RONDOM SjAHRIR. De industrialisatie van Nederland, Oe stekingen in Amerika. Rede van Minister Van der Leeuw; JOHN L. LEWIS HET LEGER DER NAASTE TOEKOMST. WevdcUiieuws in ^iilsen. s&fi' SMTSESSÜf 3SSS&?te kl ZATERDAG 1 JUNI 1946. FRANKEER ALS REGEL MET EEN NATIONALE! HULPZEGEL. VAN MOOK NAAR MAKASSAR. DE MOEILIJKHEDEN OP NIEUW-GUINEA. De Dictator van de Amerikaansche mijnwerkers. Amer. arbeiders van anthracietmijnen niet aan het werk gegaan. Churchill heeft ernstige critiek. i Door Albert D.Thomas DE VERWIJ 1 EN AFGEWEZEN. DE KLOKKENBERG 100 JAAR. f President van de Miii- I taire commissievan den Amerik. Senaat. Vervoer per as gaat meestaken. Stettinius als Amer» vertegenwoordiger bij V.N. afgetreden- NEURENBERG» WEERSVERW ACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot heden avond. Wisselende bewolking met hier en daar een regenhui, ma tige tot krachtige wind tus schen Zuid en Zuidwest, gelei delijk nog iets koeler. tioofdredacteur: Herm. Steggerda. Redacteuren P. L. D. J. van Oeveren. S. W. Henry. Redactie-adres: Noordstr. 55-57, Terneuzen. Tel. 2510 - Na 6 uur 2073. Hoofdagentschao voor West Zeeuwsch-Vlaanderen Willemsweg 83. Schonndiike 'itgave: Stichting „De Vrije Zeeuw" DE VRIJE ZEEU 2de Jaargang No. 213. Verschijnt dagelijks - Drukkerij N V. Firma I*. J. van de Sande - Terneuzen Advertentieprijs: per mm 10 ct.; minimum per advertentie f 1-5C Inzendingen advertenties tot des namiddags 4 uur. Rubriek kl. advertenties: 1—5 regels 60 ct.: iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer Abonnementsprijs ƒ3,35 per kwartaal fe Volgens het Indonesische pers bureau ..Antara" heeft het repu. bltite'nache- kabinet op 30 Mei in Sckarno's paleis te Djogja een vergadering gehouden. Dit heeft plaats gehad, nadat Sjahrir met het werkcomité een bijeenkomst had gehad te Pcerworedjo. Het persbureau vermeldt voorts, dat de kabiretszitting zal worden voortgezet, om alle zaken, die ng niet duidelijk zijn. te bespreken. Sjahrir heeft verder aan Antara medegedeeld dat op de bijeen komst van het werkcomité over politieke en economische aange legenheden, zoowel als over db onderhandelingen met de Neder landers is beraadslaagd. Sjahrir heeft zijn meening te kennen gegeven, dat het wen- scheljjk is, dat het werkcomité zijn zetel zoo dicht mogelijk bi) dien der regeering zal ves tigen, ten einde betere verhoudin gen tusschen beide organen te verkrijgen. Toen Sjahrir werd ge vraagd over de mogelijkheid dat de Nederlanders niet geneigd zul len zijn tot verdere besprekingen, indien de huidige onderhandelin gen niet tot een resultaat zullen komen, heeft Sjahrir geantwoord: dit is mogeljjk, hoewel deze zaak thans nog niet duidelijk is." Aneta teekent hierbij aan, dat het bericht van Antara niet mede deelt of het werkcomité zijn per manenten zetel naar Djogja of naar Batavia zal overbrengen welke beide plaatsen zetel van de republikeinsche regeering zijn. Men verneemt, dat Sjahrir heden per vliegtuig naai Batavia zul terugkeeren. Men verwacht, dat Van Mook ia begin Juni naar Makassar Zal gaan om met de vertegenwoordi gers der buitengewesten in de bergstreek van Malino bespre kingen te voeren over den toe- komstigen status van hun gebied, De snelle repatrieering van de Japanneezen was een z waren slag voor Nieuw-Guinea. Men heeft daar n.l. te kampen met een te kort aan arbeidskrachten voor het herstellen van de oorlogs schade en in het hijzonder voor het bewaken van de enorme bob- veelheden materiaal, dat door de Ned.-Indische regeering is over gekomen van de Amerikanen in alle deelen van Nieuw-Guinea en daarna is verscheept naar Hol- landia. Bovendien bestaan er plannen om groote gebieden voor kolonisatie gereed te maken met behulp van Japansche arbeiders. ■De bevelhebber van de marine basis te Hollandia heeft druk werk met het sorteeren, catalogi- seeren en opslaan van alle soor ten goederer zooals zwaar bouw materiaal, voertuigen, levensmid delen en kleeding die in pakhui- ze» zijn verzameld en waarvan voortdurend groote hoeveelheden worden gestolen door Indonesiërs zoowel als door Europeanen dis gevolg van de onvoldoende bewa king. - De N.I.O.I.E.O. (Im- en Ex portorganisatie van de Ned.