J li i P Bij het jubileum van Jhr. Mr J. W. Quarles van Ufford. te Schacht voor zijn rechters. Wetddftieuws flitsen. Elizabetl Zeeuwsch-Vlaandei Oorlogsbrand. Textielpunten aangewezen. Alle Kerken De toestand op Bali. De Schelde eischt haar tol k Kappersz LA Nationale Lp DONDERDAG 2 MEI 1946. n De werkzaamheden van de Tweede Kamer. op 4 Mei open. Neurenberg. Onzekerheid omtrent het lot van Hasan. Bezinking noodig bij de Schoone Waardin. Verkeerscijfers over de iZeeuwsche stroom«n. 'NazoaNa, De vierdaagsche strijd om het bruggehoo j hoofdredacteur: Herm. Sicggerda. Redacteuren: L. D. J. van Oeveren. W. Henry. Redactie-adres: iloordstr. 55-57, Terneuzen. fel. 2510 - Na 6 uur 2073. loofdagentschap voor /est Zeeuwsch-Vlaanderen /illemsweg 83, Schoondiike DE VRIJE ZEE 2de Jaargang No. 189. Advertentieprijs: per mm 10 ct.minimum per advertentie f 1 50 Inzendingen advertenties tot des namiddags 4 uur. Rubriek kl. advertenties: 15 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 ct. Ver melding brieven onder nr. Bur. van dit Blad 10 ct. meer t Uitgave: Stichting „De Vrjje Zeeuw" Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande - Terïieuzen. Abonnementsprijs ƒ3,25 per kwartaal. Woensdag herdacht Jhr. Mr. W. Quarles van Ufford den dag, tvaarop hij, vijf en twintig jaar geleden door H. M. de Koningin penoemd werd tot Commissaris (lezer provincie. Een kwarteeuw heeft hij dus het hoogste ambt in tie provincie Zeeland bekleed en zich door zijn bekwaamheid en karaktereigenschappen een groote plaats verworven in de harten der Zeeuwen. In 1882 geboren, werd hij in 1917 Griffier der Staten van Beeland om in 1921 het ambt, dat hij nu bekleedt, te aanvaarden. In een moeilijken tijd is hij Commissaris geworden de eer- He wereldoorlog was immers pas voorbij en de gevolgen daarvan peden zich nog allerwege gelden - en in een zeer zwaren tijd viert hij zijn jubileum nu immers de jweede wereldoorlog Zeeland zoo rwaar geteisterd heeft. Maar juist -q moeilijke tijden komt het ware karakter van een mensch naar oren. En we achten ons geluk- ig een man als Jhr. Quarles van Jxfoid aan het hoofd der provin- ie te hébben. Onverschrokken was zijn hou- 'tling in den bezetingstijd. Van chipperen en transigeeren wilde Het Centraal Distributiekan- oor maakt bekend, dat de num- ^ners 101 tot en met 120 van de extielkaarten VA, VB, VD, VD VE. Van de textielkaarten /F 605 zijn geldig de nummers l^l tin 200. Laatstgenoemde mnten zijn voorzien van de let- «r B. Met nadruk wordt erop ge vezen, dat losse punten niet gel- jlig zijn. t- Naar het A.N.P. verneemt, zou e Minister van Overzeesche Ge- iedsdeelen, gisteren in de Twee- omende Kamer, nadat deze het inter- ïaien.jpellatie verzoek van den heer mo-Wendelaar zou hebben behandeld, enz.jin openbare zitting een verkla- rken.ring afleggen over het beleid der iften.Pegeering ten aanzien van Indië, i aanen gegevens verstrekken over de jongste besprekingen te'Londen. NDT Het ligt in het voornemen, over '(deze verklaring in 't openbaar een f lidebat te doen 11011(3611 op Maandag |a.s.. wellicht ook in avondverga- HMPjdering. Dit uitstel van het debat eeft tweeërlei doel. In de eerste laats verschaft het den leden der lamer gelegenheid, de regeerings- cent verklaring rustig te bestudeeren. ;ls 52[Tn de tweede plaats zullen de gels).leden dan kennis kunnen