;ond ND Een federatie van Autonome Staten? li/eceidnieuws in ftiUen. VRAGEN VAN DEN DAG SOEK! Zeeuwsch-Vlaande Oorlogsbrand| Propaganda bijeenkomst van „Oost" en „West" in het Indische instituut» Verkoop Prinsjesdag op 23 Juli» UKE GOD VRIJDAG 19 JULI 1946. AP" immuun van Meubelen vrij, Eerste besprekingen te Malino. Dakloozc kinderen uit Duitsche detineeringskampen. Belgische ex-politieke gevangenen komen bevolking van Vught danken. De autonomie van Curagao. Een Karavaan trok het land door WEERSVERWACHTING medegedeeld door he. K.N M.I. 'e De Bilt geldig tot hedenavond. Weinig verandering. Zwaar bewolkt met tijde lijke opklaringen. Enkele regenbuien, hier en daar met onweer. Weinig veran dering in temperatuur. Ma tige Zuidelijke wind. DE VRIJE 2de Jaargang No. 253. Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Terneuzen. Advertentieprijs: per mm 19 ct.; minimum per advertentie f 1.5C Inzendingen advertenties tot des namiddags 4 uur. Rubriek kl. advertenties: 15 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer i Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal, itburg 1,50 5 uur Op initiatief van het comité voor actieve democratie is Woens dagavond een propaganda bijeen komst van „Oost" en ..West" ge houden in het Indisch Instituut te Amsterdam. Mr. Dr. G. H. van Heuven Goed hart leidde de sprekers in. Eerst werd het woord gevoerd door d voorzitter van de Surinaamsche delegatie, tevens voorzitter der Staten van Suriname, den heer F |H. R. Lim Apo. Hij wees erop dat Suriname aan zijn zonen die het OP deiver gebracht hebben geen gele- derergenheid bie<It hun capaciteiten 5n het land zelve v te ontplooien, worde daar zij een arbeidsterrein moeten den aalzoeken in het buitenland, met veer name op Curagao en in Indonesië, n. Aan Suriname heeft in de koloniale latselijkiStaten een vorm van bestuur, dat thoudereeensz-ins beantwoordt aan de ulst; eischen der moderne democratie, rneuzei Indien b.\een ontwerp door de :eds eei staten wordt afgewezen, heeft de tets zul Gouverneur het recht ten tweede male hetzelfde ontwerp voor te 'eggen en dit hij herhaling der afwijzing door een maatregel van 't bestuur nog bindend kan maken De machtspositie van den Gou verneur moet door meer democra tische wetten worden vervangen binnen het raam van de Grond wet. Vervolgens aam Mr. Pamon- tjak, oud-lid der Eerste Kamer der Staten-Generaal, sprekende voor de „Barisan repoeblik Indo nesia" het woord. Evenals de Nederlanders tijdens Ie Duitsche overheersching voor hun vrijheid streden, strijden thans Suriname en Curagao voor ie hunne. Evenals Nederland wil len ook zij hun lot zelf hanteereru Het recht om dit te doen heeft Indonesië op 17 Augustus 1945 zelf in handen moeten nemen. Maar de opbouw van Indonesië moet na deze revolutie volgens de Indonesische leiders geschieden in samenwerking met de landen bui v ten Indonesië. In de eerste plaats Ciet Nederland, Suriname en Curagao, en zoo luidt ook, ver volgde spreker, de Regeerings- verklaring van 17 November 1945. Deze samenwerking moet er een I zijn van volkomen vrijwilligheid. «1 Van beide kanten, het moet niet sijn het samengaan van meester m slaaf, zelfs niet van voogd en pupil, het moet zijn een samen gaan van twee gelijken. Als Ne- lerland niet bereid is deze basis ;e aanvaarden voor de toekom stige onderhandelingen, dan zal