DeVri je Zeeuw
DeVriie Zeeuw
Oost Pruisen vrijwel geïsoleerd
Ongekend snelle stormloop
der Russische legers
Zuiveringsproblemen
I,J nET VERTREK ONZER
OORLOGSVRIJWILLIGERS.
„En het geschiedde, terwijl
Mazes zijn hand ophief, zoo
uas Israël de sterkste".
Exodus 17 11a.
Het is met ontroering, dat
brij van hen afscheid nemen,
(lie den roep van het vadgr-
nd hebben gehoord, een va
llei land in nood.
Niet zonder zorg zien we
en gaan, doch niet zoo zeer
>m de gevaren, welke' den sol
daat bedreigen als wel de sol-
laten Christi. Want daartoe
(rijn zij bovenal geroepen: goe
de krijgsknechten van Jezrts
Christus te zijn. Leven be-
toekent immers strijd!
Ook in het hoofdstuk, waaraan
bovengenoemd tekstwoord is
[ontleend, is sprake van strijd
|Er is oorlog tusschen het volk
Israël en een van de roofzuch-
I tige volksstammen van de
I woestijn.
1 Jozua stort zich met zijn
kdapperen op den opdringenden
.vijand. Voo golft de verbitter
de strijd op en neer.
Dit is voor ons meer dan al
leen maar een boeiend ver-
al uit het Oude Testament
fe-spjesrelt Ijgt. f»r»
Eerste Jaargang - Nummer 53
Verantw. Hoofdred.: drs. II. Sinnema,
Red.-adres: Middelburg, Molenwater 69.
Adm.-adres: Vlissingen, W'alstr. 58-60,
Telefoonniunmer 10, nó, 5 uur: 89.
M'burg: Rouaansche Kaai 39, Tel. 2009.
Zaterdag 27 Januari 1945
Uitgever: Jacq. de Smit.
Advertentieprijs 80 cent per regel.
Abonnementsprijs per week 26 cent en
per kwartaal 3.30.
Losse nummers 5 cent.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 28 Januari.
Middelburg. Doopsgez. Gem.
10.15 mej. dr. A. H. A. Bak
ker. Geref. Kerk (H. V.) 10
L.c.p.l. W. A. Duijs v. d. Prin
ses Irene Brigade. Geref.
Gem., Segeerstr., 9.30 en 2
'eesdienst. Ev. Luth. Kelk 10
ds. Nolte. 11.30 geen Zondags-,
school wegens Eng. dienst.
Chr. Geref. Kerk 10 en 2.80
prof. Wisse Leger des Heils,
Hoogrstr. 20, 10 en 4 adj. G.
Kooistra. Ned. Herv. Gem.
9.30 Oostkerk clr. W. H. Bee-
kenkamn. jeugddienst,, koor-
LUCHTAANVALLEN OP
BEZET NEDERLAND.
In Limburg maken de En-
gelschen, na de verovering
van Maasbracht, St. Joost
en Heinsberg, goede vorde
ringen. Ze staan op 5 km.
van Roermond. In den drie
hoek tusschen Maas en Roer
werden verscheidene dorpen
veroverd.
rivier de Moder teruggewor
pen. Tusschen Straatsburg en
Colmar rukt het Fransche le
ger verder op. Ten Noorden
yan Miilhausen werd een ster
ke Duitsche formatie omsin
geld.
Ten N. van St. Vith valt de
geallieercje luchtmacht nog on
ophoudelijk de Duitsche voer
tuigen aan.
In Luxemburg vorderen de
Amerikanen op een breed
Tï'O T~Vi-f- ~l. - ,t
ii LAATSTE BERICHTEN.
Minister Burger is, naar aan-
eiding van zijn radiorede,
vaarop wij in ons blad van 24 a
lan. critiek hebben geleverd,
in conflict gekomen met den
Minister-President. In verband
liermede heeft hij bij H.M. do
Komngin zijn ontslag ingediend.
