De Volkswil BIJVOEGSEL van van 6 Juni 1914. Karakter der Oost- Afrikanen. Van alles wat. Het Integralisme. Men schrijft uit Zwolle aan „Het Centrum Op den laatsten cursusavond voor de leden der St. Augustinus-vereeni- ging alhier, hield de Eerw. Adviseur, kapelaan M. P. van Schaik, op ver zoek der leden eene verhandeling over het Integralisme. Om het actueele belang der zaak laten wij hier een verslag volgen le. Wat is Integralisme Een naam, dien sommigen zich zeiven gegeven hebben. Zij zijn en willen zijn anders dan anderen. Waarin verschillen zij dan van an dere Katholieken En willen zij ver schillen a. Wat zeggen zij zelf, dat zij zijn en willen b. Wat blijkt uit de feiten, dat zij in werkelijkheid zijn t a. Zelf zeggen zijn intregaal, d.i. ge heel en al Katholiek te zijn, de geheele Katholieke leer te aanvaarden. Wie dus heel Katholiek wil zijn, moet in tegraal Katholiek zijn. Een waarheid als een koeDit zegt immers ieder Katholiek de Katholieke leer is een aaneengesloten geheel. Waarom dan ln onzen tijd dien naam gekozen Omdat zoovelen zeggen zij niet geheel Katholiek zijn, en zich wel zóó noemen. Om tot ons land ons te bepalen, beweren zij, dat er o.a. maar drie ge heel zuiver katholieke bladen zijn Rome, de Eindh. Crt. en de N. Haarl. Crt. Alle andere Tijd, Centrum, Huis gezin, Gelderlander, Residentiebode, Limburger Koerier enz. enz. enz. zijn min of meer liberaal of modernisee- rend. De ergsten zijn volgens die heeren 't Centrum en de Limburgsche pers, dan vooral ook de Tijd. Gevaarlijk is, vooral om de leiding, de Apologetische Vereeniging Petrus Canisius (dr. Sloet, prof. Knuif). Vergeten wij echter niet, dat alle Hoogw. Bisschoppen van Nederland zich gewaardigd hebben hunne namen te doen plaatsen aan het hoofd van de lijst der beschermende ledendat Zijne Eminentie Kardinaal Van Ros- sum openlijk zijne sympathie met het werk der vereeniging heeft betuigd, dat hij het beschermend lidmaatschap gaarne heeft aanvaard, en dat Z. H. Paus Pius X met veel belangstelling haren arbeid volgt en haar van harte zegent. Met de uiterste vinnigheid bestrijdt men Sobriëtas, de Kath. drankbestrij- Oost-Afrika biedt den zielkundige een uitgebreid veld voor zijn onder zoekingen aan.. Daar vindt hij den geest des menschen nog in zijn oor- spronkelijken toestand en zóó onder worpen aan de stoffelijke natuur en hare werkingen, en daarvan zóó af hankelijk dat hij zich noch verder ont wikkelt, noch ook achteruitgaat. Men zou bijna in verzoeking komen om zulk een mensch eer als een ontaar ding van beschaafde schepselen te be schouwen dan als een wilde, die de eerste schrede voorwaarts doet, als hij althans niet blijkt geheel en al onvatbaar te zijn voor eenige verdere ontwikke ling. Hun ontbreekt de geest van den echten stempelin hen huist niet zulk een rijk en vol leven als in den Nieuw- Zeelander, die men 'tot op zekere hoogte kan opvoeden en beschaven. Hij schijnt tot zulk een kindsch ras te behooren, dat zich nimmer tot manne lijke kracht kan ontwikkelen, en als een onnut lid uit den grooten keten der bezielde natuur zal ontvallen. In hen vereenigt zich de ongeschiktheid van het kind met de onbuigzaamheid van den ouderdom, de ongenoegzaam heid van het kind en de lichtgeloovig- heid der jeugd met de twijfelzucht der volwassenen en de stijfhoofdigheid van den rijperen leeftijd. Hij heeft een zee en meren, en woont in een veelbevolkt land sedert eeuwen staat hij in on middellijk verkeer met de meer ont wikkelde bewoners der oostkust, en ieder heeft minstens wel Arabieren, zoo niet Europeanen gezien. En toch ding, met hare voormannen, dr. Ariëns, pater Rijken, mr. Ruys de Beeren- brouck, bestrijdt men de Kath. weten schappelijke vereeniging met hare leiders, waarop het Kath. Nederland groot kan gaan: Struycken, Van Gor- kom