De staking in öe Rotterdamsche haven
Persconferentie van Sjahrir
ht/eeeldnieum flitsen.
Mr. M. Slamet spreekt tot de-Pers.
FIGUREN IN OEN VEILIGHEIDSRAAD
Groote stagnatie door
spoorwegstaking in de V*S*
Is Generaal Michailowitsch een verrader?
In den greep der Techniek
zonder ziellp
WERELD WAARHEEN?
Dc Verkiezing der
Prov. Staten op 29 Mei
VON SCHIRACH
0 Volgende week
ZATERDAG 25 MEI 1946.
FRANKEER
ALS REGEL
MET
EEN NATIONALE
HULPZEGEL.
De eerste
groote lading Bananen
aangekomen.
DE E. V. C. VERGADERT.
MEDEDEELING VAN DE
E.V.C. TEGENGESPROKEN.
Dreigende gas- en
electriciteitsstaking in
België.
Telegram van
Prins en Prinses aan den
Zwitserschen Bondsraad.
NEURENBERG.
INDONESIË.
weer een Bon voor
Eieren.
Besprekingen V an Mook-
Lord Killearn.
.Eerst orde en veiligheid'
De «Weltevreden"
in Rotterdam.
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door liet K.N.M.I,
in De Bilt geldig töt heden
avond
Aanhoudend zonnig.
Matige wind uit Noord-Oos
telijke richting. Overwegend
droog; zonnig weer.
Hoofdredacteur: i
Herm. Steggerda.
Redacteuren
P. L. D. J. van Oeveren.
S. W. Henry.
Redactie-adres:
Noordstr. 55-57. Terneuzen.
Tel. 2510 - Na 0 uur 2073.
Hoofdagentschap voor
West Zeeuwsch-Vlaanderen
Willemsweg 83. Schoondiike
Uitgave: Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks Drnkkerji N.V. Firma P- J. van de Sande
2de Jaargang No. 208.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.minimum
per advertentie f 1.5C
Inzendingen advertenties
tot des namiddags 4 uur.
Rubriek kl. advertenties:
15 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 ct. Ver
melding brieven onder
nr. Bur. van dit Blad
10 ct. meer t
Terneuzen. Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Welke belangi
er op spel?
en staan
De stemming der Prov. Staten
staat voor de deur. Na de Tweede
Kamer is de datum van 29 Mei
opnieuw een belangrijke al wordt
deze verkiezing aan betéekenis
door velen onderschat. Maar de
beteekenis van deze verkiezing
wordt bepaald door het feit, dat de
Prov. Staten tot eerste taak heb
ben het verkiezen van een nieu
we Eerste Kamer. Daarbij is o.i.
alle commentaar overbodig. Daar
naast echter kan ons de samen
stelling van het Provinciaal be
stuur evenmin onverschillig laten.
Mag het zijn, dat de bemoeiing
va* dit college in de eerste plaats
gaat over zakelijke dingen, die ons
dagelijikische practische leven ra
ken, wegennet, dijken, bruggen
kanalen ponten, enz., principieele
kwesties komen er soms ook aan
de orde. Wat het eerste betreft.
Zeeland is een zwaar getroffen ge
west. Huizen en akkers liggen
verwoest. Het aantal dakloozen
is groot. Zeeland heeft haar ge
liefde dooden. Zeeuwsch-Vlaande
ren kent haar oorlogsbrand
Wjj staan nu voor het feit, dat dit
alles hersteld moet worden.
Het is nu eenmaal zoo, dat
maatschappelijke nood een sterke
invloed heeft op ons geestelijk be
wustzijn, en evenzeer is het waar,
dat onze geestelijke staat beslis
send is voor het dragen en over
winnen van dezen nood. Daar
om moet de leniging der stoffe
lijke nooden gezien worden in het
licht van onze geestelijke nooden.
Het welzijn van den mensch
wordt niet bepaald door brood
alleen. Daarom, zonder heenwij-
zmg naar een bepaalde partijfor
matie stellen wij ons op het
standpunt, dat van werkelijken
ophouw en herstel van ons volks
leven niets terecht kan komen,
indien het Evangelie als de bron
van alle vernieuwing daar niet de
drijfkracht van is.
Daarom is ook de keuze van het
provinciaal bestuur een zaak van
ernstige beteekenis, en we spreken
hierbij de hoop uit. dat het volk
van Zeeland blijk zal geven van
die ernst doordrongen te zijn.
Het Oostenrijksche Ministerie
van Voedselvoorziening maakt
bekend, dat, op basis van de hui
dige voedselvoorraden en ver
wachte aanvullingen, de rantsoe
nen voor Juni slechts 700 calorieën
per dag zullen bedragen.
