T 1 DE STI êxcu LASKI OVER INDONESIË Herdenking Stijkel-groep. ZONDif irkif 0 De Kabinetsvorming. De Belgisch-Nederlandsche tolunie en de landbouwbelangen* pim. DINSDAG 4 JUNI 1946. INDONESIË. DE TOESTAND. Patrouilles door extremisten aangevallen. Rooversbenden op Borneo. Indonesische dwang arbeiders terug naar huis De havenstaking. Rapport van de commissie voor Spanje van den Veiligheidsraad. 'zq—sbci '9^spa 'ss :*q—sq ski '6z :9is»a 'siz»a sz IPH tpxsqa 'II !vpX90d 'it-o zo 'SI ;8qIPC! ';sq—soa 'ZI xqa 's !9i—s^a 't-pxzaa t ^tp Xso 'kP—ZP 'S :9a—2,3 'Z tot hen zielen. 2:41. Frankeering ty| Abonn^TeStTerneuzen N ngen, t van i alt loppe 'uiks- Hoofdredacteur: Herm. Steggerda. Redacteuren: P. L. D. J. van Oeveren. S. W. Henry. Redactie-adres: Noordstr. 55-57, Terneuzen. Tel. 2510 - Na 6 uur 2073 Hoofdagentschap voor .West Zeeuwsch-Vlaanderen Willemsweg 83, Schoondijke 2de Jaargang No. 215. Advertentieprijs: per mm 10 ct.; minimum per advertentie f 1,50 Inzendingen advertenties tot des namiddags 4 uur. Rubriek kl. advertenties: 15 regels 60 ct.: iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer Uitgave: Stichting „De Vr^e Zeeuw" - Verschijnt dagelijks - Drukkerq N.V. Firma P. J. van de Sande - Terneuzen. - Abonnementsprijs f 3,25 per kwartaal. iei Professor Harold Laski, voor zitter van de Labourpartij, heeft in een te New-Castle on Tyne (graafschap Northumberland) ge houden rede onder andere het volgende gezegd: Ik begrijp, waarom Bevin aan vankelijk de Engelsche bezetting van Indonesië moest handhaven Hij had geen alternatief. Thans hebben Bevin en Sir Archibald Clark Kerr met Dr. Van Mook, Luitenant-Gouverneur Generaal van Nederlandsch-Indië. een sche ma uitgewerkt voor de vrijheid van het Indonesische volk. Ik hoop, dat geen Engelschman en politiek zal aanvaarden, die het Indonesische volk probeert te jdoeu terugkeeren tot den toe- Ftand waarin 't door Nederlandsch mperialisme wordt geëxploiteerd Wij moeten hoognoodig aan het leinde van dezen oorlog heseffen, ^dat zevenhonderd millioen Aziaten ich bewust beginnen te worden dat zij in staat zijn zichzelf te Iregeeren. zijnen. 1 onze Op den 31sten Mei is een nacht patrouille Ghurka's te Tjandjoer, ten Westen van Bandoeng, aange vallen door extremisten, bewapend met geweren, lichte machinegewe ren en handgranaten. Een Britsch poldaat en twee Ghurka's werden JTgnpewond. Het vijandelijk vuur werd ■l*.vilvoor mortieren en artillerie tot ,-^wijgen gebracht. Daarna werd B dezelfde patrouille weer aange- vallen en werd een Ghurka ge- SSSJdood. Zaterdag j.l. heeft de com- mandant van het K.N.I.L., luite- Jnant-generaal S. H. Spoor een Ikort bezoek gebracht aan Ban- idoeng en de Nederlandsche stel- u Bi ngen geïnspecteerd. EN I De politie te Bandoeng heeft Slzoo juist de lichamen van twee ■Europeanen opgegraven in een ■kampong in Oost-Bandoeng. Zij V-aren vijf maanden geleden ont- ■voerd en afschuwelijk verminkt. De Nederlandsch-Indische Leger- •oorliehtingsdienst deelt mede. flat op den 31sten Mei een Neder- SJandsche gevechtswagen, op een Jandmijn is gereden, toen een •atrouille zich in de richting van Jekasi, ten Oosten van Batavia erplaatste. De gevechtswagen 'erd licht beschadigd. De kam- iong, van waaruit geschoten 'erd, is gezuiverd. Nederland- iche stellingen, bij Klender, ten losten van Batavia, werden met eweren