DE VRIJE ZEEUW
Kerstboodschap van H. M. de Koningin.
MAANDAG 24 DEC. 1945
No. 114
Menschelijk gebeuren en
Goddelijk geschieden.
VERKLARING DER REGEERING OVER
NEDERLANDSCH-INDIË.
WIJZIGING DER KIESWET.
VERSCHEIDENE DUIZENDEN
NEDERLANDERS NOG ONBEREIKBAAR.
2c Jaargang
Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren. Redactie-adres: Julianastraat 37, Terneuzen.
Dit Blad wordt gedrukt bij de N.V. Firma P. J. van de Sande, Terneuzen. Administratie-adres: Noordstraat 57, Terneuzen.
ABONNEMENTSPRIJSBinnen Terneuzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Terneuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling ƒ0,60 per jaar.
ADVERTENTIËN Per mm 10 cent, minimjum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 1—5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent;
maximum 8 regels. Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen 1—5 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave.
I De aloude Kerstgeschiedenis uit Lukas 2
is vol van menschelijk gebeuren. Het is een
gebeuren van de allereerste orde; het is een
gebeuren dat menschen van alle tijden kun
nen verstaan. Daar is immers het gebod
van den machtigen Keizer Augustus, dat
I de heele wereld geregistreerd zou worden.
Wat een organisatie, administratie, volks
verhuizing is het gevolg van dit gebod.
Augustus zegt: ga en ze gaan; hij zegt:
kom en ze komen. Het valt ons niet moei
lijk de vèrdragende beteekenis daarvan te
i beseffen. Immers van de heerschers onzer
dagen gaat ook nu gebod op gebod uit en
de wereld wordt daardoor bewogen. En het
zijn toch deze geboden, die in werkelijkheid
geschiedenis maken.
Ja, dat zeggen wij. Maar zegt het Evan
gelie dat ook Neen, volgens 't Evangelie
wordt de eigenlijke geschiedenis niet ge
maakt door de geboden van Augustus. Ook
Augustus is slechts een werktuig in de
handen van Hem, die alleen geschiedenis
maakt. Alles wat Augustus doet en al het
rumoer, dat hij op de wereld teweeg brengt
door zijn maatregelen, dient alleen maar
om de profetie te vervullen, dat de Zoon
Gods te Bethlehem zou geboren worden.
Maar dat heeft Augustus niet eens ge-
'iveten! Ja, al dit gedoe van Augustus, wat
werkt het uit, wat brengt het voor vernieu
wing? Zal er door dit gebeuren iets wer
kelijk nieuws op de wereld komen? Im-
tiers neen, alles wat plaats grijpt op bevel
Tan Augustus brengt tenslotte niets geen
Irincipieele verandering aan. Het is alles
Hechts menschelijk gebeuren en de wereld
•lijft in wezen wat ze is.
Naast dit menschelijk gebeuren is er nu
n Lukas 2 ook sprake van Goddelijk ge
elheden. -Dit is het Goddelijk geschieden,
hi Maria leidde haar kind in de kribbe,
aar dit is nu toch een gebeuren dat niet
b moeite waard is, vergeleken bij de ge-
oden van Augustus! Wie let nu op een
ergelijk feit? Arme kinderen worden er
nmers genoeg geboren op de wereld. Op
3ze gebeurtenis let de wereld niet en kan
niet letten. En toch, waar wij zeggen
it niets van belang plaats grijpt, daar
eschiedt werkelijk iets.
Daar geschiedt dit, dat zich voltrekt het
:eerpunt der tijden. En het keerpunt der
ijden is niet Augustus of welke geweldige
jok uit de historie der volken, het keer
punt der tijden is Jezus Christus. Dat is
toch de eeuwige beteekenis van Kerstmis,
dat God zich in het Kind in de kribbe ver
bindt aan ons lot.
Soms vinden we het onoverkomelijk
moeilijk Kerstmis te vie»en. En het zal
ltijd onoverkomelijk moeilijk zijn wanneer
ij denken, dat het op Kerstmis in de
srste plaats gaat om wat wij geven aan
od en wat wij geven aan elkaar. En daar
j 'unnen en durven we immers niet mee
j oor den dag komen. Want het is~zoo bit-
er bitter weinig.
