zelfdeze wil vernietigt het contract
van huwelijk op hetzelfde oogenblik
waarop het uiterlijk wordt gesloten.
Deze beslissing* wordt veel be
sproken in de Fransche groote we
reld, en ook onder Godgeleerden.
Hoewel er rechtens niets tegen in
te brengen is, wordt gevreesd, dat
daardoor vele huwelijken nietig zijn
en nog meer nietig zulien worden,
indien bij den eene of bij beide echt-
genooten op het oogenblik van de
huwelijksvoltrekking is de bijgedachte
ik ga ten huwelyk, doch ik houd
mij het recht voor om echtscheiding
te vragen, als de andere echtgenoot
zich misdraagt. En de gevolgen van
een nietigverklaring zijn voor de
Kerk, dat de kinderen uit het ui
terlijke huwelijk geboren voor baai-
onwettig zijn.
Voor de Nederlandsche burgerlijke
wet heeft een huwelijk, dat nietig
verklaard is, niettemin alle deszelfs
burgerlijke gevolgen ten opzichte van
de kinderen, en houdt het huwelijk
eerst op burgerlijke gevolgen te heb
ben te rekenen van den dag waarop
hetzelve bij vonnis is nietig verklaard
(art 150, 151, 152 B.W.), zoodat
voor de Nederlandsche burgerlijke
wet de kinderen uit het nietig ver
klaarde huwelijk wel wettig zijn.
Er wordt in Frankrijk door hen,
die over deze beslissing schrijven,
gehoopt dat het kerkelijk gezag over
die zaak voorschriften zal geven om
de gewetens te verlichten en gerust
te stellen.
'fc>r*cfoüilcmle gevolgen.
0
Ons levend geloof en Godsvertrou
wen hebben op velen verschillende
gevolgen.
Op den wereJdsgezinden vrome
veroorzaakt het stille haat en wrok,
omdat in den spiegel dien wij zijn
door ons woord en door ons leven,
hij zich zelf erkent als hebbende
slechts een zelfzuchtig geen werke
lijk geloof
Op den ongeloovige veroorzaakt
het afkeer, maar toch niet zoo erg
ais bij den wereldsgeziDden vrome,
en wel niet dit laatste, omdat hij
in zijn hart waardeert het karakter
volle in ons optreden.
Op den eenvoudige en oprechte
werkt het als bevestiging van zijn
geloof, en deze bevestiging doet in
hem rijpen vele vruchten van ge
nade en van zegen Gods op zijne
werken.
Ter wille van dezen laatste en
van het goed, dat wij werken in hen,
die eenvoudig en oprecht van harte
zijn, hinderen ons niet de gevolgen,
die wij veroorzaken in de twee eerst-
genoemden, maar Gods wraak zal
eenmaal neerkomen op hen, die, be-
hoorende vooral tot de eerstgenoemde
soort, de wereldsgezinde vrome, door
misleiding op den eenvoudige en op
rechte inenten een geest van wan
trouwen tegen ons levend geloof en
Godsvertrouwen. En deze wraak zal
dubbel en meervoudig neerkomen op
die geestelijken, welke uit afgunst
tegen ons wegens Go'ds genade de
eenvoudigen en oprechten door Ker
kelijke middelen beinvloeden om zich
los te maken van ons en van ons
orgaan Want niet ons treffen zij
niemand is in staat ons te treffen
maar zij brengen den dood in
de zielen die zij moeten leiden ten
leven waardoor hun boosheid daar
door wordt een meervoudige, een
helsche boosheid.
Een nieuwe
zielkundige verklaring.
o
Het ligt in het karakter van den
katholieken Vlaming, dat hij wel voelt
het geleden onrecht doch dit in ge
duld verdraagt, hoogstens daarover
spot of protesteert met v/oorden,
maar niet zich verzet door daden dan
alleen soms met slinksche daden.
Als hij een oogenblik het voorne
men heeft om openlijk door daden
te protesteeren kruipt bij dadelijk in
zijn schulp zoodra bij staat van aan
gezicht tot aangezicht tegenover den
onrechtpleger. In zijn gezang echter
is hij vol van den fieren Vlaamschen
Leeuw, daarbij vergetende, dat een
leeuw niet kruipt maar slaat.
Toen wij voor het Vlaamsche Volk
hier onrecht verdroegen gevoelde het
Volk daardoor sympathie voor ons,
maar sedert wij niet alleen verdroegen
doch ook strafrecht uitoefenden, is
datzelfde Volk j a 1 o e r s c h, dat wij
als man alleen durven en doen, wat
het geheele Volk wel zou willen doen
maar niet durven doen.
