I I a" 3 4 ONDAi' VERNIEUWING VAN HET ONDERWIJS BELANGRIJKE ONTWIKKELINGEN VERWACHT. fan de !*S I V. SAMl INDONESIË. td- Jaargang No. 146. :»i v*' I 1 I at i MAANDAG 11 MAART 1946. Uitgave van de Stichting „De Vrije Zeeuw" - Drukkerij N.V. Firma P. J. van dc Sande. Terneuzren BELANGRIJKE REDE VAN MINISTER PROF. Dr. VAN DER LEEUW. Landing van Nederlandsche troepen op Java. Opvoeding van de geïnterneerden? '*n ff "^Wfs 8M 'PDa-w puasmtiaAO üaSuof aTapaï 'uapnoq at ismf jam am 'praqjaqoe ap U9 ^apsuiQ apoa" U9JOIJ3A 130A tqoiniB ja i.,' De toekor et Christendoirt] 'Tïnilfra fiq Pil i i»' MO b ijk Ah 1 Ai REDACTIE Hoc-' i ict«ur: H- ,-m. S*egg*rdK. R - ..t«ur«« P D, J. van Oavaran W Hanry. R« tle-adres Nc -traaf 55-5? Tcrneuzen Tal* ?510 N« 6 u«r 2073 Administratie-adre; -»«nldswal lern-nxzec Teleloon 2073. I i- Abonnementsprijs H. 3.25 per 3 maanden Weekabonnementen 27 cant Advertentieprijs Per mm 1 0 centminimum per advertentie (I 1.50. Rubriek kleine advertenties 1—5 regels 60 cent. iedere regel meer 1 2 ct Vermelding brieven of adres Bureau van dit Blad 10 cent meer Inzending advertenties tot 4 uur namiddags. Bi) de opening van het onder- w' scongres dat te Groningen wt it gehouden, heeft de Minis- tc van Onderwijs, Kunsten en VS Genschappen, Prof. Dr. G. van dc T eeuw, een rede uitgesproken, w ian wij het volgende ont le n: erwijs-. ernieuwing beteekent mi.-. ..ens tweeërlei: Vooreerst een herziening, zoonoodig vervan ging van de wettelijke bepalingen b< -ffende bet onderwijs; in de tv e plaats de werkelijke ver- m- .wing van binnen uit de eer ste, minst belangrijke, is mijn taak, de tweede de uwe. Over één ding zullen wij het wel al,' eens zijn: de onderwijsver- ni wing, die wij beoogen, betee- ke- niet een partieele herziening, of 'ijziging op enkele belangrijke pi en, doch reformatie in hoofd en leden in den vollen zin van die uitdrukking. Natuurlijk beteekent deze ver andering ,in hoofd en leden geens dins, dat wij nu ook onze ge- heele historische ontwikkeling op onderwijsgebied zouden moeten opgeven. Ik hecht er bijvoorbeeld aai! openlijk te verklaren, dat de vrijheid van onderwijs, die wij hier in Nederland voor oogen hebben, niet slechts onverkort moet worden gehandhaafd, maar dat wii voort moeten gaan met die te waardeeren als een echt Nederlandsch goed. Van som mige zijden houdt men om duis tere redenen niet op met deze ree rring in de schoenen te schui- ve' dat zij de vrijheid van onder- wi 9 zou willen aantasten. Wan ne- het daarbij gaat om het wek- ke van een boozen schijn kan mer dezen lieden hun genoegen la', èn er slechts, hoewel zonder veel hoop, dat zij 't gelooven zul le:.. !e herhaalde verzekering aan tot egen dat van deze regeering ge "H enkele wijziging in de wet- te ijke verhouding van openbaar er. bijzonder onderwijs te ver wachten is. De Minister besjprak daarna het gegroeide inzicht, dat de opvoeding ge; oogenblik kan zonder be- tre' .ing tot de hoogste waarden we e ieder in het leven erkent en besurak vervolgens de Invoering van bepaalde normen op de open bare school. Op de openbare school zullen de normen niet confessioneel kunnen worden gefundeerd, maar dat wij als Nederlandsche opvoeders niet kunnen zonder