DeVri je Zeeuw
De Qderlinie ten Oosten
van Berlijn doorbroken.
Ier
OP LEVEN EN DOOD
ZUIVERING
rj£e»_^nom®eUnLittUnnen
HET WERELDTAFEREEL
ragen
edingen
en
nd
lur
Het Nederlandsche Volk
richt zich tot de wereld.
Laatste Berichten
STADSNIEUWS
VLISSINGEN
MIDDELBURG
Ieder over
directe hulp
ogsgetroffe-
vcrvanging
door nieuw
niet moge-
oogst enkel
;en paarden
tengevolge
i, inundatie
ng door de
:ht paarden
dientenge-
vulling van
1 wenschen,
igste een
om één of
unningen in
fd. Paarden
'wel „leger-
„evacuatie-
en hebben
in eigen-
verkrijgen,
leze paarden
en aan te
lande volgt,
vulling van
tl, ongeacht
>f men al of
en in bruik-
ingen, aan-
noodig zijn.
schriftelij-
aankoopver-
ijk te doen
[en men is
vermelding
en in bruik-
lj
atie-paarden
waarmede
niwezig zijn,
nder c. be
ft eigendom
ie landbou-
verkrijging
pvergunning
veneens een
tek tot de
ichten, zoo-
gebruikelijk
aankoop-
en aan een
ndelaar ter
orden,
den hande-
vrij.
ren veulens.
gt onderge-
tnis van de
rniging „Het
Trekpaard",
van veulens
wijs gehech-
t nauwkeu-
gevuld ten
ie geboorte
den brj A.
ïwhuis te
uw 2e ver-
es: Corn.
culiere cor-
liet mogelijk
fokkers in
en de ge
enden aan
de Afd. Zee-
J. Lako te
rdt erop ge-
dfirecte in-
torte en vol-
tr geboorte-
rte in het
waarborgen,
teur der
enkeuringen,
i. CAPPON.
RSl
regels. i
met goede
oestel. Adr.j
lisslngen.
v of Meisje
i p. w. Adr.:
Koepoortstr.
inke Knecht,
r, fruitteler,
euw- en St.
iet pensioen,
Is huishoud-
een. Salaris
ires: Wed. G.
r. Spuistraat
bloedkoralen
slot je Tegen
gen bij M.
oordstraat 1,
gevr.: Piano
aoué's tegen
TVF! TAGWR,
Arnemuiden.
pnren of ult-
voor eenige
wezig. liefst
b bij J. v d.
86.' Vliss.
zoekt Kost-
rmd. Adres:
juw- en St.
De Russen maken zeer veel materiaal buit.
VEERE.
Ie achterstal-
lden der stad
3, 1375, 1582,
3161, 3219,
innen verzil-
sn Gemeente-
faandag- en
isschen 9 en
Wethouders
van Veeree
In Silezië is maarschalk
Koniew langs de Oder op een
front van 160 km. breedte
door de Duitsche linies heen
gebroken en reeds 65 km. op
gerukt. De Oderlinie ten O.
van Berlijn is door deze ope
ratie in gevaar gekomen. In
dezen sector staan de Roode
legers nog 200 km. van Ber
lijn langs den autoweg van
Breslau naar de hoofdstad.
Ten Oosten van Liegnitz
vorderen de legers naar Dres
den; de stad zelf werd ver
overd.
De Russische doorbraak
vormt volgens een Russischen
correspondent een ernstige be
dreiging voor de Oierlinie
achter Frankfort en Küstrin.
In Pommeren werd Deutsch
Krone veroverd. Een Poolsche
afdeeling heeft Markisch
Friesland bezet. De vernieti
ging van de Duitschers in de
omsingelde stad Schneide-
mtlhl wordt voortgezet.
Ten O. en N.O. van Elbing
werden eenige dorpen ver
overd. Bij de gevechten om
deze stad zijn 2700 Duitschers
gesneuveld, terwijl 5000 Duit
schers werden gevangen geno-
men. Ook vielen 1000 spoor
wegwagons en 57 voorraadop-
slagplaatsen in Russische han
den. De groote fabrieken in
deze stad werden onbeschadigd
door de Russen buitgemaakt.
Bij Preussisch Eylau leden
de Duitschers eveneens groote
verliezen. 4200 gevangenen,
6000 nieuwe kanonnenloopen,
1000 spoorwegwagons, 1 mil-
lioen mijnen en 1 millioen
granaten vielen hier in Rus
sische handen.
In Kleef wordt verwoed
gevochten.
Een correspondent van Reu
ter bij het 1ste Canadeesehe
leger meldt: Generaal Grearer
heeft reeds van het Duit
sche Reichswald in handen.
Tot nu toe zijn 4000 Duit
schers krijgsgevangen ge
maakt. In Kleef vinden hevige
straatgevechten plaats. Gen
nep is volgens Reuter* geheel
van Duitschers gezuiverd.