nemen ;r. van een rapport, dat de missie Van Poll dezer dagen zal doen eken,verschijnen. f 20. Naar voorts vernomen wordt. ,13.1 het wetsontwerp tot heffing van een vermogensaanwasbelas- Voet-ting voor de verkiezingen niet voormeer in behandeling komen. ienen, ruin- WEERSVERWACHTING lede-i voor Dijk-i Wa-' vooij voon Van medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt. geldig tot heden avond: Vrij warm weer. Na een heldere, koele nacht overdag licht of half bewolkt met snel stijgende tempera tuur. Nog kans op een enkele bui. Tot matig toenemende wind tusschen Noord en Oost. hij niet weten. Hij was onvoor waardelijk trouw aan Vorstin en Vaderland en was bereid de con sequenties te dragen. Een waardig, onpartijdig eb actief magistraat heeft hij zich betoond en onder zijn leiding is den stoot gegeven tot verbeterin gen en vernieuwingen op velerlei terrein. Zijn onvermoeid streven om deze eilanden-provincie uit haar isole ment te verlossen moet in bet bij zonder in het licht worden gesteld en in den strijd voor herstel en opbouw van deze zwaar getroffen provincie, is hij een man van in spireerenden invloed. In de jaren, dat hij het amb: heeft bekleed, is hij een Zeeuw onder de Zeeuwen geworden en met het l'even en de historie van dit deel van Nederland nauw ver bonden geraakt. Volgens zijn wensch is dit jubileum op bescheiden wijze ge vierd. Maar dit staat vast, dat geheel Zeeland haar Commis saris dezen dag haar hulde hrengt voor allen harden toegewijden arbeid in 't belang dezer provin cie verricht. GEDENKT, wanneer Mei het feest der Bevrijding viert, hen die er voor offer den'. WAT OFFERT GIJ? STICHTING 4045. De Ned. Christelijke So ciale Corporatieve Unie heeft het initiatief genomen om alle geestelijke leiders te verzoeken op 4 Mei om 11 uur dé kerken te openen, op dat alle christenen, die in de gelegenheid zijn, zich voor een kort dankgebed in de kerken kunnen vereenigen. Aan het „Algem. Bandoengsch Dagblad" ontleenen wij het vol gende ,,Dat het de Balische zelfbestuur- ders ernst is met hun voornemen samen te werken en dat zij, ook daarom, het optreden der slechte elementen geenszins goedkeuren, mag wel blijken uit wat de Anak Agoeng van Gianjar tijdens een gesprek verklaarde. Wij laten ook deze passage hier volgen: ,,Zal hier een gesprek weergeven van de Anak-Agoeng van Gianjar. Hij is student geweest in de rech ten en een bekende van T. A. Deze jongeman nu heeft het vol gende gezegd: ,,Ik hen Baliër en dus ook Indonesiër en inderdaad wil ik ook de onafhankelijkheid, ongetwijfeld, maar óm die onaf hankelijkheid te kunnen behouden en het land op te houwen moeten Het verhoor van Schacht als getuige a décharge In eigen zaak werd Woensdag voortgezet. Schacht vertelde, dat hij tot het kabinet van Hitler was toegetre den uitsluitend met de bedoeling om „dit regime van dwang te remmen". Voor zoover het eigen gemak en geestesvrede betrof, zou het zeer gemakkelijk zijn ge weest om af te treden, doch hij had zich zichzelf voorgehouden, wat hij voor Duitschland zou kun nen doen indien hij aftrad. Schacht zeide, dat Hitier er een bepaalde manier op na hield om menschen, die iets op hun ge weten hadden, te gebruiken. Vele nazi-leiders moesten, om hun ge weten tot rust te brengen, zich op de een of andere manier afreagee- ren, dit kwam. volgens Schacht, ook tot uiting in