ten, zoo mogelijk, bet voedsel te
krijgen, voor zooverre dit slechts door
invoer over zee te krijgen is. En
waarvan in de eerste plaats die klas
sen der bevolking het meest te lijden
hebben, die door den oorlog het
minst kapitaalkrachtig zijn om hoo-
gere prijzen te kunnen geven voor
de in mindere hoeveelheden als anders
aanwezige voorraden van levens
middelen.
"Wij noemen die taktiek geen
ridderlijke maar een onridderlijke,
en dit voor een land dat heet uit
ridderlijkheid op het oorlogspad te
zijn gegaan ter bescherming van
België.
De afsluiting' van
de Noordzee.
o—
De vorige week hebben we onder
„Brittannia rules the waves" omschre
ven het Engelsche rechtsbeginsel krach
tens hetwelk de wereldzeeën zijn En-
gelsch gebied en niet neutraal ge
bied.
Krachtens dit rechtsbeginsel is nu
de Noordzee afgesloten voor den han
del, ook voor neutrale handelsschepen,
al wil Engeland deze laatste ter wille
zijn.
In Noorwegen wordt in de pers
hiertegen geprotesteerd, en de Noor-
weegsche minister van Buitenlandsche
Zaken heeft aan Engeland een vertoog
gericht, dat het wel wat te bar is.
De Duitsche en Oostenrijksche pers
protesteeren, maar dit protest is na
tuurlijk voor Engeland van geen be
lang, daar het juist haar doel is, den
handel van deze te vernietigen ter
wille van de eigen handelswinst.
In Zweden wordt ook ernstig ge
protesteerd, en in Denemarken wordt
gemeend, dat het een slag is voor den
Deenschen handel.
In Itaiië heeft men geen direct be-
belang bij de Noordzee, maar daar
wordt gemeend, dat het van de neu
tralen wel wat veel gevorderd is, dat
deze hun handel lam leggen ter wille
van de oorlogvoerenden.
Volgens Engelsche berichten, geeft
men in Amerika aan Engeland groot
gelijk met het afsluitén van de Noord
zee.
In Nederland begint men ook reeds
te protesteeren, het protest van prof.
de Louter namen we in dit nummer
over.
Onze gedachte, dat de wereldzeeën
zijn algemeen gebied en geen Engelsch
gebied, en dat dus dergelijke afslui
ting is neutraliteitsschending, wordt
gedeeld door een Engelschman, die
dit echter schreef vóór het uitbreken
van den tegen woordigen oorlog, zulks
blijkens het volgende
Dé „Voss. Zeitung" brengt in her
innering, dat. Earl Loreburn, die ge
durende eenige jaren Lord Chancelor
was en eerst onlangs zijn functie in
het Engelsche ministerie heeft neder-
geiegd, in een het vorige jaar uitge
geven boek over particulier eigendom
in den zeeoorlog de voorstellen om
de geheele Noordzee van Dover en
Calais tot de Shettlands-eilanden en
Bergen voor de handelszeevaart te
sluiten, voor een besliste schen
ding van de neutraliteit heeft ver
klaard.
Hij zette in het genoemde boek uit
een hoe moeilijk het is de kust wer
kelijk te blokkeeren en vervolgt dan
„Bij een afgesloten zee met een nau-
wen ingang, zooals de Middellandsche
Zee, de Zwarte Zee of de Oostzee,
kan een blokkade aan de industrie
slechts dan afdoende schade berok
kenen, wanneer de mogendheid, die
blokkeert, in oorlog is met alle vol
ken, die de kust bewonen. Dit is
echter een zeer extravagante veronder
stelling.
Is echter een der volken, die de kust
bewonen, neutraal, dan kan de nauwe
ingang slechts door de flagrante neu
traliteitsschending, die gelijk zou staan
met een oorlogsverklaring, zoo geslo
ten worden, dat het binnenloopen en
vertrekken van neutrale havens, van
waar uit de vijand rijkelijk per spoor
van het noodige voorzien kan worden,
verhinderd wordt.
De „Voss. Zeitung" voegt aan het
bovenstaande toe „Uit toepassing van
deze stellingen volgt dus, dat Enge
land de neutraliteit van Nederland,
Denemarken, Noorwegen en ook Zwe
den ernstig heeft geschonden."
