tl
DE VRIJE ZEEUW
ifj
Itl Jaargang
VRIJDAG 2 NOV. 1945
No. 99
HOE KOM IK AAN GELD?
BRITSCH BEVELHEBBER TE SOERABAJA
VERMOORD.
HERPLAATSINGSRECHT.
PERSCONFERENTIE
over het beleid van het Ministerie
van Handel en Nijverheid.
I
M&
Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren, Redactie-adres: Julianastraat 37, Terneuzen.
Dit Blad wordt op last van het Militair Gezag gedrukt by de N.V. Fa P. J. van de Sande, Temeuzen. Administratie-adres: Noordstraat 57, Terneuzen
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Temeuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bf vooruitbetaling 6,60 per jaar.
ADVERTENTIËNPer mm 10 cent, minimum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 1—5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent'
niaximum 8 regels. Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen 1—5 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave.
Ten behoeve van onze lezers geven wij
nogmaals een samenvatting van de wijze
waarop men over geld kan beschikken, zoo
als we dit vonden in de uitgave van de
Regeeringsvoorlichtingsdienst „Commen
taar".
1. Iedereen, die bij den girodienst, een
spaarbank of welke bankinstelling ook, een
tegoed heeft, kan daarover giraal (d.w.z.
door middel van overschrijving uit zijn
te goed op de girale rekening van een
ander, onverschillig bij welke bankinstelling
die ander een rekening heeft) beschikken
tot een bepaald bedrag. Dit bedrag wordt
aldus berekend:
a. Voor elke rekening, die vóór 7 Juli
1945 werd geopend 1.000,plus 25
van het saldo op 12 September 1945, tot
een maximum van 10.000,per rekening.
Indien men dus vóór 7 Juli bij meerdere
bankinstellingen een rekening had loopen,
geldt het bovenstaande voor elk dezer reke
ningen.
b. Van iedere rekening, geopend na 7
Juli 1945, maar vóór 12 September, wordt
in eerste instantie 25 van-het tegoed per
12 September terstond voor giraal verkeer
vrijgegeven. De ƒ1.000.kan men echter
in dit verband slechts op één rekening
giraal vrij krijgen. Ten deze is een
contröle-mogelijkheid geschapen noodig
ten aanzien van „zwart geld", dat de be
trokkene heeft willen redden door het over
verschillende banken te verdeelen door
dat de girale beschikking over 1.000.
slechts mogelijk is na het afleggen van een
in de „Aanvullingsbeschikking'' omschreven
en door de Hoofdgroep-Banken te contrö-
leeren verklaring.
Voor nadere inlichtingen wende men zich
tot de bankinstelling, bij welke men uit zijn
tegoed de ƒ1.000.voor giraal verkeer wil
vrij maken.
c. Van rekeningen, geopend na 12 Sep
tember 1945, wordt voor giraal verkeer uit
sluitend 1.000.op één rekening vrij ge
geven. De controle geschiedt hierbij op
de zelfde wijze als onder b genoemd.
Op deze manier zal het na de inlevering
der 100.biljetten (7 Juli 1945) gesig
naleerde en nè. 12 September 1945 sterk toe
genomen euvel van het splitsen in talrijke
kleine bedragen op Verschillende rekeningen
door één persoon niet tot gevolg hebben,
dat de houders van deze verschillende reke
ningen aanzienlijk boven anderen zouden
worden bevoordeeld.
2. Indien U geen loon of salaris ont
vangt en ook niet op andere wijze de be
schikking hebt of kunt krijgen over con
tanten, noodig voor noodzakelijk levens
onderhoud, kunt U elke 14 dagen 50,
in contanten opnemen van Uw girale tegoed
en, indien dat niet toereikend is, uit Uw
geblokkeerd tegoed, onverschillig waar U
dat tegoed hebt staan.