enz.bestrijdt men of zwijgt men dood de Katholieke Sociale Actie (mr. Aalberse, prof. Aengenent). Tegen echt-Katholieke en hoogst verdienste lijke tijdschriften, o.a. de Katholiek, Van Onzen Tijd, richt het integralisme zijn pijlen wijzen wij hier slechts op de verguizing van wijlen mgr. Van Clooth door den Rotterdamschen Rec tor, wat een kloek en krachtig pro test uitlokte van den geleerden Domi nicaan Molkenboer. De bron van het bederf is voor die heeren dr. Schaepman. Vandaar is het Aartsbisdom Utrecht 't meest besmet met zijn blad het „Centrum". Tegenwoordig heerscht die geest ook in heel Limburg. Luisteren wij slechts even naar den Rotterdamschen Rector: „In Limburg staat de heele pers radicaal aan den verkeerden kant 1" „De Limburgsche pers in haar geheel speelt al eenige jaren een zeer bedenkelijk spel met hare Kath. le zers." „En de Limb. Koerier, het eenige dagblad in de provincie, dat als zoodanig den toon aangeeft voor de nog kleinere pers, gaat het verst in nauwverholen modernisme". Aldus de bekende Rector. Degenen nu, die tegenover dit al gemeen bederf positie nemen, noemen zich Integraal. Wat volgt hieruit 1. Dat die naam een beleediging inhoudt voor andere katholieken en verreweg de meerderheidnl. dat zij in hun katholiciteit worden aangetast; eene beleediging, goed beschouwd ook, van het Episcopaat, dat niet op treedt en waarschuwt tegen al die Kath. bladen, tijdschriften en de boven aangegeven vereenigingenen aan de aangevallenen vertrouwen schenkt en hen handhaaft in de bediening. 2. Dat de naam niet erg bescheiden is en naar Pharisaeisme riekt, alsof nl. in ons land een algemeene afval plaats had en een klein getal trouw bleef. En dat, terwijl kardinaal van Rossum en onze aartsbisschop in zijn Vastenbrief juist zoo'n prachtige op leving op alle gebied constateeren. 3. Dat die naam de scherpste ver deeldheid wekt, want scherper schei ding dan tusschen goede en afvallige katholieken is niet denkbaar. b. Wat blijkt uit de feiten 1. Het Integralisme valt alles aan, breekt alles af, haalt alles neer en 1 positief werk ^oet het niet. Wie is bij machte een integrale instelling te noemen 2. De Integralen misdoen tegen de Christelijke liefde. Allerlei personen worden mishandeld en juist de groote Katholieke werkers. Alle Katholieke personen van beteekenis, die in het openbare leven een verdienstelijke rol vervullen, worden verdacht gemaakt in bedoeling, karakter, geloof. 3. De Integralen lijden aan gebrek aan eerbied voor het Kerkelijk gezag. Juist dit is bij die heeren zoo merk waardig: zij beweren kerkelijk gezag te verdedigen (zonder opdracht) en toonen juist den minsten eerbied. Waarom Zij zoeken bisschoppen uit in andere landen, die naar hun smaak zijn en brengen hen op den voorgrond. Anderen, die in meening verschillen (het gaat over vrije quaestie), vallen zij aan of zwijgen zij doodb.v. wij len Kard. Fischer, Ferrari enz. en laatst nog Czernoch, die kardinaal gaat wor den en in zoo duidelijke bewoordingen het misleidend karakter van het Inte gralisme heeft aangetoond. In ons land stonden zij vijandig tegenover mgr. Drehmanns. Zij heb ben dus eerbied voor die het met hen eens zijn, niet voor anderen. Dit nu is glad tegen de Kath. opvatting van gezag, die onderwerping en eerbied vordert, ook als het gezag anders oordeelt en beslist. Na nog verschillende voorbeelden te hebben aangehaald waaruit zoo overtuigend bleek, dat de Integralen niet zoo bijzonder veel eerbied toonen voor het Kerkelijk gezag, eindigde de geachte spreker onder luide toejui chingen zijn, rede. Aan het hoofd van de courant drukt „Het Centrum" de volgende verklaring af „Door het tijdschrift „Rome" wordt in den lateren tijd een soort van schrikbewind uitgeoefend, dat nood zakelijk verlammend moet werken op onze Katholieken en dat dan