Het eerste schip met ba
nanen, dat wij Donderdag
aankondigden, n.l. het Noor-
sche motorschip ..Duala" is
Vrijdagmorgen inderdaad te
Rotterdam gearriveerd. Het
heeft ligplaats genomen in
de Jobshaven, bjj de loodsen
van de firma Mueller en Co.
Met de lossing van de 27.000
bossen bananen is reeds een
aanvang gemaakt. Het deel
dat voor Zwitserland be
stemd is. wordt oer speciale
trein vervoerd. Het voor Ne
derland bestemde deel van
de lading gaat naar verschil
lende fruitimporteurs, waar
de vruchten in de rijpkamer
opgeslagen worden, totdat zij
voor de consumptie geschikt
zijn. Naar wij vernemen
wordt binnen afzienbaren
tijd een grooter schip met
bananen te Rotterdam ver
wacht.
Algemeen is de indruk, dat de
situatie in de Rotterdamsche
haven ongewijzigd is. De oproep
aan voerlieden, chauffeurs, bin
nenschippers en allen, die iets met
het transport van de haven te
maken hebben, om zich achter de
actie van de E.V.C. te stellen
heeft nog geen effect gesorteerd
deelde één der bestuursleden van
de E.V.C. (ons Vrijdagochtend
mede Hij voegde er aan toe: „dit
kan ook nog niet, want Vrijdag
middag pas beginnen wij ons pa
rool per bulletin bekend, te maken.
Wij moeten voorts erkennen", zoo
ging hij voort, ,,dat er in de haven
nog iets doorgewerkt wordt zoo
wel door militairen als door men-
schen van bulten de stad".
Volgens den heer Van Wagenin-
gen van de Scheepvaartvereeni-
ging ,Zuid" is het aanbod van
vrijwilligers te groot, zoodat men
niet eens van aller diensten ge
bruik kan maken. ,,De haven van
Rotterdam" zoo zeide hij, „werkt
op volle kracht en de stemming
onder de werkwilligen is uitste
kend."
De E.V.C. vergadert te
Rotterdam.
De heer Van Os opende de bij
eenkomst met te zeggen, dat de
brief van Brautigam een snel ein
de van het conflict onmogelijk
Donderdagavond is de staking
van het spoorwegpersoneel in de
V. S. begonnen. 250.000 man rijn
hierbij betrokken.
Het bureau voor het transport
bedrijf der V. S. heeft, in verhand
met de staking het vervoer van
niet belangrijke lading verboden,
opdat het noodzakelijkste voedsel
en de post getransporteerd zullen
kunnen worden.-
Treinen voor het vervoer van
troepen, van zieken en van melk
schijnen niet in de staking betrok
ken te worden.
De regeering heeft, om te
trachten het lamleggen van de
industrie en stagnatie in de voed
selvoorziening te voorkomen,
vliegmachines vrachtauto's en
schepen gerequireerd.
Volgens een woordvoerder van
den machinistenhond is er weinig
kans op een vergelijk.
De conferentie in het Witte Huis
tot hijlegging van het conflict is
van Donderdag tot gisteren ver
daagd, zonder dat men tot eeni-
gerlei beslissing was gekomen.
Binnenkort zal er in Joegosla
vië een merkwaardig proces
plaatsvinden tegen den voormali-
gen minister van oorlog van het
uitgeweken kabinet van Koning
Peter, Generaal Michailowitsch.
Dit proces is des te merkwaardi
ger omdat Michailowitsch gedu
rende den oorlog één van de pro
minente leiders van het verzet in
Joegoslavië is geweest.
Toen de Duitschers in l';t2 de
Joegoslaven tot capituleeren wis
ten te dwingen bleek het hun al
spoedig, dat deze capitulatie
slechts voor een beperkt gedeelte
van het leger gold. Een groote
goed uitgeruste legergroep n.l.
had zich onder van Gene
raal Michailown. in de bergen
teruggetrokken en zette van daar
uit den strijd met e -oote kracht
voort. Spoedig daarop was het
Koning Peter. die Generaal
Michailowitsch tot minister van
oorlog benoemde. Naast Michai
lowitsch dook-** echter spoedig
daarna een tweede naam aan het
verzetsfront op, n.l. Tito, die met
rijn overigens slecht bewapende
strijders de Duitschers veel af
breuk deed. Heit lag natuurlijk
het meest voor de hand, dat deze
twee groepen te* samen zouden
optrekken, maar in tegenstelling
tot ons land deed men dat hier
niet. Neen, erger zelfs, Tito en
zijn aanhangers zagen in Michai
lowitsch één van hun grootste
vijanden. Tegenover dezen man
kende men geen pardon en toen
hij dan ook op 13 Maart 1946 in
hun handen viel, bestond er vol
gens Tito voor dezen man slechts
één straf: de strop.
