\h
U4M1®
WAT IS
10.000 WONINGEN
Spaak en het verkiezings-accident
WEG met den
KUNSTLEVEN IN RUSLAND*
Noordstraat
55-57
WAT
ZOU DAT?
t Eenige aspecten van het gevoerde
füanciëele beleid inj.de Tweede Kamar.
INDONESIË
Vragen van den dag.
Het adres der Redactie
is uitsluitend
Telefoon 2510 m
Uitgave van de Stichting „De Vrije Zeeuw" Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
s
Een nieuwbouwplan voor 1946
Probleem verdeeling arbeidskrachten
TWEEDE KAMER
De N. V. B. op Concrer.
Algemeene opmerkingen.
Wacht U voor schoolverzuim.
De opbouw
van Walcheren.
algeiMi overzicht
Beperkte bewegingsvrijheid vooi
in Bandoeng.
Sjahrir wederom naar Djokjahar
panneezen
Tsjaikofsky's opera Schoppenvrouw wordt verfilird.
DE PRINS DOOR KONING
GEORGE ONTVANGEN.
Weer een ilachtcUer
te Breikens.
E. PHILIPS OPPEIVHEIitt,
de groote verteller» overleden.
Frankeering bij abonnement Terneuzen
aïütMIIIIIilWilMiriiimiiil Ilil iii l,liNIIIHWIIII!lll!l!lll!l!l!l"j
2de Jaargang No. 133.
ZATERDAG 23
IUARI 1946.
lyn
Ier#
ïheij
norist
REDACTIE:
Hoofdredacteur
Herm. Steggerda
Redacteuren
P. L. D. J. van Oeveren.
S. W. Henry.
Redactie-adres
Noordstraat 55-57 - Terneuzen
Telef. 2510 - Na 6 uur 2073
Administratie-adres
Smidswal - Terneuzen
Telefoon 2073.
nfeeuw
Abonnemerl
fl- 3,25 1
3 maanden
WeekaboJ
iten 2 7^4 cent
Adverientlfl
Per mif)H
per adl
cent; minimum
tie fl 1,50.
Rubriek kl 1
advertenties
1 - 5 ril
regel
brie ver*1
dit Bla||
60 cent; iedere
2cL Vermelding
dres Bureau van
cent meer.
Inzending fyl
namiddagul
rtenties tot 4 uur
lllllllillüEHMiSK-
Veranderlijk.
Weersverwachting rnedege- g
deeld door het K.N.M.I. te
De Bildt, geldig tot Zater-
dagavond.
Voor de kuststrook: Aan- g
vankelijk matige Noordelijke n
wind, later toenemend en g
krimpend. Wisselende bewol- ft
king met nu en dan sneeuw
of regen. Weinig verandering z
in temperatuur.
I Voor het binnenland: In den l|
nacht afnemende bewolking g
I met lichte vorst, morgen weer -
1 toenemende bewolking, nu en z
dan sneeuw of regen. Krim- ff
1 pende en toenemende wind. s
^HMHiiiikiiitMdUitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiidiiiimiiiiUliiiiiiiiiiiiJiimiiii.—
Tijdens ts;: excursie van jour
nalisten naar de Betuwe, heeft de
algemeen, commissaris voor den
wederopbouw, Dr. Ir. Zoyo van
der Meer een uiteenzetting gege
ven omtrent de wederopbouw-
plannen in Nederland gedurende
1046.
Na de bevrijdingl kon er voor
eerst geen sprake zijn van de her
vatting van een eenigszins nor
malen woningbouw. Met het
weinige beschikbare materiaal
moest in de eerste plaats worden
overgegaan tot noodherstel van
beschadigde woningen. Tot dus
verre is men er in ons land in ge
slaagd van de ongeveer 300.000
beschadigde huizen 270.000 te her
stellen.
ta totaal werden 7000 noodwo
ningen gebouwd, ondanks de be
zwaren hieraan verbonden. Door
den bouw van noodwoningen im
mers wordt het woonpeil aanzien
lijk verlaagd. De tijd is te kort
geweest om alle noodwoningen
voor den winter klaar te krijgen.
Verwacht wordt, dat de laatste
noodwoningen voor 1 April a.s.
aan de gemeentebesturen kunnen
worden overgedragen. De heer
van der Meer verwacht, dat deze
noodwoningen over vijf jaar kun
nen worden verlaten, in ieder ge
val vóór tien jaar.
