Dl I /WCUèWh^Wlh
VRAGEN VAN DEN DAG
Het vredesoffensief der Kleine Naties
te Parijs,
NDAl
De atoombom
MAANDAG 5 AUGUSTUS 1946.
geen middel voor het
oplossen van geschillen.
Dr Evatt.
steunt de critiek.
De werkzaamheden aan
de Moerdijkbrug.
Comm. hoofdkwartier in
China gebombardeerd
Interview van
Baron Van Boetzelaer*
Republikeinsch protest.
Herstel van het
vliegveld Haamstede.
Surinaamsche delegatie
te Paramaribo
aangekomen.
N EN,„H(
EDIKBEUI
2.3I
10
•4
I
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N.
M. I. te De Bilt, geldig tot
hedenavond:
Warm weer.
Warm weer, met aanvan
kelijk weinig of geen be
wolking; zwakke wind uit
Zuidelijke richting, later
'toenemende bewolking;
kans' op onweer.
VRIJE
Verschijnt dageljj ts
2de Jaargang No. 267.
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Ternei zen.
Advertentieprijs:
per mm. 10 ct.; minimum
per advertentie f 1.5C
inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
1—5 regels 60 ct.: iedere
regel rreer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 cL meer
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Toen de reglementscommissie Za
terdagmorgen bijeenkwam, deelde
de Nederlandsche afgevaardigde,
Jhr. Van Starkenborgh Stachou-
wer, mede, dat Nederland zijn
amendement voorzitterschap
uitsluitend door Frankrijk te be-
kleeden intrekt, aangezien Bi-
dault heeft verklaard dat hij het
voorzitterschap slechts zou kun
nen aanvaarden op den wensch
van alle vertegenwoordigde lan
den. Jhr. Van Starkenborgh stel
de voor, dat de conferentie haar
voorzitter eenvoudig zou kiezen.
De afgevaardigde van N. Zee
land steunde dit voorstel en trok
zijn amendement van dezelfde
strekking eveneens in.
Dr. Clementis (Tsjecho-Slow.)
verklaarde zich tegen dit nieuwe
Nederlandsche voorstel en ver
zocht de conferentie het oorspron
kelijke voorstel van de Groote
Vier rouleerend voorzitter
schap te steunen. Als we zulk
een eenvoudige kwestie niet kun
nen oplossen, zoo zeide hij, hoe
kunnen we dan ooit een duurza-
men vrede tot stand brengen
De afgevaardigde van Brazilië
steunde het Nederlandsche voor
stel. Hg hoopte echter, dat Bi-
dault op de plenaire zitting zou
worden gekozen.
Ook België steunde het Neder
landsche voorstel, terwijl Molotof
zich er tegen verklaarde. Hij is
van meening, dat de Groote Vier
zich niet moeten terugtrekken
van de verantwoordelijkheid der
eens genomen beslissing. De dis
cussie op dit punt, aldus Molotof,
waarbij bepaalde landen tegen
elkaar opstaan, moet wel ver
warring in de wereld teweeg
brengen. Welk belang, zoo ging hij
voort, heeft Nederland of eenig
ander land er by een scheuring
tusschen de Groote Vier te ver
oorzaken?
MacNeil (Engeland) steunde
Molotof.
Dr. Evatt (Austr.) antwoordde
op de verklaringen van Molotof
en MacNeil en zeide, dat op een
conferentie van gelijkgerechtigden
deze conferentie ook het recht
heeft haar eigen voorzitter te
kiezen. Fel viel hij de woorden
van Molotof aan, die naar hij zei
de het welslagen van de confe
rentie wel eens sterk zou kunnen
benadeelen. We zijn hier bijeen
gekomen om verbeteringen voor
te stellen, opdat de Ministers der
Groote Vier tenslotte op enkele
punten tot betere beslissingen zul
len komen.
Jhr. Van Starkenborgh sprak
Molotof's beschuldiging wat be
treft het veroorzaken van een
scheuring tegen.