Door de regeering van de Joego
slavische Volksrepubliek wordt hij
n.l. beschuldigd van landverraad,
heuk met den vijand en van
-i*'n 1 k« vijandelijkheden teken de
troe. -e* van Tito Van helde dij
den worden nu natuurlijk talrijke
stukken aangevoerd waar uit de
schuld en onschuld van Michai
lowitsch moet blijken. Voor bui-
tenlandsche waarnemers is het
echter uiterst moeilijk een juiste
kijk op de zaak te krijgen.
Het is een feit dat Michailo
witsch de eerste was die na de ca
pitulatie den strijd tegen den over
weldiger voortzette, maar het is
ook een feit, dat hij actief tegen
Tito optrad dus indirect tegen de
Sovjet-Unie.
Vast staat evenwel, dat hij dit
niet deed aan de zijde van
Duitschland, maar in hoeverre hij
daarbij hulp van Duitschers en
fascisten heeft gehad, dat is iets
dat nog uitgezocht zal moeten
worden.
Van Amerikaansche zijde komt
men nu min of meer voor Michai
lowitsch op en men heeft reeds
verklaard, dat hij hun waardevolle
inlichtingen heeft verschaft en
dat vele Amerikaansche vliege
niers dank zij de hulp van de par-
tisanen van Michailowitsch veilig
hun eigen linies weer konden he
reiken.
- Wat deze man in den oórlog
echter heeft ontbroken is een goed
omlijnd (politiek programma, hij
had niet den steun van scherp
denkende politici. Bovendien zat
het hem niet mee, want in 1944
lieten de Geallieerden hem in den
steek, omdat zij in verhand met
hun hondgenootschap met de
Sovjet-Unie verplicht waren Tito
en consorten te steunen.
In dit uur van nood echter too-
nen de Geallieerden dat zij den
Generaal nog niet vergeten zijn.
Met groote kracht dringen zij hij
de Joego-Slavische regeering op
aan, hij het proces aanwezig te
zijn en daar te verschijnen met een
aantal getuigen. Tito wil hier
echter niet van hooren, omdat zoo
als hij zegt de misdaden van
Michailowitsch tegen het volk van
Joego-Slavië veel grooter en ver
schrikkelijker zijn, dat discussie
betreffende zijn al of niet schuldig
zijn kan of zou worden toegestaan.
Van Amerikaansche zijde zal men
het er zeer zeker niet bij laten en
met belangstelling zien wrj het
a.s. proces in deze onverkwikke
lijke geschiedenis tegemoet!
Bij de thans in de Vereenigde
Staten begonnen spoorwegstaking
zijn twee vakvereenigingen. die
tezamen een kwart millioen ar
beiders op 337 spoorwegen ver
tegenwoordigen, betrokken. De
staking strekt zich reeds uit tot
de spoorwegen' aan de kust van
den Grooten Oceaan. Volgens
Warren Kendall, den chef van de
Afd. Autovervoer van de Ameri
kaansche Spoorwegen, schijnt het
werk tot op tien procent na vol
ledig te zijn stilgelegd. De arbei
ders. die hooger loon eischen en
wijziging van arbeidsvoorwaarden,
hebben een voorstel van President
Truman tot een loonsverhooging
van 18% cent per uur van de
hand gewezen. De besprekingen
op het Witte Huis zijn gisteren
hervat.
De Regeering heeft vliegtuigen,
schepen en auto's gerequireerd om
zooveel mogelijk stagnatie in de
voedselvoorziening te voorkomen.
Melk-, leger- en hospitaaltreinen
zullen blijven rijden.
Het begin van de staking werd
in New-York, Washington en Chi
cago door middel van luidsprekers
aangekondigd.
Volgens verklaringen van amb
tenaren van hulpverleenings-orga-
nisaties zou de vertraging in het
vervoer van levensmiddelen den
dood van duizenden menschen in
hongerend Europa ten gevolge
hebben.
Zelfs afgezien van een hervat
ting der staking in de steenkool
mijnen zou het werk in dè mijnen
binnenkort waarschijnlijk gestaakt
moeten worden door gebrek aan
vervoermiddelen. Men verwacht,
dat de mijnwerkers vandaag zul
len beslissen, of zij al dan niet
voor de Regeering zullen blijven
werken.
heeft gemaakt. „Daarin worden
de Nederlandsche belangen opge
offerd aan de belangen van een
klein kringetje N.VjV.-bestuur
ders".
Vervolgens kreeg de heer Best
man het woord. Hij stelde vast,
dat de pogingen van Minister
Schermerhorn om 't conflict op te
lossen schipbreuk hadden geleden
door toedoen van de reeders en
van een stel N. V. V.-bestuurders,
dat voor zijn broodje vecht."
