DE DÜIISCHE BEWERING.
OP BEZOEK BIJ
NOTARIS VAN DALSOM IE BOLST.
Ieder mensch
de toevloed der landverhuizers nog
steeds een der grootste beweegkrach-.
ten van het land was. „Zij brengt ons
nieuw bloed uit de oude wereld,"
zeide hij. „Zij is de grondslag van
onze welvaart en vooruitgang, want
al die nieuwe burgers worden Ameri
kanen, niet omdat ze hier geboren
zijn, maar omdat zij ons land verko
zen boven allen en weten wat dwinge
landij beteekent. Daarom slaat de pro
paganda der Dernburgs en andere
Duitschers ten gunste van Pruisisch
militairisme, practisch niet in bij de
groote menigte der Duitsche Amerika
nen. Zij toch kennen de waarde van
onze instellingen, zij gelooven in de
kracht van eens volks zelfregeering.
Wij hebben niet de taak om immi
gratie meer te beperken dan door en
kele voorzorgen, welke het gezond
verstand gebiedt. Wij moeten de land
verhuizers niet weren maar wij moeten
zorgen voor hun verspreiding over
geheel ons grondgebied. Zoo gij er
voor zorgt dat ze niet in enkele ste
den en oorden zich opeenhoopen, dan
is het immigratie-vraagstuk zoo dood
als de Doge van Venetië. Laat ze niet
met hun tienduizenden blijven in de
steden aan zee, waardoor men in
New-York een „Nieuw Italië", een
„Chineezenstad", een „Nieuw Honga
rije" verkreeg. Laat niet in de mijn
streken toe dat daar gemeenten zich
vormen uitsluitend voor Russen of
Polen. Elke Staat moet zijn eigen land
verhuizers in zich opnemen en assi-
mileeren.
„Maar is er geen gevaar dat de
Vereenigde Staten, die reeds honderd
millioen inwoners tellen, overbevolkt
zullen worden wordt mij gevraagd.
„Neen, daar is geen sprake van.
Laat ons eens gaan rekenen. Italië
zond ons verleden jaar 234.000 van
zijn 34 millioen inwoners doch indien
het zijn geheele bevolking, man, vrouw
en kind per Zeppelin kon brengen
naar Texas, dan zou deze enkele Staat
de geheele bevolking van Frankrijk,
dat is 40 millioen, er nog bij moeten
invoeren, om evenveel inwoners te
hebben op de vierkante mijl als Italië
nu heeft.
Indien hij dan de geheele bevolking
van Groot-Brittannië en Ierland, zegge
45 millioen menschen, naar Louisiana,
Arkansas en Oklahoma overbracht, dan
zouden al de inwoners van Nederland
en België nog moeten worden ge
transporteerd in booten en vliegsche-
pen om voor die drie Amerikaansche
staten dezelfde dichtheid van bevolking
te verkrijgen welke Groot-Britannië nu
bezit, en toch weet men dat Schotland
bijvoorbeeld genoeg onbebouwd land
heeft om jachtterrein te over te hebben
voor rijke sportsmen en toeristen.
Denkt nu eens aan Britsch-Indië.
Hoevele millioenen wonen er tusschen
de Himalaya en Ceylon Er leven
daar niet minder dan 315 millioen in
boorlingen. Onderstelt eens dat ze op
een dezer nachten als trekvogels over
zee zwermden en neerstreken op onze
Stille-Zuidzee-kust. Wat zou dan ge
beuren Zouden ze ons het land uit
dringen Het lijkt er niet opNiet
een hunner zou het rotsgebergte be
hoeven over te trekken om ruimte te
vinden voor ademhalen. Tien van onze
Westelijke en Zuidzee-kust-Staten zou
den hen kunnen ontvangen. De noo-
dige plaats vonden zij in Oregon,
Washington, Californië, Idaho, Nevada,
Montana, Arizona, Utah, Nieuw
Mexico en Wyoming. Ze zouden er
even veel grond om te bebouwen vin
den als zij nu in Indië hebben en ze
zouden nog plaats over laten voor de
Mormonen en de honderdduizenden,
die aanstaanden zomer de tentoon
stelling te San Francisco komen be
zoeken.
Er zijn tusschen de vijf en zes mil
lioen Portugeezen. Welnu, Missouri
zou voor elk hunner kunnen zorgen
en toch niet meer bevolkt zijn dan
Portugal nu is.
