DE VRIJE ZEEUW sI I le Jaargang ZATERDAG 2 JUNI 1945 No. 55 H.K.H. Prinses Juliana bezoekt Zeeuwsch-Vlaanderen. OPROEP van de Nederlandse Volksbeweging (N. V. B.) n. OPEN BRIEF. ZUID HELPT NOORD,maar... dreigt Zuid-West vergeten te worden? No. 67 i dé" iSèc-': loodswezen, de Mg-ijner 'vuite- 4 f Redactie: S. W. Henry en P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: Julianastraat 37, Temeuzen Dit Blad wordt op last van het Militair Gezag gedrukt bij de N.V. Firma P. J. van de Sande, Temeuzen Administratie-adres: Noordstraat 57, Temeuzen. ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen ƒ1,50 per 3 maanden, buiten Terneuzen ƒ1,74 per 3 maanden. Bij vooruitbetaling ƒ6,60 per jaar. ADVERTENTIËNPer mm 10 cent, minimum per advertentie ƒ1,50. Rubriek kleine advertentiën 15 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent; maximum 8 regels. Dientsaanbiedingen en dienstaanvragen 15 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau van dit blad 10 cent meer. Handelsadvertentiën bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van advertentiën uiterlijk 9 uur v.m. op den dag der uitgave. Na 5 jaren gedwongen afwezigheid deed H. K. H. Prinses Juliana op Dinsdag 29 en Woensdag 30 Mei Haar intocht in de fees telijk met vlaggen versierde stadjes van Zeeuwsch-Vlaanderen, luide toegejuicht door een ontroerde en juichende men- schenmenigte. Deze intocht is een triomftocht gewor den. Overal dezelfde spontane hulde, overal dezelfde hartelijke toejuichingen, overal dezelfde enthousiaste betuigingen van trouw aan Haar en aan het Oranje huis. Dinsdagmorgen te 10 uur arriveerde onder gestaag vallenden regen H. K. H. met Haar Gevolg te Kapellebrug waar Zij werd ontvangen door den Militair Commis saris voor Zeeuwsch-Vlaanderen Majoor Koch en Kapitein P. de Bruijne, benevens I door de burgemeesters van St. Jansteen en Clinge. Te St. Jansteen vond een inspectie plaats I van de eerewacht gevormd door militairen van 14 R. I. Hierna werd de intocht voort gezet via Heikant, Koewacht, 't Zandt, Bontekoe en Axel naar het Groot Casino te Sluiskil, waar om 12 uur de lunch werd gebruikt, waarbij behalve Majoor Koch ook aanwezig was de Militair Commissaris voor Zeeland, Overste Slot. Des middags werd gereden naar het I Westelijk Deel van Zeeuwsch-Vlaanderen waar Prinses Juliana de afschuwelijke ver woestingen aanschouwde welker trieste aanblik nog verhoogd werd door den aan houdenden regen. De belangstelling van de zoo zwaar ge troffen bevolking was er echter niet minder om. Een ieder wenschte de Prinses te zien; ieder wenschte Haar zijn aanhanke lijkheid te betuigen, j Via Schoondijke en Breskens werd naar I Groede gereden, waar in de Nederlandsch I Hervormde Kerk de oud-illegale werkers uit West Zeeuwsch-Vlaanderen zich met eenige genoodigden hadden verzameld. De Voorzitter der G.O.I.W., luitenant Bouwense, sprak H. K. H. namens alle oud-illegalen, als volgt toe: „Mij valt het zeer groote voorrecht te beurt, om op dit voor ons zoo kostbaar oogenblik, eenige woorden tot Uwe Hoog heid te mogen spreken. Als oud-illegaal in West Zeeuwsch-Vlaanderen, roep ik U een hartelijk welkom toe in ons district. I Jaren van leed en droefenis zijn over ons I heengegaan, jaren evenwel waarin wij, I door onzichtbare banden verbonden, aan het Huis van Oranje, staande bleven door de wetenschap dat Uw Koninklijke Moeder en U medeleefden in het groote leed dat I over ons dierbaar Vaderland kwam. Wij danken U