Wij moeten hier een woord zeggen.
Wij zijn geen Vlaming maar een
Hollander, en wel een kalme, taaie
Hollander, en dit soort Hollander
spreekt niet voortdurend van den fieren
Hollandschen Leeuw, waarvan hij
zelfs geen lied heeft, doch zingt het
Wilhelmus, dat spreekt van Godsver
trouwen en van verdrijven der
tyrannie en van medelijden met het
verdrukte volk.
HET ROOMSIHE BIJBELTJE.
—o
De pastoor van Boschkapelle heeft
publiek aanbevolen de lezing van het
zoogenaamde Roomsche bijbeltje, be
vattende de vier Evangeliën en de
Handelingen der Apostelen, met twee
kaartjes, 475 bladzijden, en ons is van
daar uit gevraagd waar het te ver
krijgen is.
De prijs is een kwartje.
Wij raden aan het te bestellen per
een postwissel van 35 cent 0,25 -f-
port toezending), waarvoor iedere
brievengaarder gaarne wil helpen,
aanhet R. K. Propaganda-Genoot-
schap, Prinsengracht 262, Amsterdam.
Het is de wensch van de Neder
landsche bisschoppen, dat die uitga
ve weldra in geen enkel Katholiek
huisgezin ontbreken zal. Deze wensch
is vooraan afgedrukt en onderteekend.
Wie dergelijk boekje heeft en leest,
en er is in ons oog niets interressanter
dan de lezing en herlezing er van,
krijgt een beter begrip van zijn gods
dienst.
Wie dit boekje leest kan niet zijn
tegen van Dalsum of tegen de Volks
wil, en zal erkennen de juistheid en
den evangelischen zin van geheel ons
optreden.
Wij geven aan ieder voor raad dat
boekje te bestellen.
EEN RAADSEL.
—o—
55 45 Hoezee!
37 SS 45 O wee
IS S3 S.IÏ.A.P,
45 3* 1$.
13 tegen ÏO.
O
Blijkens een bericht in de N.R.Ct.
heeft het Kamerlid de heer K. ter Laan
medegedeeld, dat hij, indien hij daar
aanwezig had kunnen zijn op de partij
conferentie zou hebben gestemd voor 't
aanvaarden ccr rr listers-portefeuilles
door de S.D.A.P. 1 in zou de stemmen
verhouding dus geweest zijn 13 tegen
en 9 voor. Ware verder het lid der
Eerste Kamer de !v H. van Ko! op
de conferentie gev. dan zou ook
hij hebben vóór gestemd, blijkens
hetgeen hij ons de orige week heeft
medegedeeld. Dan x.ou het dus gestaan
hebben 13 tegen en 10 vóór.
In Hei Volk va., gisteren deelt de
heer Schaper bovendien mede, dat in
de partij-conferentie iemand, die tot
de meerderheid behoorde,heeft mede-
gestemd, zonder daartoe 't recht te
hebben. Zoodoende zouden de cijfers
dus eigenlijk geworden zijn12 tegen
en 10 vóór.
Het komt meer en meer uit, dat
een zéér sterke fractie in de S. D. A.
P. zich met het givallen besluit niet
kan vereenigen. Des te zonderlinger
wordt het afwimpelen van het congres.
Van de oude, 7 man tellende Kamer
fractie, is dus van de 5 leden bekend,
dat zij vóór de aanvaarding waren
de heeren Vliegen, Schaper, Ter Laan,
Hugenholtzen Duys. Van den heerHels-
dingen weten wij het nog niet. En de
heer Troelstra was tegen vermoede
lijk de eenige van de oude fractie.
Dat is lichtelijk curieus!
In het partijbestuur van 9 leden
waren de heeren Schaper, Vliegen,
Hermans en Spiekman vóór de aan
vaarding. De heeren Mendels, Van der
Goes, en Wibaut zullen er (mèt Mr.
Troelstra) wel tegen geweest zijn. Is
dus4 tegen 4. Rest de heer Van
Kuijkhoff. Van hem is niet bekend,
hoe hij er over denkt. De kans is ech
ter groot dat ook het partijbestuur in
meerderheid, zij het de kleinst moge^
iijke, vóór de aanvaarding der porte
feuilles was. Hoe dit zijvast staat,
dat in ieder geval 4 van de 9 leden
er vóór waren.