En wat spreekt men van overbevol
king van het Zuiden Zonder deze
zijde van de Mississippi er bij te re
kenen heeft het Zuiden plaats voor 130
millioen immigranten, en dan zou het
nog niet half zoo bevolkt zijn als
Massachusetts nu is, en iedereen zal
toegeven, dat deze Staat voor heel wat
meer inwoners zou kunnen zorgen dan
voor de 3,666,000 welke hij nu heeft.
Voor al de millioenen Duitschers,
die nog zullen zijn overgebleven na
dezen oorlog, welke het land reeds
een paar millioen mannen ontnam, zou
er plaats zijn in Georgia, Alabama,
Mississippi, Tennessee en Kentucky,
en geen dezer staten zou zoo bevolkt
zijn als Duitschland nu nog is. En de
rest van het Zuiden zou plaats kunnen
vinden voor de geheele bevolking van
Oostenrijk-Hongarije.
Deze opmerkingen van den heer
Milholland waren mij welkom, ook om
dat ik dus nog eens bij mij in herin
nering kon brengen de namen der Sta
ten van de Republiek. Zijn er veel
Nederlanders die ze allen kunnen op
noemen Toen ik veertig jaar geleden
lid der Amsterdamsche Schoolcommis
sie was, vroeg mr. Henr. S. van Len-
nep, met wien samen ik steeds de
scholen bezocht, bij schoolbezoek soms
wie ze kenden en vaak werd een vin
ger opgestoken. Maar het aantal is
sinds ontzaglijk toegenomen. Ik kan ze
niet meer allen onthouden.
En als al die millioenen van welke
de heer Milholland spreekt, zich zullen
gevestigd hebben, zullen reusachtige
Staten als Texas zich wel moeten split
sen in nog meer Staten. Die arme
schooljongens der toekomstSteeds
zullen ze meer geschiedenis en aard
rijkskunde te leeren hebben.
Maar zij die verschrikt worden in
Amerika door het groote aantal land
verhuizers, moeten wel in acht nemen,
dat al die trekvogels niet nestelen en
velen weder verdwijnen.
Verleden jaar bijvoorbeeld kwamen
er 1.218.480 landverhuizers in de Ver
eenigde Staten aan, maar het aantal
van hen, die, elders geboren, het land
verlieten, bedroeg hetzelfde jaar 633.805
dus 50 pCt.
Men behoeft de immigratie niet te
beperken. Ze vermindert van zelve.
Vele Westelijke Staten doen zelfs al
het mogelijke om ze te trekken.
Frankrijk zendt er slechts zeer weinige,
Groot-Britannië zendt elk jaar minder,
de Duitschers trekken naar Zuid-
Amerika en het is slechts een quaestie
van tijd wanneer de Slavische bevol
king zal worden aangetrokken door
Siberië, dat een der grootste, nog on
ontwikkelde vruchtbare streken der
wereld is. Als Rusland na dezen oor
log in grooter vrijheid een nieuwe
toekomst tegemoet gaat, zullen immi
granten daarheen trekken, zoowel als
naar Mesopotamië, naar de oude Rijken
van Niniveh en Babyion.
„Daarom wil ik geen scherpe wetten
die voor landverhuizers de Republiek
sluiten", zoo besloot de heer Milhol
land. Dit zou zulk een tragische, ern
stige daad zijn, zulk een smart voor
alle vervolgden en broodloozen der
wereld.
„En nu moet ik nog dit zeggen,
dat ik een der verwonderlijkste bepa
lingen van de voorgestelde wet vind
die, welke hem die niet lezen en schrij
ven kan wil weren.
„Schaamt de Staat zich niet? Wij
verheffen ons op onze scholen en uni
versiteiten, maar dat neemt niet weg,
dat in ons land bij de vier millioen
kinderen, blank en zwart, opgroeien
in volkomen onwetendheid, zonder
dat ze ooit kennis maakten met het
kleine, vriendelijke roode schoolhuis
op den heuvel.
„Zoolang wij millioenen van onze
eigen kinderen geen lezen en schrijven
leeren, wil ik geen landverhuizers we
ren omdat zij dat ook niet leerden.
„Ons Amerikaansche volk krijgt soms
van zulke bevliegingen. Nu twijfelt het
aan de toekomst en is bang voor^zijn
eigen kracht. Laat ons daaraan niet
toegeven. Wij zullen onze symphonie
blijven spelen. Die wanklanken wor
den dra overstemd. Moedig vooruit
is het bevel
De vorige week hebben wij de aan
dacht gevestigd op het Duitsche be
weren, dat de uitvoerverboden der
neutrale mogendheden zijn genomen
onder den druk van Engeland.
Nederland heeft hiertegen bij Duitsch
land geprotesteerd, en zegt dat de
Nederiandsche uitvoerverboden niet
zijn genomen onder den druk van
Engeland.
