Opeobare Yerkooping.
Openbare Yerkooping.
Een woonhuis, met erf'
Vun alles wat.
Pinksteren.
Marktberichten.
Advertentiën.
ZATERDAG 20111914
derden Maandag
OP VRIJDAG DEN 19 JÖN11914
I'. J, ADRIAANSE
Sterven van den man. Apöljo en Har
monie brachten serenades.
Laatst hoorden wij in Gent zeggen,
dat de katholieken daar slechts katho
lieken zijn met een dun verntsje. Den
naam vemiskatholieken vinden we een
leuken naam, ook zeer geschikt voor
de politiekers, n.l. deze te noemen
dunvernis-christenen.
In de R.K. kerk te Hulst wordt nu
niet meer afgeroepen, dat iemand van
de armen of in zekere klasse is be
graven. De opmerking is dus gelezen
en begrepen. Het werd ook tijd.
Bij Tiel reden twee fietsrijders, die
beiden reden zonder licht, op elkander,
met gevolg, dat een hunner bewuste
loos en bloedend werd opgenomen en
zijn toestand zorgelijk is.
In het binnenland van het eiland
Mindanao (Philippijnen) moet het broei
en, n.l. de heidensche Moros zijn niet
te best te spreken over het vestigen
van Christen-Philippijners.
In de Oude Maas bij Puttershoek
is, door de sprongen van een schrik
achtig paard, een veerpont gekanteld.
Menschen te water en een paard ver
dronken.
Volgens den Commissaris der Ko
ningin in Limburg op den Limburg-
schen katholiekendag is er en moet
er zijn innige en vertrouwde samen
werking tot heil van het volk tusschen
geestelijke en wereldlijke overheid.
Naar de feiten geoordeeld in alle dee-
len van het oude Vlaanderen is juist
deze samenwerking de oorzaak van
veinisgeloof, volksonderurukking en
valschneid, en deze feiten bevestigen
de leer van Dante in zijne Commedia.
De Piocureur der Republiek te Pa
rijs vroeg in de Raadkamer aan de
Rechtbank, dat Mevrouw Caiilauxzou
worden teruggesteld wegens moord
met voorbedachten rade op den direc
teur Calmette van het blad de Figero.
Kwezels zijn dom en zonder hart,
daarom zijn zij zoo geneigd om te
lasteren.
Wij hooren nog al eens klagen, dat
door de droogte de landbouwgewassen
slecht groeien. Zoo op het oog lijkt
het anders dat de klagers geen nood
hebben.
Pater Stracke heeft bij het Viaamsch
Katholiek Secretariaat een boekje uit
gegeven, volgens welk hij vindt, cat in
Vlaanderen de bevolking het meest
onbeschaafd is van heel Europa, zelfs
vergeleken met die van achterhoeken
in Servië en Rumemë. Als het waar
is, dan is het geen pluimpje voor de
V'aamsche katholieke geestelijkheid,
daar de bevolking zeer katholiek is en
die dan zou blijken niet opvoedend
te werken.
O
Faillissementen iu Nederland.
Vnlgens de mededeeiing van Van
der Graaf Co's Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeioopen week
in Nederland uitgesproken 36 faillis
sementen tegen 45 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
o—
Volksconcerten.
Men schrijft ons uit Amsterdam
De Directie van het Concertgebouw
heeft de gelukkige idee gehad, ook een
Volks-Beethoven-cyclus te organisee-
ren. Voor f 0,27l/2 per avond kan men
thans de werken van den grooten
meester hooren, voorgedragen door het
Concertgebouw-orkest, waarbij nie
mand minder dan Loois Zimmerman
en Julius Röntgen als solis'en optreden.
Wij kunnen deze nieuwe poging
van de directie van het Concertge
bouw, om de kunst ook aan het volk
te brengen, niet anders dan toejui
chen. En dat ook het Amst. rdamsch
publiek bet waardeert, blijkt wel uit
het feit. dat W« ensdag alle kaarten
voor het Donderdagavond concert
reeds verkocht waren. Zelfs het po
dium was „uitverkocht". Dinsdag ver
drongen zich bij Alsbach Dooyer in
de Kalverstraat honderdtallen kunst
minnaars, vele namen kaarten voor
alle acht concerten, en het is te ver
wachten, dat ook de zeven v dgende
Donderdagavonden, zaal. bal con en
podium stampvol zullen zijn.
Et' dar. durft men no* 'oewere -, dat
het groote pu'oiitk de cnssieke mu
ziek saai vindt, en bij Beethoven in
Slaap valt, en dat het alleen maar van
j mpderne crescendo's houdt!
