De Vrije Zeeuw
Russische stormloop op Berlijn duurt voort
Volksunivcrs feit te Middelburg gest ebt
Het aischeid van II 14 R I.
GOED VERK DEK
GEALLIEERDEN IN
NEDERLAND.
Engelsche en Canadeesche
troepen hebben het laatste
Duitsche bruggenhoofd over de
Maas 8 km. ten Z.O. van
Geertruidenberg opgeruimd.
Dit bruggenhoofd nas klein,
maar toch goed versterkt. 120
Duitschers werden gedood en
slechts 4 gevangen genomen.
De Canadeezen landden daar
na op een eiland In deze rivier.
Een vijandelijke voorpost, die
hier verkenningen deed, werd
geheel uitgeroeid.
Ten Z.W. van Roermond zet
het 2e Britsche leger zijn zui
vering voort; Duitsche verzets-
nesten werden hier onschade
lijk gemaakt. (B.B.C.)
Op een front van 80 km.
staat het Floode Leger op nau
welijks 100 km. van Berlijn
Kiistrin is volgens Duitsche
berichten tot op 30 km. gena
derd. Woensdag werden weer
5 belangrijke plaatsen geno
men tusschen de Poolsche
grens en de Oder, w.o. Swie
buich, Landsberg, Meserstz en
Zülichen, een belangrijk spoor
wegknooppunt. Ten N. van
Landsberg rukken twee legers,
nl. een leger van Zhukow en
één van Rokosowski op, in de
richting van Stettin en Danzig,
Ze staan nog 80 km. van
Stettin. Jastrov cn Flatow ge
vallen. Door deze operaties
loop en de Duitschers in Pom-
nieren en Danzig gevaar om
singeld te worden.
In O.-Pruisen is Konings
bergen geheel omsingeld. Het
grootste gedeelte van de stad
staat in brand. De Russen ver
overden hier Friedland en
Heilsberg, waar één van de
grootste Duitsche radiostati
ons is gevestigd. Dit is het
eerste groote radiostation dat
in Russische handen valt. Door
de verovering van deze twee
plaatsen is 5/6 deel van Oost-
Pruisen in Russische handen.
De Duitschers doen nog steeds
felle pogingen om uit te bre
ken, echter zonder succes. De
Russen maakten 35uu gevan
genen, terwijl 50 vliegtuigen
werden buitgemaakt. 100 klei
nere plaatsen werden ver
overd.
In Silezië worden goede vor
deringen gemaakt. 50 km. van
Kattowitz is de Oder bereikt
en de Russen zijn minder dan
16 km. van de plaats Rutibor.
Over de Karpathen rukken de
Russen ook snel op. Ze staan
32 km. van Banska-Bistriza.
Er werden 60 plaatsen ver
overd.
Duitsche berichten melden,
dat de Russen zich gereed
maken om Breslau aan te
va'.en. Het bruggenhoofd bij
GKlau wordt versterkt.
Eerlijn begint er reeds als
froatstad uit te zien. Deze
stal wordt in staat van ver-
ded.ging gebracht. (B.B.C.)
TERREINWINST LANGS
GBHEELE BELGISCH—
DUITSCHE GRENS.
Ir de Ardennen hebben de
Amerikanen op een front van
50 km. terrein gewonnen. Ten
Z. van Monschau zijn ze op 2
nieuwe punten de Duitsche
gren£ overschreden. Er is
reeds gevechtscontact in de
Siegfriedlinie. Deze wordt fel
beschoten. De Amerikanen
rukten tusschen Monschau en
St Vith 4 h 5 km. op. Ten
N. van Straatsburg werd rond
Coimar eenig terrein gewon
nen. Het bruggenhoofd over
het Cjolmar-kanaal werd uitge
breid!
In ld en N.-Elzas rukken de
geallil rden gestadig op. Zc
onderwinden alleen vertraging
door Jl prikkeldraadversperrin
gen el| mijnen.
Tenl N. van Luxemburg
staat generaal Pattor.s leger
on vet punten op Duitschen
bodemj
SediBt den dag der invasie
werdenl 239.744 Duitschers
krijgsg»angen gemaakt
(K.rs.v^.
Eerste Jaargang - Nummer 60
Verantw. Hoofdred.: drs. H. Sinneraa,
Red.-adres: Middelburg, Molenwater 69
Adm.-adres: Vïissingen, Walsïr. 58-60
Telefoonnummer 10, na 5 uur: 89.