zekere normen van nationale en wezelijke aard, dat is iets wat de laatste jaren ons toch Wel heel duidelijk hebben geleerd. Openhaar za! in de toekomst niet synoniem mogen zijn mei kleurloos of beginselloos, al zal de openbare school het natuur lijk tehuis blijven voor hen,.die zich en hun kinderen niet dog matisch op een of andere wijze willen binden. In de tweede plaats denk ik aan de noodzakelijkheid van een vas tere plaats van het godsdienst onderwijs op de openbare school steeds grooter wordt het aantai van hen, die erkennen, dat niet alleen geen beschaving mogelijk is zonder kennis van godsdien stige zaken, maar evenmin op voeding welke den godsdienst negeert. Van de regeering is dan ook, zeer spoedig na de verkie zingen, wanneer zij er dan mocht zijn, een wetsontwerp ter rege ling van het godsdienstonderwijs op de openbare lagere school te verwachten. Dat daarbij volkomen vrijheid zal blijven, zoowel voor ouders om hun kinderen aan dit godsdienst onderwijs te onttrekken, als voor leerkrachten om er niet aan deel te nemen, spreekt van zelf. In de derde plaats: de openbare school zou in zooverre naar de bijzondere toe kunnen groeien, lat ziji nog wat minder van een □verheidsinrichting krijgt en nog wat meer van een werkgemeen schap, waarin kinderen, ouders en leerkrachten zich, natuurlijk onder een zeker toezicht van den Staat vereenigen. Ik kan bijvoorbeeld niet inzien, waarom ook een open bare school niet een uit de ouders gevormd bestuur of raad zou heb ben, die samen met de leerkrach ten de belangen van de opvoeding zouden behartigen, ik wil hier mede niet zeggen, dat dit reeds aan alle bijzondere scholen verwe zenlijkt is, al kunnen zij organisa torisch den weg er toe gemakke lijker vinden dan de openbare. De Minister bracht In verband met den drang naar vernieuwing op onderwijsgebied hulde aan wal hij noemde het opvoedkundig expe-. riment. Wat het Montessori- onderwijs, de werkgemeenschap van Kees Boeke, maar ook wat zoo menig nauwelijks bekend schoolhoofd of onderwijzer, leer- aar of directeur ondernemtm, verdient onze groote aandacht en onze dankbaarheid. Lang niet alles van wat op deze wijze expe riment wordt gevonden, zal stand houden, nog minder zal als model voor algemeen gebruik kunnen dienen. Maar dit neemt niet weg dat de ervaringen in dit experi menteel onderwijs opgedaan ons richtlijnen geven v. or wat wij bij de vernieuwing nastreven. WEEKSWJKW ACHTING medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot heden avond. Nog geen lente. Vooral in-den ochtend neve lig of mistig. Overdag hier en iar wat zonneschijn bij een .'D-nperatuursstijging van en- k ue graden. Overigens tempe ra vur om het vriespunt. 'Zwakke wind. Naar verluidt, is Soetan Sjahrlr Vrijdag op de hoogte gesteld van de voorgenomen landingen van Nederlandsche troepeij in Batavia, Semarang én Soerabaja. Tevens is een Britsch verbindingsofficier met Indonesische vertegenwoordi gers uit Batavia naar Djokjakarta vertrokken om Ir. Soekarno er van in kennis te stellen. Er zijn voorzorgsmaatregelen genomen om de vluchtelingenkam pen tegen alle mogelijke tegen maatregelen van Indonesische zijde te beschermen. Hoe de Indo nesiërs op de feiten gereageerd hebben, is