DE VRIJE
W
IpïB! S sssé
res
s-jsjtst «s a- ansa!
gfplt Sss&ss^
..«srrix,- Mia vS;
ssssfflssJKX'^r
Ee"
InS
Ie Jaaigang
DINSDAG 11 SEPT. 1945
No. 84
BUITENLANDSCH WEEKOVERZICHT.
HERFSTOFFENSIEF DER NATIONALE
H. A. R. K.
HET NEDERLANDSCHE ROODE KRUIS.
bijzondere staat van beleg
VERLENGD.
VERSNELDE UITZENDING VAN TROEPEN
NAAR INDIË.
Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren
Dit Blad wordt op laat van het Militair Gezag gedrukt b« de N.V. Firma P. J. van de Sande, Terneuz^ -luiianaatraat 37, Ier neuzen
Administratie-adres: Noordstraat 57, Terneuzen.
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen 1,50 per 3 maanden, buiten Terneuzen f 1 74. npr ™oanH*in r™
ADVERTENTIEN: per mm 10 cent, minimum per advertentie 1,50. Rubriek MeLe td^ertenti^S M°
maximum 8 regels. Dientsaanbiedingen en dienstaanvragen 15 regels 52 cent: iedere regel meer 10 cent ^Tet vendeur ®r? re£el meer 12 cent;
van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief dat on aanvraag brieven of adres bureau
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave. ii verkrïlgbaar is.
's-Gravenhage (A.-A.). Over beel de
wereld is het oorlogsgeweld verstomd. De
heerschappij van Mars is teneinde. Zijn
kanonnen, zijn tanks, zijn duikbooten, zij
trekken er niet meer op los om dood en
verderf te zaaien. Zij zijn tot rust gekomen.
Zijn slagschepen, zijn vliegtuigen, zijn voer
tuigen, zij vervoeren geen troepen meer
die ten strijde trekken. Zij worden ge
bruikt voor menschlievende doeleinden:
voor het transport van bevrijde krijgs
gevangenen en geïnterneerden, voor het
snelle vervoer van zieken en gewonden naar
plaatsen van genezing en rust, en de
wereld herademt. Het menschdom leeft op,
de ooren nog verdoofd van het donderen
der vliegtuigmotoren, van het gehuil der
granaten, van het geraas van instortende
huizen. Het menschdom leeft op, nog bloe
dend uit vele wonden, gebukt onder het
leed, gehavend en berooid na zes jaren en
krijgsgewoel en oorlogsellende, die de aarde
tot een hel maakten.
Het was Zondag 3 September 1939, des
ochtends 11 uur, toen wijlen Neville Cham
berlain, Engelands toenmalige Minister-
President, vanuit het Lagerhuis de vreese-
lijke mare aan de wereld deed, dat er weer
oorlog was. Zijn lange worsteling om den
vrede te redden had gefaald. „Wij hebben
een zuiver geweten, zoo zeide de premier,
en ik ben er zeker van, dat het goede recht
in den strijd' tegen het brute geweld, tegen
kwade trouw, tegen onrechtvaardigheid en
tegen vervolging, de overhand zal behou
den", en zoo is het uitgekomen, want aan
den vooravond van den zesden verjaardag
van zijn begin, is de tweede wereldoorlog
officieel beëindigd met de nederlaag van
hen die deze kwade eigenschappen ten toon
spreidden.
Zondagmorgen 2 September j.l. werd de
onvoorwaardelijke overgave van Japan,
den laatst overgebleven deelgenoot van het
destijds zoo befaamde „driemogendheden-
pact", formeel vastgelegd. Het Amerikaan-
sche slagschip „Missouri", gelegen in de
baai van Tokio, was het tooneel waar deze
plechtigheid zich afspeelde, waar de ver
tegenwoordigers van keizer Hirohito het
document der capitulatie teekenden tegen
over de afgezanten der Vereenigde Naties,
waaronder ook Nederland, Japan verplich
tend de verklaring van Potsdam te aan
vaarden en het oppergezag te erkennen
van den geallieerden opperbevelhebber,
generaal MacArthur.
