de spade op
den schouder om het beeld van
Thorbecke te gebruiken aan
den slag te gaan. Zij is er van
overtuigd, dat ook U, Leden van
de Staten-Generaal, bereid bent
het op U rustende deel der ver
antwoordelijkheid voor 's Lands
zaken te aanvaarden en in ge
meen overleg met de Regeering
de ter zake noodige maatregelen
te treffen. Dat het voor de Re
geering slechts dan mogelijk is
haar bijna onmenschelijke zware
taak naar behooren te verrichten,
indien zij' zich geschraagd weet
door het vertrouwen van een zoo
breed mogelijke meerderheid uit
de Staten-Generaal behoeft nau
welijks vermelding.
Moge Gods zegen ons werk ten
deel vallen en het ons gegeven
zijn voor het Nederlandsche volk
den weg te hanen naar een min
der zorgvolle toekomst.
In naam der Koningin en daar
toe door Haar gemachtigd, ver
klaar ik de jaarlijksche gewone
zitting der Staten-Generaal te zijn
geopend."
De commissie heeft den Minis
ter-President vervolgens uitge
leide gedaan.
Nadat de commissie van in- en
uitgeleide in de zaal was terug
gekeerd en Mr. Rip had medege
deeld, dat de commissie zich van
haar taak gekweten had, sloot de
Voorzitter de vereenigde vergade
ring.
Hugh Dalton heeft medegedeeld,
dat de verhouding tusschen het
pond sterling en den Amerikaan-
schen dollar geen verandering zal
ondergaan.
Maandagmiddag 3.30 uur betrad
onze Prinses de congreszaal en
nadat H. K. H. op het podium had
plaats genomen sprak de voorzit
ter van het congres. Dr. J. H.
Tuntler, directeur van den Am-
sterdamschen Gemeentelijken Ge
neeskundigen Dienst zijn wel
komstwoord uit. „Zij die het na
tionaal congres „Volksgezondheid
1946" hebben voorbereid", aldus
Dr. J. H. Tuntler, „weten, dat er
grootere waarden zijn voor het
leven dan die der gezondheid.
Maar zij hebben ook de overtui
ging, dat niet voldoende alge
meen wordt beseft, dat de belan
gen der volksgezondheid van
grootere beteekenis zijn dan de
mèeste andere belangen.
Spreker bracht vervolgens dank
aan H M. de Koningin, die zich
bereid verklaarde Beschermvrou
we van het congres te worden.
In het gulden hoek voor de tu-
bereuleuse kinderen, dat in 1908
verscheèn, werd door H. M. de
Koningin de spreuk geschreven:
tandem fit surcuius arbor: einde
lijk wordt het rijsje een boom.
Het is de wapenspreuk van
Prins Maurits.
De voorzitter stelde voor om dit
koninklijk woord te kiezen als
devies voor het congres. Moge
De première te Ottawa van de
film „Theirs is the Glory", over
de luchtlandingen bij Arnhem in
1944 is door vooraanstaande re.-
geerings-, militaire- en diploma
tieke persoonlijkheden bijge
woond. De zaakgelastigde bij de
Nederlandsche Legatie en ande
ren hielden toespraken.
,„Pray with us that theirs may
'be "the eternal glory in the heaven
we have in Jesus Christ" met deze
woorden werd de requiem-mis
ingeleid, welke het begin vormde
van de herdenkingsplechtigheden
in Oosterbeek en Arnhem en
welke Dinsdagmorgen te 8.30 uur
onder een triest neervallende
regen, die velen naar een paraplu
deed grijpen, begon. Deze mis
werd opgedragen door Pastoor
Bruggeman van Oosterbeek, ge
assisteerd door Pastoor Hagen
van Doorwerth als diaken en
„father" Dijker, den Hollandschen
priester, die in de September
dagen van 1944 geestelijken bij
stand heeft verleend aan de strij
ders der Engelsche troepen. Ge
lukkig klaarde het weer eenigs-
zins op toen de Engelsche herden.
kingsdienst om 10 uur begon.