Het nieuwbouwprogramma voor
1946 voorziet in den bouw van
10.000 nieuwe woningen, voorna
melijk arbeiders- en midden
standswoningen. Het zal niet ge-
■takkelijki zijn deze buizen, die
voor het grootste gedeelte in Se
gebieden Zeeuwsch-Vlaanderen,
Noord-Limburg en de Betuwe
sullen worden gebouwd, gereed te
krijgen. In deze streken bestaat
namelijk een tekort aan bouwvak
arbeiders. Deze zullen van elders
moeten worden aangevoerd. In
da door den oorlog nauwelijks
geteisterde provincies, zooals
Utrecht, Friesland en Noord-
Holland zal dit jaar vrijwel niet
worden gebouwd. De bouwvakar
beiders uit deze gebieden zullen
derhalve in de voornoemde stre
ken werk kunnen vinden. Gezorgd
zal worden voor een goede socia
le verzorging, huisvesting en ont
spanning voor deze menschen. Tot
dusverre was het niet mogelijk
aan deze factoren de noodige zorg
te besteden, wegens gebrek aan
materiaal. Groote waardeering
heeft de heer van der Meer voor
de bouwvakarbeiders, die thans in
de getroffen gebieden werken, en
weer en wind trotseeren om de
noodwoningen zoo gauw mogelijk
klaar te krijgen.
Uit Zweden zullen dit jaar 700
houten noodwoningen worden aan
gevoerd, uit Engeland komen dui-
half pondje boter,
zoo'n paar glasrnitjes,
zoo'n paar plankjes..?
Het zou zooveel, dat
al die kleinigheden
samen een billijke
verdeeling van de
aanwezige voorraden
verhinderen, dat ze
extra's beteekenen
voor wie het niet
toekomt en dat ze
onthouden worden
aan hen, die er recht
op hebben.
Daarom is gifhandel
zoo verachtelijk.
zend ,pre-fabricated houses", ter
wijl door Bruijnzeels fabrieken
600 houten noodwoningen zullen
worden geleverd.
Door den oorlog is in Neder
land een ach tere tand ontstaan
van ongeveer 300.000 woningen.
Men hoopt dezen achterstand in
tien jaar tijds te kunnen inhalen,
hetgeen niet gemakkelijk zal zijn.
De kosten van nieuwbouw worden
in 1946 geschat op 2% maal het
peil van' 1939. Een moeilijk pro
bleem zal de scholing en herscho
ling van bouwvakarbeiders zijn.
Gestreefd zal moeten worden naar
een rationalisatie van den woning
bouw. Men zal zooveel mogelijk
tot besteding overgaan. Op het
oogenblik doet zich het verschijn
sel voor, dat de bouwprijzen een
neiging tot dalen vertoonen.
Een moeilijk probleem is ge
legen in de glasvoorziening. In
totaal is in Nederland 13 millioen
m2 glas noodig. Verwacht wordt,
dat hiervan dit jaar niet meer
dan 3,3 millioen kan worden in
gevoerd.
De heer Van der Meer hoopte,
datl alle bijl het bouwprogramma
direct en indirect betrokkenen
hun uiterste best zullen doèn, op
dat alle bij het bouwprogramma
jaar kan worden uitgevoerd.
Vooral werd een beroep gedaan
op de bouwvakarbeiders uit de
provincies, waar dit jaar niet zal
worden gebouwd, teneinde hun
krachten beschikbaar te stellen,
die elders zoozeer zijn benoodigd.
Gisteren heeft de Nederland-
sche Volksbeweging een buitenge
woon congres gehouden in Belle-
vue te Amsterdam.
Daar Prof. Dr. W. Banning
wegens drukke werkzaamheden
genoodzaakt is geweest zijn func
tie als voorzitter der Nederland-
sche Volksbeweging neer te leg
gen. heeft bet tongres gisteren
een nieuwen voorzitter benoemd.
Dit is Mr. G. E. van Walsum.
Voorts is een resolutie aange
nomen. waarin de beweging als
haar meening uitspreekt: 1. dat
de Nederlandsche Volksbeweging
in dit stadium haar werkzaam
heden op intensieve wijze moet
voortzetten, aangepast aan de
nieuwe situatie, wagrin met name
de partij-politieke verhoudingen in
Nederland zijn komen te verkee-
ren: 2. dat het karakter en de
organisatie van de Nederlandsche
Volksbeweging behooren omge
schakeld te worden naar de
nieuwe taak die voor haar ligt;
3. dat de Nederlandsche Volks
beweging geen enkele voorkeur
behoort aan den dag te leggen
jegens eenige politieke partij, die
zich niet tegen het personalistisch
socialisme verklaart.