het groote aan tal zelfmoorden toen de ineenstor ting kwam. „Ik heb Hitier nooit echt ge kend", zeide Schacht", ik heb in kleinen kring twee maal met hem geluncht, doch het peil van de conversatie en de nederheid. die men Hitier betoonde, deden mij besluiten het nooit meer te doen. En ik deed het niet meer". Schacht beschreef een ontmoe ting met Hitier aan het station te Berlijn, toen deze terugkwam Omtrent het lot van den Indo- nesischen gouverneur van Suma tra, Teungkoe Hasan, bestaat nog altijd geen zekerheid. Volgens sommige kringen is hij naar Atjeh gevlucht, terwijl hij volgens andere bronnen zou vermoord zijn. In den nacht van 29 op 30 April hebben extremisten eenige hand granaten in het Rapwi-kamp te Medan geworpen, zonder echter ongevallen te veroorzaken. uit Parijs na de ineenstorting van Frankrijk: "wij stonden in rijen en toen Hitier mij zag glimlachte hij triomfantelijk en stak zijn hand uit. „Wel mijnheer Schacht," zeide Hitier: „wat hebt u nu te zeggen?" Hij verwachtte, dat ik zou toegeven, dat mjjn profetie over den oorlog verkeerd was ge weest, Ik antwoordde: „Ik kan slechts „God behoede u" zeggen", Schachts verdediger vroeg waarom hij financieelen steun had gegeven aan de Duitsche herbe wapening. „Ik achtte het voor Duitschland absoluut noodzakelijk om gelijkheid op dit gebied te ver werven en ik ben daar heden nog van overtuigd. Teneinde zulks te hereiken moesten de anderen ont wapenen, zooals door de Geallieer den beloofd was, of dat Duitsch land gelijke rechten zou hebben". Terwijl Schacht argumenten naar voren bracht, dat Duitschland verplicht was om te herbewape nen aangezien de Geallieerden hij de ontwapening faalden, inter rumpteerde rechter Jackson met de woorden: „wij zijn niet hier om over Europeesche politieke kwes ties te oordeelen of om den Duit- schers van herbewapening te be schuldigen, doch wel om de her bewapening voor aanvalsdoelein den. Rechter Lord Lawrence was echter van meening, dat deze kwestie wel een argumenteering was en vroeg Schacht's verdedi ger, Otto Dix, verder te gaan, doch zoo kort mogelijk te zijn. Op een vraag van Dix of hij verantwoordelijk was voor het feit, dat de Duitsche schuld tij dens zijn presidentschap van de Reichsbank tot het drievoudige steeg, antwoordde Schacht onder gelach: „Zeker niet. U zoudt mij even goed kunnen verantwoorde lijk stellen voor het feit, dat het Duitsche geboortecijfer tijdens mijn presidentschap van de Reichs bank tot het drievoudige steeg". wij volkomen doorkneed zijn in de noodige takken van dienst, zooals irrigatie, landbouw, veeteelt, politie, economie, handel, ver keerswezen enz. Wij moeten al deze dingen met zelfvertrouwen in handen kunnen nemen. En daar komt o zooveel bij kijken. Niet alleen jaren van studie, maar ook jaren van praktijk en routine, in samenwerking met een staf van menschen van hetzelfde peil. Dit is zoo- maar niet in een vloek en een zucht gedaan. Mijn wensch is onafhankelijkheid, maar volgens mij is dit alleen te verkrijgen door innige en harde samenwerking van de Hollanders met mijn men schen. Gij vraagt mrj waarom juist de Hollanders? Wel, omdat wij die het langst kennen. Met deze samenwerking schat ik den termjjn, vóórdat wrj in werkelijk heid onafhankelijk kunnen zijn, op ongeveer 40 jaar Mogelijk 25 jaar, als alles meeloopt, doch per soonlijk heb ik na begin 