Lente-
Marktberichten-
Advertentiën-
De Wilde's
Café Logement,
Ontvangen
F. J. ADRIAANSE
tweeden en derden
BOEKJES
van Hulst
de ODCultische leer als symbool van
de ontwikkeling der dingen in den
loop der tijden een grooten rol speelt,
beheerscht ook den bouw. De koe
pel wordt door zeven reusachtige
zuilen gedragen. In het amphi-thea-
ter is plaats voor 1500 toehoorders
en toeschouwers. De kleinste koepel
wordt beheerscht door het getal van
de ruimte. Twaalf zuilen stellen
voor de 12 invloeden van de die
renwereld, ied op de micröcosmo3
werken, terwijl rond om het gebouw
eenige glasruiten, door Steiuer zelf
ontworpen de phasar van de ont
wikkeling der ziel voorstellen. Het
gebouw moet 3 millioen kosten, er
werken 500 arbeiders aan en alle
discipelen hebben hun talenten ter
beschikking aan de kunst gewrocht
gesteld. Zij leven als 6trenge vege
tariërs en brengen den avond door
met voordracht en lezing.
—o
De Russische lijfeigenschap.
Men is al te zeer gewoon, zekere
heden ten dage onmogelijk geworden
verschijnselen een hoogen ouderdom
toe te schrijven Zoo de KtjBsiache
lijfeigenschap. Men stelt zich ge
woonlijk voor, dat de Russische
boeren in de 3 9de eeuw „nog" lijf
eigenen waren, zooals de West-
Europeesche in de Middeleeuwen.
De waarheid is echter anders. Wel
zijn de Russische landlieden nooit
grondeigenaars geweektze betaal
den pacht, in naturahën,- daar het
geld schaarech was. Doch eerst in
de 17de eeuw is de lijfeigenschap
doorgevoerd. Niet weinig kwaad l«ed
de positie der boeren door de goed
gemeende hervormingen van Peter
den Grooien, die veel te veel geld
opvroeg van het geheel a»n natura-
liën gewende land. Dat verarmde de
boeren en dreef ze in de boeien der
adellijke heerenDez® Kregen in de
18de eeuw drie groote voorrechten,
die hun drukkend overwicht beves
tigd hebben ten eerste de uitslui
tende bevoegdheid land ie bezitten;
ten tweede bet monopolie van bran-
dewijnstokeo, dat economisch hoogst
gewichtig was, ten derde het mo
nopolie van levering van proviand
en fourage aan het leger Dat alies
vermocht echter Diets te veranderen
aan de totale ongeschiktheid der
boeren voor hun werk. Daarom ver
anderde de adel de pacht meest
in heerediensten, hoewel ook die
slecht gedaan werden. Een merk
waardig verschijnsel was de stilstand
en zelfs achteruitgang der bevolking,
die onmiddellijk na de opheffing der
lijfeigenschap tot een sterke toename
oversloeg.
Zoo werkte het belang des lands
samen met dat der groot-grondbe
zitters tot de afschaffing der lijf
eigenschap, die echter desondanks
niet zonder het moreel effect, van
den Knmoorlog tot stand gekomen
is. Aanvankelijk hebben de land-
heeren er veel door verloren, doch
op den duur zullen ze zeker profi-
teeren van de ruimere werkkrachten
en van de betere bewerking, waar
toe d« vrije hoeren onget wijfeld zjjn
op te voeden.
o—
Nadeelen der muilenverdelging.
Door een soort dikke, grijze wormen,
z.g. emeiten, wordt in oostelijk Noord-
Brabant, o. a. te Uden, Lange boom,
Mill, Scbayk, Boxmeer, enz., veel
schade aangericht aan de bouw- en
weilanden. Heele grasvelden en akkers
rogge of haver zijn totaal kaal gevre
ten. Men schrijft de buitengewone
voortteling dezer schadelijke wormen
toe, aan het jachtmaken op de mollen
in het vorige jaar, waardoor wel velen
een mooie bijverdienste maakten, doch
de nuttige mollen grootendeels werden
uitgeroeid. (Tel.)
o—
Invoer van koeien i«» België
In den Belgischen Mo- it-ur wo:dt
beke id gemaakt, di» rn t i ven 15
Mri het Belgische dou.-ne1- or De
Clinge (stai.) op den lsten lödeu
van iedere maand van 12 tot 1 uur
n.m. geopend zal zijn voor den invoer
van melkkoeien en van vaarzen met
vier breede tanden, welke vaarzen
duidelijke teekenen van drachtigheid
vertoonen. (St. Ct.)