En weer vierde de wereld een grootsch
overwinningsfeest, dat in de historie ge
boekstaafd zal blijven als de V.J.-day, dag
van de overwinning op Japan. „Veertig
jaar hebben wij op dezen dag gewacht",
zeide Stalin in zijn overwinningsrede, en
hij doelde op den Februaridag van het jaar
1904, toen Japan den aanval opende op het
Russische eskader voor Port-Arthur. Stalin
heeft het keizerlijke Rusland gewroken. In
Port-Arthur heerscht het roode leger en
de arrogante vlag van het land van de
rijzende zon is in het zand geworpen. De
verdere handelingen van overgave voltrek
ken zich in het geheele Verre Oosten zon
der haperen. Overal hebben de Japanners
den strijd gestaakt, en terwijl de mikado
vanaf zijn gouden troon in den rijksdag de
Japansche eer probeert hoog te houden en
zijn onderdanen moed inspreekt, worden de
prikkeldraadversperringen verwijderd rond
de gevangen- en interneeringskampen in de
Japansche bezettingszones, om den tien
duizenden gedetineerden van alle naties der
Vereenigde volken de lang verbeide bevrij
ding uit de harde tropische gevangenschap
te brengen. Britsche en Indische troepen
zijn deze week weer aan land gegaan te
Singapore, sinds 15 Februari 1942 onder
Japansche bezetting.
In China heeft maarschalk Tsjang-kai-
sjek inmiddels een tweeden belangrijken
stap gezet naar de consolidatie van de over
winning op Japan. De eerste was het ver
drag met Rusland, de tweede is het voor-
loopige accoord met de communisten. De
besprekingen te Tsjoengking met Mao-tse-
toeng, den bekenden leider van het com
munistische Jenan, schijnen niet zonder re
sultaat te blijven. Beide partijen zullen
concessies hebben moeten doen maar ge-
ruggesteund door het accoord met Moskou
en zich één wetend door den succesvollen
strijd tegen den Japanschen indringer,
wenden zij pogingen aan, de onderlinge
strijdbijl te begraven. Een eerste voor
waarde daartoe acht Tsjang-kai-sjek een
heid van strijdkrachten, hetgeen meebrengt
afschaffing van de privélegers die China
de laatste decennia steeds tot een haart!
Van binnenlandsche twisten maakten.
Reeds is de afdeeling van de Kwo-min-tang
in het Chineesche leger opgeheven. Het
wachten is nu op eenzelfden maatregel van
I ^ommunisitische zUdcwaarna de weg ge-
effend kan worden voor het opnemen van
vertegenwoordigers van Jenan in het een-
tra.lp VlPQtnUY» ~\TQ-n *- j>;
rr* xiguui Vein
I n8~k ai - s j e k kan verwacht worden, dat
hij behalve veldheer ook politicus genoeg is
om het Chineesche rijk na zijn bevrijding
verder te helpen op den weg naar een waar
lijk nationale eenheid.
I Een wereld in vrede. Maar op den Bal
kan doen zich weer grensincidenten voor
en de ervaring leent, hoe gevaarlijk hier
van de ontwikkeling kan zijn. Meer dan
eens heeft maarschalk Tito scherpe klach
ten geuit oVer voorvallen ,aan de Joego-
slavisch-Grieksche grens. Men kent zijn
verwijten aan de regeering te Athene over
onderdrukken der Slavische bevolking van
Grieksch-Macedonië. Het is nu zoover ge
komen, dat Tito een formeele waarschu
wing tot Griekenland beeft gericht, maar
thans achten de Ver. Staten het oogenblik
gekomen om in te grijpen. Washington
doet dit op ongineele wijze, teneinde allen
schijn van partijdigheid te vermijden. Er
zullen twee commissies van onderzoek,
bestaande uit geallieerde vertegenwoordi
gers, worden ingesteld, en wel een in Bel-
trale bestuur. Van de groote fitruur van FriJïïanHS r,° en Z™d"HolIan<i, Utrecht,
Tsjang-kai-sjek kan verwacht worden dat i,Drente „e.n Overijsel
(Als de nood het hoogst is,
is de redding nabij.)
De zeven minst door den oorlog- getroffen
provincies Noord- en Zuid-Holland, Utrecht
H ripCj] ünH rimTiinrrnn i.
V* XX^U lö LC IluptJIl,
dat het gezonde verstand en de goede wil
de wrijvingen uit den weg zullen weten te
ruimen.
Aan den anderen kant van de Middel-
landsche Zee is Spanje thans door de open
bare behandeling van de kwestie-Tanger in
bet volle licht der internationale belang
stelling komen te staan. Het regime van
Franco wordt nu bet vuur na aan de sche
nen gelegd. Van vele kanten doemen de
belagers op en zelfs de aartsbisschop van
Toledo, al attaqueert hij den „caudillo
niet, laat in zijn herderlijk schrijven uit
komen, dat bepaalde politieke veranderin
gen dienen plaats re hebben, cn dat alles
dat het wantrouwen van het buitenland kan
opwekken, dient verwijderd te worden
Moskou schijnt Madrid om opheldering
verzocht te hebben inzake de verhouding
tusschen de Spaansche regeering en de be
ruchte „blauwe divisie".