5 Maar het is mogelijk Kerstfeest te vie
rt-en, ook nu in onze verscheurde wereld,
Lvanneer wij weten, dat het op Kerstmis
liet gaat om een menschelijk gebeuren,
'naar Goddelijk geschieden. God zelf komt
i-ot ons. Hij komt daar waar wij wonen,
ökij komt. hoewel er in onze wereld en ons
hart geen plaats is voor Hem. Er is geen
Augustus die Hem tegenhouden kan. En
I- ils ons hart vijandig gebied is, houdt dat
ook Zijn komen niet tegen. God ziet onzen
nood en Hij maakt ze tot Zijn nood, God
ontwaart onze duisternis en Hij maakt ze
tot Zijn duisternis. En als dat waar is, zou
dan niet alles veranderen Zou het dan
niet waar zijn: Genade spreidt haar
morgenrood
Het zal dit jaar weer Kerstmis worden,
ft >f wij er bij willen zijn of niet. Want als
a; lod werkt, wie zal het keeren? Maar Wil
li en we er dan niet bij zijn? Wie zou het
'liet willen? Maar we kunnen niet! Wat
Lebben wij Hem die komt, aan te bieden?
Loo verschrikkelijk leeg is ons hart en zoo
IOntzettend arm ons leven. Welnu, meer
,an leegte en armoe hoeven we op Kerst-
Jiis niet te hebben, meei» dan zondaars hoe-
en we op Kerstmis niet te zijn. Wie meer
il hebben heeft te veel.
Zalig zijn de armen van geest, want hun-
„r is het Koninkrijk der Hemelen.
v. O.
Landgenooten,
Aan den vooravond van dit, mag ik wel
zeggen historisch Kerstfeest, het eerste
na de jaren van benauwenis, van onrust,
van opgejaagd zijn, van verbeten strijd
en bitter lijden, die achter ons liggen, wil
ik, hereenigd met u, een enkel woord door
de microfoon tot u spreken.
Met nog versch geslagen wonden en
schrijnend leed, gelijk onze geschiedëms
nog nimmer heeft gekend, verzamelen wij
ons om Gods heerlijke gave ons in Chris:
tus geschonken, als vrij volk- Als vrij
volk. Bij het uitspreken van deze woor
den maakt zich een diepe ontroering van
mij meester, een ontroering, die natuur
lijk door u wordt gedeeld.
Meer dan ooit danken wij God op een
oogenblik als dit, dat Hij ons uitredding
schonk, danken wij Hem, dat wij dit feest
als vrije menschen mogen vieren, danken
wij God voor Zijn heerlijke Kerstbood
schap.
Moge dit Kerstfeest bovenal voor u er
een zijn van innerlijke waarachtige blijd
schap en moge die vrede, die alle ver
stand te boven gaat en verlicht, die vrede,
die alleen de Vredevorst schenken kan,
uw deel zijn.
Dit wensch ik u allen van heeler harte
toe.
Ik weet niet hoe gij dit aanvoelt, maar
mij schijnt het toe, dat het komende feest
in het teeken staat van de bezinning. In
dit woelige leven moeten wij tijd hebben
om tot ons zelf te komen en tot geeste
lijke klaarheid om te bezinnen op onze
verantwoordelijkheid tegenover elkaar en
om ons te bezinnen op ons doel. Voor ons
ligt onze taak om den vrede te winnen en
dit zal geen eenvoudige zijn.
Het verheugt mij op dit gebied verblij
dende verschijnselen waar te nemen. De
onder deindruk en dwingelandij gegroei
de hulpvaardigheid, voortgekomen uit
naastenliefde en het besef van saamhoo-
righeid, de wijd verspreide en in kracht
winnende overtuiging van velen, dat hier
in de normen liggen voor onze samen
leving. onverschillig tot welke sfeer of
kring men zich voor het overige aange
trokken voelj, vormt een wezenlijken
band en een hechten grondslag om de
toekomst van het leven op te bouwen.
Doch het bestaan alleen van deze hoop
volle verschijnselen en mogelijkheden
waarborgt nog niet het winnen van den
vrede. Dit zal groote krachtsinspanning
van ons vragen op .ieder gebied van het
leven. Willen wij ons doel bereiken, dan
moeten wij daadwerkelijk en eendrachtig
den schouder er onder zetten, zoowel in
de maatschappij als in dén huiselijken
kring.
Wat dit laatste betreft, Christus gaf
.ons het voorbeeld. Hij groeide op in het
gezin waartoe Hij behoorde en heeft daar
mee de hooge waarde aangegeven, welke
aan het gezinsleven moet worden toe
gekend. Hij geve u allen, ouders en kin
deren, de liefde en de bezieling, die ver-
eischt zijn om binnen uw kleine gemeen
schap alle mogelijkheden en al het
schoone,,die zij kan bevatten, tot ontplooi
ing te brengen en daarvandaan uit te
dragen in het leven, in onze groote ge
meenschap, die wij de wereld noemen en
die in wezen slechts de voortzetting is
van het gezin.
Toont bij uw werk, in uw werkplaats,
in uw uren van ontspanning, dat het juist
in de practijk van het leven mogelijk is
in toepassing te brengen de liefde, die
Christus ons leert en waarin Hij ons is
voorgegaan.
