PROVINCIAAL BOERENLEIDER
VEROORDEELD TUT VIJF JAAR
INTERNEEKING.
BEZOEK VAN JOURNALISTEN AAN
WEST-ZEEUWSCH-VLAANDERi N.
HET NEDERLANDSCHE ROODE KRUIS.
GEMEENTERAAD VAN TERNEUZEN.
PLANNEN VOOR VLIEGVELD BIJ
TERNEUZEN.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
De 4)6-jarige A. C. Zandee, landbouwer
te Woensdrecht, die, als NjS.B.-er van Juni
1943 af de functie van provinciaal boeren
leider voor de provincie Noord-Brabant had
uitgeoefend, en die bovendien lid was ge
weest van de Nederlandsch-Duitsche kui
tuurgemeenschap en begunstigend lid van
de Germaansche SS., werd door de Ber
gen op Zoomsche Kamer van het Tribunaal
veroordeeld tot 1) intemeering voor den
tijd van vijf jaar, 2) ontzetting uit het
actief en passief kiesrecht, 3) ontzetting
uit het recht tot uitoefening van een functie
in overheids- of semi-overheidsdienst en
4) verbeurdverklaring van zijn goederen
tot een bedrag van 2000. (A.hA.)
Belangstelling van overig Nederland
neemt toe.
Dinsdagmorgen 16 October was door den
dienst van den Wederopbouw een perscon
ferentie belegd in Hotel „Rotterdam te
Terneuzen. Ongeveer 35 journalisten uit
geheel Nederland waren hierbij aanwezig.
De bijeenkomst werd geopend door Ir. van
Amerom, waarna Kapitein Van Dorp de
journalisten een overzicht gaf van den
stand der werkzaamheden in het, naar hij
zeide, volgens de Engelschen zwaarst ge
teisterde gebied van Europa, West
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Deze streek behoort, evenals het overige
deel van Zeeland, tot Nederlands meest
vruchtbare gebieden. In hoofdzaak gericht
op landbouw (suikerbieten, vlas) en vee
teelt, hebben zich in den loop der jaren ook
verschillende belangrijke industrieën in
Zeeuwsch-(Vlaanderen gevestigd. Helaas
is de geografische ligging, voor wat betreft
den band met Nederland, een ongunstige.
Afgesneden van de rest van Nederland
door breede wateren, vanuit het Noorden
slecht te bereiken, heeft de bevolking Van
deze streek steeds het gevoel gehad stief
moederlijk behandeld te zijn. Wanneer men
nagaat, dat ongeveer 60 van het grond
bezit en 00 van de kapitaalinvesteenng
in niet-Nederlandsche handen is, geeft dit
wel te denken. Gelukkig wijzen de tee
kenen erop, dat het vernielde West
Zeeuwsch-Vlaanderen op het oogenblik in
het brandpunt van de belangstelling staat.
Een aan de journalisten aangeboden
schadegrafiek toont aan, dat verschillende
gemeenten een dusdanig verlies aan
woningen hebben geleden, dat een defini
tieve wederopbouw zich niet kan be
palen tot het hier en daar bijbouwen van
woningen, maar dat het reconstructieplan
van deze plaatsen neerkomt op een vrijwel
totale vernieuwing hiervan met alle streek-
en stedebouwkundige problemen en eischen
hieraan verbonden.
Het is onmogelijk zich een voorstelling
te vormen van den chaos, teweeggebracht
door de bombardementen, beschietingen,
inundaties, enz.
De twee groote problemen, waarvoor
men zich gesteld zag, waren: de puinrui-
ming en het noodherstel. Wat de puin-
ruiming betreft, dit moest in een streek
als deze krachtig ter hand genomen wor
den, teneinde het gevaar voor het zich in
de puinhoopen vormen van woonplaatsen
voor ongedierte, met als gevolg, de risico
van het uitbreken van besmettelijke ziek
ten, te voorkomen. Dit was geen geringe
taak; het bij elkaar brengen van ongeveer
200.000 ton puin, het gedeeltelijk sorteeren
en het vervoer hiervan, zou met het geringe
aantal beschikbare werkkrachten, jaren
hebben gevorderd.
Gelukkig werd er hulp verleend, en hier
voor speciaal werd gememoreerd de hulp
van de Geallieerden, die, door middel van
Major Bresloff van de Royal Engineers, ter
beschikking stelden: transportmiddelen,
bulldozers, 10 R. B.'s, 19 R. B.'s, dumpers,
enz., waardoor duizenden tonnen puin per
dag konden worden verzet. Er is dan ook
in West Zeeuwsch-Vlaanderen heel weinig
puin meer te zien.
