DE VRIJE ZEEUW
Felle aanklacht tegen Van Mook:
Opening van de zitting der
Staten-Generaal.
DINSDAG 20 NOV. 1945
No.' 104
Wapening voor Indië gesaboteerd.
SAFE-LOKETTEN GEBLOKKEERD.
TER BESCHERMING VAN ZEOELIJK^PEIL.
UITSPRAAK IN HET PROCES TE[BELSEN.
DE GAULLE AFGETREDEN.
BELGISCHE KUNSTSCHATTEN
TERUGGEKEERD.
HET DURE GELDVERKEER.
Ie Jaargang
Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren. Redactie-adres: Julianastraat 37, Terneuzen.
Dit Blad wordt op last van het Militair Gezag gedrukt by de N.V. Fa P. J. van de Sande, Terneuzen. Administratie-adres: Noordstraat 57, Terneuzen
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Terneuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling ƒ6,60 per jaar.
AUVERTENTIENPer mm 10 cent, minimum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 1—5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent-
maximum 8 regels. Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen 1—5 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 10 cent meer Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave.
Hedenmiddag heeft H.M de Koningin,
vergezeld door Prinses Juliana en Prins
Bernhard. op plechtige wijze de zitting van
het nood-parlement in de Ridderzaal ge
opend.
Prinsjesdag viel nu. in plaats van in
September, in de maand November. Al
moest men thans, nu deze dag na 6 droe
vige en bange jaren voor het eerst weer
gevierd werd. het traditioneele Oranjezon
netje missen en welfde zich een grijze mist
over de residentie, toch bleek uit de geest
drift van de bevolking, die in groote mas
sa's als van ouds was opgekomen
om van den thans eenvoudigen tocht van de
Koningin naar het Binnenhof getuige te
zijn, dat men in deze gebeurtenis nog al
tijd van harte meeleeft.
Een groote menigte had rich geschaard
bij het Paleis van het Noordeinde, en brak
in luide huldebetuigingen uit, toen H.M.
de Koningin met Prinses Juliana en Prins
Bernhard het Paleis verliet, om zich naar
de gereedstaande eenvoudige auto's te be
geven, waarmede Zij naar het Binnenhof
zou rijden. De bij het Paleis opgestelde
militaire Kapel speelde Tiet Volkslied.
Op den tocht naar het Binnenhof werd
de Koninklijke familie door de menigte,
die zich langs den weg had geschaard,
uide toegejuicht.
Op het Binnenhof was opgesteld de
Kapel van de Marine, die bij de komst van
de Koninklijke Familie het Volkslied
speelde.
Op; het plein was voorts opgesteld een
af deeling van. de Kon. Marine, terwijl er
zich ook bevond een groep der politieke
gevangenen uit den bezettingstijd van 600
a 700 personen, terwijl er ook een groep
was van ongeveer 600 oorlogsweduwen en
■ffieezen. Ook was er een afdeeling Marva's
gesteld.
H.M. werd bij de Ridderzaal door een
commissie uit de Staten-Generaal ontvan
gen en binnengeleid.
Nadat H.M. op den Troon had plaats ge
nomen, richtte Zij zich tot de leden der
Staten-Generaal, verklarende dat Zij dit
deed met bijzondere aandoening, nu het
Haar. na een verloop van 6 jaar, gedurende
welke an(3 land door een wreede buiten-
landsche mogendheid was bezet, weer ge
geven was deze plechtigheid te verrichten.
In de zeer uitvoerige Troonrede, her
dacht H.M. de vele tienduizenden die zoo
wel te land als ter zee en in de lucht hun
leven hadden gegeven voor de vrijheid var.
het vaderland, en zij, die als slachtoffer
van den vijand in gevangenkampen hun
leven hadden gelaten. Zij wijdde ook woor
den van bijzondere waardeering voor het
illiggle werk, dat den geest tot verzet tegen
den vijand levend heeft gehouden en veel
tot de vrijmaking van het land heeft bijge
dragen.
Ook herdacht H.M. de talrijke mannen,
vrouwen en kinderen, in het overzeesche
gebied, die daar het slachtoffer van den
overval op Indië zijn geworden. Zij be
sprak ook de huidige omstandigheden, in
Indië en sprak het vertrouwen uilt, dat het
alsnog zal gelukken in| samenwerking van
de Nederlanders en Indonesiërs de maat
regelen voor samenwerking der beide ge-
biedsdeelen uit te werken, volgens de lijnen
door Haar aangegeven in Hare rede van
7 December 1942.
Voorts ontwikkelde Zij zeer uitvoerig, de
maatregelen die Hare Regeering heeft ge
nomen en voorbereid voor den herbouw en
herstel van Nederland, zoowel in mate
rieel als in economisch en geestelijk op
zicht.