Wij moeten den vrede winnen, overwin
nen op duistere machten, op bergen van
moeilijkheden, "zoowel in ons persoonlijke
leven als in dat van ons als volk en dit
zien 'als vervolg op den arbeid van de
onzen, die hun leven gaven voor vrijheid
en recht en een betere toekomst. Wij heb
tién den fakkel van hun overgenomen
Niets past meer in de Kerstsfeer dan ons
te bezinnen hoe die fakkel verder te
dragen. Niets past beter bij ons heerlijk
Kerstfeest, geen beter bewijs, dat wij de
diepe beteekenis, die het heeft, begrijpen,
geen getrouwere navolging van Christus
denkbaar, geen zuiverder weerklank op
Zijn vredesverkondiging dan mede te
wérken aan het winnen van dien vrede.
Landgenooten,
Waar wij in gedachten vereenigd zijn
om het Kerstfeest, gaan onze wenschen
en gebeden uit naar onze zwaar beproef
de land- en rijksgenooten in Nederlandsch
Indië, zoowel mannen als vrouwen en
kinderen, naar onze bevrij.de krijgsgevan
genen en geïnterneerden en naar de velen
die hier nog in onzekerheid over de hun
nen verkeeren of treuren over één of
meerdere van hen, die hun lief zijn. Ik
spreek de hoop uit, dat velen tusschen
dd keerkringen deze woorden zullen kun
nen beluisteren.
Tot nu toe is het vrijwel onmogelijk
gebleken hen te bereiken en toch is er
in onze gedachten niet één vergeten ge
weest. Moge spoedig hun lijden beëindigd
worden en ook daar de vrede worden ge
wonnen.
Een hartelijke Kerst- en Nieuwjaars
groet zenden wij ook aan onze Rijksge
nooten in Suriname en Curacao, die, ik
heb het zelf ervaren, zoo innig medeleven
met het lijden hunner Rijksgenooten in
het Moederland en in Azië.
Onze gedachten en goede wenschen om
ringen hen bij de wisseling des jaars.
gesteld, om voor de thans te verkiezen ge
meenteraden den zittingsduur tot 3 jaar
te bekorten.
Een overeenkomstige voorziening zal ge
troffen moeten worden voor de thans te
verkiezen Provinciale Staten, zoodra bij de
in uitzicht gestelde Grondwetsherziening
het beletsel, dat art. 130 thans tegen het
treffen van zulk eert voorziening vormt, zal
zijn weggenomen.
De Regeeringsvoorliehtingsdienst heeft
den tekst gepubliceerd van het antwoord,
dat de Nederlandsche Regeering gegeven
heeft op de verklaring van 19 Dec. j.l. van
het Departement van Staat der Vereenigde
Staten over den huidigen toestand in Neder-
landsch-Indië. De Nederlandsche Regèering
verklaart daarin met oprechte waardeering
en erkentelijkheid van deze verklaring ken
nis te hebben genomen. De Nederlandsche
Regeering heeft volkomen begrip voor de
moeilijkheden, welke aan de uitvoering' van
de taak van het Opperbevel in Zuid-Oost-
Azië zijn verbonden, doch zij moet ër op
blijven aandringen, dat deze taak. en met
name het ontwapenen en evacueeren van
het Japansche leger, het zich in bezit stel
len van.de Japansche wapens en het in
veiligheid brengen van de krijgsgevange
nen en geïnterneerden, niettegenstaande
deze moeilijkheden, vervuld zal worden.
Het levensgevaar, waarin velen, als ge
volg van niet te verontschuldigen uitspat
tingen van extremistische zijde, nog ver
keeren, doen in het licht stellen, dat een
spoedige bereiking van de Geallieerde doel
stellingen, om reden van menschelijkheid,
uiterst wenschelijk voorkomt.
Het is de vurige wensch der Nederland
sche Regeerirfg om harerzijds met alle mid
delen hiertoe mede bij te dragen, met name
door het vinden, in gemeenschappelijk over
leg met de Indonesiërs, van een vreedzame
oplossing, opdat ten spoedigste aan het on-
noodig bloedvergieten een einde wordt ge
maakt. De Nederlandsche Regeering ver
klaart categorisch, dat zij niets zal nalaten
om een oplossing van het Indonesische
vraagstuk te bevorderen, overeenkomstig
de beginselen' van het Handvest der Ver
eenigde volken. In dit verband merkt de
Regeering op. dat de besprekingen, welke
met de Indonesische leiders worden ge
voerd, niet zijn onderbroken, met name ook
niet door de overkomst van Dr. Van Mook
naar Nederland. Ook de Nederlandsche Re
geering is bezield door den uitsluitenden
wensch om een voor de betrokkenen be
vredigende regeling te kunnen bereiken,
welke zoowel de welvaart en het geluk van
Indonesië, als de stabiliteit in dit deel van
de wereld zal bevorderen.