—o
Een onheil voor de Zuiderzee visscherij.
Men schrijft aan het „Nws." uit
Enkhuizen, d.d. 11 Mei:
De visschers, die in den laatsten tijd
van Enkhuizen uitzeilden ter ansjovis
vangst, zijn heden in hun bedrijf
zwaar getroffen. Groote massa's met
den stroom meegevoerde Noordzee
kwallen hebben hedennacht bijna al
het vischwant vernield.
De schade is ontzettend groot, te
meer, daar velen nu genoodzaakt zul
len zijn het visschen geheel te staken.
De visschers zelf herinneren zich niet,
dat ooit zoo'n zware slag aan hun
bedrijf is toegebracht. Ook uit Kol-
horn en Andijk kwamen hier gelijke
berichten.
—o
Niet langer gepasseerd.
Het Deensche Vorstenpaar zal 23
Mei ook Rotterdam bezoeken.
Dat is in de laatste vijftig jaren niet
meer gebeurdvreemde vorsten, die
ons land bezochten, gingen Rotterdam
voorbij. Zij zagen Amsterdam, zij za
gen Den. Haag, maar de tweede stad
des rijks bestond voor hen niet.
We hebben dat, schrijft de Rotter-
damsche briefschrijver van het „U.D."
eerlijk gezegd, wel eens minder pret
tig gevond.en. De koning van België,
de president van de Fransche repu
bliek nu weer laatstelijk, hebben de
shd, die het meeste betrekkingen met
het buitenland onderhoudt, niet ge
zien.
'Het trof ons te meer, omdat de Ko
ningin, den heelen duur van Haar re
geering, aldoor belangstelling voor
Rotterdam toonde en geen jaar liet
voorbijgaan, zonder althans een tocht
door onze havens te maken.
Welke invloeden ons uit de gunst
van vreemde vorsten drongen weten
we niet, maar we vinden nu de Deen
sche belangstelling een ons toekomende
en nieitemin zeer vleiende onderschei
ding. Druk zijn onze connecties met
Denemarken nietslechts eenmaal per
weck vaart er een kleine vrachtboot
naar Kopenhagen. Doch het koninklijk
bezoek zal allicht ons wat grooter
Deensche gunst kunnen verschaffen.
Wijlen Koning Willem 111 hield
van Rotterdam. Na de viering van zijn
25-jarig koningschap in 1874, tot zijn
dood toe is hij niet meer in Rotter
dam geweest.
Van dit laatste bezoek bewaart men
nog een niet onvermakelijke herinne
ring.
De koning was bij het middagmaal
de gast van 'n aanzienlijk Rotterdam
mer. Bij een der tusschengerechten
deed de gastheer aan zijne majesteit
madera schenken uit de laatste hem
overgebleven flesch zeer kostelijken en
zeer oude wijn. De Koning vond de
madera exquis en gelastte den be
diende hem nog een glas er van te
schenken. Doch de verrukkelijke ma
dera was op.
Toen deed de gastheer een flesch
van een andere óók zeer goede oude
soort uit den kelder halen en daaruit
den koning schenken.
Men zegt, dat Zijne Majesteit, die
bijzonder vriendelijk en opgewekt was,
een goeden slok van de madera nam,
zijn gastheer strak aankeek, den wijn
verder staan liet en ongeveer geen
woord meer sprak.
o
Zoutotende dieren.
Het is merkwaardig, dat zooveel in
het wild levende dieren zulk een ver
langen naar zout hebben. Van den
mensch is het bekend een belangrijk
handelsartikel in streken, waar het
verkeer overigens in het geheel niet
geregeld is, is overal het zout. Doch
ook vele dieren zijn er verzot op. Daar
aan is het toe te schrijven dat plaatsen
waar de bodem zoutrijk is, bezocht
worden door groote massa's wild.
Zulk een plaats is onder andere de
Etoshapan in Duitsch-Zuidwest Afrika.
