El lATDUMClT
BIJVOEGSEL
van
van 13 Maart 1915.
Van alles wat.
O
Veldmaarschalk Paal Von Hindenburg.
Van den in Duitschland terecht zoo
populairen veldmaarschalk Von Hin
denburg, den bevrijder van Oost-
Pruisen, heeft een eenvoudige, doch
zeer lezenswaardige levensbeschrijving
het licht gezien. Het biografietje
de 100.000 exemplaren zuilen wel
spoedig uitverkocht zijn 1 is van de
hand van Bernard Von Hindenburg,
een broeder van den generaal. De
Berlijnsche correspondent van het „N.
v. d. D." ontleent er de volgende bij
zonderheden aan
Von Hindenburg, die voluit heet
Paul Ludwig Hans Anton Benecken-
dorf Von Hindenburg, stamt uit een
oer-oud geslacht uit de Marken. Vol
gens officieele familiepapieren gaat de
stamboom terug tot 1280, tot een ze
keren Johannes de Beneckendorpe. Het
wapen op een blauwen achtergrond
een zwarte buffelkop met een gouden
ring door den neus en boven den kop
een helm, is een heraldiek zinnebeeld
van krijgsmanskunst. De Beneckendor-
pen waren dan ook bijna allen soldaat.
Drie-en-twintig hunner vielen in de
achttiende eeuw op de slagvelden van
Hongarije, de Nederlanden, Bohemen,
Polen en Frankrijk. Een veldheer van
beteekenis was de baksische generaal
Ludwig Ernst Von Beneckendorf, die
in 1767 de overwinning behaalde bij
Kollin.
Het geslacht was op één linie na
tegen het eind van de achttiende eeuw
uitgestorven. Eén afstammeling be
stond er nog, Hans Heinrich, die met
een jonkvrouwe Von Hindenburg in
het huwelijk trad. De eerste Benecken
dorf Von Hindenburg was de over
grootvader van den tegenwoordigen
veldmaarschalk.
In de „Posener Zeitung" van 4 Oc
tober 1847 verscheen een advertentie,
waarbij luitenant Von Hindenburg de
geboorte bekend maakte van een
„vroolijken en gezonden jongen" Paul.
De jonge moeder, die voor den eerst
geborene een goede en ervaren kin
dermeid wilde hebben, koos er een,
die er in de schemering van de kamer
heel resoluut en flink uitzag. Maar
deze gedienstige maakte toch wel een
vreemden indruk. Want niet alleen
riep zij, zoodra de jonge wereldburger
een keel opzette „Kalmte in de com
pagnie niet alleen drukte zij zich
soms heel niet gekuischt uit, maar het
gebeurde ook wel, dat zij verdacht
naar sterken drank rook. De kinder
meid was vroeger marketenster ge
weest...
Paul Von Hindenburg kreeg dus
wel al heel jong een militaire opvoe
ding. En het zal geen verbazing wek
ken, dat hij niets liever deed dan naar
•de verhalen luisteren van zijn groot
moeder van moederszijde, wier man de
oorlogen meegemaakt had van 1806
en 1813, over dezen gruwelijken tijd
voor Pruisen. Paul heeft er, de familie
tradities volgende en ook het eigen
instinct, niet aan getwijfeld iets anders
dan officier te worden. En in 1859,
twaalf jaar oud, kwam hij op de Ca
dettenschool te Wahlstatt. In de brie
ven, die hij van hieruit schreef naar
het ouderlijke huis, voelt men al heel
duidelijk, dat de jongen trouw, goed
hartig, leergierig was. En bovenal
streng voor zichzelf. Hij rookte niet,
dronk heel weinig, speelde geen kaart.
Steeds dacht hij aan zijn militair be
roep.
Met weemoed zag de jonge cadet
in 1864 zijn oudere kameraden in den
oorlog trekken. Twee jaar later mocht
hij zelf van de partij zijn. En als
achttienjarig luitenant bewees hij reeds
bij Königgratz, dat het hem aan per
soonlijken moed niet ontbrak. Voor
zijn dapperheid kreeg hij den Rooden
Adelaar. Hoe vurig in dien tijd het
soldatenbloed in zijn aderen vloeide,
met welk een geestdrift hij het solda-
tenvak beoefende, blijkt uit de brieven,
die hij van het oorlogsterrein zijn
ouders schreef. „Het is hoogtijd,dat
de Hindenburgs weer eens kruit rui
ken. Onze familie is hierin verschrik
kelijk verwaarloosd. Hoe het mij ook
spijt jullie niet even te kunnen zien,
toch verheug ik mij op de bonte toe
komst. Voor een soldaat is de oorlog
de normale toestand. Sneuvel ik, dan
is dat de meest eervolle en schoonste
dood, word ik gewond, dan zal dit
tot mijn bestwil zijn, keer ik heelhuids
terug, des te beter."
