trouwe burgers der maatschappij wor
den.
Staat vast in uw geloof.
Zorgt den grootsten aller schatten, den
schat van het ééne, heilige, katholieke,
apostolische geloof, dat Gods Zoon,
onze Heer jesus Christus op aarde is
komen brengen, ongeschonden te be
waren, en diep in het hart uwer kin
deren te planten,
Handelt als mannen en
weest sterk. Verdedigt uw H. Ge
loof, verdedigt de waarheid, verdedigt
de goede beginselen met onverschrok
ken moed, maar zorgt, nooit personen
te krenken, terwijl ge de waarheid
meent te verdedigen, vooral als ze
met gezag bekleed zijn. Hier vooral
geldt hetOmnia vestra in c a-
ritate fiant; alles geschiede onder
U in liefde.
W. M. Kard. VAN ROSSUM. C. s. s. R.
WITTEM, 23 Aug. 1913.
Wij vinden het wel aardig het on
derstaande over te nemen uit De Vrije
Klok, aan ieder zijn eigen oordeel
latende.
De openbare Danspartijen
in België en Amerika.
Toen wij nog in Belgie waren, daar
ter kerke gingen, hoorden wij des
Zondags, bijzonderlijk rond de Ker
missen, de priesters duchtiguitvliegen
tegen de openbare danspartijen en
meer dan eens hoorden wij de huizen
waar danspartij werd gehouden ver
vloeken en doemen, alhoewel er ge
danst wierd alleen op kermis eens en
om een cent te verdienen,
En 't is ook geweten welke groote
moeilijkheden de danspartijen op onze
gemeenten opleveren.
Bijna op alle vlaamsche gemeenten
zien wij de meerderheid van den raad
in handen der katholieke bewaarders.
Deze, op 't bevel der geestelijkheid
heeft wetten gemaakt op de danspar
tijen, veeltijds onaanneemlijk voor de
bevolking. Honderden processen wor
den jaarlijks opgeroepen, honderden
ja duizenden franken boete worden bij
ons jaarlijks betaald voor overtredin
gen of misverstand op de danspartijen.
Die slechte wetten worden meest
altijd in gegeven door de geestelijk
heid die zulk een overgroot kwaad
maakt van het dansen.
Alhoewel geen liefhebber, was ik
meermaals op danspartijen, en ik kon
noch kop noch steert krijgen aan 't ge
dacht dat zulks een groote zonde was.
Nu in Amerika verblijvende, waar
men alle Gods- en eerediensten ziet
belijden, vind ik ook eene Roomsch
katholieke kerk, waar de diensten ge
schieden als in België.
De pastoor zelf is een Belg en alle
zondagen geeft hij vlaamsche sermoe
nen.
Alle Belgen zijn dus beieverd om
naar die mis te gaan.
Hier wordt den zaterdagavond heel
veel van dansen gehouden en ik dacht
niet beter of die priester hier zou het
ons ook verbieden en op de danspar
tijen wreede sermoenen prediken.
Maar verre van daar. 't Is hier heel
het omgekeerde van in Belgie.
Geen woord .van afkeuring wordt
door den priester geuit; zelfs worden
de danspartijen aangeprezen en hoe
wonder het ook schijnt, in het portaal
der Kerk, daar worden de kaarten van
danspartijen verkocht.
Ziedaar de zeden van het groote,
vrije Amerika.
In Belgie heerscht voort de enge
geest en de geestelijkheid wil boven
alles de bazen en oppermeester van
het volk zijn tot nadeel van de gods
dienst zelve.
Dus, vrienden, liefhebbers van 't
dansen, wilt ge om'nen flikker gepakt
te hebben niét voor eeuwig naar
d'helle gaan, komt naar Amerika. Hier
danst ge zooveel ge wilt en de poor
ten des Hemels zullen daarvoor niet
gesloten blijven.
Waaruit dit verschil
Is het taktiek of is het comedie
Antwoordt zelf, lezers.
DETROIT 10 Oogst 1913.
FRANS COBBAERT.
Het alcoholisme in
Frankrijk.
o—
Aan een particuliere correspondentie
uit Frankrijk in „De Tijd" ontleenen
wij
Het is hoog tijd, dat men aan de
jeugd de godsdienstige begrippen te
ruggeeft. Steeds stijgen de klachten
over het toenemen der misdaden door
de jeugd.