-Indi sch! regeering) in Hollandia moet 00 wc user en voeden, nl. 6000 Gouvernementsambtenaren in Eoi cauaroe, de school voor militain politie, de opleidingsschool voo parachutisten en 4000 Japannef zen. Toen werd aangekondig/, dat de Japanneezen binnen eeni/e maanden zouden vertrekken hep- ben de autoriteiten te Hollanda verzocht 3000 van deze hoogst waardevolle arbeidskrachten te mogen behouden, doch de Neder- landsch-Indische regeering achtte 1000 man genoeg. Daar tegen protesteerden de autoriteiten te Hollandia, omdat goederen tot een waarde van millioenen in steeds slechtere conditie geraakten hel onderhoud van wegen onmogelrjl was, evenals het in gereedhei brengen van het land voor kolf nisatie. De eenige gelegenheid tot d- middellijke kolonisatie bood nokwari, waar de Japannee®n 500 ha goed-bebouwde velden iet een rijpenden oogst achterheen, geschikt voor de vestigingvan meer dan 200 tuinders met hun gezinnen. Naast een nauwkurige selectie van de toekomstige kolo nisten is het noodig, dat ,re" geering een snelle bekssing neemt met het oog op hs- rijpen van de gewassen. De Resident van lollandia heeft den Resident van vmbon et- telegrafisch van in kenus gesteld, dat er in Sorong 200 ta sago lag te bederven. Hij heef hen* ver zocht vervoermiddelen te zenden. De sago was voor a plotseling vertrokken door de ,apanneezen opgeslagen. Op een persconferentie heeft de heer E. D. M. Koning, directeur van het handels- en industrieel beleid, zijn inzichten medegedeeld omtrent de industrialisatie van Nederland. Uit een statistiek put te spr. merkwaardige cijfers om trent de bevolkingsontwikkeling van Europa, dat naar verwacht wordt in 1970 met honderdmillioen inwoners zal zijn toegenomen, waarvan Rusland alleen al 83 mil- lioen voor zijn rekening zal nemen en de rest van Europa 17 millioen. Volgens deze statistiek zal Enge land van 50 millioen inwoners in Terwijl Dondferdag de 400.000 arbeiders van ia vetkolenmijnen in de Vereenigcfe Staten >veer aan hot werk togei, na een loonsver- hooging van IIV2 cent per uur en andere regelingen verkregen te hebben, dreigden ongeveer 75.000 arbeiders van de anthraciet- mijnen tegen Vrijdag in staking te gaan. Zij eischen herziening van hun loonen en arbeidsvoor waarden naar het voorbeeld van de toezeggingen aan de arbeiders der vetkolenmijnen. Een plaatselijke staking van machinisten en bestuurders op den Hudson-Manhattan-spoorweg trof voornamelijk een honderdduizend tal personen, die dagelijks voor hun werk van New York naar Noord-New-Jersey moeten reizen. De maatschappij zeide niet in staat te zijn, de loonsverhooging, welke vorige week aan de spoor- weg-employé's werd toegestaan, uit te betalen. Er was voorts tot op heden nog geen teeken va'n overeenstemming In het geschil tusschen de haven arbeiders en de zeelieden en hun werkgevers. Eerstgenoemden heb ben gedreigd op 15 Juni aanstaan de in staking te zullen gaan wanneer niet wordt tegemoet ge komen aan juin eisch om loons- verhooging van 12 dollar 55 cents per maand en overwerktoeslag. Inmiddels' is de zoogenaamde anti-stakingswet, waardoor sta- De stakingsgolf die over de wereld slaat, bereikte in Amerika zijn hoogtepunt. De telefoonbe drijven de kolenverschepingen naar Europa, alles dreigde lam ge legd te worden. 100.000 arbeiders van de Fordfabrieken in Detroit werden ontslagen. 