De Commissie voor de bepaling
van de uitwerking van de atoom
bom heeft rapport aan President
Truman uitgebracht. Naar aan
leiding van de experimenten te
Bikini.
Volgens deze commissie is ver
snippering van de oorlogsvloten
en decentralisatie van de haven
werken het eenige middel tegen
de doodelijke uitstraling van de
atoombom, hoewel door wijziging
van den bouw der oorlogsschepen
meerdere immuniteit kan worden
verkregen. De beste verdediging
is wel de afstand. Zooals reeds
was bewezen door Hiroshima en
Nagasaki hebben de proeven bij
Bikini bevestigd, dat door de
atoombom geheele naties kunnen
worden vernietigd.
Het is duidelijk, dat de eenige
waarborg voor veiligheid in de
wereld gelegen is in het afschaf
fer. van oorlog als middel om ge
schillen op te lossen.
Byrnes (V.S.) schaarde zich
achter het indertijd door de Mi
nisters van Buiteniandsche Za
ken der Groote Vier genomen be
sluit. Geen enkele afzonderlijke
afgevaardigde zal de geheele con
ferentie achter zich krijgen, aldus
Byrnes. Naar zijn meening was
de kwestie niet zoo belangrijk.
Het speet hem dat sommige an
deren er anders over dachten, te
meer daar hij volledig vertrouwen
heeft in de eerlijkheid en den
goeden wil van alle leden van de
conferentie.
Mijn goede vriend Molotof, al
dus Byrnes, is veel aan de kwes
tie van het voorzitterschap gele
gen. Mij persoonlijk kan het niet
zooveel schelen. Het eenige wat
ik wensch is dat we dit punt ein
delijk eens oplossen, zonder dat
hierdoor een atmosfeer van wan
trouwen wordt geschapen.
De voorzitter, Spaak, sloot het
debat van de commissie voor de
regelementen nadat het nieuwe
Nederlandsche amendement met
12 tegen 8 stemmen en een ont
houding was verworpen.
De volgende landen stemden
voor: Nederland Brazilië, Austra
lië, België, Griekenland, India,
Nieuw Zeeland en Zuid Afrika
(zij wilden dus de conferentie vrij
laten in het kiezen van hun eigen
voorzitter. Ethiopië onthield zich
van stemming.
Zonder stemming werden de
punten 2 tot 5 van het door de
Groote Vier voorgestelde regle
ment aanvaard. Deze punten
betreffen: Het voorzitterschap,
de samenstelling van de commis
sie, de talen en het secretariaat.
Heden viert Prinses Irene
Haar zevende verjaardag.
Wij bieden Haar met Haar
Grootouders, Ouders en Zusjes
van ganscher harte onze harte
lijke gelukwensch aan.
Volgens een verklaring van het
Britsche Ministerie van Koloniën
heeft de Palestijnsche.tiregeering
een tweetal documenten van de
Hagana (Joodsche ondergrondsche
beweging in Palestina) gevonden,
waarin weliswaar het opblazen
van het Koning Davi.I hotel wordt
veroordeeld, doch die instructies
voor de Joden inhouden ten aan
zien van hun gedrag bij razzia's.
Punt voor punt bestormen de
kleine en middelgroote naties het
door de Groote Vier voorgestelde
reglement. Nieuw Zeeland viel
het rouleerende voorzitterschap
aan, gesteund door Nederland,
Brazilië, Australië en Canada.
Deze landen waren van meening,
dat het permanente voorzitter
schap van Frankrijk als gastheer
alle afgunst zou vermijden.
Dr. Evatt (Australië) verklaar
de, dat het onjuist was van Vys-
jinski (U.S.S.R.) te beweren, dat
de groote vijf de leiding bij de be
sprekingen behooren te hebben.
Vysjinksi voerde nog aan, dat, in
dien Frankrijk het permanente
voorzitterschap zou bekleeden,
men licht geneigd zou zijn dit
land. verantwoordelijk te stellen
voor een eventueel mislukken der
conferentie.