voor de inspireerende wijze waarop Uw geheele familie ons voorging. Na een lange scheiding van iemand die ons lief is, is het het moment van weerzien dat beslissend is voor de verdere verhou- ding. Bij den terugkeer van Hare Majesteit de Koningin in ons midden, hebben wij in dit weerzien het eerste werkelijk gelukkige oogenblik beleefd sinds onze bevrijding. Ik kan geen woorden vinden om Uwe Hoogheid te zeggen, hoezeer het weerzien van Uwe Koninklijke Hoogheid ons ont roert en verheugt. Wij zouden U graag uren in ons midden houden, maar wij mo gen niet zelfzuchtig zijn. Wjj zijn hier slechts met een klein ge deelte van de bevolking bijeen en duizen den wachten nog op het groote oogenblik U weer te mogen zien. Moge ik eindigen met een betuiging van trouw en aanhankelijkheid van de geheele Oud-Illegaliteit van West Zeeuwsch-Vlaan deren aan het Huis van Oranje". Hare Koninklijke Hoogheid verzocht luitenant Bouwense Haar hartelijken dank over te brengen aan de Oud-Illegale Wer kers voor datgene wat zij hadden gedaan. Hare Hoogheid was buitengewoon onder den indruk van het feit, dat Zij hier in dit gebouw zoo vele illegale werkers eendrach tig bijeen vond. Te Oostburg werd ten huize van den burgemeester de thee gebruikt, terwijl verder een bezoek werd gebracht aan het St. Anthoniuszie'kenhuiswaarna gereden werd naar Sluis waar H. K. H. op de tre den van het verwoeste stadhuis werd ont vangen door den burgemeester en waar Zij door de bevolking, die overal op de puin- hoopen stond opgesteld, hartelijk werd toe gejuicht. Over IJzendjjke werd thans teruggereden naar Sluiskil, waar te 8 uur op het Casino het diner werd gebruikt, waarbij o.m. ook eenige oud-illegalen aanwezig waren. Na afloop van het diner begaf de Prinses met het Gezelschap Zich naar de zaal van het Groot Casino, waar een muziekkorps was opgesteld. Schout bij Nacht Doorman verwelkomde hier de gerepatrieerde leden van de Kon. Marine, die enkele dagen geleden uit Duit- sche krijgsgevangenschap waren terug gekeerd. Hierna onderhield Prinses Juliana zich met eenige mariniers, waarop Zij met het Gewestelijk H.A.R.K.-comité tot onge veer half twaalf uur een zeer geanimeerde bespreking had. H. K. H. bleek zeer goed op de hoogte te zijn van de werkzaamheden van het H.A.R.K.-comité en van hetgeen reeds door dit comité in het belang van het nood lijdend deel van Nederland was verricht. Prinses Juliana beloofde Haar volledige medewerking en steun voor den zegen rijken arbeid van de H.A.R.K. Den tweeden dag gold het bezoek uit sluitend Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen. Het goede weer verhoogde thans nog de feeste lijkheid van het Hooge bezoek. Ook nu weer hetzelfde enthousiasme en dezelfde uitingen van vreugde over het weerzien van de Prinses na zulk een lange afwezigheid. In Temeuzen werd een compagnie van 14 R. I., benevens een detachement van de Koninklijke Marine geïnspecteerd. De. hou ding van onze mannen was onberispelijk. Ook de padvinders onder de uitstekende leiding van mevr. Stuffken en de plaatse lijke afdeeling van het Ned. Roode Kruis werden door de Prinses geïnspecteerd. Ook werd een bezoek gebracht aan het ziekenhuis. De Prinses toonde zich zeer verheugd over de goede vooruitgang van de ondergrondsche werkster Francien de Zeeuw. Aan een der patiënten deelde zij op een desbetreffende vraag mede, dat de drie Prinsesjes het uitstekend maken. Te Zaamslag stonden 2 compagnieën van 14 R. I. opgesteld, terwijl hier, zooals ook in enkele andere plaatsen is geschied, het plaatselijk bestuur van het Ned. Roode Kruis benevens het plaatselijk H.A.R.K.