Lyttelton, de directeur van de be
kende school te Eton, had in het
„Hibbert Journal" geschreven „Een
vriend schrijft mij uit Devonshire, dat
er zich in zijn dorp een klein Belgisch
meisje bevindt, waarvan beide handen
zijn afgekapt..
Penner Brockway, redacteur van den
„Labeur Leader", schreef daarop aan
Ly telton, dai déze dat gruwelstuk ze
ker niet openbaar zou hebben ge
maakt zonder zich van de juistheid
vergewist te hebben, en vroeg of hij
mocht weten, welk dorp dat was,
omdat hij dergelijke gevallen wilde on
derzoeken.
Lyttelton schreef terug, dat hij, se
dert bet artikel in het „Hibbert Jour
nal", bevonden had, dat het verhaal
niet waar was. Een dergelijk
verhaal dat hij van andere zijde
had vernomen, was ook onwaar geble
ken. Hij zou het aan 't „Hibbert Journal"
schrijven eri zou zich verplicht ach
ten, als ook de „Labour Leader" het
openbaar maakte. Gelijk geschied is.
(„N. R. Ct.")
—o
Suiker bij de behandeling van wonden.
Reeds lang is het bekend, dat de
meerdere of mindere toevoeging van
suiker bij de conserveering van voe
dingsmiddelen een belangrijke rol
speelt. lederen leek moet het zelfs zijn
opgevallen, dat honing, juist doorzijn
groot suikergehalte, niet schimmelt.
Onlangs hebben eenige scheikundigen
door proeven met suikerbouillon na
gegaan, hoe suiker zich gedraagt ten
opzichte van verschillende ziekte-ba
cillen.
Gebleken is, dat suiker vooral in
de chirurgie van groote beteekenis kan
worden. Wonden, speciaal groote et
terende wonden, worden door de be
handeling met suiker snel gereinigd,
terwijl suiker eveneens den groei van
nieuwe huid bevordert. Al naar de
grootte der wond wordt er tot een
half pond suiker opgestrooid.
o—
Schietbrillen.
In het Duitsche leger wordt gebruik
gemaakt van z.g. schietbrillen. Deze
zijn van dienst zoowel om het oog te
beschermen bij vellen zonneschijn als
bij verblindende sneeuw. Met den
schietbril kan men aan het licht die
niet direct zichtbare stralen onttrekken,
zonder de directzichtbare beduidend
te verzwakken. De schietbril voor
komt dus een verblinding, terwijl hij
het gezichtsvermogen verhoogt. De
geelgroene kleur van het glas heeft
verder zijn waarde bij schemering,
doordat de blauwe schijn van den
nevel daardoor donkerder wordt, en
voorwerpen, waarop nog geelachtig
of roodachtig licht schijnt, beter te
zien zijn.
Men heeft met den schietbril aller
lei proeven genomen. Het bleek, dat
hij het treffersperctmiage bij het schie
ten kan doen s:ijgen. Verder is hij van
belang voor zeevarenden, die een aah
den horizont passeerend schip, dat in
de zonnereflex komt, er beter mee
kunnen waarnemen. Tenslotte rust ook
de luchtvaarder zich met dezen bril
uit. Amundsen droeg hem met veel suc
ces op zijn Zuidpool tocht.
—o
De industrie in Amerika.
De Amerikaansche industrie gaat van
karakter veranderen waar de invoer
van tal van producten belemmerd
wordt, ziet zij zich meer op eigen
productie aangewezen. Met kracht en
energie worden de zaken aangepakt,
zooals wel blijkt uit wat in de „Sat.
Ev. post" geschreven wordt. Het
„Hbl." vertaalt daaruit een en ander
Zoo kreeg- een horlogefabriek te
Pittsburg geregeld horlogeglazen uit
Elzas-Lotharingen en uit Luneville, in
't gebied van den strijd gelegen. Zij
had 14000 per dag noodig en vroeg
een glasfabriek in Amerika of zij ze
kon leveren. Voorloupig niet, was 't
antwoord, maar we zullen zien wat
we kunnen doen.
De glasfabrikant zocht drie weken
in New-York naar iemand die horlo
geglazen kon blazen en vond er ein
delijk twee, beide oude mannen, De
eene stierf kort daarna, uit blijdschap
voor 't hooge salaris dat hem gebo
den werd. De andere, een Fransche
Israëliet, bleef tegen dien schok be
stand en deze onderwijst nu een
aantal leerlingen in de kunst van 't
blazen van horlogeglazen. Hij voelt
zich natuurlijk als de man in de fa
briek, laat zich door niemand com-
mandeeren en niemand durft iets tegen
zijn zin doen. Geheime agenten be
waken ondertusscoen om te voorko
men dat hij er van door gaat.