De republikéinsche regeering Giral in
Mexico is belangrijk versterkt, doordat de
oua-premier Negrin haar zijn steun toe
gezegd en als de wettige Spaansche regee
ring bestempeld heeft, maar het neteligste
punt voor Franco c.s. is voorshands het
ultimatum, zoo kan men wel zeggen dat
de conferentie van Britsche, Fran'sche,
Amerikaansche en Russische deskundigen
gehouden te Parijs van 10—31 Aug., aan
Madrid heeft gesteld. Hierin wordt Franco
n.l. gesommeerd, zijn troepen uit de inter
nationale zone van Tanger terug te trek
ken en dus den toestand te herstellen van
voor Juni 1940. Doet hij zulks niet goed
schiks, dan zal de s.terke arm gebruikt
worden.- Franco wordt deerlijk in het nauw
gedreven. Hij zal toch geleidelijk wel in
zien, tegen dezen storm niet te kunnen
oproeien en een modus moeten trachten te
vinden om nog zoo fatsoenlijk mogelijk te
retireeren, wil hij het Spaansche schip van
staat niet opnieuw aan de stormen van een
burgeroorlog prijsgeven. In ieder geval
pwvei ijsei
neoben het op zich genomen vóór den win-
ter den allerdringendsten nood in Neder
land te lenigen. Voorwaar een eervoUe en
dankbare taak, welke door toedoen en
or.aer leiding van de Nationale H. A. R. K.
leeds in tal van dorpen en 'steden met be
moedigend succes begonnen is.
Amsterdam zal volgens dit krijgsplan
Arnhem binnenvallen. Reeds is een leger
van 20.000 vrijwilligers bezig met hef in
zamelen en sorteeren der afgestane goede
ren. Drie weken zal deze actie duren. Reeds
op oen eersten dag werden eenige lOOden
vrachtauto's en een 20-tal schepen gevu'd
met de gaven van 19.000 gezinnen.
Een Dordtsche vloot van 40 kielen viel
baven binnen van Bergen op Zoom.
3300 ton goederen werden uitgeladen onder
luid gejuich der menigte.
Reeds bereikten de eerste convooien uit
Haarlem bet gebied van Nijmegen en Ven
£aaa Nijmegen kreeg voorloopig per schip
5000 ton. Venray werd verrast met 10
wagens, die slechts een klein deel vervoer
i den van Hp Knnn j;. 1
v r VVCi 111 Dci- vvagcjuj, uie siecriLS een Klem deel vervr.pr-
ifnf hof o-f6,? s11 ®ne Het is te hopen, den van de 3000 mi: goederen die nog on
dut het gezonde verstand pti dp imp/io urïi vpnmpr mo/-.v»
vervoer wachten.
Friesland overweldigt de Veluwezoom.
lor verschenen reeds tallooze schepen. De
eerste ladingen uit Rotterdam bereiken
Den Bosch. De eerste dag leverde 6 ver-
nuisauto's op. Alom verdringen zich de
vrijwilligers voor de aanmeldingsbureaux.
Ook in het buitenland blijkt het enthousias
me groot te zijn. Het kleine Denemarken
zette een actie op touw: Collega helpt Col
lega. De bedoeling is, dat een Deensche
smid een Hollandsche smid helpt, een
Deensch timmerman een Hollandsch tim-
merman enz.
Uit Ajnerika bereikte ons ook opwekkend
?n™W.S' binnenkort komt in Nederland de
1090ste kist kleeding aan van The Ameri
can for Holland.
Groot is het enthousiasme daar om steun
te bieden aan het noodlijdend Nederland
Er worden vergaderingen en propaganda-
bijeenkomsten gehouden en steeds weer
wordt er gewezen op het feit, dat Neder
land, klem als het is, wel het meest van
den oorlog geleden heeft. „The Holland
Councill verzond kortgeleden uit Enge
land de 10.000ste baal kleeren, waardoor
Innn l 1 v.ersclieepte hoeveelheid stijgt tot
1000 ton, sinds de oprichting van de Coun-
1 maanden ÊTeleden. Kleeding, schoei
sel, dekens, petroleumkachels enz. enz
worden elke dag per 10 ton naar Nederland
vervoerd. t
56 London County Council-ambulances
werden naar Nederland gezonden.
Meer dan 141.000 pond aan geld werd
aan ons overgedragen. Ook Zweden, Tur-
kije, Iran, Afrika en veel verder gelegen
landen denken aan het Nederlandsche volk
en steunen het met gaven en goede wen-
scnen.