Het noodherstel, waaronder te verstaan
is het met zoo weinig mogelijk materiaal
een maximum aantal huizen eenigszins voor
bewoning geschikt maken, kan helaas dooi
gebrek aan materiaal niet op dezelfde wi]ze
als het puinruimen aangepakt worden. Met
inschakeling van de plaatselijke aannemers
als uitvoerders werd aangevangen met hef
herstel in eigen beheer, welke methode
echter in Juli van dit jaar werd losgelaten,
teneinde te bereiken dat een ieder zonder
aanzien des persoons zou worden geholpen
en het niet zoo zou worden dat diegenen,
die over eigen kapitaal beschikken eerst
geholpen zouden worden, werden de arbei
ders in eigen beheer genomen.
Wat het materiaal betreft, geven de
maanden September en October een veel
blijder beeld dan eenige maanden tevoren,
zoodat men hoopvol gestemd kan zijn,
temeer daar ook, door toedoen van het
Commissariaat Noodvoorziening, verschil
lende hoeveelheden materiaal werden toe
gezonden.
Voor het voldoen aan de vraag naar
woonruimte worden in de verschillende
plaatsen noodwoningen gebouwd, totaal
500 600 stuks, barakken gezet, waar
onder ook de welbekende Zwitsersche.
Een volledige vervanging van de onge
veer 2500 verwoeste woningen is in dit
gebied echter onmogelijk en men zal zich
helaas zeer moeten behelpen tot volgend
jaar een begin gemaakt zal worden met den
definitieven bouw, waardoor betere woon
ruimte ter beschikking komt.
Naar aanleiding van verschillende in de
vergadering gestelde vragen, werden door
Kapitein Van Dorp nog verschillende op
ir.erkingen gemaakt. Hij deelde mede dat
Sluis met de hand werd gesloopt op verzoek
van den Rijksdienst voor Monumentenzorg,
teneinde de oorspronkelijke steenen te
sparen.
In Sluis zullen 300 arbeiders worden
gelegerd, vermoedelijk in het z.g. pensio
naat; in Breskens zullen 450 arbeiders en
in Aardenburg 100 arbeiders moeten wor
den ondergebracht. In deze laatste plaats
zullen zij ondergebracht worden in een oud
kasteel, de „Elderschans". Wegens gebrek
aan kantoorruimte zetelt het bureau voor
den Wederopbouw tot op heden in Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen, doch dit zal spoedig
naar Oostburg verhuizen waarna Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen onder het bureau te
Goes zal ressorteeren.
Ter illustratie van de verdeeling van de
verschillende materialen werden nog onder
staande cijfers verstrekt.
Burgerbouw
Cement 190 ton
Steen 680.000 st.
Hout 180 M3.
Bouw van
boerderijen
Cement 590 ton
Steen 1.300.000 st.
Hout 290 M3.
Nadat hulde was gebracht aan het vele
en goede werk van Kapitein Van Dorp, die
thans Zeeuwsch-Vlaanderen zal gaan ver
laten, werd een tocht gemaakt door West
Zeeuwsch-Vlaanderen.
In Oostburg werd een uitstekende lunch
gebruikt, verzorgd door Kapitein Heslinga
namens 't Commissariaat Noodvoorziening.
De journalisten uitten hun ontsteltenis
over de ontzaglijke verwoestingen en hun
deernis met de diep getroffen bevolking.
Zij begrepen echter volkomen, dat de be
volking hier aan mooie woorden of belof
ten niets had en zij zegden hun medewer
king ten volle toe om overig Nederland
met nadruk attent te maken op de vernie
lingen in West Zeeuwsch-Vlaanderen en
aan te dringen op spoedige hulp en op het
treffen van maatregelen tot opheffing van
het isolement van dit gewest, ook op cul
tureel gebied.
Wij hopen, dat de noodkreet van ons zoo
dienbaar West Zeeuwsch-Vlaanderen tot in
de meest afgesloten hoeken van alle regee-
ringsbureaux zal doordringen.
Afdieeling West Zeeuwsch-Vlaanderen
Op het Secretariaat van de afdeeling
West Zeeuwsch-Vlaanderen van het Ned.
Roode Kruis te Oostburg, Oude Haven 10,
liggen ter inzage lijsten van bevrijde
Nederlandsche krijgsgevangenen in Japan
en van personen, die nog niet uit Duitsch-
land zijn teruggekeerd en over wie gege
vens bekend zijn bij het Ned. Roode Kruis.