250.000 spoor wegarbeiders hebben het werk neergelegd. Dergelijke koppen kan men geregeld in de Ameri- kaansche bladen lezen. Langzaam waar zeker doet zich de werking van de op 1 April j.l. uitgebroken staking in de bruinkoolmijnen gelden. De weer op toeren ko mende staalindustrie moet zijn leveranties wegens kolengebrek staken en als gevolg daarvan ligt de auto-industrie stil. Het Ame rikaansche kooplustige publiek moet alle hoop op een snelle af levering van de nieuwste auto model 1946 laten varen en in hun woede keeren zij zich natuur lijk tot den man die deze stakin gen ontketend heeft J. L. Lewis. De meeningen over dezen man zijn aner verdeeld, het eene deel ver heerlijkt hem, terwijl het andere deel hem intens haat. Bij de ar beiders en vooral de mijnwerkers is hij echter zeer gezien. Zijn wensch Is voor de mijnwerkers bevel! Op zijn hevel legt men het werk »eer en op zijn bevel, en dit is te meer een bewijs voor zijn groote populariteit, neemt men het werk •Ok weer op. Zoo zijn op 13 Mei j.l. de arbeiders van de bruinkool- mijnen op zijn bevel voor veertien dagen weer aan het werk gegaan. Gedurende dertig jaren al ver dedigt Lewis de belangen van de mijnwerkers. Deze man met ajjn gezette, zjjn zwarte, vorschen- de oogen onder borstelige wenk brauwen verstaat de kunst om voor zijn menschen in het strijd perk te treden en de overwinning t« bevechten. „Het eenige wat ik voor mijn menschen vraag is een paar dol lar per week meer, zoodat deze menschen een redelijk bestaan ge waarborgd is" riep hij eens een hardvochtig mijneigenaar toe bij een staking in Pennsylvanië. De mijneigenaar kon dit niet weige ren, maar verklaarde later aan persvertegenwoordigers: ,,Ik had nooit met hem moeten onderhan delen: deze man is i mmers in staat een steen zacht te maken! Lewis is ztjn menschen altijd bW"l>ibWiTii r. dSk V"V iMmin-Tf—rl'»' r n trouw gebleven. Langzaam maar zeker heeft hij voor hen het pad geëffend naar een beter bestaan. Sinds hij de leiding van de mijn- werkersbond op zich genomen heeft, is het loon van den mijn werker zeker drie maal zoo groot geworden. Ook de slechte veilig heidsvoorschriften in de mijnen was een doorn in zijn oog. lederen dag weer kwamen er zeker een paar man om het leven door slecht gestutte mijngangen en instorten van mijnen was aan de orde van den dag. Met groote kracht en met de vuist op tafel trok Lewis tegen deze slechte toestanden van leer en rustte niet voor hier ver beteringen in aangebracht waren. Wie nu echter zou denken dat deze man op dezelfde voet leeft als de gewone arbeider, vergist zich deerlijk. Lewis immers is een vermogend man, die jaarlijks op een inkomen van 50.000 diollar kan bogen. Lewis woont in een schitterende villa even huiten Washington en zijn zoon en doch ter studeeren beide aan de groot ste universiteit van Amerika. Dit alles vermag aan zijn reputatie niets af te doen. Zijn populariteit wordt er gerust niet minder door. Immers Lewis is zelf mijnwerker geweest en hij kent het harde werk van nabij. De mijnwerkers weten dat wanneer Lewis spreekt er een man van ervaring en on dervinding spreekt die zelf hon derden meters onder den grond met de boor heeft staan werken. Alleen Lewis is „a lucky fellow" geweest zooals de Amerikanen zeggen. Hij heeft het in de mijn werkershond tot de hoogste plaats weten te brengen door zijn groote welbespraaktheid en waarschijn lijk wel het voornaamste door zijn beloften in daden om te zetten. Lewis is de groote man in Ame rika. Zjjn groote schare volge lingen en speciaal de mijnarbei ders vormen een geweldig wapen, een wapen dat hij met groote kracht en zeer beleidvol weet te hanteeren, in het voordeel van zijn volgelingen! king wordt verboelen voor een tijd van" zestig dagen na tusschen- komst van het federale bemidde lingsbureau, en welke Woensdag avond door het congres werd aan genomen, aan president Truman ter onderteekening voorgelegd. 