nog niet bekend, doch, naar verluidt, zullen de Geallieer den uiterste pogingen in het werk stellen om een volledige misluk king van de onderhandelingen, waarvan men had verwacht, dat zg op zijn minst genomen for- meele Nederlandsch-Indonesische besprekingen tot gevolg zouden hebben, te voorkomen. Men verwacht, dat Sjahrir heden een verklaring zal afleggen en dat hij misschien zal aftreden. Soe karno, die volgens betrouwbare gegevens onlangs heeft verklaard niet in staat te zijn de extremis ten onder zijn gezag te houden, zal misschien eveneens zijn posi tie moeilijk houdbaar achten. De Nederlandsche troepen, die in een landingsvaartuig met een bemanning van mariniers geland zjjn, droegen Engelsche khaki- uniformen en dito uitrusting, doch Nederlandsche kwartiermutsen. De Nederlandsche hoofdofficier, die de eerst aangekomen troepen begroette, was generaal-majoor Daubenton, officier van gezond heid. Zaterdagmorgen zijn 9 Neder landsche bataljons in Batavia be gonnen aan wal te gaan. -Naar verluidt; landden tegelijkertijd grootere eenheden in Semarang en Soerabaja. Men neemt aan, dat zij de voor hoede vormen van een totale strijdmacht van 20.000 man, welke zich nog op zee bevindt of ge reed staat om uit Malakka en uit andere deelen van Nederlandsch- Indië te vertrekken. Een gezaghebbende Nederland sche woordvoerder heeft te ken nen gep-even, dat de aankomst van de Nederlandsche troepen te Bata via waarschijnlijk zal worden ge volgd door de ontscheping van nog meer Nederlandsche troepen in de naaste toekomst. De Indonesiërs waren door de Britten volledig op de hoogte gebracht, dat deze troe penbeweging te verwachten was. De woordvoerder legde er den nadruk op, dat deze troepen niet alleen gekomen zijn om de Britsch-Indiërs, die uit Java zou den vertrekken, te vervangen. ,,De Geallieerde militaire taak op Java moet nog steeds worden vol voerd," ze hij verder. Volgens de Geallieerde opvattingen is het onverschillig door welke Geallieer de troepen deze taak op dit too- neel wordt volvoerd, mits zij maar behoorlijk wordt volvoerd. Op hét oogenblik is nog geen officieele Indonesische reactie bin nengekomen. Het is nog te vroeg, om te kunnen zeggen of de aan komst der troepen in eenig op zicht invloed zal uitoefenen op de komende besprekingen. Buitenlandsche waarnemers ho pen, dat de Indonesiërs zullen be seffen de noodzakelijkheid van deze actie, die ten doel heeft de Geallieerde militaire taak op Java te voltooien, waarna verdere ont wikkelingen zuiver een kwestie tusschen de Nederlanders en de Indonesiërs kunnen zjjn. ,,De Nederlandsche troepen, die Zaterdag zijn aangekomen, zullen eventueel de taak van de Britsch- Indische troepen, die zullen ver trekken, overnemen", heeft een officieele woordvoerder van het Britsche leger verklaard. Deze zeide voorts, dat de transport schepen, die de troepen aan land hebben gebracht, bij hun terug vaart nog geen Britsch-Indische troepen zullen afvoeren. De Zaterdag gelande troepen zullen in eerste instantie hun standplaats krijgen in de zóne ten Zuiden en ten Zuidoosten van Batavia, die onder Nederlandsche controle is gesteld. Deze zóne is onlangs belangrijk uitgebreid en strekt zich thans uit tot Bekassi, 21 kilometer van Batavia gelegen. Bij de ontscheping van de Nederlandsche troepen waren de luitenant-generaal Spoor met zijn chef-staf kolonel Buurman van Vreedenburg en de gen.