DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1945
le Jaargang No. 23
RedactieJ. H. Bannier en P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: Axelschestraat 24, Terneuzen
Dit Blad wordt op last van het Militair Gezag gedrukt bij de N.V. Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Administratie-adres Noordstraat 57, Terneuzen.
ABONNEMENTSPRIJS: Binnen Terneuzen 1,50 per 3 maanden; buiten Terneuzen ƒ1,74 per 3 maanden
Bij vooruitbetaling ƒ6,60 per jaar. ADVERTENTIÈNPer mm 10 cent, minimum per advertentie 1 50 Rubriek
kleine advertentiën 1-5 regels 60 cent; iedere regel meer 12 cent; maximum 8 regels. Dienstaanbiedingen'en dienst-
aanvragen 1-5 regels 52 cent; iedere regel meer 10 cent. Met vermelding brieven of adres bureau van dit blad 10
cent meer. Handelsadvertentien bij regeiabonnement tegen verminderd tarief, dat op aanvraag verkrijgbaar is
Inzending van advertentien uiterlijk 9 uur *m. op den dag der uitgave. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
MEDEDEELING.
Slechts korten tijd heb ik zitting- gehad in
de Redactie van dit blad, dat zich in weinige
maanden ontwikkeld heeft tot een veel gelezen,
veel geprezen en ook veel verguisde krant
Nu ik, door tijdelijk vertrek uit Zeeuwsch-
Vlaanderen, de redactie moet overgeven, dank
ik mijn mederedacteur en den drukker voor
hun groote medewerking bij het oplossen der
vele problemen waarvoor wij, in dezen moei
lijken tijd geplaatst waren en dank ik het
lezende publiek voor zijn medeleven, terwijl ik
tevens de nieuwe Redactie veel succes wensch
en De Vrije Zeeuw bij voortduring in aller
aandacht aanbeveel. Moge het blad het zijne
bij dragen tot den geestelijken wederopbouw
van ons Vaderland.
J. H. BANNIER.
HET WERELDTAFEREEL.
Door Dr. M. van Blankenstein.
Symbolisch defaitistne.
De Duits-chers hebben vorige week door een
enkel gebaar hun defaitistische gevoelens ver
raden. Vóór zij Tannenberg prijsgaven heb
ben zij er het groote gedenkteeken, het ge
weldigste ter wereld in zijn soort, zorgvuldig
verwoest. Het was -begrijpelijke piëteit, dat zij
het stoffelijk overschot van Hindenburg niet
achterlieten in de handen van overwinnaars,
waartegen hij eens het Oosten des Rijks be
schermd had. Maar waarom die vernieling?
De vijand kon geen nut hebben van dat monu
ment. Het ergste wat hij ermede doen kon,
was het óók vernielen. Men nam hem enkel
werk uit handen. De D-uitschers handelden zoo
omdat zij- wisten, dat zij nooit meer naar die
streek zouden -terugkeeren. Welk een triomf
ware het geweest als zij het -zouden hebben
terugveroverd! Maar gebeurde het niet, en
zou de overwinnaar het laten voortbestaan,
dan ware het voor den vijand een glorierijk
zegeteeken.
Uit de verwoesting sprak onderbewust de
faitisme.
Dichter bij de beslissing.
In de afgeloopen week is de oorlog veel
dichter bij zijn beslissing gekomen. Niet om
dat de Russen nu nog zooveel nader staan bij
Berlijn. De hoofdoorzaak is, dat de D-uitschers
hun groote, industrieele centra in -Opper-Sile-
zië hebben verloren, en het gebied van hun
rijkste kolenmijnen. De -productie van iedere
oorlogsbehoefte is daardoor voor een groot
deel verlamd. Met het Westen steeds meer
bedreigd en onophoudelijk geteisterd door de
Anglo-Amerikaansche luchtvloten, kan Hitler's
oorlogsproductie, na dit verlies, onmogelijk
meer meekomen. De ontzettende verliezen aan
materieel van den laatsten tijd zullen moeten
worden vervangen, de arme drommels van den
Volkssturm zullen moeten worden gewapend,
hoofdzakelijk uit bestaande voorraden. Hitier
zal op de allerkwistigste wij-ze moeten -teren
op zijn technisch kapitaal. En dagelijks -gaan
nog nieuwe voorraden verloren, om van de
tienduizenden der beste soldaten niet te spre
ken. Duitschland snelt nu naar den afgrond
met een vaart, die zelfs een -Russische tank
niet kan bijhouden.