—o
school te Biggekerke (Zeeland) schreef
„Jarenlang heb ik ontzettenden last
van hoofdpijn gehad, er ging schier
geen week voorbij, dat ik niet een
heelen of een halven dag te bed moest
blijven. Sedert vier maanden heb ik
eiken aanval van hoofdpijn kunnen
afwenden door de Migrainepastilles
van Apotheker Boom."
De Hoofdpijnpastilles van Apotheker
Boom zijn een zeker werkend genees
middel tegen Hoofdpijn, Migraine,
Schele en Zenuwhooldpijn. Deze pas
tilles stillen direct de hevigste Hoofd
pijn. Deze pastilles worden nimmer
los verkocht, doch uitsluitend in ver
pakte flacons a 80 ct. Proefflacons 30
ct. Alleen echt met den naam Boom.
Verkrijgbaar in de meeste Apotheken
en Drogistwinkels.
Waar niet verkrijgbaar wordt een
doos franco huis gezonden na ont
vangst van 40 of 90 ct. door firma
A. M. Boom, Arnhem.
Verkrijgbaar te Hulst bij Verwilghen-
v. d. Hooftte Axel bij J. van Dixhoorn-
Vroeg op.
£ït «Se IPers
—O—
De Noordzee.
Prof. De Louter heeft onder het
opschrift „De Noordzee" een artikel
in het „Utrechtsch Dagblad" doen
opnemen, waarin hij de maatregelen,
door Engeland ten opzichte der Noord
zee genomen, en de houding der neu
trale landen bespreekt.
Tegenover het driehonderd jaren
oude Mare liberum van onzen
beroemden landgenoot Hugo de Groot,
door de beste Engelsche en Amerikaan-
sche schrijvers als den grondlegger
van het Volkenrecht erkend en geeërd,
ontziet Engeland zich niet een van de
gewichtigste deelen van den Oceaan,
nagenoeg de gansche Noordzee, nog
wel in het bijzonder beschermd door
de collectieve verklaring van 23 April
1908, tot militair gebied te verklaren,
en den neutralen handel openlijk te
waarschuwen, op gevaar van leven en
eigendom, dien alleen volgens de
aanwijzingen en onder toezicht der
Britsche marine te bevaren.
Deze maatregel is zonder voorbeeld
en treft den neutralen handel in het
hartin de eerste plaats dien der om
ringende landen, Nederland, Denemar
ken en Noorwegen, maar tevens dien
der neutrale Amerikaansche staten, die
met Europa handel drijven en van de
Noordzee een ruim gebruik maken.
Hij strijdt niet alleen met de grondbe
ginselen van de vrijheid der open zee,
doch evenzeer met de jongste collec
tieve verdragen, welke door uitdruk
kelijke bepalingen zoowel als door hun
ne grondslagen en gevolgtrekkingen
dergelijk misbruik van macht onvoor
waardelijk veroordeelen. Deze aanslag
tegen den neutralen handel wordt
verontschuldigd met een beroep op
het voorbeeld van Duitschland, dat
mijnen strooide 'angs de lersche kus
ten en Beigies onzijdig grondgebied
binnentrok, maar is in lijnrechten strijd
met de voorstellen en houding van
Groot-Britannië bij de behandeling van
no. VIII in de reeks van 18 October
op de tweede Vredesconferentie van
1907 en ontzegt aan deze mogendheid
tevens alle aanspraak op den pas ver
worven roem van op te treden als de
beschermer der kleine staten en der
meest gewichtige staatsverdragen. Deze
laatste zijn wel aanvankelijk op den
voorgrond geplaatst, maar worden thans
ook door Engeland schaamteloos over
boord geworpen, de rechten en belan
gen der neutralen met ijskoude min
achting vertredend.
Thans rijst de vraagMoeten, ja
mogen neutrale staten zich dit laten
welgevallen Natuurlijk kan van een
gewelddadig verzet geen sprake zijn.
De tijden eener gewapende neutrali
teit, zooals van 1780 en 1800, zijn
theoretisch en practisch lang voorbij.
Er is echter iets anders. Kunnen de
neutra'e staten, althans de meest ge
troffenen, zich niet onderling verbin
den om openlijk en nadrukkelijk te
protesteeren tegen oorlogsdaden, die
hen onschuldigen en onzijdigen
in het verderf storten Is onder de
neutrale en nauw betrokken mogend
heden niet een machtig gemeenebest
als dat der Vereenigdc Staten van
Noord-Amerika, dat de rol van bescher
mer der neutralen van Engeland zou
willen overnemen en met meer oprecht
heid en minder ophef de belangen en
de rechten der neutralen zou willen
beschermen, desnoods verdedigen
Is het niet volkomen duidelijk, dat
de oorlogen worden aangewakkerd en
bestendigd, indien de belligerenten
niet alleen de regelen van het oorlogs
recht jegens elkander overtreden, maar
ook de rechten der neutralen verwaar-
loozen en aan hunne oorlogsdoelein
den dienstbaar maken Alleen kracht
dadig verzet van de aaneengesloten
neutrale mogendheden kan de oorlogs
woede extensief en intensief beteugelen.