Een maatschappij in Philadelphia^
die kogellagers verkoopt en 95 pCt'
van haar afzet uit Duitschland betrok,'
had tien dagen na de oorlogsverkla
ring plannen gereed voor een Ameri-
kaansche fabriek. Zij hadden er voor
gezorgd in vredestijd zich in Berlijn
op de hoogte te ste'len van de fabri
catie en eenige machines naar Amerika
te laten komen. Zoo kon zij in kor
ten tijd een eigen fabriek oprichten
die met rasse schreden vooruitgaat.
Voorloopig zijn er 500 werklieden
aangenomen, maar dit aantal zal ai-
licht tot duizenden groeien.
Duitschland en andere Europeesche
staten verkochten tot nu toe in Ame
rika veel wit porcelein. Amerika dat
slechts geel aardewerk kon maken
legt zich nu ook op de wit-porcelein-
industrie toe.
Enorme hoeveelheden breekbare
Kerstboomversieringen kwamen voor
heen uit Duitschland. Door den oorlog
bleven die dit jaar uit en 't gevolg
was, dat een Amerikaan zelf deze
versierselen ging maken en wel on
breekbare, niet van glas, maar van
geweven stof en karton. Deze Jzich
uitbreidende Amerikaansche industrie
geeft nu reeds werk aan wel 25.000
vrouwen.
Men ziet nu in Amerika ook in,
welke schatten men heeft verloren
doen gaan door 't laten bederven van
planten, waaruit geneeskrachtige mid
delen kunnen worden bereid. De ge
neesmiddelen-industrie begint zich nu
krachtig te ontwikkelen. Zij zal voor
duizenden menschen een bron van
onderhoud zijn.
Men legt zich toe op de fabricatie
van met metaal beslagen artikelen als
handtaschjes, werkmandjes, enz.
Een borstelfabrikant bemerkte, dat
er gebrek kwam aan borstelharen. Hij
begon 't nu in andere richting te zoe
ken en verdient schatten met het ma
ken van dweilen en vegers, 't Laat
hem thans onverschillig of de Russen
en Duitschers de varkens met borstels
en al op eten.
Een fabriek spant alle krachten in
om band, corsetveters, enz. te ver
vaardigen. Een fabrikant van inge
maakte levensmiddelen zoekt ruimer
afzetgebied, speciaal in Europa.
Zoo begint zich de Amerikaansche
industrie krachtig te ontwikkelen en
een groot afzetgebied te ontnemen aan
de volkeren van de oude wereld, die
't nu met oorlogvoeren veel te druk
hebben.
o
De economische toestand iu
Duitschland.
In het jaarverslag van de Rayerische
Notenbank, de grootste Duitsche cir
culatiebank met uitzondering der Rijks
bank, wordt omtrent den eco'nomischen
toestand in Beieren o.a. het volgende
geschreven„Onze instelling heeft op
84 plaatsen in Beieren filialen en kan
zich dientengevolge een goed denk
beeld vormen van de toestanden in
het koninkrijk. Op grond van onze
waarnemingen kunnen wij vaststellen,
dat de verhoudingen overal dragelijk,
vaak zelfs bepaald gunstig zijn. Ner
gens bestaat een paniek. Overal
heerscht de goede wil en de ontwij
felbare mogelijkheid, om aan dezwa'ie
tijden het hoofd te bieden. De debi
teuren komen hun verplichtingen na.
Crediteuren dringen nergens al te ang
stig op betaling aan. Het aantal fail
lissementen is niet grooter dan in den
tijd van vrede. De uitgestelde wissels
worden geregeld betaald. Van de in
verband met den oorlog opgerichte
credietstellingen wordt een veel min-'
dergebruik gemaakt, dan aanvankelijk
verwacht werd. Op verschillende
plaatsen bestaat geldruimte en wordt
contant betaald. De omloop van wis
sels en de credieteischen zijn vermin
derd, zooals uit de kleinere wissel
portefeuille bij alle bankfilialen blijkt,
in andere deelen van Duitschland
zijn de toestanden waarschijnlijk on
geveer gelijk aan die van Beieren.
Anders zou de Rijksbank niet in staat
zijn geweest, haar rente te verlagen,
op een tijdstip, waarop gewoonlijk
het disconto pleegt te worden ver
hoogd."
o—
In het bureau van den censor.
De volgende ondeugende charge is
ontleend aan het Engelsche weekblad
„Truth", dat dus blijkbaar ook na
Labouchères overlijden de kunst niet
verleerd heeft, vrijmoedig en geestig
critiek te oefenen.