men een toestand krijgen die ge- ijk is aan de ..vrijwilligheid" die mder de Duitschers hier te lande an. i der >eg 2 en. ich 1 ïen mt DE In het kader van de ver eenvoudiging van de distri butiemaatregelen is met in gang van 24 Juni 1946 het koopen en verkoopen van meubelen vrij gegeven. Dit beteekent geenszins, dat meer meubelen dan tot dus ver beschikbaar zullen ko men. Door dezen maatregel kan echter eenerzijds het be trokken Overheidsapparaat worden ingekrompen, an derzijds kan bevorderd wor den dat de gefabriceerde meubelen spoedig ter be schikking van het publiek komen. Door middel van vervaar- digingsvoorschriften en de kortgeleden afgekondigde- prrjzenbeschikking voor meu belen,, zullen in de eerste plaats die meubelen worden vervaardigd. waaraan de grootste behoefte bestaat, tegen prijzen welke in de huidige verhoudingen ver antwoord zijn. heerschte. Er moet een verdrag komen als basis waarvan de samenwerking tusschen Neder land en Indonesië zal geschieden. Vervolgens zal er een dergelijk verdrag met Suriname en Cura gao moeten worden gesloten, op dat men gezamenlijk schouder aan schouder kan strijden voor den opbouw van een betere wereld. Het woord was daarna aan Mr. Dr. F. M. da Costa Gomez, leider der Curagaosche delegatie. Het is goed," aldus spreker, te behoo- ren tot een groot, democratisch volk. Wij zullen van den waren democartischen Nederlandschen geest in ons land getuigen. Nau welijks vier weken in het land, vervolgde spreker, hebben wij een Regeeringsverklaring die ons in uitzicht stelt belangrijke belang rijke wijzigingen in de Staats regeling voor Suriname en Cura gao. Wij streven naar zelfbe schikking en een eigen verant woordelijk bestuur. De menschelijke waardigheid kan bij een koloniaal bestuur niet geëerbiedigd worden. Echter, ook de koloniale mensch heeft waardigheid en slechts wanneer deze ook in de „koloniën" erkend wordt zal de ware democratie heerschen. Wij willen de bestuurders van onze eilanden verantwoordelijk kunnen stellen voor hun beleid. Het groote werk dat er op de eilanden te doen is, kan niet door koloniale politiek geschieden, het moet gedaan worden door de eigen zonen die hun land liefheb ben en er leeft, en niet door men- schen die er slechts vijf jaren als bestuurders blijven om zich dan terug te trekken. iDe democratische rechten die wij vragen zijn niet te beschou wen als een „kleinigheidje" maar als een groote realiteit voor de toekomst. Wij vragen zelfbestuur niet alleen om te kunnen genieten van de rechten die iederen burger toekomen, maar omdat wij willen werken ons land groot te maken en om dat wij ons ervan bewust zijn dat wij met onze capaciteiten een grooten rol spelen in de Caraï- bische zee. Als laatste spreker nam de heer W. F. H. Laret, voorzitter der vereeniging „Ons Suriname", het woord. Het probleem van dezen tijd is het sociale probleem. Wanneer wij de oplossing van dit probleem niet vinden, of menen dat wij het niet kunnen vinden, dan volgt on herroepelijk de ondergang. Het probleem waar wij voor staan is geen onoplosbaar probleem. Het koloniale vraagstuk is een facet van het sociale vraagstuk, het is en blijft een kwestie van simpele menschelijke rechtvaar digheid. Wij moeten niet twisten over de oorzaken van het sociale probleem dat ons ten aanzien van de overzeesche gebiedsdeelen bezighoudt, het geeft