Zijn gevoelens vóór den slag be
schrijft hij op de volgende wijze:
„Eerst een soort van vreugde, dat men
ook eens kruit ruiken zal. Dan echter
een bang twijfelen, of men wel als
zoo jong soldaat zijn plicht zal doen.
Hoort men de eerste kogels, dan raakt
men in geestdrift, een kort gebed,
even denken aan de geliefden in het
vaderland, aan den ouden naam en
dan voorwaarts 1 Met het toenemen
van het aantal gewonden maakt de
geestdrift plaats voor een zekere koel
bloedigheid, of liever onverschilligheid.
De eigenlijke opwinding komt eerst
na het gevecht, wanneer men de gru
welen van den oorlog kalmer beziet
en men getuige is van tooneelen zóó
verschrikkelijk, dat ik ze niet beschrij
ven kan."
In den Franschen-Duitschen oorlog
van 1870 vocht hij mee te Saint-Privat,
een der bloedigste slagen van dezen
veldtocht. Daar kreeg hij het Ijzeren
Kruis. Daarna was het voor langen
tijd gedaan met Duitsche oorlogen.
Von Hindenburg trouwde in 1879,
toen hij gedetacheerd was bij den ge-
neralen staf, waar alleen de officie
ren komen, die iets voor de toekomst
beloven. Hij maakte allengs promotie
en steeg tot den generaalsrang. Zijn
verlof bracht hij door op zijn land
goed in West-Pruisen te Neudeck,
waar hij met zijn kinderen oorlogje
speelde. En de broer vertelde, hoe
eens de generaal zijn zoon in de hoogte
tilde en tot hem zei„Jongen, ik ver
heug me er al op, met jou aan het
bivakvuur te zitten in den oorlog tegen
Rusland
Drie jaar geleden toen hij acht jaar
commandeerend generaal geweest was,
nam hij zijn ontslag. Niet omdat hij
zich ziekelijk voelde kort te voren
werd hij nog goedgekeurd voor een
levensverzekering maar omdat hij
het noodig oordeelde plaats te ma
ken voor jongere krachten.
Bernard Von Hindenburg maakt
met geen woord melding van de al-
gemeene lezing, dat zijn broeder de
gouden uniformpet ruilde voor den
hoogen hoed, omdat hij bij den Kei
zer in ongenade gevallen zou zijn, tij
dens de manoeuvres in het Oosten,
bij de Mazoerische meren, toen het
Von Hindenburg gelukte, als hoofd van
de Pruisische troepen, den Keizer ge
vangen te nemen, die chef was van
de Russische... Het kan natuurlijk zijn,
dat dit verhaal, zooals de meeste over
Hindenburg, verzonnen is. Maar in
dien het bij uitzondering in overeen
stemming zou zijn met de waarheid,
dan zou het toch niet vermeld kunnen
worden in deze biografie.
Von Hindenburg woonde als rustend
burger, die nog steeds zich verdiepte
in militaire aangelegenheden te Han
nover. Toen de oorlog uitbrak, wachtte
hij met spanning op het oogenblik,
dat zijn keizer hem noodig zou heb
ben in den strijd tegen de Russen.
Dit oogenblik kwam, toen de com-
mandeerende generaal Von Prillwitz
und Gaffron het in Oost Pruisen zoo
bar verknoeide, dat hij zijn ontslag
moest nemen. Den 22en Augustus,
's middags om drie uur, juist toen
Von Hindenburg in de huiskamer zijn
kopje koffie dronk kreeg hij een tele
gram, dat de Keizer hem uitverkoren
had, om het oppercommando op zich
te nemen van de Duitsche troepen in
het oosten. Twaalf uur later haalde
de chef van den generalen staf, tevens
zijn schoonzoon, generaal Ludendorff,
hem reeds af met een extra-trein. In
het holle van den nacht reisden zij
weg. 's Middags om halftwee kwam
Von Hindenburg te Mariënburg aan.
En niet lang daarna behaalde hij
1 de overwinning bij Tannenburgl
En thans heeft hij reeds tot driemaal
toe Oost-Pruisen bevrijd van de inva
sie der Russen 1
o—
Een redevoering van Halil-bey.
KONSTANTINOPEL, 2Maart. (W.B.)