Het is e. n uitgestrekt zoutmeer, gele
gen in een boomlooze steppe. Des
zomers, d.w.z. in den drogen tijd, is
de pan volslagen droog. Een korst
witte zoutuitslag bedekt daar den bo
dem. En wat de plaats tot een waar
dierenparadijs maakter zijn ook zoet
waterbronnen. Ongeloofelijk groot zijn
de kudden antilopen, wilde beesten,
enz. die daar huizen. In hun gevolg
verschijnen panters en enkele leeuwen,
doch vooral kleine roofdieren, hyaena's,
en jakhalzen. Onder de kleine roof
diere-! is de kpelfao-'d. met zijn groote
ooren en dikken staart opmerk' lijk.
Wildebeestc.i en zebra's sciiij/ien
een verbond gesloten te hebben bijna
altijd vindt men hunne kudden dooreen.
De struisvogels willen blijkbaar van de
gezelligheid profiteeren en sluiten zich
bij het gezelschap aan. Er valt dus nog
het een en ander te doen voor jagers
in de streken.
o—
liet wilde schaap als conservatief.
Het moet streelend zijn voor de
ijdelheid van conservatieven als bij
voorbeeld de Duitscher, die altijd als
ruw en woestegoistisch voorgesteld
wordt, dat het schaap in zijn natuur
staat, het daarom alleen, geenszins om
zijn inborst wild genoemde schaap,
tot de behoudendste der conservatie
ven behoort. De conservatief van het
Oost-Elbische slag wil vasthouden wat
is of herstellen wat was, en gaat daarom
zóóver terug, en niet verder, als voor
hem voordeelig is. Het wilde schaap,
zijn geestverwant, adelt de gansche
soort door zijn edele zelfbeperking.
Het blijft bij het oude, wat het ook
zij. Het wilde schaap is ondanks zijn
benaming een beschaafd schaap, want
het kent grenzen. En dat die grenzen
geen andere zijn dan waterscheidingen,
dat demonstreert Dr. Rud. Kowarzik
allerduidelijkst en allerbelangwekkendst
uit zijn woord en zijn kaart. Met roode
stippellijnen is op de kaart van Azië,
met kartons voor Amerika, Corsica en
Sardinië, aangegeven hoe de eene
schapeufamilie zich afgezonderd houdt
van de achtenveertig andere tot nu toe
bekende soorten. In Afrika komen geen
echte wilde schapen voor.
Wij zullen den lezer niet vermoeien
met de namen van ook maar eenige
dezer negenenveertig soorten. Wij hou
den ons aan de nummers die ze van
Dr. Kowarzik gekregen hebben. Het is
nu heel interessant te zien, hoe alleen
en uitsluitend de waterscheidingen, dus
de grondverheffingen, die het afvoer-
gebied van een waterstelsel van de
naburige scheiden, de grenzen der
soorten vormen. Op de Noordpunt van
Sardinië komt soort vier voor, die ook
in het uiterste Zuiden van Corsica
leeft. De straat van Bonifacio is dus
geen hindernis geweest. Doch de niet
hooge bergen op de eilanden wel
Sardinië herbergt niet minder dan vier
soorten.
Nog sterker komt dat uit aan de
oevers van de Kaspische Zee, waar
vier soorten voorkomen, omdat deze
binnenzee met het oeverland in vier
gescheiden stroomgebieden ge
splitst was. Tusschen de soorten 11
en 12 op Oostplateau is thans zoo
goed als geen scheiding te zien, doch
trouw blijven de conservatieve schapen
ieder op eigen terrein, omdat eens. in
den vóórtijd een grens bestond Daar
tegen is de bijna honderd. K.M. breede
zeestraat tusschen het eiland Cyprus
en Cilicië geen hindernis geweest
soort 7 komt aan beide oevers voor.
Doch niet Noordelijker dan den Tau
rus. Want boven die waterscheidingen
leeft weer een andere soort, no 8.
Zoo is ook de schapensoort aan den
boven-Indus een andere dan aan den
middenloop, omdat beide rivierdeelen
vroeger afzonderlijke stroomen geweest
zijn. Wij zouden die voorbeelden van
conservatisme nog met vele anderen
kunnen vermeerderen. Overal zijn. de
schapengrenzen de hedendaagsche of
oude scheidingen der stroomgebieden.
Des te merkwaardiger is dat verschijn
sel, daar het wilde schaap zeer goed
in staat is, bergen over te trekken.
Het is dus geen dwang geweest, die
de soorten op hun plaats hield, doch
vrije keuze. De geweldig lange duur
der scheiding maakt het dan begrijpe
lijk dat in elk stroomgebied een eigen
afwijkend type ontstond. Een sterk ge
tuigenis van den invloed der omgeving
op de vorming der soorten 1
o—
Transporteerbare grastapijten.