en granaten beschoten. !r vielen geen slachtoffers. Éa Twee rampokbenden, die op 2 uni trachtten door te dringen in et gepacificeerde gebied van. uid Tangerang over de rivier 'jisadane. werden teruggeslagen jfloor Nederlandsche patrouilles. De voorlichtingsdienst van het •N.I.L. deelt mede, dat een on- ngs in 't grensgebied van Sera- ak gearresteerde Japannees leeft verklaard, dat een wijdver takte organisatie van roovers en ilunderaars in dit gebied opereert, ■e organisatie wordt door een Japannees geleid. Hij heeft ver der medegedeeld, dat Japanneezen inheemschen opleiden voor gueril- lastrijd langs de Serawaksche grens. Twee Japansche officieren, die ervan verdacht worden oorlogs misdadigers te zijn, zijn te Balik- papan ontsnapt. Acht honderd en zeven zieke Indonesiërs gewezen dwang arbeiders zijn Zondag aan boord van de „Tjisadane" in Tandjong Priok aangekomen. Tezamen met vele duizenden andere Aziaten hadden zij gewerkt in de tinmijnen van Malaka, aan verdedigingswer ken in Indo-China en aan den be- ruchten Birma-spoorweg. Het meerendeel van de Zondag terug gekeerden was lijdende aan tuber culose of longontsteking en zag er ondanks vele maanden medi sche behandeling als skeletten uit. Op de kade wachtten 16 Neder landsche en Britsche ambulances 2 verplaatsbare cantines en 2 ambulances van het Indonesische Roode Kruis. De ontscheping en het trans port van de Indonesiërs verliepen zeer vlot en binnen enkele uren waren alle patiënten naar het hos pitaal van Batavia overgebracht. Zij waren zonder uitzondering zeer voldaan over de behandeling welke zij in de kampen te Singa pore hadden gehad. Het inwendige beheer van deze kampen is in Nederlandsche han den. Alle kosten worden door de Nederlandsche regeering betaald. WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot heden avond. Tijdelijke vveersverbetering. Aanvankelijk nog tijdelijk krachtige wind tusschen Z.W. en W., met plaatselijke regen buien. Vandaag hier en daar nog een enkele verspreide bui bij wisselende bewolking. Ma tige naar Z.W. of W. terug- loopende wind. Stijging van temperatuur. Een overzicht van de situatie in de hoofdstad. Bii de stakingen van de zeelie den en de werkers in de havens en havenbedrijven te Amsterdam en Rotterdam zijn op dit oogen- blik circa 20.000 menschen be trokken. Nauwkeurig is dat aantal niet vast te stellen omdat het nog voortdurend groeit. Zoo voegden zich, kort na de binnenkomst van de ..Boissevain" in de hoofdstad bijvoorbeeld 300 man personeel van de dek- en civielen dienst bii de stakers. Het zeeliedenconflict, dat wel genoemd mag worden het ..moe derconflict", omvat alleen reeds 4000 man, de meerderheid der be manningen van 174 schepen. Als dit conflict zal zijn opgelost, zijn tegelijkertijd! de daaruit ont stane sympathiestakingen van de havenarbeiders en de arbeiders in, de industrie en vervoerbedrijven, die nu niets te maken willen heb ben met alles wat zij als hesmet" beschouwen, beëindigd. Wat is de inzet van de zeelie denstaking Kort geformuleerd de erkenning van de E.V.C. Als men deze vierde vakorganisatie, in casu, de afdeeling Transport van de E.V.C, tot mede-ondertee- kening van de nieuwe C.A.O. toe laat, hervatten de in den aanhef genoemde 20.000 menschen hun werk. De subcommissie voor Spanje van den Veiligheidsraad heeft Zaterdag rapport uitgebracht. De