geen zin den blik te werpen in het verleden, wij moeten de toekomst in het oog houden en daarnaar onze krach ten richten. Mr. Van Heuven Goedhart sloot vervolgens de bijeenkomst met den wensch uitsprekende, dat de Regeering haar toezeggingen in derdaad zal nakomen en geven waar de overzeesche gebiedsdee len in het kader van de democra tische Rijkseenheid recht op hebben. Woensdagmiddag hebben de In donesische afgevaardigden onder voorzitterschap van Dr. Van Mook een aanvang gemaakt met de besprekingen betreffende den politieken status van de buiten gewesten gedurende de over gangsperiode. Ieder op eigen wijze betoogden de eerste vijf Indonesische afgevaardigden, dat het stichten -van een federatie niet uitgesteld moest worden. In breede trekken gaven zij aan, dat zij het eens waren met de Neder- landsche voorstellen van een ge- meenebest binnen het kader van het Koninkrijk. De sprekers wezen er verder op, dat de gebieden, die tot dus ver nog niet aan de zijde van de federatieve gedachten staan, dit op een later tijdstip wel zouden doen. Een aantal afgevaardigden heeft op de contactvergadering van Woensdagmorgen de volgende resolutie aangenomen: „In afwachting van den uitein delijken politieken status van In donesië. welken wij zoo spoedig mogelijk in zijn definitieven vorm tegemoet willen zien, is het onze wensch, dat zoo spoedig mogelijk een wetgevende vergadering van het volk tot stand komen, terwijl de huidige conferentie beschouwd moet worden als een fundament, aan te vullen met vertegenwoor digers van die gebieden, die daar aan nog geen deel hebben". De zesde spreker was Nadja- moedin, de 39-jarige vertegen woordiger van Zuid-Celebes, die, tot voor kort weinig tot samen werking genegen, zijn houding in den aanvang van dit jaar heeft gewijzigd. Hij stelde voor de Vereenigde Staten van Indone sia", die een federatieve staaf zouden vormen van autonome, souvereine staten. Volgens zijn plan zou dan deze federatieve- staat een bilateraal verdrag met Nederland sluiten, onmiddellijk nadat de nieuwe slaat zou zijn erkend. De Neder landers in Indonesia zouden ten overstaan van den federatieven staat en de organen daarvan een adviseerende positie hebben. Nadjamoedin verklaarde zich tegen een gemeenebest of een do minion, welke staatsvormen hij „in moderne tijden niet meer pas send" achtte. Nadjamoedin voeg de aan zijn betoog nog toe, dat ,,de politieke toekomst van de groote Oost niet bepaald moet worden door de wenscben van hen, die op het oogenblik vooraanstaande fi guren zijn in republikeinsche krin gen". STREMMING LANDVERKEER MOERDIJKBRUG. De stremming in het landver- keer over de Moerdijkbrug, welke aanvankelijk heden zou optreden, is, in verhand met wijzigingen in de werkzaamheden, uitgesteld tot Zaterdag 20 Juli, zoodat in den nacht van Vrijdag op Zaterdag van 0 uur tot des middags 12 uur geen landverkeer over de Moer dijkbrug kan plaats vinden. Op onze administratie lig gen de passagierslijsten van het m.s. „Sommelsdijk" ter inzage. De plechtigheid, welke men Prinsjesdag pleegt te noemen zal dit jaar op 23 Juli a.s. plaats heb ben op welken dag H. M. de Koningin voornemens is de nieuwe zitting van de Staten-Generaal te openen. IDe Koningin zal zich daartoe per auto naar de Ridder zaal begeven, waarhij zij door een beperkt gevolg en een klein mili tair escorte zal worden