Het is de plicht van eiken neutralen
staat, ja van elk neutraal persoon,
daartoe naar de mate zijner krachten
mede te werken en te waarschuwen
tegen lauwheid en karakterloosheid.
Van alles wat.
—O
Faillissementen in Nederland.
Volgens de mededeeiing van Van
der Graaf Co's Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeloopen week
in Nederland uitgesproken 26 faillis
sementen tegen 34 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
o—
Twee onafscheidelijken.
Men ziet in Frankrijk eri Engeland
met klimmende tevredenheid de goede
samenwerking van beide legeraanvoer
ders Joffre en French. De twee veld-
heeren schijnen het uitstekend met
elkaar te kunnen vinden. Men ging
aan 't zoeken om uit te vorschen, hoe
dat kwam en vond dat hun namen
reeds een zeer intieme verwantschap
hadden.
Jof fre
Fre nch
Al worden ze beiden doormidden
gehakt, dan past de helft van den eenen
nog precies op die van den anderen
en krijgt men weer twee geheelen.
o
Daitschers te Louden.
Aan de „Gazetta del Popoio'
wordt uit Londen geschreven De
bladen, die eerst de arrestatie der
Duitschers hebben bewerkt, moeten
nu toegeven, dat de „ontduitsching"
van Engeland veel meer moeite kost,
dan men eerst had verwacht. Men
heeft 50.000 Duitschers en Oosten
rijkers in concentratiekampen onder
gebracht en er zullen er nog wel
meer worden gearresteerd Maar wie
had ooit gedacht, dat in dit cen
trum van den wereldhandel groote
takken van nijverheid in Duitsche
handen zouden zijn, dat een vierde
deel der Londensche bevolking zich
voedt met brood, dat door Duitsche
handen wordt verwerkt dat stoffen
van Bradford en Manchester met
Duitsche anilineverlstoffen worden
geverfddat bijna alle suiker, in
Groot-Brittaonië verbruikt, uit
Duitschland en Oostenrijk komt dat
geen noot muziek in Engeland wordt
gedrukt, dat zelfs het plaveisel, dat
de Londenaars dagelijks bewandelen,
Duitsch asfalt isdat de gewich
tigste post van vertrouwen bij de
waterleiding van Londen in Duitsche
handen is dat een der gewichtigste
telefooncentrales van Engeland aan
een Duitscher is toevertrouwd dat
slechts de helft der kooplui van de
city Engelsch is
o—
Een officieele diefstal.
De oorlog heeft op enorm veel
spoorwegmateriaal beslag gelegd. Alle
oorlogvoerende landen komen thans
passagierswagens, goederenwagens en
locomotiev-en tekort, en een buit, be
staande uit spoorwegmaterieel, is iedere
partij welkom.
Gedurende den Duitschen opmarsch
in België is heel wat spoorwegmate
rieel buitgemaakt. De buit moest dan
in het algemeen zoo snel mogelijk
naar Duitschland worden gebracht,
waar men de wagens en locomotieven
dubbel en dwars noodig had. Inder
daad ziet men thans door heel Duitsch
land, Fransche en Belgische spoorwa
gens, speciaal goederenwagens. Wan
neer er wapens op de wagens ston
den, heeft men die laten verwijderen.
Het „Etat Beige", „Nord", enz. heeft
men laten staan. Met krijt zijn de
wagens beschreven met verschillende
flauwiteiten, b.v. „Heimatlos", „Gena
turaliseerd", enz. Ook verschillende
wagens van de lijn Warschau—Weenen
worden in Noord- en Zuid-Duitschland
aangetroffen.
Dat men op deze wagens beslag
heeft gelegd is waarschijnlijk oorlogs
recht, en durven wij geen diefstal noe
men. Men had evenwel geen tijd, de
goederenwagens te lossen. Duizenden
volgepakte wagens kv/amen in Duitsch
land aan, en men vond het niet noodig
het particulier eigendom te eerbiedigen.