De censor zit in zijn bureau en
drukt op het electrische belletje, ten
einde zijn medewerker te laten bin
nen komen.
„Wel, Slopsley, is er niets moord
dadigs aan de orde, of iets anders
opwekkends
„Niets opwekkends, sir. I Frankrijk
giet het vandenrege: alles lijdt daar
aan rbeumatiek, en de modder is er
zoo dik, dat niemand een voet kan
verzetten. Aan het front beschikt nie
mand over vo'doende overschoenen,
regenjassen en parapluies."
Gelukkig, dat het er even beroerd
mee staat voor die verd,... Pruisen.
Wat is er voor nieuws overigens?"
„Hier is een telegram sir, dat de
Franschen onder generaal Pau Elzas-
Lotharfogen hebben ingenomen,
bijnabovendien hebben zij onder de
Beieren een vreeselijk bloedbad aan
gericht."
„Kijk 's aan, meneer Slopsley,
bet schijnen wel dezelfde dorpen, die
de vorige week al door de Belgen zijn
ingenomen. Laat daarom op deze stad
nu een bajonetaanval door onze En
gelsche troepen plaats hebben en dood
daarbij 5000 Saksers. Ja, laten we er
ditmaal maar eens Saksers van ma
ken, want we hebben in een week geen
enkelen Sakser gedood. Schrap de
Franschen weg uit je telegram, daar
wordt al te veel over geschreven. We
moeten hier dus voorloopig een stokje
voor steken.
„Door wie zullen we den bajo
net-aanval ondernemen, sir De Hoog
landers hebben de vorige week pas
hun beurt gehad, en de Ieren en
Walessers hebben Woensdag reeds het
werk gedaan. Sir Peter Swizzlehurst,
de bevelhebber van Guierat, was van
daag hier, en vroeg of we niet wat
voor zijn Hindoes en Sikhs konden
doen. Hij merkte op, dat dit goed
zou zijn voor ons wereld-rijk".
„Een barre ezel die Swizzlehurst,
maar Kitchener en hij zijn vrienden.
Vernietig dus een Saksisch legerkorps
door de Sikhs gewapend met strijd
bijlen, of wat ze anders voor snij-
voorwerpen gebruiken, en voeg er de
sterfwoorden uit hun Soubahdar,
of hoe dat ding anders moge heetten
aan toe. Wat voor sterfwoorden ge
bruikt een Sikh, Slopsley?"-
„Ik weet 't waarachtig niet, sir,
ik heb nooit een Sikh gezien, en nooit
een lijk-rede door hen hooren uitspre
ken. Maar weet u, de menschen,
die onze telegrammen lezen, weten er
even weinig van als wij zelf."
„Bliksem, Slopsley, je bent pien
ter Laten we eens kijken. Noem dien
Sikh bijvoorbeeld Radjah Soubahdar'
Rautenkar, dat klinkt nogal Oos-
tersch, vin je niet Laat hem sneu
velen, met z'n eenen arm om een stuk
veldgeschut en den anderen arm ten
hemel geheven, terwijl hij stamelt
„Ik sterf voor het Engelsche wereld
rijk
„Zullen we hem niet laten zingen,
sir, een „God save the King" U
weet, sir, dat dit beter in stijl is. In
alle variétés doen ze 't ook zon.
„Laat ze zingen wat je wilt, mits'
die zwarte kerels maar zingen kunnen.
Wat is er verder voor nieuws in de
gruwel-afdeeling
„Ik vrees, sir, dat alle gruwelen
zoo'n beetje opgebruikt zijn. Die ge
schiedenis met Leuven en de kathe
draal van Reims wordt wel een beetje
oud-bakken."
„'t Blijft toch een goed gegeven,
Slopsley. Houd ook de bommenaan-
slagen wat warm. Dood nog eens een
50.000 Oostenrijkers. Laat verder een
opstand uitbreken in Oost-Pruisen.
Kondig vast aan, dat de Vereenigde
Staten aan Duitschland den oorlog
gaan verklaren. Laat de Russen een
stad met zeven mede-klinkers verove
ren. En wanneer ge voor vandaag nog
wat noodig hebt, laat dan een epide
mie uitbreken in het leger van den
Duitschen Kroonprins, bijvoorbeeld
van mazelen. Ik ga nu lunchen, Slops
ley; stoor me dus niet, tenzij er
werkelijke berichten mochten binnen
komen."
(Onder de streep, Handelsblad.)
o
De financiën der geallieerden.
