Het Levensmiddelenpakket
in cijfers.
HOEK.
A. C. VERSPRILLE.
{BERICHT.
REPATRIEERENOEN UIT£ iEO.-INQIË.
KORTE BERICHTEN.
RECHTSZAKEN.
INGEZONDEN STUKKEN
DE SINT BAVO-KERK TE AARDENBÜRG
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
AXEL.
KERKNIEUWS.
SPORT.
eezet en oak behoeven we geen vrees meer
te hebben, dat, wegens ijsgang m den wri
ter de overtocht in het geheel niet zou
mogelijk zijn. D&dram was het parool ook
bii allen die hieraan hebben gearbeidvóór
1 Januari. Daarom werd er doorgewerkt
«n thdstiopen dat andere bedrijven reeds
still* Het Zuiden van Nederland is
hierdoor dichter bij Nederland gebracht en
ook het verkeer met België zeer vergemak-
k8Van officieele zijde wordt er op gewezen,
dat bij het verkeer automobilisten pch
m leten aansluiten bij de voorgaande au tos,
'De politie zal aanwijzingen Severn Voet
gangers zullen na Mn^.nde^gh!tred^i
zon Jamrang de brug niet mogen betreden.
Dit is noodig in het belang van de veilig
heid, Zooveel mogelijk zal aan
Ier. verzocht worden voetgangers, die naar
over moeten, mee te nemen. Ook daarvoor
zal de politie zorgen.
Wij ontleenen aan .Commentaar
De strijd tegen het tekort.
Van iedere honderd Nederlanders zijn er
80 tevreden en 14 ontevreden over het sys
teem en de werking van de levensmiddelen-
distrïbutie. Zes konden zich geen oordeel
Vergunningen.
Voorzoover voor textiel vergunningen be-1
hooien te worden aangevraagd, zijn door
het C.D.K. in overleg met Distex richtlijnen
voorgeschreven, aan de hand waarvan door
de distributiekantoren wordt beoordeeld, of
men al of niet in aanmerking komt voor
een toewijzing.
Men onderscheidt twee groepen en wel
do oorlogsslachtoffers, die in het algemeen
voorkeur genieten, vooral wat de noodzake
lijkheden voor de inrichting van een huis,
zooals vloerbedekking, vitrage e.d. betreft
en de gewone consumenten, waarvan de
noodgevallen vanzelfsprekend weer voor
gaan.
Prompt hooren wij één der lezers opmer
ken: „Hoe is het dan mogelijk, dat ik voor
mijn vrouw, die binnenkort voor een beval
ling naar het ziekenhuis moet, geen nacht
goed kan krijgen?" Daarvan is de oorzaak
te vinden in het feit, dat er nog weinig
nachthemden en pyama's worden gemaakt.
Hoofdzakelijk wordt ondergoed gefabri-
°eerd. Er zijn winkeliers, die nog nacht
goed heblben uit oude voorraden, maar over
het algemeen is het nog niet voorhanden.
Overigens is op 12 November aan alle
'istributiekantoren de mededeeling gedaan
dat plaatselijke voorraden, voorzoover die
'-uiten de richtlijnen vallen, kunnen worden
aangesproken.
Dat geldt dus voor die artikelen, waarvan
de dringende gevallen zijn voorzien, maar
Het Nederlandsche Instituut ^oor desondanks toch nog een behoorlijk quan
blieke Opinie, dat bovenstaande g fphou'. turn is overgebleven.
door middel van een emd NovemiDerg Onderduikers worden onder oorlogsslacht-
den enquête heeft vergaard wildeookoffers gerekend. Ook zij kunnen vergun-
eens weten, hoe de Nederlandscne De ningen voor kleeding verkrijgen op voor-
king dacht over de textieldistributie, n j waarde ecbter, dat zij minder dan een door
bleek dat 63 geen vrede kon helQben mei hgt c D K bepaald minimum aan kleeding
het thans gevolgde systeem, 25 p bezitten.