Meer Zuidelijk is het peil
van de Roer gezakt. Het wa
ter, dat door de vel-nieling
der dammen door de Duit
schers buiten de oevers was
getreden, begint weg te
vloeien.
Het 3de Amerikaansche le-
ger vecht thans in Prürn.
pperhoppen werd veroverd
en ten Z.O. van Hagenau bij
Drüsenheim wordt hard ge
vochten. De Duitschers verlo
ren 23.000 man.
Geallieerde vliegtuigen heb
ben hevige aanvallen gedaan
op punten achter het West
front. Hier was groote bedrij
vigheid der Duitsche troepen.
Raketten en granaten werden
op volgeladen treinen afge
vuurd. 16 spoorwegwagons
werden vernietigd en 750 be
schadigd of vernietigd. De
plaats Duimen, ten Z.W. van
Münster, waar zich belang
rijke benzinefabrieken bevin
den, werd wederom aangeval
len. Dit is de tweede maal in
2 dagen. Bij den aanval op
benzinefabrieken te Maagden
burg is, volgens het bericht
van een correspondent, deze
stad volkomen verwoest.
In de Philippijnen maken de
Amerikanen in de Z. wijken
van Manilla goede vorderin
gen.
In Birma staan de Britsche
en Britsch-Indische troepen
nog 15 km. van Mandalay,
Langs de Irawadi bieden de
Japanners nog tegenstand, of
schoon deze minder wordt.
In Athene is de Grleksche
regeering met de E.A.M. op
alle punten tot een overeen
stemming gekomen. Engelsche
vertegenwoordigers namen aan
de bespreking deel. Het vre
desverdrag is gisteren onder
teekend. (B.B.C.)
Eerste Jaargang- Nummer 69
Verantw. Hoofdred.: drs. H. Sinnema.
Red.-adres: Middelburg, Molenwater 69.
Adra.-adres: Vlissingen, Walstr. 58-60,
Telefoonnummer 10, n& 5 uur: 89.
M'burg: Rcuaansche Kaai 39, Tel. 2009.
De Nedei'landsche onder-
grondsche verzetsbeweging
heeft zich, namens het Ne
derlandsche volk, in een ma
nifest gericht tot de wereld
pers. Dit luidt als volgt:
Het Nederlandsche volk in
bezet gebied heeft nu byna
vijf jaar gestreden in de rang
orde der vereenigde volken.
Honderden en duizenden
hebben het offer van hun le
ven gebracht. Tienduizenden
zijn naar Duitsche concentra
tiekampen gesleept. Nog een
veel grooter getal verloren al
hun bezittingen in den stryd.
De spoorwegmannen staken
nu al een half jaar terwiïle
van de Geallieerde zaak, die
ook de hunne is.
V steden zyn verwoest.
"WH zullen ze weer opbouwen.
Zeer veel fabrieken zyn leeg
gestolen. Wy zullen betere
bouwen.
Het water staat op ons
bouwland. \yy zullen het
droogmaken.
De Du.\sche dwingelanden
probeeron ons op de knieën
te dringen door ons uit te
honger en. .Maar ook deze
rampspoed zullen wij verdra-
g n, denkend aan hen, die aan
liet front strijden, denkend
aan het leed dat andere vol
ken gedragen hebben.
Nu echter hebben de Duit
scher-i een nieuw middel uitge
vonden, dat dreigt noodlotl g
te worden als het wordt uitge
voerd: de deportatie. 9/10 der
mannen heeft vastberaden ge
weigerd. Ons land is overbe
volkt, wy hebben geen groote
wouden of woeste gebieden.
Toch konden enkele tiendui
zenden onderduiken. We heb
ben de bevolkingsregisters ge
stolen, we hebben de distri
butiekaarten weggemaakt om
de Duitsche razzia's onmoge
lijk te maken.
Wanneer we slechts wapens
bezaten, zouden we liever
sterven als mannen dan als
schapen naar Duitschland te
worden gevoerd. Maar ook nu
zullen we tot het uiterste
weerstand bieden.
Als de Duitsche pogingen
7 en slagen, zou tezamen
niet de reeds gedeporteerden
11/2 millioen Nederlandsche
mannen worden weggesleept,
met onvoldoende voeding. Ge
doemd te sterven door ontbe
ring, te weinig kleeren en een
volslagen gebrek aan veizor-
We vragen geen medelijden,
want we weten waarvoor we
vechten. Maar we roepen de
vrije wereld tce: een oud
cultuurvolk wordt met onder
gang bedreigd door de Duit
"he barbaren. Laat de volken
hun s"era doen hooren opdat
elke Duitsche barb;>ar, die nog
verstand bezit, zich bezint en
:1e anderen hun duivelsch doel
opgeven, denkend aan de ver-
eliling, de komen zal.
Lang leve de vrijheid:
Wij zullen standhouden:
Het volk der Nederlanden.
De ondergrondsche verzets
beweging.
