Dus: Leeft niet boven Uw rantsoen!
't Rantsoen is klein, Zeeuw ;ch-Viaanderen vruchtbaar.
Maar: In Holland heerscht nu hongersnood.
V
Rtdactie: I H. BANNIER QEVEREN
rttdaceic-adrw: Axelachestraat 24. Terneuzen
Dit Blad vtordt op lost van het "Militair Gezag
gedrukt bij de N.V. Firma P. J. van de Sande(
Ttrncuzen.
ABONNEMENT.; PRIJS Binnen Terneuzen
f 1 50 per 3 maanden; buiten Terneuzen f 1.74
per 3 maanden. Bij vooruitbetaling f 6,60
p. jaar. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagavond.
DINSDAG 5 DECEMBER
Ie Jaargang
No. 5
ADVERTENTlEN Per mm 10 cent, minimam
per advertentie f 1.50 Rubriek kléine adverten-
.tiën 1-5 regels^60 cent; iedere regel meer 12 cent:
maxifnum 8 regels Dienstaanbiedingenen dienst-
ianvragen 1-5 regels 52 cent, iedere regel meer
10 centMet vermelding brieven of adres bureau
van dit blad lOcent meer Handelsadvertentiën
bij regelabonnement tegen verminderd tarief, dat
op aanvraag verkrijgbaar is Inzending van
op den dag van
Symptomen van Eenheidsstreven.
Als' één ding duidelijk aan den dag
treedt, dan is het wel de begeerte naar
meerdere eenheid in de samenleving.
-Zeer sterk leeft bij velen de ovértuiging,
dat we in elk geval niet meer terug
moeten naar de groote versplintering, die
we in de jaren vóór den oorlog in ons
land vonden. Op elk gebied, politiek,
sociaal, cultureel en religieus, was er de
verregaande splitsing. Het scheen bij ons
onmogelijk te zijn het volk in enkele
groote groepen *te organiseeren, zooals
dat in andere democratische landen wel
kon en het geval was. De partijzucht
tierde welig. Als men „rechts" was van
politieke overtuiging, was men voor een
principieeler groep toch weer niet „rechts"
genoeg. Ge meendet „rechts" te zitten
maar iemand trok naast u een bankje uit
en ge zat toch weer „links". En omge
keerd ging het op precies dezelfde wijze.
Met het gevolg dat de partijtjes als pad
denstoelen uit den grond oprezen. Daarbij
kwam nog onze ingeboren zucht om overal
een principieelen grondslag noodzakelijk
te achten. We konden niet voetballen
zonder een beginselvasten grondslag, we
konden geen vereeniging hebben op zakelijk
gebied zonder dat onze principes in 't licht
getrokken .werden. Velen zijn het er nu
over eens, dat we dien tijd van „partij
isme" en „beginselaanbidding" niet terug
moeten hebben. Daarbij komt nog, dat
ons, in den gemeenschappelijken strijd
tegen den bezetter, gebleken is, dat ver
schillende vooroorlogsche tegenstellingen
hun scherpte hebben verloren, ja zelfs
overwonnen zijn, maar, ja, aan den anderen
kant is er nu de moeilijkheid om dit een
heidsstreven praktisch te verwerkelijken.
De oude scheidingslijnen moeten niet
alle terugkomen Accoord, maar welke
wél en welke niet Een partijloos Neder
land is toch onmogelijk. En zeker ook
niet te wenschen. Alleen een dwaas kan
de mogelijkheid daarvan veronderstellen.
Het „partij-isme" heeft 8e „partij" in een
ongunstig licht geplaatst. Dat wil toch
niet zeggen dat de „partij" als zoodanig
geen bestaansrecht zoü hébben. Zonder
meer is het toch duidelijk, dat de „partij"
in1 een parlementaire democratie een nood
zakelijk, ja zelfs een onmisbaar element is.
Het politieke leven klopt in de „partij".
En in jde „pajrtij" vinden de groote
stroomingen in 't volksleven hun uitdruk
king. Zoo moeten we zeggen eenerzijds
is er de behoefte aan en het streven naar
eenheid, anderzijds is er de moeilijkheid,
(of onmogelijkheid van praktische ver
werkelijking. En de gedachte komt mis
schien op Er is toch niets aan te doen
We zullen wel weer in h'et oude spoor
terugvallen Om daartegag te waken
zijn er in Brabant op verschillende plaatsen
comité's opgericht om het eenheidsstreven
aan te fnoedigen en zooveel mogelijk te
realiseeren, Wij laten hier enkele voor
beelden, ons van bevriende zijde toege
zonden. zonder commentaar onzerzijds
volgen.
a. In Tilburg is hen groote commissie
opgericht voor den wederopbouw, onder
verdeeld in drte comité's resp. voor den
geestelijken, den economisch-technischen
en den maatschappelijken wederopbouw.
