n
SSJSifSSit t>nltscher* S'vSÏÏS'ïïS'UMS
J
i
DE OORLOG IS NU OFFICIÉÉL GEËINDIGD,
DE AVONTUREN VAN
Hr. Ms. ONDERZEEBOOT „ZWAARDVISCH"
BEWERKING VAN „ZOUTE" GRONDEN.
DE „VAN KINSBERGEN" WEER THUIS.
N.S.B.-ERS EN COLLABORATEURS.
-^FEESTELIJKHEDEN TE TERNEUZEN.
FEESTVIERING TE SLUISKIL.
FEESTVIERING TE AXEL.
t
F
k
d
v
Bij
het vertrek uit het Amstel hotel port heeft uitgebracht, volgens hetwelk er fen schepen in de lucht vloog Nu was het
P 4-Pn prn n 1 UiPor rin.r»v oon i— -J 1j. A
ur
E
V
g'
I
v
h
a,
V
a<
h<
O
O
A
ri:
Li
0\
be
vc
ZQ
D
M
N'
V.
m
w
werd de Generaal weer door een groote
menigte toegejuicht. Zijn auto wij.s onder
bloemen bedolven. Hij reed vervolgens
naar Schiphol om vandaar- met zijn Dacota-
vliegtuig naar Duitschland terug te keeren
6 jaar en 1 dag nadat Hitier deze begon.
Zondagnacht, te 2.30 Engelsche zomertijd,
onderteekenden de Japanners aan boord
van het Amerikaansche slagschip „Mis
sourri" de acte van overgave. De plechtig
heid was in enkele minuten afgeloopen.
Na de Japanners onderteekenden Gene
raal McArthur als Geallieerd Opperbevel
hebber, admiraal Nimitz onderteekende
namens de Amerikanen, daarop ondertee
kenden de afgevaardigden van China, de
Sovjet-Unie, Frankrijk, Nederland, Nieuw-
Zeeland. De plechtigheid werd door een
Amerikaansch radio-station uitgezonden,
dat, toen admiraal Helfrich namens Neder
land onderteekende er de aandacht op ves
tigde, dat dit de bevelhebber was van de
Nederlandsch-Oost-Indische strijdkrachten,
die na Pearl Harbour zooveel hadden bij
gedragen om de Japanners tegen te hou
den,' die de Japanners niet hadden afge
wacht, doch zelf hadden aangevallen, op
het tijdstip dat de Geallieerden zoo weinig
en de Japanners zooveel hadden, en er
werd herinnerd aan den slag in de Javazee.
Na de onderteekening hield Generaal
MacArthur een toespraak, waarin hij aan
stipte dat de vrede thans is herwonnen en
de hoop uitsprak, dat deze in de toekomst
zal kunnen worden bewaard.
President Truman hield een radio-toe
spraak van uit het Witte Huis, waarin hij
constateerde, dat nu de vrede over de ge-
heele wereld is hersteld. Hij memoreerde
het bondgenootschap der vrije volkeren. De
wetenschap wat de vrijheid voor een volk
beteekent, heeft de Amerikanen den ijzeren
wil gegeven om dat dierbaar bezit tegen
over de machten die het bedreigde te hand
haven. Zij hebben de wapens gesmeed voor
zich en hun bondgenooten, zij hebben de
schepen gebouwd om die naar de bondge
nooten te vervoeren. De Amerikanen moe
ten thans'behouden wat zij hebben en zich
hun verantwoordelijkheid niet vergeten.
Zij hebben den VJday reeds gevierd en
ook hun devotie verricht, maar Zondag 2
September 1945 zullen zij niet vergeten.
Door internationale samenwerking moet de
vrede thans worden bewaard.
President Truman zeide in zijn toe
spraak: Onze gedachten gaan uit naar het
slagschip „Missourri" dat klein stukje
Amerika, in de baai van Tokio. Wij zullen
het voor 4 jaar te Pearl Harbour gebeurde
niet vergeten, maar de Japansche militaire
kliek zal de Missourri" niet vergeten.