III.
Daarna begon van Dalsum met
ons, een wandeling over de wallen
van Hulst, welke met olmen beplant
zijn.
Wij hadden vanaf de wallen een
prachtig gezicht, aan de eene zijde,
op de vlakke polderlanden van
Zeeuwsch-Vlaanderen die zich in
verre verten uitstrekken, en aan
de andere zijde, op het stedeke Hulst,
dat schoon gelegen ligt.
Hulst ligt in een dal, wij zouden
zqo zeggen, een uitgezocht stil vier
kant .plekje, waar het een heerlijk
wonen lijkt. Het eerst wat ons in
het oog viel, was de middeleeuwsche
slaDke kunstige gebouwde toren,
welke met een welluidende klokken-
klank prijkt. Dan, het hooge een
voudige raadhuis, eveneens van mid-
deleeuwschen stijl, het nieuwe pen
sionaat en de nieuwe fraaie am
bachtschool.
Wat ons ook de aandacht trok,
waren de lorsche kastanjes op het
marktplein, welker groene bladertooi
hoog boven de gebouwen uitkwam
Yan Dalsum wees ons op de eigen
aardig gebouwde woningen, hier hoog
en daar laag, wat te wijten is aan
den ongelijken grondslag. Van Dal
sum vertelde ons ook dat Hulst 3500
inwoners had en o vreeeelijk, 94
kroegen. Dus, of er in Hulst nog
al wat aan Bacchus wordt geof
ferd
Toen wij na druk gesprek en ge-
dachtenwisseling, de wallen hadden
rondgewandeld, daalden wij af, en
ging van Dalsum met ons e#D kijkje
nemen in Hulst Wij bemerkten dat
Hulst een antiek stedeke is Wij
werden door de Hulstenaren, die wij
ontmoetten, zeer vriendelijk gegroet
Och, hoe kon het ook andere, de
menschen begrepen wel, dat de edele
onschuldige van Dalsum, die altijd
kwaad met goed vergeldt, toch licht
nog een groet waard is Ze lie
ten tegenover ons, als gasten van
van Dalsum, toch nog een weinig,
hun „menpchazijn, zien, die brave
vrome Hulstenaren Wij brach
ten ook een bezoek aan de Roomsche
Kerk, welke zeer schoon is, die zelfs
wedijveren kan in luister, met haar
medezusters. Ja, van Dalsum, is een
oprecht geloovige zoon der Kerk
Het ware te wenschen dat allen zóó
waren Dan zou het er in de sa
menleving veel beter uitzien Dan
was er meer éénheid en broederschap,
meer bloei en welvaart in de maat
schappij
Toch verbeiden wij in de verre
toekomst, de heerlijke vruchten waar
aan van Dalsum en zijn volgelingen,
nu onvermoeid en vol hoop, het
zaad uitstrooien, in een vruchtbaren
grond Zij, die gelooven, haasten
niet. Langzaam gaat zeker. Gods
beloften falen niet
Daarna ging van Dalsum met ons
naar hnis, waar de theetafel was
aangericht. Je kunt begrijpen, dat
de Familie van Dalsum, zich niet
onbetuigd liet, maar ons, als hun
gasten, op recht Hollandsche wijze,
bejegende. Werkelijk, de thee met
toebehooren amaakte heerlijk en deed
ons goed. Weldra hadden wij een
gezellig, druk onderhoud met elkan
der. Scherts en lach ontbraken na
tuurlijk niet. Ieder droeg er het
zijne bij. Wij kregen den indruk,
dat de familie van Dalsum, ondanks
allen tegenstand, toch vroolijk en
gelukkig leeft, omdat zij werkelijk
oprechte geloovigen zijn
Maar intusschen, hoe jammer
naderde het uur van scheiden
Ja, aan alles komt een eind
Scheiden, doet lijdenen ook
hier Wij zouden de familie van
Dalsum, in wier midden, wij zulke
onvergetelijke, gelukkige oogenblik-
ken hadden doorgebracht, moeien
verlaten Wij maakten ons reis
vaardig om te half 4 gereed te zijn
voor het vertrek.
Yan Dalsum, had intusschen zeer
fraaie boekwerken, gebonden in
prachtband, voor ons gereed gemaakt,
die hij ons, even voor ons vertrek
overhandigde, ter gedachtenis, aan
ons bezoek aan de familie van Dal
sum. Dat bezoek, zal door ons niet
vergeten worden, maar zal onsterfe
lijke herinneringen bjj ons, achter
laten Klokslag halt 4 namen
wij afscheid van Mevrouw, de moe
der van van Dalsum en van mejuf
frouw de Zuster van van DaLum,
die ons een hartelijk vaarwel toe
riepen. Wij verlieten, niet zonder
w- êmosd de gastvrije woning, waarin
ons zooveel innige vriendschap was
betoond. Vau Dalsum vergezelde
ons naar het station, waar wij har
telijk afscheid van hem namen.