Hierin werken alle kringen en overtui
gingen samen.
De eerste vergadering werd geh'ouden
op het stadhuis en toegesproken door den
Burgemeester. Voorzitter is Prof. Dr.
J M. J. H. Cobbenhagen. Het comité voor
Maatschappelijken Wederopbouw schrijft
in een oproep tot de bevolking o.a. t „In
deze situatie roepen wij de bevolking op
om in een geest van eendrachtige samen-
hébue, |jt werking de periode van den wederopbouw
Zuic 'n te gaan Wil die medewerking aan
fe DonaI^en wederopbouw opr een goeden grond-
dedt ®a9 rusten, dan zal zij vóór alles uiteen
eestelijke vernieuwing moeten voortsprui-
cen Met erkenning en eerbiediging van
verschillen in geloofsovertuiging en poli
tieke opvatting, kan zeker als norm ge
steld worden, dat alle krachten van ons
volk eendrachtig moeten worden ingezet
voor de verdediging en den wederopbouw
van onze hoogste nationale goederen."
b. In Eindhoven is opgericht een
comité „Eenheid bij verscheidenheid".
Voorzitter is Mr. J. J. A. van der Putt.
Dit comité is gevormd uit onderteekenaars
-een veertigtal van een oproep,
waarin erdp wordt aangedrongen zich te
onthouden van het heroprichten van ver-
^^%eenigingen en organisaties en in het alge-
een van alle handelingen en uitingen die
streven naar meer eenheid en samen-'
het kabi
opnemr
en df
werking zouden kunnen schaden. Het
comité heeft een adres gericht aan de
Regeering waarin het ontraadt, de ver
tegenwoordigende lichamen bij elkaar te
doen komen, samengesteld, uit de ver
tegenwoordigers van de oude politieke
partijen.
c. Zoowel in Eindhoven als in Tilburg
hebben de verschillende vakcentrales tot
samenwerking besloten. In Eindhoven be
sloten de drie samenwerkende vakcentra
les zelfs tot uitgave van een gezamenlijk
orgaan „Herrijzing".
De redactie-commissie bestaat uit een
lid van^het C.N.V., het N.V.V. en de
R.K.W. vUit het eerste nummer Reeds
vóór den oorlog leerde „de man van het
N.V.V. verstaan dat het niet was om
scheuring en tweedracht te stichten, dat
de Katholieke en Christelijke arbeiders een
eigen organisatie vormden, doch dat
hoogere beginselen, hen daartoe dreven.
Den mannen der Christelijke en der
Katholieke arbeidersbeweging stond het
duidelijk voor oogen, dat zij hen, die niet
uit de Christelijke en Katholieke begin
selen leven, niet konden dwingen, in hun
organisaties te treden en dat de „alge-
meene" organisaties ook door hoogere
Toen zij het later hoordé, heeft zij Fran-
cien met dit gevaarlijke werk geholpen
en ook nog vluchtelingen van de Gestapo
onderdak verleend.
Na de invasie van Normandië waren
er voldoende Duitsche soldaten te vinden,
die vechtensmoe waren en bereid waren
hun wapens te verkoopen. Hierbij heeft
Francien eveneens een groote rol gespeeld.
Zij werd opgenomen in de staf van een
ondergrondsche beweging, maar kort voor
de komst van de Canadeezen en Polen
werd zij door de Duitschers gevangen
genomen.
Zij was op een bijeenkomst in een
boerderij toen een Duitsch officier daar
een lading wapenen aantrof en de aan
wezigen in arrest liet stellen.
Francien werd van haar vrienden ge
scheiden en de Puitsche schildwacht, die
haar wegvo^sde, zei haar, dat ze zeker
geëxecuteerd zou worden.
Maar de Duitschers waren toen al in
bitteren strijd gewikkeld met de geallieerde
troepen, die Oostelijk Zeeuwsch-Vlaan-
deren waren binnengevallen. Zij hadden
geen tijd meer om zich met hun gevangenen
te bemoeien.
Eenige dagen achtereen voerden de
humanistische gedachten gedreven wer
den Wij zijn vrij om. weer te leven
naar onze principieele opvatting Maar
bij drieërlei grondslag is er één doel
Gezonde sociale toestanden in Nederland.
Welnu de mannen der vakbeweging heb
ben gezien voor dat doel kunnen Wij
samenwerken. Het kan slechts aan dat
doel bevorderlijk zfjn, als wij dat béna
deren van ons drieërlei standpunt uit.
Hoofdzaak is, dat wij elkaar respecteeren,
elkaar vertrouwen en elkaar waardeeren.