M'burg: Rouaansche Kaai 39, Tel. 2009.
ZELFVERZORGING.
Alle zelfverzorgers in Wal
cheren moeten zich vóór 10
Eebr. bij hun Plaatselijk Ver
tegenwoordiger vervoegen ten
einde enkele bedrijfs- en ge-
zinsgegev°ns te verschaffen.
Voor de gemeente Middel
burg moeten de zelfverzorgers
zich wenden tot het kantoor
van den P.B.H., Gortstraat
38, Middelburg.
De P.B.H. voor Walcheren.
KAATSTE BERICHTEN
Volgens Duitsche berichten
heeft Maarschalk Zhukov bij
Kiistrin de Oder bereikt, 60
KM. van Berlijn. (H.N.)
Off'cïiWe publicatie van liet
Rijksbureau voor huiden en
leder.
AllenUschoenherstellers in de
gemeen* Middelburg word
oogedratten het leder, dat zij
ontvingflh of alsnog zullen ont.
vangenlpp hun Januari-toewy-
zing, uWsiuitend te verwerken
voor' dK biJ hen ingeschreven
klantentt waarvan de familie
naam bwgint met de letters K
tot en nRt Z.
De geBjelegeerde van het
Rijksbil|teau voor huiden en
leder,
J. MELZER.
Vrijdag 2 Februari 1945
Uitgever: Jacq. de Smit.
advertentieprijs 30 cent per regel,
".boniiementsprijs per week 26 cent en
per kwartaal 3.30.
.iisse nummers 5 cent.
In Middelburg, hoofdstad en
oud-cultureel centrum van
Zeeland, is één dezer dagen de
„Zeeuwache Voiksunive v iteit'
in het leven geroepen. Wij kun
nen niet anders dan ons he.
zeer over verheugen. Liepen
,ve de laatste jaren niet het
gevaar in onze Zeeuwsche uit
hoek geestelijk wat in te dom
melen? Dreigden de cultureelc
gebeurtenissen dezer dagei
niet aan onze puinhoopen voor
bij te gaan? Niettemin wttfci
we, dat de verpulverde en dooi
het water ingesnoerde stad
een frisch en springlevend,
hart bezit. Daarom melden wij
met voldoening en vertrouwen
de oprichting van een instituut
als de Z.V U.
Het werk zal in vier afdee-
lingen worden gesplitst, n.l. I.
Knust (tooneel, film, oeeldc.i-
de kunst, muziek en schoone
ietteren); II. Wijsbegeerte
Opvoeding, (levens- en wereld
beschouwing; populaire cur
sussen); III. Wetenschappen.
(Cultuur-, natuur-, en toege
paste wetenschappen)IV.
Jeugd en Bibliotheekwezen
(o.a. jeugdcurssen).
Wanneer hiervoor voldoende
belangstelling bestaat, zullen
in deze verschillende af deelin
gen o.m. worden georgani
seerd; tooneel voorst eli ngen
concerten, kunsttentoonstellin
gen, lezingen over religieuze,
cultureele en wetenschappe
lijke onderwerpen, studiekrin
gen, kunstfilmavonden, boe
kententoonstellingen, terwijl
plannen in voorbereiding zijr
tot het inrichten van een jeugd
leeszaal en het vormen van
leeskringen.
Hoewel door verkeersmoei
lijkheden de mogelijkheden nu
nog beperkt zijn, ontwierp het
bestuur thans reeds een serie
voordrachten over „Herstel
en wederopbouwprob.emen",
waarvoor een zestal spiekers
van naam werd-' uitgenoodigJ.
Reeds zegden hun medewer
king toe; Prof. Dr. M. Bok
horst (onderwerp: De weder
opbouw van onze Internati
onale Betrekkingen)Ir. J.
Sevenster (onderw.: Het Land-
bouwherstelDr. P. J. Bou-
man (De Wederopbouw van
onze Nationale Cultuur).
Voorts zijn er plannen tot
het organiseeren van populaire
cursussen in de Engelsche taal.
Bij de oprichting van de Z.
V.U. is gedacht aan alle lagen
der bevolking; niet in hot
minst aan de maatschappelijk
minder bedeelden onder onze
inwoners.
Voor nadere bijzonderheden
en de bepalingen omtrent de
zoo laag mogelijk gestelde con.
tributie verwijzen wij U naar
de binnenkort uit te geven
prospectus.