In een redevoering in de Kamer wees
de president Halil-bey er op, dat de
door de Kamer getoonde eensgezind
heid een heerlijk voorbeeld is voor
komende geslachten, een voorbeeld,
dat toont, dat als het vaderland in ge
vaar is partijgeschillen, politieke eer
zucht en haat zwijgen. De heldhaftige
dapperheid van ons leger, aldus ging
Halil-bey voort, verhoogt het vertrou
wen van onze vrienden, wekt bewon
dering en eerbied bij onze vijanden.
Halil herinnerde aan de overwinning
bij Koeprikoei, aan de vlucht der Rus
sen bij Sarikamysj, waar nieuwe door
de Russen aangevoerde strijdkrachten
zich voor de standvastigheid van het
Osmaansche leger uitputten.
De president der Kamer herinnerde
verder hoe het Turksche leger na het
doortrekken van waterlooze woestijnen
en na de overwinning van den vijand
voortrukte naar den oostelijken oever
van het Suez-kanaal en toen verken-
ningsafdeelingen uitzond, die onder het
vuur der vijandelijke schepen en ver
sterkingen den westelijken oever van
het kanaal bereikten en na vervulling
van haar taak terugkeerden. Dit leger,
waarvoor veel voorbereidingen noodig
zijn, zal weldra een beslissender, slag
doen, en het schoone vruchtbare
Egypte van de tyrannie van den vijand
bevrijden. Spreker was overtuigd, dat
de Engelschen verdreven werden uit
de streek van Bassorah.
Op alle fronten overwonnen, zoo
vervolgde Halil-bey, begon de vijand
in vertwijfeling een aanval op de Dar
danelles Het is buiten twijfel, dat de
vijand, die met de voortgezette be
schieting, welke zijn machtige oorlogs
schepen sedert eenige dagen onderne
men, niet het minste resultaat verkreeg,
hier van de Osmaansche dapperheid
den zwaarsten slag zal ontvangen.
Het is onwaarschijnlijk, dat de vijand
door de zeeëngten zal kunnen komen,
maar zelfs, indien hij hierin slaagt,
kan hij zeker zijn, dat met dit succes
onze vastberadenheid slechts verhoogd
wordt. Hij zal weten, dat het grootste
deel van ons leger hier is geconcen
treerd, dat maatregelen zijn genomen
met het oog op alle mogelijkheden.
Moge de wereld ervaren, dat wij vast
besloten zijn ons leven te leiden niet
kruipend op aarde, maar vechtend als
leeuwen. Wij willen niet het hoofd bui
gen in het stof als lafaards en ellen
delingen, maar ons rein voorhoofd hoog
opgericht dragen, als een edele onaf
hankelijke natie. Als we zelf moeten
sterven zullen we eerst sterven als we
onzen plicht hebben vervuld, dien de
Osmaansche sultan ons opdroeg. Van
dit spreekgestoelte roep ik Wij zullen
niet sterven 1 Wij zullen leven Onze
weg is de eeuwige weg van het heil
De Russen die nederlaag op neder
laag leden door onze dappere legers
en door onze bondgenooten, hebben
zich genoopt gezien in de Doema be
toogingen van zwakheid te houden.
De staatslieden te Petersburg, die sid
deren voor het gevaar de Oost- en
en Zwarte Zee te verliezen, hadden
behoefte het fanatisme van hun legers
op te wekken door de verklaring, dat
thans het oogenblik gekomen is om
Konstantinopel te veroveren en uit te
varen in de open zee.
Laat de Russen zich rustig houden.
De Ottomaansche, Duitsche, Oosten-
rijk-Hongaarsche legers zullen in een
dracht heden als morgen de slachtvel-
den drenken met hun bloed, hen heden
als morgen verpletteren.
De Osmaansche soldaat, die Kon
stantinopel en de Anatolische grenzen
beschermde, moge bedenken, dat hij
tevens de heldhaftige bewaker is van
Berlijn, Weenen en Boedapest, zooals
de soldaten der bondgenooten ook zijn
de roemrijke verdedigers van Constan-
tinopel en Anatolië.
Onze vijanden verspreiden voortdu
rend de bewering, dat zij ons als prijs
voor onze neutraliteit de onschendbaar
heid van ons gebied hadden toegezegd.
Zij, die eens een voorbeeld willen zien
van een land, dat Rusland en Engeland
de onschendbaarheid van zijn gebied
waarborgden, mogen het oog richten
naar Perzië. Maar gij, arm Islamitisch
land, treurt niet. Ook gij zult bevrijd
worden van het pak eener geweldda
dige heerschappij 1
De beschieting der Dardanelles
De kapitein ter zee Persius schrijft
aan het „Berl. Tagebl naar aanleiding
van het bombardement van de Dar-
danellen-forten „Kustforten te vernie
len om in het verdedigde vaarwater te
kunnen binnendringen, gaat door voor
een zeer moeilijke taak voor een vloot.