Het tragisch tafereel.
In het Oosten herhaalt zich nu, op wat
andere wijze, het tafereel, dat Frankrijk en
België dezen nazomer te aanschouwen hebben
gekregen. Duitsche legers stroomen terug,
met achterlating van veel van hun materieel.
Zeker, op Duitschen bodem is de tegenstand
veel verwoeder dan toen, buiten de rijks
grenzen. Dat moeten de nieuwelingen in den
mecbanischen oorlog van den Volkssturm,
tegen -Stalin's veteranen, duur -betalen. Maar
wat helpt het? Het verderf rolt verder en
wordt er slechts te noodlottiger door.
En nu wordt het -tafereel in Duitschlaiid
veelvoudig verergerd door iets, dat bij den
terugtocht door Frankrijk en België ontbrak:
de Duitsche bevolking stroomt mede west
waarts, vaak hals over kop geëvacueerd, met
weinige minuten van voorbereiding, bijna zon
der bagage, samengepakt op ieder denkbaar
voertuig, of sjokkende langs de wegen, en
vervolgens samengeperst in treinen waarin
een menschenieven weinig wordt geteld. Zoo
gaan de hongerenden, de verkleumden en slecht
gekleeden door de sneeuwstormen van den
meedoogenloozen winter in een vastelands
klimaat. Zoo komen honderdduizenden, bijna
enkel vrouwen en, kinderen, aan in de ruïnen-
stad Berlijn. Daar echter is geen schuilplaats,
geen voedsel. De sirenen loeien er. Verder
gaan zij weer, met de velen, die uit Berlijn zelf
de wgk nemen. Waarheen?
Eens heeft Hitier gezegd, dat dioor zjjn toe
doen geen Duitsche moeder een traan ver
gieten aou. Hebben Duitsche moeder» nog
tranen
Bespoediging van den ondergang.
Wij weten nu wat Von Runstedt in het Wes
ten tot taak had. Een gevangen genomen
hoog Duitsch stafofficier, met name genoemd,
die het uit Hitler's eigen mond -bij, de alge-
meene instrueering hadi gehoord, heeft het ge
tuigd: In twee dagen moest Luik, in drie
weken Antwerpen worden veroverd. Nu is
debacle het resultaat. Keurdivisies zijn ver
loren -gegaan, menigte van materieel. En dat
alles wordt op dit oogenblik dubbel pijnlijk
gemist, niet enkel in het Oosten, maar ook
tegenover de uit het Wesren dreigende ge
varen. De tegenstanders zijn niet ontwricht,
maar tot verdubbelde inspanning geprikkeld.
Nergens gaat het den Duitscher goed, ook in
den Elzas niet meer. Al zgn worsteden ver
snelt slechts het einde. Het overwicht van
de Geallieerden is in- den laatsten tijd waarlijk
ten zeerste toegenomen.
De Groote Drie.
Terwijl dit alles geschiedde, bereidden de
Groote Drie hun nieuwe ontmoeting voor
Het is nu anders dan te Teheran, waar de
verplettering van Duitschland nog moest wor
den afgesproken. De drie hebben nu geen
kritieke ondernemingen meer van elkaar te
eischen. Het gevaarlijkste is verricht- zij
treden elkaar tegemoet als. mannen, die be
wezen hebben hun woord te houden. Nu
kunnen zij gaan praten over hetgeen hun als
overwinnaars te doen staat. Misverstanden
zullen woiden uit den weg geruimd. Grieken
land zal geen twistappel meer kunnen zijn,
nu bewezen is hoezeer daar typische, wreede
Balkanhartstochten de overhand hebben ge
had. De ondoordachte actie van koning Peter
van Zuid-Slavië heeft ook daar geen ernstig
geschil tusschen de mogendheden kunnen
ontketenen. Het Poolsche vraagstuk is goed
op weg zich zelf op te lossen door voldongen
feiten en het ongelukkig manoeuvreeren der
Londensche Polen.
