DE
W
No. 67
le Jaargang
DINSDAG 15 MEI 1945
No. 50
HET MILITAIR GEZAG.
BOODSCHAP «AH
LUITENANT-GOUVERNEUR VAN ARUBA
BENOEMD.
VAN
0E WISSELKOERS
DEN NEDERLANDSCHEN GULDEN
UNIE VAN OUD-GEVANGENEN.
DE HISTORISCHE GEBEURTENIS
IN BERLIJN.
DE MAN DIE ZUN EIGEN EXECUTIE
NAVERTELT.
irUK
Redactie-adres: Julianastraat 37, Temeuzen
SfS; tlrSL.'™ «■ÜTÏÏTÏ-™» «V. Firma P. van de Sande. Temen»»
ADVERTENTIÊN: Per mm 10 cent, minimum advertentie 1,5010 cent. Met vermelding brieven of adres bureau
- -
rneuzen
2 cent;
bureau
Op Dinsdag 1 Mei werd door het Militair
Gezag de eerste persconferentie belegd,
welke geleid werd door den Militairen
Commissaris voor Zeeuwsch-Vlaanderen,
Majoor Koch.
Op deze eerste persconferentie werd door
Majoor Koch een uiteenzetting gegeven
van het doel en de werkwijze van het M. G.
Waarom hebben wij Militair Gezag
Op den dag der bevrijding waren m
verschillende plaatsen leemten in de bur
gerlijke bestuursorganen. Om deze leem
ten te overbruggen en teneinde de burger
lijke instanties weder te helpen opbouwen
werd het apparaat van het M. G. ingesteld.
In de eerste plaats zou worden gezorgd
voor militaire zaken doch in feite moest
het M. G. zijn werkzaamheden uitstrekken
tot alle terreinen van het maatschappelijke
leven. Het M. G. behoort zoowel tot de
Uitvoerende Macht, en staat als zoodanig
rechtstreeks onder de Koningin en de
Ministers, als tot de Wetgevende Macht,
waarbij zij onder de Staten-Generaal staat,
welke echter momenteel niet aanwezig is.
Het M G. behoort niet tot de rechterlijke
macht en staat dus als zoodanig niet onder
den Hoogen Raad der Nederlanden. Al
oefent het M. G. dus geen rechtspraak uit,
toch heeft zij ibemoeienissen met rechts
zaken in dien zin dat zij bepaalde rechten
en verordeningen buiten werking mag ver
klaren en zich inlaten met de interneering
en de zuivering.
Het M. G. is in organieken zin een mili
tair apparaat. Het oefent allereerst zijn
werkzaamheden uit in militaire zaken en
is tevens een burgerlijk bestuur in militaire
handen.
De bedoeling is de macht van het M. G.
zooveel mogelijk te delegeeren aan de bur
st-vlij kt- instanties die deze macht steeds
in handen hebben gehad. Vergeten wordt
veelal dat de burgerlijke instanties, P.T.T.,
Rijksverkeersinspectie enz., enz. werken
in opdracht met het M. G., dat zoo noodlg
kan ingrijpen. Ingesteld is een College van
Algemeene Commissarissen, waaronder de
diverse Rijksbureaux ressorteeren.
Majoor Koch gaf als zijn persoonlijke
meenirug" te k€nnen dat, hoewel alles theo-
retisch heel aardig klopt, er in de praktijk
bezwaren gerezen zijn juist door het feit
dat z.i. teveel in handen is gelegd van bur
gerlijke orgahen waardoor reeds meer dan
1000 commissies en 10-tallen rijksbureaux
zijn ontstaan. Het was, volgens Majoor
Koch, beter geweest indien het geheele
apparaat in militaire handen was gebleven.
Het M. G. is een tak van den Staf Eisen
hower, terwijl een andere hiermede gelijk
staande tak wordt gevormd door Civil
.i ..li, rtf-finifliron
Londen (A.-A.). Koning George heeft
de volgende boodschap aan H. M. de Ko
ningin gericht:
„Tenslotte is de dag van de totale be-
vrijd-ing" V3.n Uw land as-ngGbrokGn. Tg-
samen met mijn volk en de geheele be
schaafde wereld heb ik met toenemende
beklemming het vreeselijk lijden van Uw
onderdanen gevolgd, en tegelijkertijd den
oniwankelbaren moed tegenover dezen mee-
doogenloozen vijand.