commissie stelt voor dat tenzij de regeering van Franco aftreedt, de algemeene vergadering van de Vereenigde Volken er hij de leden op aan zal dringen de diplomatieke betrekkingen van Spanje te ver breken. De regeering van Franco vormt geen bedreiging voor den vrede doch „schept een situatie die een potentieele bedreiging vormt voor den internationalen vrede en die het handhaven van den internationalen vrede wellicht in gevaar brengt, zooals bedoeld in artikel 34 van het handvest der Vereenigde Naties. De subcom missie onderschrijft de beginselen van de verklaring aan toe: „in dien tot tevredenheid van de alge meene vergadering van de Veree nigde Naties is aangetoond dat alle voorwaarden, vermeld in deze verklaring, zijn vervuld, n.l. het aftreden van de regeering Franco politieke amnestie, terugkeer van verbannen Spanjaarden, vrijheid van politieke vergadering en ver- eeniging en drukpers en vrije openbare verkiezingen, dan stélt de subcommissie voor dat de ver eenigde naties in overweging nemen een vrijelijks gekozen Spaansche regeering tot het lid maatschap van de Vereenigde Volken toe te laten. Het rapport wordt gesteund door alle leden van de commissie, doch enkele leden maakten voor behouden; de Braziliaansche afge vaardigde Velloso behield zijn oor deel voor over het aandringen op het verbreken van de diplomatieke betrekkingen, de Poolsche afge vaardigde wenschte zoowel de potentieele als de onmiddellijke bedreiging van den vrede opge nomen te zien. Voor belanghebbenden lig gen op ons bureau de lijsten van het Roode Kruis ter in zage, inhoudende de namen van de personen die zich buiten de Geallieerde gebie den op Java bevinden. Vandaag is het 3 jaar geleden dat 32 verzetsmannen uit de „Stijkelgroep" door de Duitschers werden gefusilleerd. Reeds in Maart en April 1941 werden zij met nog 15 anderen hoofdzakelijk uit Den Haag, Am sterdam en de Zaanstreek, door de Gestapo gearresteerd, verdacht van spionnage. Deze groep later bekend als de groep „Stijkel", had gespionneerd voor de organisatie Westerveld. Zij hebben daarmede pioniersarbeid verricht, want zij werkten in een tijd. waarin zij geen ruggesteun hadden van een groote organisatie. Er bestonden nog geen valsche persoonsbewij- Nadai de Kabinetsformateur gedurende de vorige dagen den voorzitter van de Kamerfractie van de Katholieke Volkspartij ontvangen had, heeft hij Maan dag den voorzitter van de Kamerfractie van de Partij van den Arbeid ontvangen. Het ligt in zijn voornemen in den loop van deze week ter bespreking van het door hem ontworpen re- geeringsprogram met de voor zitters van andere fracties con tact op te nemen. Volgens „De Nieuwe Standaard" is een volledige tolunie. met af schaffing van invoerrechten tus schen beide landen volgens de op vatting van Nederlandsche en Belgische onderhandelaars nog maar een eerste stap in de rich ting van een volledige economi sche Unie, zooals die tusschen België en Luxemburg bestaat. Wil een tolunie of een economi sche Unie vruchtdragend zijn, dan dient de economi der beide betrok ken landen zooveel mogelijk com plementair te zijn. Een industrie land en een landbouwland gaan in dit opzicht zeer goed samen, en de verwezenlijking van een tol unie tusschen] die beide landen zal een expansie van de industrieele bedrijvigheid van het eene land en tevens ook van de