Het Nederlandsehe leger zal
niet meer als vóór 1940 een
nationaal leger zijn, maar deel
uitmaken van een continentaal
leger.
Majoor Van Wijk op den
afscheidsavond der MiddSl-
burgsche oorlogsvrijwilligers.
BEKENDMAKING VAN HET
CENTRAALTRANSPORT-
BUREAU.
De regeering zal een aantal
vrachtauto's ter beschikking
stellen van het Civiele Ver
keer.
Belanghebbenden kunnen
aanvragen om toewijzing van
een zoodanigen vrachtauto
richten tot den Rijksinspecteur
van het Verkeer in hun
A. VOLMEK,
,-ensmlddelenbedrjjf,
cpark 14 Vlissingen,
r telefonisch te bereiken
onder no. 311.
M. ARENDSE
eturenhandel, Souburg,
lijk: Paspoortstraat 12
(Gesloten huis).
HEROPEND
ndel D. GOETHEER.
i adres:
loos ie Buskenstraat 67,
Vlissingen.
HEROPENING
GEBR. BISCHOFF
lagmoro-en 24 Jan. 10 u.
.and: WALSTRAAT 15,
fieuwstraat, Vlissingen.
telefonisch te bereiken
onder no. 756
P. DE JONGE
>t- en Detailhandel in
Tabaksartikelen,
itraat 59 Vlissingen.
pperszaak van
P. J. PIHL
Jacob Catsstraat 14
is verplaatst naar
nstraat 37. Middelbnrg.
1. M. DE NOOYER
raat 18 Vlissingen»
er telefon'soh te bereiken
onder No. 48.
Woensdag 24 Januari
geregeld Vleeschwaren
gbaar
H. AOPMELS,
estraat 19, Vlissingen.
racueerden kunnen zich
inschrijven bij Steenko-
idei F. VVIBAUT Zn.
tijdelijk: Kantoor Neder).
Maatschappij, Coos je
nstraat 59, Vlissingen.
nd van 912 uur. Code
8—7008.
TE NEDERLANDSCHE
ÏÏRZEKERINGS-MIJ.
isd van Molenwater 3
naar
aardstraat 3. Middelburg
P. H GEERS.
e nog niet zijn bezocht,
en hun adres aldaar op
'en.
juist ontvingen wij een
tie
BONTMANTELS.
Geheel nieuwe modellen.
Royale uitvoering.
Prachtig materiaal.
OEDVOLK v/h. BOBBE
Uw ""tlehuis!
e Buskenstraat 63,
ngen.
MS*»-
Naar aanleiding van de Ra
diorede van Minister Burger,
uitgesproken op Zaterdag 12
Januari 1945, besloot de Ge
meenschap van Oud Illegale
Werkers Nederland onder
staand schrijven in de bladen
te publiceeren:
Door Minister Burger wordt
gesteld, dat het zuiveringspro
bleem tengevolge var het Ne
derlandsehe karakter in begin
sel een uitermate eenvoudig
vraagstuk blijkt. Het is een
vraagstuk van recht, het vin
den n.I. van de juiste maatre
gelen tegenover hen, die in tij
den van nood het Nederland
sehe volk in den steek gelaten
hebben, ja zelfs zich tegen dit
volk gekeerd hebben.
Daar heeft, gelooven wij.
Zijne Excellentie gelijk in: hét
is ten eerste een kwestie van
recht, en ten tweede betreft
het allen, die ons volk in tijden
van nood in den steek gelaten
hebben.
Het is een Irwestie van recht,
d.w.z. ieder krijgt het zijr.e. Dit
uit te maken is niet in alle ge
vallen eenvoudig, en al zijn
wh het met Zijne Excellentie
volkomen eens, dat er haast,
groote haast is, omdat het wan
trouwen in de overheid en on
der elkaar eer groeit dan af
neemt het is zonder meer
onjuist te zeggen, dat zuive
ring een kwestie van enkele
weken is, en nog onjuister te
zeggen dat, waar het langer
duurt, men het „kennelijk ver
keerd doet, en onder den naam
„zuivering" dan dingen gedaan
worden, die daarmede niets te
maken hebben."
