kerk en sociologie DE NOODEN VAN DE WERELD
Officieele Publicaties.
ZIJN DE NOODEN VAN DE KERK
SfStÜn Jtw» geestelijk te her- «Is «ÏKSj;
™TL°"fmr°K'vo&'ïen^S P«.VK?.Lg «e Kerk jn.t het
S?0*a„r„, e„ iÖf'm!,e*eVS"k.S1i>iSlW'
HOEK.
ZAAMSLAG.
SPORT.
TWEE GEFUSILLEERDEN
GEÏDENTIFICEERD.
MILITAIR GEZAG.
TERNEUZEN.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
Mededeellngen Voedselvoorziening.
Dr. J. P. Kruijt schrijft in „De Vlam":
Zeer waarschijnlijk zullen verreweg de
meeste lezers van „De Vlam' nooit ver
nomen hebben, dat er een „Sociologisch
-Instituut" in Utrecht is opgericht als on-
derafdeeling van de Stichting „Kerk en
Wereld" der Ned. Hervormde Kerk. En
wanneer zij het wèl hebben gelezen, zullen
zij het achteloos, als een volkomen onbe
langrijk bericht, langs zich hebben laten
neerglijden „wat toeteekent de kerk
tegenwoordig nog!" - of even verwonderd
gedacht hebben: „Wat een combinatie^
kerk en sociologie! Wat heeft dat met
ilkaar te maken? Zoo iets als socialisme
^ïai ^ms1 hopen, dat de laatste reactie de
meerderheid behaald heeft. Want al is die
verwondering volkomen onjuist,
dan een aangrijpingspunt om de lezer,
beter voor te lichten.
Wii leven in een revolutionnairen tijd, een
tijd dat letterlijk alles op losse schroeven
staat, dat alles wankelt. Ook de empirische
kerk, de kerk zooals zij reilt en zeilt is er
door aangetast. Het proces der ontkerke-
liiking heeft haar de laatste halve eeuw uit
haL voegen gerukt. Toch is dit proces fei
telijk al veel ouder. Al eeuwen lang speelt
zich oeleidelijk, een proces van verwereld
lijking af waarbij de wereldsche overheid
taken overneemt van de kerk; wetenschap,
staatsbestuur, kunst, opvoeding, maat-
talen." Maar hoe kan dat anders dan door
een goed inzicht in de maatschappelijke
verhoudingen, in de verscheidenheid der
groepen? En hoe kan dit inzicht anders
bereikt worden in onze gecompliceerde
maatschappij dan door oriënteering aan en
in de sociale wetenschappen al moet
natuurlijk langdurige ervaring in de prac-
tijk nimmer onderschat worden. Zie daar
de eerste taak van het nieuw opgerichte
Instituut: inzicht te geven in het eigen
karakter der verschillende groepen opdat
men °een onverstaanbare taal spreekt, op
dat men een klankbodem vindt.
Beteekenis der sociologie.
Terloops zij nog opgemerkt; niet alleen
predikanten en andere kerkelijke werkers
kunnen van sociologisch inzicht profiteeren:
ook de arts, de advocaat, de politicus, de
werkgever hebben er behoefte aan. In dit
opzicht kunnen wij veel leeren van de Ame
rikanen. Hoeveel oppervlakkigheid. mate
rialisme en schijnbeschaving wij ook in de
Vereenigde Staten mogen constateeren: in
dit geval zien zij dieper dan wij en heeft
hun practischen aard hun allang geleerd,
dat alle volksopvoeding, alle volksbeïnvloe
ding, alle maatschappelijk werk, alle maat
schappelijk ingrijpen moet zijn gebaseerd
op inzicht in karakter, mentaliteit, opvat
tingen en behoeften van de betrokken
groep, alsmede op kennis van het milieu
U Uunsr Oüvueunifi, en de levensomstandigheden. Het wordt
stimtsbestuur lit!iek enz Met het ver- tijd, dat wij in Nederland, zoowel in het
schappelijk w j veri00r de kerk ook practische leven als aan de universiteit,
macht en dat was wellicht goed wat meer oog krijgen voor de beteekenis
want elk werelds imperialisme is van de sociologie. f
ook, want e echter erger Er is, voor de kerk, nog een tweede fac-
voor baar uit den ^oze vertrouwen tor. Principieel staat de Kerk critisch tegen-
was. zij allerergste was toch wel over elke maatschappelijke orde. Nimmer