Een goede beurt voor ^talin is, wat in
Frankrijk is geschied. TSiwes, de leider der
Fransche communisten, is van een reis naar
Moskou; als een ander man teruggekomen. Hij
verkondigde trouw aan de regeering van dé
Gaulle. Geen afzonderlijke strijdkrachten
mochten er in Frankrijk meer zijn -buiten het
leger. De comité's van bevrijding hadden
geen andere taak meer dan in gehoorzaam
heid de wettige autoriteiten te steunen.
Geen wereldrevolutie wordt meer uit Mos
kou gepreekt. Moskou weet nu, dat het heel
goed gedijen kan in een wereld, die- anders ge
organiseerd is dan Rusland. Credieten
wenscht het voor zijn herstel, en samenwer
king voor zijn veiligheid. Dit drukt zijn
stempel op de politiek van Oost-Europa.
Een keerpunt.
Japan ondervindt nu slechts tegenspoed.
De belangrijkste tegenslag1 van deze week was
de heropening van den Birmaweg. De lucht-
weg zal voortgaan, meer te vervoeren dan de
neeile vroegere landverbinding. De Birmaweg
wordt daardoor -gereserveerd voor die zware
dmgen, zooals tanks, zware artillerie zware
vrachtwagens, die geen vliegtuig meenemen
kan, en waarop China zoo bitter heeft ge
wacht. Het verkeer op den weg gaat daar
door bijna geheel in één richting: wat een
voordeel te meer is!
HARK 1944.
Ter verduidelijking van het artikel onder
dezen titel in ons vorig nummer moeten wij
daaraan toevoegen, dat de voorraden kleeren
die wij beschreven, reeds geruimen tijd geleden
verdeeld zijn over de 29 Gemeenten van
Zeeuwsch-Vlaanderen. Hoe groot de stapels
ook leken, het zal iedereen wel duidelijk zijn,
dat het voor de vele evacué's nog lang niet
voldoende was. Vandaar, dat, hoeveel nood
er ook gelenigd is, niet allen geholpen konden
worden. De voorraad is thans uitgeput en het
heeft -geen zin om nu nog te trachten no=-
kleedingstukken van de HA-RK te krijgen.
EXAMENS.
Door den Minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen is aan de Rijksinspectie van
het Lager Onderwijs opdracht gegeven een
regeling te ontwerpen voor de in dit jaar te
houden eindexamens der Kweekscholen in het
bevrijde Nederlandsche gebied.
Over deze regeling zullen eerlang ook in de
dagbladen nadere mededeelingen worden ver
strekt.
De in Zeeland wonende of verblijfhoudende
candidaten voor het examen, als bedoeld in
artikel 77, onder a, der Wet op het Lager
Onderwjjs van 1878 (Staats-examen) dienen
zich, onder vermelding van hun adres en ge
boortedatum, vóór 1-2 Februari a.s. bij onder-
geteekende aan te melden.
Daar deze aanmelding alleen ten doel heeft
na te gaan hoeveel candidaten aan genoemd
examen willen deelnemen-, moet zij als een
voorloopige worden beschouwd.
Een officieele oproep voor dit examen zal
later volgen.
De Inspecteur van het Lager Onderwijs
in Zeeland,
C. KUIPER,
Stationsweg 29, Goes. Telefoon 2817.
FINANCIEEL NIEUWS.
Bij Koninklijk Besluit van 18 Januari 1945
is de Minister van Financiën gemachtigd
schatkistbiljetten en schatkistpromessen uit te
geven tot een bedrag van -20.000.000 boven
net thans uitstaande bedrag.