landbouwbe- drijvigheid van het andere land met zich brengen. Het afzetge bied respectievelijk van de nijver heid in het eene en in het andere land wordt aanzienlijk grooter, daar dit nu de oppervlakte van beide landen beslaat. Zijn deze beide landen inderdaad complementair in hunne econo mie De Belgische nijverheid heeft ongetwijfeld, sedert een eeuw een hoogstand peil bereikt en heeft een productiecapaciteit die ver boven de behoeften van het land uitgaat. Nederland daarentegen, heeft slechts een beperkte indu strie, alhoewel ook daar in de laatste tientallen jaren heel wat vooruitgang bestond. Van Belgisch standpunt uit, heeft de nijverheid er dus onge twijfeld belang bij. dat een tol unie tot stand komt teneinde hec overschot van haar productie op de Nederlandsche markt te kun nen afzetten en. zoodoende te ver mijden dat Néder land zijn eigen nijverheid zou gaan uitbouwen. Op landbouwgebied: daarentegen, heeft Nederland een productie, welke de eigen behoeften der be volking in hooge mate overtreft. Indien nui de Belgische landbouw op verre na niet voldoende was om de eigen behoeften van het land te dekken, zouden de heide landen inderdaad complementair zijn I en zou het Nederlandsche overschot van landbouwproductie hier een dankbaar afzetgebied vinden. Dit is echter niet het ge val. daar de Belgische landbouw, vooral) wat intensieve teelten en veredelde dierlijke producten be treft. nagenoeg zijn eigen behoef ten dekt. De productie van tarwe en voe- dergranen is zoowel in België als in Nederland volkomen onvoldoen de om de broodvoorziening en de voeding van den veestapel te ver zekeren: beide landen voeren be langrijke contingenten tarwe en voedergranen in. Op dit gebied is er dus geen gevaar voor con currentie tusschen de beide lan den en wordt geen enkel probleem gesteld door het verwezenlijken der tolunie. Op het gebied van aardappelen doet zich geen enkele moeilijkheid voor. Del Nederlandsche groentenpro- ductie moet voor een goed deel haar afzet vinden in het buiten land. De Belgische groententeelt is normaal voldoende om de natio nale behoeften te dekken. Gedurende de periode van 1930 tot 1940 heeft de Belgische tuin bouw zwaar te lijden gehad van massalen aanvoer van Nederland sche groenten, die dikwijls tegen dumpingsprijzen op de markt wer den gegooid. Op 't gebied der dierlijke produc ten is er felle concurrentie. Daar de sector der dierlijke nroducten verreweg de belangrijkste van de geheele Belgische landbouwpro ductie is, is de concurrentie der Nederlandsche productie zeer ge vaarlijk. Het lijdt geen twijfel, of, indien de tolunie tusschen Nederland en België moet verwezenlijkt worden, met de wederzijdsche belangen heel omzichtig zal moeten omge gaan worden en wederzijds goede wil aan den dag zal moeten wor den gelegd teneinde de levens vatbaarheid der tolunie te ver zekeren. IJX3IJ, Z2 'VBar .ioop pSjoAaS 'ZK2 '18 (VS3ÏIJ8A ua j9qa 'US !8IH) 8PH 'Vsaj, '9S :(}bui aoop pgjoAeS '93X '88 :8PN '+2J<I 'IS -835I '4:9JX '9S :8IH 'SS jo Vtsm ua iisa '12 :9PH 'tóax 9S •90H) 8|H 'Uqa '68 'lm VilX f2 :9jS ':9IR 'SS iep 'kPH Z2 aajOA 9JJ 'ts do 'SP9P '•taXiex IS !