75.000 arbeiders van de anthra- ciet-mijnen in de V. S. zijn Vrijdag niet aan het werk gegaan, nadat zij te middernacht hun werk ver laten hebben en een herziening van loon- en arbeidsvoorwaarden geëischt hebben. Tijdens een confe rentie, welke Donderdag tusschen mijneigenaars en vertegenwoor digers van de vakvereeniging is gehouden, is men er niet in ge slaagd tot een overeenstemming te geraken betreffende het nieuwe, contract, dat in de plaats zou ko men van het oude, dat te midder nacht verliep. De eigenaars van de vetkool- mijnen waar 100 millioen ton kolen gedurende de pas geëin digde stakig verloren zijn ge gaan. hebben een protest inge diend bij den Amerikaanschen Minister van Binnenlandsche Za ken, Julius Krug, tegen het. con tract, dat tusschen hem en John Lewis geteekend is. Zij beweren dat het „oneerlijk en rampspoe dig" is. Churchill heeft in het Lager huis een reeks bezwaren doen hoo- ren met betrekking tdt de door de Britsche regeering gevoerde poli tiek inzake de voedselvoorziening. Hij begon met te zeggen, dat hij nooit zou hebben ingestemd met de beslissing, dat de Neisse de Westelijke grens tusschen Polen en Duitschland zou vormen. Chur chill beschuldigde de regeering vooral van gebrek aan inzicht: de voedselpositie in de Britsche zóne van het bezette Duitschland ware volgens hem te voorzien geweest. Dat het met de voedselvoorziening spaak liep, was naar zijn meening niet het gevolg van een graan- tekort in eenig land maar van een foutieve distributie. Doordat de Polen en de Russen tot de Neisse konden optrekken, werden, zoo ging Churchill verder, duizenden naar de Britsche zóne gedreven, hetgeen schadelijk was voor de voedselvoorziening. Dit alles had men kunnen voorzien, daar de be sluiten van Potsdam dezen gang van zaken al inhielden. Na zijn twijfel te hebben uit gedrukt aangaande juistheid van Hoover's cijfers, wilde Churchill nog weten wat precies de reden was geweest van het aftreden van Sir Ben Smith als Minister van Voedselvoorziening. Minister Herbert Morrison ant- woorde Churchill, dat Sir Ben Smith zijn functie niet politieke verschillen met de overige leden van de regeering had opgegeven en ook niet gedwongen was ~e- weest te gaan. Morrison verklaar de verder, dat hij niet gehandeld had op grond van Hoover's cijfers, ofschoon naar zjjn meening Hoo ver een belangrijke bijdrage had geleverd. Hij voegde er aan toe. dat Groot-Brittanië slechts voor vijftig procent in haar eigen voed- selbehoeften voorzag en daardoor het kwetsbaarste land ter wereld was. Sinds het programma voor Duitschland uitgevoerd werd, had Engeland 88.000 ton bloem en 60.000 ton gerst naar de Britsche zóne in Duitschland geëporteerd. Op onze administratie lig gen de passagierslijsten van het mja „Indrapoera" ter in zage. 1940 tot 46.8 millioen in 1970 dalen. Midden- en West Europa van 163 millioen tot 159 millioen, van Noord Europa van 20 millioen tot 19.5 millioen, terwijl daaren tegen in dienzelfden tijd Zuid Europa zal stijgen van 77.5 mil lioen tot 86.5 millioen en Oost Europa (zonder Rusland) van 87.7 millioen tot 105 millioen. In West Europa neemt Neder land een uitzonderlijke paats in, omdat in tegenstelling met de an dere landen, hier een stijging van het bevolkingsaantal wordt ver wacht en wel tot tien millioen in 1965, waarna de bevolking vrijwel stabiel zal blijven tot 1970. Dez" bevolkingsaanwas is, evenals die in Rusland, waar men consequen ties al zeer nauw heeft getrokken, slechts op te vangen door groote- re industrialisatie, want de land en tuinbouw en de veeteelt zijn aan hun maximum toe en zelfs al achteruitgegaan in hun opne mingsvermogen van werkkrach ten. (Van 22.9 °/o in 1930 tot 19.3 »/o in 1938.) De handel kan ook niet meer opnemen, zelfs zul len talrijke importeurs nog jaren zonder werk blijven. Reeds voor den oorlog heeft men daarom in Nederland getracht nieuwe in dustrieën te creëren, al lukte dat niet voldoende. Intusschen zijn in vele gebieden waarheen West Europa, en ook Nederland, zijn industrieproducten zond. b.v. Zuid Afrika, Zuid Ame rika Britsch Indiër/.Et- reeds- vele fabrieken ontstaan fabrieken die uiteraard zich eerst om de gewo ne dagelijksche dingen als voedsel, kleeding, schoeisel, enz. bekom meren. Wil Nederland nu zijn in dustrialisatie opvoeren, dan zal het zich op ander gebied moeten begeven, met name die producten moeten gaan fabriceeren, waar die landen nog niet aan toe zijn dus fabrikaten, waarbij het om grootere kennis en nauwkeurig heid gaat als precisie-machines, fijne werktuigen, optische- en chemische