„Wanneer wij ertoe overgaan",
zoo riep hij uit, „in dit geval te
capituleeren, beteekent dit, dat wij
ook in de toekomst alles zullen
moeten aanvaarden. De staking
in de haven zal tot het bittere
einde worden voortgezet."
Vervolgens betrad de voorzitter
van de afdeeling Rotterdam de
heer Van den Berg, het podium.
De staking, zoo zeide hij, breidt
zich uit. Er komen steeds meer
menschen om ondersteuningsgeld
vragen. De strijd zal op den duur
niet op normale wijze te financie
ren zijn, tenzij de arbeidersklasse
zelf zich inzet om voor de „muni
tie" te zorgen. Onze positie is
moeilijk, verklaarde hij. Van nu
af moet alle werk. dat in het
havengebied verricht wordt, be
smet worden verklaard. Op voer
lieden en chauffeurs, binnenschip
pers en personeel van de sleep-
hooten doen wij een beroep om
zich achter onze actie te plaatsen.
Ook de milittairen roepen wij op
zich met ons solidair te verklaren.
Reeds zijn, zoo zeide hij, „in
Vught 1 455 soldaten opgesloten,
omdat zij geweigerd hebben de
schepen te lossen en hij eindigde:
Wrj moeten den strijd voortzetten,
de vrouwen hebben wij achter
.ons".
In de vergadering van de
E.V.C.Donderdagavond in de
Rivierhal te Rotterdam gehouden,
heeft de voorzitter van de Afdee
ling Rotterdam der E.V.C., de
heer Van den Berg o.m. gezegd,
dat in Vught 455 soldaten opge-
slotèn zijnj omdat zij geweigerd
hebben schepen te lossen. Ter
bevoegder plaatse vernemen wij,
dat deze mededeeling volkomen
uit de lucht gegrepen is.
dat Maandag a.s. de algemeene
staking zal uitbreken.
De arbeiders eischen dat de aan
passing van hun loon onmid
dellijk een feit zal worden, over
eenkomstig een besluit der natio
nale arbeidsconferentie, volgens
welke de eischen der werklieden
die voor 1 April waren ingediend,
bekrachtigd kunnen worden.
Vrijdagmorgen heeft een dele
gatie' var. de algemeene centrale
der openbare diensten zich naar
het kabinet van den eersten Minis
ter begeven om te trachten satis
factie te krijgen.
DRIE N.S.B.-ERS ONTVLUCHT.
Woensdag rijn uit het internee
ringskamp te Hoogerheide, eenige
kiolmeters bezijden Bergen op
Zoom, opnieuw een drietal
N.S.B.-ers ontsnapt. Twee hunner
zijn afkomstig uit Eindhoven, een
uit Heerlen (L.). Het aantal
N.S.B.-ers. dat uit dit kamp is
ontvlucht bedraagt thans ongeveer
twintig. In dit kamp zitten geen
zware gevallen.
Het congres der Spaansche
socialisten te Toulouse heeft Vrij
dag besloten noch direct, noch
indirec met de communistische
partij samen te werken. Met de
republikeinsche partijen en, met
eenig voorbehoud, den syndika-
listischen nationalen bond van
vakvereenigingen, zullen echter
hartelijke betrekkingen worden
onderhouden.
Vier Camadeesche soldaten heb
ben 81.000 sigaretten van het
Oanewleewclie Ptocxic Krctfo t© Lon-
den gestolen en aan Nederlandsche
soldaten verkocht.
In het gebied van Pittsburgh
hebben 1500 mijnwerkers het werk
verlaten. Zij eischen sluiting van
drie groote mijnen, ondanks de
overname door de Regeering.
De Belgische Minister van Ar
beid, heeft verklaard, dat de sta
kingen in het centrum van België,
waardoor de metaalindustrie ge
troffen wordt, uitgelokt schijnen
te zijn door de Trotskysten.
In de andere streken zijn er
bjrjna geen stakingen en die er zijn,
zijn uitgebroken uit solidariteifs-
motief.
De afgevaardigden van de vak
bonden hebben zich ter plaatse
begeven, teneinde de arbeiders aan
te sporen het werk te hervatten.
Een Joodsche getuige tegen een
fascistischen onderwijzer uit een
Hongaarsch dorp heeft een pak
ransel gekregen van de dorpelin
gen. Tijdens een hieruit voort
gesproten anti-Joodsche rel wer
den twee Joden gedood en acht
gewond.