Dinsdag 13 Februari 1945
Uitgever: Jacq. de Smit, Souburg.
Advertentieprijs SO cent per regel,
Abonnmentsprjjs per week 26 cent.
Per kwartaal 3.30.
Losse nummers 5 cent.
Overal in het bevrijde ge
bied verrichten vele commis
sies met ernst en toewijding
bet verantwoordelijk werk der-
zuivering. Men zou verwach
ten, dat het publick na vier
lange jaren van onderdruk
king, jaren waarin collabora
teurs en profiteurs den geha-
v'-ribd steunden, zich be
reidwillig zou toonen en mede
werking verleenen om de zui-
Sgalage°n g0ed m0ge"Jk te
ie,wILzou vel"wachten, dat
-
meewerken. willen
Het blijkt echter, dat hn
velen de gedachte niet ont
komt, dat ze uit eigen bewe
ging een commissie de noodiee
gegevens zouden kunnen ver
schaffen. Erger is, dat men
uit lafheid of misplaatste
zachtzinnigheid, vaak weigert
gevraagde inlichtingen te ge
ven.
Het is duidelijk, dat overal
in onze samenleving „rotte
plekken" zijn ontstaan en men
behoort in te zien, dat het uit
snijden daarvan voor den op
bouw van ons vaderland nood-
zuk'di.ik is. Indien de „rotte
plekken" niet grondig worden
verwijderd, zal er wantrouwen
en onrust blijven en deze zul
len een goede samenwerking
en een gezonden opbouw in
den weg staan.
vJmL, zuiveringscommissies
daarom kennis van de
Dl S n00dlê:. e,n hot Is dure
van uJ3? 'edereen. die hen
kin »tiu feltJS °P de hoogte
len te doen. Z°nder aarze*
het^ensf" niet v°lstaan met
c 2enden van anoniem ge
schrijf; dit behoort in de prul-
iemand te verdwijnen. Een
commissie behoort alleen in te
gaan op klachten van iemand,
die zooveel verantwoordelijk
heidsgevoel toont te bezitten,
'j„ h'J voor zijn beweringen
durft in te staan. De commis-
miu vra?en dringend ieders
medewerking, want er loopen
nog steeds individuen rond, die
Suis® hooren. samenlevi*fT niet
De aandacht moet nog ge
vestigd worden od het feit, dat
hf dom'£lssi?s alleen tot taak
hebben het bevryde gebied te
zuiveren van die elementen,
die door hun onjuiste houding
tegenover den vijand geduren-
irn,ie,n be,ze"ingstyd net ver
bouwen der bevolking hebben
ovp,°t1' dat bi-iv- klachten
°vei gerezen verschillen tus-
mers ^k^?\ers en werkne-
tensrévouJL met ont-staan zil'n
lviiiHw t van een onjuiste
val tegenover den vijand
hen Vk PartÜ*n. niet door
beginnen
^euenin f
belast zuivenngswerk zijn
Mocht het voorkomen dat
by de samenstelling van'zufk
een commissie een minder
goede keuze is gedaan, dan zal
men het op prijs stellen ook
daarvan m kennis gesteld te
worden. Men zal daarin een
bewijs zien van de zoo drin
gend noodige bereidheid tot
steun en medewerking.
A. de Jonge.
(De samenstelling der ver
schillende inlichtingencommis-
pes hopen wij een dezer dagen
te nubliceeren, opdat het pu
bhek weet waar het met zijn
klachten en inlichtingen heen
moet- Red.)
Voor den zender „Herrijzend
Nederland", sprak De Rotter
dammer kort geleden een re
devoering uit, welke wij, daar
zij ons aller gevoelens zoo juist
vertolkt, met instemming in
ons blad afdrukken.
De Rotterdammer zeide:
Toen ik, een paar dagen ge
leden, zocht naar de versre
gels op de geboorte van Prin
ses Margriet, viel mijn oog ook
op een ander gedicht, dat mij
diep trof. Het is ook afkom
stig uit bezet gebied, van on
bekende hand. Ik zou het U
willen voorlezen. Er staat bo
ven „Gebed", maar men zou
het misschien beter „Harte
kreet der verdrukten" kunnen
noemen. Zoo luidt het:
Wij zijn zoo moe van te lang
wachten, God,
Zoo moe van te lang pijn
en te lang dragen,
Wij zijn den weg naar U
verlopen, God.
En durven niet meer om
Uw bijstand vragen.
Wij zijn zoo moe van te
- veel hopen, God,
Zoo moe van te veel angst
en te veel zwijgen,
Wij zijn ontwend tot U te
bidden, God,
En durven niet ons hoofd
meer voor U neigen.
Wij zijn zoo moe van te
diep haten, God,
Zoo moe van te veel wrok
en te diep schamen,
Wij zijn bevreesd voor Uwe
liefde, God,
En durven niet Uw groot
gebod beamen
Wij zijn zoo moe van te
lang wachten, God.
