DE VRIJE ZEEUW
POLITIEK OVERLEG.
DE REGEERINGSNOTA
2e IJaargang
VRIJDAG 14 DEC. 1945
No.' 111
VOLKSPARTIJ OP BREEDEN GRONDSLAG OP KOMST.
zen
:en
aan^de Tweede Kamer aangeboden
DE NOTA
betreffende den toestand van
's Lands financiën.
weest
heeft
>oven
men
serst
Redactie-adres
Administratie-adres
Julianastraat 37, Terneuzen.
Noordstraat 57, Terneuzen.
Redactie: S. VV. Henry en P. L. D. -J. van Oeveren.
Dit Blad wordt gedrukt bij de N.V. Firma P, J. van de Sande, Terneuzen.
ABONNHMENTSPRIJSBinnen Temenzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Temeuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling ƒ0,60 per jaar.
ADVERTENTTËNPer mm 10 cent, minimum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 15 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent'
maximum 8 regels. [Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen 15 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave.
ECHT De secretaris van de studiecomrpissie,
voordige, gevormd door verschillende politieke par-
n. tijen en groepen, schrijft aan het A.N.P.:
rGANG Er is overlegd tusschen de besturen van
verschillende politieke partijen (de S.D.A.P.,
Hulsjde RK.S.P., de C.H.U., de V.D.B. en de
C.D.U.) en het bestuur van de N.V.B., het
geen gevolgd werd door gezamenlijke be
sprekingen met delegaties van een deel
dezer partijen, benevens enkele groepen.
<l|| Het stadium, waarin dit overleg thans ver-
al keert, maakt de publicatie van een aantal
gegevens wensc'helijk.
In Augustus, September en October wer
den afzonderlijke, inleidende besprekingen
gehouden, die openhartig en in goeden
geest zijn gevoerd. Er werd o.m. terug
ga gegrepen op ervaringen uit de illegale
68 periode. Toen immers kwam een sterke
adicaliseering en een ontwikkeling in
nder Bon socia5sti®che richting op vele plaatsen aan
1 't licht, en daarmede de noodzaak tot con-
<AAT 5j oentratie dezer krachten. Daarnevens
groeide verzet, zoowel tegen de kapitalis
tische productieverhoudingen en hun 'ge
volgen voor den mensch als tegen de ver-
n: Paar ouderde scheidslijnen in ons politieke
pers.
'ImakerE leven. Een doorbreking daarvan werd toen,
Vloos en wordt nog heden, door velen noodzake-
leuzen. I lijk geacht. De wil' tot vernieuwing waar-
>k 7.50' van allerwege sprake is, komt voorts o.m
15tot uiting in de erkenning, dat ons. volk
bander] voor historische problemen van de grootste
ELAND! be teekenis is geplaatst, waarhij persoonlijke hun leden en partij-instanties dus hebben
■k. I verantwoordelijkheid voor het gemeen- te raadplegen. Zoowel de leiding als de
ïdi eet schapsleven en voor de grondslagen onzer
1er rui beschaving moeten worden erkend en aan-
rl aarzen vaar^-
17
(C.D.U.)J. C. Deering- (V.D.B.-plv. lid),
W. Drees (S.D.A.P.), Mr. M. v. d. Goes
van Naters (S.D.A.P.), Mr. Ir. B. W. Ha-
veman (N.V.B.), J. Janze (C.D.U.), Mr.
A. M. Joekes^ (V.D.B.), C. Kleywegt
(N.V.B.-plv. lid), Prof. Mr. R. Kranen
burg V.D.B.), Mr. P. J. Oud V.D.B.
Ir. S. A. Posthumus (V.D.B.), G. Ruygers
(Christofoorgroep), Prof. Ir. W. Scheraier-
horn (N.V.B.), J. Schilthuis (V.D.B.-plv.
lid), Mr. N. Stufkens (S.D.A.P.K. Vor-
rink (S.D.A.P.), Mr. G. E. van Walsum
(N.V.B.), J. Wiilems (Christofoorgroep),
W. Thomassen, secretaris, Keizersgracht
452, Amsterdam.