AÏiif 43-n 1 2 ü/f onthield Zien RaKirlrW/1 ine
tevredenheid uit en }2 onthield zich
aEnG toe^erTkt het over de distributie van
schoenen? 61 U g"
Over
Bab.vkleeding
het algemeen is de kwaliteit der
«ohoenen* 61 zeide ontevreden te zijn kleeding en wij hebben hierbij in het bij-
Uohtte riin antwoord evenals bij de vraag I zonder het ondergoed en de babykleertjes
tm aanzicn van de textieldistributie, toe j op het O0g - nog niet zooals men die gaar
st fU» rwnmerkino dat het systeem „onbil- ne zou wenschen. Waar zulk een groot ge-
S en willekeurig" of „te omslachtig en te brek aan grondstoffen bestaat, acht de
traag" was en dat „slechts vriendjes wer
den geholpen". 28 G toonde zich tevreden
met de verdeeling van schoenen, 11
^Uit de binnengekomen antwoorden op de
vraèen meent hit Instituut te mogen con-
cludeeren, dat de Nederlandsche bevolking
over het algemeen den stelregel „gelijk -
monnikken gelijke kappen" huldigt
Textiel.
Gelijke monnikken, gelijke kappen. Is dat
mogelijk ook ten aanzien van de textiel- en
schoenendistributie Met oe evensmidde-
lenpositie is het thans zoo gesteld, dat aan
lederen Nederlander wekelijks een behoor-
lijk pakket kan worden verstrekt. Daal
wordt hard voor gewerkt en veei voor inge
voerd. Maar met den besten wil van de
wereld kan niet voor lederen Nederland-
schen burger een bon worden aangewezen
rechtgevend op een paar kousen of schoe
nen, een stel ondergoed, een costuum of
een jurk. Alles komt neer op dit eene,
kleine, maar toch zoo funeste woord.
tftklOdT
Het'aanbod is gering en de vraag is zes,
zeven, misschien wel tien maal grooter dan
""voorden oorlog werden er voor miMoe-
nen guldens aan garens e.a. voor de textiel
industrie ingevoerd. Dat is nu niet moge
lijk. Zelfs al zouden wij voldoende dewezen
hebben om ze te koopen, danzouhetons
toch niet gelukken, omdat de Vereemgae
Staten, Engeland en België vroeger °J]
rootste leveranciers deze grondstoffen
zelf veel te hard noodig hebben. We zijn
dus in hoofdzaak op eigen spinnerijen, op
ei°'en textiel-industrie aangewezen.
foen men na de bevrijding een overzicM
kreeg van den toestand, bleek, dat er ruim
800 000 landgenooten. die door den oor g
waren getroffen, v in de kleeren moesten
worden gestoken, terwijl ^"d^den Nede^
Inndsche arbeiders uit Duitschland teru„
kwamen in kleeren, die niet meer toonbaar
en nauwelijks te dragen warem
En wat hebben wij zelf niet noodig
vitoer zeker van, dat in Uw geheugen een
lange lijst van benoodigd textiel staat ge-
o-rift niet alleen van kleeding, maar ook
ii„,nc.onciAnnpn TianddocteGn
UI vh aau giunvioi.uij.vji wvjjv«i.v,
overheid het onverantwoord om de mindere
kwaliteiten niet óp te maken, maai' lang
zamerhand komt er ook hierin verbetering
en worden katoen en wol verwerkt.
Nu we het toch over babykleertjes heb
ben, kan nog worden medegedeeld, dat er
naar gestreefd zal worden, ook voor baby's
van 6 maanden en oudere kleertjes in den
handel te brengen, omdat zij al spoedig huil
zuigelingencostuum ontgroeien. Iedere moe
der van een gezonde baby weet er over
mede te praten.
(Wordt vervolgd.j
De door het Hark-Comité alhier gehou
den collecte „Nederland helpt Indië" heeft
opgebracht 956.
IN MEiMORlAM
Voor de toekomst van zijn kinderen was
hij in 1940 naar Hilversum verhuisd en in
October 1944 toen Ter-neuzen reeds bevrijd
was, werd hij het slachtoffer van een
razzia
De gevolgen van zijn verblijf over de
grenzen is hij niet te boven gekomen en
zoo is hij op 21 dezer in den leeftijd van 41
jaren voor goed heengegaan.
Gedurende de jaren 1933'40 hadden wil
aan de openbare Ulo-school het voorrecht
met hem te mogen samenwerken. Ruim
was de plaats, die hij had in de harten
zijner leerlingen. De schoone gelijkenis van
den Zaaier was aan hem zeker niet voorbij
gegaan: met niet-aflatend geduld strooide
hij het zaad van zijn klaren geest om zich
heen. Zoo werd zelfs een exacte wiskunde
les onder zijn handen tot een stukje opvoe
ding in den edelsten zin van het woord.
Als zoovele ongetelden is hij een man
des vredes, slachtoffer geworden van den
moloch dezer donkere tijden.