Hoewel algemeen waardeering
werd uitgesproken voor het be
langwekkend overzicht, dat in
deze nota werd gegeven over het
tot op heden gevoerde financieele
beleid, merkten vele leden op. dat
de inhoud in hoofdzaak een docu
mentair karakter draagt.
Zeer vele leden waren van oor
deel, dat, waar tengevolge van de
onderhavige wijze van behande
ling de Staten-Generaal toch reeds
te land in een abnormale poèitie
blijven verkeeren, een afzonder
lijke behandeling van deze neta,
die ten aanzien van het fiscale
beleid een herhaling behelst van
de ministerieele nota betreffende
den toestand van 's Rijks finan
ciën en slechts uitvoerige acade
mische debatten ten gevolge zal
hebben, niet gewenscht is.
Een afdoende, behandeling
aldus verscheidene dezer leden -
kan eerst plaats vinden, indien de
begrooting voor het jaar 1946
wordt ingediend, aangezien thans
een zuiver beeld van den finan-
cieelen toestand ontbreekt. De
vrees is niet ongegrond, dat deze
begrooting bij de Staten-Generaal
zal worden behandeld op een tijd
stip, waarop reeds een belangrijk
deel van het jaar 1946 is verstre
ken, waarom deze leden nogmaals
met klem op een spoedige indie
ning er van aandrongen, opdat
het gemeen overleg met de Sta
ten-Generaal daadwerkelijk gevolg
zal hebben voor den gang van
zaken op financieel gebied.
Andere leden drongen er op aan
de behandeling dezer nota te doen
samenvallen met die van bovenge
noemde ministerieele nota, mits
deze in de afdoening van laatst
genoemd stuk geen vertraging
zou brengen, en zoo eenigszins
mogelijk met die van de begroo
ting van het jaar 1946, waarvan
immers aldus de mededeeling
van den Minister-President de
indiening omstreeks 1 Maart a.s.
kan worden verwacht. Zij meen
den echter, dat met het oog op
den spoed, dien de regeering te
recht betracht wil zien met de be
handeling van het wetsontwerp
tot het heffen van een vermogens-
aanwasbelasting, de behandeling
hiervan zonder bezwaar afzonder
lijk kan geschieden. De nota stel
de deze leden overigens teleur,
omdat zij geen beschouwing geeft
ten aanzien van de plannen tot be
zuiniging op de overheidsuitgaven
en ook een breedere uiteenzetting
over de te voeren economische po
litiek ontbreekt.
Vele leden grepen deze gelegen
heid aan om opnieuw te wijzen op
de noodzaak van versobering. De
ook door den Minister-President
gesignaleerde „geldsmijterij" dient
zoo spoedig mogelijk te eindigen.
Volgens deze leden dient de mone
taire saneering te worden gevolgd
door een budgetaire saneering. In
dit verband merkten verscheidene
leden op dat deze saneering in de
eerste plaats van belang is voor
het behoud van onze sociale goe
deren. Vindt geen ingrijpende be
zuiniging op 's Rijks uitgaven
plaats, dan wordt met name „de
kleine man" daarvan de dupe.
NIEUWE
P ETKOLET M BON N EN
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat voor het tijdvak
van 25 Februari t/m 30 Maart
1946 op de bonnen 047 en 542
der bonkaarten K 503, 2% liter
petroleum beschikbaar wordt ge
steld.
In verband met de bevoorrading
van den handel is het mogelijk,
dat de petroleum niet overal te
zelfder tijd verkrijgbaar zal zijn.
Vóórinlevering der bonnen is
evenwel niet toegestaan.
De Ambtenaar van het Open
baar Ministerie te Middelburg ver
oordeelde A. O. te Wemeldinge en
M. M. te Kapelle ieder tot ƒ50,—
boete of 25 dagen hechtenis.
Men zende dus zijn kinderen ge
trouw naar school.
Op een dezer dagen gehouden
persconferentie te Vlissingen is
bekendheid gegeven aan een uit
lating van den Minister van Open
bare Werken, Dr. Ir. J. A. Rin
gers, die n.l. heeft medegedeeld,
dat alleen in 1946 nog voor eenige
millioenen aan woningbouw op
Walcheren zal worden verwerkt,
terwijl ongeveer 10 millioen aan
de dijken zal worden besteed.