De besprekingen hebben op 8 December
geleid tot principieele overeenstemming
ten aanzien van de politieke grondslagen
en de waarborgen, welke voor een derge
lijke samenwerking moeten worden ge
steld. Enkele andere principieele problemen
zijn nog in discussie.
Aan de samenwerkende partijen en groe
pen zal een kort program van beginselen
van een te stichten nieuwe, Socialistische
Volkspartij op breeden grondslag, worden
voorgelegd, alsmede een ontwerp-urgentie
program, wanneer daaromtrent in de stu
diecommissie overeenstemming zal zijn be
reikt.
Het behoeft geen betoog, dat deze par
tijen en groepen in hun beoordeelinig van
de plannen vrij staan. Zij zullen daarover
j m 371 Het werd in deze besprekingen gewaar-
"ènulaaiï 4eepd, dat de N.V.B. de methode van over
leg heeft gekozen en niet is ingegaan op
t-t het verlangen van een minderheid van
1 ,ni i baar leden, die aanvankelijk de stichting
ban-; van 6en nieuwe partij wenschte. Het ge-
sprek met de partijen afzonderlijk wekte de
opu.| verwachting, dat gezamenlijke onderhande-
J lingen van de S.D.A.P. de V.D.B., de
ondje. 6j C.D.U., een deel van de Christofoorgroep
'AN DE; en de N.V.B. uitzicht konden openen op de
10. Ter- vorming eener nieuwe partij. Dit overleg
is met delegaties uit genoemde groepen op
lerders- 10 en 24 November en 8 December j.l. ge-
aar oud. weest en werd geheel of gedeeltelijk bij-
cht. P. gewoond door de volgende personen: Dr.
itraat 3. B. S. S. Al (Christofoorgroep) Dr. W.
I Banning (N.V.B.-voorzitter), Mr. Dr. J.
rongens-l Barents (N.V.B.-pjv. lid), R. v. d. Brug
6, voor
iaat 37.
DULVE,
rneuzen.l
:n: een;
or een
r. RIE-
itsstr. 3,
leden hebben behoefte aan zorgvuldig be
raad, ter voorbereiding der beslissing, die
voor iedere deelnemende partij, uiteraard
door haar congres zal worden genomen.
Voorspellingen omtrent de uitkomst zjjn
voorbarig, doch het zoo juist genoemde
vooi'loopige resultaat van 't werk der com
missie opent de mogelijkheid van een gun
stige ontwikkeling. Het mag bovendien
worden aangenomen, dat een breedere
kring in de verdere voorbereidingen kan
worden betrokken en dat de uitvoering der
plannen in de Nederlandsche politiek het
begin zou beteekenen van een nieuwe
periode. Dat hierdoor, niet het minst onder
vele jongeren, die in 1946 voor het eerst
naar de stembus gaan, een nieuw elan en
een groote toewijding voor het openbare
leven zullen worden .gewekt, is de verwach
ting der commissie. Zij zal over haar ver
dere werkzaamheden zoo spoedig mogelijk
verslag uitbrengen.
Bij de Tweede Kamer is ingediend de
door de Regeering toegezegde nota omtrent
een aantal punten van regeeringsbeleid.
•ne Kin-i Over de ontwikkeling der gebeurtenissen
ux> :n in Nederlandsch-Indië zegt de nota o.m.:
m Dres- De toestand op Java heeft zich thans zóó
ontwikkeld, dat achter de intellectueele
leiders van de republiek Indonesia de door
de Japanners physiologisdh bewerkte en
gemilitairiseehde jeugdbeweging in handen
is gevallen van de meest extreme groepen
en deze een toestand van anarchie hebben
geschapen, die tot dusverre telkens aan de
controle van het regime is ontsnapt. De
Japansche wapenvoorraden zijn, vooral in
Midden- en Oost-Java practiseh volledig
aan de Indonesiërs overgedragen en voor
het nïeerendeel in handen der extremisten
en rampokkers geraakt. Zeer er nstig is ten
slotte, dat de stuurloosheid der jeugd en
de wanhoop door armoede niet alleen in
nationalistische excessen zich ontlaadden,
maar- ook in religieuze. In Bantam en Che-
ongens- ribon met name, heeft de reactie een fel
voor! Moslim's karakter. Christenvervolgingen
net bij- komen over het geheele land voor.