De trein kwam vóór en wij na
men plaats in de coupé, stoomden
van Hulst naar Axel en zoo naar
Terneuzen, vanwaar wij per stoom
boot, de Schelde opvoeren naar Vlis-
singen. De electrische tram bracht
ons naar huis Wij hadden ons be
zoek bij van Dalsum afgelegd, wer
kelijk, wij kenden hem nu persoon
lijk
Woudbloempje."
heeft van tijd tot tijd wel last van zijn
maag. De eene gevoelt na den maal
tijd een branderig gevoel in zijn maag,
een ander heeft last van oprispingen
of zuur. Het Maagpoeder van Apothe
ker Boom, waardoor reeds duizenden
maaglijders genezen zijn, is het beste
midde' tegen Maagpijn, Maagkramp,
Zuur, Hartwater en slechte spijsverte
ring. Dit Maagpoeder werd met goud
bekroond te Londen, Parijs, Amster
dam en Brussel. De Heer J. Nykamp
te Homberg am Rhein, Du'tschland,
schreef ons„Vriendelijk verzoek ik
U mij nog 2 doozen van Uw Maag
poeder te willen sturen, daar mijne
vrouw na gebruik van 2 doozeh zich
al veel beter bevindt. Zij kan 's nachts
weder goed slapen en kan alles eten,
juist als vroeger voordat zij maagpijn
had. Daarom beveel ik net ook al
mijn vrienden en bekenden aan".
Het Maagpoeder van Apotheker
Boom is verkrijgbaar in de meeste
Apotheken en Drogistwinkels a 75 ct.
per doos.
Waar niet verkrijgbaar wordt een
doos franco huis gezonden na ont
vangst van 85 ct. door firma A. M.
Boom, Arnhem.
Verkrijgbaar te Hulst bij Verwiighen-
v. d. Hooftte Axel bij J. van Dixhoorn-
Vroeg op.
antwoordt
aan «Ie
Vereenigde Staten.
Duitschland heeft aan de Vereenigde
Staten geantwoord op de bedenkingen
van deze tegen de blokkade van de
Engelsche kusten, en daarin gezegd
dat de Duitsche poging in geener
lei opzicht is gericht tegen den wet
tigen handel en de wettige scheep
vaart van neutralen, en uitsluitend is
een maatregel van verweer tegen de
in strijd met het volkenrecht gevoerde
wijze van oorlogvoeren van Engeland
(van beletten van invoer van levens
middelen, en de grondstoffen voor de
industrie)
dat de neutralen de belemmering
van hun handel met Duitschland, die
in strijd is met het volkenrecht, niet
vermogen te beletten
dat Duitschland zal pogen de zee
rondom Engeland, voor zooverre dit
maar eenigszins mogelijk is, door mij
nen te versperren
dat zij verwacht, dat, gelijk de neu
tralen zich hebben neergelegd bij de
Engelsche maatregelen, zij zich ook
zuilen neerleggen bij de Duitsche
maatregelen
dat het niet de bedoeling is om alle
handelschepen, doch uitsluitend om
de vijandelijke handelschepen in het
oorlogsgebied te vernietigen
dat Duitschland niet kan afzien van
het recht om het voorhanden zijn van
contrabande in neutrale schepen vast
te stellen
dat de Duitsche regeering bereid is
met de Amerikaansche regeering eiken
maatregel in ernstige overweging te
nemen, die geschikt kan zijn om de
wettige scheepvaart der neutralen in
het oorlogsgebied te beveiligen
dat de moeilijkheid hierin is het
misbruik van Engelsche handelschepen
om de neutrale vlag te voeren
dat de Bri sche regeering de Engel
sche handelschepen met wapens heeft
voorzien en ze den raad gaf de Duit
sche onderzeeërs met geweld weer
stand te bieden, waardoor die handels
schepen oorlogschepen zijn geworden;
dat geer.e gewelddaden zullen wor
den g-: nomen tegen Amerikaansche
schepv n, voor zooverre ze als zooda
nig te herkennen zijn, waarom Duitsch
land dan raad geeft ze te doen con-
voyeeren (door oorlogschepen doen
geleiden)
dat, als het aan de Amerikaansche
regeering mocht gelukken de redenen
op te heffen, die de Duitsche regeering
haar optreden tot dwingenden plicht
maken en dus Duitschland's wettigen
aanvoer van levensmiddelen en indu-
strieele grondstoffen mogenjK maken,
zij gaarne uit den nieuwen stand van
zaken haar gevolgtrekking zal maken.