De z.g. Marxisten in de partij, die
natuurlijk ijverig tegen ageerden,
kunnen tevreden zijn, Het curieuste is
echter, dat zij ditmaal onder leiding
stonden van Mr. Troelstra.
EE>i EERSTE S I AP TOT IMEERUG.
Zooals men weet, werden door
deken Brouwers van Hulst reeds van
af den beginne van de oprichting van
de Volkswil aan weduwe Vlassenrood
de Heilige Sacramenten geweigerd,
omdat haar zoon de krant rondbrengt
in Hulst, eene inderdaad zware zonde,
en dit, omdat zij niet wilde beloven,
aan haar zoon dit rondbrengen te ver
bieden.
Nu krijgt zij Zaterdag onverwacht
bezoek van dien eerwaarden heer, die
haar komt aanzeggen, dat zij gerust
mag komen. Dushet rondbrengen
van de Volkswil, vier jaar lang ge
weest eene zware zonde, is geen
zonde, is zelfs geen kwaad meer.
Maar.... de verkiezing voor de Ka
mer is afgeloopen. Het vier jaar lang
verdacht maken van de Volkswil, het
zelfs anstig maken van de menschen
als zij deze krant zouden trekken, of
zouden lezen, wordt nu door die daad
erkend als slechts te zijn geweest
comedie.
Er zijn reeds kleine aanwijzigingen,
dat die eerste stap door meerdere
zullen worden gevolgd.... nu de ver
kiezing is afgeloopen. Maar ten op
zichte van van Dalsum zal die eer
waarde heer geen stap doen, trouwens
dit zou niet voldoende zijn, deze stap
zou moeten uitgaan van den bisschop
van Breda. En dan zou deze voor
waarden moeten vervullen van herstel.
En al zouden wij omdat we verge
vensgezind zijn, in het stellen dezer
voorwaarden zoo tegemoet komend
mogelijk zijn, de plicht tot
herstel moet worden erkend.
Het zal op een goeden dag hiertoe
moeten komen, en des te langer
deze stap, uit te gaan van den bis
schop van Breda of uit te gaan van
nog hooger, uitblijft, des te meer
zullen de schuldigen verward en ver
strikt raken in hun eigen werk, en des
te moeielijker zal worden het herstel.
Mocht die eerwaarde heer soms
willen zijn tusschenpersoon voor den
bisschop van Breda of voor nog
hooger om met ons te kamen spre
ken over dien plicht tot herstel, dan
zullen wij hem met genoegen en be
leefd ontvangen. Wij zeiven zullen
echter geen stap daartoe doen, omdat
reeds te veel malen wij geen antwoord
mochten ontvangen, maar blijft van
hunne zijde een stap uit, dan zal de
zaak mettertijd worden een diplo
matieke kwestie, tot weinig
eer voor de hooge geestelijkheid, daar
zij in deze de nederlaag zal lij
den. De Indexkwestie, inplaats van
ons te schaden, zal juist worden het
middel dat hun die nederlaag zal toe
brengen.
Wij hebben dit willen zeggen in
den geest van een welwillende waar
schuwing, en, omdat de eerste stap
de moeielijkste is en deze eerste stap
is gezet, wij wilden het nu zeggen,
omdat nu misschien het gewe
ten bereid is na den eersten stap
verder le gaan.
lilt tie Pers.
O
De crisis eu de S.D.A.P
In „Het Volk" zet de heer Troel
stra nader uiteen de redenen die ge
leid hebben tot afwijzing der minister
portefeuilles.
Het zou, als de heeren vrijzinnigen,
zooals hun plicht is, nu eens onze
opvatting van de beste wijze om tot
samenwerking te komen, onder de
oogen wilden zien, misschien ook
voor hunne pers overweging ver
dienen, zich te herinneren, dat we niet
meer in de verkiezingen zitten, maar
ons hebben in te richten op een vorm
van samenwerking, die den besten
waarborg biedt om dat resultaat op te
leveren, dat uit de verkiezingen voort
vloeit. Ten opzichte van dat resultaat
is de eerste fase niet zonder vrucht
geweest. Zij leverde dit op: le. dat
het program, onsdoor dr.
Bos voorgelegd, door ons
is aanvaard als grondslag
voor de onmisbare samen
werking; 2e. dat wij zeer
concrete voorstellen om
trent den vorm en dew ij ze
van samenwerking, met om-
schrijving van den aard van
door ons te verl^enen steun
aan e n vr ij zipnig ministerie
hebben gedaan.
in menig vrijzinnig orgaan zien wij
reeds uiting gegeven aan het besef,
dat thans door de vrijzinnigen allereerst
moet worden onderzocht, of op den
grondslag van dit voorloopig resultaat
de oplossing der crisis is te vinden. Dit
verwondert ons niet; reeds vóór 17
Juni heeft men stemmen in die rich
ting kunnen vernemen, getuige artike
len van dr. Colenbrander in „De
Gids," van Elout in het „Handelsblad"
enz.