De Britsohe pers is over het
geheel niet te spreken over het
„voedsel-rapport" van minister
Morrison. Men meent, dat het
Britsche volk zich te groote be
perkingen moet opleggen en
vraagt zich o.m. af, waarom in de
Britsche zóne in Duitschland de
Sovjet-Unie niet kan bijspringen
(„Daily Mail"). De „Daily Tele
graph" beschuldigt de regeering
van te groote geheimzinnigheid.
De .Daily Herald" (Labour) valt
op haar beurt de conservatieve
pen? aan.
Woensdagavond heeft op het
vliegveld Deelen de officieele over
dracht plaats gehad van het al
daar gevestigde Canadeesche
demobilsatie-autopark aan de
Nederlandsche autoriteiten.
Waarschijnlijk zullen de depar
tementen van oorlog en van
finaneën dit autopark beheeren.
Er zijn 25.000 motorvoertuigen
overgenomen.
WAT KOST HET PLAKKEN
VAN EEN BANDJE?
Het Directoraat-Generaal van
de Frqzen deelt mede, dat voor
het plakken van een rijwielbin-
nenband, ongeacht het aantal lek
ken, ten hoogste ƒ0,40 mag wor
den gevraagd.
Tot voor kort werden nog prij
zen van 0,75 en 1,gevraagd,
maar nu de bandenpositie zooveel
is verbeterd, dat oude opgelapte
handen veel minder vOTrkomen
heeft een kostprrjscalculatie aan
getoond dat 0,40 voor een ban
denreparatie voldoende is.
J
Aan de pers is medegedeeld, dat de Vereenigde Staten thans
beschikken over een geheim wapen waarmede ziektekiemen ver
spreid kunnen worden. Dit wapen zou veel doodelijker zijn dan de
atoombom. Met dit wapen zou men alle leven in een groote stad
in korten tijd kunnen vernietigen, en ook de oogsten op het veld.
Zelfs het zaad in den grond. De kiemen moeten door een vliegtuig
worden uitgeworpen.
Het personeel der electrische
centrales en der gasfabrieken van
geheel België heeft aan de be
trokken directies medegedeeld,
Prinses Juliana en. Prins Bern-
hard hebben het volgende tele
gram aan den Zwitserschen
Bondsraad gezonden:
„Op het oogenblik, waarop
wij Uw mooi en gastvrij land
verlaten, willen wij U harte
lijk! danken voor de buitenge
woon hartelijke ontvangst,
die ons door U en het Zwit-
sersche volk werd bereid.
„De herinnering aan ons ver
blijf in Zwitserland zal onuit-
wischbaar in onze gedachten
blijven."
Von Sehirach. die Vrijdag zijn.
verdediging voortzette, beschreef
een woordenwisseling met Hitier,
tijdens een ontmoeting op de
iB,erghof. Hitier beschuldigde hem
van het voeren van een oppositie
en het voorbereiden van een
„geestelijk verzet tegen het Hil-
lerisme". Dit leidde tot een open
breuk tusschen hem en Hitier, al
dus Schirach. In 1943 werd Sehi
rach. die toen gouwleider van
Weenen was, bij Hitier ontboden
en in het bijzijn van Martin Bor-
mann Hitiers plaatsvervanger
beschuldigd van het opzetten
van de Weensche en Oostenrijk
sche cultureele wereld tegen Hit-
Ier. Hier moest, zoo zeide Hitier,
een eind aan komen, daar anders
de Rijkssubsidies voor Oostenrijk
zouden ophouden.
Schirach noemde het concentra
tiekamp van Auschwitz „een on-
uitwischbare zwarte vlek in de
Duitsche geschiedenis." Hitier
draagt daarvoor de verantwoor
delijkheid, zeide hij, „mij treft
blaam, voorzoover ik de Duitsche
jeugd heb opgevoed in het geloof
aan den man. die millioenen ver
moord heeft."
Op een desbetreffende vraag
van den Amerikaanschen waar-
nemenden aanklager Dodd ont
kende Von Schirach niet, dat hij
het als zijn voornaamste taak had
beschouwd de Duitsche jeugd door
navolging van Hitler tot goede
vaderlanders op te voeden. Ook
deed hij geen poging den aankla
ger van repliek te dienen, toen
deze een redevoering van Hitler
aanhaalde, waarin Hitier openlijk
van militairistische neigingen in
de jeugdbeweging gewag maakt:
45.000 jongeren werden" getraind
voor de vloot. 60.000 voor de ge
motoriseerde afdeeling; 55.000 in
het zweefvliegen en 74.000 in het
vliegen.
Von Schirach wilde de Luft
waffe een groote vergeldingsaan-
val laten doen op een Engelsche
cultureele stad, uit wraak vooi
den moord te Praag op het hoofd
van de Gestapo, „slager" Hey-
drich, in 1942. Dit voornemen
rach aan Bormann, waarin den
moord (in feite uitgevoerd door
Tsjechische patriotten) werd be
schreven als het werk van Brit
sche agenten.