Niet de godsdienstloosheid alleen is
daar schuld aan. Er is nog een andere
vijand, die met steeds stijgend succes
het Fransche ras bestrijdtalcohol:
Nauwelijks vijftig jaar geleden waren
de Franschen een van de 'meest so
bere volken. Per hoofd en per jaar
verbruikte men hier niet meer dan 2
liter alcohol. Thans is alles veranderd.
Tnans staat Frankrijk onder de natiën
bovenaan, wat het gebruik van alcohol
aangaat ln plaats van 2 liter krijgen
we nu het cijfer 15, terwijl in de
Scandinavische landen het cijfer ge
daald is van zes a acht liter tot twee
en zelfs tot anderhalve liter. De ge
liefkoosde drank is hier de absinth
(alsem). VIjfiig jaar geleden kende men
nauwelijks den alsem, in 1884 werden
5000 hectoliter verbruikt, in 1905 wa
ren het 300,000 H.L. En het cijfer is
steeds klimmende.
Voor Holland berekent de statistiek
hier, dat men er per hoofd en per jaar
6 liter alcohol verbruikt. Een Fransch-
man zou ér dus 21/2 maal zooveel
drinken als een Nederlander.
Dat cijfer van 15 Liter is echter nog
beneden de waarheid. De statistieken
houden geen rekening met geslacht ot
leeftijd. Wanneer men echter rekent
dat de kinderen geen alcohol drinken,
de grijsaards en vrouwen heel weinig,
dan verkrijgt men het cijfer van 40 Liter
voor een Franschman.
Nu is dat cijfer natuurlijk heel vaag.
Niet ieder drinkt 40 liter en zelfs drin
ken niet alle Franschen alcohol. In
sommige gehuchten bijvoorbeeld drin
ken de landbouwers een liter alcohol
per dag. Onder de visschers wordt ook
verbazend veel gedronken. In Parijs
vindt men ongeveer één herberg op
drie huizen. Het ergste van alles is,
dat men zich niet ontziet, ook alcohol
aan de kinderen te geven. Wanneer
de onderwijzers aan de kinderen vra
gen, of sommige hunner wel eens ab
sinth drinken, dan antwoorden zoo
ongeveer drievierden van de leerlingen
be\ estigend. Eenonderwijzer te Rouaan,
die onlangs aan de kinderen van 6 a
9 jaar vroeg, wie hunner eiken dag
absinth dronk, zag 24 handen omhoog
gaan. In de dorpen is het gewoonte,
dit vergif te mengen in het glas koffie,
dat men na den warmen maaltijd ge
bruikt. En overal klagen de ouder
wijzers er over, dat de kinderen er
's middags zoo lastig zijn, omdat ze
te veel absinth dronken. Énkele zijn
half dronken, wanneer ze op school
komen. In sommige provinciën, in
Normandië bijvoorb., mengen de vrou
wen brandewijn in de zuigflesch der
pasgeborenen. Op die wijze vallen die
arme kleuters in een zwaren slaap, en
kan hun moeder op den akker gaan
werken
De oorzaak ligt in het minder ver
bruik van wijn. In 1870 produceerde
Frankrijk 59 millioen hectoliter wijn,
die op werden gedronken tot den laat-
sten druppel. In de laatste jaren pro
duceert men slechts 50 a 53 millioen
H.L. en een deel daarvan blijft in de
kelders liggen.
Men zal opwerpen, dat wijn óók
alcohol bevat. Doch heel veel Fransche
geleerden verklaren, dat deze alcohol
niet schadelijk is, als zijnde een na
tuurlijk product.
Onder anderen stelde dr. Isou eene
enquête in te Marcillac(Aveyron), een
klein dorpje, waar de bewoners uit
sluitend wijn drinken. Dit wil zeggen,
ze drinken liefst niet minder dan 3 a
4 liter wijn per dag. We zien hierin
eene hoeveelheid van 320 a 400 gram
alcohol, dit wil dus zeggen een be
woner van Marcillac gebruikt een liter
wijnalcohol per dag. Hoe staat het nu
met de gezondheid in dat plaatsje
De menschen worden er oud. Op 157
sterfgevallen in één jaar, teit men er
73 tusschen 70 en 95 jaar, 38 tusschen
65 en 70.
Moeten we hieruit nu het besluit
trekken, dat om oud te worden, we
vier liter wijn per dag moeten gebrui
ken. Voorzeker neen Alles wat ik
hierboven schreef is natuurlijk betrek-
kelijkerwijze. Alle alcohol, tenzij op
voorschrift van den geneesheer geno
men, is schadelijk.