begeleid. Daar het technisch niet moge lijk is gebleken het ceremonieel van voor den oorlog reeds te doen herleven, zal men dus dit jaar nog het kleurrijke schouwspel van de gouden koets moeten missen. Hopelijk zal de toestand zich echter het volgend jaar in zoo verre hebben gewijzigd, dat er weer sprake zal kunnen zijn van een Prinsjesdag in vooroorlog- schen vorm. De Britsche radio-omroep zal in samenwerking met de Unrra en het Britsche Roode Kruis een po ging doen om de familie te vinden van zeven-en-vijftig daklooze kin deren uit Duitsche gevangenis kampen. Men vermoedt, dat die familie zich in Groot-Brittannië bevindt. Maandag a.s. begint een serie van vijf of zes uitzendingen voor de Home Service. De uitzen ding heeft plaats achttien uur tien (Ned. tijd) steeds op Maan dag, en er zal telkens een groep namen worden behandeld met bij- behoorende persoonsbeschrijvin gen. De namen van Maandag a.s. zijn: Adler of Askenazi. Batac- zewski, Bodlaender en Brikmann of Newmann (Neumann). Een Belgische delegatie van ex- politieke gevangenen zal op 8 September in het concentratie kamp. waar zij verbleven hebben, aan de Vughtsche bevolking haar dank komen brengen voor de hulp die de ingezetenen den kampbe woners bewezen hebben. De Bel gische communistische minister Terfve zal den burgemeester van Vught een geschenk aanbieden voor de bevolking. Verder zal in het Vughtsche kamp een doodenherdenking wor den gehouden en zal door den Belgischen minister een gedenk plaat met inscriptie in het kamp onthuld worden. T Een vliegtuig van de nationale luchtvaartmaatschappij in Ecua dor is te Ciudad de Cuencax (Ecuador) in brand gevlogen, toen de piloot hooger trachtte te komen om een hinderpaal op het vliegveld te ontwijken. 29 van de 50 inzittenden kwamen om het leven. De Parijsche politie doet naspo ringen in verband met een geval van vergiftiging van een honderd tal leden van het Fransche vrou welijke hulpcorps na het dineeren in cantines in verschillende stads wijken. De levensmiddelenvoor- raden van deze cantines worden door Duitsche krijgsgevangenen beheerd. Lagardelle, Minister van Arbeid tijdens Daval, is door het Fran sche hooge gerechtshof veroor deeld tot levenslangen dwang arbeid, nationale onwaardigheid en verbeurdverklaring van alle huidige en toekomstige eigendom- De drie door de Amerikanen in Duitschland vastgehouden Russen zullen naar de Sovjet-zóne onder geleide terugkeeren. De Sovjet autoriteiten hebben den Amerika nen medegedeeld, dat de twee vermiste Amerikaansche officie ren, die sinds 4 Juli in de Sovjet- zóne zouden zijn vastgehouden, aldaar niet. zijn gevonden. UBBaUBM 'S0[IU U0 U3;U30 U8 Saaj -pni ua pSaiaSpaaaaS uaaaapi 'uap -ausah pooaq puq fiz 'uayazaSnjs ;aiu sqappitnui soog puq smq uj iuCtz ifriia} ftq noz aaauirBM 'uaipuaAog 'gaajs uap U{ JtfiiagguuiaS ooz jatu jfiap -aq upjz jmei qosuaul uag -annqos ap ui" uaSutp aqlqaquzpoou juud uaa Sou Ctq ap.iappa.iaq uaoj, do qip Ciq ap -piA soopsquq'ej ujjz 'uauiauaaui uaurareqja^oq afqhd uaa uaajaui Ciq noM uiojbup ua ufiz noz Snuaj spuoA-B s, ftq jo 'jaiu )eiA\. üh •uapeq a; uaaaaiq aruauAtjuav uio puaauisaS uqeq tu, sba» eaag ua UV "T1TT SOfYg 'l'VTl uassng aqos -jina apuajjO[d;uo jscnq aap jCqq -aaA ;aq amsu puaqooa gaaj uaSia aCdöd-u.z fhjsna puaSaa; uaoj qoiz jüSaq ua quuiaS u,z ua pó; (aaA 'uaSuiA aaapue uaa uiuu 