Wij hebben melding gemaakt van
redevoering door minister Lloyd Ge
orge in het Lagerhuis gehouden, r.aar
aanleiding van de financieele confe
rentie te Parijs. Enkele punten uit de
rede verdienen nog even nadere ver
melding. De heer Lloyd George wees
er op, dat deze oorlog de kostbaarste
was, zoowel wat materiaal, wat men
schen en wat geld betreft, en zooals
we reeds zeiden, de minister schatte,
dat aan het einde van dit jaar de ge
allieerden. zeker wel ongeveer een 2000
millioen p.st., dus vier en twintig dui
zend millioen gulden, zouden hebben
uitgegeven. Het Britsche Rijk zou
daarvan wel het meest uitgeven, mis
schien wel 100 a 150 millioen meer
dan de andere beide groote bondge-
nooten. De groote marine, het nieuwe
leger, uit alle deelen van het wereld
rijk bijeengebracht, de vrijgevige scha
deloosstellingen, kosten veel. Maar,
verklaarde de minister verder, wat
deze kosten betreft, Britannië en Frank
rijk zijn twee van de rijkste landen
ter wereld. Zij zijn de bankiers van de
wereld. Wij zouden de oorlogsuitga
ven vijf jaar lang kunnen bestrijden
uit de opbrengst van onze buitenlands
gedane beleggingen. Frankrijk kan
dat op gelijke wijze wei twee of drie
jaren doen. En beide landen zouden
dan nog wel wat overhouden om aan
andere bondger.ooten voor te schieten.
Rusland is in andere positie. Het
is misschien het rijkste land, wat na
tuurlijke hulpbronnen betreft, maar het
beschikt niet over voldoend kapitaal,
het heefi thans moeilijkheden bij den
export en heeft dus voor betalingen
in het buitenland met moeilijkheden
te kampen. De kleinere in den oorlog
betrokken staten dienen voor finan-
cieelen steun natuurlijk ook naar de
grootere te zien en er zijn nog andere
staten, die zich tot den oorlog voor
bereiden. Het is ons belang, dat zij
goed zich toerusten en zij kunnen al
leen op Fransche en Engelsche mark
ten leenen.
Handelsblad.
o
Een nieuwe kwakzalverij.
In Duitsche bladen wordt de aan
dacht gevestigd op een nieuwe kwak
zalverij, die uit commercieel oogpunt
een buitengewoon succes blijkt te
zijn. Hef is de handel in de z.g.
„Schutz"-brieven. Zoo'n brief kost
een Mark. Hij moet gekocht worden
door een bezorgde moeder, een lieve
vrouw of een Verliefd dweepstertje van
een soldaatzij stuurt hem naar het
front, en door die «beschermenden brief
is de krijgsman er zeker van, niet ge
troffen te worden door een vijandelij
ken kogelhij zal gezond en frisch
uit den oorlog terugkeeren.
Men verzekert ons, dat er al meer
dan 500.000 „Schutz"-brieven ver
kocht zijn, en dat de fabrikant er al
een auto mee verdiend heefi. Het is
een bekend Berlijnsch uitgever, die
in Juli j.l. failleerde.
—o
Z ij n ideaal.
„Frits, wat wil je worden als je
groot bent
„Politie-agent 1"
„Waarom
„Wel, dan kan ik de andere lui
wegjagen als er wat te doen is."
o—
Un de Vereenigde Staten
Uit New-York wordt aan de „F
Ztg.u geschreven, dat de Engelsche
koperfirma Henry R. Merton Co
pogingen heeft aangewend om alle
groote Amerikaansche kopermaat
schappijen te bewegen, haar den al
leenverkoop van Europa te dragen
Medegedeeld wordt, dat deze pogin
gen geschieden in overleg met de
Engelsche regeering Indien de Ame
rikanen hierop waren ingegaan, zou
man in Engeland feitelijk een ko
pertrust hebben gekregen waardoor
men in staat zou zijn geweest., de
levering aan vijandelijke landen,
evenals aan neutralen te verhinderen
en waardoor het bedrijf geleidelijk
geheel in Engeland geconcentreerd
had kunnen worden Ondanks de
eenige tnalea herbaalde aanbiedingen
hebben de Amerikanen echter het
•voorstel van de hand gewezen en
volgens den berichtgever van het
Duitsche blad zelfs bij de Ameri
kaansche reg'-ering geprotesteerd te
gen de belemmeringen, die aan den
vrijen handel van Engelsche zijde
in den weg worden gelegd.
o
De edelmoedige Keizer en de eerlijke
Ft anschtnan.