-majoor Daubenton aanwezig. Generaal Spoor hield een korte toespraak tot de officieren. De troepen zijn ondergebracht in een kamp bij Tandjong Priok. Protest van Sjahrir. Volgens een republikeinschen woordvoerder heeft Sjahrir Zater dagmiddag bij luit.-generaal Stop ford tegen de aankomst der Nederlandsche troepen een krach tig protest ingediend. BELANGRIJKE ONTWIKKE LINGEN VERWACHT. Het protest van Sjahrir had Zaterdagavond laat de Brit9che officieele kringen te Batavia nog niet bereikt. Deze kringen hebben echter groote belangstelling voor de politieke ontwikkeling in het binnenland, waar, volgens onbe vestigde berichten uit, naar men meent, betrouwbare bron, de ex tremistische jeugdbeweging aan Soekarno nieuwe eischen heeft ge steld. Men meent, dat Soekarno's verzoek aan Sjahrir om naar Djokjakarta te komen, inderdaad in verband staat met nieuwe wrij vingen binnen de politieke partij en, die in het centraal nationaal werkcomité zijn vertegenwoordigd. Gezien het mandaat, dat dit lichaam slechts eenige dagen ge leden hem heeft gegeven, heeft Sjahrir dit verzoek geweigerd. In verband hiermede worden, zoowel binnen de regeering van de repu bliek als met betrekking tot den geheelen toestand op Java, in den loop van de volgende week be langrijke beslissingen verwacht. HET PROTEST VAN SJAHRIR WEDEROM UITGESTELD. Om onbekende redenen heeft Sjahrir wederom besloten het in dienen van zijn protest tot heden, „wanneer de stap zeker onderno men zal worden," uit te stellen, aldus een officieele republikein schen woordvoerder. Aanhankelifkheldsbe tuiging van Tlmoreezen. Een aantal vooraanstaande In donesiërs en Chineezen uit de be volking van Koepang, de hoofd stad van Timor, heeft in een reso lutie zijn standvastige aanhanke- iijkhe'd aan de Koningin en zijn volledige instemming met de Regeerngsverklaring van 10 Februari betuigd. Nederlandsche nieuwsbladen in intemeeringskampen ver boden. Zooals wij in ons blad van Zaterdag j.l. reeds meldden, is het den geïnterneerden in de Ne derlandsche kampen verboden Nederlandsche nieuwsbladen te lezen. Alleen zuiver Christelijke bladen zijn nog toegestaan. Deze maatregel is uitgegaan van het Directoraat-Generaal voor de bij zondere rechtspleging. De be weegreden welke tot het nemen van deze maatregel heeft geleid mocht de kampcommandant, tot wien wij ons om nadere inlich tingen hebben gewend, niet mededeelen. Er zijn nog vele dingen vreemd in Nederland. Er worden nog tal van maatregelen genomen, nog tal van bepalingen uitgevaardigd, waarvan den zin ons, gewone stervelingen, ontgaat. Bovenge noemde maatregel is er één van. We meenden dat het in de be doeling lag, de geïnterneerden oj te voeden. Een der middelen hier toe is toch wel de kennisname var wat er in de vrije Nederlandsch* pers wordt geschreven en van d« onderwerpen welke hierin worde* behandeld. „Verboden waar" decreteert het Directoraat-Gene raal voor de bijzondere rechts pleging. Slechts zuiver Christe lijke bladen is geschikte lectuur voor deze lieden. We zullen straks allen