Ten slotte zij nog meege
deeld, dat het Centraal Be
stuur der Stichting „Zeeuw
sche Volksuniversiteit" als
volgt is samengesteld: Mr. r
W. Adriaanse, voorz.; Mr. M.
C. M. van der HoogHartog,
secr.sse; P. M. Bayens, pen-
ningm.; Dr. P. J. Bounian; Mr.
P. C. de Jonge; Mw. H. A. de
Vink—Olthof.
Middelburg heeft Vrijdag j.l.
in een gezellig samenzijn offi
cieel afscheid genomen van de
vrijwilligers voor het veertien
de Regiment Infanterie. De
zaal van het Gem. Miiit. Te
huis was overvol toen de heer
G. H. Luyendijk de aanwezi
gen namens het bestuur van
het Tehuis welkom heette. De
burgemeester gaf uiting aan
het medeleven en de bewonde
ring van de gemeentenaren
voor deze dappere en opoffe
rende stadgencoten, tegenover
wier daad de achterblijvenden
de taak hebben eigen stad er
streek weer te doen herleven.
Majoor van Wijle noemde als
gemeenschappelijk streven van
alle Nederlandsche militairen
den opbouw van een nieuw le
ger. Dit zal deel uitmaken van
een continentaal leger, be
staande uit Fransche, Belgi
sche en Nederlandsche eenhe
den. Er zal in de toekomst
met andere factoren rekening
moeten worden gehouden dan
alleen met het enge landsbe
lang, Het is ook hierom, dat
de vrijwilligers niet hier in
Holland, maar in het buiten
land opgeleid zullen worden
Niet discipline in de meest
enge beteekenis, maar het
principe van het team-work
zal de sfeer in dit leger bepa
en.
Pastoor Snel maakte duide
lijk, dat deze strijd niet alleen
de redding van Nederland,
maar de redding van de be
schaving in Europa beteckent.
En het is de godsdienst, die
altijd geholpen heeft in het op
trekken naar de toppunten de
zer beschaving.
Na deze toespraken werd een
pauze gehouden, waarin ver
snaperingen werden rondge
deeld.
Hierna was het gemeen
schappelijk zingen vaa vader-
landsche liederen aan de orde.
afgewisseld door populaire
muziek met saxophoon. en ac-
cordeonsoii van de heeren La
roes en A. Bos.
Als eerste werd het strijd
lied van II 14 R.I. ingezet.
Ten slotte hield Jhr. Mr A.
F. C. de Casembroot, ais ver
tegenwoordiger van M.Geer
opwekkende toespraak, waar
op de vrijwilligers antwoord
den door spontaan het strijd
lied in te zetten.
De commandant van II 14
R.I. dankte namens de vrij
willigers het gemeentcbes'-um
voor dezen gezelligen avond.
Lt. P. de Kam, die belast
was met de vorming van dit
contingent, sprak hierna en
kele woorden en na het zingen
van het Zeeuwsche Volkslied
sloot Dr. Hommes de rij der
sprekers. In zijn toespraak
richtte hij zich tot de vrouwen
en verloofden der vrijwilligers
Met het zingen van het 6de
oouplet van het Wilhelmus
werd deze geslaagde avond
besloten.
Zeeuwsche hulp
voor boven de rivieren
In aansluiting aan den op
roep tot „Hulpverleening bo
ven de rivieren" in ons blad
van 15 Januari deelt het or-
ganiseerende Comité thans
medé, dat inmiddels een com
missie is samengesteld, welke
binnen enkele dagen tot een
groote actie zal overgaan.
Het aanvankelijke plan om
voedsel In te zamelen, tenein
de dit direct na de bevrijding
naar het thans nog bezette ge
il, ed te brengen, moet voor-
loopig worden uitgesteld ten
gevolge van de vele gerezen
moeilijkheden.
Niettemin meent het Comité
deze hulpactie, zij het dan
voorloopig in een anderen
vorm, te moeten doorzetten,
gezien de vele binnengekomen
adha esiebetuigingen.
Binnen zeer korten tijd
hoopt het daarom over te gaan
tot het organiseeren van een
collecte over heel onze pro
vincie. Daarnaast zullen ver
schillende artikelen ten ver
koop worden aangeboden
eenige nieuwe foto's van hel
Prinselijk gezin, een wandka-
lender, een zakagenda en een
zeer toepasselijk gedicht, een
en ander ontworpen door de in
heel Zeeland bekende Heer en
Mevrouw AbelevenLabber-
ton.