ook door Ons zeer wordt afgekeurd. „Zoo keuren Wij o.a. af dat altijd door heftig aanvallen van het dagblad „Het Centrum", dat nog in het num mer van 16 Mei j.l. gesignaleerd wordt als een modernistisch getint blad van bedenkelijke catholiciteit. Tegen een dergelijke verdachtmaking meenen Wij openlijk te moeten opkomen te meer daar het ook Onze eer raakt. Was „Het Centrum" inderdaad een blad, zooals „Rome" het wil doen voorko men, dan zouden Wij niet geaarzeld hebben, Onzen plicht te doen en openlijk tegen het blad zijn opgetre den. „Moge de redactie van „Rome" daarom wat meer vertrouwen stellen in het woord van den Apostel„Spi ritus sanctus posuit episcopos regere ecclesiam Dei", „de H. Geest heeft de bisschoppen gesteld om Gods Kerk te besturen." De Aartsbisschop van Utrecht Van de Wetering. N B. De Volkswilrichting staat geheel buiten de zaak, omdat wij staan g e- is hij voor den drempel van den tempel der beschaving blijven staan bij hem is geen hooger of veelzijdiger trap van overleg te voorschijn gekomen. Zelfs de eenvoudige waarheden van den Islam hebben geen indruk gemaakt op die menschen, die wel is waar kun nen denken, maar toch daaraan een hekel hebben, omdat zij zich alleen bezighouden met het bevredigen hun ner lichamelijke behoeften. Hun geest is beperki tot voorwerpen, die zij kun nen hooren, zien en tasten hij is als opgesloten in den kring der zinnelijke waarnemingen, en kan daar niet uit komen ook wil en kan hij zich alleen maar met het oogenblikkelijke in het tegenwoordige afgeven. Geheugen en phantasie ontbreken hem. Deze Oost-Afrikaan komt evenals andere barbaren als een zeldzaam men gel van goed en kwaad voor, maar het slechte beginsel is zorgvuldig ont wikkeld, het goede bijna niet. Over het algemeen kan men als regef aan nemen dat de beschaafde mensch, de hoogste vorm der levende wezens, ge hoor geeft aan de aandrift tot geest kracht en vernuftde halfbeschaafde laat zich door zijn gevoel, hartstochten en neigingen op eene voor ons dikwijls onbegrijpelijke wijze medeslepen de barbaar verschijnt als slaaf van de uit wendige aandrift van hartstocht en instinct, waarop het gevoel slechts zeer zwakken invloed uitoefent; hij heeft in het geheel geen begrip van zedelijke tucht. Den meer beschaafden mensch komt hij voor als een schepsel, dat afkeerig is van verstand, een schepsel, waarin niets logisch ontwikkeld is, een samenraapsel van allerlei tegenstrijdig heden. Zijne wegen zijn niet onze we gen, zijn verstand is niet als ons ver stand. Hij leidt gevolgen af uit oor zaken, welke wij niet kennen, hij be reikt zijn doel door middelen en langs wegen, van welke wij geen begrip heb ben zijn kunstgrepen en zijn geheele gedrag zijn zoo eenvoudig en zonder gevolgtrekking dat zij ons juist daar door verrassen en verachtelijk toe schijnen. Die zwarten zijn een beginsel van twee hoogere rassen gebleven, name lijk van den Europeaan, wiens geest levendig en belangstellend, ontledend en veelomvattend is, en van den idealen, in zich zeiven gekeerden samenstel lenden en nadenkenden Arabier. Hij heeft veel van de slechte kenteekenen der lager gevormde typen van het Oos ten, namelijk een bedorven geest, li chamelijke luiheid, onontwikkelde ze delijkheid, bijgeloof en kinderachtige hartstochten. De beschaafde mensch streeft er naar om zelfzucht te verbergen, doch bij deze barbaren treedt zij daarente gen openlijk voor den dag. Dankbaar heid kent hij nietwie hem een wel daad bewijst wordt voor zwak gehou den de hand, die hun voedsel ver schaft, is hun geheel onverschillig. Over den dood van een bloedver* a it of een kind klaagt hij wellicht nog des avonds, maar den volgenden morgen denkt hij er niet meer aan. Hij oefent slechts dan gastvrijheid uit, als er iets mede te verdienen is, en zijn eerste vraag luidt