Wie die volksconcerten bezoeken
Niet het publiek uit de achter
buurten. Zelfs de z.g. beter gesitueerde
arbeiders ziet men er sporadisch. Het
zijn bijna uitsluitend intellectueekn,
die ƒ2 50 of ƒ4.- voor een gewoon j
concert wel wat hoog vinden, maar
die van de hun thans geboden gele- i
genheid dan ook gretig gebruik maken.
o
lioedenstroo.
Met de grootste belangstelling lazen
wij, aldus de „Amigoe di Curacao",
in La Cruz, dat men reeds bezig is
met 6 verschil'ende soorten stroo van
Suriname proeven te nemen, en met
zeer veel succes.
In de bosschen van Suriname groeit
een palm, die hetzelfde stroo levert
als de Carludivica van Maracaibo.
Dit stroo dient voor de Panama
hoeden.
Nog een andere soort werd van Su
riname ontvangen, waarmede lataï-
hoeden gevlochten kunnen worden.
Gelukkig, dat de moeilijkheid om de
materia prima voor onze volksindustrie
in eigen kolonie te vinden, thans be
vredigend is opgelost.
Door de concurrentie, welke nu
spoedig zal ontstaan tusschen Suri
name en Venezuela, kan de qualiteit
van ons hoedenstroo slechts beter
worden.
Dit is voor ons een zeer verblijdend
nieuws, zegt het blad.
o—
De vergletschering ran Znid-Amerika.
Ieder heeft wel eens gehoord van
den ijstijd in Europa, toen de glet-
schers de kolossale steenblokken,
waaruit de hunnebedden zijn opge
bouwd, van de Noorweegsche bergen
naar de Drer.tsche heide brachten.
Reeds lang weet men dat in andere
landen sporen van een ijstijd of liever
van ijstijden gevonden zijn. Het is nu
natuurlijk van groot wetenschappelijk
belang te weten, hoe het ten dien op
zichte in de tropen gegaan is. Afrika
heeft weinig tropisch hooggebergte.
Zuid-Amerika daarentegen geeft prach-
tig gelegenheid tot bestudeering van
het verschijnsel, daar de hooge keten
der Cordilleras, de los Andes zich van
elf graden Noorder-breedte tot 54
grade:; Zuider-breedte uitstrekt. Reeds
in 1829 oegreep Aicide d'Orbigny dat
de erabische blokken in de vlakte van
Potosi door glctschers aangevoerd zijn.
Sedert heeft men veel matriaal verza
meld. Merkwaardig vond men vooral
den M. Rafaëlgletscher aan de kust van
Chili, die op 40 graden Zuider-breedte
(dat is ongeveer de breedte der Zwit-
sersche Aipenmeren op het noordelijk
halfrond), tot aan de zee komt. Wilhelm
Sievers, die zelf in de Andes gereisd
heeft, tracht een overzicht te verkrij
gen van alles wat op dit gebied is
verricht. Het blijkt dat aan de Oost
zijde der Cordiller van andere verhou
dingen bestaan dan aan de West-zijde.
Eerst, in het Noorden, ligt de sneeuw
grens op ongeveer 4800 meter, de
hoogte dus van de Mont Blanc. Doch
aan de Oostzijde ligt hij lager dan in
het Westen, waar dus minder sneeuw
voorkomt. In Peru echter wordt de
verhouding omgekeerd. In het warme
en vochtige Oosten ligt de grens van
de eeuwige sneeuw hooger, tot op
ongeveer 31 graden Zuider-breedte de
eerste toestand terugkeert. Inmiddels
zijn beide grenzen belangrijk in de
hoogte gegaan. Terwijl men zou ver
wachten dat men, hoe verder men zich
van den equator verwijdert, men op des
te geringer hoogte sneeuw en ijs zou
tegenkomen, neeft integendeel op elf
graden Zuider-breedte een plotselinge
en snelle stijging plaats, van 4800 M.
tot 6200 M. Voorbij den 25en graad
treedt echter de daling in, die. gelijk
wij reeds vermei Jen, weldra reeds de
zee nadert. De ijsgrcns volgt ongeveer
dezelfde beweging als de sneeuw
grens. Wat is de oorzaak van de
lagere ligging der beide Westgrenzen
in Ecuador en Noord-Peru Ten
Oosten der Cordilleras is de warmte
veel grooter dan aan de Westkust
desgelijks de vochtigheid. Gaf de voch
tigheid den doorslag, dan zou men het
omgekeerde verwachten. Koude heeft
dus meer invloed op de vorming van
eeuwige sneeuw en ijs dan vochtigheid.