Hun is thans de macht ontnomen. Hij
bracht hulde aan allen die hebben meege
werkt om dit resultaat te bereiken. Wij
gaan nu een nieuw tijdperk tegemoet, een
nieuwe en betere wereld, waarin vrede en
voorspoed zullen heerschen.
alleen reeds in de kampen met een capa
citeit boven 1000 man per kamp, plaats is
voor 93.000 personen. (Volgens zooals be
kend, nam men aan, dat er in alle kampen
te samen plaats was voor 40.000 man.) Er
is, aldus het rapport, reden om aan te
nemen, dat alle N.S.B.-ers en collaborateurs
die nog gedetineerd moeten worden onder
gebracht kunnen worden.
De Nationale Adviescommissie heeft aan
de Regeering het advies uitgebracht, geen
N.S.B.-ers vrij te laten. Men zal thans bij
het loslaten van andere gevangenen de
oude richtlijnen, opgesteld door Generaal
H. J. Kruis, dd. 27 Januari 1945 toepassen.
Dit zou dan als gevolg hebben, dat er b.v.
van het kamp aan de Levantkade te Am
sterdam ongeveer 1 van de geïnterneer
den 40 man) voor vrijlating in aanmer
king komt, aangezien er volgens boven-
genoetridë richtlijnen geen aanleiding be
staat hen vast te houden. De Politieke Op
sporingsdienst deelt mede, dat er reeds
tientallen bunkerbouwers zijn gearresteerd.
Dit zijn geen gevallen van menschen die
zichzelf opgegeven hebben.
's-Gravenhage (A.-A.In een uitzen
ding van den marine voorlichtingsdienst
voor „Herrijzend Nederland" is vorige week
Woensdagavond het verhaal gedaan van de
avonturen van Hr. Ms. onderzeeboot
„Zwaardvisch" een van de nieuwste en
grootste- onderzeebooten welke de Kon.
Marine in dienst heeft. Zij liep eind 1943
op een Britsche werf van stapel en werd
door Z. K. H. Prins Bernhard in dienst ge
steld. In haar nog zoo korte bestaan heeft
deze Nederlandsche onderzeeboot avontuur
op avontuur beleefd. Aan het verhaal van
een patrouilletocht door de Javazee, ge
daan door een der officieren, zooals dit in
deze uitzending werd weergegeven, is het
volgende ontleend:
„Op een Zondagochtend hebben we een
Duitsche onderzeeboot te pakken gekre
gen. Eigenlijk was het een koud kunstje,
want wij wisten precies welke koers de.
Duitscher zou varen en wij lagen rustig op
de loer. De Duitschers waren kennelijk
niet op een eventueelen aanval voorbereid.
Ze hadden alleen een officier van de wacht
met twee uitkijken op de brug, alsof het een
pleziertochtje gold. Dat zouden we hen
overigens spoedig anders leeren. We zon
den zes boegtorpedo's op hen af, waarvan
er drie doel troffen. Door een wonderlijke
speling van het lot ontplofte er van deze
wachten op den aanval met dieptebommen,
die de begeleidende jagers ongetwijfeld co
ons zouden uitvoeren. We waren tot 60
meter gêdoken en wachtten in spanning
af. Dit zou onze vuurproef worden en nu
zou moeben blijken of onze lange tijd van
oefenen en voorbereiden resultaten had
gehad. Alles is echter prachtig gegaan.
Iedereen was op zijn post en deed wat hij
doen moest toen de bommen kwamen.
Meesterlijk was de manier waarop de com
mandant de ontwijkingsmanoeuvres uitvoer
de. De boot was moeilijk manoeuvreer-
baar en lastig van den grond te houden.
Toch moesten we zoo laag mogelijk blijven.
Slechts een oogenblik hebben we den grond
geraakt, verder is alles goed gegaan.