Wat de politieke gedragslijn betreft, is
de Regeering niet te schokken in haar
streven om de deur open te houden voor
constructief overleg met d i e personen uit
u de Indische samenleving, die met de Indi-
VAN sdhe Regeering te samen een nieuw trjd-
erstraal perk willen ingaan van politieke, econo-
I mische en sociale ontwikkeling, waarbij ge
rechtvaardigde Indonesische aspiraties ten
volle bevrediging zullen vinden.
Omtrent het Militair Gezag deelt de nota
mede, dat met ingang van 1 December alle
organen van het M. G. in liquidatie zijn
DIELE
P 140,
a.n. v.o.
terman-
grootere
o. Hee-
Winter
AASSE.
Ter-
jeslaar-
ito lage
3 knot-
IARMS.
PETE
Noord.
ii eiken
irmeren
en: een
m. 37.
kachel-
icheweg
en dat met 1 Januari 1946 het M. G. tot
het verleden zal behooren. Het Bureau
Nationale Veiligheid, welks werkzaamhe
den noodzakelijk waren in aansluiting op
het werk der Geallieerde Field Security, is
een instelling, welke eveneens een afloo-
pende taak heeft. In den loop van het
komende jaar zal deze dienst worden geli
quideerd. De taken, die dan nog vervuld
dienen te worden, zullen worden toever
trouwd aan de normale organen.
De Regeering neemt het standpunt in,
dat de Koninklijke Besluiten, welke onder
werpen regelen, die onder normale omstan
digheden bij de wet geregeld zouden wor
den, rechtsgeldig zijn tot stand gekomen,
gezien den noodtoestand waarin 't Konink
rijk verkeerde en nadere bekrachtiging niet
behoeven.
Wat het beleid der Regeering betreft ten
aanzien van politieke delinquenten, heeft
de Regeering gezocht naar een methode
om op snelle en doeltreffende wijze een
selectie te maken tusschen de gevallen, die
voor een eenvoudige en snelle afdoening
vatbaa'r waren, en die, welke een ernstiger
ondefzoek eisohen, en de eerste categorie
zoo spoedig mogelijk af te doen. Zij heeft
deze methode gevonden door aan het Open
baar Ministerie b(j de Bijzondere Gerechts
hoven, met een zekere uitbreiding, eenige
ook in het commune strafprocesrecht niet
onbekende bevoegdheden te verleenen. Zij
heett daarom het „Besluit politieke delin
quenten 1945" uitgelokt.
De kinderen van gedetineerden die on
verzorgd achterbleven, zijn door het M!. G.
ten deele in daartoe ingerichte tehuizen,
ten deele in gezinnen ondergebracht. Met
ingang van 1November is de zorg voor
deze it i nder en opgedragen aan het bureau
..Bijzondere Jeugdzorg," onder beheer van
het Ministerie van Justitie. Het ligt in de
bedoeling aan deze zorg een wettelijken
grondslag te geven.
De Regeering meent voorts, dat, hoezeer
de rechtvaardigheid ook het opleggen van
strenge straffen en maatregelen aan hen,
die zich door daad of gezindheid gedurende
de bezetting tegenover de Nederlandsche
gemeenschap hebben geplaatst, eischt,
anderzijds bij het bepalen harer houding
ten opzichte dezer politieke delinquenten
nimmer uit het oog mag worden verloren,
dat zij, na het einde van hun straf, weer
in deze gemeenschap zullep moeten worden
opgenomen.