N. Zeeland weigerde echter het
amendement in te trekken en de
besprekingen op dit punt hepen
tenslotte dood.
Het was de vijfde maal, dat de
kleine naties een aanval op het
door de Groote Vier voorgestelde
beleid deden, steeds onder leiding
van Dr. Evatt. De overige vier
eischen zijn
1. Enkelvoudige meerderheid
in plaats van twee derde meerder
heid;
2. zitting in alle commissies;
3. het recht ieder willekeurige
kwestie in verhand met de vredes
verdragen op te werpen;
4. het recht gehoord te wor
den door de commissies, waarin
men niet rechtstreeks vertegen
woordigd is.
Het mislukte debat begon nadat
de Poolsche afgevaardigde zijn
amendement rechtstreeksche
Poolsche vertegenwoordiging in
de economische commissie voor de
drie Balkan-verdragen had in
getrokken.
Den geheelen dag was de ver
gaderzaal slechts voor ongeveer
een derde deel bezet, terwijl tegen
het einde het gehoor steeds klei
ner werd. Molotof en Byrnes wa
ren een groot deel van den dag
niét aanwezig en de plaatsen van
de Amerikaansche delegatie waren
practisch onbezet. Ook Attlee
verwijderde zich reeds voor het
einde van de zitting.
Vrijdagmorgen is bij de Moer
dijk de tweede aan de verkeers-
hrug uitgeleende spoorbrugover
spanning naar de spoorbrug
teruggebracht, terwijl een nieuwe
overspanning in de verkeersbrug
is geplaatst.
Evenals dit 20 Juli het geval
was hij een soortgelijke ma
noeuvre verrichtte de firma Penn
en Bauduin ook ditmaal de om
vangrijke werkzaamheden zonder
eenige hapering. De verkeers
brug is nu geheel compleet. Aan
de spoorbrug mist nog één, welke
op de hulppeilers gereed staat.
De verkeersbrug is wederom
voor het verkeer opengesteld,
terwijl aan de spoorbrug de laat
ste werkzaamheden worden ver
richt om tijdig gereed te zijn voor
officieele opening op 24 Augustus
en de ingebruikneming op 26 Aug.
Op onze administratie lig
gen de passagierslijsten van
het m.s. .Klipfontein" ter
inzage.
Generaal Tsjoe en Lai, de lei
der der communisten in China,
ontving terwijl hij in conferentie
was met generaal Marshall, de
Amerikaansche bemiddelaar in
China, de mededeeling, dat zeven
Amerikaansche vliegtuigen het
communistische hoofdkwartier
Jenan gedurende 20 minuten ge
bombardeerd hebben.
Na de zitting der Vredesconfe
rentie van Vrijdag heeft een me
dewerker van Agence France
Presse een onderhoud gehad met
den Nederlandschen Minister van
Buiteniandsche Zaken Baron Van
Boetzelaer van Oosterhout, tij
dens hetwelk deze verklaarde,
dat 't vredesverdrag met Duitsch-
land voor Nederland het belang
rijkst blijft. Een economisch ge
zond Duitschland is voor ons van
vitaal belang.
Ik voor mij geloof niet, aldus
Baron Van Boetzelaer, dat
Duitschland in talrijke staten kan
worden* verdeeld, tenzij de Geal
lieerden het ten minste 20 jaar
bezet houden hetgeen zeer on
waarschijnlijk is. Ik geloof even
min, dat men het Ruhrgebied van
de rest van Duitschland kan
scheiden, doch ben voorstander
van een strenge en langdurige
contröle op dit industriegebied.
Wij vragen kleine grenswijzigin
gen met Duitschland. Deze zijn
op het oogenblik in studie. Het
scheppen van een te groote
Duitsche minderheid zou onver
mijdelijk een bron van conflicten
voor de toekomst be teekenen.