Een Fraasch soldaat, Dovidot ge
naamd, die in Duitsche krijgsgevan
genschap verkeerde, ontving bericht,
dat zijn moeder zwaar ziek was ge
worden en wellicht sterven zou. Hij
vatte het plan op, om den Keizer
zelf verlof te vragen, zijn moeder,
die in Moulains woonde, te bezoe
ken Hij beloofde op eerewoord
weer terug te komen. De Keizer
verleende het verlof, de Franschman
vertrok en Zaterdag j.l. meldde hij
zich weer bij de Duitsche overheid
te Lindan.
o.
Oorlogskatten.
De hond heeft in den oorlog steeds
z'n rol gespeeldeertijds werd hij
afgericht, om den vijand aan te
valleD, en kon een wilde troep hon
den in het vijandelijk leger verwar
ring veroorzakenthans gebruikt
men de hond voor humanitaire doel
einden, o,a. laat men hem gewonden
opsporen. De kat wil voor den hond
niet onderdoen. Oostersche volkeren
namen de kat mee naar het front,
omdat men daardoor hoopte, den ze
gen te bevechten. Thans is men
niet meer zoo bijgeloovig, wat echter
niet wegneemt, dat men ook in den
modernen oorlog nog de kat van noode
heeft.
Op het •oogenblik ligt het arbeids
veld van de kat achter het front.
Hier neemt poesje op haar wijs aan
den oorlog deel. Zij vecht, echter
niet tegen de menschelijke vijanden
van het vaderland, maar tegen de
dreigende ratten en muizen, die zich
daar tegoed willen doen aan de daar
opgestapelde levensmiddelen.
Vooral de ratten zijn gevaarlijk.
De militaire autoriteiten vreezen ze,
beschouwen ze als ongelukbrengers.
Niet zoozeer om het portie dat ze
opvreten. Dat is niet zoo'n kolos
saal kwantum. Maar makkelijk ver
ontreinigen "ze het restant. En bo
vendien kunnen ze licht in het leger
een epidemie veroorzaken. Niet on
aardig is het dan ook, dat de zeer
bijgeloovige Napoleon voor een rat
bang was Een rat was voor hem
de voorbode van trieste somberheid
en narigheid en ellende.
Menig Franschman en Engelsch-
man heelt een poes met zich mee
genomen, en het gesnor van het dier
in z'nlooograal kan hein opvroo'ijken
de poes bevoidert de gezelligheid,
en houdt ratten en muizen op een
afstand Dit zijn dan de particu
liere katten. Joffre en French be
schikken echter ook over eenige
duizenden offieieele legerkatten, ter
bewaking van de magazijnen
„Kosmos" vertelt van de ambte
lijke Duitsche legerkatten. Ze dra
gen een sierlijken halsband met de
letters K M K., dat beteekenfc Kaiser-
liche Magazin-Katze, Voor iedere
kat is een bedrag van 2 Mark per
maand uitgetrokken... voor reis-en
verblijfkosten. De miauwende be
ambten hebben echter de verplichting
op zich genomen, zich bij iedere in
spectie in de magazijnen te melden.
Ook bezit ieder fort z'n „staatslich I
eubventionierte" kat, de z.g. fort-
kar. Onder de bezetting vindt zij
in den regel goede vrienden, en dik
wijls krijgt ze de lekkerste stukjes.
o
De electrO-magneet als hulpmiddel
hij de militaire chirurgie.
De electro-magneet, heeft den me
dici reeds belangrijke diensten be
wezen. Menige ijzersplinter, die den
fabrieksarbeider in het oog was ge
vlogen, werd met de elect®-magneet
zonder pijn verwijderd. Ouk bij an
dere operatiën is deze methode toe
gepast
Op het oorlogsterrein heeft de elec
tro-magneet der medici evenwel di
rect een ongekende populariteit ge
kregen. Voor enkele maanden is 1
hier in de Parijrche Academie de
aandacht op gevestigd, en is be-
weerd, dat kogels, die in het lichaam
zijn gedrongen, op geen gemakke
lijker wijs verwijderd kunnen wor- j
den dan met de electro-magüeet.
Natuurlijk kan men de methode al
leen toepassen, wanneer er voldoende
staal aan den kogel zit, .en wan
neer de kogel niet al te diep in het
lichaam is doorgedrongen. Komt de
kogel in het magnetisch veld, dan
nadert hij langzaam de electro mag-
neet, en met één handgreep heeft
de operateur hem eruit. De patiënt
heelt gedurende de behandeling eigen
aardige pijnen, veroorzaakt door de
beweging van het projectiel. Niet
zelden omstaat gedurende de behan
deling een plaatselijke opzwelling,
—o—