aT^fd^ kerk over hit geheel genomen, mag zij zich met het bestaande vereenzel-
d,t: Hneniut bleef onder dit verlies, zich vigen. Zij heeft het vaak gedaan: dat was
onaandoenlijk bi over verontrustte: „er dan telkens een zondeval, waaruit zg moei
er met vo d" geloovigen over!" zaam weer moest opstijgen. Principieel wil
bleven van de ongeloovi- de Kerk het geweten voor de maatschappij
Of men sloot zich bewust van w„zen op nooden aandri Ren op ver-
Sen j ^7 JmuXerk voelde' gelijk de Her- betering, zoeken naar een oplossing Hoe
nog Jen toch in een ver- kan dit, alweer, in onze gedifferentieerde
vormde Kerk, o men te weinig maatschappij, als zij deze nooden niet kent,
mate een Titels van i-ecen - .Ta en neen. Wel: doordringen van de
gaande met zelf ^zmnin„.iieid kerki christelijke geest on alle terreinen, met:
te geschrifte ke|k tav de verloren de vroegere „christelijke' politiek, niet. de
de verlegenheid der kerk t.a.v dem0n- antithese, niet: de waterdichte scheiding
groepen, .f^n duidlhikMe Endat alles tusschen het „geloovige" en het „ongeloo-
streeren dit ben duidelijkst dell vige" deel van ons volk. De sociologie is
culmmeert in het thema oa yer_ niet een nieuwe methode voor het bereiken
laatsten üjd m allerlei^oonaard i yan an nieuwe kerkelrjU im-erialisme Zij
nemen:-de nooden der were j .g meer dan een dienend hulpmiddel,
der kerk. hierin is ten eerste: dat de Kerk, maar ook de Staat, de maat-
Want wereld en de nooden der schappij, moeten benutten om den grooten
klk wat met eltoai hebben te maken; nood, stoffelijk,en geesteluk, vanons volk
De avond werd opgeluisterd door film,
muziek en tooneel. Allereerst werd ver
toond de film van het uitstapje naar Hulst.
Wat hadden de oudjes een pret toen zij
zichzelf op de boerenwagen zagen zitten
of in de draaimolen, of op het hobbelpaard.
Ook werden nog enkele bevrijdingsfilms
gegeven en twee kluchtfilms. Deze films
werden, geheel belangeloos, door den heer
But verzorgd.
Den heer A. Kaan zorgde als conferen
cier voor een leuk repertoir. Voorts wer
den op verdienstelijke wijze twee tooneel-
stukjes opgevoerd.
De heer Th. Pattist trad op als accor
deonist, terwijl eenige dames tractatie's
uitdeelden.
Na afloop van den avond keerden allen
voldaan huiswaarts.
Het bestuur komt ongetwijfeld een woord
van lof toe voor de organisatie van deze
voor de oudjes zoo genoeglijke bijeenkomst.
Jaarvergadering „Onderlinge
Samenwerking'
In de op Dinsdag 15 Jan. gehouden
jaarvergadering der varkensvereeniging
„Onderling Samenwerken" te Driewegen,
werden de aftredende bestuursleden her
kozen,- terwijl tot leden der finaritieele com
missie werd gekozen de heer J. F. de Kub-
iber en tot bode de heer M. Kaijser.
Het afgeloopen jaar was voor de veree-
niging gunstig. Het batig saldo van
50,52 werd gevoegd bij het bedrag ge
plaatst op de Rijkspostspaarbank, welk
tegoed thans 1383,06 bedraagt.
bprk wat met cmaai -
ten tweede: dat de kerk zich veran^wcKii-
delijk voelt voor die nooden der wereld.
Natuurlijk is dit niet „nieuw u
keerde de wereld in nood al leven wij nu
in een tijd van acuut lijden. Altijd had en
heeft de Kerk, zoolang zij bestaat de op
dracht van haar Heer, d« wereld te redden
rinnr- de verhouding van het Evangelie ai
thd behoort zij zich één te weten met het
lijden der wereld. „En hetzij dat eén lid
lijdt zoo lijden al de leden medeDn
nieuwe is een in zejfbeschaming gedane
herontdekking
Evangelie en gemeente.
En met die herontdekking zitten wij in
het hart van ons onderwerp: kerk en so-
ciolo°ie. Ten eerste: de Kerk moet het
Evangelie prediken, altijd weer dezelfde en
aan allen dezelfde boodschap brengen.