Als wij in dien geest met elkander samen
werken, kan onze kracht slechts te grooter
zijn. Door samenwerking tot eenheid."
Ziehier enkele voorbeelden en sympto
men van het streven naar eenheid. Laat
de weg daarheen min of meer een doornig
pad zijn, voor opbouw en herstel is zé
zonder meer noodzakelijk.
v. O.
Francien de.Zeeuw, heldin van Zeeland.
Londen, 9 November (Anep-Abeta).
Gordon Holman, oorlogscorreÈPbndent
van het Londensche avondblad de Evening
Standard, schrijft uit Terneuzen
De 22-jarige Francien de Zeeuw, een
telefoniste uit Terneuzen, is de heldiiï van
Zeeland. In een kleine viHa in dit stadje,
waaraan de oorlog zoo goed als voorbij
is gegaan, heb ik met Francien gesproken,
die een paar dagen geleden nog een
krijgsgevangene van de Duitschers was.
Van verschillende Nederlandsche patriot
ten had ik al het een _en ander over haar
werk gehoord, maar dit is wat zij er zelf
over wilde,,, zeggen
Toen de Duitschers in Nederland ar
beidsdienstplicht invoerden, ontstond er
daartegen een sterk verzet van de zijde
van de bevolking. Een groot aantal jonge
mannen „verdwenen", en alle pogingen
van den' vijand om hen op te sporen,
bleven tevergeefs.
Het groote vraagstuk, waarvoor de
organisaties, die deze onderduikers hielpen,
zich gesteld -zagen, was hoe hen aan
kleeren en voedsel te helpen. \Vant de
rantsoenen lieten niet' toe, dat er daarvan
iets voor de onderduikers gespaard kon
worden.
Vandaar dey reeks overvallen op de
gebouwen, waarin zich distributiebeschei
den bevonden. Tijdens één zoo'n overval
kregen de patriotten liefst 411.000 rantsoen-
kaarten in handen.
Francien heeft een actief aandeel gehad
in het verspreiden van deze rantsoen-
kaarten over het geheele land. Zij maakte
lange treinreizen om haar doel te bereiken.
Zij had de rantsoenkaarten dan in de
voering van haar jas genaaid, Nietemin
was ze zich tén volle bewust van de
gevolgen, wanneer de Duitschers haar
zouden betrappen.
Aanvankelijk wist zelfs Francien's moe
der niet wat vdor werk haar dochter deej
Nazi's Francien met zich mee op hun
terugtocht door Zeeuwsch-Vlaanderen.
Ze kwam daardoor verschillende keeren
I onder zwaar geallieerd artillerievuur,
r Gelukkig duiprde het niet lang voor de
1 Duitschers er hopeloos voor stonden.
Hun verwarring was zóó groot, dat ze
j Francien en een metgezel vrij lieten met
j de mededeeling, 'dat ze zich ^eiaar zoo
goed mogelijk uit de voeten moesten
maken.
Haar metgezel werd later doodgescho
ten toeH zij door een smal stukje Nie
mandsland naar de geallieerde linies pro
beerden over te loopen.
Eenmaal aangekomen bij de Canadeezen
hoosde Francien dat 'n bepaalde informatie
van het hoogste belang zou zijn voor de
komende krijgsverrichtingen. Francien
bood, zich vrijwillig voor dit werk aan,
ging opnieuw naar da vijandelijke linies
en keerde later terug met de gewenschte
inlichtingen.
Naschrift van de Redactie. Onze
bescheiden stadgenoote heeft ons willen
laten beloven bovenstaand artikel, niet in
ons blad op te nemen. Nu zij 'zelf als
eerste Nederlandsche naar Engeland ver
trokken is om een opleiding als Marva
te krijgen, meenden wij onze lezers dit
artikel, dat in Engeland veel belangstelling
gehad heeft, niet langer te mogen ont
houden. Alleen moeten wij er bij op
merken, dat het niet Francien de Zeeuw
zelf was, die aan de Engelsche corres
pondent haar avonturen vertelde, maar
dat onze Terneuzensche redacteur dit in
haar bijzijn heeft gedaan. Op enkele
overdrijvingen na, is dat relaas vrij goed
weergegeven.
De vaart op Antwerpen is open.
De oorlogsnoodzaak belet'ons helaas
om veel bijzonderheden te vertellen over
de vaart op Antwerpen, die thans weer
ópen is. Toch willen wij met een enkel
woord gewjjg maken van de vreugde van
alle Zeeuwen, dat hun rivier, de Schelde
weer door andere, betere schepen dan.
Duitsche bevaren wordt. Wat vier-en-
een-half jaar niet gezien werd, zien wij
heden. Er is weer leven in de brouwerij.