En het is geheel in zijn geest, dat wij he.
bij dit afscheid den dichter nazeggen:
Vrede, daal' Gij uit de lichte sferen,
Waarheen Gij vluchttet /cor deze
[wereldsmart.
Beste Vriend, rust zacht.
Kerstmis 1945.
In vejfband met het verschijnen als Dag
blad, wordt de abonnementsprijs van „De
Vrije Zeeuw" gebracht op 3,25 per 3
maanden -of 25 cent per week.
Nieuwe abonnementen kunnen worde.i
opgegeven bij de Administratie van ons
Blad, of bij de plaatselijke agenten.
DE ADMINISTRATIE.
De dienst der repatrieering bericht, dat
de ongeveer 3800 passagiers van de „Nieuw
Amsterdam", vermoedelijk Donderdag 3
Januari te Amsterdam zullen aankomen.
Men wordt dringend verzocht niet naar
Amsterdam te komen, maar de repatriee-
renden thuis af te wachten.
Voor lielanghebbetulen ligt de passagiers
lijst bij de Administratie van ons Blad ter
inzage.
Het brood in Frankrijk.
Het bericht dat in Frankrijk het brood
opnieuw op den bon zou komen, gaf aan
leiding tot een oploop naar de bakkerijen
van menschen, die nog een voorraadje wil
den opdoen. De voorraad was spoedig uit
verkocht. In Parijs was het een algemeene
jacht op brood.
De Storm.
Door den storm van j.l. Vrijdag is des
namiddags om circa 4 uur een ernstig
defect ontstaan aan het hoogspanningsnet
van de"electriciteitsmaatsehappij v. Noord-
Brabant te Geertruidenberg, waardoor
West-Brabant zonder stroom kwam.
Ook in België richtte de storm schade
aan. Sedert Vrijdag morgen woedde een
ware orkaan boven de Belgische provincie
Midden-Limburg. Gedurende verscheidene
uren was de electriciteitsvoorziening van
Hasselt, Gent en omgeving defect, hetgeen
verschillende bedrijven en het electrisch
tramverkeer lam legde. De mater ieele
schade is overal vrij aanzienlijk.
TRIBUNAAL TE GOES.
Zitting van Vrijdag 21 December.
Het Tribunaal te Goes deed uitspraak in
de destijds vermelde zaken van:
Emma C. de Kort te Hengstdijk, die ver- 1
oordeeld werd tot 2 jaar interneering en
ontzegging van rechten; Clem. C. Brakman,
landbouwer te Nieuwvliet, werd veroordeeld
tot verbeurdverklaring van het vermogen
tot een bedrag van 25.000 en met bevel
tot onmiddellijke invrijheidstelling; in zake
Petrus F. der Weduwe, kleermaker te
Boschkapelle, werd de beschuldiging ver
vallen verklaard; Theophile D. Ottjes, café
houder te Boschkapelle werd veroordeeld
tot 1 jaar interneering en verbeurdverkla
ring van het vermogen tot een bedrag van
ƒ1000; in de zaak W. Th. R. Rademaker,
veekoopman te Ossenisse, was de uitspraak
tot verbeurdverklaring van het vermogen
tot een bedrag van 3000.
(Buiten verantwoordelijkheid v/d Redactie)
De Sint Bavo-kerk te Aardenburg is in
het jaar 959 gebouwd. De Heilige Sint-
Baafs. ter eere van wie de kerk is ge
bouwd, was een der eerste Christenpredi
kers in deze gewesten. In een geschrift
van 1030 noemt Othelhold, 26ste abt van
Sint Baafs van Gent, haar de 2de kerk van
Aardentourg of Rodenborch.
In het jaar 1202 werd de St. Bavo-kerk
door de Rijselaars geplunderd en grooten-
deels verwoest. Hetzelfde geschiedde in
1282 door de Gentenaren, in 1572 door de
Vlissingsche Watergeuzen en in 1582 door
Fransche soldaten. In 1623 werd een begin
gemaakt met het herstel der kerk, waarna
zij in 1650 voor de Hervormde Godsdienst
in gebruik werd genomen.
In het jaar 1821 werd de z.g. achterketk
door een schut van de voorkerk gescheiden.
