DE VRIJE ZEEUW
mus 'P 31 JULI 1945
No. 72
HET AMBACHTSONDERWIJS.
DE NEDERLANDSCHE
VOLKSBEWEGING.
DE NIEUWE ENGELSCHE REGEERING.
JAPAN WIJST CAPITULATIE VAN DE HAND.
H.A.R.K.
MUZIEKSCHOOL
VOOR TERNEUZEN EN OMSTREKEN.
ERNST VOORHOEVE GEARRESTEERD.
NED. ROODE KRUIS.
SOLISTEN-CONCOURS TE HULST.
P. T. T.
WEDEROPBOUW
FRöBELSCHOOLTJE VAN HOEVE TE AXE L
Ie jaargang
Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: JuUanastraat 87, Terneuzen
Dit Blad wordt op last van het Militair Gezag gedrukt by de N.V. Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Administratie-adres: Noordstraat 57, Terneuzen.
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Terneuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling ƒ6,60 per Jaar.
ADVERTENTIËN: Per mm 10 cent, minimum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 15 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent
maximum 8 regels. Dientsaanbiedingen en dienstaanvragen 15 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is.
Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave.
Onze Minister-President, Prof. Sctier-
mertiorn. verklaarde in zijn radioredevoe
ring, gehouden bij het optreden der nieuwe
regeering: „Wij zijn arm, straatarm, het
eenigste wat wij bezitten, is onze arbeid".
Indien de arbeid het eenigste nationaal
bezit is van ons volk, dan is het tevens
onzen 'plicht dit bezit te ontwikkelen en te
perfectionneeren, niet alleen ten bate van
den enkeling, doch ten batte van de ge
meenschap.
Een belangrijk deel van den arbeid wordt
ongetwijfeld geleverd door de vakmen-
schen in de diverse bedrijven. Hoe beter
deze vakmenschen zijn onderlegd, hoe
hooger het peil is van hun bekwaamheid,
hoe ibeter de producten zullen zijn, die door
hen worden voortgebracht.
Een zeer belangrijke rol speelt dus in
den tegenwoordigen tijd de opleiding van
goed onderlegde vakmenschen, aangezien
niet iedere arbeid, hoewel op zichzelf nog
zoo noodig en nuttig, gelijkwaardig is, en
ook niet gelijkwaardig zal worden ge
waardeerd. Een goed geschoolde werk
man zal voor het bedrijf, waarin hij werk
zaam is, méér worden gewaardeerd en
hooger worden beloond dan de onge
schoolde, terwijl laatstgenoemde vlugger
zal worden vervangen en minder zekerheid
van bestaan zal vinden.
De Overheid heeft steeds het belang
ingezien, goed onderlegde vakmenschen
te kweeken, en heeft voor dit nationale
belang groote bedragen .besteed. De in
richtingen die met steun van de Overheid
in het leven zijn geroepen om de vakont
wikkeling ter handte nemen, zijn de
nijverheids- of ambachtsscholen. Deze'
sluiten onmiddellijk aan op de Lagere
Scholen, doch de gevallen zijn niet zeld
zaam, dat leerlingen met U.L.O.-opleiding
de beginselen van het vak leeren op de
ambachtsschool.
Op de ambachtsschool wordt, naast het
onderwijs in de verschillende praktische
vakken, les gegeven in technisch teekenen
en algemeen vormend onderwijs, als Ned.
taal. Rekenen, Wiskunde, Natuur- en
Werktuigkunde en Lichamelijke Oefening.
Het eindgetuigschrift van een ambachts
school geeft dus aan den patroon de zeker
heid, dat de jonge werknemer, naast de
handgrepen van het vak, ook in staat is
een teekening te lezen en de meest voor
komende berekeningen uit te voeren.
Na 2 jaar opleiding is natuurlijk niet te
verwachten, dat men met een .geschoold
vakman heeft te doen; de school geeft
slechts „voorbereidend vakonderwijs", doch
de fundeering is gelegd en op dit funda
ment kan met succes worden voortge
bouwd.
Dit voortbouwen kan tot verschillende
hoogten en op verschillende manieren ge
schieden.
De mogelijkheid .bestaat n.l. dat de leer
ling, na het doorloopen van de ambachts
school, met medewerking en onder toezicht
van het schoolbestuur, wordt .geplaatst bij
een patroon, die de verdere praktische
ontwikkeling heeft te verzorgen, volgens
een daarvoor opgesteld leerprogramma. De
patroon ontvangt voor deze opleiding een
bepaalde toelage.
Het theoretische gedeelte van de voort
gezette opleiding, met aanvullend prak
tisch onderricht, wordt gegeven aan de
avondteekenschool met werkplaatspraktijk,
die de leerling verplicht is te bezoeken.