In Frankrijk bestaat er wijn van af
een dubbeltje per liter. En een liter
per maaltijd is dan ook geen luxe
v.-or een arbeider. Het is zijne gewone
dagelijksche drank. Eigenaardig is het,
dat ook bijna alle geheelonthouders
en vegetariërs (ze zijn niet talrijk
in Frankrijk toch wijn drinken en
dat niet beschouwen als een alcoho
lische drank
Lotiiissdagcn.
Deze zijn in Zeeland, voor de lich
ting 1914 bepaald, o.a. voor: Sas van
Gent 23 September, voor Sas van
Gent, Philippine en Westdorpe Neu
zen denzelfden dag voor Neuzen,
Hoek en ZaamslagAxel op 24 Sep
tember voor Axel, Zuiddorpe en
OverslagKoewacht denzelfden dag
voor KoewachtHulst 25 September
voor Hulst, üraauw, Clinge en Sint.
JansteenHontenisse 25 September
voor Hontenisse, Boschkapelle, Osse-
ntsse, Hengstdijk en Stoppeldijk.
Geen loting is er voor de gemeen
ten Zoutelande, Brouwershaven, Burgh,
Noord wei Ie, Renesse, 's Gravenpolder,
Kats, St. Kruis, Nieuwvliet en Retran-
chement, -omdat die elk slechts één
geschikt verklaarden ingeschrevene
hebben, en voor de gemeenten Grijps-
kerke, Nisse en Ouwerkerk, omdat zij
geen geschikt verklaarden ingeschre
vene hebben.
Het vredespaleis overgebracht.
Donderdag 28 Augustus is het Vre
despaleis te 's Gravenhage plechtig,
in bijzijn van de Koninklijke familie,
overgedragen door het Bestuur der
Carnegiestichting aan den Raad van
Beheer van het Permanente Hof van
Arbitrage.
Het Paleis is een Gerechtsgebouw,
waarin het eene volk komt pleiten om
recht, of tegen onrecht, van een an
der volk.
Het oprichti n van een Gerechtsgebouw
is dus een stap in de goede richting
om te komen tot Recht in de verhou
ding der volkeren onderling, ter ver
vanging van de macht van den sterkste.
Een vraag aan Zelandia
De heer de Graef in Indië heeft
gelezen dat Zelandia van 31 Mei be
titelde als mannen van buitengewone
verdiensten en deugd de heeren
Fruijtier, Dieleman en Schets.
Wegens deze aanbeveling, vraagt
hij aan haar hoe zij denkt over de
volgende spreuk
Hoe vaak wordt iemand braaf ge
noemd
En als rechtschapen hoog geroemd,
Die, als men achter 't scherm kon
kijken.
Niets dan een lage ziel zou blijken.
Oe grondslag' van
het loon.
Aan de vereeniging voor de Staat
huishoudkunde en de statistiek zijn
uitgebracht drie praeadviezen over het
onderwerp „Welke behoort de alge-
meene grondslag te zijn der Ioonbe-
paling?"
De heer Aengcnent, Katholiek Waarde
van den geleverden arbeid, minstens
voldoei.de om met een gemiddeld
gezin naar behouren te leven.
De heer mr. S. van Houten, Libe
raal Vrije vraag en aanbod, loon
naar werk, geen rekening houden met
behoefte, de arbeider moet tering zet
ten naar de nering.
De heer Wibaut, socialistHet loon,
dat door vakorganisatie en klassestrijd
kan worden verkregen, met een wet
telijk minimumloon.
YVat sommigen aan de kranten
uitgevers darren rragen.
Wij nemen hier over, niet als adver
tentie, maar als een daad van aan de
kaak stellerij, den onderstaanden brief
met advertenie van de spaarkas
„Noord-Brabant." Om hiermede eens
aan onze lezers te laten zien, wat
sommige adverteerders durven te vra
gen aan de krantenuitgevers. Wij, die
als notaris geen knoeier willen zijn,
willen het ook niet zijn als kranten
uitgever. Als soms deze advertentie
mocht voorkomen in een ander blad,
dan weten onze lezers onder welke
voorwaarde dit blad deze advertentie
heeft geplaatst.
L. S!
Indien Uwe administratie kan be
sluiten onderstaande advertentie g r a-
t i s een of meermalen te plaatsen,
zijn wij genegen, daarvoor f 1 per
vergrooting die door bemiddeling van
uw blad wordt verkocht, toe te ken
nen.