De ervaring leert, dat juist
zij, die op verantwoordelijke
possen in het staatkundig en
maatschappelijk leven staan,
vaak door hun gedrag en le
venshouding het vertrouwen
verloren hebben van hen, wien
zij leiding en voorbeeld te ge
ven hadden. Ja, naarmate de
verantwoordelijkheid grooter
hun positie liooger is." stijgt
ook de argwaan. Hooge hoo
rnen vangen nu eenmaal veel
wind, en het volk verwachtte
in oorlogstijd van zijn leiders
voorlichting bij het zoeken
haar het juiste standpunt en
steun en stijving in zijn eens
gekozen, vaak moeizaam ver
kregen, levenshouding.
Wee den leiders, op wie het
volk in oorlogstijd niet heeft
Kunnen bouwen Het volk aan-
vaardtgeloof ons, Excellen
tie, het is zoo voor de toe
komst hun leiding ook niet
En dit onverschillig of het
IV'W™ in den staat of in de
lab iek, in de bonden of ver-
Het volk
wil slechts leiding ontvangen,
na dezen barren en harden
nood, van lieden van een hoog
moreel peil, practische be
kwaamheid en intellectueele
begaafdheid. Het wil mannen
boven zich gesteld zien, geeste
lijk uitstekend en van een sterk
karakter, menschen, die eigen
belang of belang van eigen
groep, secte of klasse, volko
men weten achter té stellen bij
het algemeen, belang. De onder
gezag geplaatste mensch wil
garanties, dat de gezagsdrager
het belang der onderdanen en
dè.t alleen dient.
Het volk is critisch gewor
den. Het onderwerpt zijn lei
ders thans onbarmhartig aan
zijn oordeel. En het volk oor
deelt scherp. Gij zegt. Excellen
tie, dat de vraag of iemand in
zijn houding van verzet tegen
over den vijand van meer of
minder moed heeft blijk gege
ven, voor 't vraagstuk der zui
vering van geen enkele betee-
kenis is. Gij vergist U, en Gij
vergist U zeer. Het volk aan
vaardt geen leiding van lieden,
van wie 't. uit hoofde der ver
antwoordelijke positie, welke
zij innemen, verwacht mocht
en moest worden, dat zij op
juiste wijze hun standpunt kon
den bepalen ten opzichte v?n
den bezetter, maar die daarin
gefaald hebben. Nog minder
aanvaardt het de leiding van
hen, die den zedelijken moed
misten om het juiste gekozen
standpunt door te voeren.
Gij zegt, Excellentie, dat
nauwelijks ook van beteekenis
is de vraag, of goedwillende en
goedbedoelende Nederlanders
van tijd tot tijd wel geslaagd
zijn in het vinden van de juiste
houding tegenover den 'vijand
en mede door hen zelf betreur
de fouten hebben begaan. Maar
vergeet dan niet, Excellentie,
dat er zaken zijn, waarin
slechts één houding mogelijk
was: die van verzet, verzet,
hard en meedoogenloos verzet,
wat ook de gevolgen ervan zou
den zijn. Luidt zoo niet de tekst
der Regeeringsverklaring 1937
ten aanzien van het werken
ran het oorlogspotentieel van
den vijand? En zien wij niet.
dat tien- en tientallen burge
meesters en fabrikanten zich
ten aanzien van Arbeitseinsatz
verbergen achter de inciden-
teele goede daden, die zij heb
ben verricht, om zich te dek
ken tegenover de aanklacht dat
zij meewerkten aan de vergroo
ting van Duitschlands oorlogs
potentieel. Het volk duldt hier
geen kiekeboe. Het wil zuive
ring zuivering door en door,
en allereerst van hen, die lei
ding gegeven hebben of althans
moesten geven in het verzet
tegen den vijand.
terste Jaargang - Nummer 54
Verantw. Hoofdred.: drs. H. Sinnema
Red.-adres: Middelburg, Molenwater 69
Adm.-adres: Vlissingen, Walstr. 58-60
Middelburg: Rouaansche Kaai 39.