Zoo moe van te lang strijd
en te lang smeeken,
Maar zoo Gij ons alsnog
verlost, o God
Geef, dat wij voor dien dag
niet zijn bezweken
Luisteraars, kunt Gij U
treffender woorden denken,
waarin de toestand in nog be
zet gebied zou kunnen worden
uitgedrukt? „Wij zijn zoo moe
van te lang wachten, God; zoo
moe van te lang pijn en te lang
dragen"; als men de oogen
sluit, ziet men in gedachten de
handen zich vouwen en de lip
pen zich bewegen. En dan de
slotregels: „Maar zoo Gij ons
alsnog verlost, o God, geef, dat
wij voor dien dag niet zijn be
zweken"; het is geen holle
phrase, luisteraars, het is de
bittere en harde werkelijkheid,
die zich aldus uit. Ik behoef
U nauwelijks bewijzen toe te
voeren; gij weet het immers.
Overal waar nog op onzen
grond de Duitschers staan,
heerscht nood en nergens mis
schien erger dan in dat stukje
onbevrijd "Limburg ten Oosten
van de Maas. Overal ontbreken
de brandstoffen en zekere on
ontbeerlijke voedingsmiddelen:
maar terwijl men in het Oos
ten en zeker in het Noordén
van het land zijn honger ln
het algemeen wel stillen kan.
verkeeren groote deelen van
de provincies Gelderland.
Utrecht, en vooral Noord- en
Zuid-Holland ln een crisis, die
bijna met den dag ernstiger
wordt. Wat de officieeie rant
soenen daar zijn, heeft Seyss
Inquart twee weken geleden
zelf voor de radio verklaard;
de Nederlandsche artsen zeg
gen daarvan in hun open brief,
dat zij de helft zijn van wat
een rustend mensch noodig
heeft om te leven en een der
de van wat een werkend
mensch behoeft.
Het is dan ook geen wonder,
dat de weg^n, die uit de ste-,
den naar het platteland voe
ren, vaak zwart zien van de
menschen, die soms tientallen
cn nog eens tientallen kilome
ters afleggen om te trachten
bij den boer wat te bemach
tigen, welke inspanning som
migen hunner, helaas, met
dood door uitputting aan den
kant van den weg hebben
moeten bekoopen. Het is ook
nauwelijks een wonder te noe
men, dat het aantal overvallen
op bakkery'en en levensmidde-
lenbedrijven in de groote ste
den hand over hand toeneemt
en dat de bakkerswagens op
straat thans vaak door politie
agenten worden vergezeld, na
de talrijke roofpartijen, waar.
bij de gestolen brooden, soms
tot twaalf en vijftien gulden
per stuk toe, zwart werden
verkocht.
ken te lyf te gaan, maar ook
machteloosheid om de hand
tot hulp te kunnen bieden. En
dat wij nu, vandaag aan den
dag, met zulk een adembene-
mende spanning de formidabe
le vordering der Russische le
gers in het Oosten gadeslaan,
en ons afvragen, of dit nu
waarlyk de beslissende slag
isdat wij nu vaak met
kloppende harten bij onze ra-
dio zitten, dat komt zeker ook
omdat wij zoo vurig en vurig
hopen, dat in deze benauwenis
boven en bezijden de rivieren
alsnog uitkomst gegeven mo
ge worden en dat het allererg
ste ons, toch al zoo zwaar be
proefde land en volk bespaard
moge blijven.
De Duitschers houden
wraakoefeningen op weerloo
z. menschen. De uitdrukking is
niet van mij: ze staat letter
lijk in den brief van de artsen
aan Seyss-Inquart. Er is in
derdaad geen andere om
schrijving mogelijk. Het nijpend
voedselgebrek in de steden is
door de bezetters georgani
seerd als een soort van strat
voor de spoorwegstaking.
Want dat deze staking weinig
of niets met de huidige voed-
selcrisis te maken heeft, weet
iedereen; vroeger werd im
rners slechts een betrekkelijk
klein deel van de voedingsmid
delen door ons land per trein
vervoerd. De Duitschers be
lemmeren, ondanks de mooie
woorden van hun knechten
voor de radio, het ver-voer per
schip, of hebben het althar.
belemmerd.
Maar er is meer dan alleen
de organisatie van den hon
ger.
Het deporteeren van de
weerbare Nederlandsche man
nen is een doelbewuste poging
de levenskracht van ons volk
te knakken; het wegsleepen
van machines en allerlei instal
laties een poging, ons volk
voor na den oorlog zyn be
staansmogelijkheid te ontne
men. Maar misschien nog he:
meest teekenend van alies
het-- moedwillig verwoesten
zonder eenige militaire nood
zaak van kostelijke goederen
en gebouwen en het schaamte
loos plunderen van particulie
re huizen door de Duitsche sol
daten, nog niet eens altijd oir.
de buit op den terugtocht mee
naar de „Heimat" te nemen,
maar vaak uit louter verniel
zucht en dus, naar alle waar
schijnlijkheid, op bevel van
hoogcr hand. Er zit duidelii
zichtbaar systeem in dit alias
en dit systeem spruit voort uit
een gevoel van haat en wraak
van een schijnbaar overmach
tig barbarendom, dat weet den
strijd op ons gebied te hebben
verloren, tegen een schijnbaar
weerloos volk.
