DeVri je Zeeuw
ARBEIDSSCHUWHEID
ONTSLAG N.S.B.-ERS UIT
PARTICULIEREN DIENST
Er wordt in den laatsten
tijd zooveel over arbeidsschuw
heid gesproken, dat het bijna
een leuze is geworden. Wan
neer men dan vraagt wat men
er eigenlijk onder verstaat,
dan krqgt men ten antwoord,
dat de arbeiders niet of on
voldoende willen werken. Het
is volgens de meesten zoo hel
der als glas, dat daarmede het
begrip arbeidsschuwheid vol
komen is gedefinieerd, zooiat
het stellen van de vraag feite
lijk overbodig was. Met deze
zienswijze kan ik mij niet ge
heel vereenigen, omdat men
hiermede alleen de arbeiders
aanvalt. Volgens mij omvat
arbeidsschuwheid het gebied
van alle gemeenschapsarbeid.
Welken arbeid men ook ver
richt, met het hoofd of met de
hand, wanneer die arbeid niet
wordt verricht met den vollen
inzet van de persoonlijkheid
kan men m.i. spreken van ar
beidsschuwheid. Een autoriteit,
die verantwoordelijkheid van
zich afschuift uit gemakzucht,
is arbeidsschuw. Hij stelt zijn
volle arbeidskracht niet ten
dienste van de gemeenschap,
hij onthoudt de gemeenschap
iets, waarop de gemeenschap
in dezen tijd van nood recht
heeft ,n.l. zijn voile medewer
king. Hetzelfde geldt voor den
arbeider, die in zijn arbeid de
kantjes ervan af loopt: ook hij
begrijpt zijn plicht tegenover
de gemeenschap niet. De on
dernemer, die niet alles in het
werk stelt om zijn bedrijf op
gang te houden of te brengen,
ook al heeft hij daar geen di
rect voordeel van, is zich niet
bewust, dat hij daarmede den
snellen wederopbouw van ons
land in den weg staat en dus
in zijn plicht tegenover de sa
menleving tekort schiet.
Gezien van het bovenom
schreven standpunt kan en
moet de vraag beoordeeld wor
den: ,,Is er arbeidsschuwheid
of niet?" Mijn antwoord op de
vraag in bovenbedoelde betee-
kenis is: ja! Er is in Nederland
arbeidsschuwheid, niet alleen
bij de arbeiders maar over de
geheele linie. Wij hebben dus
biet het recht den arbeiders
alleen dit verwijt te maken.
Wanneer wij openlijk erken
nen, dat er in Nederland ar
beidsschuwheid heerscht, is
het niet zonder belang ria te
gaan waaraan die arbeids
schuwheid moet worden toe
geschreven. De algemeen er
kende redenen zijn ondervoe-
dmg, slechte ldeeding
vn schoeisel, onvoldoende
transportmogelijkheden, slech.
communicatiemiddelen enz.
Men streeft eigen belangen
daarbij het algemeen be-
lang verwaarloozende, omdat
het eigen belang overduidelijk
voor oogen staat, het algemeen
daarentegen niet. Het alge
meen belang kan ons slecht.;
scherp voor oogen staan, in
dien ons het doel van het re-
geeringsbeleid duidelijk is,
wanneer wrj de piannen ken
nen voor de toekomst, de koers
van het schip van staat.
Slechts wanneer ons het doe!
en de weg tot dat doel heeft
gegrepen, kunnen wij doelbe
wust worden. Doelbewust moe
ten wij zijn om ons aan de ver
wezenlijking van dat doel te
kunnen geven. Een doelbewust
volk erkent d'e noodzakelijkheid
eigen belang op te oüereïi,
zich ongemakken te getroos
ten, om in de grootste samen
werking het begeerde te berei
ken. Doelbewust was het En-
gelsche volk toen het zich vrij
willig onderwierp aan den ri
goureus doorgevoerden arbeids-
dienstplicht. Doelbewust ver
richtte het dienst in de Home-
Guard na een zware dagtaak
in fabriek of kantoor. Omdat
het Engelsche volle doelbewust
was en is, smeedde het zich
aaneen met achterstelling van
eigenbelang.