Woordelijk heeft de Minister ge
zegd: „Wij kunnen niet meer
beloven, dan de arbeiders kunnen
uitvoeren".
Voorts werd medegedeeld, dat
het in de bedoeling ligt van de
P. Z. E. M. om mettertijd een nieu
we centrale te bouwen.
Het officieele Britsche commu
niqué deelt mede, dat gewapende
Indonesiërs in Bandoeng over de
spoorlijn de Noordelijke stadswijk
zijn binnengedrongen en een com
pagniestelling van Manrata's heb
ben aangevallen. De aanvallers
hebben ten Oosten van deze com
pagniestelling op het stations-
emplacement en in het stations
gebouw zelf eveneens stellingen
toetrokken. Zij werden weer ver
dreven door een compagnie Pund-
jaatos, doch vanuit eenige punten
ten Zuiden van de spoorlijn bleven
de Indonesiërs op het station
vuren.
Voorts is Donderdag in den
laten namiddag en des avonds in
hetzelfde gebied onder dekkings-
vuur een goed voorbereide aanval
gedaan in den rug der Britsche
stellingen, doch deze is op niets
uitgeloopen.
In deze beide acties werden
twee Britsch-Indiërs gewond.
Eveneens is een aanval onder
nomen op de Oostelijke wijk van
Bandoeng, doch deze werd met
mortiervuur afgeslagen.
Ten Oosten van Semarang is
een kleine groep gewapende Indo
nesiërs uiteengejaagd. Bij het
doorzoeken van een kampong ten
Zuiden van de stad bleken sporen
aanwezig, welke erop wezen, dat
hier onlangs gewapende Indone
siërs verbleven hadden. Ten Zui
den van het oude vliegveld is
eveneens een kampong doorzocht.
Te Batavia zijn bij razzia's op
drie kampongs ten Zuiden van het
vliegveld Kemajoran geen wapens
gevonden en er werden geen
arrestaties verricht.
In Medan, op Sumatra leverde
het doorzoeken van een huis,
waarvan vermoed werd, dat er
wauena gemaakt werden, een mi
trailleur en het onderstel van een
Janansch machinegeweer.
Op Banka keeren de Indonesiërs
naar Koba. dat volgens vroegere
berichten verlaten was, terug. In
Soegregeiliat is een boeveelheid
lichte wapens in beslag genomen
en zijn drei leden van de T R. I.
gearresteerd.
Naar men verwacht, zal Sjah
rir met de leden van zijn „kabi
net" Maandag a.s. naar Djogja-
karta vertrekken, waar, kennelijk
met de bedoeling een wijziging
van het „kabii
Donderdag met
tijleiders een bije
den gehouden. J
sche leider var: J]
aangenomen wi'
deze bespreking!!
Op Donderdag
in Soerakarta dl
Centrale National
taak zal hebben,
nationalisten ter
Nederlandsche v
palen, een aanv;
verwacht, dat de
a drie dagen za
er tenminste noj
bij gaan, voor de
met de Nederland
centrale nationali
zijn sanctie ver
beginnen.
e bespreken,
chillende par-
omst zal wor-
Communisti-
kka zal, naar
eveneens bij
[nwezig zijn.
Februari za!
tting van het
omité, dat tot
houding der
nzien van de
iltellen te be
nemen. Men
iferentie twee
ren. Zoo zal
n week voor
erhandelingen
- indien het
omité daartoe
nt kunnen
op hevel van
iwthom een
[de onbeperkte
der Japannee-
bun barakken
Geien samenwerking met
Katholieken.
Donderdagavond heeft de heer
S~-aak in het Volkshuis te Brus
sel een verkiezingsrede uitgespro
ken om, wat hij noemde „het ver
kiezingsaccident" van Zondag j.l.
te bepalen.
De toestand die door den ver
kiezingsuitslag in het leven geroe
pen werd, is ernstig, zei spr., en
zou tot een grondwettelijke im
passe kunnen leiden, indien de
kleine meerderheid van de C. V. P.
in den Senaat, niet verbeterd
wordt door de uitslagen van de
provinciale verkiezingen van Zon
dag e.k.