Ten aanzien van den girodienst geldt, dat
ter verkrijging van deze 50.tegelijk
met het chèque-advies een behoorlijk inge
vuld en onderteekend formulier G 72, dat
verkrijgbaar is aan de postkantoren, moet
worden ingezonden. Wil men deze 50.
per 14 dagen bij andere bankinstellingen
opnemen, dan heeft de betrokken bank zelf
daarvoor formulieren, die U, te zelfder tijd
met het afhalen, aldaar kunt invullen.
3. Indien U geen loon of salaris ont
vangt en ook niet op andere wijze de be
schikking hebt of kunt krijgen over con
tanten, noodig voor noodzakelijk levens
onderhoud, doch wèl bij de een of andere
bankinstelling of girodienst een tegoed hebt
staan, waarvan U vóór 12 September gere
geld gelden hebt opgenomen voor levens
onderhoud, kunt U ook thans elke week een
bedrag daartoe blyven opnemen, dat gelijk
is aan het gemiddelde bedrag, hetwelk U
voor 12 September per week daartoe placht
op te nemen; echter tot een maximum van
100.per week. De betrokken bankin
stelling kan U hieromtrent volledig inlich
ten en „wegwijs" maken.
4. Ten aanzien van bepaalde „zelfstan
dige beroepen" (dokters, advocaten, kunste
naars, enz.) geldt eveneens de mogelijkheid
om per week 100.in contanten 'op te
nemen. Alweer: wendt U tot de bankin
stelling, waar U een tegoed hebt!
5. In alle gevallen, waarin U voor spe
ciale doeleinden de beschikking over con
tanten moet hebben, waartoe Uw normale
inkomen niet voldoende ruimte laat, en
waarbij ook girale betaling niet wel moge
lijk is, moet U een deblokkeeringsaanvrage,
op grond van art. 18 van de Beschikking
Deblokkeering 1945 van den Minister van
Financiën, indienen bij de bankinstelling of
den girodienst, waar U een tegoed hebt.
Deze bankinstelling of girodienst zendt dit
verzoek terstond door aan de „Afdeeling-
Deblokkeering van de Nederlandsche Bank
welke binnen redelijken tijd ten aanzien
van dit verzoek een beslissing neemt en
deze ten srpoedigste bericht aan de bank
instelling of den girodienst, via welke U
deblokkeering van het verlangde bedrag
hebt aangevraagd. Deze bankinstelling of
girodienst, waar U derhalve het tegoed
hebt, waaruit U putten wilt, licht U om
trent bovenbedoelde procedure volledig in
en heeft daartoe meestal ook speciale for
mulieren beschikbaar. In vele plaatsen zijn
dergelijke formulieren, derhalve ten behoeve
van een z.g. „individueele" deblokkeering,
ook aan de postkantoren verkrijgbaar.
Met nadruk zij hierbij nog erop gewezen,
dat tallooze betalingen, waarvoor velen
contant geld aanvragen, zonder bezwaar
uit het giraal tegoed, waarover vrijwel
iedereen beschikt, kunnen geschieden (zie
punt 1Deze overschrijving geschiedt dan
weer op het girale tegoed van den betrok
kene, zoodat het onjuist is, dat deze aldus
zou worden „opgescheept" met geblokkeerd
geld.
6. Ten aanzien van vereenigingen geldt
dezelfde procedure als onder 5 genoemd.
7. Pensioengerechtigden, die hun 3-
maandelijksch pensioen, uitbetaald in „oud"
geld, grootendeels hebben moeten inleveren,
kunnen nieuw geld opnemen uit hun tegoed
op hun girale rekening en, voor zoover deze
niet toereikend is, uit hun geblokkeerd
tegoed, alsmede uit het tegoed op hun geld-
kaart; een en ander op grond van de alge-
meene vergunning no. 28 van de Neder-
landsche Bank.