Vergadering van Donderdag 11 Oct. 1945.
(Slot.)
Op de agenda kwam ook voor het ontslag
en benoemen van onderwijzend personeel
der openbare scholen. Eervol ontslag werd
verleend aan mej. M. L. Waeijhaert als
onderwijzeres aan de openbare lagere
school A en aan den heer A. C. de Pauw,
onderwijzer aan de openbare school C.
In de bovengenoemde vacatures werden
resp. benoemd mejuffrouw M. A. van
Prooije en den heer Ph. L. van Gorsel, ter
wijl als onderwijzer aan de openbare
U. L. O.-school wordt benoemd de heer
G. W. Kolthof, per 1 Januari 1946.
Van de rondvraag werd veel gebruik
gemaakt.
De heer Van Riet vroeg inlichtingen
over een onderwijzer, welke reeds twee
jaar in tijdelijken dienst werkzaam is.
De vraag werd door den Voorzitter op
voor den heer Van Riet bevredigende wijze
beantwoord.
De heer Filius vroeg inlichtingen over:
1. De Vereeniging voor Havenbelangen
te Terneuzen, welke volgens hem op zeer
eenzijdige wijze is opgezet daar hiervoor
enkel de werkgevers zijn uitgenoodigd.
2. Het benoemen van een lid van de
gemeentepolitie in vasten dienst, daar de
persoon in kwestie zijn opleiding heeft ge
noten in Schalkhaar.
Op de tweede vraag kon de Voorzitter
niet nader ingaan. Wat de eerste vraag
betreft is de Voorzitter van meening, dat
hier de belangen van de werknemers nog
niet in het gedrang komen.
De heer Filius was het hiermede volstrekt
niet eens. Er ontstond eenige discussie,
doch overeenstemming werd niet bereikt.
De heeren Weterings en Henry sloten
zich aan bij den heer Filius.
Verschillende punten werden nog naar
voren gebracht.
De heer Meeusen vroeg een verbinding
tusschen Dokweg en Baandijk.
De heer Lambrechtsen van Ritthem
vroeg een witte tegel bij de brandkranen
daar de witte verf niet voldoet.
Ook de bestrating kwam ter sprake.
Hierover gaf de heer De Vos uitvoerige
inlichtingen, welke zeer bevredigend waren.
In de Axelschestraat is inmiddels met dit
werk begonnen en andere straten zullen
weldra volgen.
De heer Weterings vroeg naar de hout
distributie, doch deze is volgens den heer
De Vos hopeloos en van een geregelde
distributie kan geen sprake zijn.
Voorts werd geïnformeerd naar de gas
fabriek in Axel wegens de slechte kwali
teit van het gas. Bij de gemeente Axel
zullen hieromtrent stappen worden gedaan.
De heer Weterings vroeg nog naar de
mogelijkheid kinderspeelplaatsen in te rich
ten.
Hieraan werd volgens den heer De Vos
gewerkt. Langs het sportterrein van de
R. H. B. iS. zal hiervoor ruimte beschikbaar
zijn, voorts achter de garage Kerckhaert.
De heer Lindenbergh noemde nog de
ruimte tusschen de le en 2e Kortestraat.
Door den heer Ruben werd gewezen op
den toestand aan het Juliana van Stolberg
plantsoen.
Al deze zaken hebben de aandacht van
Burgemeester en Wethouders.
De heeren Weterings en Van Riet wezen
voorts nog op de baldadigheden van de
jeugd resp. in Noordstraat, Nieuwstraat
en de Nieuwediepstraat.
De heer De Waal wees op het gevaar
voor de jeugd, welke is ontstaan, doordat
achter de weegbrug te Sluiskil een weg is
ontstaan welke direct op den grooten weg
uitkomt en groot gevaar voor ongelukken
oplevert. Hij verzocht dezen weg evenals
vroeger te doen afsluiten. Voorts wees hij
op de ergerlijke toestanden welke dezen
zomer te Sluiskil hebben bestaan, doordat
den geheelen Kanaalweg langs gezwommen
werd.
Door den heer Van Riet werd nog ge
vraagd naar de bruggetjes over de Sluis
aan de Oostkolk en gewezen op het open
staan van de Axelsche brug.