De voorkerk werd als kerk gebruikt, waar
bij o.a. gebruik werd gemaakt van de ban-
errift niet alleen van kieeamg, maai oor. ken uit de voormalige Fransche kerk. In
ullens lakens kussensloopen. handdoeken lg52 werd de achterkerk als kerk in ge-
ffe ete bruik genomen en op den 2den Pinksterdag
Rii Hit alles komt dan nog de schreeuwen- plechtig door Ds. Iz. vt*i de Plass-che mge-
debehoefteaantextielgoederen, die er in ^jd, tegelijk met het grootendeels ver-
de industrie bestaat. Want wat moet de nieuwde orgel.
zuivelindustrie beginnen zonder kaasdoe- In October 1944 werd de kerk hevig be
ken9 Hoe kunnen de mijnen hun kolen af-1 schoten, in het bijzonder op 13 °ct
voeren als hun transportbanden versleten namiddags tusschen j. en 3 uur, waardoor
Fn zmidt U een oplossing weten te ontstond. Aanvankelijk
-inden om rijwielbanden te vervaardigen
zonder- canvas? Wat hebt U aan schoenen
zonder voering? Zoo zouden er g
voorbeelden te noemen zijn. Er is een
kort een erieantisch tekort.
Toch hebben Twenthe en Braibant, on-
danks kolennood en gebrek aan arbeiders,
bet klaar gespeeld weer zooveel af te leve
ren dat de distributie ertoe kon overgaan
om'puntenkaarten uit te reiken en vergim-
nino-en 'voor groote kleedingstukken, danl.
zij natuurlijk ook de zendingen uit het bui
tenland, die de moeilijkheden ongetwijfeM
aanzienlijk hebben verlicht. Vele getrolle
nen zijn reeds van kleeding en dekking
voorzien en het probleem van de uit
Duitschland terugkeerende Nederlanders
behoort grootendeels tot het verleden
A.N.P.-Aneta - Herr. Nederland - B.B.C.
Nederlandsche troepen geland
te Tandjong Priok.
Naar het Geallieerde Hoofdkwartier te
Batavia bericht, is te Tandjong Priok een
bataljon Nederlandsche marinetroepen, dat
in de Vereenigde Staten is opgeleid, ter
sterkte van 2000 man, geland. Dit bataljon
marine, dat onder commando staat van
Kolonel M. de Bruijne, een oud-Terneuze-
naar, die tijdens zijn militaire loopbaan
reeds bij verschillende gelegenheden op den
voorgrond trad, is bestemd om de Neder
landsche troepen te vervangen bij wacht
diensten te Batavia en daar buiten.
Naar gemeld wordt is te Batavia een aan
tal personen gearresteerd, waaronder 7 be
ruchte extremisten.
Met leedwezen wordt bericht, dat zich
gevallen van tuchteloosheid voordeden bij
personen gekleed in Nederlandsche uniform.
Er wordt een onderzoek ingesteld en de
schuldigen zullen worden gestraft.
Batavia onder Britsche controle.
Omtrent de ontbinding der Indonesische
politie te Batavia en het onder controle
brengen van Batavia onder een nieuw poli-
tie-apparaat, wordt nader gemeld, dat de dgze perjode uitgegeven, deze bonnen ont-
Indonesiërs bij de uitvoering van dat plan braken- ten 2de, omdat nooit een bekend-
zoo goed als geen tegenstand boden. Het an de zijde der Distributie is
plan werd dooi' Generaal Christison ont- va J
groote schade ontstond. Aanvankelijk
hoopte men het bouwwerk te behouden,
doch tegen den hevigen storm van Vrqdag
28 December bleek deze niet .bestand.
Vermelding verdient nog dat de twee
mooie historische klokken, dateerend van
1647. behouden zijn, benevens het van het
jaar 1578 dateerende belangrijke archief.
Men hoopt thans de kerk alsnog in zijn ge
heel te restaureeren zoo mogelijk met be
houd van de oude steenen.
Naar wij vernemen is door den heer P.
L. D. J. van Oe veren, waarnemend burge
meester alhier, tegen 1 Januari 1946 ont
slag uit deze functie aangevraagd.
Terneuzen, Dec. 1945.
Mijnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van het onderstaande
wenden wij ons met het volgende tot Uw
blad.