Dat men liever een paar van onze
eerste aanvoerders in zijn ministerie
had opgesloten, op de wijze als de
„N. Crt." dat zoo diastisch heeft ge
schetst, is te begrijpen. Maar men is
toch wel zoo verstandig geweest, daar
van voor de uitvoering van zijn eigen
program geen onmisbare voor
waarde te maken, Had men dat
willen doen, dan had men ons dien
eisch moeten stellen vóór 25 Juni, te
gelijk met de antwoorden op onze
herstemmingsvragen, in plaats van
deze, zooals geschied is, onvoo r-
waardelijk in bevestigenden zin te
beantwoorden. Dit klemt te meer, om
dat onzerzijds steeds, van den aan
vang der verkiezingen tot het eiftd, »s
verklaard, dat wij niet de verplichting
tot zitting nemen in een vrijzinnig ka
binet aanvaardden. Men wist dit;
desondanks accepteerde men onze
eischen omtrent de urgentie en de
uitwerking der verschillende punten
van het concentratie-program. Niet
slechts staatkundig, maar ook
juridisch, ook moreel, is dus
de door ons gewenschte oplossing de
vóór de hand liggende.
Stand der landbouwgewassen
op 12 Juli 1913.
Uit Oogstberichten nemen we over
voor Zeeland, speciaal, voor Zeeuwsch-
Vlaanderen.
tarweop vele plaatsen te dun.
Stand is slechts v r ij goed.
wintergerstlaat vee) te wenschen
over. Stand is matig.
havervoorshands is de stand nog
overal goed en op vele plaatsen
zeer goed. Als het weer niet spoe
dig opklaart is de verwachting zeer
veel lichte haver.
karwij v r ij goed.
koolzaadv r ij goed.
vlas v r ij goed.
boonensterk aangetast door blad
luizen. Matig.
bruine boonen v r ij goed.
erwtenvele perceelen zijn slecht
ontwikkeld en aangetast door de St.
jansziekte. De stand is op zijn best
v r ij goed.
consumptieaardappelenv r ij goed
of goed.
suikerbietengoed.
voederbietenachterlijk. Niet meer
dan v r ij goed tot goed.
uien.v r ij goed.
lucernematig.
Kabinetscrisis.
De aftredende Regeering gaal ge
woon door met regeeren alsof er
niets is gebeurd. En dit als gevolg van
de onmacht en de verwarring van
„Links".
De groote bladen pu'oliceeren de
volledige correspondentie tusschen
dr. Bos en mr. Troelsta, en daaruit
blijkt, dat dr. Bos zijn taak als afge
loopen beschouwt, nu de S.D.A.P.
weigert de ministerieele mede-verant
woordelijkheid.
In de door de Concentratie Woens
dag gehouden vergadering werd aan
genomen, dat het is nutteloos werk
en liggende beneden haar waardig
heid, om te onderhandelen met de
S. D. A. P. op de door Mr.
Troelstra gestelde voorwaarden. De
vergadering was eenstemmig vari oor
deel om af te zien van het alleen
uitvoeren van het program (Algemeen
Stemrecht en Staatspensioen).
Alles komt uit, wat de Volkswil
heeft voorspeld.
Is nu het eind van alles, dat de
Rechtsche Regeering blijft, dan staat
deze voor de moeielijkheidvan
waar het geld voor onze sociale
verzekering? Zij wil dit geld vinden
in het Tarief en Links wil dit niet. En
men denke steeds aan onze winter-
rubriek-voorspelling van Ineenstorting
der partijen.
Men schrijft ons uit Amsterdam
Door de groote activiteit van het
Bouw- en Woningtoezicht is het aan
tal „krot-woningen" in de laatste jaren
sterk verminderd. Kelder-woningen
komen nog slechts sporadisch voor;
oude, cadavrale huizen zijn vrelal ge
sloopt, en door moderne arbeiders
woningen vervangen in ue ujde sud,
dikwijls in de steegjes, die twee be
langrijke straten of grachten met el
kaar verbinden, leest men dikwijls „on
bewoonbaar verklaarde woning".