Woensdag 24 Januari 1945
Uitgever: Jacq. de Smit.
Advertentieprijs 80 cent per regel.
Abonnementsprijs per week 26 cent.
Losse nummers 5 cent.
Het is onjuist te zeggen, dat,
2é>o gezien, ons volk uit helden
zou moeten bestaan.
Geenszins: Maar wie in de
toekomst de leiding wil houden,
die hij in het verleden had,
moet tenminste een kerel zijn.
Geen bangerik, geen draaitol,
geen profiteur, geen man die
de politiek tot proefterrein van
zijn ambities maakt.
'Wie dat is, is „fout". En dan
zijn wij het met U eens, Excel
lentie: „Wanneer voor hen, die
zoo gezien „fout" zijn
geweest, het recht zijn loop
heeft gehad, dan is het zui-
veringsvraagstuk ten einde".
Doch niet eerder al duurt
het meer dan enkele weken!
En nu practisch!
Meent Gij, Excellentie, dat
het volk een zuivering aan
vaardt geleid en doorgevoerd
door lieden of commissies, die
naar bovenstaande normen
zelf eerst gezuiverd zouden
moeten worden? Nooit!
Er zal wantrouwen blijven
t.a.v. elk orgaan of apparaat,
dat geoordeeld is door perso
nen. die zelve wellicht nog ge
oordeeld d'enen te worden.
Meent Gij, dat het volk tot rust
komt, als het zelve gezuiverd
wordt door een politie-orgaan,
waarvan niet vaststaat of het
zelf wel zuiver is. Het zuive
rend orgaan hebbe zelve ver
trouwen: de leden der zuive
ringscommissies moeten volko
men onbesproken zijn, mannen
van karakter en inzicht, man
nen, op wie het volk in den
oorlog kon bouwen en nu wil
bouwen.
Geen zuivering ook van over
heidsinstanties door lieden uit
eigen kring. Men kan en mag
nu eenmaal van geen onderge
schikte verlangen, dat hij zich
bij hoogere collega's over de
algemeene leiding beklaagt. De
mensch blijft mênsch. Geeft de
klacht geen aanleiding tot
schorsing of ontslag, dan heeft
de klager terecht n terugslag
op zijn loopbaan te verwach
ten. Öok is het onjuist, dat de
mindere over den meerdere
oordeelt: te vaak heeft de min
dere als uitvoerder gestaan
van een opdracht van den meer
dere. Hoé zal h(j de opdracht
naar juiste normen kunnen be-
oordeelen, die hij zelve heeft
uitgevoerd? De ervaring leert,
dat zoo de eene hand graag de
andere wascht: „Dek jij mij, ik
dek jou". Men legge de'zui
vering in handen van lieden,
van wie de meesten boven en
buiten het te zuiveren orgaan
staande, zelf zich een objectief
oordeel kunnen vormen over de
gedragingen der te zuiveren or
ganen. De onbesprokenen uit
die organen kunnen, als des
kundigen, toegevoegd worden
om de zuiveraars een juist in
zicht te geven in de verhoudin
gen binnen het orgaan. Is niet
de Rechterlijke Macht ook vol
komen zelfstandig en wordt
deze zelfstandigheid niet als
een hoog rechtsgoed geroemd?
Is zuivering dan geen vorm
van rechtsbedeeling?
Excellentie, Gij zult het ons
ten goede moeten houden,
maar Uw opvattingen over zui
vering verschillen toch wel he
melsbreed van de onze. Naar
wie luistert Gij Toch niet al
leen naar menschen, die uit
eigenbelang of zelfbehoud U
hun gedachten influisteren
Wij hebben onze ooren te luis
teren gelegd bij het volk, de
eenvoudigen, de eerlijken, ar
beiders en boeren, illegalen en
goedmoedige burgers. Uw rede
helpt niet het vertrouwen in de
Regeering te verstevigen.