- comité aan de Prinses werden voorgesteld. Na het vertrek uit Zaamslag reed H. K. H. naar het Spui waar Zij de hofstede bezocht van de familie Van de Wege— de Kraker. De Prinses bezocht aldaar ook de land- bouwschuur waar o.m. Kapitein Toussaint een jaar verborgen heeft gezeten. Voor de schuilplaats der onderduikers toonde Zij groote belangstelling. Over Schapenbout werd hierna terug gereden naar Sluiskil waar H. K. H. de lunch gebruikte bij den Schout bij Nacht. Hierna werd nog een bezoek gebracht aan het Klein Casino waar zich de gerepatrieerde krijgsgevan genen behoorende tot de Koninklijke Marine bevonden. In een door een vijftigtal vooraanstaande Nederlanders ondertekende publicatie, is de volgende oproep tot het Nederlandse Volk gericht: I. DE NEDERLANDSE VOLKSBEWEGING GAAT UIT VAN DE OVERTUIGING dat de tweede wereldoorlog voor alle volkeren de afsluiting betekent van een oud tijdperk der wereldgeschiedenis, tevens het begin van een nieuwe periode: econo misch, sociaal, politiek en geestelijk is de wereld grondig veranderd en stelt zij aan enkeling en gemeenschap nieuwe eisen; dat ons Nederlandse volk, zowel voor de arbeid aan eigen nationale gemeenschap als voor het behouden van een waardige plaats in de rij dei volkeren, bovenal nodig eeft een geestelijke vernieuwing, gevoed uit de levende bronnen van Christendom en Humanisme, die steeds onze volkskracht hebben gestempeld; dat fundamenteel in deze vernieuwings- wil behoort te zijn de eerbied en verant woordelijkheid voor de mens, die slechts in dienst aan een hechte, rechtvaardige en bezielde gemeenschap tot ontplooiing komt (personalistisch socialisme); dat alle gebieden van het menselijk leven gebonden zijn aan volstrekte normen als barmhartigheid, gerechtigheid, waarheid en naastenliefde, die naar het Evangelie in Gods wil gegrond zijn, maar ook in andere dan Christelijke overtuiging worden ge grond waaruit volgt een onvoorwaarde lijke verwerping van volk, staat, ras en klasse en hoogste goed in de samenleving, evenals van alle geestelijke dwang als middel tot gemeenschapsvorming. tot DE NEDERLANDSE VOLKSBEWEGING ROEPT' gemeenschappelijke arbeid aan de noodzakelijke radicale vernieuwing van ons volksleven economisch, sociaal, politiek, geestelijk ALLE NEDERLANDERS die al of niet georganiseerd in poli tieke partijen in personalistische geest, gericht op de verwerkelijking van een ver nieuwd socialisme, ons volk sterk willen maken voor de geweldig zware taak van dit historisch tijdvak; welke arbeid zich richt op 3 ontplooiing van de menselijke persoon lijkheid; vernieuwing en beveiliging van het ge zinsleven; verheffing van de arbeid in een geordend sociaal-economisch bestel; versterking van de nationale gemeen schap; THANS OP: vernieuwing van de staatsgedachte, her vorming van de democratie in een perso nalistische geest; volkszeggenschap in de organisaties van bedrijfs- en cultureel leven; opbouw van een nieuwe gemeenschap met de overzeese gebieden; actieve bui tenlandse politiek, mede als bijdrage tot de vestiging van een internationale rechts orde. Zij roept vervolgens ons volk op tot: bereidheid in het brengen van offers; bereidheid in 't dragen van verantwoor delijkheid; trouw aan Oranje, symbool der nationale eenheid, hoofd der constitutionele monar chie en belichaming van de wil tot