Gaarne uw bericht tegemoet ziende,
teeken
Hoogachtend
CHR. M. TROMPEN.
BON
Voor de lezers van dit blad
Voor slechts f4 anders f6, Prachtig
uitgevoerde krayonteekening. Groote
glasmaat 50 X 60 cM. geheel com
pleet met zware bruine lijst voor
slechts f4. Zend klein portret en U
ontvangt binnen 14 dagen uw groot
portret thuis.
(U kunnen het geld aan de admi
nistratie of aan ons doen zenden naar
Uw believen).
Crisisberi<*litcii.
Weerdeskundigen voorspellen een
fraaie Septembermaand.
Het Vaderland, het orgaan van de
Liberale Unie, deelt mede, dat er
gee n Concentratieministerie kon komen,
omdat ii de vergadering van de
nieuwe en aftredende Linksche Kamer
leden 31 stemmen waren uitgebracht
vóór en 15 tegen etn vormen van
een ministerie na de wi igering der
S D.A P.
De nieuwe minister van Koloniën,
mr. Pieyte, was te S marang associé
met mr. van Deventer in het advoca
tenkantoor, daar door mr. baron Sloet
van Hagensdorp gesticht. En de laat
ste werd genoemd als gouverneur-
generaal van O indië.
DE PERS OUR HET ROMFJVDE
MINSTERIE.
De Maasbode meent, dat het nieuwe
Ministerie aiet beantvv. ordt aan den
uitslag der Kamerverkiezingen.
De Telegraaf oordeelt dat, de op
name van prof. Treub in het Ministe
rie, wil zeggenstaatspensioen van
de baan, en dat het ministerie zich
voorstelt te zijn een Grondwetsmini
sterie tot A'gemeen Kiesrecht. De
gioote vrijzinnige bladen zwijgen. Be-
teekent dit stilzwijgend doodverklaren
Een vraag en een
antwoord.
Wat verstaat men in Zeeland, voor
namelijk in Z. Vlaanderen onder vroom
Katholiek
Hieronder verstaat men dat men
zijn evenaaste uitzuigt, benadeelt, be-
leedigt verdrukt enz. vul zelf maar
in lezer in een woord „dat men
is een wolf in schaapkleederen."
Dit antwoord is niet van mij alleen,
(anders zou men maar weer zeggen
„dat is maar een koloniaal)" maar
van twee R K. Priesters, een prot.
Predikant, een zendeling, drie officie
ren van het ieger des Heils, en vier
R. K. geestelijke broeders, een vrij
metselaar, tevens redacteur van een
groot dagbiad, en een griffier bij een
landraad, allen die ik een jaargang
van de Volkswil heb taten lezen, en
waarmede ik in aanraking kwam.
Men noemt het hier in Indië tegen
van Dalsum gewoonweg een laffe
kwajongensbende, een farizeesch
zoodje.
B. DE GR.
Onderschrift van de Redactie.
Dit oordeel daar in Indië tegen
onze belagers daar latende willen we,
naar aanleiding daarvan, opmerken,
dat, en dit is aller gedachte hierals
zij nog eens moesten beginnen, zou
den zij het niet doen. Maar hun
schaamtegevoel is geen berouw doch
wrokkende spijt, dat hunne bommen
alle verkeerd gebarsten zijn. Deze
wrokkende spijt bevestigt de waarheid
van dat oordeel over hen in Indië.
Holland en het internationale recht.
Wij hebben reeds het een en an
der ontleend aan het Holland-
nummer van „Nord und Süd", dat
ter gelegenheid van de opening van
het Vredespaleis verschenen is, In
zijn „Politifche Rundschau" zet de
hoofdredacteur van "dit tijdschrift,
prof. dr. Ludwig Stein, uiteen,
dat het zijn goeden historischen
grond heeft, dat juist Holland ge
kozen werd tot middelpunt van het
meest internationale van alle insti-
stuten, het Hof van Arbitrage
Hier heett de verdraagzaamheid
sedert eeuwen haar woonplaats
Hier nam men het eeist het pro
bleem ter hand, hoe men de ver
draagzaamheid, die men tegenover
andersdenkenden beoelende, ook tot
menschen van andere kleur kon uit
strekken Iu Holland heelt Hugo
de Groot het volkenrecht als we
tenschap gesticht. Van het volken
recht voert een rechte weg naar dat
internationale recht: welks pionier
sedert een halve eeuw de onlangs
overled n Minister van Staat Asser
was
Prof. Stein vertelt dan, hoe
Asser hem nog beloofd had een ar
tikel voor dit nummer van „Nord
und Süd" te schrijven over den
histori8cheu achtergroud van het in
ternationale recht, De schrijver ver
volgt dan
Het voorbeeld van Holland toont,
det er voor volkeren met groote
denkbeelden nog andere lauweren
zijn dan oorlogslauweren. Sedert een
eeuw heeft Holland zich zonder
oorlogslauweren ontwikkeld, en
toch is zijn volkskracht ongebroken.