De heele aanval heeft een paar uur ge
duurd en ofschoon de bommen af en toe
zeer dichtbij ontploften heeft de boot zich
goed gehouden en hebben we practisch
geen schade opgeloopen. De eenigen, die
hun zenuwen tijdens den aanval niet in be
dwang hadden kunnen houden, waren de
Duitschers. De moffencommandant had
het zelfs zoo benauwd gekregen, dat hij
onzen commandant aanraadde om alsje
blieft met volle kracht weg te loopen,
want anders „zouden ze ons vast en zeker
pikken". Natuurlijk zat de ouwe niet be
paald op zijn adviezen te wachten.
Daarna zette de „ZwaardviscH* koers
kom diverse straten versierd met dennt
boompjes; deze blijven toch een goed orna
ment.
De feestvreugde uitte zich al vroeg in
den morgen. Er waren straten, die Vrij
dagmorgen om zes uur reeds reveille had
den. Ook de padvinders en de gymnastiek-
vereeniging „E. M. M." waren reeds vroeg
op pad. Iets later was ook het muziekge
zelschap „De vereenigde werklieden" op de
been.
's Middags vielen verschillende optoch
ten waar te nemen. Jammer dat op dit
gebied niet meer was samen gewerkt. Wat
had dan een reuze geheel kunnen ontstaan
Nu trok men er maar op eigen gelegenheid
op uit, en zoo kon het gebeuren, dat op
een druk kruispunt een stoet moest wach
ten om de andere te laten passeeren.
De stoet van Axelschestraat (met groep
Dekkerstraat) was wel de fraaiste die we
zagen. Zaterdag kwam echter de buurt-
ver. „Oranje-Nassau" ook nog met een op
tocht voor den dag, die er wezen mocht.
Des avonds waren allerlei dansorkesten
in naturel en op de zwarte schijf op de
stad losgelaten en op tal van plaatsen
danste men. Het concert op de Markt
door „De vereenigde werklieden" en gvm-
nastiekdemonstratie door ,,E. M. M." bleek
genoeg aantrekkingskracht te bezitten om
ook daar nog een massa volk op de been
gezet. waren, waaraan druk en algemeen werd
deelgenomen.
In vele buurten hadden de bewoners
„een avondje" georganiseerd, waar men
tot in de kleine uurtjes bijeen bleef.
Zaterdag werd de zaak op den zelfden
voet voortgezet. Het bal-champêtre, ge
organiseerd door Axelschestraat, slaagde
enorm. Het daar optredende dansorkest
van Emiel Eeckhout, wist er danig de
stemming in te houden. Klokke twaalf
maakte een einde aan de pret. Met het
zingen van ons Volkslied en een driewerf
Hoera voor de Vorstin, werden de feeste
lijkheden besloten.
Nu verschillende gewassen het veld
hebben geruimd, is men met het stoppelen
druk in de weer. Ook op de gronden, welke
geïnundeerd zijn geweest. Vooral daar,
waar bij 'onderzoek een vrij hoog zoutcijfer
werd geconstateerd, is het met de struc
tuur nog niet in orde. Inzonderheid meer
op de zwaardere gronden. De bovenlaag
was daar voor den regen keihard. Nu het
geregend heeft, is het verleidelijk den ploeg
daar eens flink in te zetten. Dit is ver
keerd. Het bleek ons in verschillende ge
vallen, dat men te diep en te nat geploegd
had. De grond ligt er nu keihard bij, ter
wijl het bekende witte beslag zich aan de
oppervlake vertoont. Men heeft daar blijk
baar al zeer weinig waarde gehecht aan
onze raadgeving van dit voorjaar: Zoo
droog mogelijk en zoo ondiep mogelijk.
Deze raadgeving geldt ook voor het stop
pelen en de najaarsbewerking. Men meene
niet. dat deze grond weer maar met een
handomdraai "„gezond" is,
Rotterdam (A.-A.). De Marine Voor
lichtingsdienst meldt:
In den vroegen ochtend van Koninginne
dag liep te Rotterdam binnen Hr. Ms. „Van
Kinsbergen". Dit is het eerste contact dat
dit schip van de Kon. Marine weer met het
vaderland heeft, nadat het voor het uit
breken van den oorlog in 1940 naar de
West-Indische wateren was vertrokken.