De Duitsche Régeering maakte een
overeenkomst met enkele engros- en
detail-firma's, die den inhoud der wa
gens opkochten, en deze gewoonweg
gestolen goederen aan den man zien
te brengen. Alleen levensmiddelen,
petroleum en benzine wordt door de
Duitsche Regeering vastgehouden.
Te Barmen kwam een goederenwa
gen aan, die een geheele verhuisboel
bevattezeven tafels, ongeveer vijftig
stoelen, een sofa, keukengerei, enz.
Alles werd verkocht.
De Duitschers zijn echter niet zoo
slecht, als men hieruit zóu afleiden.
Enkele Duitsche juristen hebben deze
manier van handelen minder fraai ge
kwalificeerd, en thans schijnt instruc
tie gegeven, dat goederenwagens, die
gekaapt worden, eerst moeten worden
gelost.
o
Krupp gefopt.
Krupp had, zoo vertelt ons een
vriend uit Antwerpen, indertijd alle
kanonnen geleverd voor de vesting
Antwerpen.
En toen de Duitschers er verschenen
en al die Duitsche kanonnen vonden,
glommen zij van pret.
Nu ja, de Belgen hadden de sluit
stukken meegenomen, maar dat betee-
kende minder dan niets. Even seinen
aan Krupp zend nieuwe sluitstukken.
Krupp zond ze.
Maarze pasten niet.
Met een „donnerwetter" kreeg Krupp
te hooren, dat hij verkeerde sluitstuk
ken gestuurd had.
Krupp begreep er niets van en liet
een zijner ingenieurs naar Antwerpen
reizen.
En wat ontdekte deze
Dat er een heel ander soort sluit
stuk op die Krupp'sche kanonnen ge
zeten had, dan de Duitsche fabriek
indertijd had geleverd.
En onze Antwerpsche vriend ver
telde ons, dat de Belgen indertijd door
Cocqueril nieuwe en grootere sluit
stukken hadden doen maken, omdat
zij niet met handen en voeten aan
Krupp overgeleverd wilden zijn.
De Duitschers zitten nu met de ka
nonnen opgescheept, waar zij niet
mee kunnen schieten.
En de commandant van Antwerpen
heeft nu in een proclamatie 20 francs
belooft aan ieder, die zoo'n sluitstuk
terugbezorgt.
Hadden ze maar een, weet gedan
konden zij de andere namaken.
Maar niemand brengt zoo'n sluit
stuk.
En nergens kan de Duitscher ze vin
den, ook al doet hij alle huizen, waar
hij vermoedt, dat ze schuilen kunnen,
doorzoeken.
Het Belgische leger heeft ze mee.
En daar kan de Duitscher voorloo-
pig niet bij.
„Dgbl. v. N.-Br."
—o
Een aangrijpend tooneel.
In de vestibule van een groot spoor
wegstation te Parijs, waren een aantal
gewonden op stroo neergelegd, in af
wachting van hunne opname in het
hospitaal. Een hunner scheen in hoogst
ernstigen toestand te verkeeren. Een
liefdezuster ging naar hem toe en
bood aan, zijn verband te hernieuwen.
Het antwoord was: „Ik gasterven en
verlang naar een biechtvader." Dit
hoorende trok een ander soldaat, doo-
delijk gewond, de zuster aan de mouw.
„Zuster", zeide hij, „ik ben priester, ik
kan de absolutie geven. Wees zoo goed
en breng mij naar hem toe."
De zuster aarzelde. De priester was
vreeselijk gewond door een granaat
scherf en de minste beweging veroor
zaakte hem ondraaglijke pijnen. Maar
weer liet de zwakke stem van den
gewonde zich hooren „U is ook katho
liek en u kent de waarde van een
ziel. Wat beteekent daarbij een uur
langer leven En de soldaatpriester
richtte zich met de uiterste krachtsin
spanning op, om naar zijn strijdmakker
te gaan.
Maar de poging^was vruchteloos.
Hij moest gedragen worden. De biecht
was gauw gehoord en de krachten
van den priester-soldaat namen snel af.
Op het oogenblik der absolutie wenkte
hij de liefdezuster. „Ondersteun mijn
air.'i en nelp mij het kruisteeken ma-
k-*:.hij. De zuster ondersteunde
zij: rrn en !-j teekende het kruis over
zijn pattent, spoedig volgde de dood
voor den priester-soldaat en zijn biech
teling. Zij stierven hand in hand, ter
wijl de pleegzuster en de hospitaal
soldaten diep ontroerd rondom hun
sterfbed op de knieën vielen.
l)e spoorwegene.eu geraar voor
den vrede.