£B—zqa OS :£BX 'OS uoop uagftm uau -umi jbaubb jbav jjb/az rióz 2&X 8N iZJ TJX 'OS 'Z<19KI 'SP 'j1}' 'ZE 'isj vstoa 2.TTJ -rz So iz .roop pSjOAaS fq -qz :sS>I 'IS^H 'SZ !8JH ;:90H 'fZ (kIR suaSaM. :eaa Va|«) S^d ':saj 'S3 8PH 'V:8PX 'ZZ utsp ':gap -TS uatpux '8®9Jd 'iSa—i-a IZ v 'joop nu x^aauq üo—sax sq—gq '0Z 'SB'2,0 a 'ZJ—Zöa '61 :gq—zq 'TP IBx 81 :9oXi,q '9aXSPd 'II :80—88X sq—zq '9i io—sqa 'si ':9aa 81 ua ga 'n ::9aq ':90a '91 :uoop vsuiAvttain -nnb vSrajci 'ZOXPCI 'SI !oa 'S3'Z vaar uapjooA\juB 8}saq Jaq iifnufiqas -jbbav jazjs>[ai uap do ub>[ V-iÓmz •go vaz ap suaha.w jaaur paoS laru nu VbbS (iffy) VUBUBAuaij -nap ap .nsepi 'uaifCiAi 9} jb spa ai nu uio ,taAvo>[B;uBx jooA sqat vqoa 'ga—z SO—2,0 'xaza 'I 'Sutitado ap JOOA nfuSuBtaq qurkLSoo qosrjau -oaqx uaa ;m uatpuaAoq sr ua uav -UBUBA aStpjBB auapiaqosjaA xba -aq '91QX6I sSuijsbh av Toouuno; jaq jm ïijjBd apuBBJeuapiro aa zen, geen onderduikersadressen; toen niemand nog ervaring had van verzetswerk hebber, zij ge daan wat zij konden om belang rijke militaire gegevens te ver zamelen en naai- Engeland over te brengen. Zij hebben meer dan eens resultaat van bun werk °-e- zien, maar zij werden helaas te vroeg gearresteerd! Het waren 42 mannen en 4 vrouwen, welke na een jaar in Scheveningen te hebben gezeten werden overgebracht naar Berlijn om te verschijnen voor het Over- rerohskriegsgericht. Van deze 46 goede Nederlanders zijn 40 ter dood veroordeeld (39 mannen en 1 vrouw), zonder dat er behoor lijke bewijzen voor hun schuld aanwezig waren. Het proces was een aanfluiting. De overigen kre gen lichtere straffen. Bijna 2% jaar zaten de ter dood veroordeel den en wachtten ongeveer 10 maanden op de voltrekking van het reeds gewezen vonnis al dien tqd zonder iets te doen te hebben. Van deze 40 stierf 1 man vóór het vonnis ten uitvoer werd gelegd. Van 6 werd het vonnis veranderd in tuchthuisstraf. Een jonge man die wegens t.b.c. in het ziekenhuis- werd verpleegd, kwam einde Mei in de gevangenis terug. Hij meende als genezen te zijn ont slagen. maar op 3 Juni werd hem met de anderen aangezegd dat geen gratie was verleend, bet von nis rechtskrachtig was geworder en morgen ten uitvoer zou wordei gelegd. Twee en dertig ziin den 4ei Juni. s morgens, na zich te heb ben voorbereid op het einde, naa Hegel bij Berlijn gebracht en daa doodgeschoten. De Duitsche gevangenispredi- hen tot het laatste oogenblik bijstond, heeft verteld. i_- de Duitsche bewakers eerbied hadden voor de waardige houding van deze Nederlanders. „Het moet een groot volk geweest zijn, dat zulke menschen voort brengt". heeft hij gezegd. De mannen hebben rustig en be- heerscht waardig zooals zij voor hun land hebben gewerkt, hun einde tegemoet gezien wachtende op hun beurt (zij werden allen met vijf minuten tusschenpoos opgeroepen voor hun laatsten pang) hebben zij tezamen het „Wilhelmus" gezongen en „Een vast burcht is onze God". Bijna allen weigerden zijn te worden geblinddoekt fier, recht op, zooals een Nederlander van den ouden stempel betaamt, heb ben zij den dood tegemoet gezien. Uit meegesmokkelde brieven en meegegeven boodschappen is dui delijk gebleken, dat deze mannen allen ook zij die niet den kogel kregen zich volkomen bewust waren van het gevaar, dat zij bij hun werk liepen; dat zij de conse quenties moedig wenschten te aan. vaarden, dat zij werden doodge schoten, omdat zij van hun land hielden, er voor werkten en ervoor wisten te sterven. De eenige ter dood veroordeelde vrouw kreeg in de gevangenis het bericht van de executie van haar echtgenoot en al de andere man nen; aan haar werd het vonnis niet voltrokken. Ook geen gratie 'Zesenveertig zijn er uit Neder land weggevoerd. 