Deze dienst werd ingeleid door
het spelen van het Engelsche,
Poolsche en Nederlandsche volks
lied, waarna een korte inleiding.
Gezang 282 uit de nieuwe bundel
der Nederlandsch Hervormde
Kerk in twee talen werd gezon
gen. Hierna werd in twee talen
gebeden, waarna Generaal XR. E.
Urquhart de bijbellezing verricht
te. Hij las voor uit Openbaringen
hoofdstuk VU de verzen 917.
Reverent Harlow hield een korte
preek, waarin hij het leven dat wij
hier op aarde leiden vergeleek met
een race op een renbaan, dat wij
de verantwoordelijkheid voor een
betere toekomst op ons willen
nemen. Deze race, die voor ons
ligt, zal al onze krachten vergen
om hem tot een goed einde te
brengen. Na eenige Gezangen
wederom in het Engelsch en Ne
derlandsch, werd het gebed van
de Air-Bornetroepen opgezegd en
de zegen gegeven door reverent
Harlow, die geassisteerd werd door
drie andere Engelsche aalmoeze
niers, die, evenals reverent Har
low indertijd ook behoorden tot
degenen, die de dropping van de
First Airbornedivisie medemaak-
ten.
„The last post", het signaal van
afscheid aan de strijdmakkers, die
op het slagveld zijn achtergeble
ven, werd ook bij deze herdenking
geblazen door één van de Airbor-
nes van 1944, gevolgd door de
reveille.
Ook in den Roomsch-Katholieken
dienst werden deze signalen onder
indrukwekkende stilte gegeven,
met de duizenden en duizenden
belangstellenden rond en op het
kerkhof.
Indrukwekkende bloemenhulde
door schoolkinderen.
Toen werd na de absoute het
signaal geblazen bij het graf van
Father Benson, een van de Brit
sche aalmoezeniers, die tijdens de
gevechten van 1944 den dood
vond.
Zeer indrukwekkend was het
stil naar voren komen van de
Oosterbeeksche schoolkinderen en
anderen, die een graf van een sol
daat geadopteerd hebben en die
bij deze gelegenheid na afloop van
den dienst in stilte op ieder der
1800 graven bloemen legden, een
daad, welke niet naliet op de bede
vaartgangers uit Engeland een
diepen indruk te maken. Tal van
autoriteiten woonden de plechtig
heid bij.
Generaal Urquhart was de eer
ste, die een krans legde op het
midden van het kerkhof, aan den
voet van de hooge vlaggemast,
waaraan de Union Jack breeduit
wapperde. Namens de Airbornes
en hun nabestaanden werd ook
een krans gelegd, evenals door
den Commissaris der Koningin in
de provincie Gelderland, een depu
tatie van het Roode Kruis en ook
door den Burgemeester van Ren-
kum, namens de ingezetenen van
deze gemeente.
(Zie verder pag. 2. Ie kol.)
deze, door onze Beschermvrouwe
gekozpn spreuk ons met geest
drift bezielen, om mede te helpen
ons klein maar dierbaar land op
te heffen uit de ellende, waarin
het door de overweldigers werd
gebracht.
Zich richtend tot Prinses
Juliana vervolgde spreker:
Koninklijke Hoogheid.
Grooten dank zijn wij verschul
digd aan U. Gij hebt niet alleen
erin toegestemd eére-voorzitstei
van bet nationaal congres „Volks
gezondheid 1946" te zijn, maar gij
hebt ook toegezegd het congres
te willen openen. Als gij straks
het woord tot ons wilt richten zul
len wij herinnerd worden aan den
tijd onzer diepste ellende, toen wij
Uw stem hebben gehoord van ver
over zee, waardoor gij velen weer
waarde aan het leven deed hech
ten, waarvan de last door het
lange lijden ondragelijk was ge
worden. Moge uw stem ook heden
de redding beteekenen van velen,
die door ziekte worden geteisterd
of bedreigd.