Deze bewonderenswaardige
houding van het Enge.sche
volk zal met vurige letters
aangeteekend blijven in de so
ciale geschiedenis der volke
ren. Het Engelsche volk toont
hiermede een ingeboren fat
soen te bezitten als staats
burgers. Maarhet doel
staat hun duidelijk voor oogen:
den vijand uit het land houden
en den oorlog winnen. Zii had
den het geluk hun geheeie be
stuursapparaat intact te heb
ben, zij waren niet onmondig
gemaakt door den geestelijken
en moreelen druk van een be
zetting, zij konden zich gelei
delijk aanpassen aan de zich
steeds wijzigende omstandig
heden.
Nederland was zoo gelukkig
niet. In de staatkundige ont
wikkeling van Nederland is
een diepe gaping gekomen
tusschen 1940 en 1945.
Nederland moet zijn toe
komst opnieuw opbouwen, al
zijn er helaas nog velen die
denken met een wankel brug
getje toch 1940 aan 1945 te
kunnen koppelen.
Wij doen goed ons te reali-
seeren, dat de zoo" noodzake
lijke saamhoorigheid, dat
plichtsbesef tegenover het Va
derland, hetwelk eigenbelang
opzij doet zetten, slechts kan
worden bereikt door het Ne-
derlandsche volk doelbewust te
maken. Slechts dan zal de ar
beidsschuwheid verdwijnen. Wij
zrjn er het allen over eens, dat
Eerste Jaargang - Nummer 59
Verantw. Hoofdred.: drs. H. Sinnema,
Red.-adres: Middelburg, Molenwater 69.
Adm.-adres: Vlissingen, Walstr. 58-60,
Telefoonnummer 10, na 5 uur: 89.
M'burg: Itouaansche Kaai 39, Tel. 2009.
Donderdag 1 Februari 1945
Uitgever: Jacq. Ie Smit.
Advertentieprijs 30 cent per regel.
Abonnementsprijs per week 26 cent en
per kwartaal 3.30.
Losse nummers 5 cent.
de arbeidsschuwheid verdwij
nen moet. Het is ons gebleken,
dat het niet voldoende is te
wijzen op den oorlogstoestand,
waarin Nederland verkeert, om
den belangenstrijd van allen
tegen allen te doen ophouden.
Evenmin schijnt de noodzake
lijkheid van opbouw en herstel,
welke slechts bereikt kunnen
worden door samenwerking,
voldoende tot de bevolking te
spreken.
Nederland maakt de grootste
ramp van zijn geschiedenis
door. Het bevrijde gebied, dat
zulke groote voordeelen heeft
tegenover het Noorden moet
er zich van bewust worden een
onderdeel te zijn van een land,
dat ontzettend lijdt en zich tot
taak stellen doelbewust tot sa
menwerking te komen. Het is
begrijpelijk, dat noch de Re
geering, noch het Militair Ge
zag thans de politieke ontwik
keling van Nederland zullen
aangeven, doch aan den ande
ren kant is het eveneens dui
delijk, dat de bevolking niet
tot actieve samenwerking kan
worden bewogen indien zij al
thans op sociaal gebied niet
weet wat de achtergrond is
van de maatregelen, wfelke nu
worden getroffen.
Het moet derhalve als een
goede sociale voorlichting wor
den beschouwd, dat wordt be
kend gemaakt, waarop de ge
troffen sociale maatregelen
berusten:
1. de erkenning van allen ar
beid als het fundament van
het gemeenschapsleven wat
tot gevolg heeft het verdiepen
en verbreeden van ijet arbeids
recht. Van dien gezichtshoek
uit moet worden bezien de
wachtgeldregeling, de loonsta-
bilisatie, de te verwachten wij
ziging in het Kon. Besluit Ar
beidsverhoudingen, de afschaf
fing van de werkverSchaffings.
loonen e.d.;
2. het tegengaan van de vrije
machtsvorming door den in
vloed van de burgers op het
overheidsbeleid afhankelijk te
maken van hun arbeid, m.a.w.
de erkenning van den organi-
schen opbouw van de gemeen
schap. Dit doel is thans niet
practisch realiseerbaar, omdat
daartoe de bevrijding van Ne
derland zal moeten worden af
gewacht;
3. de ontwikkeling van het
gemeenschapsbewustzijn d.w.z.
van de onderlinge samenwer
king. In het gewijzigde Kon.