In enkele Noorsche bladen is een
artikel geplaatst, waarin de meening
wordt verkondigd, dat de groote bui-
ten-Europeesche spoorwegen een voort
durend gevaar voor den vrede ople
veren. De Bagdad-baan, de spoorwe
gen in China, enz. zij hebben allerlei
conflicten veroorzaakt tusschen be
vriende mogendheden. De auteur van
het artikel, een echte vredesvriend,
stelt nu voor, dat alle groote spoorwe
gen in Azië en Afrika, er. eventueel
ook in Zuid-Amerika, door eer inter
nationale maatschappij zouden worden
geëxploiteerd, waarin alle landen, ock
de kleine staatjes van Europa, aan
deelhouder zouden zijn. Op een der
gelijke wijs zal men meehelpen, nieuwe
oorlogen te voorkomen.
o
Een en ander uit de
„Daily Chrouicle".
De Briteche „Daily Chronicle"
wil weten, dat te Hamburg in den
Elbemond twee reusachtige duikboo-
ten proefvaarten maken. Ze moeten
viermaal zoo groot zijn als de groot
ste der tot heden gebouwde en in
staat zijn 40 dagen in zee te blij-
ven, zonder hun voorraden aan te
vullen of van een moederschip af
hankelijk te zijn ook moeten de
Duitschers heimelijk onderzeebooi-
vernielers bouwen van ongehoorde
snelheid en beweeglijkheid.
In zijn nieuwste nummer treedt
het blad op tegen de moeite, die
zich de Engelsche pers getroost, om
den strijd bij Yperen als onbedui
dend voor te stellen en zegt: „Vau
de geweldige worsteling aan de Bel
gische grens hangt oneindig veel af,
de Britten gaan moedig en gewillig
in den dood om de Duitschers re
verhinderen zich van een steunpunt
aan de Straat van Dover mee&ter
te maken, Men vergete niet, dat het
een beslissing voor Engeland geldt;
bet gaat om een levensvraag voer
België en Frankrijk, maar toch, het
gaat Engeland bet meeste aan Nim
mer in heel onze lange trotscbe ge
schiedenis hebben onze troepen in
vreeselijker gevechten gestaan dun
thans".
o
Wel wat voorbarig
Duitsche bladen berichten, dat er
op enkele Russische krijgsgevange
nen een aantal overwinningspen
ningen zpn gevonden, met het op
schrift „Intocht in Berlijn 1914".
Mocht dit bericht waarheid bevatten,
.dan hebben we hier te doen met
een dergelijk geval ais waarmee de
Fransche militaire autoriteiten in
1870 den moed hunner manschap
pen trachten aan te wakkeren. Er
werden toen munten geslagen met
het opschrift Finis Germanial".
Dergelyke penningen mogen een
tijdlang hun plicht doen, wanneer
ze later echter in handen van den
triomfeerenden vijand vallen, slaat
men toch wel een lichtelijk Arraada"-
achtig figuur.
—o
Joffre-vereeriug.
Generaal Joffre is nog altijd de held
in Frankrijk. Met hem dweept ieder
rechtgeaard Franschman. Joffre heeft
zich een zeldzame populariteit ver
overd en ieder heeft den mond vol
over Joffre, die zijn naam, j'offre, ver
anderd heeft in „je prends". Zijn
roem is doorgedrongen tot op het verre
eiland Martinique, en "hoezeer zelfs de
negerbevolking van Joffre's heldenda
den vervuld is blijkt wel uit het feit,
dat een bewoner van het eiland onlangs
bij den Burgerlijken Stand verscheen,
om de geboorte van zijn zoon „Joffre"
aan te geven. Er bestaat dus ook een
zwarte Joffre
o
De geschiedenis van de grijze nniform.
De grijze uniform van „feldgrau"
spreken de Duitschers en „khaki"
zeggen de Engelschen is tegen
woordig troef. In heel Europa zijn
nog maar vier stater, bij welker le
gende de grijze kleur net is in
gevoerd Frankrijk, België, Denemar
ken en Zwitserland. De meeste legers
verkeeren juist als het Nederlandsche
in een overgangstoestand. Van uniform,
in de beteekenis van één-vorm, kan
men nauwelijks spreken. Het is meer