Dit avondonderwijs wordt gegeven ge
durende de wintermaanden van I October
tot 1 April, per week 10 lesuren. Dit prak
tisch onderwijs wordt zoo gegeven, dat de
moeilijkheden, die de leerling in de prak
tijk ondervindt, nog eens extra onder
oogen worden gezien, zoodat het geheel
is ingesteld op het speciale vak van den
leerling. Voor een leerling, die reeds een
eindgetuigschrift van een ambachtsschool
heeft behaald, duurt deze voortgezette op
leiding 2 jaren, waarna een examen wordt
afgenomen en bij gunstig gevolg een
diploma van dit z.g. „leerlingstelsel" wordt
verstrekt.
Hierna 'laat de school dezen jongen man
nog niet los, doch heeft aan de avond
school nog „vervolgcursussen" verbonden,
waar hij. zich verder theoretisch en prak
tisch kan bekwamen.
Indien met goed gevolg een cursusjaar
is doorloopen. wordt hiervoor een verkla
ring uitgereikt.
Ook is het mogelijk in bizondëre geval
len alleen een cursus te volgen in praktijk
onderwijs, dit als er voldoende zekerheid
bestaat dat de theorie reeds vroeger in
voldoende mate is bijgewerkt.
Zoo groeit van lieverlede èn in de prak
tijk èn op school de jongen uit tot een
werkelijk bekwaam vakman, die ongetwij
feld in den opbouw van ons land zijn taak
op waardige wijze kan vervullen.
Dit is één van de mogelijkheden, waarbij
'dus de opleiding tot „werknemer" is tot
stand gebracht.
Wil een vakman zich vestigen als pa
troon, dan is het noodzakelijk dat naast het
middenstandsdiploma Algemeene Handels
kennis het diploma Vakbekwaamheid wordt
behaald
De Vestigingswet dateert reeds van vóór
de thans afgetoopen oorlog, zóodat deze
ongetwijfeld zal blijven gehandhaafd, even
als de organisatie van het bedrijfsleven,
hoewel dit voornamelijk in de oorlogsjaren
is ontstaan.
De ambachtsscholen onderhouden met de
verschillende vakgroepen een levendig con
tact en aan de avondscholen worden cur
sussen gehouden ter opleiding voor de
examens Vestigingswet. Hierbij worden
de leerplannen gevolgd die door de Vak
groepen zijn vastgesteld en waartoe bij
voorkeur leerlingen worden toegelaten die
reeds in het bezit zijn van een getuigschrift
eener ambachtsschool.
Verder worden de examens Vakbe
kwaamheid. in den regel afgenomen in de
gebouwen der ambachtsscholen, met mede
werking van het personeel.
De opleiding voor de Êxamens Vak
bekwaamheid is gedurende de oorlogsjaren
door velerlei oorzaken niet tot haar «recht
kunnen komen. Nu de omstandigheden
zich hebben gewijizigd en het zich laat
aanzien, dat de Vakgroepen zullen blijven
gehandhaafd, is voor diegenen, die zich
in de toekomst wenschen te vestigen als
patroon, de tijd aangebroken zich onver
wijld op deze studie toe te leggen.
De eischen zijn niet gering, zoodat
ernstige studie geboden is, wil men niet
uitgeschakeld worden bij de verovering
van een zelfstandig bestaan. Behalve
het vorenstaande biedt, de fundeering,
gelegd op de ambaclitsschool, nog vele
mogelijkheden, waarbij aanleg en ambitie
natuurlijk de overheerschende rol spelen.
Vele leerlingen van de Zeevaartscholen,
Machinistenscholen, Middelb. Techn. Scho
len en vele leden van het technisch per
soneel van P. T. T., Luchtvaart en Marine
bouwden voort op vorengenoemd funda
ment.
Verder was de ambachtsschool het
beginpunt voor vele technische opzichters
en beambten in de verschillende takken
van nijverheid en voor vele leerkrachten
bij het Nijverheidsonderwijs.
Het is duidelijk, dat het ambachtsonder-
wijs een zeer belangrijke taak heeft te
vervullen in den toekomstigen opbouw,
zoodat aan de ouders den raad wordt ge
geven eens ernstig te overwegen of hun
zoon via dit onderwijs niet die plaats zal
veroveren waar hij èn de gemeenschap èn
zichzelf het best kan dienen.
De mogelijkheid bestaat thans zich als
leerling te laten inschrijven op de am
bachtsschool te Terneuzen, terwijl aan de
school, Axelschestraat 20, alle mogelijke
inlichtingen gaarne zullen worden ver
strekt.
Spoedig bestaat ook de gelegenheid zich
te laten inschrijven voor de avondteeken
school met werkplaatspraktijik, voortge
zette cursussen en cursussen ter opleiding
voor de examens Vestigingswet voor de
verschillende bedrijven.