Besluit Arbeidsverhoudingen
kan men de duidelijkste aan
wijzingen aantreffen, dat
werkgever en werknemer wor
den beschouwd als gelijkwaar
dige comparanten van de
ioonovereenkomst (het con
tract van samenwerking). De
werkgever wordt tevens als
een werknemer beschouwd nJ.
zijn werk bestaat in leiding
geven. Met alle middelen
d'ient een ieder te worden dui
delijk gemaakt, dat. elke ar
beid belangrijk is en dient te
worden gerespecteerd.
Er èijn teekenen, die er op
wijzen, dat in Nederland een
vernieuwingsproces bezig is
zich te ontwikkelen. Deze tee-
kennen zijn inderdaad nog moei
lijk te onderkennen, doch kun
nen worden aangevoeld, het
geen vertrouwen wekt voor de
toekomst.
Alvorens dit artikel te be
sluiten zou ik U gaarne willen
opwekken tot een naarstig ge
wetensonderzoek. Ent gewe
tensonderzoek zai zonder twij
fel leiden tot minder gekanker
en hetuitvechten van buren
ruzies en opwekken tot een
grooter verantwoordelijkheids,
besef tegenover de gemeen
schap. Een grooter verant
woordelijkheidsbesef tegenover
de gemeenschap zal tot gevolg
hebben .dat de arbeidsschuw
heid afneemt, zoodat men zich
geroepen voelt zich volledig ten
Wij kunnen doelbewust zijn,
want er wordt ernst gemaakt
met een nieuw Nederland, het
Nederland van 1945.
W. J. J. DE MURALT.
Het Algemeen Secretariaat
van de Studenten-Contact
groep te Eindhoven is van
adres veranderd. Het is thans
gevestigd: Stratumseind 49,
Eindhoven,
De Sectie Voorlichting van
het Militair Gezag deelt mede:
Bij K. B. van 2 November
1944 Staatsblad Nr. E 136 is
een belangrijke wijziging ge
bracht in art. 6 van het Bui
tengewoon Besluit Arbeidsver
houdingen. Van nu af aan be
hoeft niet meer de toestem
ming van het Gewestelijk Ar
beidsbureau te worden ge-
.vraagd voor het ontslag vgn
hen, die „zich gedurende de
vijandelijke bezetting van het
Rijk in Europa hetzij als lid,
begunstiger of anderszins aan
gesloten hebben of aangesloten
zijn gebleven bij de Nationaal
So'cialistische Beweging der
Nederlanden of eenig daaraan
verwante of andere nationaal-
socialistische of fascistische
organisatie of instelling, voor
deze Beweging of een zoodani
ge instelling werkzaam is ge
weest, dan wel haar propagan
da heeft bevorderd of ver
spreid". Een dergelijk verle
den wordt beschouwd als een
dringende reden voor ontslag.
Voorts is de Directeur van
het Gewestelijk Arbeidsbureau
verplicht, toestemming tot
ontslag van een werknemer te
vérleenen, indien hem blijkt
dat de werknemer zich tijdens
de bezetting zoo onvaderlands
heeft gedragen, dat van den
werkgever redelijkerwijze niet
kan worden gevergd, de
dienstbetrekking te laten
voortduren. Het belang van
de onderneming en dat van de
overige werknemers in het be.
drijf mag daarbij mede in aan
merking worden genomen.
In de beide genoemde geval
len behoeft de termijn voor
opzegging niet in acht te
worden genomen en is de
werkgever geen schadeloos
stelling verschuldigd.
De bedoeling is duidelijk: of
een werknemer zich onvader
lands heeft gedragen, staat ter
beoordeeling van den Direc
teur van het Gewestelijk Ar
beidsbureau (met beroep voor
den werkgever op den Rijksbe
middelaar). De onvaderland
lievende houding van cie
N.S.B.-ers behoeft het Ar
beidsbureau niet uitdrukkelijk
vast te stellen: zij spreekt
vanzelf. Daarom is voor
het ontslag van den N.S.B.-er-
werknemer de toestemming
van het Gewestelijk Arbeids
bureau niet vereischt. Gelijk
gezegd, wordt met den N.S.B.-
er gelijkgesteld hij, die voor
de N.S.B. of een andere fas
cistische instantie is werk
zaam geweest of haar propa
ganda heeft bevorderd of ver
spreid.