De Vereeniging van Huiseigenaren
„Het Eigendomsrecht" heeft het sy
steem van het Bouw- en Woningtoe
zicht, de Gezondheidscommissie, den
Raad, enz. dikwijls aan een scherpe
kritiek onderworpen, er de aandacht
op vestigende, dat men wel kan af
breken, en dat onbewoonbaar verkla
ren in het geheel geen kunst is, maar
dat men hiermee de eenvoudige luit
jes, die maar weinig kunnen betalen,
nog niet aan een andere, betere wo
ning helpt. Zeker, er staan mooie ar
beiderswoningen genoeg in Amsterdam.
Maar de huren daarvan zijn te hoog.
Er moeten, zoo beweerde „Het Eigen
domsrecht" woningen blijven van f 1,25
en f 1,50 en die woningen mogen niet
al te ver van het centrum der stad
verwijderd zijn.
Wij willen het in het midden laten,
wie het aan het rechte eind heeft, de
huisjes-bazen-vereeniging of de uit
voerders van de Woningwet. Hoe het
zij, dit is een feit, in Amsterdam is
het aantal „krot-woningen" voortdu
rend nog aan het dalen, en het oogen
blik nadert, waarop de laatste één
kamerwoning onbewoonbaar zal zijn
verklaard.
De uitvoerders van de Woningwet
zijn overtuigd van hun succes. Maar
helaaser dringen thans vreemde
geruchten tot hen door. De woningen
worden beter, tweekamer-woningen
wordt bijna regel, en toch en
toch tevreden zijn de uitvoerders
van de Woningwet niet. Want thans
blijkt het duidelijk, dat het in Amster
dam al meer en meer in zwang komt,
dat een woning, voor één gezin be
stemd, door twee families bewoond
wordt. Het hoofd van een der beide
gezinnen huurt de woning, maar maakt
met papa no. twee de afspraak, dat
beide families erin zullen trekken, en
dat ieder de helft van de huur zal be
talen. Een kamer wordt als generale
slaapzaal wanneer men een kamertje
van 4 bij 5 meter althans zoo noemen
mag ingericht. Dan is er een ge
meenschappelijke „Stube", waar de
twee vaders 's avonds de krant zitten
te lezen, waar de twee mama's ieder
hun eigen naaimachine doen snorren,
en waar de respectievelijke kinderen
hun huiswerk maken, of knikkeren,
bikkelen, en wat dies meer zij. In de
keuken wordt door één vrouw de ge
meenschappelijke maaltijd bereid de
andere gaat gewoonlijk uit werken, of
loopt met negotie.
Er zijn enkele straten, waar het
nieuwe systeem bijna huis aan huis
wordt toegepast. In de Joodsche volks
buurten kwam het herhaaldelijk voor
reeds voordat er eenig minister
van een Woningwet zwanger ging I
dat een schoondochter er maar bij in
trouwde. Maar het nieuwe systeem is
heel wat anders. Er gaan twee men-
schen-paren bij elkaar wonen, die el
kaar misschien slechts zeer oppervlak
kig kennen, enkel en alleen, omdat er
dan minder huur betaald behoeft te
worden, daar er goedkoope woningen
bijna niet meer te krijgen zijn.
Het is een publiek geheim, dat in
de Kinkerbuurt, en vooral op de De
Wittenkade het halfhuur-stelsel zeer
populair is, de Woningwet-Schwar-
mers houden wijzelijk hun mond er
over. Maar bij de zedelijkheidsaposte
len begint wat beweging te heerschen,
onzes inziens niet geheel ten onrechte,
hoewel wij niet willen beweren, dat
halfhuur-stelsel en Freie Ehe in één
adem genoemd behoeven te worden.
Hebben de ouders kinderen, dan lijkt
ons dit hokken in één woning abso
luut verkeerd. Zijn het jonge paartjes,
dan zal een matige jaloerschheid al
de vree kunnen verstoren.
BAleine Berichten.
In Berlijn en ook in andere Duit-
sche plaatsen wordt geconstateerd,
dat de belangstelling van het publiek
in de bioscoopvoorstellingen zeer ver
mindert.
„Moleschot," acht het z.g. pootjes-
baden (met bioote voeten in zee en
op het zeestrand loopen) ongezond.
Frisch hoofd en warme voeten, maar
niet omgekeerd natte voeten en be
zweet hoofd.
De Gemeentestem pleit, om techni
sche redenen, voor aftreden van de
Tweede Kamer, telkens voor de helft.
Stalhouders in Amsterdam, die heb
ben gevolgd den raad om de paarden