Maar hoé zij dat moet doen, hoe zij dat
moet inkleeden, dat hangt toch wel zeer
sterk af van de geaardheid der Gemeente,
boeren af burgers, arbeiders of midden
standers, stedelingen of plattelanders, m-
tellectueelen of de groote volksmassa de
jongere generatie of ouderen, stroeve Betu-
wenaars of gemoedelijke Achterhoekers
enz. - iedere groep met eigen nooden en
eigen problemen, met eigen opvattingen
en eigen „taal." Zoo moet de prediker het
zelfde Evangelie steeds weer opnieuw „ver-
HUUU, o ftU 1C111 xv en -
in al zijn geledingen te leeren kennen en
daarna te helpen lenigen. Dat de Hervorm
de Kerk dit inziet en naar dit inzicht han
delt, is één der symptomen van de refor-
matorische beweging, die bij haar is be-
gonnen en die ook onkerkelijken iets heeft
te zeggen.
Tot slot nog een opmerking om misver
stand te voorkomen. Men kan met groote
geestdrift de groote beteekenis van de soci
ologie voor den arbeid van Kerk, Staat
en Maatschappij naar voren brengen, en
zich toch hoeden voor overschatting van
die beteekenis. Zulk een overschatting treft
men b.v. aan bij den Franschen socioloog
Auguste Comte. die de sociologie het ver
mogen toeschreef, de toekomstige ontwik
keling van de menschheid te voorspellen
en richtlijnen voor die toekomst uit te stip
pelen. Dit is te hoog gegrepen Om een
beeld te gebruiken: een schip, dat de wilde
zeeën bevaart, heeft een kompas en zee
kaarten noodig. Maar kompas en zeekaar
ten geven niet het doel, niet de bestemming
aan van het schip, wel een oriënteering br)
het bepalen van de richting door den kapi
tein. Zulk een,kompas nu en niet meer is
de sociologie. Zij kent haar grenzen en zal
zich niet vermeten den Kapitein voorschrif
ten te willen geven, die, volgens het Chris
tendom, het schip der menschheid op de
wereldzee bestuurt.
Donderdagavond concerteerde het sym-
phonieorkest „Onder Ons" uit Terneuzen ir.
de Gehoorzaal te Hoek.
Door het groot aantal zieken en het
koude weer was de zaal slechts matig bezet.
Wat hebben zij, die er niet waren, veel
gemist.
Het orkest liet ons genieten van zijn
spel en de keuze der muziekstukken was
uitstekend. „The Clock is playing", ouver
ture voor een blijspel en hef „Vroolijke
Weeuwtje" waren schitterend. Een woord
van hulde aan den heer M. P. Harte, den
dirigent, is hier zeker op zijn plaats. Aan
alle leden lof, in 't bijzonder aan den pia
nist, vioolsolist en last not least Mevr.
Muller die ons vergastte op haar solozang.
De bloemen, die zij in ontvangst mocht
nemen, vertolkten zeker de gedachten van
ons allen.
En laat ons ook niet vergeten het werk
van den heer Weststrate naar waarde te
schatten. Hij declameerde, neen hij deed
meer, hij voerde ons mee boven de sfeer
van het alledaagsche, om ons een blik te
laten slaan in de wereld van den dichter.
Aan het slot vernamen we, dat onze
dorpsgenoot, de heer Orlebeke, dezen avond
georganiseerd had. Hoek dankt hem har
telijk voor zijn moeite en durft hem de
vraag te stellen: „Is het misschien moge
lijk nog een dergelijken avond te organi-
seeren. Vooral ook terwille van hen, die
er nu niet konden zijn.
Landsvrouwe verwelkomd door den burge
meester Mr. P. J. Oud en de heeren J. H.
J. Baron van Haerselte, directeur van het
instituut, Ir. B. E. Cankrin, onder-direc
teur, Jhr. G. L. Schorer, voorzitter van het
Nationaal comité voor het Instituut en B.
Ruys, voorzitter van het Dagelijksch Be
stuur van het Instituut. H. M. schreed
vervolgens, in gezelschap van Hare Hof
dame, Mevr. De Beaufort, geb. Baronesse
Van Hardenbroeck, en van den Kapitein
J. Chr. Bührman, naar de gehoorzaal, waar
de te decoreeren leden van de koopvaardij
vloot zich te voren met hun familieleden
hadden verzameld. Hier werd o.m. opge
merkt de Minister van Scheepvaart J. M.
de Booij. Nadat de adjudant van Hare
Majesteit, Luitenant ter zee le klasse H.
A. W. Goossens, voorlezing had gedaan van
de verschillende Kon. Besluiten, richtte de
Koningin zich met een korte toespraak tot
de mannen van de zee.
Vervolgens reikte H. M. de onderschei
dingen uit.