Antara meldt, dat het Republi-
keinsche Ministerie van Buiten
iandsche Zaken bij het Geallieerd
opperbevel een protest heeft in
gediend tegen het opbrengen
naar Soerabaja van 2 Republi-
keinsche schepen door de Neder
landsche Marine. Bedoelde sche
pen hadden respectievelijk 70 ton
suiker en 42 ton zout aan boord.
In het protest werden de onmid
dellijke teruggave van de lading
en voorkoming van herhaling van
zulke kwesties geëischt.
Dei Rijksluchtvaartdienst werkt
plannen uit voor het definitieve
herstel en vergrooting van het
vliegveld Haamstede. Gehoopt
wordt, dat zoo spoedig mogelijk
met de werkzaamheden een be
gin kan worden gemaakt. Het
grondonderzoek dat vorige maand'
heeft plaats gehad, heeft een
goed resultaat opgeleverd. Thans
is men bezig met het vervoer van
de 1780 tankmijnen naar de ha
ven van Burghsluis, vanwaar deze
met een L.t.c. worden afgevoerd
en in zee gestort.
De Surinaamsche Staten-dele-
gatie is Donderdag in Paramaribo
aangekomen. Zij werd door een
enthousiaste menigte welkom ge-
heeten. Lima Po ontkende, dat de
delegaties met een ontwerp-con-
stitutie zijn teruggekeerd, zooals
Da Costa Gomez in een interview
met Aneta te New York gezegd
zou hebben. Hij verklaarde even
wel, dat zij van de regeering de
positieve toezegging hadden ge
kregen ten aanzien van wijziging
der bestaande wetten.
•ut puni joq qojj ubbabjb}( o.
•ubb
Suta uoSoa uo uijojs UBa 'opnoq
UBA jqOBU UOg 'pJBg TOOM JOq UO
JOJJUOp JBq SBM J9H 'UOgJlOJJJOA
oiOiapuio uo>[ ubbabjbji 00 'pinaq
-ÓS uop-spii jgq sbm ann j(0 tno
,,'Subx ooz jjnnp jBp
uo 'of joom 'uojoouojojoj Joout
jubm 'uojiqpBM 97 oCjoeq uoo jïbiu
joiq dooi >il" :toz puoStpinqosjuo
-joa uo tub Mg jb uioq do ubbjm
jox 'uoJoqsCi JOjsoouraSjnq uosjoa
uop Olp SBZ pjOpUOAVJOA JBM UO
StjoiSsawoth: -uoop joq ubb o[j
-o5*St S'BjgU'rêë'/ TTTRA .TOlSOOUIOSjnq
euoo Sou Ciq JBp 'uoSSoz ueg ibam
gio UT OTP 'UBUtOIOTa UBBpt dQ
i UOAOiqoS ■BP'BUBO UT
JOUI goo JIUOA op SBM UTOUBBAA
poop op Rq puoA pioqjB
UBA SJBBld UI JBBpf 'UOSjOZ UOp
-noz „jioqjy" jooa sjoqoejmq 8P
jupuió 'uepaoMoS JO.'as'N Jojbi
öq sbm 'Sbisuebbz <R> Snjox
•jdupS uoop
jo Ciq pieq uoSotujoa uioig ueg
•uojózoS Bguourv ui jom Sou pBq
JS.'H'S'N thiosSbisuibbz a!P u3
'ufruog uoo jo
-oS 3IUIOM qooj uo
uopuuoA Sbistubbz dlo -jqoozoq
gBBA JBBq jubibS oqosjmq JBBq
jbbm 'uoznoujox ui odBjsoo op Ciq
,.joo;uBg do" jbz 'puig Swojoojds
uo Sqoggnd jbmjot uoo 'oCjuoiq
'goJ7 uo opsjoj uo ojsuBp uo pooi
pjBBd Qq oiM jout 'ofquoia S,J9J
-soouxoSanq uba (pooi uj uup op
-jog UT JOOUI SlIIOJS JBBUl) pooi UO
opjon ui jsoomoS iozoSjoui oMinoij
op pfij uoSubi sbm sqooBg ug
•uopaoMoS uoaogaoAjin sbm Sb is
-UIBBZ UBA J0pBAJO8.mqrJ.BB8OJ.inS
SIB gqquoSoo Stibzuo uoo do oip
'jooq uoABjq uop 'uBuxoioiq ubbh
joui pBq pjoojoA u:
-oS ..juBujnoiJoqo"
BVm j,a juoouioSiB
-uoC otoojï 'uoCib:
UBA SuipiOI op 78UI
•jo oqosjmq op uej
00 -JSOOMOS JOOM
pUOAB UOip SBM ,,J
'ufi
uossuh SP sSbbp ut
'jqoizjiruooA oStjjo
-goi jqoBU oip dons
-0AO joh "jdoouoS p
uoo joj snp qojz
DE ENGELSCHE KOLONIALE
POLITIEK IN PALESTINA.