Een nieuwtje bij den tuinbouw zijn
de uit Engeland afkomstige transpor
teerbare grastapijten. Om deze te „con-
strueeren" brengt men op een vaste
onderlaag, bijv. op planke.i een dunne
laag goede aarde. Hierop wordt een
stuk paklinnen, jute of een ander grof
weefsel gelegd, dat weer met laag aarde
van ongeveer 0,5 c.M. hoogte bedekt
is. Hierop zaaii men graszaad. De
mooiste grasvelden krijgt men met
fiorine-gras (Agrostis stolonifera), ook
verdient het aanbeveling het gras kort
voor het gebruik gelijk te maaien. Be
halve om vlug een mooi grasveld te
krijgen, kan men de grastapijten ook
gebruiken om polten en kuipen te
omhullen, om pilaren, postamenten en
d.g. te bekleeden. Men kan het gras
tapijt daartoe eenvoudig in stukken
snijden.
o—
De geografie van het kapitaal.
De Parijsche jurist Dr. August Pé-
lissier heeft de geografische verdeeling
van het kapitaal bestudeerd en de
daarraee.s.amenhangende wisselverhou-
dingen tusschen handel en industrie
der werelddeelen. In de Revue publi
ceert hij thans eenige interessante be
rekeningen van het vermogen en den
rijkdom der voornaamste cultuurlan
den. Het onderzoek beperkt zich tot
het roerende kapitaal, dus tot het be
zit van staatsgelden, staatspapieren,
obligaties,"rentes, aandeelen en indus
triepapieren. Die bepalen immers tegen
woordig de koopkracht van een natie.
Van dit standpunt uit gezien telt de
wereld op het oogenblik slechts vier
werkelijk rijke landen Engeland, de
Vereenigde Staten, Frankrijk en
Duitschland. Het roerend bezit van deze
vier volkeren nadert de 520 milliard
francs, en daarmee hebben ze de vrije
beschikking over niet minder dan twee
derden van het totaal mobiel kapitaal
der aarde, dat niet minder dan 850
milliard bedraagt.
Vergeleken met een van de vier ge
noemde staten zijn de andere naties
gewoon arm. Rusland bezit aan mobiel
kapitaal niet meer dan 35 milliard,
Oostenrijk ongeveer 25 milliard, Italië
18, Japan 16 milliard. Ondanksde ge
weldige kapitalistische beweging in het
land der Yankees is Groot-Britanie
nog altijd het rijkste land met zijn mo
biel kapitaal van ongeveer 150 mil
liard francs, dat elk jaar nog met een
drie milliard toeneemt. De Vereenigde
Staten, die in het jaar 1800 nog nau
welijks meer dan 1 milliard bezitten
konden, beschikken thans over 140
milliard. Dat de gemiddelde levens
standaard in Amerika veel lager is
dan in Engeland, is het gevolg van
het bijna tweemaal zoo groote aantal
inwoners.
Frankrijk komt in de derde plaats.
Sedert de dagen van het tweede Kei
zerrijk is zijn kapitaal geweldig ge
stegen en is thans zelfs op 115 mil
liard te becijferen. De spaarzame geest
der Franschen doet deze som jaarlijks
toenemen met 2,5 milliard.
Duitschlands rijkdom is van den
jongsten datum Hij bedraagt 110 mil
liard en groeit jaarlijks met 5 milliard
aan.
Engeland is de grootste geldschieter
ter wereld. Meer dan twee derde van
zijn kapitaal zit in het buitenland.
Frankrijk heeft 40 milliard uitgeleend,
terwijl de beide andere naties hun geld
speciaal hebben gebruikt om eigen
industrie vooruit te helpen.
Faillissementen in Nederland.
Volgens de mededeeling van Van
der Graaf Co's Bureaux voor den
Handel zijn over de afgeloopen week
in Nederland uitgesproken 29 faillis
sementen tegen 31 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
o—
Het alcoliolverbruik in Frankrijk.