Wat zich nu nog In bezet
Nederland afspeelt, is een van
de meest tragische en tevens
een van de meest weerzinwek
kende tooneelen in de wereld
geschiedenis. Duitschland staat
aangeklaagd voor het were>
geweten, maar geen aan
klacht. hoe fel en hoe barstens
vol van feiten ook, kan zelfs
maar bij benadering ten volle
de misdaden weergeven, die
dit ongeluksland de laatste
twaalf jaar, maar vooral se
dert het de onvermijdelijkheid
van de naderende nederlaag
beseft, begaan heeft.
Voegt men hierbij, om het
beeld eenigszins volledig te
maken, de voortdurende
zenuwspanning in verband met
h drUf.iachten, waarbij prac-
tisch geen man van zeventien
tot veertig jaar, ze'.fs geen
zieke of invalide, zeker is, dat
ny dienzelfden avond niet met
anderen opeengepakt, in Ryn-
aan of beestenwagen op weg
naar de slavernij, dan
w ,men zmh wel eens af.
™,e, het mogelijk is, dat een
zulk een nooddruft
"°f de kracht vindt verder te
gaan.
Dan voelt men zich ook be
vangen door dat ellendige ge-
XenVom d^n Duklcfcn'sc/ur- heid^k maarzoo!"
Het is in dezen oorlog, ook
door mij, vaak gezegd, dat wij
strijd voeren op leven en dood.
Sommigen hebben wel eens ge
meend, dat zulke uitdrukkin
gen nu eenmaal in een bepaald
genre of in bepaalde omstan
digheden passen, zonder dat
men ze nu al te letterlijk lv
hoeft op te nemen. Thans zal
wel iedereen tot de erkenning
gekomen zijn, dat die woorden
bittere ernst en niet anders
dan de naakte werkelijkheid
zijn. Wij voeren inderdaad een
strijd op leven en dood. En wat
ons slechts bezwaart en ellen
dig maakt, dat is dat deze
strijd niet met ède wapens in
de vuist gevoerd kan worden,
dat de vijand geen werkeiyken
tegenstander zoekt, maar
zich op duizenderlei manieren
vergrijpt aan weerloozen, aan
vrouwen en kinderen.
Des te meer voelt men zich
dan ook van ontzag vervuld
voor zoovelen uit dat volk, die
desondanks den ongelijken
strijd niet schuwen en onder
die velen bevinden zich vrou
wen zoo goed als mannen en
bijna nog kinderen. Hoe onze
landgenooten, ondanks alles,
doorgaan en den kop recht in
den wind houden, is niet alleen
een wonder, het is een voor
beeld, dat menigeen, in betere
omstandigheden verkeerend,
ter harte kan nemen.
Zeker, vaak moet, in de stil
le avonduren, wel een gebed
opklinken als wat ik U daar
straks voorlas: „Wij zijn zoo
moe van te lang wachten.
God; zoo moe van te lang pijn
en te lang dragen", maar als
dan in den ochtend een nieu
we dag gekomen is met zrjr,
nieuwe zorgen en zijn nieuwe
problemen, dan is daar ook
opnieuw de wil om door te
gaan en vol te houden, door
alles heen.
In den sector van Nijmegen
hebben troepen van het le
Canadeesehe leger Gennep en
Hekkens bevrijd. Kleef werd
van Duitschers gezuiverd.
Van twee kanten trekken zij
nu op Goch aan. 4000 Duit
schers werden in dezen sector
krijgsgevangen gemaakt.
De Amerikanen hebben
Priim thans geheel bezet. Te
vens zijn zij Vianden (Luxem
burg) binnengerukt.
Na de doorbraak ten N.W.
van Breslau hebben de Russen
thans Bunzlau aan de Bober
veroverd. In Poolsch Silezië
bevrijdden zij Biëlsk. Zij ruk
ken nu op naar Moravisch
Ostrau.
De conferentie van drie is
in JALTA op den KRIM ge
houden. De besprekingen tus-
schen Churchill, Roosevelt en
Stalin hebben 8 dagen ge
duurd en zijn thans geëindigd.
Na afloop werd een belangrijk
en uitvoerig communiqué ver
strekt. De'Poolsche kwestie Is
geheel opgelost.
Het Duitsche garnizoen in
Boedapest heeft den strjjd
practisch gestaakt.
DOOR Dr. M. VAN BLANKENSTEIN
„HIER ZIJN WIJ".