Na de rede werd uit de vergadering een
krachtig ..Leve de Koningin" aangeheven.
Uitgeleid door de commissie van verwel
koming, verliet H.M. met gevolg de Rid
derzaal. om naar het Paleis terug te keeren.
Zij werd door de saamgestroomde menigte
bij vernieuwing luide toegejuicht.
Slechts één vonnis mogelijk:
terugroeping.
In ,,De nieuwe Eeuw" van Zaterdag be
schuldigt Prof. Dr. C. Gerretson den Luite
nant Gouverneur-Generaal van Neder-
landschnlndië Dr. H. J. van Mook, in een
fel en overtuigend requisitoir van de vol
gende feiten:
1. In Januari-Februari 1945 heeft Dr.
Van Mook, ten deze handelende als Luite
nant Gouverneur-Generaal en Minister, de
wapening voor Indië stelselmatig gesabo
teerd.
2 In Maart 1945 heeft hij de aan Neder
land door de regeering der Vereenigde Sta
ten aangeboden hulp hooghartig afgewezen,
bewerende dat de Indische regeering de
zaak wel zonder militaire macht door over-
leg met de Indonesische vrienden zou
regelen.
Theorieën van „De Stuw"
verwezenlijkt.
De felle aanklacht, aldus het „Amster-
damsch Dagblad" vangt aan met een he-
toog. dat de schuld van de pijnlijke ver-
nedering, die 't Nederlandsche gezag op
Java ondergaat, niet ligt bij de Engelschen.
maar uitsluitend bij den Luit.-Gouverneur-
Generaal Dr. Van Mook.
De eerste feitelijke overweging toont aan,
dat Dr. Van Mook bij zijn optreden als
Luit.-Gouverneur-Generaal getrouw is ge
bleven aan zijn oude overtuiging en dat hij,
nu hem daartoe de gelegenheid werd ge
schonken, zijn van af 1930 in het tijdschrift
,,De Stuw" verkondigde theorieën in prac-
tijk heeft gebracht.
Immers de Stuwgroep, waarvan Dr. Van
Mook de exponent is, wilde de volkomen
onafhankelijkheid van Indië van het Ko
ninkrijk: een doel dat lijnrecht tegenover
gesteld is aan het doel van het Koninklijk
program van 7 December 1942, n.l. zelf
standigheid van Indië binnen het Rijks
verband.
Twee wegen.
Deze volstrekte onafhankelijkheid kon
volgens „De Stuw" langs twee wegen wor
den verwerkelijkt: door revolutie öf door
geleidelijke ontbinding van het Koninkrijk.
De leerlingen de Soekamisten, kozen den
eersten weg, de Mookianen strompelen nog
langs den tweeden weg voort.
De Stuwlieden rekenden bij de verwezen
lijking hunner idealen op het bondgenoot
schap, dat sedert 1930 op het platform van
het streven naar volstrekte onafhankelijk
heid tusschen hen en de nationalisten be
stond, van welke sommigen te Batavia
onder Van Mook hadden gewerkt, andere
leerlingen waren van den huidigen Minister
van de Overzeesche Gebiedsdeelen, Prof.
iDr. J. H. A. Logemann.
Slachtoffers.
Op deze persoonlijke relaties was het
plan gebaseerd. Van deze illusie worden
duizenden, uitgehongerde, mishandelde man
nen. vrouwen en kinderen, na jaren lange
verdrukking, thans na de bevrijding van de
Japansche dwingelandij, de slachtoffers.
Onder de gevolgen van deze idealen lijden
thans millioenen Indonesiërs honger, ster
ven tienduizenden door gebrek aan medi
sche hulp en verpleging.
Prof. Gerretson stelt Dr. Van Mook aan-
sprakeliik voor het onzegbaar lijden dat nu
over Indië is gekomen.
In heftige verontwaardiging daagt hij
hem voor het gericht als schuldig aan den
dreigenden ondergang van Nederlandsch-
Indië. Hij beschuldigt Dr. Van Mook var»
nalatigheid in de vervulling van den meest
fundamenteelen overheidsplicht: te zor
gen voor een sterke hand, welke na
latigheid een eind heeft gesteld aan de on
bestreden souvereiniteit van het Neder
landsche gezag in den Archipel.
Vonnis.
Deze aanklacht kan noch mag de Regee
ring stilzwijgend ter zijde leggen. Op dit
requisitoir moet een vonnis volgen.