De schadevergoedingseischen van Neder
land, als verhaal der oorlogsschade op
Duitschland, zullen worden voldaan door
uitlevering van de kapitaalgoederen in de
Westelijke bezette gebieden van Duitsch
land, voor zoover zij niet strikt noodzake
lijk zijn voor de Duitsche vredes-economie,
alsmede uit de Duitsche buitenlandsche be
zittingen. Vooralsnog bestaat er geen uit
zicht dat daarna herstel-betalingen kunnen
worden verwacht in den vorm van jaarlijk-
sche betalingen of leveranties gedurende
een langere periode. De totale claim op
Duitschland bedraagt, naar de prijsverhou
dingen van 1938, voor Nederland 25 milli
ard 725 millioen gulden.
De Regeering zal niet nalaten aldus
de nota de Staten-Generaal te zijner
tijd in te lichten omtrent de resultaten van
de internationale conferentie inzake de her
stelbetalingen. Het is niet aannemelijk, dat
in deze conferentie ook compensatie-moge-
lijkhqden, in den vorm van annexatie van
grondgebied, ter sprake zullen komen.
Ten aanzien van de loon- en prijspolitiek
wordt in de nota opgemerkt, dat het Colle
ge van Rijksbemiddelaars heeft vastgesteld,
bij zijn beschikking van 15 October 1945,
als richtlijn aan te nemen, dat, zonder voor
afgaande toestemming zijnerzijds, geen wij
ziging in rechtsgeldige loonen mogen wor
den aangebracht, tenzij het loon door die
wijziging niet verhoogd wordt boven 125
van de op 10 Mei 1940, of op 115 c/( van
het op 31 October 1942 rechtens geldende
loon.
Uit de handhaving van deze cijfers mag
niet worden afgeleid, dat de Regeering een
loonsverhooging, overeenkomende met deze
percentages, onder de huidige omstandig
heden in 't algemeen voldoende zou achten.
Het ligt in de bedoeling der Regeering
om met ingang van 1 Januari 1946 een
nieuwe wachtgeldregeling te treffen, waar
door voor het geheele land uniforme bepa
lingen zullen gelden. Het in den bezettings
tijd tot stand gekomen Ziekenfondsbesluit
kan niet buiten werking worden gesteld,
maar eischt herziening, waarbij allereerst
Duitsche insluipsels moeten worden ver
wijderd. Voorbereiding van een algeheele
herziening wordt ter hand genomen.
Het zal voor het herstel van de positie,
welke land- en tuinbouw als bestaansbron
innemen, noodzakelijk zijn, dat krachtige
maatregelen worden genomen om zijn pro
ductie te vergrooten, de- kwaliteit zijner
voortbrengselen te verbeteren en door rati
onalisatie den kostprijs aan te passen aan
het binnenlandsche erf buitenlandsche prijs
peil. De voedselpositie laat export van
zuivelproducten nog niet toe, doch op kor
ten termijn moet ook hier gestreefd wor
den naar uitvoer, al kan dit meebrengen,
dat van bepaalde producten een matige
rantsoeneering wordt gehandhaafd.
Onze vetpositie kan, tengevolge van de
vrij groote ingevoerde hoeveelheid grond
stoffen, niet ongunstig worden gerekend.
Wel moet er mede gerekend worden, dat
voornamelijk margarine en vet zal moeten
worden gedistribueerd, aangezien de botei -
positie allerminst gunstig is. Het huidige
vleeschrantisoen moet te laag worden ge
acht, doch vooruitgang kan eerst tegemoet
worden gezien, nadat onze eigen varkens
stapel in belangrijke mate is uitgebreid.
De Regeering is van meening, dat een
nieuwe publiekrechterlijke bedrijfsorganisa
tie moet worden opgebouwd met organen,
die in staat zijn het geheele sociaal-econo
mische beleid, voor zoover niet de centrale
overheid dat zelf in de hand moet houden,
over te nemen. Als sluitstuk van de Be
drijfsorganisatie zal een regeling moeten
Teneinde të geraken tot een juiste aan
wending van alle productieve krachten des
lands en van de ter beschikking komende
buitenlandsche credieten, acht de Regeerino-
de opstelling van een nationaal welvaarts
plan noodzakelijk. Dit plan zal ais richt
snoer moeten dienen bij de bepaling van
het Regeeringsbeleid ten aanzien van den
invoer den uitvoer en de toewijzing van
grondstoffen aan de afzonderlijke takken
van bedrijf, het financieel beleid en de
sociale maatregelen en een aantal verdere
punten van economische politiek in den
ruimsten zin des woords. Een- ontwerp van
wet, strekkende tot instelling van hetCen
traal Plan Bureau, wordt bij de Tweede
Kamer ingediend.