'uadooi -Saai uapuuq ap piaqSianaqMnuu aSijqDtkuooA jaui ua uireq-aeeq -aoojsaaAuo ;aq 'uadiqruq aqosaad -oana-jsoo aap uaqqaq ayooaS ap uba qnapui uap aapuo ^suiuiaaq-B ua qaS tam qoo 'saag amsjt („iuaaquj -qu Jaojos 'aaneg 'nauqos") uap -fta at atauo ap do st^ldiauiez -aaA ap aèeu „nauqos" tR3Bapdo Saaaq „aaneg" ap ua uaqqaq az 11VHf atqosaaaq atllts oqfqaSaupaq uaa aee.vv 'Suiuiuiatsaq unq saas)aij ap uatqxaaaq uatuapjoux aapuoz ■SqTaA uaaqos uiaoaat taq 'Sttsna aa qa'ai PH "je ayaaqos -azmq uap ueA uaanaiq 3A\ne[q ua 'auaoaS ap qfqapmp qoiz uap -uaqaatSaA^tueaisuaueuis uap ueA puia taq uee 'qfipaaz uap uaSax •uaaaastoat at aeeAaS taq uatoysaq eaeeuaznauaaj, aa 'uaz -nauaax aeeu paaa aapptg ap saajj 'tqeqaSaoop paaAV doouq aa tueqeaa qpqauiet sum taH ueeS uapnoz uaaopiaA saftaaaeq apuaapS aeed ie qoo az uaqqaq aya; •ai -jaat taq fiq sieooz 'i „uaqqeza" aip a< uiz uaaS jqfiiadCiaSa Ciq tueM 'uaqqoataS iunqaits aa aapptg ac ua uapaeed uaaapaoA ui uastaij uauiau az taq uee uCiz atatao a; ap tueAi 'tiasseddo ia uea" :taooA Ciq Sui. at je paooAV)ue at ui 9 aeeu ped do aaqaz u :puanatsSueiaq aap pp De verwarde politieke situatie in Curagao is voor den buiten staander momenteel een duister geval. Daar zijn verschillende oor zaken voor: Eenerzijds is dit toe te schrij ven aan de tot nog toe meer dan gebrekkige voorlichting omtrent onze West, tweedens is het ver wijt van die zijde niet ongegrond, dat de belangstelling voor dit ge west van Nederlandschen kant altijd maar zeer matig is geweest. Een groot deel van ons volk weet nauwelijks wat daar omgaat. Doch sinds de Curagaosche dele gatie hier in het land is versche nen, met innige wenschen naar autonomie, is de interesse als vanzelf ontwaakt1. Deze verschij ning moet ieder overtuigen, dat de drang naar vrijheid en zelf standigheid niet een privilege der Aziaten alleen is, maar een machtig ontwaken van het natio naal gevoel der Indische volkeren in zijn geheel. Dat dit van de Westersche mo gendheden een bijna bovenmen- schelijk beleid vraagt, is begrij pelijk. Nederland bezit practiseh geen mannen, groot genoeg voor deze taak. Daarom alleen al is dit een taak. die langs een weg van een elkaar diep verstaan vol bracht kan worden Wat nu Curagao betreft, is het te betreuren, dat haar eerste schreden op den weg naar auto nomie, met zulk een politieke ver warring gepaard gaat. Dit maakt een weinig verheffenden indruk naar buiten, al zijn we er van overtuigd, dat dit niets verandert aan de eenheid van wil die hun beweegt. De verwarring vindt blijkbaar oorzaak in de interne politieke constellatie van Curagao. De eerste commissie onder leiding van De Gomez, heeft haar peti tionnement nog maar nauw aan geboden, of een tweede commis sie komt, naar radio Hilversum meedeelde, een protest petitie aanbieden. Hqe is het mogelijk? De oorzaak hiervan schuilt in de staatsregeling, die de gouver neur een onbegrensde machts positie verschaft. Er bestaat geen enkel orgaan, geen enkele instan tie om in beroep te gaan van de beslissingen der gouverneur, die ambtenaren schorst, ontslaat en kan aanstellen naar willekeur. In „J. M." lazen we een artikel, waarin we een beeld krijgen van den achtergrond, waartegen zich de feiten hier afspelen. ,,J. M."" schrijft dan: „Toen nu de commissie uitge zonden zou worden door de Sta ten, werd hierover eerst