De „Van Kinsbergen" 2000 ton groot en
oorspronkelijk bedoeld als artillerie-instruc-
tieschip is gedurende den oorlog verbouwd
tot een Volwaardig escortevaartuig en
heeft als zoodanig ook gedurende practisch
de geheele oorlogsperiode dienst gedaan.
Toen Nederland in Mei 1940 in den strijd
werd betrokken bevond de „Van Kinsber
gen" zich in West-Indië, waar zij onmid
dellijk naam maakte door haar bliksemsnel
Door te diepe
en te vroege bewerking hebben verschil-
drie torpedo's slechts een, maar 'één^Nede'r- I lenden zich reeds voor dit jaar benadeeld,
landsche torpedo was al ruimschoots vol- zi-' wachten zich er dus voor dit voor het
doende om een einde te maken aan het on-1 vol£end jaar nog eens weer te doen. Vooral
gewenschte bestaan van deze Duitsche de la£er gelegen deelen „valleien"
onderzeeboot en ze zonk dan ook onmiddel- en kanten zijn er vaak slecht aan toe.
lijk. Het enthousiasme bij ons aan boord Speciaal weer, wanneer er bruine boonen
was natuurlijk groot en de commandant werden gezaaid of aardappelen geplant,
stond dan ook te springen achter zijn peris- beiden gewassen, die zoutgevoelig zijn en
coop en gunde daarna ook andere leden een goede bodemgesteldheid eischen. Het
van de bemanning, die stonden te pojifelen stemt tot voldoening, dat de gronden,
van nieuwsgierigheid, een blik op de zin- welke men overeenkomstig de gegeven
kende U-boot. De moffen, die zich uit de adviezen heeft behandeld, over het alge
gezonken boot hadden weten los te wrin- meen een behoorlijk gewas hebben gedra
gen, zwommen op Ons af en zij waren nog- &en- Deze zijn er een eind „klaar" voor,
al in d'r sas, toen zij ontdekten, dat we vooral weer, als men klaver of lucerne
Hollanders waren. De meesten begonnen heeft kunnen inzaaien. (Jammer alleen
direct Hollandsch te praten of wat daar dat er z0° weinig klaverzaad was en dit
voor door moest gaan, maar vanzelfspre- dan n°g~ veelal te laat ter beschikking
kend gedroegen wij ons allemaal uiterst kwam.)
koeltjes, omdat we niet al die moffen aan Het ligt voor de hand, dat per saldo de
boord konden houden, namen we alleen drie gronden met de lagere zoutcijfers en
officieren en een gewonden matroos op en daarvan nog weer speciaal de minder
de rest gaven we aan een visseherman óver zware het 't verst gestuurd hebben,
met de opdracht, dat hij ze maar naar hun Vanwege Landbouw Herstel is of worde
vriendjes de Japanners moest brengen, gips beschikbaar gesteld. Men houde dit
Tusschen twee haakjes, uit de uitlatingen zoo droog mogelijk en strooie dit bij droog
van de Duitschers maakten we wel op, dat weer regelmatig uit om 'net daarna lichtjes
het niet al te best boterde tusschen deze in te werken.
twee bondgenooten. Op enkele perceelen, welke onbebouwd
De inrichting van onze boot was voor de moesten blijven, zagen we thans de klaver
Duitschers een groote verrassing. Het fleurig tieren.
eerste waar de gevangen genomen comman- In een enkel geval zagen we lucerne als
dant om vroeg toen hij aan boord k\vam, ondervrucht gezaaid, welke door het war-
toeslaan, waarbij zij 66.000 ton vijandelijke
scheepsruimte onschadelijk maakte Slechts I was een banddoek, die hij onmiddellijk om kruid totaal overwoekerd werd.