Ik en Mijn regeerihg achten het een voor
recht gastvrijheid te hebben mogen ver
leunen aan Uwe Majesteit en Uw regeering
en aan die dappere Nederlandsche troepen,
die zich zoo zeer in den strijd hebben on
derscheiden.
Ik druk tevens mijn oprechte wensch uit,
dat de bevrijding Uwer gebieden in het
Verre Oosten spoedig moge volgen en dat
God Uwe Majesteit lang voor Uw volk
moge sparen in de komende dagen van her
opbouw en vrede."
overgave vond plaats in het gebouw van de
voormalige militaire technische school. De
vier vlaggen van de Sovjet-Unie, Engelanu,
Amerika en Frankrijk sierden de hal. Op
het oogenblik, dat de klok 12 uur sloeg
traden maarschalk Zhukov en luchtmaar-
schalk Tedder binnen. Zij werden door
andere leden van de delegatie gevolgd.
Luchtmaarschalk Tedder, maarschalk Zhu
kov, generaal Spaatz, Vishinsky, admiraal
Sir Harold Burrough en generaal de Lattre
de Tassigny namen hun plaatsen onder ae
vlaggen in.
Aan de hoofdtafel zaten de vertegen
woordigers vsa de Geallic:: landen m
de generaals van de Sovjetlegers, die Ber-
lijn veroverden. Maarschalk Zhukov sprak
de aanwezigen in deze woorden toe: „Wij
zijn hier verzameld, ik als afgevaardigde
van den opperbevelhebber van het Roode
Leger, de afgevaardigde van den opper
bevelhebber van de Geallieerde expedition-
naire strijdkrachten, opperluchtmaarschalk
Tedder en eveneens kolonel-generaal Spaatz
en de Fransche generaal de Lattre de Tas
signy, om de voorwaarden voor de on
voorwaardelijke overgave van den comman
dant van de Duitsche gewapende strijd
krachten te aanvaarden.
Ik stel voor om het werk te beginnen en
de vertegenwoordigers van het Duitsche
opperbevel op te roepen. Daarna gaf maar
schalk Zhukov de opdracht; „Roep de
vertegenwoordigers van het Duitsche op
perbevel binnen, om de voorwaarden voor
S Avarirovo fp sinnvaar-
San Francisco, (A.-A.)
De volgende Nederlanders hebben zittmg
genomen in de verschillende commissies op
de wereldveiligheidsconferentie te San
Francisco. Daarbij wordt opgemerkt, dat de
commissies weer zijn onderverdeeld in ver
schillende comité's.
In het comité van de eerste commissie
inleiding, doelen en principes van de
wereldorganisatie hebben de heeren
Kielstra en Pelt zitting genomen, terwijl
in het comité lidmaatschap en alge
meene vragen Pelt tot lid is benoemd.
In de comité's van de tweede commissie
hebben zitting: In het comité van structuur
en procedure van de algemeene vergade
ring Dr. Loudon; in het comité voor
politieke en veiligheidsfuncties Van
Vredenburch; in het comité voor trustee
ship-systeem Dr. Loudon, Dr. Van Mook
Sprokkel, Moesa en Boerhanoedin, de Indo
nesische nationalistische leider.
In de comité's van de derde commissie
hebben zitting: In het comité voor struc
tuur en procedure van den veiligheidsraad
Kielstra en Van Royen; in het comité
voor vreedzame oplossingen Van Royen;
in het comité voor de tenuitvoerlegging
van besluiten vice-admiraal Helfrich en
generaal-majoor Van Tricht, bijgestaan
door Van Royen. In het comité voor ge
westelijke overeenkomsten Dr. Van
Mook, Kielstra en Van Vredenburch.
In de comité's van de vierde commissie:
In het comité voor het internationale ge
rechtshof Star Busman en Van Vreden
burch; in het comité voor gewestelijke
vraagstukken eveneens Star Busman en
Van Vredenburch.
Willemstad (A.-A.).