Onder dit motto werd dodr
5 Vlissingsche jongelui aan
onze Marine Vrijdagavond j.l|
in de Palingstraat een caba-
retprogr-Emma aangeboden, dat
klonk als een klok. Het pro
gramma bracht een groote
verscheidenheid aan nummers,
die stuk voor stuk goed wer
den opgevoerd. Bijzondere ver
melding verdient het duo Bon-
gers-Huyssoon, dat ons in hun
Fransche liedjes meevoerde
naar de sfeer van Montmar-
tre en op uitstekende wijze den
geest, die de Franschen in hun
•hansons weten te leggen,
vertolkte. Zy wisten de har
ten te veroveren van de aan
wezige geallieerde militairen
door ook een serie bekende En
gelsche liedjes naar voren te
brengen, die door de Tommies
dapper werden meegezongen.
Het* duo Bijl-Verkerk vergast
te het nubliek op een zeer vlot
gespeeld schetsje, dot veel
succes oogstte en getiteld was:
„Konijnen". Bovendien bracht
dit duo in een liedje, genaamd:
„Spitten", naar voren, dat er
in onze stad wegens de slech
te opkomst voor den „spit-
plicht" van de molfen, een
„spitrazzia" gehouden was.
Ór.ze marinemannen konden
zich door dit liedje eenigszins
'n voorstelling maken omtrent
de wijze, waarop de een zich
in cle dakgoot, de ander zicli
op de vliering en de derde zich
in het gootsteenkastje ver
borg.
De damesroken in de schets-
es werden verzorgd door m'ej.
3. de Wolf. Vooral in het
stukje „Ochtendgymnastiek"
wist zij de lachspieren aan den
gang te brengen.
De conferencier, de heer J.
C. Verkerk, liet 't publiek ge
nieten van talrijke origineele
moppen en enkele geestige de
clafnaties. Het pubiek genoot,
toen hij „Pa" naar „De Bijen
korf" stuurde om voor „Ma"
een stukje „blauw crêpe de
chine georgette" te koópen.
Deze 5 jongelui kunnen te
rugzien op een geslaagden
avond, die „elck wat wils"
bood.
Tot besluit van den avond
zongen de aanwezigen het Ne
derlandsche en Engelsche
volkslied. P. T.
IS DE VOLKSUNIVERSITEIT
EEN UNIVERSITEIT?
Het is gebleken, dat de naam
.Volksuniversiteit" voor velen
een misleidenden klank heeft.
Met het oog op het feit, dat
in Middelburg Kortgeleden de
„Zeeuwsche Volksuniversiteit"
is gesticht, willen wy daarom
zeer in het kort het ontstaan
en het doel van de V.U. na
gaan.
De Volksuniversiteit is in
Nederland van betrekkelijk
jongen datum. De eerste V U.
werd 15 Januari 1913 te Am
sterdam opgericht. De naam
van „Volksuniversiteit" werd
door deze eerste stichters ge
kozen, omdat zij een „univer-
sitas", een harmonisch samen
hangend geheel van studiën,
van middelen tot geestelijke
ontwikkeling, wilden aanbie
den aan het Nederlandsche
volk ln al zijn lagen.
Het gestelde doel was dus
in het kort: systematisch,
veelzijdig beschavingsonder-
wys voor volwassenen uit alle
kringen.
Zy geeft dus ontwikkeling
geheel buiten eiken vorm van
officieel onderwijs om en de
V.U. moet dan ook niet in ver
band worden gezien met een
universiteit.
In Nederland (in tegenstel-
'ing tot Engeland bijv.) heb
ben de universiteiten steeds
hun medewerking tot het ge
ven van onderwijs buiten de
academie om geweigerd.
De Volksuniversiteit heeft
verschillende voorloopers ge-
Zhukow ende Duitschers.
Men moet, brj de beoordee
ling van het offensief van
Zhukow, niet enkel oog heb
ben voor het aantal kilome
ters, dat zijn weg naar Ber
lijn nu weer bekort is. Zijn
opmarsch verdient 'in andere
opzichten niet minder de aan
dacht.
De Russische rechterflank
grijpt reeds naar Stettin. De
linkerflank dringt vooruit, ver
naar het Zuiden. Zoodra Stet
tin bereikt is, is Duitschland
afgesneden van heel het land
bouwgebied, dat eens Oost- en
West-Pruisep heette en ook
van Pommeren. De legers in
die gewesten en in Koerland
zijn dan hopeloos verloren.
Hun toestand zal op die van
de Duitschers in West Frank
rijk ten Zuiden van de Somme
lijken, toen de Britten Abbe
ville hadden bezet. Er is een
treffende overeenkomst. Men
vergelijke het op de kaart.