altijd „wat wilt gij mij geven Aan een vreemdeling, die in het dorp komt, wordt de slechtste hut aangewezen, en wanneer hij zich be- h e e 1 buiten.' de politieke christelijk heid. Overdreven. Wa; is overdreven beleefd Als na een verblijf van vier weken de schoonmoeder het jonge paar ver laat en de schoonzoon dan, met tra nen in de oogen, zingt: „Scheiden doet wee." o— H ondendankbaarheid. H. schrijft in „Het Yolk" het volgende staaltje van hondendank- baarheid Op een kouden wintermorgen in 1912 vond ik op de stoep voor mijn huisdeur een hond liggen Het beest, dat uit een wond aan den linker- voorpoot hevig bloedde, had blijk baar geruimen tijd daar vertoefd en rilde van koude Uit. medelijden met zijn lot nam ik den hond in huis, gaf hem wai te eten, waschte zijn gewonden poot en verbond dien zóó goed mogelijk, waarvoor het dier zich zoo dankbaar betoonde, dat ik besloot hem bij mij te houden, tot hij hersteld zou zijn Na eenige weken was zijn wond genezen en aangezien geen eigenaar kwam opdagen, ook niet nadat ik in een plaatselijk blad een adver tentie had geplaatst en ik zelf het dier ook onmogelijk laDger kon hou den, besloot ik hem w;g te geven aan een kennis in Utrecht, va a wien ik zeker wist, dat hij goed voor hem zou zijn. Per trein werd bij naar de plaats van bestemming getransporteerd, maar reeds twee dagen later stond hij weer aan mijn deur te blaffen te voet was hij van Utrecht naar hier een aNtand van pl.tn 5 uur en gescheiden door de vrij breede ri vier de Lek teruggekomen. Hij werd teruggezonden en eenige weken vastgehouden, om aan zijo nieuwe omgeving te gewennen, maar de eerste maal, dat hij los kwam, ging hij er weer van door en kwam opnieuw naar hier, Weer werd hij teruggebracht en nu voorgoed vast gelegd om wegloopen te beletten Eenigen tijd daarop verbui-de zijn nieuwe baas van Utrecht naar den Haag en met hem de hond Daar durfde men het wel wagen hem vrij rond te laten loopen en hoewel hij in het begin nog wel eens voor eenige dagen verdween, toch kwam hij geregeld weer terug en naar hier komeD deed hij niet meer. Verleden Zondag bracht ik mijn kennis in Den Haag een bezoek en zag ik mijn ouden patiënt weer, die klaagt, antwoordt men hem „buiten is plaats genoeg." Zijn gastheer ver langt voor alles, wat hij geeft en ver schaft, vooruitbetaling; zonder dat kan men van honger sterven, al waren er ook levensmiddelen in overvloed voor handen. Voor een vreemdeling zou er geen veiligheid bestaan, als hij geen schiet geweer had, en de hoofdlieden ten minste eenigermate de noodzakelijkheid van handel en verkeer begrepen der halve nemen deze een koopman onder hun bescherming. De handel brengt voordeelen aan, van andere vreemde lingen verwacht men iets dergelijks niet, en behandelt hen daarom mèt weinig achting. De zwarte weigert den man, die van dorst versmacht zelfs een dronk water, al had hij er overvloed van hij zal geen hand uitstrekken om de goederen van een ander te bergen al gingen er ook duizenden mede ver loren. Wat gaat hem dat aan Maar hij gedraagt zich belachelijk driftig ais hij zelf een gescheurden lap of een lammen slaaf verliest. Hij is ze'fs dan gierig en karig als hij ieis voor zijn genoegen kan doen. Hij houdt van zijne honden minstens evenveel als van zijne kinderen, maar hij geeft aan dieren slechts zelden iets te vreten en kan niet begrijpen dat de Arabieren hun ezels met graan voeren hij geeft zijne verbazing daarover met een langge rekt „hi, hite kennen Hij is hoogst onbedachtzaam, kent geen voorzorgen, denkt nimmer aan den dag van mor gen, en zal ons zeker den weg niet wijzen als wij hun eerst niet wat glas- paarlen gegeven hebben. Het is reeds opgemerkt dat voor alles vooruitbe- mjj neg niet vergelen bleek te hebben. Vronlijk blaffend en kwispelstaartend sprong hij tegen mij