In verband met het bovenstaande
de Engelsche minister Grey, antwoor
dende op de Amerikaansche nota we
gens Engeland's verbod van levens
middelen te leveren aaij Duitschland,
zegt hierin, dat het onderscheid tus
schen voedingsmiddelen, bestemd voor
burgers en die bestemd voor de leger
macht, vervalt, indien het onderscheid
tusschen burgerlijke bevolging en ge
wapende macht Verdwijnt, zooals in
Duitschland het geval is.
Dus, te- kenen we hierbij aanals
Duitschland als Engeland had een huur
leger, dan zou Engeland onderscheid
maken tusschen burgers en soldaten,
omdat het Duitsche leger wordt gere-
cruteerd door der. militairen plicht.
Minister Grey verzaakte hiermede het
groote woord van strijd tegen het
Duitsche militarisme, omdat hij Duit
sche burgers en Duitsche soldaten als
hetzelfde beschouwt.
Van alles wat.
—O
Faillissementen in Nederland.
Volgens de mededeeling van Van
der Graaf Co's Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeloopen week
in Nederland uitgesproken 33 faillis
sementen tegen 39 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
o—
O die uitvinders.
Aan het Engelsche Ministerie van
Marine bestaat sedert het uitbreken
van den oorlog een nieuwe afdeeling
Onderzoek van uitvindingen. Die af
deeling bleek noodig, omdat er dui-
zende Engelschen hun orgineele idetën
en uitvindingen aan de Regeering
kwamen aanbieden. De ambtenaar,
die gewoonlijk dergelijke zaakjes be
handelt, kwam handen te kort, en
weldra was er een nieuwe afdeeling
tot stand gekomen, die onder leiding
van een gepensioneerd zee-officier de
vindingen had te behandelen.
Er zijn alleen meer dan 300 Engel
schen geweest, die een toestel ver-
vervaardigden, waardoor een Engelsch
schip niet op een Duitsche mijn zou
kunnen stooten. Natuurlijk deugde
geen enkel toestelin theorie mocht
het goed zijn, in de praktijk was het
onbruikbaar.
Dagelijks worden tientallen nieuwe
vindingen gedaan. Tot op heden
heeft Engeland er nog niet van kun
nen profiteeren. Alleen de vinding,
om brood te conserveeren, werd aan
genomen.
—o
Steeds grooter locomotieven.
Men mag beweren, dat de stoom
het tegen de eltctriciteft moet afleg
gen, het is een feit, dat er dagelijks
steeds grootere exprestrein-locomotie-
ven worden aangebouwd. De Hol
landsche Spoor kreeg het vorige jaar
haar torpedo-machines, de Pennsyl
vania Railroad haar „olifanten", ter
wereld gebracht met heel veel
moeite in de fabrieken der Bald
win Locomotieven Works. Die expres-
trein-locomotieven hadden een ge
wicht van 215.500 K.G, en een ver
warmend oppervlak van 341 vierk.
Meter.
Naar verluidt, zijn de „olifanten"
een buitengewoon succes, en wordt
derhalve door de ingenieurs van de
Baldwin Locomobeve Works de bouw
van een „Ueber-olifant" voorbereid,
machines die 300.000 K.G. zullen we
gen, en die er een verwarmend op
pervlak van meer dan 400 vierk. Me
ter op na zullen houden. Een derge
lijk locomotief zal in staat zijn, een
trein van 40 D-wagens, plaaisbiedend
voor 5000 a 6000 menschen, met een
snelheid van 120 K.M. per uur voort
te trekken.
Men zegt, dat de Amerikaansche
Regeering er achter zit, en dat de
aanbouw van dergerlijke reuzen-ma
chines door haar bevordud wordt, om
bij een eventucele mobilisatie snel de
troepen van het Westen naar het
Oosten of van het Oosten naar het
Westen te kunnen verplaatsen.
o—
Aphorismen vau Camion Syiva.
Het Itaiiaansche tijdschr.f: Passegna
Nazionale vertelt in een artikel over
de Koningin-Weduwe van Roemenië
verschillende aphorismen der gekroon
de dichteres. Een bloemlezing daarvar
laten wij hier volgen. „Uw Achillespeei
is gemakkelijker te treffan door hem
die beneden U staat, dan. door hem