6000 ton werden daarvan tot zinken ge- zl-'n nek bond als zweetdoek, na een paar Wel een bewijs, dat bij het aankoopen
bracht, de rest werd „opgebracht" en kwam 1 minuten merkte hij echter ---
i. 1 f- Krvnvir) unn nnn AT/uln»1n«
yaai u~'Ji
dat dit aan van klaver- en lucernezaad het nog steeds
ten goede aan de geallieerde oorlogvoering.
In totaal waren het 12 schepen, die de
„Van Kinsbergen" tot slachtoffer maakte,
n.l. 8 Duitsche, 2 Deensche en later nog 2
Fransche koopvaarders. Voor deze presta
tie legde zij slechts 60.000 mijl af, reden
Wharom deze onderneming van het Neder
landsche oorlogsschip in Amerika al spoe
dig bekend stond als de ,,ton-per-mijl"-trip.
De verdere oorlogsperiode bracht het
schip bijna geheel door met convooieeren
en het uitvoeren van patrouilles tegen on-
derzeebooten in de Caraïbische Zee en
onder de Amerikaansche kust. Ruim een
half jaar geleden kwam de „Van Kins
bergen" in Engeland aan en thans is zij in
het vaderland weergekeerd voor een aantal
noodzakelijk geworden reparaties, en om
de bemanning een welverdiend verlof te
kunnen geven. Het schip blijft ongeveer 6
weken in Holland en vertrekt dan ongeveer
half October met een vernieuwde beman
ning naar Indië. Op het oogenblik heeft
de „Van Kinsbergen" een vrij groot aantal
oorlogsvrijwilligers aan boord.
A.N.P.-Aneta verneemt, dat Donderdag
1.1. op een landelijke vergadering van den
Politieken Opsporingsdienst te Den Haag
een commissie, belast met het onderzoek,
onder leiding van kolonel Snijders, een rap-
boord van een Nederlandsche onderzeeboot van belang is, voor warkruid op zijn hoede
een overbodige maatregel is, omdat wij een
inrichting voor luchtverversching aan boord
hebben, waardoor de temperatuur altijd
betrekkelijk koel blijft. De Duitschers ken
den dat niet en aan boord van hun booten
is het dan ook altijd bloedheet. Ook onze
ijskast en ons eigen gebakken brood waren
dingen, die de moffen nog nooit in een
onderzeeboot hadden aanschouwd. Met
deze onvrijwillige gasten aan boord zette
de „Zwaardvisch" de patrouille voort. Na
waf deze onderzeeboot-officier noemde,
„enkele kleinere incidenten" kwam de Ne
derlandsche onderzeeboot in de buurt van
de Straat van Makassar en hier ging het er
weer óuderwetsch op los.
„Daar kregen we plotseling een vijande
lijke vloot van vijf oorlogsschepen in zicht
die zeer langzaam opstoomde. Toen we
dichterbij gekomen waren, konden we vast
stellen dat het eskader bestond uit drie
jagers en twee grootere schepen, die we
eerst hielden voor kruisers, maar die later
mijnenvegers van een bijzonder groot type
bleken te zijn. Na eenig overleg besloten
we, dat we het smaldeel zouden attaquee
ren. We zetten den aanval in op een van
de mijnenleggers en hadden bijzonder veel
geluk. Behalve het schip, waarop we de
aanval hadden gericht, troffen we boven
dien den anderen mijnenlegger. We doken
onmiddellijk en hoorden even daarna de
ontzettende knal, waarmee een der getrof-
te zijn.
Het is zeer wel mogelijk, dat meerdere
landbouwers de dupe van dit zaad zijn ge
worden.
De Rijkslandibouwconsulent voor
Zeeuwsch-Vlaanderen.
VAIN DIJK.
Schoondijke, Augustus 1945. yfa yf
De 65ste jaardag van H. M. de Koningin
is gevierd met een ongekende geestdrift.
Zoo goed als alle straten van de stad warén
fraai versierd en tallooze eerepoorten waren
opgericht. Trachtte Pluvius Vrijdagmorgen
de feestvreugde nog te verstoren door het
zenden van een flinke regenbui, het weer
bleef gunstig, 't Werd zelfs reuzeweer.