We zijn ons hier in Nederland
Iklaar bewust hoe de oogen der
wereld gericht zijn op de afwik
keling' der situatie in Indonesië.
We worden trouw op de hoogte
gehouden van de opinie der
wereldl over deze uiterst moeilijke
kwestie en niet in 't minst heeft
men er in Engeland, zelf koloniale
mogendheid groote belangstelling
voor en critiek niet het minst
uit de kringen der linksche groe
pen, is ons niet gespaard. Maar
de situatie in Palestina beteekent
voor Engeland' blijkbaar evenzeer
een groot probleem, en het ljjkt
er nog niet op, dat de onrust daar
bezworen is, of dat er ook maar
een schijn van een oplossing ge
vonden is. Want het Ameri-
kaansch-Britsche voorstel om
Palestina in vier districten te
verdeelen en het aan de bevolking
over te laten hoeveel rondzwer
vende Jodengenooten naar de op
deze wijze ontstane Joodsche Pro
vincie zullen kunnen immigree-
ren. lijkt ons niet meer dan een
stuntelig proef ballont je!
Herbert Morrison verklaarde in
het Lagerhuis: ,De toestand in
Palestina kan geen uitstel glijden.
Wij zullen de besprekingen met
de Arabieren en de Joden, om tot
een grondwettelijke regeling te
komen, voortzetten." Men gaat
hierbij van de gedachte uit, dat
dit plan zoowel voor de Arabische
als de Joodsche gemeenschap vele
voordeelen zal opleveren.
Of dit een oplossing is. valt
ernstig te betwijfelen, want de
uitvoering behoort practisch tot
de onmogelijkheden. Arabieren
en Joden zitten door het geheele
gebied' verspreid met hun zaken
en. bedrijven die hjin practische
wisselwerking meebrengen, zoodat
het zelfs economisch onjuist ge
acht moet worden om tot een
provincie-indeeling te komen.
Deze verhuizingen zullen de nood
zakelijke rust evenmin bewerk
stelligen. Ook deze maatregel is
halfslachtig, zooals de heele poli
tiek van Engeland ten opzichte
van Palestina altijd halfslachtig
is geweest. Men heeft het als
een voordeel aangemerkt, dat
Engeland zich politiek niet laat
binden aan een bepaalden lijn,
maar de politiek voert die op er
varing berust. Wie dit overigens
prijzen wil, in Palestina heeft dit
tot zielige resultaten geleid. Juist
omdat men geen vast omlijnd
plan had voor de toekomstige
status van Palestina heeft men
steeds de slappe weg gekozen van
het compromis, dan weer met de
Joden dan weer met de Arabie
ren, en het logisch verklaarbaar
dat door beide groepen om beur
ten getast wordt in hoeverre zij
hun rechten kunnen uitbuiten
•ten opzichte van den ander en
Engeland zonder in conflict te
komen.
Helaas wees dan telkens het
vaak bloedig conflict uit, dat men
te ver gegaan was. Dit alles is
mogelijk, omdat er geen vaste
richtlijnen zijnj en' ook de laatst
voorgestelde verdeeling is onpo
sitief. Hiermede laat Engeland
opnieuw de kans open om aan hun
standpunt te wrikken - gevolg:
nieuwe onrust. Neen, hier is noo-
dic een krachtige positieve poli
tiek, die overtuigt dat men zich
bij de feiten heeft neer te leggen,
wil men verdere conflicten ver
mijden.