Het kleine Holland heejt ons den
humanist Erasmus van 'rotterdam
geschonken, wiens „irenische ge
schriften" de inleiding zijn geweest
van de vredesbeweging. Met Seali-
ger en Justus Lipsius stond het
eens aan de spits van de klabsieke
philologie en de philosophische ge
schied vor-ching. Met Geulinex en
Spinoza heeft Holland aan de phi
losophic, met Rembrandt aan de
kunst, met Swammerdam en Leeu
wenhoek aan de biologie, met Huy-
ghens aan de natuurkunde, met
Boerhaave aan de geneeskunde,
eindelijk en in het bizonder met
Hugo de Groot aan de staatsweten
schap nieuwe wegen gewezen
De handelsgeest heeft Holland
evenmin als Engeland verhinderd,
in de hoogste vraagstukken van het
mensehelijk geslacht een werkzaam
aandeel ie nemen Alle Balkanstaten
samen hebben, afgescheiden van hun
krijgchaftigen geest, voor de bevor
dering der menschelijke beschaving
bij lange niet zooveel gedaan en
nagelaten, als het kleine Holland
in een enkele eeuw (1630— 1680).
Holland oogst in de twintigste
eeuw wat het in de zeven
tiende gezaaid heeft De rijpe
vruchten vallen het land in den
schoot. Wat Holland sedert eeuwen
voor de menschelijke beschaving
heeft gedaan, krijgt het thans met
rijken dank terug. Den Haag wordt
het middelpunt van de idternatio-
nale rechtvaardigheid. Dat alles
dankt Holland aan zijn hooge be
schaving, zijn groote mauüen en
niet iri de laatste plaats aan zijnen
grooten zood Asser
Handelsblad.
Maar recht is recht, zegt de
Volkswil, eu de Nederlandsche inter
nationale politiek jegens Vlaanderen
zie o a. art. 11 Tractaat van
Munster is geweest meer dan
slecht, tegen alie recht in.
S&lcinc iM i ichten.
—o
Enkele bekende Frangaises meenen,
dat de Engelsche kiesrechtvrouwen
naar een krankzinnigengesticht moeten
onder dokters behandeling.
In de Vereenigde Staten worden de
spoorweglocomotieven langer hoe meer
voorzien van biandbluschmiddelen, en
moeten goed werken.
Volgens de Russische heilige synode
mogen wijnmerken niet meer genoemd
worden naar Christus of naar een hei
lige. Wij vinden dit geen slecht idee.
Men heeft een middel ontdekt om
schriftvervalschingen te bewijien, door
fotografeeren met ultra-violette stralen.
De oudste Duitsche reisgids is van
1513.
De geheele voorraad geslepen dia
mant der geheele wereld kan in een
kist van vier kubieke meter, en daarvan
is de waarde 12 milliard gulden.
Men is begonnen van uit Nieuw-
Zeeland eieren te leveren op de En
gelsche markt, en ze komen frisch aan
natuurlijk d or bizondere zorg.
De in de zeer warme landen voor
komende berrLberriziekte, waaraan ook
onze Indische soldalen veel lijden, is
een stofwisselingziekte die veroorzaakt
wordt door eenzijdige voeding met te
sterk gepelde rijst.
Het bamboe dat zoo groot en dik
kan worden als boomen, is een gras
sooi t.
Er komt een telegraafkabel direct
van de Engelsche kust naar Rombaij.
Volgens de Patriote heeft de Waal-
sche groot-industrieel en rijkste fabri
kant van België Ernest Solvay aan den
Belgischen socialistenleider Van de
Velde een half millioen franken gege
ven voor Socialistische propaganda te
gen de schoolwet en voor algemeen
kiesrecht.
Prinses Louise van België protesteert
tegen de tegen haar gedane klachten
van oplichting.