wat kunnen leeren van deze „heeren," indien zij weer in vrij heid zijn gesteld! Maar dat we dezen maatregel in een tijd als deze, eenvoudig be lachelijk vinden, zal het gezond denkende deel van ons volk ons waarschijnlijk niet kwalijk nemen! EERE-DOCTORAAT PROF. SCHERMERHORN. Naar het A.N.P. uit Brussel verneemt, heeft de Universiteit ts Gent aan Minister-President Prof Ir. W. Schermerhorn het eere doctoraat dier Universiteit ver leend. OVERVAL IN MAASTRICHT. Dezer dagen is te Maastricht des avonds omstreeks half elf een zekere JB. door eep viertal jon gemannen voor zijn woning over vallen, die op hem indrongen met de woorden: „Je geld of je leven". De man kreeg eenige hevige vuistslagen, waardoor zijn neus- oeen brak. Op zijn hulpgeroep hamen de aanvallers de vlucht. De politie stelt een onderzoek in naar de daders, van wie eenige bekend zgn. Soekarno heeft Sjahrir'* nieuwe- kabinet goedge keurd. De minister van Sociale Zaken uit het nieuwe kabinet van Sjah rir, Soedarsono. die uit Djokja karta terugkeerde, heeft aan d« correspondenten van Aneta me degedeeld, dat hij een brief van Soekarno voor Sjahrir bij zich had waarin Soekarno het nieuwe ka binet van Sjahrir goedkeurt. Soekarno verklaart, dat hft Sjahrir goedkeuring verleent om de onderhandelingen met de Ne derlanders te beginnen. Volgens Soedarsono was het Soekarno nog niet beker.d, dat g'steren Ne derlandsche troepen te Batavia aan land woren gezet. Soekarno had tenminste heele- maal niet met hem over deze aan gelegenheid gesproken. psjad ipr Timp -qaais uap ut .aaAeidp -uo sjaij ufiui ;bbi qoop 'uapftj ap laxy jebu sjcemSou laqraajdog zi Sepsuja ;aq yp Sbbav qooj, 'Jhps -aq ui uasiaij app uarnau uajjofï ap preM 'uapiu at ttn sjaij ap do uiBBzpbbj laiu uaqocsnjui si tan •jppqMnojtaquo ua uftz jBBqiaaiojj -uoouo uajqonjaS apuüz doopiio uj ap jbbp 'ubSuba at do uajqau -aq apaoS rao uapftj at japioduuu -uqt'BO uap jbbu uaAa jaquiajdag XI sSppirBpjg sap tpiflïaq m -duinsuoo aqostitxi aP jooa pmajs -aq 'pjapjoAaè uajapuna atsaq uaSaAuapp jaqurejdag oi Svpiuoz, do uapjoAV qaajjs azap ui uatqamu ^U3deoj^_a|oojg u-ea ppggreaM Uil UI 4^4 4i uu^out ri-, - pcop 09UI uaq ja qi 'piiBUi -a3 yijiiapinp Cui piaM uapap -SaAV tam suadPAV unq UEp az uiojbum üu-rja ufiui do 'uatqoaA uaptM at .raam tam ubabSjooa aip SJaqostpiQ joop pSpp-iAafl Suidips paaAt jaquiatdag 8 SupftJA do •UBjd uQui sbaa 'uaaaatou at uopaqaapuozOq u[ jaaui sapu 1TG •SuttJOj[jaA ag ap uba pjooqaS -Smq ;aq uio aip '['U 'uatadsjp noz phuis atoojS jaaz uaa qoiz t-mnq azap uj tispjoop 'pjaaiaq iaaA laaz uafiup apuaSioA nu ap uj piaAv jaiH 'uassiuatJnaqaS apuairapds ua ayflijSuPiaq jaaz uba uapuots puoABJooA nap ubb 'ifaaiq aafei SfBOoz 'jaiq Qa\ tupuio '„gAaoq" si lipapoAyJiliiaiiBfJ aip 'Suriaap -jB-siru}! epoótt uaa noo 'uajBAt. -lastuiAV ua -pooaq do pSajaS Sbis -aq "B'o tpjoM ja ua sjaqostma joA nu si pxy 'JapSgBuiaS ué jaraiBii t^Av taaq uajapaomaS ap uaAinq (snp Superna uapOAaitouia uazap bu) sSBBpuajapuB e, noo pjaamiBnaS t1®/». laaq uaipuu uftz uajapaouraS ap ua aqonop apnog" uaa bib uaia^ua fiq iiIJaA-, i!