Dr. L. C. Kwartsz, procureur-generaal,
is door gouverneur P. Kasteel tot Luite-
nant-Gouverneur van Aruiba benoemd. De
Luitenant-Generaal vertrekt op 1 Juni. De
benoeming van een ambtenaar van hoogen
rang als Dr. Kwartsz, is een bewijs van de
toenemende beteekenis van Aruba.
De heer F. J. J. Oorver is tot gouverne-
ments-secretaris benoemd.
zielf op
chip „Gleri
neuzen, dl
mdsch- en
van Bèlgi-
oor de
Neder
Londen (A.-A.) Bij Koninklijk Besluit
is de omrekening van guldens van de on
kosten, waarmee 's lands schatkist be
zwaard wordt, opnieuw geregeld. De wis
selkoers is op 10,961 gulden voor een pond
sterling vastgesteld.
Affairs, bestaande'uit ^alheerde oSicieren. de onvoorwaardelijke overgave te aanvaar-
die bijstand verleenen aan het M. G.
Het M. G. was oorspronkelijk ingesteld
voor den tijd van 6 maanden, doch is, in
verband met den loop der oorlogsgebeurte
nissen, bij speciaal Koninklijk Besluit ver
lengd.
Tenslotte behandelde Majoor Koch de
critiek op het M. G. Er is veel critiek zoo
wel juiste als onjuiste critiek. Het M. G.
heeft echter te kampen met een gebrek aan
goede arbeidskrachten, hetwelk een spoe
dige afdoening der diverse zaken dikwijls
zeer bemoeilijkt. Gezegd mag echter wor
den dat er door alle leden van het M. G.
dag en nacht is gewerkt. Geen moeite is
teveel geweest om in de behoeften van
Zeeuwsch-Vlaanderen op allerlei gebied te
voorzien.
Indien het puibliek zou weten welke ont
zaglijke moeilijkheden zijn te overwinnen
op schier elk terrein, o.m. vooral door het
feit dat Nederland steeds oorlogsgebied' is
gebleven, zou het oordeel yan het publiek
over deze instelling ongetwijfeld milder
zijn geweest.
Ons eenig doel, aldus Majoor Koch, is
werken en nog eens werken teneinde in ons
gewest orde op zaken te stellen. De vol
ledige medewerking van allen die kunnen
werken, is hiertoe een eerste vereischte.
H.
MIDDERNACHTELIJKE RATIFICATIE
DER CAPITULATIE-OVEREENKOMST.
Radio Moskou deelde ten aanzien van de
ratificatie van de capitulatie-overeenkomst
het volgende mede:
De teekening van de onvoorwaardelijke
Hierop kwamen veldmaarschalk Keitel,
admiraal Friedenburg en kolonel-generaal
Stumpf, vergezeld van zijn adjudant, bin
nen. In absolute stilte namen veldmaar
schalk Keitel en de anderen hun plaatsen in.
Hierop sprak Zhukov opnieuw: „Mijne
heeren. De acte van onvoorwaardelijke
overgave staat op het punt geteekend te
worden. Ik wend me tot de vertegenwoor
digers van het Duitsche opperbevel met de
vraag: Hebben zij de acte in bezit gekre
gen en zijn zij' met den inhoud op de hoogte.
Gaan de vertegenwoordigers van het Duit
sche opperbevel ermee accoord de acte te
teekenen
Hier na werden nog eenige vragen gesteld
door den opperluchtmaarschalk Tedder.
ja, ik stem er in toe", antwoordde veld-
maarschalk Keitel met zachte stem,
maarschalk Zhukov het document van het
opperbevel overhandigend, dat geteekend
was door admiraal Doenitz. Daarin werd
Keitel gemachtigd, om op te treden als
opperbevelhebber van de gewapende Duit
sche strijdkrachten en tegelijkertijd als
opperbevelhebber van het leger, von Frie
denburg als bevelhebber van de vloot en
Stumpf als vertegenwoordiger van de
luchtmacht, om de acte van overgave van
de Duitsche gewapende strijdkrachten aan
het opperbevel van het Roode Leger en aan
het opperbevel van het Geallieerde expedi-
tie-leger, te teekenen.
Nadat alle noodzakelijke formaliteiten
vervuld waren stelde maarschalk Zhukov
voor. dat de vertegenwoordigers van het
Duitsche opperbevel naar de tafel zouden
komen om de acte te teekenen. Onderwijl
de camera's klikten, teekenden de Duit
schers na elkaar.