producten, enz. Wij hebben daarbij rekening te houden met de Amerikaansche concurrentie, die zeer rationeel Werkt. Het reëele volksinkomen bedraagt in Nederland f 600 per hoofd in Amerika 800, in Zwit serland f 700 en in Canada ook 700, om enkele voorbeelden te geven. Dit beteekent, dat ons volksinkomen zal moeten stijgen en dat is alleen mogelijk door een fij nere industrialisatie, waarbij bo vendien onze deviezennood komt (voor den oorlog voerden we voor 1200 millioen in en voor 800 millioen uit, welk verschil door baten uit Indië, van onze scheep vaart en van beleggingen in het buitenland werden opgevangen, welke thans vervallen zijn). Dit maakt het noodzakelijk dat we tal van producten, tot dusver inge voerd, zelf gaan maken, b.v. rij- wielonderdeelen. Amerika toont echter, dat grootere economische gebieden noodig zijn om een nij verheid rendabel te maken. Van daar dan ook het economisch ac- coord tusschen België en Neder land, die nu samen gaan overleg gen, welke indusstrieën in beide landen mogen blijven of gevestigd worden. Het afzetgebied voor zoo'n industrie zal dan België plus Nederland zijn. Om nu de industrie op weten schappelijk en technisch hooger peil te brengen, achtte spr. noodig r 1. Opvoering van het technisch onderwijs op hooger niveau. Van de 100.000 kinderen verlaten 19.000 de lagere school zonder di ploma, 38.500 kragen wel een di ploma maar geen verdere oplei ding 19.000 gaan naar de U.L.O.- school, 17.000 naar de ambacht school, 5.000 naar de middelbare school en slechts 142 worden inge nieur. Het aantal ambachtschool-leer lingen en ingenieurs zal sterk moeten stijgen, evenals het peil van het technisch onderwijs.. 2. Meer wetenschappelijk tech nisch onderzoek is noodzakelijk. In Rusland wordt 1 °/o van het volksinkomen besteed aan derge lijk research-werk, in Amerika 0.3 °/o en in Engeland 0.1 In Nederland is dat percentage nog veel geringer, al is het creatief vermogen van de Hollandsche in genieurs in het algemeen grooter dan de Amerikaansche. 3. Ook is een grootere voor lichting aan het publiek noodzake lijk. Intusschen komen bij het Depar tement van Handel en Nijverheid talrijke plannen van ondernemers binnen, die nieuwe industrieën willen vestigen. De beste en meest betrouwbare worden thans daar van uitgezocht en de mogelijkheid van uitvoering bekeken. Een sterkere industrialisatie van Ne derland zal echter pas over vijf of tien jaar vruchten kunnen afwer pen, zoodat men zeker niet de hui dige omstandigheden in aanmer king moet nemen. Het gaat hier om toekomstproblemen van de eerste orde. De Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen Proi. Dr. G. v. d. Leeuw, heeft Woens dag ter gelegenheid van het 100- jarig bestaan van de kweekschool Christelijke Normaalschool op den Klokkenberg te Nijmegen" een rede uitgesproken. De Minister prees den geest, die thans zoovele jaren aan „den Klokkenberg" heeft geheerscht, als een voorbeeld voor waarachtig christelijk onderwijs. De Minister zeide voorts onge veer het volgende: „Wanneer van bepaalde zijde gesuggereerd wordt, dat ik zou willen gaan in de richting van een modern clericalisme en de verzor ging van het bijzonder onderwijs aan de kerken zelve, in plaats van aan vereenigingen opdragen, dan is zulks alleen juist, wanneer men mijn positie in de kerk beschouwt. Ik hoop echter genoeg besef te hebben van de verantwoordelijk heid van een dienaar der Kroon, om hier de vrijheid van den staats burger niet slechts te respectee ren, maar ook tegen eiken aan slag in bescherming te nemen. Wil een groep Nederlanders het bijzonder onderwijs behartigen via de van ouds bestaande vereeni gingen, dan is dit niet slechts hun goed recht, maar het is de plicht van de overheid hen hiertoe in staat te stellen. Immers, staat kundig gezien, gaat het hier slechts om één niet genoeg te waardeeren goed: de vrijheid van onderwijs, d.w.z. de vrijheid van de ouders, om de opvoeding hun ner kinderen te doen geschieden naar die beginselen, welke zij de