Palestina heeft plaats voor
veel immigranten, doch hun plaats
en! rust moet verzekerd zijn. De
wereldopinie verzet zich tegen
deze politiek, die de welvaart en
de rust van een goed land laten
verongelukken. Als Engeland
geen betere richtlijnen vindt zal
haar geroemde koloniale politiek
aan prestige inboeten, want de
gebeurtenissen in Palestina vor
men een weinig verkwikkelijke
geschiedenis in de wereld.
aiawtnjiAi - -I
De Koningin heeft mij opge
dragen tevens te kennen te geven,
dat zij met instemming kennis
nam van de overtuiging der Eer
ste Kamer, dat de tallooze moei
lijkheden op staatkundig, econo
misch, sociaal en geestelijk gebied
door den toegewijden arbeid van
ieder die is geroepen aan 's lands
welzijn mede te werken, zullen
kunnen worden overwonnen.
innaar zullen
od de poort za!
n lieidt.
•r Hem zinigen
'eel gerust Uw
*vat U 't harte
r trouwe hoed'
1 Hem die t al
|nt door Hem
Imaohtige God
is onze Vader
I de schuld
sn we in de rui:
op het Kruis,
onze onvrede
opnieuw onze
onze onrust wo
terklied verkwik
s Ulw verzoener
t het rustpunt v
iudt dan wat ge I
lat niet los wat «I
ïttrekt U niet
IJ greep.
,em in met het|
nte:
n, Heer, ik wil vl
lijf d'Uw' altijd
aterdag 10 AugH
Ned. Herv. I
neuzen: 7.30 u M
Zondag 11 Aug
Ned. Herv.
•neuzen: 10 u.
Ilift, Zend. Leerl
/ewe (Z. O. Cell
)s. J. C. Sickesz.
iskil: 10 u. Ds.
u. Ds. J. van de
•las van Gent.
el: 10 u. Leesd
)s. J. van der Gij
•an Gent.
imsiag: 9.30 u.
A. Talma.
ek: 10 u. en 2.!
Cromhout.
josterzande: 10
Jaraber. Bed. H.
van Gent: 10p
le Graaö. L
ilippine: 2.30 u.
>er. van Klooste»
1st: 10 u. Ds.
üdes.
iofdplaat: 10 u. EB
jrvliet: 2.30 u.
dam.
sendijke: 5 u. Ds.B
AischeidspredicaiB
•oede: 9 u. den hp
euwvliet: 10.45
v. Pelt.
•tranchementIfl
nouw. Bed. H. D<P
Doopsgezinde
»rdenburg: 10 u.
thenius.
Chr. Gerefj
amslag: 9.30 u.
T. C. van Raven|
Gereformeer
n neuzen: 10 u
van Strien, van
xel: 10 u. en 2
Couvée.
bek (jn de Chr.
m 2.30 u. Ds. F. I
aamslag: 9.30 u.jj
Rolloos, van Zwv
Gereformeeri L
(Vrijgemaakt Ar11
erneuzen: 10 u. e_
Breen, van Amsfl|
oek: 10 u. en 2.30
Oud-Geref. Q
erneuzen: 9.30 u
Leesdienst.
Gereformeerde
erneuzen: 9.30 1
Leesdienst.
oek9.30 u.. 2 u
dienst.
Roomsch-Kath(ji|
'erneuzen: 7 u., 6M
H.H. Missen; 2.31
luist: 6.30 u„ 7.45
H. Missen. I
llinge: 7 u„ 8.3y
H. Missen.
St. Jansteen; 7.30 <y
u. H. Missen I
Leger des£|
neuzen: 10 u.HL
Krommenhoek; M
nant H. Wouda.j
1
Tusschen Malin
zijn tweè militaireil
vernietigen van (I
munitie-depót.