Ondergeteekenden, die met elkaar werk
zaam zijn in een pootaardappelbedrijf, en j
dientengevolge geregeld toeslag ontvangen
voor zwaren arbeid, werd bij de laatste
uitreiking, d.w.z. van de 13e periode, een
toeslagkaartje ter hand gesteld waaraan d?
bo.nnen M 61 en M 02 ontbraken. Dat d't
wel eenigszins onze bevreemding wekte, is
te begrijpen, vooral toen bij het bekend
worden van de nieuwe geldige bonnenlijst
bleek, dat genoemde bonnen wel terdege j
waren geldig verklaard en recht gaven op
het koopen van 250 gram margarine -i-1
1600 gram brood. Hiermee niet tevreden
zijnde, werd door ons besloten, dat één
onzer hieromtrent inlichtingen zou vragen,
bij den plaatselijken distributiedienst. Toen|
die persoon zich dan ook bij genoemden
dienst om inlichtingen wendde, werd hem
medegedeeld, dat het hier een vergissing
betrof van het hoofdkantoor der Distri
butie, en dat de toeslagkaartjes in den
zeJfden onvolledigen staat door hen waren
ontvangen. Verder werd er gezegd, dat zoo
spoedig mogelijk officieel door den distri
butiedienst zou worden bekend gemaakt,
dat ae houders van genoemde toeslagkaar-
ten zich bij den Distributiedienst zouden
'-„.linen vervoegen, waar zij dan, legen
overlegging van de noodige papieren, ie
ontbrekende bonnen zouden kunnen in ont
vangst nemen.
Doch het gekke van het geval is, dat er
door ons nooit iets gehoord is van zoo'r
officieele bekendmaking, terwijl ook uw
blad „De Vrije Zeeuw", iets dergelijks niet
in zijn kolommen opgenomen heeft. Toen
eerstgenoemde zich dan ook voor de 2de
maal naar het Distributiekantoor begaf,
om navraag hierover, werd hem meege
deeld. dat hij tegen overlegging van de
D.S.K. de onvolledige toeslagkaartjes,
de ontbrekende bonnen in ontvangst nemen
kon, ook mede die van ondergeteekenden.
Echter bleek nu, dat voor de 2de keer door
den Distributiedienst bonnen waren verwij
derd, want nu betrof het de aardappel-
bonnen M 05 en M 06 van het betreffende
kaartje.
Wij vinden een dergelijke handelwijze
uitermate bevreemdend, ten le, omdat niet
van alle toeslagkaarten zwaren arbeid, voor
deze periode uitgegeven, dezs bonnen ont-
[JLtXIL WC1U UUUJ ---
worpen, teneinde de contróle over de stad.
welke het tooneel is geweest van vele recen
te ongeregeldheden, te verstevigen
De ontwapening van de Indonesische
burgerlijke politie en hare ontbinding, had
op verrassende wijze plaats door Britsche
parachutisten De woordvoerder van het
Geallieerde Hoofdkwartier zeide, dat de
Geallieerde autoriteiten de algemeene richt
lijnen van de nieuwe controle-maatregelen
reeds lang tevoren met de Indonesische
autoriteiten hebben besproken. Luitenant-
Kolonel H. C. G. Harding, de Britsche Ge
verschenen, aangaande een vergissing; en
ten 3e, omdat, mede door het niet bekend
worden hiervan, verscheidene personen
deze bonnen niet hebben ontvangen, die er,
evenals wij, dan toch óók recht op hadden, j
Zeer gaarne zouden wij hierover van be
voegde zijde bevredigend worden ingelicht.)
Wij kunren het ons niet verheelen, dat een'
manier van handelen, zooals boven om-1
schreven, ons onbegrijpelijk voorkomt.
Het ligt aan haar. wanneer er dan ge
dachten bij ons opkomen, die nu niet be
paald aardig voor hen zijn. Hopend op eenj
j. G. naming, ae onisurc ur- paajd aardig voor nen zijn. nopena op ee;i
velhebber te Batavia, zal het bevei op zi-ch duideiijk bescheid, terwijl wij U danken
nemen van de gereorganiseerde stedelijke VOQr de verjeende plaatsruimte, verblijver.
.politie, die in plaats van de burgerlijke wjj met a[]e achting:
Indonesische is.opgetreden
Beroepen te
van Dirksland.
Gereformeerde Gemeente.
Terneuzen Ds. J. B.
Bei,
VOETBAL.
Afdeeling IV.
3e Klasse H: Oom. BoysSluiskil 10.
wij met alle achting:
Hoogachtend.
A. DE BRUIJNE.
A. HOFMAN.
Wit hebben deze kwestie voorgelegd aaii
het Centraal Distributiekantoor te Vught.
hetwelk ons het volgende mededeelde:
In antwoord op Uw schrijven van 21 Dec.
1945 deel ik U het volgende mede.
De toeslagkaarten voor bijzonderen ar
beid worden in den regel uitgereikt zonder
dat hiervan bonnen worden verwijderd.
Indien echter de betrokken persoon