Ook als de aanvaller over een sterke
artilleristische meerderheid beschikt,
zal nog een groot gedeelte van de
schepen opgeofferd worden. Het be
ginsel „un canon sur terre vaut un
vaisseau de mer" of „trois sur mer",
teekent heel goed de waarde van kust-
versterkingen. Natuurlijk als deze be
hoorlijk zijn aangelegd. Mahan zegt
Een kustfort kan zoo sterk gemaakt
worden als men waar wil, omdat de
draagkracht van zijn kanonnen onbe
grensd is, wat bij een oorlogsschip
niet het geval is. Is een kustfort niet
sterk genoeg om iederen aanval van
een vloot af te slaan, dan is het geld,
dat eraan besteed is, in het water ge
worpen.
Eenigermate bruikbare kustverster-
kingen konden tot dusverre slechts
overweldigd worden, als de aanval van
land- en zeezijde tegelijkertijd plaats
had. Sedert het optreden van de Dread
noughts zijn de kansen om de kustfor-
I ten er onder te krijgen niets beter ge-r
worden. Tegen de in sterke pantser
torens gestelde kustkanonnen en tegen
houwitserbatterijen in goede dekking,
kunnen de vlakke baan-kanonnen der
schepen weinig uitrichten. Daarbij ko
men nog voor ae verdediging de mij
nen en ander versperringsmaterieel.
Die moeten eerst opgeruimd worden
en dat kan slechts geschieden als de
kustartillerie eerst tot zwijgen is ge
bracht. Mer. mag veilig aannemen, dat
de Turksche Dardanellen-versterkingen
in den laa'tsten tijd gemoderniseerd zijn.
Heel gemakkelijk zal dus de intocht
van de Fransche en Engelsche vloten
in de Dardanellen niet zijn."
o
De Fransche Katholieken.
De „Köln. Volksztg." over „Frank
rijk's goede en kwade geesten"
Hoe meer in Frankrijk de teugel -
looze haat tegen de Duitschers toe
neemt, des te meer wij ons daarvoor
hoeden en een helder oordeel van
zaken weten te bewaren. Een on
christelijk patriotisme heeft zich nu
in Frankrijk, ook in katholieke krin
gen, baan gebroken en daarmee wor
den de grondslagen van den gods
dienst der liefde bedreigd Waar zijn
toch Frankrijk'» goede geesten ge
bleven, moet men met groote bezorgd
heid vragen Zal de hoop der kerk-
vijanden vervuld worden, die reeds
spreken van een nationale kerk en
den kardinalen van Frankrijk aan
bevelen, om in Avignon een nationa-
len paus te kiezen
Om de tragiek nog te vergrooten
ligt de centrale „action populaire",
in Keims in puin, de haat schijnt
voor langen tijd over de stemmingen
te heerschen, priesters en bisschoppen
zelfs vergeten de plichten van hun
heilig ambt. Wanneer de Fransche
katholieken niet alle vruchten van
hun arbeid in gevaar willen brengen,
dan moeten ze weer beginnen met
betgeen het nationalisme hen liet
onderbreken, n.l. met den socialen
arbeid ten bate van de arme, uitge
putte en zoo vreeselijk misbrnikte
massa's. Ditmaal moeten zij zich voor
goed losmaken van egoïstische volks
leiders als Barrès en Maurras en het
godsdienstig leven weer opbouwen op
die basis, welke zij zoo vaak in den
loop der laatste tachtig jaren hebben
verlaten Geen geschiedenis is zoo
leerzaam als die van Frankrijk's
binnenlandsche en kerkelijke politiek
Alle misslagen, welke maar konden
worden begaun, werden volop uitge
werkt Wat uns betreft, wij vermo
gen kalmer over Frankrijk's tegen
woordigen toestand te oordeelen, dan
volgens de afzonderlijke indrukken
der Fransche uitbarstingen van haat
tegen Duitschland mogelijk is. Een
door medelijden gedragen gelatenheid
staat ons beter dan een antwoord van
haat.
Wij strijden een rechtvaardigen
strijd, om het bestaan, voor ons land
en zijn toekomst, maar, juist omdat
deze oorlog een rechtvaardige is,
willen wij ook in de uitdrukking
onzer gevoelens ons schild blank en
rein houden.
o
Vau spionage verdacht.
De Nieuwe C t. vertelt de vol
gende historie
Een bekend inwoner van Den Haag,
de heer H. W., uit het Noordeinde,
wiens bedrijf vaak nacht-werkzaamhe
den meebrengt, was gisteren eerst te-
j gen den ochtend thuisgekomen en
j hierdoor sliep hij om 10 uur in den
morgen nog.