Schirach vröëg of hij het ori-
gineele telegram mocht zien. Hij
wist geen commentaar te geven
toen hij het gelezen had.
bleek uit een telegram van Schi
Op 29 Mei zal een bon
worden aangewezen waarop
voor personen geboren in
1932 of later een ei per ver
bruiker verkrijgbaar zal zijn.
Dr. Van Mook, die Vrijdag te
Singapore is gearriveerd, voert
belangrijke besprekingen met Lord
Killearn.
Tijdens zijn verblijf te Singa
pore zal Dr. Van Mook eveneens
besprekingen voeren met Lord
Lois Mountbatten, alvorens de
laatste naar Engeland vertrekt.
Waarschijnlijijk zal men zich
bezig houden met het probleem
van de terugtrekking der Britsche
troepen van Java. Het is van
beteekenis, dat Dr. Van Mook bij
Lord Killearn verblijf houdt, daar
na het vertrek van Mountbatten
een groot deel van diens taak zaï
worden overgenomen door Lord
Killearn.
Vrijdag heeft Sjahrir op een
persconferentie verklaard, dat zqn
terugkeer naar Djokjakarta in
verband stond met twee of drie
veranderingen in het republikein
sche kabinet, en wellicht meer.
Hij zeide verder, dat hjj de
„uiterste" voorstellen van Dr. Van
Mook aan Soekarno en het kabinet
heeft voorgelegd en dat deze daar
in studie zijn genomen.
Sjahrir en (overige leden van
het kabinet uit Djokjakarta
vertrokken.
Terwijl de meeste leden van het
republikeinsche kabinet Vrijdag
middag per trein uit Djokjakarta
zijn vertrokken, is Sjahrir uit
Soerakarta in een Dakota van de
RA.F. met 9 evacuées terugge
vlogen. Sjahrir weigerde zich
over de gebeurtenissen te Djok
jakarta uit te laten, maar zal
later op den dag een persconferen
tie houden.
Sjahrir nam aan, dat hij bij zijn
terugkeer uit Djogjakarta in het
bezit zou zijn van het definitieve
antwoord. Hij zal n.l. a.s. Maan
dag of Dinsdag daarheen vertrek
ken. Ook de op til zijnde kabi
netswijzingen maken deze reis
naar Djogjakarta noodzakelijk.
Twee of drie ministers hebben n.l.
om gezondheids- of andere rede
nen gevraagd van hun post ont
heven te worden en het is moge
lijk, zoo voegde Sjahrir hieraan
toe, dat er nog een of twee minis
ters hun functie wenschen neer te
leggen.
Sjahrir bracht als zijn meening
naar voren, dat de gedachtenwis-
seling te Djogjakarta zeer nuttig
was -geweest, daar gebleken was
dat er eenig meeningsverschil be
stond tusschen de leden van het
kabinet te Batavia en die te Djog
jakarta. Sjahrir verklaarde: „het
meeningsverschil strekt zich niet
uit tot eenige vitale kwestie en de
regeering in Djogjakarta is van
daar uit niet goed in staat de ge
beurtenissen in de buitenwereld te
volgen."
Sjahrir verklaarde, dat de
„nationale concentratie", welke
de meerderheid van het "vroegere
volksfront en thans ook de socia
listen en communisten bevatte,
bereid was met de republikeinsche
regeering samen te werken en er
was nu, zoo zeide hij, „aanzienlijk
minder oppositie tegen de regee
ring".
Sjahrir zeide, dat het bericht
in het Indonesische blad Ra'jat,
volgens hetwelk hij een onder
houd had gehad met Tan Mala-
ka, onjuist was.
Hij beschreef de algemeene
reactie in het binnenland op de
voorstellen ais „een teleurgestel
de stemming".
Hij legde er den nadruk op, dat
de laatste voorstellen niet zoo ver
gingen als hetgeen met Dr. Van
Mook was besproken, toen Clark
Kerr in Batavia was, in het bij
zonder ten opzichte van Sumatra.
Sjahrir voegde er echter aan toe:
„De huidige voorstellen bieden
ongetwijfeld meer, dan de voor
afgaande besprekingen en ge
zichtspunten van de Nederland
sche regeering".
Hij voegde hieraan toe, dat hij
te Djogjakarta waarschijnlijk een
bijeenkomst zou hebben met het
Werkcomité en eveneens tegen
woordig zou zijn in de plenaire
kabinetszitting.
Sprekend over de radicale mu
taties in het hoogere kader van de
T.R.I. verklaarde Sjahrir ten
slotte, dat het ontslag van Soedi-
byo en Kartassasmita geen enkele
wijziging in het beleid ten aanzien
van de evacuatie der geïnterneer
den tot gevolg zou hebben.