De regeeringspartijen hebben
een meerderheid van meer dan
300.000 stemmen. Slechts een ano
malie van het Belgisch kiesstelsel
verhindert het voordeel er uit te
halen.
Ik hen noch anti-katholiek, noch
anti-clericaal, maar ik meen, dat
alle samenwerking met de C. V. P.
in ieder geval moet uitgesloten
worden,
Na een kort overzicht der ver
schillende houdingen, die de libe
rale partij na haar nederlaag zou
kunnen aannemen, bevestigde
soreker nogmaals, dat hij, wat de
koningskwestie betreft, deze als
geregeld beschouwt.
Raadplegingen van den heer
De Schryver.
De heer De Schrijver had Don
derdagmiddag een onderhoud met
den heer Buset, voorzitter van de
Socialistische party en met de
Socialistische Ministers van Staat.
DER WEG ZURUECK.
Twee wapenbroeders ontsnapten
uit het krijgsgevangenenkamp te
Cherbourg, hielden zich overdag
schuil en marcheerden des nachts
naar de heimat. Ongehinderd slo
pen zij door Frankrijk en einde
lijk ook door België. Maar Zon
dagavond eindigde de reis in het
Brabantsche grensplaatsje Nispen,
waar de vreemde reizigers wer
den aangehouden. Zij brabbelden
wat Engelsch met Fransche en
Duitsche woorden doorspekt.
De onmiskenbaar Duitsche
tongval bracht spoedig aan het
licht, dat de mannen Duitsche
krijgsgevangenen waren, die het
in Cherbourg een vervelende boel
vonden en on eigen initiatief „den
weg terug" begonnen. De Roosen-
daalsche politie heeft hen daarbij
een handje beholpen, terug naar
Cherbourg, wel te verstaan.
'e pro-
r 5m is in
:e filmers,
lief. De film
In de Lenfilm studio's Is een
aanvang gemaakt ..jnet het op
nemen van .'-n
Tlim, „Schoppen
opera van Tsja.
ductieleiding van
handen van de
de gebroeders WaL
zal een grooter gebruik maken
van den tekst van den roman van
Poesjkin, dan zulks bij het Libret
to voor de opera het geval is. Dit
is de eerste poging van de Sovjet
filmindustrie om een nieuwe en
prigineel genre te scheppen waar-
m "e rijkdom van uitdrukkings
mogelijkheden van de film- en de
operakunst elkaar zullen evenaren.
Elke rol za] gepeeld worden door
twee personen-tooneelspelers en
operazangers. De hoofdrol van
Liza zal vertolkt worden door de
jonge filmspeelster Galina Wodia-
nietskaja, d e uitblonk in de film
„Soja", terwijl de beroemde opera
zangeres en primadonna van de
groote opera van Moskou, Naües-
dja Tsoebenko, als haar dubbel
zal fungeeren.
In de afgeloopen 14 dagen wer
den in de S?"net-Un:e nieuwe
theaters geopend. On de eerste
"'ea's werd er een n'euw tooneel-
gezelschap gevormd in de arbei
dersgemeenschap Ocha op Sakha
lin. Tegelijkertijd werd er een
ni owif' tonneoltheftter grOpeiRj ln
een hersteld gebouw in de oude
stad Kamenets-Podolsk in de
Oekraïne, met de opvoering van
„Waarheid" door den Oekraïni-
schen tooneelschrijver Alexan
Korneichuk. Dit stuk, dat den
stichter van den Sovjetstaat Le
nin od het tooneel brengt, was
een van, de belangrijkste premiè
res in de laatste weken.
Het Moskouer kunst theater
bracht zijn eerste première in het
loopende seizoen. Het heeft on
geveer 12 maanden besteed aan
instudeering van een nieuwe too-
neelvers'e van Oscar Wilde's „De
Ideale Echtgenoot", dat tevoren
op het Sovjettooneel werd opge
voerd.
Het Vakhtangof theater voerde
een nieuw stuk op van den Sov
jet-auteur Alexander Gladkof,
„Oudejaarsavond" getiteld. Het
geeft een beeld ran Moskou op
oudejaarsavond 1934 en toont de
vriendschap der volkeren der Sov
jet-Unie.
Zeven theaters in de stad Mos
kou en omgev'ng hebben reed"
opvoeringen gegeven. De critici
hebben voo-al waardeering voor
Kiplings „Mowgli" in het centrale
Marionettentheater, onder leiding
van Sergei Obraztof, die onlangs
ónaerifcheideti werd'met den Sta-
linprijs en de orde van de roode
banier van den arbeid.