Slechts zij die zuivering te
duchten hebben, applaudisee-
ren.
Pas op voor de fout, die Uw
Collega maakte: Hij decreteer
de, dat wij in het bevrijde ge
bied de phase waren ingegaan
van terugkeer naar de normale
functicnneering van het poli-
tie-apparaat en dit ten aanzien
van een taak, waarin het er
varing mist: de politieke re
cherche. Meent Gij, en meent
Uw Collega, dat het probleem
daarmede is opgelost?
Waarachtig niet! Het broeit
en smeult, en er is onrust over
al. Bedrieg Uzelven niet.
Geef ruimte aan ons volk om
tot zuivering over te gaan.
Geef armslag aan het appa
raat, wiens specifieke taak het
'S om tijdens den staat van be
leg de orde en rust te handha
ven,: het Militair Gezag. Dit
staat niet 8 an den top der amb
telijke hiërarchie, geen functi-
onnarissen behoeven deze ge
zagdragers naar de oogen te
zien. Het staat vrij t.o.v. het
Volk, en draagt een eigen ver
antwoordelijkheid. De keuze
der functionnarissen blijkt een
gelukkige te zijn: het volk stelt
er vertrouwen' in.
Hoe is het toch mogelijk, dat
het Militair Gezag niet die be
voegdheden schijnt te hebben,
die het naar aller begrippen in
een staat van beleg moet heb
ben Welke invloeden doorkrui
sen toch steeds dit gezag? Ons
volk wenscht hierover zeker
heid! Het heeft te lang in on
zekerheid geleefd om nu nog
dergelijke fundamenteele onze
kerheden te kunnen dulden. En
het heeft te veel geleden om
nu nog te kunnen verdragen,
dat op zijn gekromden rug een
machtsstrijd wordt uitgevoch
ten. We staan nog te dicht bij
het vuur! En we willen leiding,
sterke leiding.
Leiding van mannen, geko
zen om hun standvastig Chris
telijk geloof en gezond en on
feilbaar oordeel, met een ge
voel voor wat practisch en bil
lijk is; eerlijk tegenover zich
zelf in alle omstandigheden;
met zuivere en vaste beginse
len, in staat om sterke en eer
lijke voorstellen te doen; man
nen, vooral geschikt om het
gezag in te roepen, dat voort
vloeit uit hun vlekkeloos ge
weten en dat helder van hen
uitstraalt, om leiders en aan
voerders te zijn, vooral in tij
den, wanneer de c. rukkende noo-
den van het oogenblik den ont-
vankelijken geest van het volk
op overweldigende wijze beroe
ren, en het gemakkelijker op
een dwaalspoor kan worden ge
bracht en verloren kan gaan;
mannen die in hartstochtelijke
tijden van overgang, vertroe
beld door elkaar bestrijdende
politieke programma's, zich
dubbel verplicht voelen het
volk en den staat het geestelijk
tegengif toe te dienen van een
zuivere visie en volniaakte
naastenliefde, van een volko
men onpartijdige rechtsspraak
en aldus van een wil tot na-
DUITSCHE
PARACHUTISTEN
IN LIMBURG.
In Limburg hebben de
Duitschers parachutisten
neergelaten, met het doel den
opmarsch der Britsche troe
pen ten W. van de Roer te
vertragen. De Engelsche
troepen moesten zelfs vlam
menwerpers gebruiken om
deze parachutisten te vernie
tigen. Ook in den Canadee-
schen sector bij Nijmegen
hadden gevechten plaats. Het
schijnt dat de toestand hier
weer is verscherpt.
V 2-installaties in N.-Ne-
derland werden door jagers
aangevallen.