Indien dit de aanklacht kan ontzenuwen
des te heter, maar indien het bewijs ge
leverd zal worden geacht, zal het vonnis
slechts een straf kunnen uitspreken: de
terugroeping van den Luitenant Gouver
neur-Generaal.
Nederland en Indië hebben het recht en
den plicht te eischen, dat de Regeering-
recht spreke.
Onderzoek naar den inhoud van
safes, trommels, enz.
Krachtens K. B. van 17 dezer hebben de
ambtenaren van de belastingen recht van
toegang tot alle plaatsen, waarvan zij ver
moeden, dat zich daar gegevens bevinden
voor het juist vaststellen van belasting
aanslagen, of zaken, die als zekerheid kun
nen düenerV voor belastingschulden. (Voor
woningen gelden speciale formaliteiten.)
Zij kunnen op eenvoudiger wijze dan vol
gens het gewone recht beslag leggen waar
tegen echter beroep open staat bij den Pre
sident van de Rechtbank.
Er wordt een onderzoek ingesteld naar
dén inhoud, van alle safes, trorhmels, pak
ketten, enz. die in gesloten bewaargeving
bijl banken berusten. Het is verboden een
safe of trommel te openen of iets te verwij
deren zonder toestemming van den inspec
teur. Zoo zijn thans alle safes en alle ge
sloten trommels, die zich bij banken bevin
den, geblokkeerd,, om eerst na onderzoek
te worden vrijgegeven.
Uiterlijk Zaterdag 24 November moeten
de huurders en bewaargevers een schrif
telijke, onderteekende aangifte indienen,
met:
1. omschrijving van safe met nummer,
trommel met bewaarplaats;
2. inhoudsopgave voor zoover deze be
staat uit: a. buitenlandsche effecten, dan
wel mantel, couponbladen of dividendbla
den daarvan (tenzij waardeloos). Volstaan
kan worden met aantal stukken en soort;
b. vreemd geldl en vorderingen daarin,
goud, paarlen, edelgesteenten, platina en
andere kostbaarheden. Vereischt is hierbij
opgave van aantal, soort en tè goeder
trouw geschatte totale waarde.
Zijn er geen waarde-voorwerpen in safe
of trommel,- dan moet toch aangifte wor
den gedaan, onder vermelding daarvan,
evenals event, (gedeeltelijken) onbekenden
inhoud.
De aangifte moet worden ingediend l>ij
den verhuurder van de safe of den bewaar
der van de trommel.
Aldus kan het onderzoek door de inspec
teurs zoo snel mogelijk verloopen. T.z.t. zal
men safe of trommel ini tegenwoordigheid
van den inspecteur moeten openen. Wie
niet of onvolledig aangifte doet, wordt
later geholpen.
In gevallen, dat safehouders door de
blokkeering ernstig worden geschaad, doch
alleen als de strikte noodzaak overtuigend
wordt aangetoond, kan de ambtenaar, die
in de safe-inrichting aanwezig is, toestem
ming geven, dat men onder zijn voortdurend
toezicht de safe of trommel opent. Verwij
deren mag men dan alleen gangbaar Neder-
landsch geld en dringend benoodigde docu
menten. Is de safe of trommel niet ver
zegeld, dan kan de verhuurder of hewaar-
cieV den ambtenaar daarbij verhangen.
Eerstgenoemde moet een en ander ten be
hoeve van de inspectie nauwkeurig aan-
teekenen.
Zware straffen staan op overtreding.
Omtrent alle aangelegenheden betreffen
de blokkeering en deblokkeering kan men
zich wendep tot den inspecteur, in diens
kring safes of trommels zich bevinden. Is
de inspecteur, welke de belastingaange
legenheden van den belanghebbende behan
deld, een andere, dan moet men eerst met
laatstgenoemde overleg plegen.
Volkenrath en Hilde Lobauer. In het sc
heel werd over 30 van de 44 verdachten
„schuldig" uitgesproken.
Den verdachten werd verzocht een voor
°P te staan om het over hen geveld
oordeel aan te hooren. Kramer hoorde het
„schuldig aan zonder eenige uiterlijke be
wogenheid, hij ademde slechts diep en ging
eer snel zitten. Even onbewogen reageer-
de Dr. Klein. Weingaertner daarentegen
y met gesloten oogen op zijn zitplaats
terug, terwijl Hoessier bleef staan, alsof
hij door den bliksem was getroffen. Irma
Grese evenaarde Kramer in onbewogenheid
maar de andere vrouwelijke schuldigen
snikten.