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend
het door "de Regeering toegezegde wets
ontwerp tot aanvulling en wijziging van de
Kieswet, de Provinciale wet en de Gemeen
tewet, alsmede bijzondere voorzieningen
met het oog op de in 1946 te houden ver
kiezingen.
Voorgesteld wordt o.a. een wijziging van
art. 1 der Kieswet, welke wijziging ten
doel heeft den leeftijd voor het actief kies
recht tot 23 jaar te verlagen.
Het wetsontwerp stelt verder voor in
het vervolg de leden en plaatsvervangende
leden tfan het hoo'fdstembureau ter verkie
zing van de leden van-den gemeenteraad
te doen benoemen door Burgemeester en
Wethouders, in plaats van door den Ge
meenteraad zelf.
Een verdere wijziging beoogt den stem
plicht te doen vervallen, hetgeen voor de
gemeentebesturen een verlichting van de
administratieve bemoeiingen beteekent en
overigens, naar de meening van het Kabi
net, zonder bezwaar kan geschieden, aan
gezien eenerzijds de gestelde sanctie niet
het daarvan verwachte effect heeft gehad,
anderzijds met grond vertrouwd mag wor
den dat onder de huidige omstandigheden
het politieke verantwoordelijkheidsbesef
van het Nederlandsche volk van dien aard
is, dat ook zonder .dwang aan de verkiezin
gen zal worden deelgenomen.
In een zoogenaamde tijdelijke afdëelin
ten aanzien van daarvoor in aanmerking
komende artikelen van de Kieswet, welker
naleving onder de bestaande omstandig
heden redelijkerwijze, "niet mogelijk is, een
bijzondere voorziening te treffen. Tevens
wordt voorgesteld de daarvoor in aanmer
king komende in de Kieswet, de provinciale
wet en de Gemeentewet voorkomende, ge
stelde termijnen zooveel mogelijk te bekor
ten, opdat de vertegenwoordigende licha
men spoedig tot stand kunnen komen.
Maatregelen zijn getroffen opdat de mili
tairen bij dezee- en landmacht, zoomede
de gezagvoerders en leden der bemannin
gen van Nederlandsche zeeschepen, die
buiten de grenzen hun vaderlandsche plicht
vervullen, in de gelegenheid zullen zijn aan
de verkiezingen voor de Tweede Kamer deel
te nemen.
Teneinde de verkiezingen voor de Ge
meenteraden zooveel mogelijk tot hun recht
te doen komen, verdient het aanbeveling
deze niet tegelijk met die voor de Tweede
Kamer en de Provinciale Staten te houden.
In verband hiermede wordt voorgesteld
als dag der candidaatstelling voor de ver
kiezing van leden van den Gemeenteraad aan
te wijzen den tweeden Dinsdag van Juni.
De Regeering wil bevorderen, dat de
stemmingen voor de verkiezingen voor de
Tweede Kamer en de Provinciale Staten,
indien eenigszins mogelijk, op één dag
plaats vindt.
Ten einde te voorkomen, dat over 4 jaar
opnieuw de verkiezingen in hetzelfde jaar
het wetsontwerp w£dt voorgesteld, zullen plaats hebben, wordt voorts
Onze troepen zullen volledig
worden ingezet.
De Minister van Overzeesche Gebieds-
deelen heeft Vrijdag in de Tweede Kamer
een verklaring afgelegd, waaraan het vol
gende is ontleend:
De klemmende vraag van het oogenblik
is, wat er gedaan zal worden om een eind
te maken aan het lijfsgevaar en de ontbe
ringen van de Nederlanders en van de
andere bedreigde volksgroepen.
De bijeenkomst te Singapore op 6 Dec.
had ten doel om daaromtrent -een gedrags
lijn vast te stellen.
Onze bondgenooten blijven zich strikt
beperken tot de opdracht, die hun door het
Geallieerde Opperbevel is verstrekt: ont
wapening en concentratie der Japanners,
bevrijding en beveiliging van krijgsgevan
genen en geïnterneerden. Binnen dat kader
echter zal een eind komen aan de zeer on
volkomen gebleken besoherming binnen
kampen of wijken, die maar al te vaak be
dreigde of belegerde vestingen waren.
Daartoe is 't noodzakelijk de orde te her
stellen in bepaalde zones, waarbinnen dan
een meer normale gang van het leven Is
verzekerd.
In die sfeer van orde en veiligheid zal ook
de Indonesische samenleving tot meer nor
male condities kunnen terugkeeren en zal
kunnen blijken, welke positie en bijdrage
zij in staat en bereid is te leveren tot den
herhouw van het geteisterde land.
Met dit al, blijft het een bittere waarheid,