<j -uajapuBBiA-kasAvnaaz isoo uba Suitqau ap ui aiSfaa im npotfB ui *puadBMaS uapuut sp t<>I 'aisiAipjasquBd-'g'g aqos -ima aSipópoA uaa Sou sj 'tiaap -a'paui tqoiuaS spB ftq jbbu iubai 'uaypMaS si tam Subi Sou iaxv ui i uadoq a}t\ 'ftliaAi puaSmtiaAO ooz tsmf jam am 'piaqjaqof uba uaioijaA iaaA tqoiiiiB IBBS SumjaAA-aq uaa fta 'tan puuq aftjA ap suo 'aifBanqnd jooa jaajqos ta™ laq aip 'J3A -ftjqos ap laMaoqiB 'uaSuaJiq a't ubb -ifits ap ui sapoajjoo uaaS puaamaS aM uaqqeq 'ufiz uaSia iBBqjaA tip aiP 'Piaqjai -qoiiu ua pnoAuaa ap uaizao atsuBU u,iz tarn piaquaSataS azap [jq qppz aip 'jatsaauiaSjnqt-puamau -JBB.M uap joop uazajaSjooA luut «vu v SuiJBinaaA uaa SupprmBU uap ui jgaAaS-iaiLAi^-DjaALNmilodglfiK ap uadftjS puouiSiiioA uaqosmBBiA-iiasAtnaaz uap ui ubbi-IOOA aip jaqimaidag g do sbai 'uep pSnaf ap ibjooa 'uannrutuo pmqiataSjaA ap ubb qaot (Iav uamM 'uajaadAt 3uiuima;s ap aip 'uapaqjapucz'ftq aiaipia isbui 'uajnaii uauun>i paoS tam uaqosuaui apjBüqosaq sib Ciav aip 'pjnaqaS uaSu:p ia^ >loo uftz jBBa -uaAftjqoeaq ubbS at uajnam ua uajnaS ui Sou sapB up Sun -aopaq uftm tam jatqoa gi taH •uapnoq at jaam taf" bbjbav uatuBmafuBJO ua sjapuBiJapBA 3P '13s13 ua >tBZ ui uatBz öja- a g'N aa 'uayfjamaq i mui mm -n i"t "■"1" huid. Ze staan sa :rdeel. Maar "ookJ king der vergeviif Jezus heeft aller -nomen. De straf •agen op het krui^ pdat Hij de vro iërs, de kerkmen^ ;n zou vrij maki gerjwillige godsdij len te brengen !r kinderen GodsJ ivromen, de Herd borateurs, de zon Sn van de wereld, reep heeft. Om hl in tot mede-arbed Samen, als kenkl 3t kruis erkennel ereld Jezus gej rkennen onze gr vare schuld. Samen, als kerCtl st kruis God aanlf wereld me» Z i seft in Jezus Chris odo grote, Gods efde. De RomeinscheS an „La Croix" pu -rview. dat hij ervais Guenard, a er Assumptionistd raagd had hoe hrjj '.ussische probled 'oord luidde: Ik hl □ekomst van het den geest van nder het Russisch erde Roone te zijn toscou later to roeten komen, dat) ijn kerk rechtstnl eeft gebouwd, ij en wij met droef .rme Slavische st ooveel beproevjj oorstaan door St r-ze worden bejel e dictators die hij I trijden, terwijl ij] fficieele kerk opr reruimen tijd gev lienen. ALLE autoritefl wei over eer wederopbouw j Vlaanderen de nq noet besteed wor^ iluiting van de ku strand en in de dij itie-oord te schepp ïchter vaalk, dat iigdea Wfi intmoet, die' 'meft tphalen zucht: „V^ komen, onze duir vernield door de mi Laten we dat ie loupe nemen, nderouad van dil van onze duinen maken is? Een wandeling toont on 3 inüerl enaos. We tretteif aen, een strand palen en priKKeld| uier en daar geva gjoraonte m.jner ac:,teide granaten| In de duinen stellingen geoouvvl haar de zee, tenl .andzijde zijn g( bilde rKomens, if ;teen en anaere gJ gen, priKkeldial om. 'uappcq qsjaoc UaSSUBUUOljDU.lJ i[B lö.Yicoz sjaAii, laoui ap ibz "uodu mn japai lam doe ip 'sjaSjnq ua ■atuB.io suo ui srn uajad uaqqBqaS a; iqaoqjB uap aip 'i op iB;saaui ubjbm 'uaSuna^ioA ajapu ua d.qas apuaiiui2 -aqjaA uaqjBJ siy □pa doaapaaA ua jBp pBdu -puq HijasflM u jaq jooa ajaqaz -apiaqosjaA uapp uba mnjBp uopua_ uaq jooa ap J99L •g ap 'puBÖA J ap do aiBm jf jBBm 'Cuaf inq apjj apuizabpao3 ozuo 'a;s:m qaiu Sum-ij pp ;Bp 'Soojaq u •Suipiuqquo uba ;bbis atBjoj 'mojjojt uajBia" nr%

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1946 | | pagina 1