Indien wij slechts alléén „arbeid" bezit
ten al» nationaal bezit, dan is het thans
de gelegenheid het gedeelte arbeid te ver
richten door de a.s. vakmenschen en de
a.s. technici zoo goed mogelijk te ontwik
kelen.
E. HARMSMA.
Directeur Nijverheidsscholen.
Het is nu al weer twee maanden geleden,
dat „Je Maintiendrai" met haar „Bevrij
dingsnummer" uit de illegaliteit in de lega
liteit trad. Dit nummer bevatte den op
roep van de Nederlandsche Volksbeweging,
die korten tijd daarna op 24 Mei j.l. in
Krasnapolsky in Amsterdam officieel werd
opgericht. Ondanks de groote 'vervoers-
en contactmoeiltkheden is er sindsdien
veel bereikt. In bijna alle steden en dorpen
in Nederland zijn op plaatselijk initiatief
j comité's samengesteld, die zoo goed en zoo
kwaad als liet ging, contact gezocht heb
ben met het hoofdbestuur in Amsterdam,
dat de noodige richtlijnen op politiek en
organisatorisch gebied heeft gegeven. De
in deze afdeelingen geformeerde besturen
dragen allen slechts een voorloopig karak
ter, aangezien de definitieve besturen t.z.t.
door de ledenvergaderingen zullen worden
aargewezen.
Het weekblad „Je Maintiendrai"', dat
thans nog voor de verschillende deelen van
het land in een viertal afzonderlijke edities
verschijnt, is practisch in iedere gemeente
verkrijgbaar. Zoo spoedig mogelijk zal
worden overgegaan tot het uitgeven van
een centrale editie, waarvoor reeds thans
de abonnementen kunnen worden opge
geven.
In verschillende deelen Van het land,
zooals Amsterdam, Den Haag en Rotter
dam, Friesland, Twente etc. vonden reeds
groote vergaderingen van de Nederland
sche Volksbeweging plaats. Het ligt in de
bedoeling deze bijeenkomsten, waar lei
dende personen uit de N. V. B. het woord
voeren, nog in vele andere steden en dor
pen te doen plaats vinden.
Het program der N. V. B. is ter perse
en al verhindert de papierschaarschte
om de oplage zoo groot te maken
dat aan alle aanvragen zal kunnen wor
den voldaan. Menig Nederlander zal zich
binnenkort behoorlijk kunnen oriënteeren
over de concrete voorstellen die de N. V. B.
te doen heeft. Een tweetal brochures, n.l.
de „Oproep met toelichting der N. V. R."
en „Nu of nooit" zijn reeds verschenen,
een derde brochure wordt binnenkort ver
krijgbaar gesteld.
Tenslotte is er nog het ,,J. M. Fonds"
dat is ingesteld ter ondersteuning van de
nagelaten betrekkingen van hen, die hun
leven hebben gegeven in dienst van „Je
Maintiendrai" en de daarbij behoorende
groepen. Het fonds zal mettertijd onder
een eigen beheerder worden opgenomen in
de „Stichting 19401945". Met dankbaar
heid kan worden geconstateerd, dat de
regelmatig gestorte bedragen die varieeren
van enkele dubbeltjes tot honderden gul
dens, het bewijs ervan leveren dat Neder
land zijn gevallen strijders niet vergeten
zal.
Londen (Reuter). Vrijdagavond zijn de
voornaamste posten bekend gemaakt van
de door Attlee gevormde Labourregeering.
Minister-President wordt Clement Attlee;
Minister van Buitenlandsche Zaken
wordt Bevin;
Minister van Financiën wordt Hugh Dal
ton en
Minister van Handel wordt Sir Stafford
Cripps;
Lord President of the council wordt
Herbert Morrison;
Lord chancellor wordt Sir William Jo-
witt en
Lord privy seal wordt Arthur Greenwood.
Evenals Churchill is Attlee tevens first
Lord of the treasury en Minister van
Defensie. Herbert Morrison zal tevens zijn
de „Leader" van het Lagerhuis.
New-York (Reuter). Volgens het Japan-
sche nieuwsagentschap zal Nippon de pro
clamatie van de Geallieerden aangaande
onvoorwaardelijke capitulatie negeeren.
„Japan zal den oorlog tot het bittere einde
voortzetten. Het kabinet is om twee uur
('s middags) bijeengekomen Tokiotijd
ten huize van den eersten Minister ten
einde het rapport aan te hooren van den
Minister van Buitenlandsche Zaken 'aan
gaande de proclamatie en punten, die daar
mede samenhangen". De bijeenkomst nam
drie uur in beslag.