Maar het zal voor Hitier nog
onmiddellijker rampzaliger ge
volgen hébben, onmiddellijker
zelfs dan het verlies van
Opper-Silezië. Zonder de oor
logsproductie van die zoo vi
tale buurt kan hij zich nog
lang verdedigen, met te voren
verzamelde voorraden en met
hetgeen hij nog van elders
krijgt. De afsnijding van Oos
telijk Pruisen en Westelijk
Polen echter moet voor de
voeding van het Duitsche volk
gevolgen hebben, die niet op
zich zullen laten wachten. Uit
die streken kregen de Duit
schers verreweg hun meeste
suiker en, wat erger is, het
overgroote deel van hun aard
appelen. Met de suiker is het
al mis. Maar veel verschrikke
lijker is het vraagstuk der
aardappelen. Die konden niet
in de steden worden opgesla
gen. Zij lagen en liggen ge
kuild in de afgesneden pro
vincies. Toen de Russen daar
in zoo onverwacht snel door
drongen, was de grond kei
hard bevroren. Zelfs al ware
er transport geweest, had men
toch dezen voornaamsten
hongerstiller niet kunnen red
den. Duitschland staat voor
een acuten en bijna volstrek
ten aardappelnood. En nu
zwijgen wij nog maar van
andere landbouwproducten
waarvoor het Oosten de voor
raadschuur vormde.
Zhnkows juiste Inzicht.
Zhukows opmarsch naar de
Oder getuigde van groote ge
ringschatting van het herstel
vermogen van het Duitsche
leger. Menig geallieerd des
kundige in het Westen heeft
een oogenblik zijn hart vast
gehouden, toen de Rus nog
doorging, nadat de, redelijk
gebleken grenzen zelfs voor
het best geslaagde offensief,
waren bereikt. Zijn lijnen van
toevoer moesten, tot het uiter
ste gerekt, precair worden.
Zijn aanvalsfront werd smal
ler en smaller en hij naderde,
met zijn vermoeide troepen,
het centrum van Duitsche
macht. De. voorhoede leek in
groot gevaar voor de stellig
verwachte aanvallen op haar
flanken. De Duitsche gene
raals verstaan immers nog al
tijd hun vak.
Maar het hieek dat Zhukow
wist wat hij deed, en zijn te
genstander juist had beoor
deeld. Zelfs vlak bij Berlijn
wa.cn de Duitschers niet in
staat van de hun zoo driest
get-ooen gelegenheid partij te
trekken. Zhukow kon er nu
aan beginnen zijn front te ver
breiden, tot ieder gevaar voor
zyn flanken geweken was. De
machteloosheid, waartoe
Duitschland was vervallen,
werd op die manier treffend
gedemonstreerd.
Al zou men ook even tref
fende beschouwingen kunnen
houden over het werk der an
dere Russische legeraanvoer
ders, toch kenschetst het ge
val Zhukow het best de situa
tie. In Duitschland is de af
brokkeling in vollen gang. En
als die, na reeds zoovele cri
sissen in dien omvang is inge
treden, zal er nog moeilijk
houden aan zijn.
Het ontbindingsproces.
Een heel groot gedeelte van
de bevolking van Oostelijk
Duitschland is in beweging ge
komen, en het merkwaardigste
daarin is: niet door eigen pa
niek. In een verschrikkelijk
harden winter zijn millioenen
dit is zonder overdrijving
door hun eigen autoriteiten
opgejaagd uit hun dorpen en
steden. Zij zijn Westelijk ge
dreven over het land, en onge
telde duizenden hebben het
leven daarbij verloren. Tallooze
families zijn uit elkaar ge
raakt; van ontelbare kinderen
weten de ouders niet of zij
nog leven, waar zij heen ge
komen zijn, en of zij ooit nog
kunnen worden teruggevonden.
De in Midden-Duitschland
aankomenden zijn veelal uit
gehongerd en berooid. Half
verwoeste, en door de ont
wrichting van alle transport
toch reeds van levensbenoo-
digdhetien verstoken steden
moeten hen huisvesten en voe
den Toen te Berlijn misschien
honderdduizenden in de puin-
hoor en, in desolaten toestand,
kami .eerden, brak midden op
den dag, toen niemand erop
rekende, boven de stad het
vemielendste luchtbombarde
ment los, dat zij ooit onder
gaan had.
W ai uit Berlijn doorlekt aan
nieuws, getuigt niet enkel van
ellende, maar ook van demo
ralisatie. Men verneemt klach
ten over groote onveiligheid
in ae verwoeste straten, ver-
jovzaakt door deserteurs uit
den Vo kssturm, samenwerken
de met losgebroken krijgsge
vangenen en dwangarbeiders,
in het bijzonder uit Oost
Europa. Maar zoo is het niet
alleen te Berlijn. De treinen,
die cien Volkssturm naar het
front brengen, moeten, uiter
aard, dikwijls stoppen. En zoo
vaak de gelegenheid zich
biedt, ontsnappen er dan sol
daten. Waarom dezen vrij ze
keren dood tegemoet gegaan,
als men alle kans heeft, als
maraudeur de korte rest van
den oorlog te overleven? Vaak
verliezen transporten zoo 10
van hun manschappen. Dit
verhoogt de verwildering in
het land.