Het Moskouer kindertheater
voerde een interessant stuk op
„Stad van Meesters" getiteld.
Inmiddels is een nieuwe film ge
reedgekomen in de Kiëf studio,
Zigmund Kolossowski" getiteld
De film brengt de strijd in beeld
van de Poolsche patriotten tegen
de Duitsche overweldigers tijdens
de fascistische bezetting van Po
len. Het scenario voor de film
werdl geschreven door den auteur
Lukofski uit Moskou. Het is ge
baseerd op actueele gebeurtenis
sen. De hoofdfiguur is een voor
aanstaand Poolsche journalist Zig
mund Goledba, een gefantaseerde
figuur, wiens handelingen even
wel glle werkelijk gebeurden. Tal
van Poolsche intellectueelen, jour
nalisten schrijvers en geleerden
hadden een werkzaam aandeel ir
den striid van het Poolsche volk
tegen de vreemde indringers. De
belangrijkste hunner daden wer
rfori gjc m-,tor,-agl VOO'
het collectieve karakter van Go-
lemba.
Te Bandoeng
generaal-majoo,
einde gemaakt a
bewe gingsvrrjheid
zen. Zij mogen!
tusschen 7 uur 's Wonds en 5 uur
's ochtends niet «laten. Alleen
wanneer zij diemBebben, mogen
zij het ZuidelijlBeel van Ban
doeng betreden. Bie Japansche
troepen, welke ■'Noorden van
de spoorlijn ztjBpconcentreerd.
zullen naar Bata® worden gezon
den, terwijl de tifcien ten Zuiden
daarvan op hun zullen blijven.
Prins Bernhard is gisteren door
koning George op Buckingham
Palace in audiëntie ontvangen,
waar hij tevens de lunch gebruik
te. De koning verleende den
Prins de versierselen van het
G.B.E.
Behuild*
gevalle:
Volgens beric!
bare bron zulle:
landsch-Indische
kort richtlijnen
voor de behandel'
van collaboratie
zicht dan ook
sdhen vijand.
collaboratie-
uit betrouw-
or de Neder-
eering brnnen-
rékt worden
van gevallen
in welk op-
net den Japan-
Aansluitend op ons vorig artikel
onder dezelfden titel, zouden we reu
tot de vraag willen komen, of de
Partij van den Arbeid het over
koepelend orgaan zou kunnen zijn
waarin de man van principe tot de
partijlooize, waarin ook hij die is
doolgeraakt in het labyrinth van
het politieke leven een plaats zou
kunnen vinden. In eerste instan
tie voelt men de neiging dit grif
toe te geven, want het is en blijft
een uniek feit in het politieke
leven van ons volk, dat we nim
mer hoog genoeg kunnen aan
slaan. Het is daarom belangrijk,
omdat de verschillende partijen,
die nu onder het dak van de
nieuwe partij zijn gaan samen
wonen, uit eigen beweging hun
oude huis hebben verlaten en met
geestdrift hun nieuw verblijf heb
ben betrokken.
Toch bij nader beschouwen
dringt zich de vraag aan ons op
of men zoo gemakkelijk principes,
waarvan men tevoren uitging, kan
laten varen of wel min of meer
op den achtergrond schuiven. De
srtuwkracht van een partij wordt,
hoe men het wendt of keert, toch
altijd bepaald door de drijvende
kracht van het beginsel. Men kar.
wel zeggen: het gaat in het poli
tieke leven hoofdzakelijk om een
zakelijk program, maar het clan
om het zakeliik deel te verwerke
lijken, vindt zijn oorsprong toch
altijd in het beginsel. Wanneer ev
in een partij verschil van meening
bestaat over ondergeschikte kwes
ties b.v. van methode of tactiek,
dan ia dat absoluut geen bezwaar,
doch wanneer het verschil van
meening het hart raakt, dan
wordt de situatie totaal anders
Het is ongetwijfeld de bedoeling
van de partij te staan op socialis
tische grondslag, maar of de ver
schillende schakeeringen van de
nieuwe partij allen hetzelfde onder
socialisme verstaan, mag mis-
Dat zelfs oudei menschen niet
luisteren naar de ïerhaalde waar
schuwingen om fm achtergeble-
ven oorlogstuig'
Vrijdag j.l weer
Een ongeveer
gische schipper
zichtig de op
alhier opgeslagen
nader onderzoek
blijven, bleek
65-jarige Bel-
is zoo on voor-
■t haventerrein
nunitie aan een
e willen ondei
werpen, met het .[oodlottig gevolg
dat er een ontplofing plaats had.