Hierbij zijn echter de volgende voorwaar
den van kracht:
a. Afgifte der betaalmiddelen mag uit
sluitend geschieden voor pensioenbedragen,
die vóór 26 September 1945 zijn ontvangen,
ten behoeve van een periode, welke na
dezen datum eindigt; zulks tot het bedrag
dat daarvan op een rekening of een geld-
kaart is gestort en dientengevolge werd
geblokkeerd;
b. De gepensionneerde moet door ver
toon van een pensioenakte of ander daar
mede gelijk te stellen document, bewijzen,
dat hij of zij pensioengerechtigd is; het
uitbetaalde bedrag moet door het betaal-
kantoor op genoemd document worden aan-
ge teekend;
c. Het in deze vergunning bepaalde ten
aanzien van geldkaarten geldt niet voor
het Staatsbedrijf van de P. T. T.
8. Voor de kosten ten gevolge van huwe
lijk, geboorte of overlijden is bij algemeene
vergunning no. 30 van de Nederlandsche
Bank een speciale regeling getroffen Deze
luidt aldus:
a. bij huwelijk kan één der partijen
200.in contanten opnemen uit giraal of
geblokkeerd tegoed, terwijl tevens 200.
uit geblokkeerd te goed extra wordt vrij
gegeven voor giraal verkeer. Dit is slechts
mogelijk gedurende een periode, aanvan
gende 2 maanden vóór en eindigend 2
maanden nd den datum van het huwelijk.
Om deze huwelijksdatum aan te toonen,
dient de huwelijksaankondiging of de acte
van ondertrouw of het trouwboekje te wor
den overgelegd;
b. Bij geboorte kan één der beide ouders
200.in contanten "Ppnemen uit het
giraal of geblokkeerd tegoed en tevens
200. uit geblokkeerd tegoed extra vrij
krijgen voor giraal verkeer. Bij de aan
vrage moet worden overgelegd een verkla
ring van dokter of vroedvrouw of het
trouwboekje.
De aanvrage kan slechts geschieden gedu
rende een periode van 2 maanden na den
geboortedatum
c. Bij overlijden kan aan de nabestaan
den 200.in contanten worden uitbe
taald uit het giraal of geblokkeerd tegoed,
tegen overlegging van de overlijdensacte.
(Volgens de algemeene vergunning
no. 13 werd ten aanzien van overlijden reeds
aan de bankinstellingen de bevoegdheid
gegeven ten behoeve van levensverzeke
ringmaatschappijen gelden te deblokkeeren,
noodig tot het voldoen van kosten bij over
lijden, tot een maximum van 500.per
geval, in contanten).
9. Het geblokkeerde bedrag, dat nog
op de geldkaart staat, kan vooralsnog uit
sluitend worden gebruikt ter betaling van
belastingen; met als eenige uitzondering
de pensioentrekkers (zie punt 7).
10. Het tegoed, ontstaan door de inleve
ring der ƒ100.— biljetten, kan mede voor
alle bovengenoemde doeleinden worden ge
bruikt, met uitzondering van girale over
schrijving.
11. Met nadruk wordt erop gewezen,
dat alle bovengenoemde mogelijkheden om
contanten in handen te krijgen of om girale
overschrijvingen te doen plaats vinden,
evenzeer gelden voor degenen, die géén
geldkaart bezitten. Het al of niet beschik
ken over een geldkaart speelt hierbij geen
rol!
Brigade-Generaal A. W. Mellaby, bevel
hebber der Britsche troepen te Soerabaja,
is Dinsdagavond door een menigte, terwijl
hij in gezelschap van een tweetal Geallieer
de officieren en een Indonesische leider in
een auto terugkeerde van een door hem
gehouden conferentie. De Indonesische
leider droeg een witte vlag, ten teeken, dat
men het vuren zou staken. Niettemin drong
een menigte op de auto aan en na eerst
een aanval te hebben afgeslagen, naderden
later een tweetal Indonesiërs de auto en
losten zij schoten in de auto, waardoor de
Brigade-Generaal Mellaby direct gedood
werd.