hoogste achten; de vrijheid dus, om in deze naar hun geweten te handelen. Dit is de quintessence van de Nederlandsche onderwijs- wetgeving en ik durf te zeggen, dat die bij mij even veilig is als bij wie ook. Ook in dit opzicht hebben christenen, die de oude paden bewandelen, geen mono polize. Komen deze legenden o.a. van liberale zijde, anderen worden van Roomsch-Katholieken kant opge- discht, -zonder daarom heiligen legenden te worden. Wanneer mij in de schoenen geschoven wordt, dat ik vlak voor de verkiezingen een „heiden" tot secretaris-gene raal benoem, bij wien de belangen van het christelijk onderwijs niet veilig zouden zijn, dan kan ik daar alleen maar om glimlachen, om dat immers iedere ingewijde weet, dat deze „heiden" sedert lang secretaris-generaal was en dat al leen zijn formeele benoeming ont brak, terwijl hij zich als directeur- generaal bovendien met onderwijs zaken niet bemoeit, en die, ten slotte, als hij er zich mee bemoeide bij hem volkomen veilig zouden zjjn, daar nog altijd, goddank, de regel niet opgaat, dat belangen alleen bij de directe belanghebben den veilig zijn. Iedere niet-inge- wijde weet dit echter niet. en daarom Is zulk geschrijf toch wel hoogst onverantwoordelijk, om geen erger woord te gebruiken. Nog doller is het verwijt, dat ik bij de onderwijsvernieuwing zou drijven in het vaarwater van Kees Boeke. Ik behoef aan serieuze menschen nauwelijks te verzeke ren, dat ik de experimenten van den heer Boeke met groote be langstelling volgen, en belangstel ling niet minder groot, maar ook niet grooter, dan die, waarmee ik de vernieuwingsideeën b.v. van den Jezuïet Janssen beschouw. En wanneer ik dan tenslotte nog lees, dat ik besmet ben met de coccên van al te sterke staats bemoeiing, dan vrees ik, hoewel ■geen bacterioloog, dat hier nog heel andere bacillen aan het werk zijn, n.l. die van machtsbegeerte en verdachtmaking en ik consta teer met droefheid, dat van het vertrouwen, de openheid en eer lijkheid tusschen de verschillende volksgroepen, die de Mof een oogenblik tot stand heeft gebracht door de Nederlanders niet veel wordt overgelaten". Spreker complimenteerde daar op bestuur en directie van „De Klokkenberg". Hij deelde ten slotte aan mevrouw Oosterlee Haspels haar benoeming mede tot ridder in de Orde van Oranje Nassau, als erkenning van de groote verdiensten der school ge durende een eeuw voor de onder- wijzersopleiidng en in het hijzon der van haar verdiensten voor deze school in zeer moeilijken tijd. De uitvinding van de atoom bom en een aantal andere tech nische nieuwigheden maken een volledige omvorming van de tot dusver gebruikelijke legers nood zakelijk.' In een nieuwen oorlog zou het waarschijnlijk in het ge heel niet meer komen tot een strijd tusschen groote leger massa's; de beslissing zou bevoch ten worden door eenige technische eenheden, die de beschikking zou den hebben over de modernste hulpmiddelen en als opgave zou den hebben snel en grondig de belangrijkste centra van den tegenstander weg te vagen. De luchtmacht, en wellicht een spe ciaal soort duikbooten, zouden de hoofdrol 'te vervullen krijgen. De hoofdmacht der troepen zou enkel en alleen voor de bezetting van het gebied van den tegenstander en voor politioneele doeleinden worden gebruikt. Zijn onder deze voorwaarden de reusachtige legers, die den laatsten oorlog tot een einde hebben gebracht, enkel en alleen geworden tot het object van onnoodige uitgaven? Zou de militaire dienstplicht tot het ver leden gaan !