Hij werd daarb: zwaar gewond
aan zijn hand, wlke hij wel zal
moeten missen.
Ook een toek'kend ongeveer
10-jarig jongetje verd getroffen.
Beiden werden jaar het zieken
huis te Oostburg overgebracht.
150 boeken in 40 jaar.
In den ouderdom van 79 jaar is
de bekende schrijver van interna
tionale samenzwering, spionnage,
geheime dienst en revolutie E.
Philips Oppenheim, op zijn land
goed op het Kanaaleiland Guern
sey overleden.
Oppenheims talrijke hoeken en
dat waren er meer dan 159, wer
den door het leesgrage publiek
verslonden. Over de geheele
wereld waren zijn boeken ver
spreid en in meer dan 25 talen
vertaald.
Oppenheim werd in 1887 te Lon
den geboren. Als jongen ontwaak
te bij hem de lust om zijn talrijke
fantasiën op papier te zetten en
de jonge Oppenheim begon dus al
vroeg met het schrijven van zijn
eerste boeken. Zijn eerste boeken
hadden niet veel succes, maar toen
een dagblad in Sheffield hem een
contract aanbood voor het leveren
van zes boeken tegen een honora
rium van 250 pond per stuk, werd
de grondslag gelegd voor een
vruchtbare schrijversloopbaan.
Oppenhelm, was een man, wiens
eene boek na het andere ver
scheen. „Klaar terwijl U wacht",
was zijn devies.
De oplagen van zijn avonturen
romans liepen in de honderddui
zenden en de auteur werd mil-
lionnair. Toch was hem dit niet
aan te zien. Oppenheim bleef een
eenvoudig mensch, voor den niets
wetenden toeschouwer een nuchter
uitziend mannetje met veel gevoel
voor humor, die zich door niets in
zijn doen en laten van „the man
in the street" onderscheidde.
Ook aan zijn levenswijze zou
men niet vermoeden, dat men hier
te doen had met een millionnair
Hij leefde eenvoudig en hield
slechts van eenzaamheid en rust.
Rust en eenzaamheid vond hij
;n het kleine huisje o" het Kanaal
eiland Geurnsey, waar hjj met zijn
gezin woonde.
Hoe werkt toch een schrijver,
vraagt men zich wel eens af. De
werkwijze van Oppenheim was
tamelijk eenvoudig. In tegenstel
ling met zijn tijdgenoot Edgar
'Vallace, die zijn loopbaan als
'onrnalist begon en uitstekend
•net de schrijfmachine overweg
•on schreef Opoerheim z:m eerste
boek geheel met de hand en ook
n latere jaren gebruikt" hij de
"•hr:jfmachine noo't D'kteT^e
Wallace overal wa" hü "n" was.
in trein, auto of vliegtuig, Oppen
heim daarentegci werkte regel
matig. lederen d?g dikteerde hij
zijn secretaresse.' een paar uur.
Voor de rest vaneen dag hield hii
zich onledig met>visschen, zeilen
en wandelen.
Toen men hem -lens vroeg of
hij het schrijven 'an een boek dit
deed volgens een vast omlijnd
plan, antwoordde hij: „Ik weet
nooit als een boek begint, hoe het
tweede hoofdstuk eruit zal zien en
over den afloop van het verhaal
toen ik altijd even verrast als mijn
lezers".
Het verloop van een boek laat
ik geheel aan nhjti fantasie over.
Ook in Duitschland was hij tot vóór
den oorlog zeer populair, maar
toen hij de IXJtsche diplomatie
doorkreeg en haqlt geducht aan de
kaak stelde, ging er een golf van
woede door Duitschland. Zoo erg
zelfs, dat de kranten eisehten dat
zijn naam op de zwarte lijst van
vijandelijke agenten geplaatst zou
worden Toen de oorlog uitbrak
en de Duitschers Frankrijk bin
nenrukten, bevon<l|Oppenheim zich
aan de Franschel Rivièra, waajr
hij bezig was i*t het schrijven
van een nieuw Slechts met
groote moeits^j^^BjC^iiiisrin om
via SpanJënaSI^^K^rinTte on,-
snappen, met ^Medeneming van
het manuscript, ëW .hem ongetwij
feld in groote n^'eilijkheden had
gebracht.