Door zich dood te houden konden de twee
andere officieren, zich na een avontuur
lijken tocht, waarbij zij zelfs met motor
booten werden achtervolgd, toen zij met
een motorboot naar het op de reede liggend
oorlogsschip wilden terugkeeren.
Generaal Christison, die de mededeeling
deed, zeide dat hij den Indonesischen leider
Soekarno bevel had gegeven bij hem te
komen. Op een vraag of hij Soekarno ver
antwoordelijk zou stellen voor den moord,
antwoordde hijwis en zeker. Dr. Soekarno
heeft bevel gekregen om half elf Batavia-
sche tijd op het Hoofdkwartier te verschij
nen.
De Nederlandsche Regeering neemt met
groot leedwezen kennis van den moord op
den Generaal A. W. Mellaby, tijdens een
bespreking met nationalisten te Soerabaja.
Zij heeft haar deelneming betuigd aan de
nagelaten betrekkingen en aan de Regee
ring van het Vereenigd Koninkrijk. Zij
spreekt haar afkeuring uit over de laag
hartige daad tegenover een man, die er
naar streefde herstel van rust en orde te
brengen in het belang van allen. Zij is
overtuigd, dat in overgroote meerderheid
de Indonesische bevolking naast haar staat
in haar afkeuring over het gebruik van
zulke middelen.
De Raad van Overleg der samenwerkende
plaatselijke vakorganisaties schrijft ons:
Met ingang van 15 October 1945 is een
nieuwe regeling van de arbeidsverhoudingen
in werking getreden: het Buitengewoon
Besluit Arbeidsverhoudingen 1945.
I Krachtens artikel 4 van dat Besluit heb
ben werknemers, wier arbeidsverhouding
door toedoen van den bezetter of in verband
met de onder de bezetting heerschende om
standigheden, anders dan uit vrijen wil, is
beëindigd, recht op herplaatsing.
Dit geldt dus b.v. voor ontslagen Joden,
maar ook voor hen, dié door Verwalters
e.d. uit hun betrekking zijn verwijderd.
Ook zij, die geëvacueerd werden en daar
door hun dienstbetrekking verbroken zagen
komen in aanmerking voor herplaatsing op
den voet van de nieuwe regeling, evenals1
onderduikers. Ten aanzien van de laatsten
is uitdrukkelijk bepaald, dat zij in elk ge
val gerekend moeten worden hun arbeids
verhouding anders dan uit vrijen wil te
hebben beëindigd.
Degene, die van dit herplaatsingsrecht
gebruik wil maken, moet zich daartoe bij
zijn vroegeren werkgever aanmelden binnen
een maand, nadat de gelegenheid daartoe
voor hem ontstond. In de meeste gevallen
ontstaat die gelegenheid door het in wer
king treden van het Besluit. De aanmel
ding bij den ouden werkgever dient dus
uiterlijk op 14 November 1945 te geschie
den.
De wederindienstneming moet geschie
den binnen twee dagen na de aanmelding
en wel op de voorwaarden, zooals die thans
in het bedrijf gelden.
De werknemer, die in een andere dienstr
betrekking werkzaam is, doch die weder
bij zijn vroegeren werkgever wenscht terug
te keeren, kan met het oog daarop ontslag
nemen, zonder dat hij daarvoor toestem
ming behoeft van den Directeur van het
Gewestelijk Arbeidsbureau. Er is hem
ANNEXATIE IS VERGOEDING VOOR
ZEELAND, LIMBURG, BETUWE, WIE-
RINGERMEER ENZ.
echter geen vrijstelling toegekend van de
verplichting, den gewonen termijn van
opzegging in acht te nemen of anders
schadeloosstelling te betalen.
Ook de werknemer, die ziek is, kan zich
voor herplaatsing aanmelden. Hij heeft
dan aanspraak op ziekengeld van den dag
der herplaatsing af.
De werkgever is niet verplicht tot her
plaatsing over te gaan, wanneer de werk
nemer aangesloten is geweest bij de
N. S. B. of een daaraan verwante fascis
tische organisatie of instelling, daarvoor
werkzaam is geweest, propaganda heeft ge
maakt e.d.