194? tweemaal daags den heuvel achter mijn woning heklommen om uit te kijken naar de bevrijding, naar le Hollanders, die dit eiland weer van de Nipponners zouden over nemen en weer rust en welvaart zouden brengen. En werkelijk den 2en Maart 1946 zag ik 7 schepen in de baai liggen en mijn wensch werd vervuld. Tijdens de Japan- sche overheersching mocht mijn district alleen 5000 tón rijst per jaar afleveren, wat voor mijn menschen onmogelijk was. Kunt U zich voorstellen, hoe blij ik was de Hollanders weer terug te zien7 Ook mijn menschen hier zijn ver heugd. Ook mijn vader, de Dewa Agoeng van Kloengkoeng, is zeer blijde de Hollanders te ontmoe ten". „De terroristen" zeide de Anak- Agoeng, „zijn een stelletje dom me menschen, die niet weten wat zij willen. Zij leven van roof en plundering en mijn menschen kunnen er weinig tegen doen, daar mijn volk slechts gewapend is met pieken en krissen en de Pemoeda's goed bewapend zijn door de Japanners. Wij waren niet bij machte een eigen politie corps op te richten om de wan daden tegen te gaan. Daarom zijn wij verheugd, dat de Hollandsche troepen weer veiligheid terug brengen. De eenige methode om zoo snel mogelijk de roovers op te ruimen, aldus de A.A., is hard op te treden. Executies in het open baar. Als er weer gerampokt wordt, dan moeten een tiental van deze roovers in 't openhaar dood geschoten worden. Dan eerst komt de schrik erin en krijgt het gewone volk een gevoel van rust". Deze Baliër had zoo zijn eigen idee over onderwijs en gaf als zijn meening te kennen, dat door een ieder overdag gewerkt moet wor den op het land, gevolgd door verplicht schoolbezoek in de avonduren". Reeds meer dan 25 jaar ver- eischt de oever van Walcheren langs de Wester-Schelde nabij de Schoone Waardin, bijzondere aan dacht wegens de sterk toenemen de diepten van de daarvoor ge legen hoofdgeul. In verband Hiermede waren reeds voor den oorlog omvangrijke bezinkingen en bestortingen uit gevoerd op den onderzeeschen oever. Uit de na den oorlog ver richte peilingen is gebleken, dat de diepte voor de kust wederom sterk is toegenomen. Over een groote lengte worden diepten van t meer dan 50 meter bereikt, in verband waarmede een groote uitbreiding van de bezinking noodzakelijk is. Gerekend wordt op een totaal van 35.800 vierkante meter zinks'u!* en 99.000 ton zink- en stortsteen. Het tempo waarin het werk wordt uitge voerd. wordt in hoofdzaak bepaald door de voorziening van materia len. Het aantal passagiers, dat in 1946 gebruik maakte van de veren over .de Zeeuwsche stroomen, gaat ver uit boven de aantallen var voor den oorlog. In het eerste kwartaal van 194( was er over de Wester-Scheldi een aanmerkelijk militair vervoer Dit buiten beschouwing gelaten ii het personenvervoer over de Wes ter-Schelde verdubbeld (in he eerste kwartaal van 1939: 79787 passagiers; le kwartaal 1946: 161477), eenerzijds wordt het ver voer gestimuleerd, omdat het kos teloos Is. anderzijds hrengt de wederopbouw van Zeeuwsch- Vlaanderen in het bijzonder van het Westelijk gedeelte, een sterke toename van het vervoer met zich mee. Dit laatste blijkt uit het toegenomen personenvervoer op de Noordelijke veren. (45127 pas sagiers le kwartaal 1939 57127 le kwartaal 1946), Het autovervoer is op den Wester-Scheldedienst ruim 70 van het vervoer van voor den oor log. Op de lijn ZierikzeeKat- scheveer