Naar wij vernemen zal bij de Agenten van
de Nederlandsche Bank, ieder voor zijn res
sort, de gelegenheid bestaan op schatkistpro
messen in te schrijven.
Deze inschrijving moet geschieden tusschen
15 Februari en 1 Maart 1945. De promessen
zijn in coupures van 100.000, terwijl het dis
conto (overeenkomstig het laatstelijk d.d, 4
Juli 1944 te Amsterdam vastgestelde tarief)
aldus luidt:
3 maandspromessen tegen 1 11/16
6 maandspromessen tegen 1 15/16
9 maandspromessen tegen 2 3yl6
12 maandspromessen tegen 2 9/16
Degenen, die thans houders van promessen
zijn, kunnen ofwel op den vervaldatum aflos
sing verlangen, ofwel continueer en. Zij, die
aflossing wenschen en van wier promesse de
vervaldatum reeds is verstreken, krijgen rente
vergoeding van den vervaldatum tot uiterlijk
15 Februari a.s. De rente wordt berekend over
het aantal dagen verstreken sinds den verval
datum op basis van het hierboven genoemde
tarief.
De af te Lossen promessen zullen vooraf bij
het desbetreffende agentschap van de Neder
landsche Bank ter registratie moeten worden
aangeboden overeenkomstig de bepaliiXgen van
het Besluit van 17 September 1944 E. 100
(Herstel rechtsverkeer.).
Zij, die wenschen te continueeren, dienen
daartoe vóór 15 Februari a.s. den wensch te
kennen te geven bij den agent van de Neder
landsche Bank in welker ressort zij, wonen,
dan wel gevestigd zijn.
De agentschappen zullen met betrekking
tot de toewijzing van nieuwe promessen, zoo
spoedig mogelijk mededeeling doen.
FINANCIËELE COMMISSIE
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
STAATSTOEZICHT OP DE BOSSCHEN.
De wnd. Directeur van het Staatsboschbe-
heer vestigt er met nadruk de aandacht op, dat
artikel 14, lid 3, van het Besluit Staatstoe
zicht op de Bosschen 1943, ook in de thans
heerschende omstandigheden van kracht blijft.
Het rooien van boomen, of dunnen en vellen
van houtopstanden is dus verboden zonder een
daarvoor afgegeven vergunning, of een daar
toe gegeven opdracht (Lastgeving tot veiling).
Slecnts schriftelijk door het Staatsboschbe-
heer afgegeven vergunningen of lastgevingen
zijn geldig. Door het S-taatsbosch-beheer ge
geven opdrachten tot velling en oplevering van
hout voor het boschbedrijfsjaar 1943/1944
dienen, voor zoover hieraan nog niet is vol
daan, alsnog vóór 1 Mei 1945 te wórden nage
komen. Formulieren voor het aanvragen van
een z.g.n. kapvergunning, zijn verkrijgbaar ten
kantore van den Assistent bij het Staatsbosch-
beheer, P. C. Beunis, Weststraat 7 te Axel,
aan welk adres voorloopig alle correspondentie
het Staatsboschbeheer en het gewest Zeeuwsch
Vlaanderen betreffende, gericht kan worden.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS. (B. B.C.)
DE NEDERLANDSCHE MINISTERS HEBBEN
HUN ONTSLAG AANGEBODEN,
In de uitzending van „De Stem van Ame
rika" op 7 Febr. werd medegedeeld, dat vol
gens den correspondent van de New-York
Times de Nederlandsche Ministers Albarda,
van Waterstaat, Van den Tempel, van Econo
mische Zaken, en Dr. Van Mook, van Kolo
niën, hun ontslag zouden hebhen aangeboden.
Deze ontslagaanvraag zou verband hebben
met een administratief bezwaar van Dr. Van
Mook, die het niet juist acht, dat hij waar
nemend Go-uverneur-Generaal van Indië en
tevens Minister van Koloniën is. De heeren
Albarda en Van den Tempel zouden willen
aftreden omdat zg het eens zjjn met den af
getreden Minister van Binnenlandsche Zaken
Dr. Burger, met betrekking tot het onderwerp