Het Nationaal Congres Volks
gezondheid 1946 wenscht Uwe
Koninklijke Hoogheid toe: Gods
zegen ruste op U en op Uw gezin.
Gods zegen ruste op Uw werk.
H. K. H. Prinses Juliana open
de daarna het congres met het
uitspreken van de volgende rede:
„Wij allen, zooals wij hier bijeen
zijn, zijn diep doordrongen van het
groote belang van de zorg voor de
lichamelijke en geestelijke volks
gezondheid en weten, hoeveel
schade de oorlog op dit gebied
heeft teweeggebracht. Het is mij
dan ook een bijzonder voorrecht,
hedenmiddag in uw midden aan
wezig te mogen zijn. Het Natio
naal Congres Volksgezondheid
1946 wil naast een juist overzicht
van aard en uitgebreidheid van de
wegen vinden om te pogen op kor
ten termijn verbetering aan te-
brengen en zoo levensgeluk te
geven aan het geheele volk, dat in
een totalen strijd betrokken is ge
weest.
Is de taak tot herstel van de
volksgezondheid in ons land, dat
voor den oorlog medisch-hygië
nisch op zoo'n hoog peil stond
ik herinner slechts aan het lage
cijfer der zuigelingensterfte al
zeer groot te noemen, die ten aan
zien van het rijk over zee is
enorm. Door mijn werk bij het
Nederlandsche Roode Kruis en uit
vele persoonlijke gesprekken en
correspondentie weet ik, dat er
reeds veel voor en in de overzee-
sche gehiedsdeelen wordt gedaan,
doch groot is nog het tekort aan
medisch en sociaal onderlegde
krachten, voor wie veel dankbare
arbeid te verrichten valt.
Hoe groot het terrein is, waar
over de sociale medische zorg zich
in de toekomst heeft uit te strek
ken, moge blijken uit het pro
gramma en het congresnummer
van het tijdschrift voor sociale
geneeskunde.
Kwesties als voedingsvoorlich
ting, volkshuisvesting uit hygië
nisch oogpunt, de medische paeda-
gogische zorg, sociale verzekering
en" ouderdomszorg, lichamelijke
opvoeding en sportkeuring,' oplei
ding en herscholing van invaliden
tot nuttige leden der maatschap
pij, die hun zelfvertrouwen her
vonden, de overweldigende medi
sche problemen in de tropen, al
deze vragen dringen zich aan ons
op. Streven naar een oplossing
hiervan, beteekent medehelpen
aan het geestelijk en lichamelijk
herstel van ons volk, hier en in
overzeesche gehiedsdeelen.
Ik open dit congres met den
wensch uit te spreken, dat allen,
wien de volksgezondheid ter harte
gaat, hiertoe zoo veel in hun ver
mogen ligt, zullen bijdragen."
japai Som op do sum apjouuM.
'joop fjq
pasj dopeS apiiM ui ug „juajaaq
-Sruai uaiaora 'uajaoAjaA apqunui
uaaS aia1' :uoq Ciq pjuq ooz ap
-Mnaajqos 'apuBBjs uajguM. u,z do
iqoaj 'Sbis-uibbz uba quuH 0Bf
'Sma; }jbba apuaSaqA
ui uaniBMq ua uapjaaq suagBAV
'U9[8Aaq ojuq
-uuujsjaA .jpeq s;qoajs uajjopi ap
uapiiuq puaJuqaS issoyv 'uapjaS
-ia^s uapjuud 'puo^eiuo ginddo^sdo
dop
ua ju.ioa
'uaSaqA
uaiz ut ;qoni ap uaSSiuq re;uan
-jCia uaa ^uuqjaiqoaJ unq ubb uau
-ubui ap uappuq maan 1Tn najjjaA
}aq bu iJoyi 'uipeq SuijqoBMjaA
ua^tnq uadaqaaA uajn a^saaa aa
puujuo uap
-jnads uapjuud ap sjpz 'uaqaoz aq.