Naar men verklaart, heeft Dr.
Van Mook, door de laatste voor
stellen „een laatste aanbod" te
noemen, niet de bedoeling gehad
hiermede een ultimatum te stellen.
REPUBLIKEINSCH DAGBLAD
IN HET NEDERLANDSOH.
Het republikeinsche Ministerie
van Voorlichting heeft een nieuw,
in het Nederlandsch gesteld blad
onder den naam „Het Nieuwsblaid"
in het licht gegeven.
Volgens een hoofdartikel in het
eerste nummer richt dit blad zich
direct tot Nederlanders, die voor
de eerste maal in Indië komen en
eveneens tot de Indo-Europeanen
„onze landgenooten, die door de
verwrongen verhoudingen in de
tijden van weleer de Indonesische
taal nauwelijks of heelemaal niet
verstaan".
Het hoofdartikel legt er den
nadruk op, dat de Indonesiërs
met de erkenning van de repu
bliek geenszins den wensch koes
teren zich te ontdoen van de diens
ten der Nederlanders en haalt in
dit verband het manifest van 1
November 1945 aan, waarin wordt
gezegd, dat voor de wederopbouw
van Indonesië een groote be
hoefte bestaat aan „buitenlandsch
talent" en dat er ruime werk
gelegenheid bestaat, „speciaal
voor de Nederlanders".
Vrijdagmiddag heart Mr. M. Sla-
met in hotel „Centraal' te 's-Gra-
venhage de pers ontvangen om
aan haar vertegenwoordigers een
uiteenzetting te geven van zijn
standpunt en denkbeelden betref
fende het Indonesische probleem.
Mr. Slamet legde den nadruk op
de treffende tegenstelling tus
schen de verwarring en de onvei
ligheid ginds en de rust. orde en
welvaart, welke hij tot zijn ver
rassing in Nederland had aange
troffen.
Hij zeide zich op het standpunt
te stellen, dat eerst rust en orde
door gezag moeten worden her
steld en gehandhaafd en dat het
eerst dan mogelijk is plannen op
te stellen voor een nieuwe con
structie der staatsverhoudingen.
Eerst, aldus Mr. Slamet dienen de
Japanneezen te worden verwij
derd, vervolgens al diegenen, die
door nazi-geest bevlekt zijn, ten
derde dient te worden afgerekend
met de kleine collaborateurs en
eerst dan is de toestand geschapen
op basis waarvan nieuwe plannen
kunnen worden gemaakt. Hij had
dit standpunt ook een half jaar
geleden reeds kenbaar gemaakt
aan Christison en diens omgeving;
men toonde zich zeer geïnteres
seerd, dcch tot daden kwam het
niet. Mr. Slamet zeide zich af te
vragen, waarom niet. en sprak als
zijn meening uit dat het welis
waar begrijpelijk was, dat men
de levens van 30.000 geïnterneer
den wilde sparen door te onder
handelen, doch hij noemde dit
suuiupuijL een voorbijzien van het
niet minder groote leed, waarin
40 millioen Javanen dreigen onder
tet gaan. 99.99 procent der ge-
heele bevolking van Indonesiërs
staat, aldus spreker, het Neder
landsche gezag voor en de repu
bliek van Soekarno kan men ver
gelijken met een eventueele repu
bliek van Mussert met enkele
aanhangers, waaronder ook Duit
schers, b.v. op Terschelling.
Meer is het niet en het is vol
komen onjuist, aldus Mr. Slamat,
dat Soekarno welke vereering dan
ook door de bevolking wordt toe
gedragen.
Met nadruk wees spreker er op.
dat hij niet mag worden be
schouwd als vertegenwoordiger
van den Democratischer. Bond,
waarvan hij korten tijd voorzitter
is geweest en welks aanhang hij
op het oogenblik niet zou kunnen
schatten. Over de Nederlandsche
regeeringsvoorstellen van 10 Fe
bruari kon de heer Siamet slechts
mededeelen, dat hij daarvan geen
kennis had genomen of had wil
len nemen. Ik heb, aldus Mr. Sla
met. geen belangstelling voor
voorstellen, die op allerlei zaken
aandacht vestigen, maar de hoofd
zaak dat is het onmiddellijk
herstel van orde en veiligheid
voorbijzien. Ook daarom heeft
Mr. Slamet geen constructief plan
aan te bieden voor lateren op
bouw. Hem interesseert op het
oogenblik alleen de kwestie van
het gezagsherstel.
(Van een bijzonderen correspondent var A.N.P.-Aneta.)