Vijf en veertig minuten na middernacht
was de acte geteekend en deelde maar
schalk Zhukov mee, dat de Duitsche dele
gatie zich kon terugtrekken.
Heerlen (A.-A.).
In Zuid-Limburg hebben eenige oud-ge
vangenen het initiatief genomen tot het
oprichten van een Nationale Unie van Oud-
Gevangenen.
Onmiddellijk na het verkrijgen der be
wegingsvrijheid werd in Valkenburg j#en
druk bezochte vergadering gehouden, waar
op tot oprichting der Unie werd besloten.
Het doel der vereeniging is de banden
van vriendschap en waardeering, gegroeid
in gevangenschap tusschen lotgenooten van
alle rangen en standen en confessies in
stand te houden. Daarnaast stelde men
zich ook voor de belangen der oud-gevan
genen met betrekking tot de geleden finan-
cieele schade te behartigen. Voorts acht
men het noodig invloed te doen gelden op
een radicale bestraffing van alle landver
raders en collaborateurs. Zoo wil de Unie
voor de oud-gevangenen plaatsen opeischen
in tribunalen.
Tot de Unie kunnen worden toegelaten
Nederlanders van onbesmet vaderlandsch
gedrag, die wegens een patriottische daad
of houding zijn gevangen gezet. Ook gijze
laars en personen, die in een concentratie
kamp hebben gezeten, zullen worden toe
gelaten.
In de oprichtingsvergadering heeft de
voorzitter, dé heer J. Gobben uit Valken
burg, geprotesteerd tegen het verschijnsel,
dat er hier en daar reeds medelijden valt
waar te nemen met N. S. B.'ers en andere
collaborateurs, meer medelijden vaak zelfs
dan met de oud-gevangenen en andere
slachtoffers. Hij verhief zijn stem tegen
een „vervagings-beweging", (wier invloed
bereikte, dat men al N. S. B.'ers los laat
en die onzichtbaar werkt om de reeds ver
ordende en te lage minimum-straf van 10
jaar voor de N. S. B.'ers zelfs nog verkort
te krijgen.
Hij stelde in uitzicht, dat aan de Regee
ring zal worden gevraagd, dat oud-gevan
genen zullen zitting hebben in commissies
van onderzoek, tribunalen, adviescolleges
enz.
Het secretariaat van de Unie, dat gevesi-
tigd is te Heerlen, De Hesselestraat 93,
deelt ons mede, dat het in de bedoeling
ligt de organisatie uit te breiden tot het
geheele land. Met Noord-Limburg en Noord-
Brabant werd reeds contact opgenomen.
Leeuwarden (A.-A.). „Het is mg alles
nog zoo onbegrijpelijk", zegt de jongen, die
tegenover mij zit, even droomerig glim
lachend bij herinneringen, zoo afschuwelijk,
zoo weerzinwekkend, dat hem bfl het ver
tellen de woorden in de keel blijven steken.
Gerard de Jong is één van die vele jonge
goede vaderlanders, die de loopen van het
Duitsche executie-peleton op zich gericht
heeft gezien, die de schoten heeft gehoord,
ze heeft gevoeld en ondanks alles leeft...,
die mij nu daarover vertelt en mij glim
lachend toevertrouwt, dat wanneer het lot
hem in heel zijn verdere leven niet meer
goedgezind wil zijn, hij dankbaar zal zijn
en tevreden.
„Ze moesten mij niet eens hebben", zegt
Gerard, „want het is allemaal om mijn
broer Gerrit te doen geweest", die een felle
„ondergronder" is.
Op 7 April 's morgens om half negen,
rinkelde de groote voorruit van onze voor
kamer in stukken, onder de karabijnkolven
van een stuk of acht S. D.-schoften in
Duitsche uniformen. Er waren Rexisten
bij em ook een individu van Hollandsetv»
afkomst.
Zij moesten Gerrit hebben en of moeder
en ik nu al zeiden, dat Gerrit niet bij ons
woonde, het gaf allemaal niets. Moeder
werd in een hoek geslagen en ik werd naar
een wagen gesleept, die ergens in een zij
straat was achtergelaten.