4 zijn er terug gekeerd. n.l. 3 vrouwen en 1 jonge man. De namen der gevallenen zijn: B. H. Bloembergen, Lt. Kol. dei Infanterie J. P. Bolten, B. David- sen Corn. Drupsteen. H Ero R. E. Gostelie, J. Groot, 2e Lt der Artillerie C. J. Gude. Gen -Maj der Artillerie H. D. S. Hasselman' J. F. Helmers, W. A. Helmers Mr. M. Hes, M. Hoek. E. Honig. P. H. de Jong, P. de Koning, J. A Lotgering, G. J. M. van der Marei, J. Naber, J. Neuteboom A van der Plas, W. van der Plas, P. Smit, Res. 2e Lt. der Infanterie H .G. Stoppendaal, Drs. J A. Stij kel, J. C. Thomas D. de Vries J. J. F. de Vries, J. G. Vrolijk. W. Wagenaar Jr.. 2e Lt. der Genie C. J. L. Wolzak, H. P. C. Zanen. ziel gegrepen. Dal'] komt omdat het Pinksteren is. H(l levend maakt. U Gods woord. Dol,, zich toegesprokeiïjy maar door Chrisr woord op Christ moeteft wij doenJ schiedenis wel m voor ons. I Als wij predimr- wij dan mi."sell- over het Pinksj ni alleen maar over^f door den Geest Qfl ders zijn, zijn met té zeggen: eens gepreekt w( hier preekt. Er die dan zijn wo namen! Er is d vaarden, er is cl! tot geloof. II- Het is de Cent maakt. Het is ow'J vraag of we levdli len worden. 1 Een dezer dagt f Ij redacteur op hefx onderwijs, kunst^ pen een onderho A. Oosterlee van de afdeeling j schoolverband", den Minister iR genoemde departW zitter van de I| 1 Tehuis" benoem*®! deze bespreking P de Stichting Vek. gewijd, kwamen Sc zonderheden ter 'h .Veilig Tehuit^é oorlog op den v*'z is, werd opgerictfjtr woordigers van Onderwijs, Kunc" schappen, BinneU' Sociale Zaken, d#ï>I| Nederlandsche Jë1*: Het project der ra l| echter reeds van Wwf den oorlog werd®* acte gepasseerd. rL, Pi- Het doel der e;' kampeergelegenh j,i verblijf wordt v' jd dan in hotels, loafi sions aan een onL werpen. Voldoe en tehuizen sa stichting, dan certificaat dat ir^lljl gebouw komt tel schild, dat bij d<e:1i gelegenheid op i wijze wordt aan, n beoordeeling of jji worden uitgereil-ia ,j eerste plaats exploitant bij m goede sfeer inf scheppen en of sociale taak t kampeerders bev deze vraag van dan die van hat Toen namelijk kampeeren onde; peerboerderijen ging aannemen e en meisjes uit gezinnen er zo: ring en leiding te nemen, zijn opj ongewenschte to> welke de stichtir».: op alle mo|rM wenschte te bes gehoopt, reeds ft( aantal tehuizen in blauw en schild te kunne daar de door dc stichting u,it_ serieus ter hancjj' zullen dit jaar aanstellingen wc Om nu te kun die bekende bedi luut verplicht in kampkaart te 2 clorr de Nederig™ X1UCK. ?.OU U., £j U. V.II v u. dienst. Oud-Geref. Gemeente. Terneuzen: 9.30 u. Ds. A. de Reu ver, bed. H. Av.; 2 u. Ds. A. de Reuver, dankz. H.A.; 6 u. Ds. A. de Reuver. Evangelisatie Othene 6.30 u. Ds. Talma, van Zaamslag. Leger des Heils. Terneuzen: 10 u. Luit. H. Wouda. 7.30 u. Kadet W. E. Krommen hoek. Roomsch-Katholieke Kerk. „VREDl TE BERGE! Op 3 en 4 Jun overgangsexame pleegpersoneel g Voor het overj het lste naar j slaagden de bro€ H. Franken, F. v. d. Zande en d noutse, C. J. Bic - ne, J. van Driel[' Francke, R. P. heer J. Joziasse, C. Quist, M. Sch hulst en M. P. V,rJ Voor het over f het 2de naar slaagden de bro<i en L. StoutjesdipJ A. E. Franken,

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1