Geschillen over de herplaatsingsregeling
kunnen worden voorgelegd aan den Direc
teur van het Gewestelijk Arbeidsbureau, die
een bindende beslissing geeft.
Bij eventueele moeilijkheden, kan men
zich het beste wenden tot zijn vakbonds-
afdeeling of tot de Bureaux voor Arbeids
recht.
Op 31 October werd te Terneuzen een
persconferentie gehouden, waar de perschef
van deze persdienst van het Departement
van Handel en Nijverheid, de heer Weis
glas, sprak over het beleid van genoemd
departement bij het herstel van ons land
De vergadering werd geleid door den Voor
zitter van de Kamer van Koophandel,
Majoor Koch. De heer Weisglas begon zijn
inleiding met de verklaring, dat Den Haa»
nauw contact houdt met Zeeland; dat men
zich bewust is, dat Zeeuwsch-Vlaanderen
een uithoek is, maar tegelijk een belangrijk
stuk van Nederland. Het bezoek van
Ministers aan dit gewest kan dienen als
bewijs, dat men oog heeft voor de vele
problemen waarmee dit stuk van Neder
land heeft te kampen. Dat Zeeuwsch-
Vlaanderen geïsoleerd ligt, heeft spreker
op zijn reis hierheen op eigenaardige wijze
kunnen merken. Hij heeft n.l. als zwarte
handelaar moeten optreden toen hij bij den
tunnel te Antwerpen geen francs bleek te
bezitten en de controleur hem adviseerde
ergens in een estaminet wat guldens voor
francs te wisselen!
Komende tot zijn eigenlijk onderwerp:
het economisch bestel van ons land, zei
spreker, (>dat op dit terrein de problemen
legio zijn en sommige voorloopig haast
onoplosbaar. We bezitten weinig goederen.
Het is zaak om er zuinig mee te zijn, wat
moeilijk is. Het is eveneens zaak zé zoo
rechtvaardig en efficieus mogelijk te ver
deelen, wat nog veel moeilijker is.
Een. centraal planbureau, of hoe het heeten
zal, is bezig een welvaartsplan op te stel
len dat systematisch de mogelijkheden die
bestaan, zal bekijken, aangepast aan de
situatie waarin we nu verkeeren. We voe
ren goederen in. Bij de distributie doet
zich t transportprobleem gelden. We
hebben eigen productiemogelijkheden. Deze
worden weer beperkt door het tekort aan
kolen. Door de Amerikaansche kolen-
staking moesten we per dag 4500 ton kolen
missen. Het eerste schip zal begin Novem-
ber m Amerika weer verladen worden. De
productie van onze mijnen is bijna vol-
om de minimum-behoefte van
26.000 ton per dag te dekken.
De arbeidersleiders in t mijndistrict ver
klaarden: Wij zullen zorgen, dat dit getal
bereikt wordt. De verstandhouding met de
Overheid is goed, de verzorging der mijn
werkers bevredigend. Alleen het tekort
aan miinwerkers is nog steeds nijpend.
Was vlak na de bevrijding op economisch
gebied telkens een incidenteel ingrijpen
noodig om ergens in een tekort te voorzien
nu kunnen er centrale richtlijnen worden
getrokken, wat tot een billijker verdeeling
van de aanwezige grondstoffen zal leiden.
Sprekende over ons handelsverkeer als zoo-
dame zei inleider, dat met kracht gewerkt
wordt om te bereiken, dat we, als vroeger
weer waardige handelspartners zullen
worden. Economische missies en handels
delegaties naar Tsecho Slowakije, Denemar
ken. Zlweden. Engeland en Amerika zijn
daar t bewijs van. Het resultaat van deze
missies is niet ongunstig. Het is nood
zakelijk, dat we op de exportmarkt komen.
Met buitenlandsche deviezen kunnen we