Doordat alle wijken van de stad het feest
apart vierden, is het ondoenlijk een vol
ledig verslag ervan te geven en kan slechts
hier en daar een greep worden gedaan.
Te noteeren viel: Fraaie versieringen in
zoo goed als alle straten, waarvan die in
de Oranjewijk wel bijzonder uitblonk; pak
kende teekeningen van een ongenoemd
artist op het pleintje in de Steenkamplaan;
poort aan den ingang van de Javastraat,
waaraan bengelde een pop in moffen-
uniform, met het rijmpje: „O arme schilders
jongen, Wat ben je toch begonnen"; in de
Te Sluiskil zijn de feesten met veel od-
gewektheid gevierd. Aanvankelijk liet het
zich aanzien, dat het weder niet zou mede
werken, doch De Bilt stelede geheel feest
vierend Nederland al vroeg gerust met een
belofte die ook ditmaal volkomen werd ge
houden. Zoo moesten alleen de kinderspelen
in den ochtend van Vrijdag een uurtje wor
den onderbroken om Zaterdag in het
Oranjezonnetje te worden voortgezet.
De R.K. Fanfare liet zich niet door het
weder afschrikken en opende den dag met
een muzikale wandeling.
Vrijdagmiddag trok de optocht „Herrij
zend Nederland" rond met een 20-tal wa
gens, die (Joor de verschillende vereenigim
gen en buurten met smaak waren opge
tuigd en waarbij ook de komische noot niet
ontbrak.
De Burgemeester, Mr. Teilegen, gaf van
zijn belangstelling blijk door vóór het ver
trek de versierde wagens te bezichtigen en
later de optocht te aanschouwen.
Als slot van dezen eersten feest
dag had het Comité het gewaagd voor den
avond een gondeltocht door het kanaal te
organiseeren met verlichte bootjes en
kano's. Hoewel de vloot, voorgegaan door
een sleepboot, daartoe welwillend afge
staan door de Nederlandsche militaire
autoriteiten, niet van groote lengte was,
kan deze tocht als schitterend geslaagd
worden genoemd en kan zij zeer zeker als
een belofte voor de toekomst worden aan
gemerkt, getuige de menschenmenigte die
langs den walkant geschaard stond.
Voor den tweeden dag waren door het
Comité een paar kundige kenners van
volksspelen in den arm genomen en kon
den de enthousiaste deelnemers zich van 3
tot half elf te goed doen aan hardloopen,
ringrijden, touwtrekken, hindernisloopen en
stoelendans.
Een succes van dezen dag was de in de
pauze gehouden gecostumeerde voetbal
wedstrijd, waarbij de deelnemers, allen ge
kleed in frissche origineele costuums het
de jury onmogelijk' maakten om afzonder
lijk punten toe te kennen, zoodat beide elf
tallen gelijk gewaardeerd werden en het
verliezend elftal een aparte belooning ont
ving.
Aan den versieringswedstrijd werd door
de buurten en particulieren met veel
animo deelgenomen. Overdag maakten
verschillende straten, winkels en huizen
een fleurigen indruk, terwijl 's avonds velen
nog kans hadden gezien van hun karig
rantsoen electriciteit een gedeelte te spa
ren om smaakvolle verlichtingen aan te
brengen.
Behalve de door het Comité georgani
seerde feestelijkheden hadden ook enkele
buurten nog- feestjes gearrangeerd, waar
het zeer opgewekt toeging. Al met al kan
worden gezegd, dat de viering van dezen
eersten verjaardag van H. M. de Koningin
in bevrijd Nederland een volkomen succes
is geweest en Sluiskil met een dankbaar
hart wederom een fraaie bladzijde van het
feestboek kan omslaan.
Reeds vroeg in den morgen werd dezen
nationalen feestdag geopend door de Pad
vinders, die met tamboers voorop een wan
deling door de stad maakten, waarna door
het Christelijk \muziekgezelschap Hosanna