In het hoofdkwartier van de ploerten
begon het lieve leven pas goed. Ik moest
en zou bekennen wat, dat weet ik tot
op het oogenblik nog niet. Een vette mof,
zat achter een schrijfbureau te lallen, ter
wijl een Nederlandsch sprekende schurk,
die er naast bleef staan, mij onophoudelijk
het gezicht sloeg. Natuurlijk leverde
dit „verhoor" den heeren niet op, wat zij
er zich van hadden voorgesteld. Met mijn
eigen klompen gebeukt en getrapt be
landde ik tenslotte in den kelder in een
soort cel. Meer dood dan levend kon ik
nog juist zien, dat ik daar niet alleen was.
Iedere lust tot spreken en vragen was mij
echter vergaan, 's Middags na het eten
van de heeren werd ik weer opgehaald.
Ook dit „verhoor" had het zelfde verloop.
Ik werd bijna gewurgd en na een kwartier
vond ik mijzelf opnieuw bont en blauw in
de cel terug.
Nu zat ik alleen. Later werd een korst
brood naar binnen geschoven. Dat was
Zaterdagmiddag. Een brits of dekking was
niet aanwezig Zoo bleef ik liggen tot
Woensdag. De korst was toen allang op.
Ik voelde mij slap en miserabel. Om
ongeveer 2 uur 's middags kwamen de
beulen mij uit de cel halen. In de gang
van den kelder zag ik nog andere jongens.
Een scheen nog de moed gehad te hebben
de schoften uit te lachen, het kostte hem,
drie-honderd diepe kniebuigingen; die hij
echter niet kon volbrengen.
Ik zal U maar niet herhalen wat ik zag.
Het was alles even afschuwelijk. Wij wer
den in groepjes van vier man met drie ge
wapende bewakers bijeen gezet en met
pistolen, karabijnen in de rug, naar wagens
op een binnenplaats gedreven. Op de eenige
vraag, die mij interesseerde: „Waarheen?"
kreeg ik geen antwoord.
Wij waren met veertien gevangenen, ik
begreep wel, dat dit het einde was. Achter
den chauffeur van onze wagen was een
raam, waardoor ik naar buiten kon zien.
Wij waren op den weg naar Dronrijp. Daar
in de buurt hadden de ondergronders een
trein „gesaboteerd". Ik wist, dat wij er
voer zouden boeten.
Bij een groote klapbrug werd halt ge
houden. De klep over de brug stond om
hoog. Onze begeleiders ik telde er on
geveer twintig gewapende kerels in S.D.-
uniformen stapten uit. Plotseling ren
den zij op de brug toe. Er waren „Tom
mies' in de lucht en onze beulen zochten
dekking in de schaduw van de brugklep.
Ik bad, dat de Tommies hen en ons zouden
dé" ui
oodswe
le Maij
ifenant ter
'imde heer
ga waren,
e de Direc-
woojd tot
lovelen <*e-
'tnood'ging
di+irfg van
lig gedrag
ii> hetwelk
iet aan de
gaan. Het
1 op voor-
[arine, aan
Tj. Span-
Verdienste.
godsdienst
pen, waar-
behield hij
•n nam hij
ntscheping
r vaartuig
•t hem toe-
wederom
een schip
inde hecht-
rvezen de
den heer
gevoelige
imenteerde
rscheiding.
t er op aan
corps van
etrachting,
;st critieke
kan wry-
-,ns kunnen
n kan met
iet .spreker
het Kqtfs
i flfffrejkén
teerde ver*
>pte cfet zij
i steun zal
mooie doek
hierop den
ng van de
richten fn
un -belang^
ïeftioreer^e
fefling van
iren.
erioodigden
tiezaai van
■t. nuttig#
iig voorval
bleek', flat
helden in
'sortwonder-
onc enke
le ov
evert f
1 Je,
pnekschej
lleftherja",!
Terneuzen
het bctre-
CJriekscbe«
Ijpgahande-
rinirfg zieti
r er.tijdens
pfiestonA
ifT voldeed'
moeu'L hif
talen Vdcr-
ïoogte
in convcoi
m de heer
het redden
ipier«i err
feeffi™ dat
;onk. Hife-
a ^an het
■en kaak--
"i:jnal off-
en kmeri-
de laatste
s op
itond suel-
ig te hulp
anken dat