Deze conclusie Wv>rdt bevestigd door
hetgeen men u te weten is gekomen
aangaande den toestand in dezen ijs
tijd Er zijn ir. Zuid-Amerika twee ijs
tijden geweest, volgens sommigen zelfs
drie, afnemend in kracht. De gletschers
en. de sneeuw bedekten toen veel
grooter uitgestrektheden dan nu. maar
dkenmerkende grenslijnen schijnen
hetzelfde ve? oop gehad te hebben
als nu.
Een zeer merkwaardig verschijnsel,
voorloopig onveiklaard, kon Sievers
nog CAiJs.tate.eren. Het blijkt uit be
richten uit 1870 dat de sneeuw- en
ijsgrens in de laatste veertig jaar aan
merkelijk hooger is komen te liggen.
Een oppervlak met een breedte van
wel 200 meter is op sommige plaat
sen door het ijs ontruimd. Zou een
toename der warmte plaats vinden
Het is voor Zuid-Amerika niet te ho
pen. Uit alle waarnemingen blijkt dat
de ijsformatie in Zuid-Amerika het
zelfde karakter draagt als die in Europa.
Sievers meent daaruit te mogen aflei
den, dat de ijstijden in de twee we-
relddeelen ook gelijktijdig zijn geweest.
Ons lijkt de conclusie boud. Doch
Sievers gaat zoover, dat hij nu ook
meteen alle theoriën voor afgedaan
houdt, volgens welke een verandering
in den stand van den aardas de oor
zaak der ijstijden zou zijn. Want neemt
men dat aan, dan moet noodzakelijk
het zuidelijk halfrond vrij geweest zijn,
toen het noordelijk onder het ijs zat.
o—
"De planeten.
Een goed observator zal in de eerste
helft der maand Mercurius in de
avondschemering in het Noord-Westen
kunnen waarnemen. Venus is daar
veel beter te zien zij straalt nog in
al haar heerlijkheid, en de amateur
astronoom zal ongetwijfeld van haar
genieten. Jammer, dat de duur van
haar zichtbaarheid al weer langzaam
begint af te nemen. Mars gaat om
streeks den achtsten tegen middernacht
onderdaarna verdwijnt de planeet
steeds vroeger achter den horizont,
zoodat de roode oorlogsster aan het
eind van Juni nog nauwelijks een half
uur san den avondhemel te zien is.
J u p i t er komt in den laten avond
op den 22sten staat de planeet bij zons
opkomst reeds in de Meridiaan. Tegen
't eind der maand is de planeet 3J/2 uur
waarneembaar. S a t u r n u s komt den
13den in conjunctie met de zon deze
planeet is derhalve absoluut onzicht
baar.
o—
De sterrebeelden.
Omstreeks half tien zijn de sterre-
beelden als volgt aan den hemel ver
spreid In het N. Perseus en Cassio
peia, in het N.O. Cepheus, Zwaan,
Lier, Hercules, in het O. Hercules,
Ophiuchus, Slang, in het Z.O. Kroon,
Boötes, Weegschaal, in het Z. Boötes,
Maagd, in het Z.W. Waterslang, in
het W. Kleine Leeuw, Waterslang,
Kreeft. Tweelingen, in het N.W. Wa
genman, en in de nabiiheid van het
toppunt, Draak, Groote Beer en Jacht
honden.
o
Zomermaand.
Juni is de eerste maand van den
meteorologischen zomer. Wij merken
het weliswaar niet erg; onze demi
kunnen wij nog ntet opbergen. De
thermometer staat totnogtoe belangrijk
onder normaal, en zouden wij het niet
aan de lange avonden merken, dat wij
ons bevinden in de maand van het
licht, dan zouden wij misschien gaan
gelooven, dat wij in het begin van de
lente zaten. Maar.... niets is zoo ver
anderlijk als het weer. Wie weet, hoe
gauw we weer broeien en zweten.
Juni onderscheidt zich in het alge
meen door goed, z.g vast weer. Niet
zelden staat de barometer hoog, en
komt er eens een atmosferische sto
ring, dan is deze in den regel spoedig
weer voorbij.