Suiqqap paaaag gutmredsdoi ui ua;
-uz ua uadaoji aqospgug jo aqos
-uuuqijarav pui guipouijuo uaa
Muaaagoo qia uaiiqoBAuaA 'p;ajaq
jin uapiaiq az" 'uup xaz '„enn ap
uup jauraiqs ubjum uapauud aa''
'uaop ai puapAA laiu 'rjuz jCip
-qo}s ua apjaa;uuq ufq ap juupd
-;noz uaa spa aip 'sny uap quuui
-jaApaai pin guzaq 'uaguM ufiz
UU99A do;qoaa 'uuuiaxaia U1P
pannpag pnoqpodo Jtp
puq pa guuj aj, 'uapiqos a; do uio
uias uaa pipe uaa ioop suaguM
ap jug jbbth 'gou Ciq apiaduioui
„apunqaupAups a^uiuiupjaA''
•uaguM ua;upaA .saayi
ap UBA IB Ja sr
pjapuoq amain
uappiui p.xaaqaq'
uapjBud aaMq
japioziooq ap do
uaa ua uauioi
ap apaqog eaa
puauuudsMnuaz
-8Maq ui qoiz t
'uapiuuq uadaaM
Pttinieiaag 26 rirptemner ihiu.
Leger des Heils.
Terneuzen: 7.30 u. Bijzondere
weeksamenkomst.
spreken en werkq
luisteren, luisteren
hart, luisteren naai]
der ons te zeggen
DAT is niet zooi
lijkt dat zoo.
varing rijp geworc]
we hebben soms
dat we het leven
en onbewust steuii
ervaring, maar toch
kan soms een ontr
met een mensch die
die belangstelling
moeilijkheden en
Wat een verademul
tert, luistert... en g|
blijk van een gro
heid te bezitten,
knap, belezen bestil
wijs. Tot die echt^
klimmen maar we
op en toch het eerJ
echte levenswijsheiq
ren, luisteren naaij
alle dingen naar
houd heeft doorproe
vandaag dit woo|
king:
De Vreeze des He*j
ginsel der wetensc
zen verachten wijs
doeld als den
echte levenswijshei<
de ware levensken
klein waren leerde:
4. Later werden
tallen, steeds gro
het werden rekenk
men, die alle geb;
dat eene simpele
Daar schuilt een d
de zin daarvan te
I in het wijsgeerig
moet naast onze
j wijsheid groeien
wijsheid. Niet
wilde weg, ongesm
kend en in verwan
^jN nu is er geen
G zegt de Wij®
des Heeren. Vreez<
i gen eerbied, en wi
jegens God, luist'
leer, die groeit
en wordt verstj
delen leert zui
een reine geest, diej
levenskennis
schuilt een krab
maar ook een rust,
in we leeren luiste:
ken en niemand no,
daan zonder zegen
het zijn de dwazen
en tucht verachten
Vijftien function;
Engelschen stede
een zevendaags ve
land te Londen ter
zijn de gasten ge
j Nederlandsch lij
Volkshuisvesting e
en hebben de door
troffen gebieden be:
terdam, Amsteri
Nijmegen en het eil:
H. W. J. Heek
het Instituut voor
Engeland heeft aa
gever van het A.b
dat hij zeer getro!
den snellen weder
zwaartstgetroffen
den physieken we<
treft, aldus Heek,
derlanders evenveel 1,
wij.
Geschriften
toekomst va
Een speciale corr
het A.N.P. seint: T',
genooten van de m
schuldigden reeds
Neurenberg zijn enL I
zoek aan de gevan
wacht Seyss Inqui
met ongeduld op B
zijn vrouw en eenig
in het huwelijk gel
Dit is temeer op
Prau Seyss op he
een dorpje nabij Sa i
dus niet ver van N
Seyss heeft than:
ger aan het gereeh
stappen te doen