Zoo ooit, dan zien wij het thans, dat
het tij gekenterd is en dat wij, zij het
langzaam, nu op weg zijn naar betere
tijden. *Wij verwachten veel, te veel wel
licht, van wat er in die schepen, die wij
nu statig langs zien varen, verborgen is.
De een hoopt op boter, de ander op
kolen, een derde op fietsbanden enz. enz.
Maar laat ons bedenken, dat er slechts
één soort lading is, die wij allen gelijke
lijk noodig hebbenwapens en munitie
van alle types en formaten, opdat de mof
verslagen worde zoo snel als mogelijk is.
Al het andere, hoe bitter moeilijk ook
vaak te. ontberen, komt hierbij slechts op
het tweede plan.
- The News in Headlines.
Saturday, December 2. British naval
aircraft have destroyed a German convoy
near the Norwegian coast. Danish patriots
have sunk 8 German ships in the port of-
Copenhagen. The largest battle-ship
ever made has been launched in England.
Sunday, December 3. The Germans
have blown the bridges near Strasbourg.
On this part of the front in 3 weeks
100.000 Germans have been rendered
harmless; half of them have been killed.
Airraids have been made against targets
near Dortmund, Coblenz and Heidelberg.
General Dempsey has launched an offensive
with flamethrowers, artillery and aircraft
against Venlo. Russian troops, after
having crossed the Danube in Southern
Hungary, have taken Paks and are nearing
Lake Balaton. De Gaulle is in Moscow
and has had his first talk with Marshal
Stalin.
Monday, December 4. Opposite Venlo
the British second Army is only half a
mile from the bridge over the Maas.
Linnich and Jiilich on the river Roer are
in our hands. Towns and marshalling-
yards in the Ruhr and the Rhineland are
still priority-targets for Allied bombers.
In Hungary Miskolcz has been taken;
the Russians are now only 20 miles from
Lake Balaton. In, Greece riots have
broken out between different guerilla-
troops. The Government 4|s asked for
assistance from the British forces. A
miniature battle is going in the Acropolis
area in Athens.
Bezoek van den Minister-President
Prof. P. S. Gerbrandy aan Terneuzen.
Vorige week Woensdag bracht de
Minister-President Prof. P. S. Gerbrandy,
een kort bezoek aan Terneuzen, waar hij
ontvangen werd door den burgemeester
den heer C. A. Verlinde. Zijne Excel
lentie informeerde naar de gebeurtenissen
in onze stad gedurende den tijd der be
zetting en hoe de bevrijding had plaats
gehad. Uit het onderhoud bleek ten volle,
dat de Regeering steeds op de hoogte is
geweest van den druk die door den be
zetter op de bevolking werd gelegd.
Nieuws in weinig woorden.
Brazilië heeft gebrek aan bornren. „Omdat
Nederlanders altijd een goea soort immi
granten zijn gebleken", wil Brazilië Neder
landsche boeren trachten te krijgen.
Bij het versieepen Van de „künstmatige
havens", die voor de Normandische kust
zijn aangelegd, hebben Nederlandsche
sleepbooten het leeuwendeel verricht.
De Financial Times Van 21 November
schrijft, dat Nederland op economisch
gebied meer dan eenig ander land door de
Duitschers geëxploiteerd en geplunderd is.
Veere is vrijwel niet geschonden door de
oorlogswoede, die over Zeeland gegaan is.
Een tweede detachement van het
Vrouwen Hulpcorps te Suriname is, drie
maanden nadat het eerste detachement
naar Engeland gegaan is, 'vertrokken naar
het Stille-Zuidzeegébied.
In October kwam een convooi van 167
schepen, het grootste dat ooit gevormd is,
over den Atlantisclwo Oceaan. 1.019.829
ton lading werd medegebracht.
In het beruchte concentratiekamp te
Vught heeft een correspondent van Anep—
Aneta de crematie-oven gezien, waarin
het stoffelijk overschot van 13.000 door
de Duitschers ter dood gebrachte ge
vangenen verbrand is.
Het bombardeeren van onzichtbare
doelen.
Voor het eerst zijn berichten vrij gegeven
over het instrument dat nauwkeurig bom
bardeeren mogelijk maakt van door duis
ternis of wolken onzichtbare doelen.
Volgens deze berichten, dié ons via de
B.B.C. bereikten, worden van uit het
vliegtuig een speciaal soort electromag-
netische golven uitgezonden, die door de
doelen op aarde worden weerkaatst en
vervolgens weer opgevangen waarna langs
electrischen weg op een scherm een sil
houet wordt ontworpen, met behulp waar
van de bommen gericht worden. Deze
stralen dringen doop een vrijwel onbeperkt
dikke wolkenlaag heen.