Oppenheim is g ien schrijver ge
nw. rdrtrtVltl
weest wiens naf
fluisterend zal
was
schrijver, die met
am men slechts
Inspreken. Hij
een buiten! 'ewoon populair
Edgar Wallace
zal worden.
nog jaren gelezen
DE „ORANJE" l VERTROKKEN.
Het hospitaalse tip „Oranje' is
Vrijdagmorgen uit .Tandjong Priok
naar Nederland v< rtrokken.
DE JOHAN DE
DE SLU
De afdeel'ng per
van den dienst d
bericht het volseit
Het s.3. „Joha
1025 renatrieerer
is Vrijdagavond t<
slu:zen van I.Tm
var°n.
zullen
WITT VOOR
ZEN.
i en publiciteit
:r repatrieering
de:
l de Witt" met
den aan boord,
i negen uur de
i'd?n b!nn?nge-
HedenochSend om 10 uur
de oas^a"
dam worden ged« barkeerd.
schien betwijfeld worden. We hoe
ven niet zoo ver te gaan als de
N. R. Crt. om te spreken van een
politieke cocktail, om toch een
onen oog te helbben voor het feit,
dat daar b.v. over een kardinaal-
punt als socialisatie aanzienlijke
verschillen bestaan. Dit alles
moet noodwendig spanningen mee
brengen, die nu onder den invloed
van de geestdrift, waaronder men
elkander gevonden heeft, latent
zijn, doch het is mogelijk, dat zjj
éénmaal zoo gevaarliik worden
voor de eenheid der partij, dat het
haar moeilijk zal worden te bewij
zen de verschillende opinies in
hoogere eenheid gebonden te heb
ben.
Dit klemt te meer, omdat m het
aloude probleem: enkeling en ge
meenschap, er onder de verschil
lende nuanceeringen, die nu onder
hetzelfde dak wonen, zeker niet
dezelfde opvatting bestaat. De
oude S.D.A.P. legde meer de na
druk op het collectivistisch stand
punt dan de andere groepen die
met haar de Partij van den Arbeid
vormen. Een oude slagzin was:
„De productie moet gericht zijn
op behoefte en het winstmotief
moet buiten beschouwing blijven."
Merkwaardig is in dit verband,
dat een man als Mr. P. J. Oud
de leider der Vrijzinnig Democra
ten - daartegenover stelt: dat
men het winstmotief uit de maat
schappij niet kan verwijderen. Het
verschil in opvatting is terug te
brengen op een verschil in levens
beschouwing en op een verschil
lend inzicht over het wezen van
den mensch en deze verschillen
gravr-n natuurlijk diep.
Zoo gezien is het natuurlijk te
verklaren, dat principieele aan
hangers van de bestaande Chris
telijke partijen overtuigd zjjn, dat
ze nooit den stap kunnen of mo
gen doen om tot de Partij van den
Arbe.d toe te treden, omdat de
kern van hun Christelijk levens
besef voortdurend een hinderpaal
zal moeten blijven. Dat wil echter
heelemaal niet zeggen, dat zij, wat
betreft de sociale gerichtheid als
zoodanig, op een ander standpunt
zouden staan, doch zij willen dat
alleen benaderen uit andere motie
ven.
Hoewel er du§ vele kwesties zijn
en blijven is het niettemin een ver
heugend feit. dat in de oprichting
van de Partij van den Arbeid tot
uiting komt, hoezeer de eisch tot
sociale gerechtigheid beslag heeft
gelegd op geesten van de meest
uiteenloopende soort. De bewogen
heid over het sociale onrecht is
zeker een belangrijke, zoo niet
voornaamste drijfveren geweest
waardoor de partij is ontstaan.
Uit de vragen die bij ons op
kwamen bij bet overpeinzen van
deze feiten, blijkt, dat het dubieus
is of de mensch die politiek is los
geslagen en ziin oude partiitoin-
ding verloren heeft, in dit huis
zijn intrek zal kunnen nemen.
Het is mogelijk, da: hij ze°t: deze
woning kan goed zijn, maar of ze
voor mij geschikt is. daarvan ben
ik nog niet overtuigd.
:rs te Amster-
Wij hebben van de autori
teiten vergunning gekregen
éénmaal in de week des
Zaterdags met een dubbel
nummer te verschijnen.