Gewoonlijk ligt het barometrisch
hoog (goed-weergebied_) bewesten of
bezuidwesten ons land, en waaien hier
zwakke Westelijke of Noordelijke win
den. Later in de maand vertoont de
wind gewoonlijk een neiging, zich te
veroostelijken. De snikheete Zuid-Oos
ten of benauwd-drukkende Zuiden
winden, waarbij onweersvorming kan
worden geconstateerd, komen in Juni
veel minder voor dan in Juli of Au
gustus.
Na den langsten dag, den 21sten,
blijft de temperatuur gewoonlijk stij
gen. Deze thermometrische stijging
duurt dan in het algemeen voort tot
eind-Juli, zoodat de warmste dag ge
middeld omstreeks den 26steri of 28sten
Juli valt. Omstreeks den 21stên Juni
is het niet zelden nog gevoelig weer.
Juni is de maand van den zonne
schijn. Voorts is het vochtigheidsge
halte van de lucht zelden hoog, waar
van het gevolg is, dat een Juni-warmte
zelden een drukkend karakter heeft.
v.Bt.
o
Uit dc kinderjaren ran de Engelsche
industrie.
Everly Jones sprak onlangs voor een
talrijk publiek van geleerde kooplieden
en industrieelen te Birmingham over
de eerste ontwikkeling van de Brit-
sche industrie. In hooge mate heeft
Engeland, zeide hij, verplichtingen
aan het buitenland vo.öf d£ ontwikJce-
ling zijner economische welvaart.
Vooral aan Frankrijk. Is reeds in de
Angelsaksische periode de Fransche in
vloed merkbaar, na de „verovering",
dat wil zeggen de komst der Nor-
manaiers, in 1000 neemt die nog toe.
Vanzelf was de bouwkunst een vreem
delingenterrein voor Engeland, waar
haar zetel toen was Italië. Fransche
en ltaliaansche bouwmeesters kwa
men in groote getale naar de Britsche
eilanden, toen de welvaart der twaalfde
eeuw zich ging uiten in het bouwen
van gewijde en profane gebouwen op
een schaal, zooals vroeger noch later
ooit geschied is. Als men bedenkt hoe
veel burchten en kasteelen, maar vooral
hoeveel kloosters en kerken in die
eeuw in Engeland zijn opgetrokken,
dan bekruipt U het vermoeden, dat de
meeste gebouwen vóór dien tijd van
hout geweest zijn. In het algemeen
waren de nieuwe bouwwerken in geest
het meest verwant met de bouwstijlen
van Normandië en Anjou.
De vreemde werklieden, die zich in
het ten deele verwoeste Engeland ves
tigden, werden er weldra inheemsch.
Een wet bepaalde dat de Franschen die
zich vóór de Normandische verovering
in Engeland gevestigd hadden, aan de
Engelsche wetten onderworpen zouden
zijn, dat wil zeggen in de eerste plaats
dat ze geen andere belastingen te be
talen hadden dan de landskinderen.
Waarschijnlijk is dat een voordeel ge
weest. Maar niet altijd zou het zoo
zijn. Er zijn voorbeelden te over, dat
vreemdelingen feitelijk bevoorrecht
worden. De zooeven genoemde wet
bewijst, dat andere vreemdelingen, die
later gekomen waren, niet onder de
Engelsche wet vielen. De steden, waar
zij zich vestigden, deden gewoonlijk
hun best, hun onder controle te hou
den en hen niet te laten profiteeren
van de voorrechten der burgers. Ox
ford bijvoorbeeld, en Winschester, na
men maatregelen dat de vreemde we
vers niet tersluiks het burgerrecht be
machtigden. De bescherming, die ook
de vreemdelingen van den koning ge
noten was de poorters dan ook lang
niet naar den zin. Onder Hendrik 1
hebben op vele plaatsen oproerige
bewegingen om die reden plaats ge
had. Zoo sterk was 't dat de koning ge
noodzaakt was den vreemdelingen eigen
woonplaatsen aan te wijzen in het dun
bevolkte en als niemandsland be
schouwde Wales. Nog heden ten dage
kan men hier en daar in het Zuidwes
ten de sporen vinden eener niet-Kel-
tische bevolking. Het waren niet alleen
Franschen die in groote getale naar
Engeland overstaken. Vlaanderen
stond toen in nauwe betrekkingen
met Normandië, doordat een Vlaamsche
gravendochter, Mathilde, echtgenoote
van den Normandischen hertog, en dus
koningin van Engeland was. Onder
haar bescherming waarschijnlijk heb
ben zich de Vlaamsche nijveren in het
vreemde land gewaagd. Engeland was
toen min of meer wat nu Amerika" is.