Eenige vooraanstaande Amerikanen heb
ben ons land bezocht, speciaal om een
inzicht te krijgen van het werk, dat door
de Nationale Hulpactie Roode Kruis wordt
verricht.
De bezoekers waren vol lof over de uit
stekende organisatie van de H. A. R. K.
en over de nauwkeurige administratie,
welke van de ontvangen goederen was bij
gehouden.
Bij de in Juli gehouden overgangs
examens der Muziekschool slaagden de
volgende leerlingen:
Piano: 1ste leerjaar: Annie Boerbooms;
Adrie van Gremlbergen; Eduard de Kam;
Frieda van der Poel; Corry Smolenaars;
Rietje Scheele te Vogelwaarde; Hans
Spaas; Stef Stokvis; Rita van Vuuren.
2e leerjaar: Mia de Bruijn; Ida van der
Griendt; Mieke Hamel; To Harte; Jan
Jongepier; Hans van Vuuren.
3e leerjaar: Clara van Hoeve te Zaam
slag; Rachel Mazure; Addy van Overbeeke;
Fini Schalken; Tieneke Standaert; Dora
Verbrugge.
4e leerjaar: Jopie 't Gilde; Kees Jonge
pier; Mimi Jurrij; Eva Koster en Catlien
Koster, beiden te Zaamslag; Ria van
Mossevelde; Eva Scheele te Vogelwaarde;
Ria Scheele; José de Pauw; Menno Vink,
5e leerjaar: Fietje Galle.
Harmonium: 1ste leerjaar: Gerry van
Eek; Rietje van Eek; Adriana de Feijter.
4e leerjaar: Jac. Moens te Hoek.
Theorie en notenlezen: 1ste leerjaar:
Annie Boerbooms; Betsy de Bruijne; Hans
Drok; Adriana de Feijter; Hetty de Jonge;
Eduard de Kam; Mieke Moers; Liselotje
Moers; Willy Moers; Ria Kavelaars; Oene
Ribbens; Teuneke Ribbens; Rietje Scheele
te Vogelwaarde; Louise de Smidt; Corry
Smolenaars; Zus v. d. Sneppen; Marijke
Spaas; Stef Stokvis; Rietje Vink; Paul
Vink; Rita van Vuuren.
2e leerjaar: Jan Drok; Gerry van Eek;
Rietje van Eek; Clara van Hoeve en Elisa
beth van Hoeve beiden te Zaamslag; Jan
Jongepier; Frieda van der Poel; Jan van
de Ree; Paul van der Sneppen; Tanneke
Tollenaar; Poldi Wisse.
3e leerjaar: Ivonne van Aerde; Mia de
Bruijn; Jopie 't Gilde; Adrie van Grember
gen; Mieke Hamel; To Harte; Wim Ver
sprille; Hans van Vuuren.
4e leerjaar: Anneke Abrahamse; Fietje
Galle; Ida van der Griendt; Bets de Kra
ker; Jac. Moens te Hoek; José de Pauw;
Tineke Standaert.
5e leerjaar: (einddiploma)Kees Jonge
pier; Mimi Jurrij (met lof); Catlien Koster
en Eva Koster, beiden te Zaamslag; Rachel
Mazure; Ria van Mossevelde (met lof);
Addy van Overbeeké" (met lof); Eva
Scheele te Vogelwaarde; Ria Scheele; Jo
van der Sneppen.
De candidaten, waarbij geen plaatsnaam
vermeld staat, wonen te Terneuzen.
Groningen. Ernst Voorhoeve, gewezen
propagandaleider der N. S. B„ is in het
plaatsje Nieniburg in Duitschland gear
resteerd en naar ons land overgebracht.
Hij is voorloopig in Nieuweschans in ver
zekerde bewaring gesteld. (A.-A.)
Be collectebus van het Nederlandsche
Roode Kruis, op de loodsboot van Terneu
zen naar Vlissingen heeft 57,33 opge
leverd.
In 1942 werd door de muziekvereeniging
„Vlijt en Volharding" te Hulst een solisten
concours uitgeschreven, hetwelk door bij
zondere omstandigheden geen doorgang
kon vinden.
"Men deelt ons mede, dat dit concours
thans dit jaar zal worden gehouden.
Ingaande 1 Augustus zijn toegelaten
naar plaatsen ten noorden van de groote
rivieren drukwerken en couranten t/(m 200
gram.
Ingaande 1 Augustus wordt het lucht-
postvenkeer geopend met Amerika en
Australië. Verzending 2X per week per
luchtpost van uit Engeland.
De Directeur BENJAMINSE.
Een aantal belangstellenden heeft voor
dit noodzakelijk werk een voorloopige
regelingscommissie gekozen. Binnenkort
wordt een algemeene vergadering iiitge-
schreven, in welke een schoolvereeniging
zal worden opgericht en een schoolbestuur