gestemd. De gouverneur begreep, dat in dien een commissie voor welk doel dan ook Curagao zou gaan vertegenwoordigen, dit voor hem het einde zou kunnen beteekenen van zijn gouverneurschap. Hoe dan -ook, drie of vier R.K. leden van de Staten kregen een brief om tegen de uitzending van de commissie te stemmen, geïnspi reerd door den gouverneur, zeker met diens voorkennis. Want wat gebeurde. De Gouverneur schreef naar de Nederlandsche dagbladen een artikel, waarin staat, dat drie of vier leden van de Staten zich distancieerden van het voorstel. Deze brief was weg, vóór dat de stemming plaats vond en ziet: wat gebeurt! De R.K. Statenleden stemden tegen de verwachting van Kasteel vóór de uitzending, de soms slaafsche gehoorzaam heid van de leden van verschillen de fracties in Nederland bestaat niet in Curagao. iDe brief kon moeilijk terugge haald worden en de onzin van het niét-representatief zijn van de commissi^ begon haar eentonige weg door de Nederjandsche re- actionnaire pers. Teneinde toch waar te maken, dat wat een on- Zie verder pag. 2, 1ste kolom Leger ues neus, Terneuzen: 10 u. en 7.30 u. Kadet W. E. Krommenhoek. Maandag 22 Juli 1946 Oud-Geref- Gemeente. Terneuzen: 7 u. Ds. M. A. Mieras te Krimpen a. d. IJssel ;ven, omdat de irerkt, dan blijkt enis van Samuel eel. Samuel begint p anderen, leer leunen, maa' esteund te worde Samuel begint iater zal hij doorcj ïhoud. Samuel begint s. Later zal. wsl ewoonte was, de| arten zijn. Laten wij niet et leunen op anda ebben en dat vvij| en met loopen. leenen, dat wij en vorm kunnef leteen met den eginnen. Laten n eelden, dat we de en missen en dird angen met het iofsleven. Velen en inhoud, omda lebben veracht. ooit de begeerte i at ze de gewoo| linacht. ,»E STILTE VERCORS. nagedachtenis| Roux. vermoQ Uitgave D^ reeks No. 1. We beschikken I ,eer weinig litters ragedie, de ph tracht in de woi iehoud der traditi lestaan als nat'e Ier vrijheid door f ndividu, ten voll| (ekregen. De leldendaden in an den dood,, ■erzet, die ons nen zijn tot nog en graad van lec^ Hierbij wil ik ving laten de j.v. uit ons Geuzd ;an ook nog niet.I e fel uit de aarom vormt naar 47 bladzijd^ ondering. ..De 3 een vertaling, iek Fransche litei ;even van weini vaarachter de tr Juitsche volk en1 iet Fransche ve ende wijze gesta ■erhaal kan mi liet noemen, da af lichterlijk en te ezen wordt men| oor gegrepen, elt van een Duil ijn intrek na I en zeggen, patrf h de bejaarde lichtje woont, wee het mei I engekomen bewf n spreken geen| ibrennac. Hierin gist •aderlandsliefde Doch de Duitschl /él en hoe. I •len, hooge j r van spreekt ueidoor gekenmd tier een antwoorl nonoloog eindigt lerlijke „Ik len nacht". Dat zinnetje isl iel maar het iladzijden tot een Iroevig maar hoc| en voor eeuwig ligt. Daartussch ir.tzaglijke trag ;iet men deze fi indergaan. Een noeen dit illustr ,Ik heb altijd ijk gehouden, ze| Ier een enkel .Altijd. Gedurei ►orlog was ik ee^ oen dacht, is neer. Maar sedl iteeds van qehouf ran verre. Zoos prinses". Hij zweeg een I net een ernstige] lan toe te voj ioor mijn vad :ich om en leund p de zakken itijl. Hij herhaalde: nijn vader. Hij latriot. Hij heel van de nederlaag nochtans veel vi hield ook van Bif in de republiea Briand. Op df uitermate geest| ons vereenigen placht hij: vaak I stelde zich vooJ

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1