zelf standigheid van het gehele Nederlandse Gemenebest. IH. DE NEDERLANDSE VOLKSBEWEGING IS IN HET BIJZONDER VAN OORDEEL: dat de herwonnen vrijheid, waarvoor tal lozen in de ongelijke strijd tegen den tyrannieken overweldiger hun leven lieten, ons de dure plicht oplegt om te tonen, dat wiji haar en het offer, van wie streden, leden en vielen, waard zijn; dat de grootst mogelijke eendracht der verschillende godsdienstige en politieke richtingen thans geboden is om de schrij nende nood te lenigen, de verwoestingen te herstellen, alle corruptie te bannen, het arbeidsproces weer op gang te brengen, en vooral het Overheidsgezag op nieuw ver trouwen te grondvesten; dat gerechtigheid moet worden betracht, niet alleen bij het bestraffen van verraders en collaborateurs, maar bovenal bij het leggen van de grondslagen voor nieuwe economische en sociale verhoudingen; dat het politieke partijleven in ons volk zich langs andere scheidslijnen dan voor 1940 zal moeten beUegen; dat met name de Christelijke antithese en de klassen strijd voor de oplossing der maatschappe lijke vraagstukken van heden geen vrucht bare beginselen meer zijn, dat een periode van vrije discussie dringend noodzakelijk is, opdat de geestelijke vernieuwing zich ook op politiek gebied zal kunnen openbaren. (Overgenomen uit „Je Maintiendrai".) Thans volgde het laatste gedeelte van het bezoek van Prinses Juliana aan Zeeuwsch- Vlaanderen en werd via Axel-Sassing naar Axel gereden. Te Axel waren alle oud-illegale werkers uit Oost Zeeuwsch-Vlaanderen, in totaal ongeveer 150 man, op het gemeentehuis samengekomen. De Prinses werd hier toe gesproken door den heer Den Boggende. Geruimen tijd onderhield de Prinses zich met enkele personen, die eerst kortgeleden uit oen Duitsch concentratiekamp waren teruggekeerd. Het bezoek gold thans Hulst, waar de Prinses ontvangen werd op het stadhuis en waar vervolgens formaties behoorende tot het 14 R. I. werden geïnspecteerd. Te ongeveer 5 uur deed Majoor Koch H. K. H. te Kapellebrug uitgeleide, nadat Haar twee groote bouquetten Margrieten, geplukt door het damespersoneel van het Casino, waren aangeboden. Uit alle gemeenten welke in de beide af- geloopen dagen door H. K. H. werden be zocht, bereiken ons berichten over de on gedwongen, hartelijke en eenvoudige wijze waarop de Prinses zich met de menschen onderhield. Voor Zeeuwsch-Vlaanderen zullen deze beide dagen van het Koninklijk bezoek on vergetelijk blijven. En in onze herinnering blijft het beeld van een jonge, vriendelijke vrouw, onze Prinses, Moeder van onze drie Oranje kinderen, welke laatste we, naar we thans mogen verwachten, binnen korten tijd eveneens zullen mogen begroeten, minstens even hartelijk en minstens even spontaan als we het nu hun Moeder en korten tijd geleden hun Grootmoeder hebben gedaan. Eindhoven, 18 Mei 1945. Aan den Raad van Ministers, Excellenties, Ondergeteekenden, allen behoorende tot een groep van wetenschappelijke werkers in de industrie, ernstig verontrust naar aanleiding van artikel 5 van de verorde ning No. 92 d.d. 19 April 1945 van den chef van den Staf Militair Gezag inzake de registratie van'arbeidskrachten, wen den zich tot Uw college met het verzoek wel te willen bevorderen, dat dit artikel in zijn huidigen vorm wordt geschrapt. Ondergeteekenden achten namelijk de in artikel 5 vervatte bepaling, dat ,,de ambtenaren, belast met de uitreiking van de distributiebescheiden, gehouden zijn aan hen, die opgeroepen zijn