Zooals heden ten dage alles wat geen
raad weet of te weinig verdient naar
zijn zin naar Amerika gaat, zoo ging
men toen naar Engeland. Het schijnt
dat het land nog niet zeer dicht be
volkt was. Trouwens alleen zoo is het
te begrijpen, dat Willem de Veroveraar
m et zijn kleine schaar er zoo spoedig de
baas werd.
Het Vrije Woord voor
Abonnés.
Wees welkom, welkom, Pinksterdag,
Gij dag, van heerlijk licht!
Waarop wij denken aan het feit
Hoe 't Godsrijk werd gesticht.
Toen uit der zonde donk'ren nacht
Een nieuwe dag begon,
Een licht ging stralen, schooner nog,
Dan 't licht der volle zon.
Een licht, dat geen verbleeken kent,
En nimmer, nimmer daalt,
Dat al maar hooger, hooger rijst
Tot 't eens, 't heelal bestraalt:
't Is licht des Geestes, van God zelf,
Dat schijnt in het gemoed
Van allen, die geloovig zien
Op 's-Heilands' dierbaar bloed.
Dat van de zonde en van schuld
Volkomen 't hart bevrijdt,
Waardoor den hemel open is,
Ja, open is, zeer wijd!
O, licht des Geestes, kom, daal neer,
Bestraal, verwarm, vertroost,
En breng nieuw leven, meer en meer,
Schenk groeikracht onverpoosd
Opdat het Godsrijk, ied'ren dag,
Steeds meerder, zich ontplooit,
Al verder, verder zich verbreid
Tot 't is geheel voltooid
Woudbloempje
Hulst, 2 Juni. Per 100 K.G. Tarwe
f 10,00 a 110,25, Rogge 17,00 a 17,50,
Wintergerst 18,75 a 19,00, Zomergerst
f 0,00 a f 0,00. Haver f 8,50 a f 8,50,
Erwten f 11,00 a f 11,00, Paardeboo-
nen f 0,00 a f 0,00 Duivenboonen
f00,00 a f00,00 Witteboonen 113,00
a f 14,—Bruineboonen 100,00 a
f00,00, Boekweit f 00,00 a f00,00.
Lijnzaad f 00,00 a {00,00, Aardappels
14,00 a f 5.00
Koolzaad per zak van 106 liters 00,00
af 00,00.
Boter per kilo f 1,05 tot 10,00.
Eieren per 26 stuks 10,90.
Koers van het geld.
Belgisch geld per 100 frs. f47.77J
4 147.80.
gk an allen die "blijken van belang-
stelling gaven bij onze 25-jarige
eehtvereeniging betuigen wij onzen
hartelijken dank.
B. ESSELING,
Echtgenoote en Kinderen.
Hulst, 5 Juni 1914.
O
De Notaris H. A. VAN DALSUM te
Hulst, zal op
des namiddags om 5 uur ter herberge
van ALPHONS BUYS te Clinge,
voor A- ARGITS-buys (vroeger wed.
van Dorselaer) publiek verkoopen
fl HAT
eigen grond, gelegen te Clinge in
den kom van het dorp, tegenover
de gemeenteschool, nu bewoond
door de echteleden BUYS, gemerkt
wijk B no. 258, groot 7 aren 90
centiaren (53 roe).
Aanvaarding en betaling 1 Septem
ber 1914.
Het kantoor der
erven Mr. J. G.
VAN DEINSE in de Steen-
straat te Hulst zal ge
opend zijn op den
van iedere maand van
één tot twee uur.
De Notarissen J. A. DREGMANS te
Axel, en H. A. VAN DALSUM te
Hulst zullen ten verzoeke van de
erven Maria Anionia Hamerlinck over
leden te Axel, 20 Maart 1914, krachtens
verleend Rechterlijk bevelin het
Hotel „Het Gulden Vlies" van
dhr. J. ROLFF te Axel
des namiddags half 2 ure, verkoopen
te Axel, aan den Armendij'k,
sectie G nummer 2044 groot 92
centiaren, laatst bewoond geweest
door erflaatster.
Betaling 1 maand na de toewijzing.
Aanvaarden bij de betaling, of zoo
veel vroeger, als zal worden toege
staan.
Grondlasten vanaf 1 Januari 1914.
Dadelijk daarna aan voormeld woon
huis de zfch daarin en daarbij bevin
dende
behoorende tot de nalatenschap
genoemde overledene.
Mvocaat-Procnreur te MIDDELBURG,
is jkmi i;\
bü i: i; i.u a y h te
HUIST te spreken.