De heer Lambrechtsen van Ritthem
lichtte een en ander nader toe. Het zijn
hoofdzakelijk moeilijkheden die ontstaan
door de noodbrug, welke over de sluis ligt
en waar de schepen slechts gedurende be
paalden tijd onderdoor kunnen varen.
Spreker wees op den toestand van het
wandelpark en vroeg hierin verbetering
te brengen.
Door den heer Van Leeuwe werd ge
vraagd of het mogelijk is bij den distribu-
tiedienst het uitdeelen van de beschikbaar
gestelde Shaefgoederen te bespoedigen.
De Voorzitter zeide onderzoek toe, doch
wees op de moeilijkheid om personeel te
krijgen.
Voorts werd door den heer Henry de
straatverlichting nog aangeroerd. Dit punt
werd reeds in ons nummer van Vrijdag op
genomen. De mogelijkheid werd hierbij
nog naar voren gebracht stroom te betrek
ken uit België via de P. Z. E. M.
De Voorzitter vroeg den heer Linden
bergh die mogelijkheid bij de P.Z.E.M. eens
nader te bezien, hetgeen de heer Linden
bergh toezegde.
Tenslotte gaf de heer De Vos nog een
kort overzicht van de bestaande straatver
lichting. In totaal kunnen 69 lampen
worden geplaatst waarvan reeds 59 in ge
bruik zijn. Er is dus nog eenige reserve.
De heer Lambrechtsen van Ritthem
vroeg een lichtpunt aan de Westkolk-
straat er bij.
Volgens den heer De Vos zullen ook nog
lichtpunten geplaatst worden in de Van
Bovenstraat en Donze-Visserstraat, terwijl
voorts op een vraag van den heer De
Waal de Kanaalweg te Sluiskil in gedachte
wordt gehouden.
Terneuzen A.-A.Er zijn in den laat-
sten tijd enkele malen berichten verschenen
over plannen tot den aanleg van een vlieg
veld in de nabijheid van Terneuzen. In ver
band hiermede hebben wij aan den burge
meester van Terneuzen de vraag gesteld in
welk stadium deze plannen thans verkee-
ren.
De berichten zijn in zooverre voorbarig,
aldus de burgemeester, daar het plan nog in
het allereerste stadium van voorbereiding
is, zooals helaas nog met vele andere plan
nen het geval is, die alle ten doel hebben
Zeeuwsch-Vlaanderen uit zijn isolement
te verlossen. Voor al te veel Nederlanders
is dit gebied, zoo meent de burgemeester,
nog steeds terra incognita, terwijl het toch
een door en door nationaal voelend deel van
Nederland is en het met zijn landbouw en
belangrijke industrieën en mogelijkheden
tot vestiging van industrie, recht heeft op
meer belangstelling.
Voor den oorlog was op het gebied der
luchtvaart voor Zeeland zeer actief de
Zeeuwsche vereeniging voor Luchtvaart,
een onderdeel van de N. V. V. L., die onder
de bezielende leiding stond van den vroëge-
ren burgemeester van Vlissingen, den heer
C. A. van Woelderen. Deze vereeniging
had ook een afdeeling Oost Zeeuwsch-
Vlaanderen, die zich in de laatste jaren
voor den oorlog, behalve met de propaganda
voor het vliegen in het algemeen, meer
in het bijzonder heeft bezig gehouden met
het bestudeeren en uitwerken van de
mogelijkheid van een vliegveld in dit ge
bied. Verschillende hiervoor in aanmer
king komende terreinen zijn door deskun
digen van de K. L. M. en van de Ned.
Heidemaatschappij onderzocht en afge
keurd, totdat tenslotte de keuze gevestigd
werd op een terrein in de nabijheid van
Terneuzen, dat geschikt bevonden werd.
Reeds werd in principe belangrijke finan-
cieelen steun toegezegd door de provincie.
Defensie had geen bezwaren en er werd
reeds gesproken over het bedrijfsklaar
maken van het terrein toen de oorlog uit
brak en aan alle plannen een einde maakte.
Na mijn terugkeer, aldus de burgemees
ter, zijn deze oude plannen weer opgevat
om te zien in hoeverre zij nog bruikbaar
kunnen zijn. Zooals echter verwacht werd,
moet alles opnieuw worden opgezet. De
eischen, die aan een vliegveld worden ge
steld, zullen stellig in belangrijke mate
gewijzigd zijn. Over de plannen is contact
gezocht met de centrale commissie voor
vliegvelden in Nederland en met den pro
vincialen planologischen dienst. Er bestaan
elders in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen nog
meer plannen, zoodat ook coördinatie noo-
dig zal zijn.