>ehooren Hoe zou de doelstelling van onze nieuwe legers voor deze nieuwe opgave kunnen worden omgevormd? Weliswaar heeft de toepassing der atoomenergie al onze, tot dus ver geldende, begrippen over oor logvoering door elkaar geworpen, de consequenties echter zijn van zoodanigen aard, dat men zich mag afvragen, of er nog wel van een militair probleem sprake is. Integendeel, is het niet geheel en al een moreele aangelegenheid geworden Tot nu toe heeft de wetenschap nog geen methode gevonden, waarmede men een krachtdadige verdediging tegen de atoombom zou kunnen opbouwen. Wat zoo nu en dan in de couranten over .geheime afweerwapens" geschre ven wordt, behoort tot het rijk der fabelen; indien echter morgen aan den dag een atoombom-oor- log" zou uitbreken, dan zouden wij ook wel degelijk rekening moe ten houden met een chemischen, baeteriologischen en een stralen- oorlog, als er dan tenminste nog iets zou zijn overgebleven, dat oorlog zou kunnen voeren! Met deze opmerkingen wil ik slechts de stelling bevestigen, dat het probleem geworden is tot een mo reel, en niet uitsluitend tot een militair probleem. Al deze duis tere mogelijkheden ontslaan ech ter geen enkele regeering vai, de verplichting het leven der staats burgers en de plaatsen, waar zij hun werk verrichten, zoo goed mogelijk te beschermen en nieuwe banen ite betreden, waaraan de nieuwe militaire en moreele op I gaven der legers aangepast kun neri worden. Het lijkt mij in dit verband bui tengewoon belangrijk erop e wij zen, dat het juist de nationale legers zijn, die wellicht de kern zullen vormen van de internatio nale strijdmacht, die zorg zal heb ben te dragen voor de verwezen lijking van de besluiten der U.N.O. Maar hoe zal men deze Strijd krachten voorbereiden op deze. van een technisch gezichtspunt uit volledig nieuwe opgave? Men heeft er reeds op gewezen, dat de hoofdmacht van het leger in de eerste plaats politiediensten zal hebben te vervullen. Men zal dientengevolge een instrument moeten samenstellen, dat tegen deze bijzondere eischen is opge wassen. Het spreekt vanzelf, dat het beeld van het leger der naaste toekomst geheel zal ver schillen van dat der heden ten dage bekende massale legers. Ei- zullen, evenals op dit oogenblik groote landstreken bezet moeten worden. Ik weet niet, hoeveel poliltietroepen men om-en-nabij in Duitschland noodig heeft, als de eerste phase der inzetting is af gesloten. Ik geloof echter, dat men met een geringer aantal zal kunnen volstaan, dan men In door snee aanneemt. Onder deze omstandigheden zou het voor de hand liggen, een vrij willigersleger op de been te bren gen; de dienstneming in dit leger zou men zoo aantrekkelijk kun nen maken, dat de jongemannen graag deze carrjère zouden kiezen. In de eerste plaats zouden vrijge zellen in den leeftijd van 1725 jaar in aanmerking komen, die een voltooide school- of universi teitsopleiding achter den rug zou den hebben. De diensttijd zou de twee jaar niet mogen overschrij den en zou in verschillende landen moeten worden verricht, opdat de troepen de geheele wereld leeren kennen. Ieder vrijwilliger zou be taald moeten worden naar de maatstaven van een hoogen levensstandaard, terwijl hij een gedeelte zou moeten afstaan om na afloop van den diensttijd zijn studie te kunnen afmaken of een zaak te kunnen oprichten. Ik weet, dat enkele punten van mijn programma utopistisch klinken vooral wat het verrichten van den dienst in verschillende landen be treft. In de eerste plaats is daar voor noodig een internationaal leger, dat ongetwijfeld zal komen. De grootste vraag blijft echter: zullen zich voldoende vrijwilligers aanmelden? Voor Amerika be hoeft dit geen vraagstuk te zijn. Onze jongemannen zijn blij, als zij op regeeringskosten de wereld te zien krijgen. In Europa zal het minder een voudig zijn recruten te werven, als men niet zijn toevlucht zal willen flemen tot de uitgehonger de menschenmassa's, die zich uit gebrek aan andere bestaansmoge lijkheden voor den dienst zouden melden. Het bezwaar, dat 17- en 18-jarigen hun ontwikkeling nog niet hebben voltooid, kan gemak kelijk worden tegengeworpen. Een diensttijd van twee jaar in het toekomstige internationale leger zou de ontwikkeling niet on derbreken, maar aanvullen. De gene die met vreemde menschen en landen in aanraking komt, ver ruimt zijn blik en wie dan op een leeftijd van 19 of 20 jaar terug keert en zijn opleiding afmaakt, is een gevormde persoonlijkheid. Het aanvullende beroep, dat deze jonge menschen in het leger