Zoo groote demoralisatie,
zoo verlammende en vreese-
lijke dingen waren noodig om
té verklaren hoe de Russen
500 kilometer in één trek
vooruit konden stormen om
vlak bij Berlijn nog het initia
tief te behouden. Dit is het
belangrijkste wat er op het
oogenblik in de wereld valt
waar te nemen. Al het andere
wordt, daarby vergeleken,
voorloopig van minder belang.
Daarbij is het duidelijk, dat
de geallieerden in het Westen
niet stil zullen blijven zitten,
terwijl de Duitschers genoopt
zijn geworden hun Westelijk
front zóó te verzwakken, dat
zelfs de bastions van de Sieg-
friedlinie niet eens meer be
hoorlijk kunnen worden verde
digd. Nu is ook al het, licht
vaardig ondernomen, offensief
in den Elzas in rampspoed ver
keerd.
Nergens is er troost voor de
Duitschers.
Japans verslapping.
Onbegrijpelijker dan Duitsch-
lands afbrokkeling is het
zwakke verzet, dat de Japan
ners in het algemeen op Lu-
zon en voor Manilla hebben
geboden. Toch had de Japan-
sche regeering zelf geen ge
heim gemaakt van de betee-
kenis van de worsteling daar
voor den verderen loop van
den oorlog.
Men heeft vaak gezegd, dat
de Japanner een geducht strij
der is als hij zich zeker voelt
van de overwinning, maar dat
het besef van de nederlaag
hem verlamt. Hebben wij
reeds met dit verschijnsel te
doen
Ook in Birma schijnt, in een
verloren positie, de fut er me
nigmaal uit bij den Japanner.
Waarlijk, in de laatste maand
is het wereldtafereel in ver
bluffende mate veranderd.
(Anep-Aneta.)
had, o.a. in den arbeid van het
,Nut".
Totaal bestaan er thans
ongeveer 25 Volksuniversiteiten
in ons land, die zich vooral de
n in een zeer groo
te belangstelling mochten ver
beugen. Hier en daar werden
lij zelfs een werkeJijk midde
punt van geestelijk leven.
Het programma van de V.U.,
zegt prof. dr. S. R. Steinmetz
in zijn „Gedenkboek" van 1922,
,moet uitmunten door rijkdom
en veelzijdigheid, het mag
geen groep van losse, onver
bonden leergangen zijn, geen
bijzondere richting (kerkelijk,
politiek of filosofisch) mag
overheerschen. Men is het
principe van lange cursussen
echter niet trouw kunnen blij
ven en heeft zich later inder
daad tot losse voordrachten
nioeten bepalen, waarbij het
gevaar, dat slechts oppervlak
kige kennis wordt verspreid,
niet geheel is uitgesloten.
Iedere V.U. heeft, hóewei
naar.de algemeene richtlijnen
werkend, een eigen karakter
gekregen en zich op eigen wij
ze ontwikkeld.
Wij vertrouwen, dat ook de
voordracht van de Zeeuwsche
Volksuniversiteit veler belang
stelling zal hebben en ook deze
V.U. hier het succes boekt, dat
haar voorgangers in de andere
plaatsen van ons land reeds
hadden.
Hierop hopen wij binnen en
kele dagen terug te komen.
NED. HERV. GEMEENTE.
De Synodale Urgentie-com
missie der Ned. Herv. Kerk
voor bevrijd Nederland heeft
voor Zondag 18 Februari een
buitengewone Bidstond uitge
schreven. In verband hiermede
hebben de kerkeraad der Her
vormde Gemeente alhier en
de kerkeraad van de geëva
cueerde gemeenten alhier be.
sloten a.s. Zondag 3 Gebeds
diensten te houden. In elke
beurt zullen 2 predikanten
voorgaan.
MUZIEKVEREENIGING
„EXCELSIOR"
In een dezer dagen gehou
den vergadering besloot de
muziekvereeniging „Excel
sior" te Middelburg haar re
petities te hervatten. Een lo
kaal werd gratis beschikbaar
gesteld. Besloten werd de nor
maal verschuldigde zaalhuur
ln het fonds ten bate der onder
duikers te storten. Aan leden
van zustervereenigingen uit de
omliggende dorpen o-f ter
plaatse, die door de omstan
digheden nog niet in de gele
genheid zyn haar werkzaam
heden te hervatten, zal de ge
legenheid worden geboden aan
de repetities deel te nemen.
PASMUNT.
De directeur van het P. en
T. kantoor te Middelburg
maakt bekend, dat binnen niet
te langen tijd een aanzienlijke
hoeveelheid in de Ver. Staten
aangemaakte zilveren pas
munt in omloop zal worden
gebracht.
Het publiek wordt verzocht
de thans ln zijn bezit zijnde
pasmunt zooveel mogelijk in
omloop te brengen, opdat de
r smuntschaarschte tot een
minimum beperkt blijve.
De directeur van het
P.T.T.-kantoor te Mid
delburg,