Met 824 repatrieerenden van
Java aan boord is het motorschip
„Weltevreden" Vrijdagochtend
vroeg te Rotterdam aangekomen.
Om 9 uur is men reeds bij de be
kende loods van de Holland-Ame-
rikalijn aan de Wjlhelminakade
met de ontscheping begonnen. Er
waren 17 zieken aan boord.
Nu 't puikje van 's werelds diplo
maten. de machtige Veiligheids
raad der Vereenigde Volkeren,
reeds geruimen tijd in De Brox,
een buitenwijk van New-York,ver
gadert, is het misschien voor de
Nederlandsche lezer wel interes
sant om bepaalde figuren uit dit
illustere internationale gezelschap
eens onder de loupe te nemen.
Wanneer de Fransche gedele
geerde Henri Bonnet (die in den
loop van Mei door Alexandre
Parodi zal worden vervangen)
spreekt, richt hjj zich tot alle af
gevaardigden en soms tot het
publiek. Hij maakt een ruim ge
bruik van zijn handen en is uiter
mate charmant. Hier riet men
het prototype van den Fransehen
diplomaat, acteur par excellence,
erudiet, historicus, keurig ver
zorgd. Hij spreekt luid, prachtig
Fransch en zocr'+er voor dat zijn
woordenvloed dyn weg vindt door
de microfoon. Het is prettig om
naar hem te luisteren. Voor de
vuist wegsprekende, neemt hij
herhaaldelijk zijn hoorngerande
bril af en schermt ermee als in
een duel. Vele woorden bekrach
tigt hij door opheffing van de
hand, die hij dan plat op tafel laat
vallen als om kracht hij te zetten, i
De Nederlandsche afgevaardig
de Mr. Eelco van Kleffens, maakt
een uitstekend-jn indruk. Zijn
scherpe, formalistische opmerkin
gen en droge humor maken hem
tot een populairen figuur. Het
weekblad „Time", dat een oplage
heeft van enkele millioenen,
noemde hem kortgeleden „a man
of heart and humor and profound
wisdom, one of the few great con
temporary Europeans". Dit is
geen klein compliment. Hij luis
tert aandachtig naar eiken spre
ker, zelfs naar Gromyko, die uit
sluitend in het Russisch spreekt.
Nederland heeft in hem een
uitmuntend vertegenwoordiger,
opgegroeid in het moeilijke vak
der diplomatie woordvoerder van
de kleine landen.
De vertegenwoordiger van Po
len, Dr. Oscar Lange, zit vol met
nerveuze gebaren. Wanneer hij
spreekt tilt hij allerlei voorwerpen
op en legt ze ergens anders weer
neer. Soms steekt hij zijn vingers
tusschen zijn boordje, alsof hij het
benauwd heeft. Zijn woorden kiest
hij nauwkeurig en spreekt ze lang
zaam in goed Engelsch uit. Lange
is een paar jaar Amerikaansch
staatsburger geweest en heeft
economie gedoceerd aan de uni
versiteit van Chicago. Soms
schudt hij rijn hoofd, trekt met
zijn oogen en hijscht zich op in
zijn stoel alsof hij op heete kolen
zit. Wanneer hij uitgesproken is,
kijkt hij om naar zijn adviseurs
alsof hij zeggen wilHoe heb
ik hem dat gelapt?" De adviseurs
knikken onvoorwaardelijk goed
keurend en dan zakt hij als een
tevreden man terug in zijn veel
te groote stoel.
Rusland heeft Andre Gromyko
afgevaardigd, dramatische figuur
in het Iraansch-Russische geschil,
jong, donker, bedaard en voor
treffelijk spreker. Hij spreekt,
zooals gezegd, altijd in het Rus
sisch maar verstaat blijkbaar
goed Engelsch wamt hij de verta
ling in het Engelsch interrumpeert
hij voortdurend den tolk en brengt
kleine veranderingen aan. Gro
myko is een der jongste diploma
ten aan de tafel. Hij glimlacht
zelden en, al spreekt bij in een
voor vrijwel ieder onverstaanbare
taal, men luistert aandachtig naar
zijn woorden. Het is moeilijk te
raden wat er omgaat in dezen
rustigen figuur, die in al zijn
kalmte iets dreigends heeft.
Hij is zoo gesloten als een boek
en „geen commentaar" is vrijwel
het eenige dat hij tot nu toe tot
de verslaggevers heeft gezegd.
Het was tot dusver het meest dra
matische oogenblik van de heele
reeks zittingen, dien laatsten
Woensdagmiddag in Maart, toen
hij langzaam zijn bril afzette, zijn
tasch onder de arm nam en. ge
volgd dbor zijn adviseurs, achter
de lange conferentie-tafel omliep
en met zijn onbewogen gezicht de
zaal verliet.
I