Het 2e Britsche leger heeft
op een frontbreedte van 26 km.
vorderingen gemaakt ten N.
van Echt en staat op één punt
nog 1 km. van den weg tus
schen Geilenkirehen en Heins
berg. Er wordt hier hevig ge
vochten.
Duitsche troepen in Oost-
Pruisen in den rug bedreigd.
In ademlooze spanning volgt
de wereld den stormloop der
Russen op de Oostelijke verde
digingslinie van het Duitsche
rijk. De Duitschers worden noj
steeds met geweldige snelheii
teruggedreven van de Oostzee
tot aan de Karpathen. In 5
speciale dagorders maakte
Maarschalk Stalin weer mel
ding van schitterende overwin
ningen. De eerste dagorder be
richtte den val van de Oost-
Pruisische stad Insterburg (70
km. van Koningsbergen). Ver
der werd medegedeeld dat in
tionale eenheid en eendracht in
een oprechten geest van broe
derschap; mannen, wier gees
telijke en zedelijke aard vol
doende hecht en vruchtbaar is,
die de werktuigen der demo
cratie in zichzelf vinden en
kunnen voortbrengen, en die
weten hoe deze werkdadig in
practijk te brengen.
Daarom: zuivering, Excellen
tie, zuivering, en wel snel,
streng, rechtvaardig.
De Interprovinciale verga
dering van de Gemeenschap
Oud Illegale Werkers in
Nederland.
de provincie Posen 4 groote
steden werden veroverd, o.n.
Alexandrdw ten W. van Lodz,
Hohensalza en Labiszyn, 25
km. ten Z. van Bromberg. Op
een' niet. nader genoemd punt
bevinden de Russische troepen
zich op slechts 240 km. van
Berlijn.
De 3e dagorder meldde dat
de troepen van Rokossowsky
Allenstein hebben veroverd; de
4e berichtte de verovering van
de belangrijke stad Gnesen.
Hierdoor is de spoorlijn van
Posen naar Oost-Pruisen afge
sneden.
Het Se communiqué luidde
dat Rokossowsky, die van het
Zuiden Oost-Pruisen binnen
dringt, 2 steden heeft veroverd
en zich nu op 70 km. van de
Oostzee bevindt. Dit is een di
recte bedreiging voor het af
snijden van Oost-Pruisen en
het Silezische industriegebied
van Duitschland. De bedrei
ging is zeer groot. De Duit
schers vechten met angst en
fanatisme, maar de opmarsch
der Russen is niet te stuiten.
In één dag werden in dezen
sector 3000 Duitschers gedood
en 4000 gevangen genomen. De
Duitschers zelf maakten in een
bericht naar het buitenland be
kend, dat de Duitsche troepen
in Oost-Pruisen en Silezië ge
vaar loopen te worden afge
sneden.
Rokossowsky heeft ook de
belangrijke stad Deutsch-Eylo
veroverd. Deze plaats ligt op
de grens van Oost-Pruisen op
den weg van Posen naar Allen
stein.
Laatste uren van deu
strijd in de Ardennen.
ingeluid.
In de Ardennen is de terug
tocht van het leger van Mon
Rundstedt begonnen. Vooral in
het Zuiden van den Ardennen-
sector trekken de Duitschers
zich snel terug. St. Vith wordt
van 3 kanten bedreigd en is
reeds door de Amerikanen tot
op 3 km. genaderd.
De tactische luchtmacht viel
de Duitsche troepen geweldig'
aan. Meer dan 1500 voertuigen
werden reeds vernield. Vele
spoorlijnen werden onbruikbaar
gemaakt.
In Luxemburg werd in één
dag een vordering gemaakt
van 7% km. Wiltz is gevallen.
Op het front van het eerste
Fransche leger woedden hevige
sneeuwstormen. Hierdoor wer
den de gevechten zeer bemoei-
'ükt. Van het striidtooneel ten
N. van Straatsburg is weinig
füruws te berichten. (B.B.C.),