om zich te doen registreeren, na afloop van den termijn in de oproeping vermeld, geen distributie bescheiden te verstrekken, tenzij tegelijk met de distributiestamkaart tevens het in artikel 4 bedoelde registratiebewijs wordt overgelegd", immoreel en slechts passend in een systeem, waartegen vijf jaar ge streden en waaronder vijf jaar geleden is. Immoreel, omdat in het geval van niet aanmelden wordt gedreigd met een maat regel, die in haar uiterste consequentie den hongerdood beteekent. Maatregelen als in artikel 5 getuigen niet van vertrouwen in de welgezindheid der Nederlandsche bevolking en zullen omgekeerd er niet toe bijdragen om over heid en bevolking tot elkaar te brengen. Tegen een ander gebruik der distributie bescheiden, uitsluitend ter controle der in uitzicht gestelde registratie behoeft na tuurlijk geen bezwaar te worden gemaakt. Afschriften van dezen brief zijn toege stuurd aan Hare Majesteit de Koningin en aan den chef van den Staf Militair Gezag. Het ligt in onze bedoeling over eenige dagen ook afschriften ter beschik king van de pers te stellen. Met gevoelens van bijzondere hoog achting voor Uwe Excellenties van Uwe Excellenties de dw. (volgen de namen der 72 onderteekenaars) Toen na de bevrijding van West- Zeeuwsch-Vlaanderen ook hier evenals over al elders in het Zuiden de klok werd geluid om een actie op touw te zetten voor hulp aan het Noorden, omdat bleek dat onder de harde vuist van den onderdrukker de nood daar tot een zeer bedenkelijke hoogte steeg, is allerwege, dus ook in die gebieden welke, volgens ooggetuigen, een betreu renswaardige overeenkomst toonen met Caen in Frankrijk, spontaan hulp toege zegd en geboden. Zelfs zij, die door den oorlog huis, inboedel, voorraadjes, kleeren, kortom zoo goed als alles verloren hadden en niets hadden overgehouden dan de kleeren die zij droegen, keken hun kasten in de thans door hen bewoonde „wonin gen" (welke veelal verre van wind- en regenvrij zijn) na, om te zien of zij iets te missen hadden voor hun landgenooten boven de rivieren, die wellicht lichamelijk er slechter aan toe waren dan zij. Ook geldelijke offers werden gebracht om straks den nood van familieleden, kennis- u-neuzen 12 cent; bureau n ,zialf o ichip bGlei •neuzen, andsch- en van Bëlgi- .•oor de bij- Nederland- ifenant ter iiltde heer 3d waren. :e de Direc- wooyd tot oovejen £e- itnöódiging Idigirtg van dig gedrag •ip hetwelk liet aan de igaan. Het d op voor- larine, aan Tj. Span- Verdienste. Joodsdienst men, waar- behield hij en nam hij mtscheping er vaartuig et hem toe- li wederom n een schip [F onde hecht- Isweze-i de tl den Èteer- e gevoelige limenteerde er scheiding, 't er op aan corps van jetrachting, est critieke kan iycy- ens kunnen ;n kan met ij oet .spreker i heLKipis n tHti*ejken itearde ver- opte cfet zij n steun zal mooi^ doc]| hierop den ing van de rriehten gn run 'belang; neftioreerde rfefling van oren. lien^odigden itiezBal van et. nuttig-éh nig voorval 1 hleek', tlat helden in kontonder- one enkele Ide over dé levert rmrw- id djii heer 1 Gneksch Eleftherja' Terneuzen het beire- Qriekscboa rlpgsgbande; mnirf.g zien ir er.tijdens ip Bestond in£T voldeed r moe.J hif halen vSor- hoogte v)»n in convcqj wn de heer het redden •apierap eit «dtijff dat zonk. Hfe- jn s^an het «ti kaak-' i bijna, off- len Aroeri- |de laatste e sexrer op 'stond s.ifcl- iig te hulp danken dat k 4 w.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1945 | | pagina 1