kunnen pas weer sedert 26 Maart j.l. auto's worden over gezet. In verhouding tot het ge middelde over 1933 tot en met 1940 bedraagt het autovervoer op het veer Kortgene—Wolphaarts- dijk in 1946 ruim 60 Het aan tal vervoerde personenauto's is sterk afgenomen, het aantal ver voerde vrachtauto's ia over het algemeen grooter dan voor den oorlog. De Poolsche vice-minister van buitenlandsche zaken, Modzjelefs- ki heeft in een lange door radio Warschau omgeroepen verklaring het indienen der Tsjechische aan spraken op Poolsch grondgebied bij de conferentie der vier minis ters te Parijs een „zeer onvriend schappelijke" daad genoemd, waar als zoodanig op zal worden ge reageerd. Vijf met granaten en mitrail leurs gewapende gemaskerde man nen hebben gedurende drie minu ten de uitzending van het jour naal in het Italiaansche omroep- station te Monte Mario met ge weld onderbroken en fascistische propaganda gevoerd. Met achter lating van wapens verdwenen zij weer. Gedelegeerden van tien landen, leden van de internationale ar beidsorganisatie, waaronder Ne derland, begonnen Woensdag te Toledo in Ohio besprekingen over sociale problemen in de metaal industrie. „Ik geloof niet, dat wij ooit vredesvoorwaarden zouden kunnen teekenen, die ons in een toestand van permanente vernedering zou den plaatsen", aldus verklaarde Corbino, de Italiaansche Minister van Financiën voor het congres- van de Italiaansche liberale partij Be Minister van Financiën Hugh Dalton, zal Lord Keynes op volgen als gouverneur van het in temationale monetaire fonds et van de internationale bank vooi herstel en wederopbouw, zoo werd Woensdag door het Ministerie van Financiën medegedeeld. Uit een enquête van het Fran- sche instituut voor opinie-onder zoek is gebleken, dat 71 pet. van de Fransche bevolking het Ruhr- gebied van de rest van Duitschland wil scheiden en onder internatio nale politieke en economische controle wil plaatsen. Na de vergaderif^] opgeluisterd doof .torpsen, die stoete1 Ij 1 leid werd een fajt) louden. U' 1. „The Christian vermeld de geschil,"" Russische vrouw, d" vorigen oorlog eei speelde in Rusla - ,,1 jaar in een cor "1 omkwam. Elizabeth PilenkC rijke familie vani zitters. Zij stud( universiteit voor St. Petersburg en les aan een avoi groote Putilowfabr Zij werd een vuij in de jaren 1914- krachtig deel aan d^ beweging. Na de vele slachtoffers v. handigheid en onv vele slachtoffers 1 Later werd zjj bui haar geboortestad, r 6 te om gerechtighe:^.8 tusschen de Witten"" die beide de toi genomen tot gewet tegenstanders. Zij digd Bolsjewist te ontslagen. In 1923 ging ze uitwassen van de jé ten haar tegen de tje tot aan haar dood "r hangster bleef va!S.0| Nadat zij haar gel4" den, ging zij naar f van de Russische en deelde hen mei gieuze wenschte tt-r diezelfden dag. L- klooster, maar beilj Met traditioneele sich Orthodoxe no gen beschuldigden K1 dat zij de lange dié loosde en de gebr 1 tatie. „Laat mij mjl< zei zij dan, „ik tP-ij lijdende menschhij Russische refugés fL die dagen waren meesten straatarme- rechten, zonder eeia op datgene, wat ft armen deed. Zij sen, die'tubercuh; vuile krotten aan ci|L. Seine lagen, waaMj politie ook wrW' bracht, die besm| syphilis. Met sleCJ in haar zak kocht Ij tje en opende e Later kwam ze toi dat honderden Rus Frankrijk versprei11 nigengestichten waren ,verdwenei -1- stellingen, waar ee' naar hen werd g i een luid protest hof! er in vele van desW vru^e^krygm^h j£p wat 'le eerste meente moet zijn»|i1 waren toevluchtsc1^ armen en overhodi Toen de Duitse) J stand was gekomi Maria haar Kapel: zeide hem, dat z^ plicht voelde om 11 bijstand aan de v— te geven. Zij wil vangenschap en w; dood zou beteekei hem de keus om t(' r te gaan. Hij kooslf ste. Eén maandoi klooster een veilig^M Joden. Vrouwen es! den er verborgen geld stroomde bili staat te stellen tent Frankrijk en hi weg te komen. Air ,de maand verschlll Moeder Maria w« rsp.t ISM noz led" az 'uaqqag laru uaq uto ójoiuohbj suizsSiuaa Gqjjog pjOOAVprB gl -SB1W X8AV tpo} eip pep 'Suiusaui u-ba uCiz uaMnoxA aa 'aCpsaaq pip iaui göo 'pjnaqaS si ;aq ua piBe}s jBBg ;aui uajBui .iBBd uaa peBjs 'pez paz peg japuo aip t)Bg aSuoC ap ua Vsiapi paz jaq 'uauuiq jbbu puojg XIBA ja -punaip png azuo itnaoq ua fig puaoz japiagpngos uap aaAO ejaijau: ajagua sppiais 'go° pao3 jbbui sbm ibp ua apjBB ja; TBid suo uadaaM fiM 'uflz ;saaA\aS 'japuoaae uaaS uapnz }aq jbbui 'ua} -ninut I3AV uagCji ^aH JbbJï uibbz -3ubi gfiiagiiaJiaq aip 'uauioq jooq ubb una unkliy gunuou ap. l.in Ja piassiMaS japuBipa uapjooAi jBBd uaa az pepuu 'jbbp jaauiaj, •uajnaqa3s3oijoo ajaaqaS laq uba gpquaSoo axsgaipja faq ClUI JOOA sbas. puauxoui Pa 'uaJ -a2uqs ibz japiagpnqas uazuo uba SuippU ap UT ;BBUBj2puBq uaa papi Ciq jo }snja3 iaiu xaaqaS paq uiua'q gi ua japuapadspaquo Sou si {BBpuBA uazap uba SuiggnjpTin aa 'uadoisaS fuiog Saqujoop uap jappjB uba joh ajapuB uaa Sou ja s(B 'uaizaoj SuiuuBde ui jfiiq1 gi ua jam Sou pp g! jaaw Juauiom jép do qooa iP°oa uaSSn mpoqajou uap japuo iqa.i11 xaaaAAPia.iT apraopaq ap kl er2 'uiaau uap do jaq t, ui jaSiAaq peM. jaAaii jbbui Sou ubp 'juiop jBBgja JOOA japaus jaq siv 'uCiz jsoptaA paojqaS qosiaAinp lip UBA Cim. jaa uapqoBA\ uauung uaSBp i I iaA\ Sou jaiuBur azap cio •zvui Tiav jbbp 'piBBdaq jaAOjaiq (Tra jaSaa MI 'PMBBtsaS sjCiMipp Suip, -qonzjaA azap pi pBq ^Bp uaSiJOA uap. go O 'uajaAinz aj sjaqosjina uba uiajjap paq uio uaraog uaj -qoora uaSinjSapA aqospSua jbm. suaa Ja pBp 'piaqSiuui aSijnA jara qosuaAA ua ua'qqaq Sup uapqqnp uaa Ciaa pBp 'dooq jajqoa Gm Jooa 5X1 -jaiqasdo jqoais ooz pi)} ap pep 'iSbbim apoqjsuaip azuo 'jnnA az uaAaS uasjBBjd agjiiaSora apei^uba "7o uaSmpajs -u-S'z u sjajBJjuoo ufiz JBBU uajinq jbbu jaaM. jai aiz jajBT -S}BBidpn jb jaaM. diiup gi u jraqg Cih 'J°W ;!P -fpq uado jaora gBB5 -auuopaSjin pio.w CiqjBBAA 'uado jnap a gBBui ua pCp do ;au ja pBBps 'uaggBg a; uio iGqgBq uaa uba jaaMaSauiqaBUt uaa uaa -uadinjg a} pil -aq ua uagnaq Sipp 5XX -jnapsmq azuö uajooq sood uaa b> 1 jramut vrijheid der persoonlijkheid, maat schappelijke ordening en bestaans zekerheid voor allen. „Wij zul len", zoo zeide hij, „den strijd der oude pioniers voor democratie en socialistne voortzetten." T-lf 1 De vakgroep Ky deelt mede, dat B- voorn.emen ligt ifL 1 egelen te treffen li r Je sluiting van .4 F, verband met J- Feestdag. De vall At™ dat heerenkappuu Zaterdag in elk ge 'u(. ste 6 uur n.m. r Damessalons zoudaJVM vroeger kunnen slrTJ In verband met \,'j denkingsdiensten den op heden (Vr zaamheden om uit p te beëindigen. P| lingen, hetreffe: openstelling, blijvi kracht. Ittï"ern'euzen. Gedurende veertien dage JEsli 1A

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1