Onverwacht wordt er aan zijn slaap-
t kamerdeur getikt.
Meneer, of u even wilt komen,
vraagt de dienstbode, er zijn zes hee-
ren om u te spreken.
Zes heeren Op dit uur al
De heer des huizes overpeinst een
oogenblik wat dit wel kan zijn. Dan
staat het meisje weer voor zijn deur.
Meneer, er zijn nog drie heeren
binnengekomen. Ze zeggen, ze zijn van
de politie en de justitie en moeten u da
delijk hebben.
Van de politie en de justitie,
negen man, wat kan dat zijn, vraagt
de nietsvermoedende heer zich af, en
schiet zoo haastig mogelijk eenige
kleedingstukken aan.
In de huiskamer wacht het heeren
gezelschap den huisbewoner op en
maakt zich in verschillende qualiteiten
bekend; justitie, politie en recherche.
Onnoodig te zeggen dat de verba
zing van den heer W. onrustbarend
toeneemt.
Waar is uw telefoon luidt de
vraag van een der dienaren van het
gerecht.
Hier, meneer
Neen, die bedoelen wij niet. Het
toestel van de draadlooze telegrafie
moeten wij zien.
Draadlooze telegrafie, maar me
neer, wat meent u, wat zou ik in vre
desnaam daarmee moeten doen
Ja, ja, dat zullen wij wel uit
vinden. Mannen, bewaak alle uitgan
gen van het huis, ramen en deuren, zoo
dat-ie niet kan ontsnappen 1 klinkt het
bevel.
Dan worden achtereenvolgens on
dervraagd het dochtertje, het doode-
lijk verschrikte dienstmeisje, de chauf
feur, die in de keuken het zilver stond
te poetsen. Opbiechten moesten ze
wat ze wel van het geheimzinnige
toestel op het <Jak afwisten.
Alle drie bleven zij hel antwoord
schuldig.
Intusschen was de heer W. met
eenige der onwelkome bezoekers tot
een nadere verklaring kunnen komen.
Er loopt een telefoonlijn over
uw dak en dat is geen gemeentelijn,
dus dit heeft wat bijzonders te betee-
kenen.
Verdenken de heeren mij dan
van spionage
Gewis. Wij hebben zeer strenge
orders en kunnen niet scherp genoeg
toezien.
Maar, meneeren, klimt u zelf op
het dak, dan kunt u zich er van over
tuigen dat. dat bewuste lijntje niets
anders is.... dan de draad van een
huistelefoontje naar de woning van
mijn schoonmoeder. Het loopt boven
dien uitsluitend over onze particuliere
eig ndommen 1 U kunt direct de proef
nemen en zelf opbellen.
Oh, is het dat. Nu, dan kunnen
wij wel gaan. Wij zijn verkeerd in
gelicht en zonder de minste ver
ontschuldiging aan te bieden, verlieten
de vertegenwoordigers van het gerecht
de woning van den heer W., wïen
niets anders overbleef dan zijn hoogst
verontwaardigde stemming te luchten
en zijn beangste huisgenooten te gaan
gerustellen.
De Dardanellen.
In die Dardanellen is al wat te
doen geweest. Het woord Dardanel
len komt op menige bladzijde van
het boek der historie voor. En steeds,
als er van de Dardanellen sprake is,
hoort men van oorlog en bloed.
De Engelsche admiraal Duckworth,
de aanvoerder van de Engelsche
Vloot, waaraan het den 19den Fe
bruari 1807 gelukte, ondanks het
vuur van de Turken door de Dar
danellen te varen, noemde een aan
val op de Dardanellen een der ge
vaarlijkste en moeilijkste onderne
mingen van de oorlogsgeschiedenis.
Ëigentlijk heeft de heele krijgsge
schiedenis der Dardanellen aange
toond, dat de Dardanellen, wanneer
de Turken op hun hoede zijn en
wanneer zij weten te proficeeren van
de natuurlijke ligging, enz., niet te
forceeren zijn. De strategische betee
kenis van de Dardanellen is nog toe-
geoomen, sedert de constructie van
het moderne geschut, want het zijn
nu de kanonnen van de forten, die
de enge straat beheerschen als
ze althans goed afgevuurd worden,
en niet door het betere scheepsge
schut st.ukgeseho'en worden ter-
wyl vroeger <de doorvaart slechts
door een vloot kon verhinderd wor
den
In 1356 trokken de Turken over
de zeestraat, en sedert zijn zij voort-