lee ren, zal eenzijdigheid voorkomen; bovenal kan gedacht worden aan de opvoedende werking, veroor zaakt door het samenleven van verschillende nationaliteiten onder dezelfde vlag. Dit systeem zou het mogelijk maken, een elastisch en toch slag vaardig instrument te vormen naar de eischen der moderne oor logstechnici. Bewegelijke elitecorpsen zouden de taak van bezetting en het ver richten van politiediensten op zich kunnen nemen. Het leger der toe komst moet in de eerste plaats afgericht worden met dat ééne doel voor oogen: den oorlog te verhinderen. Vrijdagmorgen heeft een aantal chauffeurs van verschillende goe derenvervoerbedrijven te Amster dam geweigerd „besmette" lading van de haven naar de stad te ver voeren. De directies dezer bedrijven on derhandelen met de leiding van de E.V.C. afd. transport. Het Sowjet-bla<i „Roode Vloot" wijst er op, dat de Amerikanen op IJsland permanente bases zouden trachten te scheppen, zeer in strijd met de wenschen van de bevol king. Radio New York heeft Donder dagavond medegedeeld, dat Stet tinius is afgetreden als Ameri- kaansch vertegenwoordiger bij de Vereenigde Naties. Stettinius was niet tevreden over zijn be trekkingen met het departement van Buitenlandsche zaken en voel de zich behandeld als „boodschap penjongen". Het Witte Huis bewaart het stilzwijgen over zijn aftreden. Ook door het departement van Buitenlandsche Zaken wordt dit bericht niet bevestigd of tegen gesproken. Bij het ter perse gaan werd bovenstaand bericht bevestigd. SAUCKEL LOOCHENT ZIJN EIGEN BEKENTENIS Fritz Sauckel, de voormalige uitvoerder van Hitler's dwang arbeiders-program, heeft bij zijn verschijnen voor het Tribunaal te Neurenberg de door hem zelf on- derteekende bekentenis geheel ge loochend. Volgens de bekentenis zou Sauckel van 1921 af een over tuigd nazi geweest zijn en Hit ler's program voor honderd pro cent hebben onderschreven. Sau ckel ontkende thans, dat de Wehrmacht ooit gebruikt zou zijn bij het recruteeren van arbeiders in Frankrijk, waarop de aankla ger documenten toonde waaruit het tegendeel bleek. Wel gaf Sauckel toe, dat hij het gebruik van boeien in gevallen van „hevig verzet" had voorgestaan en dat hij had aangedrongen op dood straf tegen ambtenaren, die „ern stige sabotage" hadden gepleegd. Gewapende, neo-fascisten hebben den operateur van een lichtrecla meonderneming, gevestigd op een plein te Milaan, gedwongen, de woorden „de Duce is niet dood" in een lichtreclame te laten ver schijnen. Harold Ickes, de vroegere Ame rikaansche Minister van Binnen landsche Zaken, heeft in een be kendmaking de Amerikaansche burgers aangespoord, het gebruik van „totalitaire maatregelen" af te wijzen en Truman's anti-sta kingsactie „den zwaarsten aanval ooit in Amerika gedaan, op de fundamenteele rechten van den arbeid en de democratisch^ tra dities van ons land" genoemd. Sinds eenige maanden worden In Engeland proeven genomen m»t het door „jet propulsion" voort gedreven vliegtuig „Swallow" ontworpen door de Havilland Maatschappij, dat naar schatting een snelheid van meer dan 1080 km per uur zal behalen (huidige wereldrecord 970 km). De commentator van Radio Moskou heeft Engeland en de Ver. Staten beschuldigd van het verbreken der te Potsdam gesloten overeenkomst ten aanzien van Duitschland. daar deze landen er niet in zijn geslaagd het fascisme in de door hen bezette zöne's van Duitschland uit te roeien. De natuurkundige en Nobelprijs winnaar Albert Einstein heeft in 'n uitzending van radio New-York gepleit voor de oprichting van een federale wereldregeering en voor toenadering tusschen de Veree nigde Staten en de Sovjet-Unie. Het observatorium in het Tatra- gebergte in Slowakije heeft een nieuwe komeet ontdekt, welke zich in Noordoostelijke richting voort bewoog. Small het hoofd van de Ameri kaansche diensten van de vredes- productie, heeft verklaard, dat de mijnwerksstakingen ongeveer 2 milliard dollar kosten aan ver loren productie.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1