Lueneburg (Reuter). Veertien verdach
ten, die te Lueneburg in het proces-Belsen
terecht stonden, zijn vrijgesproken. Van
de andere beschuldigden werd de schuld
vastgesteld. De vrijgesprokenen zullen
voonoopia in hechtenis worden gehouden
totdat over hun toekomst beslist kan wor
den. Zij. die schuldig bevonden zijn, kun
nen alleen ter dood worden veroordeeld in
dien twee-derde deel van de leden van' het
hof hierin toestemt.
Lenige der ter dood veroordeelden
van Lueneburg in hooger beroep.
Lueneburg (Reuter). Van de tot den
strop veroordeelden te Lueneburg zullen in
hooger beroep gaan: Jozef Kramer. Irma
Grese en zes andere. Franz Hoessier. Eliza
beth Volkenrath en Juana Bormann heb
ben zich bij het vonnis neergelegd.
Hertha Ehlert, die tot vijftien jaar gevan
genisstraf is veroordeeld, zal eveneens
appèl aanteekenen.
Majoor Cpanfield zal ook hier de belan
gen der beschuldigden behartigen en zich
tot Generaal Montgomery wenden.
De Katholieke Actie in het .bisdom Breda
richtte zich tot de burgemeesters in Noord-
Brabant en- Zeeuwsch-Vlaanderen aandrin
gende op de volgende maatregelen ter be
scherming van het zedelijk peil der bevol
king:
1. beperking van de dansgelegenheden,
vaststelling van een sluitingsuur, verbod
van nachtelijke danspartijen en beperking
van feesten
2. controle op wijkfeesten, ter voor
koming van reeds vaker geconstateerde ex
cessen (voetbalwedstrijden voor vrouwen
enz.)
3. verbod van gemengd, zwemmen en
zonnebaden
4. toezicht op bioscopen.
(Hdbl.)
Lueneburg. De Duitsche Nieuwsdienst
in de Britsche zóne meldt, dat bij uit
spraak van het Britsche gerechtshof te
Belsen o.m. schuldig zijn verklaard: Kra
mer, Dr. Klein, Weingaertner, Hoessier,
Irma Grese, Johanna Bormann, Elisabeth
Parijs (A.F.P.j Naar officieel te Parijs
is medegedeeld, heeft de Gaulle het man
daat, dat hem door de Assemblee Consti
tuante gegeven was, weer ter beschikking
gesteld.
De bedoeling van De Gaulle.
Parijs (Reuter). De correspondent van
Reuter te Parijs merkt naar aanleiding van
het schrijven van de Gaulle aan Felix Gouin
op, dat het duidelijk is, dat de Gaulle
weliswaar zijn mandaat ter beschikking
heeft gesteld, maar dat dit niet inhoudt
dat hij zich terugtrekt.
De Gaulle heeft door zijn brief aan Gouin
de Assemblée Constituante openlijk ge
vraagd zich vóór of tegen hem te verkla
ren. Dat schept een geheel andere situatie
dan ontstaan zou zijn, indien het er slechts
om ging een nieuwen candidaat aan te
wijzen, die De Gaulle zou moeten ver
vangen.
Iedere afgevaardigde zal thans openlijk
moeten verklaren of hij de zijde van De
Gaulle kiest of niet. Het zal vooral voor de
socialisten moeilijk zijn openlijk De Gaulle
te désavoueeren. De vorige week hebben
zij met algemeene stemmen zich voor hem
verklaard en sindsdien hebfben zij in
tegenstelling tot de communisten in het
geheel geen moeilijkheden met hem gehad.
Brugge (BeLga). De kunstwerken, die-
door de Duitschers bij hun terugtocht ge
stolen werden uit den kunstschat van de
O. L. Vrouw-kerk, werden na een jaar af
wezigheid aan de stad Brugge terugge
schonken tijdens een plechtigheid, die in
het Provinciaal Paleis plaats vond. De
heer Sawyer, gezant der Vereenigde Staten,
was persoonlijk naar Brugge gekomen, om
aan de overheden der stad de kunstwerken
te overhandigen, die door de Amerikaansche
troepen in een Beiersche zoutmijn terug
gevonden werden.
In een korte toespraak drukte de heer
Sawyer zijn vreugde er over uit, dat hij de
beroemde madonna en de teruggevonden
kunstwerken kon teruggeven.
Namens minister-president Van Acker,
die verhinderd was, dankte Minister Vos de
overheid en het Amerikaansch leger voor
de zorgen, die ze besteed hebben aan de in
Duitschland gevonden Belgische kunst
schatten.
In ,,Le Soir" schrijft een lezer:
,,Ik moest 123 Fr. francs, dus 108,75
Belg. francs, naar Parijs sturen. Eerst
moest ik een visum aanvragen aaft het