Kortom, zoo eindigde onze zegsman, wij
zitten weer midden in nieuwe voorbereidin
gen en het zal nog wel eenigen tijd duren
voordat Zeeuwsch-Vlaanderen althans door
de lucht uit zijn isolement zal zijn verlost.
Er wordt echter aan gewerkt en wij zijn
vol goeden moed.
(A.N.P.-Aneta - Herr. Nederland - B.B.C.)
Nieuw succes op Walcheren.
Donderdag is het gat in den dijk bij
Veere gesloten. Men verwacht nu dat de
groote polder ten Westen van het kanaal
door Walcheren, ter oppervlakte van 15.000
ha, tegen 1 December geheel droog zal zijn.
Thans rest nog het gat in den dijk bij
Rammekens, waardoor een polder van 2000
ha bevloeid wordt.
Gerucht van een scheepsramp met
Indische troepen onjuist.
Volgens A.N.P. loopt in het Zuiden van
het land een gerucht, dat een van Liver
pool uitgevaren stoomschip, met troepen
aan boord voor Nederlandsch-Indië, op een
mijn zou zijn geloopen. Dit gerucht mist
iederen grond.
Stoottroepen vertrekken naar
Ned.-Indië.
Het 4e Bataljon der Stoottroepen zal a.s.
Zaterdag te Weert een afscheidsparade
houden en daarna naar Nederlandsch-Indië
vertrekken.
De situatie op Java.
Nu de Japanners niet meer patrouillee
ren, is het thans te Batavia en Bandoeng
rustig. In het Indisch nationalistische blad
Merdeka wordt geschreven, dat de natio
nalisten geen aanleiding hebben tot het
houden van besprekingen met de Nederlan
ders. Zij eischen internationale erkenning
en toelating tot de vergadering der Vei-
eenigde Volkeren. Zij eischen het weg
voeren van de gelande Nederlandsche troe
pen en de ambtenaren van de N.I.C.A. en
het staken van het zenden van Geallieerde
soldaten.
De 100 aan contanten op de
geld kaart.
Het Ministerie van Financiën vestigt er
de aandacht op, dat de regeling volgens
welke het afhalen van 100 gulden aan con
tanten op de geldkaart, eventueel met aan
vulling uit ander tegoed, na Zaterdag 20
October niet meer mogelijk zal zijn, alleen
geldt voor de kantoren der posterijen. Zij,
die bij andere instellingen oud papiergeld
op de geldkaart hebben ingeleverd, zullen
daar tot nader order ook na 20 October
nog de (bedoelde 100 gulden' kunnen afhalen,
al zal aanvulling tot 100 gulden uit te
goed bjj de Rijkspostspaarbank of den
Postchèque- en Girodienst dan niet meer
mogelijk zijn.
Geen fusie tusschen de Christelijk-
Historischen en A nti-Refvol ution -
nairen.
Naar gemeld wordt, is gebleken bij de
besprekingen tusschen de besturen van de
Christelijk-Historische en de Anti-Revolu
tionaire partij, dat een onmiddellijke fusie
niet mogelijk is, doch dat wel uitzicht is
geopend op een federatieve samenwerking.
Het verknopen en koopen van
textielgoederen.
Het koopen en verkoopen van textiel
goederen is, naar het Centraal Distributie
kantoor onder de aandacht brengt, niet ge
oorloofd, zoolang deze bonnen nog niet
door middel van een perspublicatie geldig
zijn verklaard. Tegen hen die zich hieraan
niet houden, zullen strenge maatregelen
genomen worden.
De acte van beschuldiging tegen
Seyss Inquart.
Naar A.N.P.-Aneta verneemt, is de acte
van beschuldiging tegen Seyss Inquart als
oorlogsmisdadiger thans gereed. Daarin
wordt aangevoerd, dat hij lid is van af
1932 tot 1945 van de nationaal-socialistische
Duitsche arbeiderspartij. Uit hoofde van
dit lidmaatschap heeft hij in Oostenrijk,
Polen en Nederland verschillende functies
bekleed en deze op een zoodanige wijze ge
bruikt, dat hij in bezitneming van Oosten
rijk en versterking van het toezicht van de
samenwerkende nationaal-socialisten op dat
land heeft bevorderd. Hij machtigde lieden
tot en nam zelf deel aan oorlogsmisdaden.
Voorts nam hij deel aan misdaden begaan
ten aanzien van personen en eigendommen.