Na het officieele gedeelte werd in een
van de benedenzalen van het Instituut de
•thee aangeboden.
Na bijna 1V2 uur te midden van de ge
decoreerden en hun naaste familieleden te
hebben vertoefd, verliet de Koningin het
Instituut teneinde zich naar de Residentie
te begeven.
De motie-Van Poll over het Indisch
beleid.
Omtrent de beteekenis en de draagwijdte
van de motie-Van Poll in de Tweede
Kamer zijn, vooral in het buitenland, ern
stige misverstanden ontstaan. Gebleken is,
dat deze het gevolg zijn van het feit, dat de
volledige tekst der motie niet algemeen
bekend is.
Wij laten dien tekst, ontleend aan de
Handelingen der Tweede Kamer, daarom
in zijn geheel volgen:
„De Kamer van, oordeel, dat uit de ge
voerde debatten is komen vast te staan,
dat zij niet over voldoende gegevens be
schikt om zich over het door den Minister
van Overzeesche Gebiedsdeelen en den
Luitenant-Gouverneur-Generaal gevoerde
beleid een zelfstandig oordeel te kunnen
vormen, spreekt den wensch uit, dat de
Regeering zal bevorderen, dat ten spoedig
ste een door en uit de beide Kamers der
Staten-Generaal benoemde commissie naar
Nederlandsch-Indië zal worden afgevaar
digd".
De brug over de Donge hersteld.
Dezer dagen is de herstelde brug over de
Donge bij GeertruidenbergRaamsdonk-
veer officieel geopend. De brug bestaat
uit twee vaste gedeelten en een beweegbare
z.g. rolbrug, die een totale lengte heeft van
ongeveer 100 meter.
2-w
ij ze
lucl
F
in
nin
I ont
1 die
vra
I dig
2
5 ti
2
sch
voc
sen
zoo
ma
20
I
doe
Gevonden voorwerpen.
Bij de Post Koninklijke Marechaussée
Zaamslag zijn als gevonden gedeponeerd:
Een 6-tal portemonnaie's enkele met in
houd, een horlogeketting of armband, 2
broché's een textielkaart VA 510, 2 ge
vlochten lederen kinderceintuurs, 3 deur-
sleutels w.o. een Lips no. 6693, een motor
stofbril, een das, een kinderregenmantel,
een zadeldek van een rijwiel, wandversie
ring (model reddingsboei), een autowiel
dop.
Sir Archibald Clark Kerr naar
Engeland vertrokken.
Sir Archibald Clark Kerr, Britsch Ge
zant te Moskou, die met een speciale op
dracht naar Batavia zal gaan, is Maandag
middag met een transport-Dacota vliegtuig
uit Manston in Kent vertrokken. Hij gaat
eerst naar Moskou en zal daarna zijn reis
via Cairo, Karachi, Calcutta en Singapore
voortzetten. Op 30 Januari wordt hij te
Batavia verwacht.
De Engélsche Koning heeft aan Sir
Archibald Clark Kerr den titel van Baron
verleend.
Het Indonesische en Grieksche probleem
voor den Veiligheidsraad.
De Oekraïne heeft gevraagd het Indone
sische probleem voor den Veiligheidsraad
te brengen, meldt Reuter uit Londen. Rus
land heeft gevraagd de situatie in Grieken
land voor dezen raad te brengen.
Er is weer een eind gekomen aan de
onzekerheid van een tweetal slachtoffers
van den Nazi-terreur. De P.O.D. uit Mid
delburg heeft thans de identiteit van 2
lijken van burgers kunnen vaststellen die
eind October 1944 in Hoogerheide m een
kuil nabij het gehucht Oude Tol eenige
tientallen meters van den Ancwerpschen
straatweg gevonden zijn. Na sectieonder-
zoek van Dr. Hulst uit Leiden bleken het
te zijn M. D. de Groot, 44 jaar, winkelier te
Goes en W. J. Damen, 43 jaar, drogist te
Middelburg. Beiden waren illegaal weraer.
Na 1 Oct. 1944 door de Grüne Polizei ge
vangen te zijn genomen en enkele dagen te
Middelburg gevangen te hebben gezeten
zijn op 8 October 1944 beide mannen door
4 S D.-ers weggevoerd. Ondanks het feit
dat de Kreekrakdam reeds onder Geallieerd
vuun- lag, is het gelukt deze te pa-n'seerem.
In de buurt van Hoogerheide hebben de
Duitschers het echter raadzamer geacht
zich van hun last te ontdoen en zijn de
beide slachtoffers ter plaatse gefusilleerd.