Bij zijn studie over de sociale wel
vaart van Frankrijk had Professor
Lefebre gelegenheid, een beeld te ge
ven van de steeds toenemende macht
van den alcoholduivel. In het jaar 1851,
toen ae bevolking nog slechts 36 mil
lioen zielen telde, bedroeg het totaal-
verbruik 622800 H.L.thans echter is
deze plas tot het tienvoudige gewas
sen in het jongste belastingjaar
werd het cijfer 6120000 H.L. vastge
steld terwijl de bevolking zoo goed
als constant bleef; Frankrijk heeft
thans 39 millioen inwoners. Van de
verschillende alcoholische dranken is
het verbruik van absinth en likeuren
het sterkst toegenomen. In 1874 be
droeg het jaarlijksch verbruik van de
„fée verbe" nog 700000 L., thans slikt
Frankrijk niet minder dan 56 millioen
L. van dat geliefkoosde, doch giftige
drank.
Het Vrije Woord voor
Abonnés.
—o—
Heel langzaam ging de winter henen,
En ook de boeien, zij verdwenen
Waarin natuur gekluisterd was
De lent' is daar, met licht en leven,
Met vruchtbaarheid, in veld en dreven,
Met zang en bloemen, wijd en zijd.
Komt, nu naar buiten, naar de landen,
Die door de lentezonne branden,
Komt, daar gewerkt, met noeste vlijt.
Volijv'rig planten nu en zaaien,
Om straks een vollen oogst te maaien
Die 't hart verheugt en juichen doet.
Komt, naar de bosschen, heuvels, dalen,
Komt, gaat daar stoeien, spelen, dwalen,
En aamt gezondheid, levensmoed.
Dan wordt gij sterk voor later dagen,
Wanneer gij jeugd,den last moet dragen
Die 't leven aan een ieder geett.
Komt, kranken, gaat uw cel ontvluchten
En baadt u in de frissche luchten,
Waardoor gij als het waar herleeft
Komt, allen toch, geniet van 't leven
Want 't leven vliedt zoo snel voorbij,
Komt, plukt de vruchten van het heden
Want morgen, is de kans voorbij
Woudbloempje
Correspondentie.
o
T. de V. Alkmaar. U hebt betaald
tot 1 Juli 1914.
Hulst, 11 Mei- Per 100 K.Q. Tarwe
f 9,50 a f 9,50, Rogge f 6,75 a f 7,25,
Wintergerst f 9,00 a f 9,25, Zomergerst
f 9,00 a f 9,00. Haver f 7,50 a f 7,75,
Erwten f 10,50 a f 11,00, Paardeboo-
nen f9,00 a f 00,00 Duivenboonen
f 11,00 a f 11,00 Witteboonen f 15,00
a f 15,—, Bruineboonen f 12,00 a
f 13,00, Boekweit f 00,00 a f 00,00.
Lijnzaad f 11,00 a f 11,00, Aardappels
f 4,00 a f 5.00
Koolzaad per zak van 106 liters f 00,00
a f 00,00.
Boter per kilo f 1,10 tot f0,00.
Eieren per 26 stuks f0,80.
Koers van het geld.
Belgisch geld per 100 frs. f47.725
k f47.75.
Op Vrijdag 22 Mei a.s. hoopt onze
vriend
B. ESSEL1NG E\ ECHTGE\00TE
hunne 25-jarige echtvereeniging te
herdenken.
Moge zij nog vele jaren in gezond
heid met hun familie voortleven.
Eenige vrienden.
De ondergeteekende betuigt hier
mede z ij n dank aan H. CAM-
MAERT, landbouwer, en zijn arbeider
CH. SIJNESOL, voor de vriendschap
en hulpvaardigheid met mijn verhuizing
en gedurende mijn verblijf in Tol No
3 A, van hen ondervonden.
J. COLIJN,
Nieuwlandsche Polder, B i, e r v 1 i et.
POLDERWERKERS EN SCHIPPERS,
bezoekt steeds
kralleslceg No. - ROTTERDAM.
de nieuwste modellen
(OOK OlD-IIOLLANÜSCH.)
V. J. CÏIJJLK,
Stoomdrukker ij HULST.
Advocaat-Procureur te MIDDELBURG,
is IA, It i: V MAANDAG
bil XHHI.KM A.\H te
HUÏ.ST te spreken.
Het kantoor der
erven Mr. J. G.
VAN DEINSE in de Steen-
straat te Hulst zal den
Maandag van elke maand
geopend zijn van negen
tot één uur.
VAN DEN
verkrijgbaar ter drukkerij van C. J.
CUIJLE en bij J. P. DE SMIT, „Hotel
de la Station."
Prijs 25 cent.