De Regeering koestert geen plannen voor
eenige vervoer-monopolie.
Een ontwerp tot wijziging der Kieswet
is in verregaanden staat van voorbereiding
Gehoopt en verwacht wordt, dat dit vóór
het eind van het jaar de Tweede Kamer
kan worden aangeboden. Binnenkort kan de
instelling van een commissie worden tege
moet gezien, welke de Regeering zal advi-
seeren omtrent een spoedige gezondmaking
van de gemeente-financiën.
De Minister van Financiën heeft de in
de Troonrede aangekondigde nota betref
fende den toestand van 's rijks financiën
bij de Tweede Kamer ingediend. Deze mil-
lioenen nota dient ter inleiding van de .ont-
werp-begrooting van het tweede halfjaar
194o, waarvan de stukken binnenkort zul
len worden aangeboden. Gezien de gewel
digen achterstand hij 'de administratie en
de onzekerheid ten aanzien van vele kos
ten, wenscht de Minister deze begrooting
slechts te beschouwen als een oefen-begroo-
ting en als een hulpmiddel om de admini
stratie weer geleidelijk in goede hanen te
leiden. Daar hij in dit verband de normale
en grondwettelijk voorgeschreven behande
ling niet wel mogelijk acht, legt hij deze
alleen ter informatie aan de Staten-Gene
raal voor. Bij afzonderlijk wetsvoorstel ver
zoekt de Minister machtiging om deze be
groeting vast te stellen.
In de nota worden eenige belangrijke
plannen aangekondigd.
1°. Op het gebied dei- belastingheffing
zijn maatregelen van drieërlei aard te ver
wachten.
a speciale heffing, ter dekking van uit
gaven wegens geleden oorlogsschade en
voor de vermindering der staatsschuld. De
eerste en belangrijkste dezer heffingen, de
vermogensaanwasbelasting, is in ontwerp
gereed en is in studie bij de belasting-
adviescommissie. De voorbereiding van een
heffing ineens is ter hand genomen.
b. afschaffing van de Vennootschaps
belasting en van de Vermogensbelasting
op lichamen en vervanging door respec
tievelijk een minder drukkende overwinst
belasting en een z.g. winstgerechtigde be
lasting. als voorheffing op de Inkomsten
belasting. Doel dezer herziening is, de be
lemmeringen voor een ontplooiing van een
gezonde ondernemersaotiviteit weg te
nemen en Nederland aantrekkelijker te
maken voor vestiging van nieuwe onder
nemingen.
c. herziening van de algemeene omzet
belasting, gepaard gaande met een ver
mindering of vrijstelling van deze heffing
op noodzakelijke levensbehoeften.
d. invoering van een weeldebelasting en
verhooging van de successierechten en van
de schenkingsrechten.
2". Het streven zal er op gericht zijn,
de uitgaven uit den gewonen dienst te dek
ken uit belastingen en voor den buitenge
wonen dienst uit binnenlandsche besparin
gen en van buitenlandsche leeningen.
Voer de uitgaven op den buitengewonen
dienst staat de Minister het systeem van
meerjarige begrootingen voor. De opstel
ling daarvan zal in nauw overleg moeten
geschieden met den dienst van het Natio
nale plan. welke de Regeering voornemens
ls in het leven te roepen.
3° De Staatsbegrooting zal in het kader
moeten worden geplaatst van een te ont
werpen nationaal budget, dat de raming
worden"getroffen voor de rechtspraak op' bevat van het te verwachten volksinkomen
overtredingen van de verordeningen, derzrjn bronnen en zijn besteding,
bedrjjfsschappen, de bedrijfsrechtspraak en j 4°. Om een zoo efficiënt mogelijke be
de administratieve rechtspraak. I steding der overheidsgelden te waarborgen.