Als tragische bijzonderheid kunnen wij nog
opmerken, dat deze dag de verjaardag van
den heer Damen was. Een van de daders
werd reeds door den P.O.D. verhoord en
legde een bekentenis af.
De lijken zullen dezer dagen naar Goes
en Middelburg vervoerd worden om daar
opnieuw ter aarde besteld te worden.
(Z. Dgbl.
SCHAKEN.
De schaakwedstrijd Walcheren—Zuid
Beveland tegen Zeeuwsch-Vlaanderen
Zaterdag jl. te Goes gehouden, is een groote
nederlaag voor Zeeuwsch-Vlaanderen ge
worden. De uitslag was 10%2% voor de
combinatie Walcheren--Zuid-Beveland. De
revanchewedstrijd zal vermoedelijk in Fe
bruari te Terneuzen worden gehouden.
Het Afwikkelingsbureau Militair Gezag
voor Zuid-Holland en Zeeland is met in
gang van 15 Januari j.l. verplaatst van
Sluiskil naar Terneuzen, Scheldekade 51 en
telefonisch aangesloten onder No. 2407.
Feestavond ouden van dagen.
Op Donderdagavond 17 Januari j.l. was
een bijeenkomst georganiseerd voor de
ouden van dagen (60 jaar en ouder) in de
bovenzaal van Bellevue te Terneuzen.
Om te weten of de avond geslaagd was,
behoefde men de oudjes niets te vragen,
want men kon het van de gezichten aflezen.
Maar daarvoor was dan ook alle reden,
want de avond was voor hen een aaneen
schakeling van genoegens. De avond werd
nopend door den voorzitter, den heer
Standaert, die een reisje in het vooruitzicht
stelde naar België indien de voorbereidin
gen die nu getroffen werden met succes
zouden worden bekroond. Wegens ziekte
kon de Burgemeester niet aanwezig zijn.
A.N.P.-Aneta - Herr. Nederland - B.B.C.
De toestand van Dr. Van Mook
aanmerkelijk verbeterd.
Officieel wordt medegedeeld, dat de toe-
stand van Dr. Van Mook, die zooals bekend,
te Cairo ongesteld is geworden, aanmerke
lijk verbeterd. Zoo mogelijk zal hij de
reis naar Batavia Woensdag voortzetten.
Opkomst der lichting 1945.
Zij, die dienstplichtig zijn voor de lich
ting 1945 en volgende, doch als oorlogsvrij
williger reeds 6 maanden of langer dienst
hébhen gedaan, zullen niet voor eerste
opkomst onder de wapenen worden geroe
pen. Zij moeten zich echter wel aan keu
ring en verdére registratie onderwerpen.
Uitreiking onderscheidingen aan leden
van de koopvaardijvloot.
Maandagmiddag heeft H. M. de Koningin
in de gehoorzaal van het Instituut voor
Scheepvaart en Luchtvaart te Rottendam,
onderscheidingen uigereikt aan 37 leden
van de Nederlandsche Koopvaardijvloot, die
zich in de oorlogsjaren door moed en dap
perheid onderscheiden hébben.
In de hall van het Instituut werd de
AANVRAAGFORMULIER
TUINBOUWTEELTVERGUNNING.
Reeds eerder werd medegedeeld, dat alle
bijzondere tuinbouwteeltvergunningen zjjn
vervallen en dat alleen maar de vaste teelt
vergunningen met het jaartal 1940 van
kracht zijn gebleven.
Zij, die meenen in aanmerking te komen
voor toewijzing van vaste teeltvergunning
en zij, die bijzondere teeltvergunning willen
aanvragen voor zaai-uien, vroege aard
appelen met- of zonder nateelt en aard
beien dienen vóór 25 Januari a.s. een aan
vraagformulier te hebben ingevuld, welke
verkrijgbaar zijn bij den Plaatselijken
Bureauhouder.
Voor wijnpeen wordt geen bijzondere
teeltvergunning verleend.
In verhand met den afzet van tuinbouw
producten, zal de tuinbouwteeltregeling
streng worden gehandhaaft.
De aanvraagformulieren dienen tijdig te
worden teruggezonden.
LANBBOUWWAGENS.
Met ingang van 1 Januari 1946 is begon
nen met de distributie van landbouw-
wagens. Degene die dringend een lanü-
bouwwagen-noodig heeft, kan deze aanvrat
gen op de bekende formulieren, welke b>
den Districtsbureauhouder verkrijgbaar
zijn Naar keuze kan worden aangevraap