Spoedig treedt het landelijke gereed
schapactie m werking, die tot doel heeft,
ae getroffen handwerkslieden der geteis-
o-icuer gevai, terde gebieden voldoende erereedschan te
zou Spanje over 6 maanden nog geen demo- verstrekken om, voordat de winter invalt
cratisch bewind hebben, dan zal het wor- voldoende woonruimte bewoonbaar te ma
den uitgesloten van het bestuur over de ken, opdat deze winter niet zoo smarteliik
mternationale zone van Tanger, zooals het zal zijn als de vorige, opdat er "een men
deefSVe^eUSl0l^tieVsan lidmaatschap Nederland omCllen Sn^n
De versterking van den wereldvrede, in- I Daarnaast is er een actie begonnen om
ternationaal en imperiaal gezien, is het bakkers, slagers, drogisten enz uit de °e-
d°t hoogste belangrijke besprekin- troffen gebieden de snelst en hoogst mo-
feliilrp Tniln
Zoo gaan wij door. Allen komen aar. rt»
beurt, allen krijgen hun deel. de
Prins Bernhard eere-voorzitter van
het comité „Nederland helpt Indië
microfoon 'ffS JLj?
wiWm" v»
maatregel is noodzakelijk gebleken
omdat de situaJtie in ons land nog niet ge-
hAfln0rmaal is en vele hurgerlnke over-
heidsorganen de assistentie van het M G
°g met kunnen missen.
he^1 c^rSf1- 1 oSept'- een groot deel van
geliquideerd, doch over-
ambtsaanvaarding, moët het M G voor1
loopig nog blijven optreden in die functies
en op dre plaatsen waarin zulks door de
legeering noodzakelijk wordt geacht.
O*-' «viwiigiijiYc lAOpi C1A111-
gen die volgende week in Londen gehou
den worden. De ministers van buitenland-
sche zaken der vijf groote mogendheden
zullen, overeenkomstig de bepalingen van
Potsdam, de groote politieke problemen
gaan bespreken, samenhangend met de be
zetting van Duitschland en de overwinning
op Japan. Voorts worden besprekingen
gevoerd tusschen de Engelsche regeering
en de Britsche diplomaten in Egypte. Irak,
Syrië, Libanon en Arabië, ter vaststelling
van nieuwe richtlijnen der Britsche politiek
in het midden- en nabije Oosten. Aange
zien zoowel de Arabische kwestie als de
verhouding Engeland- -Frankrijk hierbij ten
nauwste betrokken zijn, moet ook uit inter-
r.cjA, juucl wn. uil ui Lei - ucuiauu ten Dace van de oorlogs°-ptrAffonAri
nationaal oogpunt aan deze laatste bespre- Reeds werd de 1.000.000 overschreden hh:
kingen de grootste beteekenis worden ge- het nHrWien u blJ
hecht.
gelijke hulp te bieden.
werd een aanvang gemaakt voor
ae bakker®. 18.000 circulaires werden er
door de Nationale H. A. R. K. aan alle
diverse bakkers verzonden.
Bet resultaat van den eersten dag was
al buitengewoon. Er werden toegezegd o a
3 ovens, 500 broodplaten, 800 beschuitdop-
pen, 1 beschuitsnijmachine, en tal van klei-
peii6' doCk obrnisbare bakkerijgereedschap-
Spoedig zullen de andere bedrijfsgroepen
dit initiatief volgen.
Daarnaast blijft de H. A. R. K. goederen
inzamelen en aankoopen in binnen- en bui-
tjenland ten bate van de oorlogs'sretroffenen
ROO/IO tlrnv./! "I AAA AftA
het uitdeelen van H. A. R.K.-goëderen*J
daaronder waren meer dan 5.000.000 kiee-
dmgstukken.
hëtS"ANVFnllage- Naar een redacteur van
vernam. zal de uitzendino- van
capitulatie11^^ I:lTië in.verband met de
capitulatie van Japan in even versneld
tempo geschieden als de uitzending- ^an
Met-1 onder N. I. C. A.-verband
fiiuer, P October vertrekken. Voorts
zullen er nog uitzendingen geschieden in
totJaS i. Januari en Febnfari? met eS
totaalsterkte van ongeveer 20 000 man
ZifZewAnHPen gaaïl recbtstreeks naar Indië'
?cL gevormd deels uit reeds be-
staande infanteriebataljons, deels uit bur-
g^er oorlogsvrijwilligers.
ir^^OV€n<ïien men niet uit het ooe-
verloren het groote belang, verbonden aan
eenhed^ndOnaJha kaffdÖk ZWaar ^ctrainde
Sm ste^k168 r^°rden lllt/estuurd. 23.000
man sterk. iDeze expeditionnaire macht
T-«ln EnSeland worden afgericht
a maMcbaPpen voor de eerste divisie
van de expeditionnaire macht zullen vóór 1
fweedf aar En^eland vertrekken. De
tweede divisie zal in het begin van het
iaar denzelfden weg volgen. Deze
Ten da uitërst getrainde manschappen zul-
an onmiddellijk na voltooiing van hun
opleiding volgend jaar naar het Verre
^aaenvSenkken taak in