De werkgever mag dus in
eerste instntie zelf beoordee-
len, of de werknemer onder de
categorie der N.S.B.-suppof-
ters valt, niet., of hij géén
N.S.B.-er zijnde, zich onvader-
lands heeft gedragen. Hij doet
dit evenwel op eigen risico:
daarom zal hij goed doen, in
twijfelgevallen het advies van
een advocaat in te winnen,
want ook de arbeider beschikt
zijnerzijds over meerdere
rechtsmiddelen, die hem tegen
de gevolgen van een ongemoti
veerd ontslag beschermen. En
de nieuwe bepaling geeft den
werkgevers, dié een bepaalden
arbeider „niet lusten" aller
minst een kans. dezen van
zich of te schudden.
In de eerste plaats toch kan
de arbeider, die ten onrechte
als N.S.B.-er is ontslagen, bij
de Politie aangifte doen we
gens ontslag zonder toestem
ming van het Arbeidsbureau,
hetgeen gestraft kan worden
met 2 maanden hechtenis of
1000 boete (opzettelijk doen
van valsche aangifte is echter
ook weer strafbaar en wel als
misdrijf). Doch bovendien kan
hij, in verschillende vormen,
een geldelijke vordering tegen
den werkgever instellen, die
zich niet steeds behoeft te
beperken tot een week of een
maand loon. Het kiezen van
den meest gewenschten vorm
is het werk van den jurist.
Daarom doet de arbeider er
goed aan, bij onrechtmatig
ontslag ook zijnerzijds zonder
verwijl een advocaat te raad
plegen, oftewel zich te wenden
tot een der juridische advies-
bureaux, die in verschillende
plaatsen door de vakbeweging
zijn opgericht.
OORLOGSVRIJWILLIGERS.
Het Hoofd van liet Aanmel
dingsbureau voor Oorlogsvrij
willigers .te Middelburg maakt
bekend, dat half Februari 1945
een detachement van het Korps
Kon. Mariniers naar Noord-
Amerika zal vertrekken.
Diegenen, die zich tot heden
nog NIET hebben aangemeld
als Oorlogsvrijwilliger en in
aanmerking wenschen te ko
men voor vorenbedoeld Korps,
wordt aangeraden zich zoo
spoedig mogelijk schriftelijk of
mondeling te melden bij het
Aanmeldingsbureau voor Oor
logsvrijwilligers te Middelburg,
Koepoortstraat 6.
HOOG WATER
TE VLISSINGEN.
Donderdag 1 Februari 4.20
en 16.50 uur, 1.86 M. N.A.P.
Vrijdag 2 Februari 4.54 en
17.25 uur, 1.80 M. -f N.A.P.
Zaterdag 3 Februari 5.30 en
18.01 uur, resp. 1.71 en 1.68 M.
N.A.P.
Leest ons artikel van mor
gen over de hulpverleening
aan bezet Nederland.
DE ELFDE HOOFD STAD
BEVRIJD.
Warschau, dat de Duitschers
23 September 1939 veroverden,
is de elfde Europeesche hoofd
stad, die de Geallieerde troe
pen hebben bevrijd. De andere
zijn:
Parijs (4 jaar bezet).
Brussel (4 jaar bezet).
Luxemburg (4 jaar bezet).
Athene (3 jaar bezet).
Tirana (5 jaar bezet).
Belgrado (3% jaar bezet).
Borne I vijandelijke
Boekarest hoofdsteden tot
Sofia j ze werden,
Helsinki J ingenomen.
Zeven andere hoofdsteden
moeten r,u nog bevrijd of ver
overd worden:
Praag j
Oslo door den
Kopenhagen i vijand bezet,
Amsterdam
WeeenaeP„eSt vijandelijke
Berlijn j hoofdsteden.
Boedapest, dat reeds voor
2/3 in Russische handen is,
kan binen enkele dagen vallen.
(Daily Mail).
NEDEKLANDSCHE
STUDENTEN NAAR
AMERIKA.
Amerika bereidt plannen
voor om studenten uit Neder
land hun studie te laten voort
zetten en hun diploma's te
laten behalen aan universitei
ten in de Vereenigde Staten.
Vooral denkt men hierbij aan
de studie in de medicijnen, de
volksgezondheid, het inge
nieurswezen en in andere nut
tige onderwerpen, die in nauw
verband staan met het her
stel van ons land. Et- zijn
reeds verschillende aanbiedin
gen voor studiebeurzen ge
daan. (Anep-Aneta),