op, lekte mijn handen en was den geheelen dag niet onder mijn etoel weg te krij gen. Toen ik avonds naar den Trein werd gebracht, vergezelde de hond ons. Vóór de openstaande coupódeur werd nog eenige oogenblikken ge praat en toen de tijd van vertrek was aangebroken, wilde ik de hond nog eens tot afscheid streelen, maar... Pluto was nergens te zien Er werd geroepen en gefloten, alles evenwel zonder result athij was en bleef zoek De trein ven rok en ik was van meets id j, dat Piuto wel hier of daar in het station zou rondsnuffelen en zich van zelf weer bij zijn baas zou voegen. Men stelle zich dus mijn verbazing voor. toen ik, in Utrecht gekomen, den hond achter mij uit de coupó zag komen Zeker was hij in Den Haag hei melijk onder een bank gekropen en had zoo de geheele reis, in elkaar gedokeu liggend op eenige verwar mingsbuizen, meegemaakt. Ik moest hem toen wel verder meenemen en heb besloten het trouwe dier nu maar voor goed bii my te houden. N.B Deze hondendankbaarheid is "een scbo n ierje voor sommige men schen o Dronkenschap onder de Russische Kinderen. Bij officieel onderzoek werd onlangs in de Russische stad Jekaterinodar ge constateerd, dat van de 5700 school- kindere- 28 pCi. uiterst zwaK was. Als reden hier-a werd aangevoerd slechte voeding en in 't bijzonder a 1 k o h o 1- gebruik. Meer dan 43 pCt. leed eiken dag honger en „ver over de helft der kinderen dronk geregeld sterken drank". Men moet bedenken, dat het zich hier handelt over kinderen van 6 tot 14 jaar. 18 pCt. van deze ongelukkige schep sels gaan eiken dag naar school, zon der iets genuttigd te hebben. Van de 5700 kinderen krijgen 3500 hun da gelijks rantsoen brandewijn, en vele kinderen komen met rcfode wangen op school na de ingenomen borrel op de nucntere maag. Verscheidene kinderen beginnen op hun 4de jaar te drinken. De ouders, en vooral de moeders, geven den kleinen de eerste alkohol, terwijl an dere kinderen door bekenden aan den brandewijn worden gebracht. Berichten omtrent deze eene stad deelen verder mede dat dezelfde toe standen iri bijna alle Russische groote steden en dorpen heerschen en een toename van dronkenschap wordt overal opgemerkt. Eerst in de aller- talirg moet plaats hebbenniemand toch houdt ooit zijn woord, en nie mand meent dat bij door een ver plichting gebonden is. Verlangt men ook s'echts voor ean uur krediet van hem, dan antwoordt hij„In mijne hand is niets." Waarheidsliefde bestaat niet onder zulke maatschappelijke verhoudingen, en de leugen is zelfs aan de erde van den dag, als de leugenaar daarvan nut noch genoegen te verwachten heeft. Als een Wanyamwt-zi-aanvoerder eener karavaan den reizigers zegt dat het maar een kort eindweegs is tot aan de naastbijgelegen halte, dan kunnen zij er vast op rekenen dat zij een langen en moeilijken weg voor zich hebben, of omgekeerd. De zwakke en onder drukte gebruik: de onwaarheid als een wapen, maar de zwarte in dit land wil voorgelogen warden, wa-1 hij heeft tot spreekwoord: „Het is Deter bedrogen te zijn, dan niet bedrogen te worden." Die zwarte brvon -s vin oostelijk Afrika zij ook koppig en driftig, en geen tucr vermag iets op i.euh« die halsstaïige wederspan nigheid en eigen zin gelijkt hij op vele a.cren. Als hij bij zijn ruilhandel eenig voorwerp, waarop hij eenmaal zijne zinnen gezet heeft, niet kan verkrijgen, dan sleept hij alles, wat hij medegebracht heeft, weder mede naar huis, al was dit ook nog zoo ver. Alle handel is gedaan zoodra de verkooper hem, die iets aanbiedt, den rug heeft toegekeerd er wordt een prijs gevraagd zonder te letten op de waarde van een koopwaar. Nooit gaat een koop glad doorer is altijd wat twist bij. Wraakzucht is een veeltijds voorko-

Krantenbank Zeeland

Volkswil/Natuurrecht. Gewestelijk en Algemeen Weekblad te Hulst | 1914 | | pagina 5