In den loop van de eerstvol
gende weken zal het Comité
door middel van de pers en
een te voeren propaganda U
geregeld van zijn plannen op
de hoogte houden. Alle geld-yi
zullen zoo spoedig mogelijk
aan onze Regeering te Lon
den worden afgedragen met
het verzoek ze voor directe
hulpverleening aan het te be
vrijden gebied te willen beste
den.
Bewoners van Zeeland, laten
wij, ook al zijn velen van ons
zwaar getrofien, ons medege
voel in de diepe ellende van
onze landgenooten boven de ri
vieren toonen door deze actie
met alle beschikbare middelen
te steunen.
Nadere inlichtingen ver
strekken de heeren:
J. J. Sturm te Goes,
J. F. Boutens te M'burg en
M. H. Braat te Nw. en St.
Joosland.
PROF. G. WISSE.
Wegens zijn hoogen leeftijd
(72 jaar), en voortdurende
lichamelijke bezwaren (het
hart), waardoor hij zijn amb
telijken arbeid niet meer vol
ledig kan verrichten, zal hij
dezen moeten neerleggen, en
zijn emeritaat aanvragen.
BONAANWIJZING.
Voor het tijdvak van 4 t.m.
10 Februari 1945 zijn voor het
bevrijde Nederlandsche Gebied
de navolgende bonnen van de
bonkaarten der 2e periode
aangewezen voor het koopen
van de daarnaast vermelde ar
tikelen.
Brood 7A Brood 4 rts. 400 gr.,
7B Brood 4 rts. 400 gr.,
7 Beschuit 1 rts. 100 gr.
Melk: 7 Melk 1 rts. 1% liter.
Taptemelk: 7 Taptemelk 1 rts.
1% liter.
Eng. Zeep of Waschpoeder: 51
Algemeen 50 gr. Engelsche
zeep óf 250 gr. waschpoeder.
Toelichting op de bonncnlijst.
Melk. Indien voor de aange
wezen bonnen Melk en rant-
soenbonnen melk, geen voldoen
de volle melk beschikbaar is,
zal hiervoor per bon één blikje
gecondenseerde melk worden
verstrekt.
Taptemelk. Bon 7 Tapte
melk geeft recht op het koo
pen van 200 gram magere
melkpoeder. Daar niet vol
doende volle melk of gecon
denseerde melk aanwezig is,
moet tot distributie van ma
gere melkpoeder worden over
gegaan. Eén rantsoen tapte
melk is gelijkgesteld aan 200
gram magere melkpoeder.
Het publiek moet de voor
melk en taptemelk aangewe
zen bonnen des Zaterdags
vóóraf bij den melkhandelaar
inleveren.
Brood. De bonnen gemerkt
„Beschuit" zijn uitsluitend
aangewezen voor het artikel
Brood.
Engelsche zeep öf waschpoe
der. Het publiek moet genoe
gen nemen met hetgeen de
winkelier in voorraad heeft.
Voor de overige artikelen
volgt a.s. Maandag een na
dere bonaanwijzing.
PREDIKBEURTEN
Zondag 4 Februari,
Middelburg. Ev. Luth. Gem.
4.30 ds. Nolte. Leger des Heils
10 en 4 adj. G. Kooistra. Ver.
v. Vrijz. Herv., Doopsgez. kerk]
10 ds. J. H. Hanneman. Geref.
Gemeente, Segeerstraat, 9.3Ö
en 2 leesdienst. Geref. kerk (H.
V.) 10 ds. Beekenkamp, ge
meenschappelijke dienst'. Chr
Geref. Kerk 10 en 3 prof. G.
Wisse.
Vïissingen. Ned. Herv. Gem.,
Alhambra, 10 ds. Schoch. Chr
Geref. Kerk, Kasteelstraat, 9.3Ó
en 3 leesdienst. Ev. Luth. Gem.
Doopsgez. Gem. 10 ds. Nolte.
Souburg. Herv. 3em. 2 ds. D.
C. Spijkerboer. Geref. Kerk 3
ds. Th. H. van Andel.
Westkapelle. Ned. Herv.
Gem., consistorie, 2 leesdienst.
Domburg. Ned. Herv. Gem
1.30 ds. W. Reus.
Arnemuiilen. Geref. Kerk 11
en 4.30 ds. H. Scholing.
